Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 2/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.

1CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok łączny Sądu Okręgowego w Słupsku z 9 listopada 2021r. w sprawie II K 75/20

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego.

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego.

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego.

Sąd odwoławczy nie przeprowadzał postępowania dowodowego.

1STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp

Zarzuty

Zarzuty:

I. w przedmiocie rozstrzygnięcia zawartego w punkcie pierwszym (1) tenoru zaskarżonego wyroku, rażąca niewspółmierność orzeczonej wobec skazanego kary łącznej w wymiarze 5 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności, z naruszeniem dyrektyw odnoszących się do sądowego wymiaru kary nakazujących indywidualizację zarówno rodzaju, jak i wysokość orzeczonej kary i uwzględnienie całokształtu okoliczności dotyczących sprawcy przestępstwa. W ocenie obrońcy wymierzona kara przekracza stopień zawinienia oskarżonego i nie będzie spełniała celu wychowawczego w zakresie prewencji indywidualnej.

II. w przedmiocie rozstrzygnięcia zawartego w punkcie trzecim (3) tenoru zaskarżonego wyroku, rażąca niewspółmierność orzeczonej wobec skazanego kary łącznej 2 lat ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 24 godzin w stosunku miesięcznym, z naruszeniem dyrektyw odnoszących się do sądowego wymiaru kary nakazujących indywidualizację zarówno rodzaju, jak i wysokość orzeczonej kary i uwzględnienie całokształtu okoliczności dotyczących sprawcy przestępstwa. W ocenie obrońcy wymierzona kara przekracza stopień zawinienia oskarżonego i nie będzie spełniała celu wychowawczego w zakresie prewencji indywidualnej.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutów za zasadne, częściowo zasadne albo niezasadne

Zarzuty podniesione w apelacji obrońcy skazanego nie są zasadne a zatem nie mogły skutkować wzruszeniem zaskarżonego orzeczenia. Nie sposób bowiem podzielić stanowiska skarżącego, jakoby orzeczone wobec skazanego Z. W. kary łączne pozbawienia wolności i ograniczenia wolności raziły swą surowością a tym samym aby doszło do obrazy art.438 pkt 4 kpk.

Podkreślenia na wstępie wymaga, że Sąd I instancji ma ustawowo zagwarantowaną swobodę w ferowaniu wyroku, w tym kształtowaniu wymiaru kary, również kary łącznej w wyroku łącznym. Rolą zaś Sądu odwoławczego w tym zakresie jest kontrola, czy granice swobodnego uznania sędziowskiego, stanowiącego zasadę sądowego wymiaru kary nie zostały przekroczone w rozmiarach nie dających się zaakceptować. Ustawa traktuje jako podstawę odwoławczą tylko taką niewspółmierność kary, która ma charakter rażący (art.438 pkt.4 kpk), a która zachodzić może tylko wówczas, gdy na podstawie ujawnionych okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można byłoby przyjąć, iż zachodziłaby wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez Sąd I instancji, a karą, jaką należałoby wymierzyć w instancji odwoławczej w następstwie prawidłowego zastosowania w sprawie dyrektyw wymiaru kary (w tym kary łącznej). W przedmiotowej sprawie taka dysproporcja nie występuje. Sąd Apelacyjny doszedł bowiem do wniosku, że wymierzenie kar łącznych poprzedzone zostało właściwą oceną i uwzględnieniem wszystkich okoliczności mających wpływ na ich intensywność. Przekonuje o tym argumentacja przytoczona na ten temat w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia, którą należy uznać za trafną.

Czyny objęte karą łączną pozbawienia wolności w omawianym wyroku łącznym zostały popełnione na przestrzeni 13 lat (od października 2003r. w sprawie II K 47/12 Sądu Okręgowego w Słupsku objętej wyrokiem łącznym w sprawie II K 55/16 do marca 2016r. w sprawie VI K 986/16 Sądu Rejonowego Poznań - Nowe Miasto w Poznaniu) i dotyczyły przestępstw określonych w różnych przepisach kodeksu karnego i innych przepisach o charakterze prawnokarnym. Przemawia to przeciwko orzeczeniu postulowanych w apelacji kar łącznych na zasadzie absorbcji.

Nie sposób za trafny uznać argument skarżącego, że o surowości jednej z kar łącznych ma świadczyć jej rodzaj (pozbawienie wolności). Oczywistym bowiem jest, że jeżeli łączeniu podlegają tylko kary jednostkowe pozbawienia wolności, kara łączna również musi być tego samego rodzaju. W kontekście zarzutu rażącej niewspółmierności kary łącznej należy zatem oceniać jej wymiar. W przypadku kary łącznej nie sposób również mówić o jej nieuchronności jako przesłance prewencji generalnej, stąd i ten argument apelacji uznać należy za chybiony. W stanie prawnym, który prawidłowo zastosował Sąd Okręgowy w przedmiotowej sprawie zastosowanie ma przepis art.85a kk, który wskazuje na konieczność uwzględnienia prewencji ogólnej i szczególnej przy wymiarze kary łącznej. Biorąc pod uwagę wskazane wyżej dyrektywy wymiaru kary łącznej związane ze związkiem podmiotowo – przedmiotowym między czynami, za które wymierzono podlegające łączeniu kary jednostkowe oraz dyrektyw określonych w art.85a kk, Sąd odwoławczy nie podziela stanowiska skarżącego, że orzeczone kar łączne są rażąco surowe. Granice w jakich można było orzec kary łączne w przedmiotowej sprawie to: od 4 lat do 5 lat i 10 miesięcy kary pozbawienia wolności, zaś ograniczenia wolności oraz od roku i 6 miesięcy do 2 lat (taki jest bowiem maksymalny wymiar kar łącznej ograniczenia wolności zgodnie z treścią art.86 § 1 kk). Biorąc zatem pod uwagę wszystkie dyrektywy wymiaru kary łącznej, nie sposób uznać aby kara łączna pozbawienia wolności w wymiarze 5 lat i 4 miesięcy raziła surowością. Podkreślenia wymaga, że skazany już raz skorzystał z dobrodziejstwa kary łącznej (wyrok łączny Sądu Okręgowego w Słupsku w sprawie II K 55/16), która została wymierzona na zasadzie asperacji zbliżonej do absorbcji. Również i w drugiej sprawie objętej niniejszym wyrokiem łącznym, tj. w sprawie VI K 986/16 Sądu Rejonowego Poznań - Nowe Miasto w Poznaniu orzeczono wobec skazanego karę łączną na zasadzie asperacji zbliżonej do absorbcji.

Wskazywany przez skarżącego (str.4 apelacji) interes skazanego nie jest kryterium wymiaru kary łącznej. Nie należy go bowiem utożsamiać z prewencją indywidualną, czyli wpływem orzeczonej kary na zapobieganie popełnianiu przez sprawcę przestępstw w przyszłości. Lektura karty karnej skazanego świadczy o wysokim stopniu jego demoralizacji, zatem argument, że w warunkach izolacji więziennej w okresie orzeczonej kar łącznej pozbawienia wolności jeszcze bardziej się zdemoralizuje jest całkowicie chybiony. Zachowanie skazanego w zakładzie karnym choć poprawne, nie jest w jakimkolwiek stopniu wyróżniające się. Okoliczności wskazane w opinii z jednostki penitencjarnej (stosowanie się do zasad dyscypliny, nieuczestniczenie w podkulturze przestępczej, przestrzeganie regulaminu odbywania kary pozbawienia wolności) są obowiązkami każdego skazanego i same w sobie nie mogą świadczyć o tym, że kary łączne winny zostać wymierzone na zasadzie absorbcji. Nie bez znaczenia bowiem pozostaje trafnie wskazana przez Sąd I instancji wielokrotna karalność skazanego i niewykorzystanie szans na odbywanie kar w warunkach wolnościowych. Wobec powyższego nie sposób podzielić stanowiska skarżącego (str. 4 apelacji), że wymierzenie kar łącznych jak w zaskarżonym orzeczeniu jest stygmatyzowaniem skazanego i utrudnianiem mu zmiany swojego życia. Skazany bowiem miał wiele możliwości zmiany swojego życia, z których nie skorzystał popełniając kolejne przestępstwa na przestrzeni ostatnich 23 lat (od 1997r. do 2020r.)

Z tożsamych względów brak jest podstaw do uznania, że kara łączna ograniczenia wolności winna zostać orzeczona na zasadzie absorbcji. W odniesieniu do tej kary łącznej skarżący nie przedstawił żadnej argumentacji, co zwalnia Sąd odwoławczy od szerszych rozważań w tym zakresie. Wskazać jedynie należy, że choć oba przestępstwa, za które kary objęto węzłem kary łącznej zostały popełnione w zbliżonym czasie (maj i czerwiec 2020 roku), to jednak godziły w różne dobra prawne, a mimo orzeczenia kary łącznej ograniczenia wolności w maksymalnym ustawowym wymiarze, polegająca wykonaniu kara została skrócona o 4 miesiące.

Sąd II instancji nie podziela przedstawionej przez skarżącego (str.4 apelacji) interpretacji wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 11 czerwca 2019r. w sprawie P 20/17, że za niekonstytucyjne Trybunał uznał orzekanie kary łącznej pozbawienia wolności na skutek połączenia kary pozbawienia wolności z karą ograniczenia wolności. Podkreślenia bowiem wymaga, że we wskazanym orzeczeniu zakwestionowano obligatoryjność (podkreślenie SA) takiego orzeczenia, nie zaś jego możliwość. Zgodnie z tym wyrokiem art.87 § 1 kk traci moc w zakresie, w jakim nakłada na sąd obowiązek połączenia kar pozbawienia wolności i ograniczenia wolności oraz wymierzenia kary łącznej pozbawienia wolności po dokonaniu zamiany kary ograniczenia wolności na karę pozbawienia wolności. Nadal zatem może dość do wymierzenia w takich warunkach jedynie kary łącznej pozbawienia wolności, ale nie jest to już obligatoryjne. Sąd może bowiem nie dokonywać zamiany kary ograniczenia wolności na karę pozbawienia wolności i orzec dwie kary łączne: pozbawienia wolności i ograniczenia wolności jeżeli spełnione są warunki określone w art.87 § 2 kk.

Niezależnie od powyższego wskazać należy, że omawiana kwestia nie ma przełożenia na realia rozpoznawanej sprawy, gdyż w zaskarżonym wyroku łącznym Sąd I instancji nie łączył jednym węzłem kary łącznej kar pozbawienia wolności z karami ograniczenia wolności. W tym zakresie wyrok nie został zaskarżony, a Sad Apelacyjny nie stwierdza aby takie postąpienie Sądu I instancji było nieprawidłowe.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku w sposób, połączenia wyżej wymienionych kar przy zastosowaniu zasady absorpcji, to jest wymierzenia kary 4 lat pozbawienia wolności, oraz karę roku i sześciu miesięcy ograniczenia wolności w wymiarze 24 godzin.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Niezasadność zarzutów apelacyjnych.

1OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Nie dotyczy

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nie dotyczy

1ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Zaskarżony wyrok łączny.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Niezasadność zarzutów apelacyjnych, brak przesłanek z art.439 § 1 kpk i art.440 kpk.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Nie dotyczy

Zwięźle o powodach zmiany

Nie dotyczy

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

Nie dotyczy

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie dotyczy

4.1.

Nie dotyczy

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie dotyczy

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie dotyczy

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Na mocy przepisów § 2, § 4 ust.1 i 3, § 17 ust.2 pkt.5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 3 października 2016r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu orzeczono o kosztach obrony z urzędu udzielonej skazanemu w postępowaniu odwoławczym.

1Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

O wydatkach za postępowanie odwoławczego Sąd Apelacyjny orzekł na mocy art.626 § 1 kpk w zw. z art.624 § 1 kpk w zw. z art.634 kpk zwalniając skazanego od obowiązku ich ponoszenia i obciążając nimi Skarb Państwa. Uznał bowiem, iż z uwagi na jego aktualną sytuację finansową, poniesienie ich byłoby dla niego nadmierną uciążliwością.

1PODPISy

1.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1.

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca skazanego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

kara

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana