Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt: V GC 704/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 16 lutego 2022 r.

Sąd Rejonowy w Kaliszu w V Wydziale Gospodarczym w składzie:

Przewodniczący: sędzia Magdalena Berczyńska – Bruś

Protokolant: Magdalena Grzesiak

po rozpoznaniu w dniu 02 lutego 2022 r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa A. C.

przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością Spółce komandytowej w K.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki komandytowej w K. na rzecz powoda A. C. kwotę 1074 euro (jeden tysiąc siedemdziesiąt cztery euro) ) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od dnia 13 maja 2020r do dnia zapłaty, kwotę 1 194,03 zł ( jeden tysiąc sto dziewięćdziesiąt cztery złote trzy grosze) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 13 maja 2020r do dnia zapłaty oraz kwotę 172,94 zł (sto siedemdziesiąt dwa złote dziewięćdziesiąt cztery grosze) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 13 maja 2020r do dnia zapłaty,

2.  oddala powództwo w pozostałym zakresie,

3.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 400 zł (czterysta złotych) tytułem zwrotu kosztów sądowych oraz kwotę 1817 zł (jeden tysiąc osiemset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego z odsetkami ustawowymi za opóźnienie za czas od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

sędzia Magdalena Berczyńska-Bruś

Sygn. akt V GC 704/20

UZASADNIENIE

Powód A. C. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą A. C. (...) w W. pozwem wniesionym w dniu 13 maja 2020r. wniósł o zasądzenie nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym od pozwanego (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością Spółki Komandytowej w K. kwoty 1.089 euro z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, kwoty 1.194,03 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, kwoty 172,94 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz zwrotu kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej strony zawarły umowę międzynarodowego przewozu drogowego towarów na trasie A. (Francja) – M. (Grecja) w dniach 13 – 17 września 2019r. Przewóz został wykonany przez powoda zgodnie z umową, a towary zostały wydane odbiorcom. Powód wystawił wobec pozwanego fakturę VAT nr (...) z dnia 18 września 2019r. Pozwany nie złożył reklamacji wykonanego zlecenia, ale w dniu 5 listopada 2019r. wystosował noty obciążeniowe nr (...), (...) i (...). W ocenie powoda są one w całości pozbawione podstaw faktycznych i prawnych albowiem towar został doręczony odbiorcy bez zastrzeżeń. Twierdzenia pozwanego wskazane w notach obciążeniowych nie zostały poparte żadnymi dowodami a kary umowne określone w notach obciążeniowych są rażąco wygórowane, gdyż wszelkie zobowiązania przewoźnika zostały wykonane w sposób należyty. Z uwagi na brak płatności określonej fakturą VAT nr (...) z dnia 18 września 2019r. powód w dniu 19 lutego 2020r. wystosował wobec pozwanego ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty. Pozwany w dniu 27 lutego 2020r. uregulował wynagrodzenie powoda w części, tj. w kwocie 111 euro, przy czym w dniu 2 marca 2020r. ustosunkował się do roszczenia powoda, podając niezgodne ze stanem faktycznym okoliczności dotyczące nienależytego wykonania przez powoda zlecenia transportowego. Oświadczenie pozwanego o potrąceniu jest niezasadne. Pomimo otrzymania ostatecznego wezwania do zapłaty, pozwany do chwili obecnej uchyla się od obowiązku zapłaty należnego powodowi wynagrodzenia. Ponadto powód oprócz kwoty należności głównej oraz odsetek domaga się kwoty 172,94 zł, stanowiącej rekompensatę za koszty odzyskiwania należności w wysokości równowartości kwoty 40 euro od niezapłaconej faktury VAT nr (...)// (...) z dnia 18 września 2019r., zgodnie z treścią art. 10 ust.1 ustawy z dnia 8 marca 2013r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych.

Do pozwu załączono Zlecenie dla przewoźnika (...) z 4.09.2019r., list przewozowy CMR, fakturę VAT nr (...) z 18.09.2019r. na kwotę 1200 euro i 1.194,03 zł tytułem podatku VAT, ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty, odpowiedź na wezwanie do zapłaty pełnomocnika pozwanego z dnia 2 marca 2020r., reklamację z dnia 17 września 2019r. i noty obciążeniowe.

Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym w Kaliszu w dniu 26 maja 2020r. wydała nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, zgodnie z żądaniem pozwu.

Pozwany, zachowując ustawowy termin wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty, zaskarżając go w całości. W sprzeciwie wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie zwrotu kosztów postępowania, podnosząc zarzut nienależytego wykonania umowy przewozu nr (...) z 4.09.2019r. polegający na naruszeniu pkt 2 umowy tj. odsprzedania zlecenia bez zgody zleceniodawcy/pozwanego, pkt 12 umowy tj. za brak kontaktu z kierowcą przez okres dłuższy niż 3 godziny, pkt 24 umowy tj. niedostarczenia oryginału dokumentów transportowych w terminie 20 dni od daty wykonania usługi, czego konsekwencją było obciążenie powoda karami umownymi na podstawie art. 483 k.c., następnie potrąconymi z wynagrodzeniem przewoźnika oraz zarzut nieistnienia roszczenia powoda ze względu na umorzenie wierzytelności poza procesem poprzez skuteczne potrącenie wierzytelności pozwanego. Pozwany podniósł ponadto, że brak jest podstaw do naliczania kwoty 172,94 zł, stanowiącej równowartość kwoty 40 euro.

W uzasadnieniu sprzeciwu pozwany przyznał, że zlecił w dniu 4 września 2019r. powodowi jako profesjonalnemu przewoźnikowi wykonanie umowy przewozu nr (...) na trasie załadunek Francja dnia 13 września 2019r., rozładunek Grecja dnia 16 września 2019r. za wynagrodzeniem w wysokości 1.300 euro netto + VAT. Zaprzeczył jednak twierdzeniom pozwu, że usługa została wykonana w sposób prawidłowy, czego dowodem są zapisy na liście CMR, wskazujące między innymi na jednodniowe opóźnienie dostawy ( data dostawy 17 września 2019r.), przeładowanie oraz odsprzedaż ładunku na rzecz firmy (...) Sp. z o.o. w W., jak również doprowadzenie do braku kontaktu z kierowcą oraz przesłanie dokumentów transportowych po zakreślonym w zleceniu terminie. Brak należytej staranności po stronie przewoźnika, zaniedbania jego pracowników doprowadziły do powstania szkody w transporcie. Pozwany czyniąc zadość wymogom art. 30 ust. 3 Konwencji CMR w dniu 17 września 2019r. złożył pisemne zastrzeżenia odnośnie zleconego transportu, który został wykonany z rażącym niedbalstwem. Powód nie ustosunkował się do zastrzeżeń. W dniu 5 listopada 2019r. pozwany wystawił na rzecz przewoźnika trzy noty obciążeniowe z tytułu nienależytego wykonania umowy przewozu, notę obciążeniową nr (...) w wysokości 1.200 euro za niedotrzymanie pkt 2 zlecenia, tj. kara umowna za przeładowanie i odsprzedaż zlecenia bez zgody i wiedzy zleceniodawcy/pozwanego, notę obciążeniową nr (...) w wysokości 150 euro za niedotrzymanie pkt 12 zlecenia tj. kara umowna za brak kontaktu z kierowcą dłuższy niż trzy godziny i notę obciążeniową nr (...) w wysokości 15 euro za niedotrzymanie pkt 24 zlecenia tj. kara umowna za przesłanie dokumentów po terminie 20 dni od wykonania usługi. W dniu 26 lutego 2020r. pozwany złożył powodowi oświadczenie o dokonaniu potrącenia wzajemnych wierzytelności, tj. wierzytelność przewoźnika z tytułu zapłaty za fracht w łącznej kwocie 1.476 euro objęta fakturą VAT nr (...) z dnia 18 września 2019r. została skompensowana z notą obciążeniową nr (...) w wysokości 1.200 euro oraz notą obciążeniową nr (...) w wysokości 150 euro, notą obciążeniową nr (...) w wysokości 15 euro. Po dokonaniu potrącenia pozostała kwota 111 euro została przekazana powodowi. Źródłem powstania roszczeń o zapłatę kar umownych był pkt 2, pkt 12 i pkt 24 umowy przewozu nr (...) z dnia 4 września 2019r. Zastrzeżenie kar umownych za przeładunek i odsprzedaż zlecenia bez zgody zleceniodawcy bądź za brak kontaktu z kierowcą lub niedosłanie dokumentów transportowych na czas , przewidziane w zleceniu transportowym, nie są uregulowane przepisami Konwencji CMR, a zatem zawarcie umowy z zapisami kar umownych za nienależyte wykonanie umowy, nie sprzeciwia się obowiązującym przepisom prawa.

Do sprzeciwu załączono reklamację z dnia 17 września 2019r. i kompensatę z 16 lutego 2020r.

W odpowiedzi na sprzeciw pełnomocnik powoda zaprzeczył aby w czasie wykonywania przewozu doszło do doładunku, czy przeładunku towaru albo do odsprzedania zlecenia. Pojazd podstawiony pod załadunek to ten sam pojazd, którym wykonano przewóz i z którego dokonano rozładunku towaru. Spółka (...) Sp. z o.o. , której wspólnikiem i prezesem zarządu jest V. B., wykonał jedynie usługę na rzecz powoda. Kontakt z kierowcą był możliwy a pozwany w ogóle nie próbował się skontaktować z kierowcą.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

P. K. (1) współpracuje z powodem od pięciu lat wykonując usługi spedytora. Strony współpracowały już od tego czasu i współpraca trwa do dzisiaj. P. K. (1) reprezentuje powoda i w jego imieniu zawiera umowy transportowe. Zwykle przyjmuje zlecenia umieszczone na giełdzie (...), ale dwie osoby reprezentujące pozwanego zgłaszają się do niego bezpośrednio, gdy mają do przewiezienia ładunek. Osobiście przyjął zlecenie przewiezienia ładunku z Francji do Grecji. Spedytorem pozwanego był wówczas M. S.. Kontakt nawiązali za pośrednictwem giełdy, a następnie mieli kontakt telefoniczny.

Dowód: zeznania świadka P. K. (1) (00:17:40 - 00:22:02 minuta

rozprawy z dnia 24.11.2021r. k.91 v akt)

W dniu 11 września 2019r. pozwany zlecił powodowi usługę spedycyjną wskazując kwotę frachtu w wysokości 1.300 euro netto, 1.599 euro brutto. Walutę fakturowania wskazano na euro, a podatek VAT, płatny w PLN. Załadunek wskazano na dzień 13 września 2019r. we Francji, miejscowość A., a rozładunek w dniu 16 września 2019r. w Grecji w miejscowości M.. Przedmiotem przewozu miały być dwie palety o wymiarach 120 x 80 x 105 cm. W zleceniu wskazano dane spedytora P. K. (1) i kierowcy P. K. (2) z numerem telefonu.

W punkcie 2. Ogólnych warunków zlecenia zastrzeżono zakaz doładunku, przeładunku i odsprzedaży zlecenia bez zgody zleceniodawcy pod rygorem nałożenia kary umownej w wysokości stawki frachtu. W punkcie 12. zastrzeżono, że za brak kontaktu z kierowcą przez okres dłuższy niż trzy godziny możliwe jest naliczenie kary w wysokości 150 euro. Zgodnie z punktem 21. zleceniobiorca zobowiązany był do wysłania skanu/zdjęcia CMR drogą elektroniczną w terminie 7 dni od dnia rozładunku towaru, a zgodnie z punktem 24. oryginały dokumentów miały być dostarczone w terminie 20 dni od daty wykonania usługi, z zastrzeżeniem możliwości obciążenia zleceniobiorcy w wysokości 15 euro.

Dowód: zlecenie nr ZL (...) z 4.09.2019r. (k. 11 akt)

Już na platformie (...).eu P. K. (1) poinformował M. S., spedytora pozwanego, że kierowca jest zmieniony i nie będzie to osoba wskazana w zleceniu. Klientowi pozwanego podano dane dwóch nowych kierowców. Ze trzy razy były zmieniane te dane. Informował o tym P. K. (1) na platformie. Nie informował natomiast, że przewozu dokona podwykonawca. W zleceniu jest mowa o zakazie odsprzedaży zlecenia i przeładunku, ale za zgodą M. S. można było to zrobić.

Dowód: zeznania świadka M. S. (00:19:42 – 00:24:15 minuta rozprawy z

dnia 2.02.2022r., k.103 akt)

Transport wykonywany był przez podwykonawcę powoda (...) Company Sp. z o.o. w W.. Powód posiada kilku podwykonawców. Oprócz tego posiada swoje busy do 3,5 tony.

Dowód: zeznania świadka P. K. (1) (00:22:02 – 00:25:32 minuta

rozprawy z dnia 24.11.2021r. k.91 v akt)

Towar został załadowany w dniu 13 września 2019r. w A., Francja i rozładowany w dniu 17 września 2019r. w Grecji. Jako przewoźnika wskazano (...) Company Sp. z o.o. V. B. w W.. Ręczne dopiski w rubrykach 6 – 13 dokumentu zostały sporządzone w języku greckim.

Dowód: (...) samochodowy list przewozowy CMR (k. 12 akt)

Towar został załadowany w terminie. W niedzielę 15 września 2019r. M. S. dostał informację, że w B. strzeliła opona i kierowca czeka na A.. P. K. (1) poinformował na platformie (...). eu., że będzie opóźnienie. W poniedziałek, w dniu rozładunku był całkowity brak kontaktu z P. K. (1). M. S. nawiązał kontakt bezpośrednio z powodem, który był poinformowany o problemach i starał się je naprawić. Do rozładunku doszło dopiero we wtorek. Pozwany otrzymał reklamację od swojego klienta i sporządził reklamację wobec powoda. Tłumacz języka greckiego miał problem z przetłumaczeniem dopisku na dokumencie CMR, bo pismo jest niewyraźne. Klient grecki, firma (...), który zlecał pozwanemu transporty zerwał współpracę z pozwanym.

Dowód: zeznania świadka M. S. (00:25:09 – 00:47:34 minuta rozprawy z

dnia 2.02.2022r. k. 103 – 103v akt)

Kierowca dojechał na miejsce rozładunku 16 września 2019r., po godzinie 18.00, gdy firma była już zamknięta. Przyczyną opóźnienia były kontrole na granicach oraz korki. Najpierw był korek w Niemczech już 14 września 2019r. Z 15 na 16 września opóźnienie było ze względu na kontrole na granicach Rumunii i Bułgarii. Samochód został rozładowany 17 września 2019r. o godzinie 8.00. P. K. (1) miał cały czas kontakt z M. S., który wiedział jakie jest opóźnienie. Pierwotnie przyjmował, że do 16 września 2019r. godzina 12.00 kierowca powinien dojechać. Po godzinie 16.00 zadzwonił do swojego szefa i do szefa pozwanego. Od M. S. wiedział już 13 września 2019r., że za opóźnienie będzie kara. Umówił się wówczas z M. S., że za transport będzie wynagrodzenie 1.200 euro, a gdy wszystko będzie ok, to zapłaci mu 1300 euro. Ze względu na opóźnienie pozwany oświadczył, że za transport będzie mógł zapłacić wcześniej proponowaną kwotę 1.200 euro. Z tego względu na taką kwotę powód wystawił fakturę VAT. Nie było problemów z odbiorem towaru przy odbiorze. Również pozwany nie zgłaszał aby były jakieś skargi na uszkodzenie towaru. Opóźnienie wyniosło sześć godzin a do rozładunku doszło następnego dnia o godzinie 8 rano. Kontakt z kierowcą był cały czas. Kierowca odbierał telefony od P. K. (1) i informował go cały czas, w jakim miejscu się znajduje. Nie było żadnych przeładunków ani doładunków towaru. Samochód użyty do przewozu mieści osiem palet. Palety ważyły tonę, a samochód ma ładowność 3,5 tony. Gdyby powód chciał coś doładować, to przekroczyłby normę, za co płaci się w Rumunii i Bułgarii wysokie kary, nawet do 2.000 euro. Spedytor pozwanego nie pytał, czy przewóz będzie wykonywało auto powoda, czy jego podwykonawcy. M. S. miał numer telefonu kierowcy. Dane kierowcy i numer rejestracyjny samochodu podane były do zlecenia. Kierowca twierdził, że nikt do niego nie dzwonił. M. S. dzwonił jedynie do P. K. (1) i od niego miał wszystkie informacje. Nie było żadnego dowodu, że pozwanemu obcięto wynagrodzenie z powodu opóźnienia. Z Grecji dokumenty idą długo i nie opłaca się ich wysyłać pocztą. Kierowca robi zawsze zdjęcia dokumentów zaraz po rozładunku. Oryginały dokumentów mogły być wysłane po terminie.

Dowód: zeznania świadka P. K. (1) (00:27:37 - 01:05:02 minuta

rozprawy z dnia 24.11.2021r. k.92 - 92v akt)

W dniu 17 września 2019r. pozwany złożył reklamację w związku z nienależytym wykonaniem przewozu do zlecenia (...), tj. spóźnieniem na rozładunek o ponad 24 godziny, przeładowaniem towaru bez zgody pozwanego, zerwaniem plomby oraz odsprzedaniem ładunku i zniszczeniem towaru.

Dowód: reklamacja z 17.09.2019r. (k. 17, 48 akt), dowód nadania z 19.09.2019r. (k.

49 akt), potwierdzenie odbioru z 25.09.2019r. (k. 50 akt)

W dniu 18 września 2019r. powód wystawił wobec pozwanego fakturę VAT nr (...) z tytułu usługi transportowej na podstawie zlecenia (...), na kwotę 1.200 euro i 1.194,03 zł VAT płatną do dnia 14 grudnia 2019r.

Dowód: faktura VAT nr (...) (k. 10 akt)

W dniu 16 października 2019r. wpłynęły do pozwanego dokumenty przewozowe wysłane przez powoda.

Dowód: koperta z korespondencją z odnotowaną przez pozwanego data wpływu (k.

51 akt)

W dniu 5 listopada 2019r. pozwany wystawił wobec powoda Notę obciążeniową nr (...) na kwotę 1.200 euro na podstawie pkt. 2 zlecenia – za przeładowanie i odsprzedaż zlecenia bez zgody zleceniodawcy.

Dowód: Nota obciążeniowa (...) z 5.11.2019r. (k. 18, 22 akt)

W dniu 5 listopada 2019r. pozwany wystawił wobec powoda Notę obciążeniową nr (...) na kwotę 150 euro za brak kontaktu z kierowcą dłuższy niż 3 godziny (pkt 12 zlecenia)

Dowód: Nota obciążeniowa (...) z 5.11.2019r. (k. 18v, 22v, 23 akt)

W dniu 5 listopada 2019r. pozwany wystawił wobec powoda Notę obciążeniową nr (...) na kwotę 15 euro za brak przesłania dokumentów w terminie 20 dni od daty wykonania usługi, tj. 17.09.2019r.

Dowód: Nota obciążeniowa (...) z 5.11.2019r. (k. 19, 24 akt)

W dniu 19 lutego 2020r. pełnomocnik powoda wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 1200 euro i 1194,03 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonymi od dnia następnego po terminie płatności do dnia zapłaty oraz równowartości kwoty 40 euro

Dowód: ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty z dowodem doręczenia (k. 13

- 14 akt)

W dniu 26 lutego 2020r. pozwany dokonał kompensaty nr (...), w której do potrącenia z wierzytelnością powoda wynikającą z faktury VAT nr (...) przedstawiono trzy noty wystawione przez pozwanego w dniu 5 listopada 2019r. nr (...), (...) i (...). Do zapłaty na dobro powoda pozostała kwota 111 euro. Dokument kompensaty został podpisany przez M. S., która wystawiła również Noty obciążeniowe. Powód potwierdził odbiór kompensaty w dniu 28 lutego 2020r.

Dowód: kompensata (...) z 26.02.2020r. (k. 19v, 52 akt),

potwierdzenie odbioru (k. 20 – 20v, 53 - 54 akt)

W dniu 27 lutego 2020r. pozwany przelał na rachunek powoda kwotę 111 euro tytułem faktury nr (...), pomniejszonej kompensatą za (...) 2,3,4/11/19.

Dowód: potwierdzenie wykonania przelewu z 27.02.2020r. (k. 21 akt)

W odpowiedzi z dnia 2 marca 2020r. na wezwanie do zapłaty pełnomocnik pozwanego wskazała na nienależyte wykonanie pkt 2 i 12 umowy przewozu oraz obciążenia powoda karami umownymi. W uzasadnieniu pisma podano przyczyny obciążenia karami umownymi, wskazując, że w dniu 16 września 2019r. ok. godziny 10.00 pozwany otrzymał telefon od swojego zagranicznego kontrahenta, że towar nie został dostarczony. Faktycznie towar dotarł do Niemiec w dniu 17 września 2019r.około godziny 13.00, co zostało odnotowane w dokumentach przewozowych, w liście CMR. Opóźnienie zostało spowodowane przez przewoźnika, który odsprzedał ładunek a następnie przeładował towar na inne auto, uszkadzając przy tym plomby. W związku z tymi zarzutami przewoźnik otrzymał reklamację, do której nie wniósł odwołania ani zastrzeżeń. Pozwany wystawił noty obciążeniowe a następnie złożył oświadczenie o potrąceniu w wyniku którego doszło do umorzenia roszczenia przewoźnika.

Dowód: odpowiedź na wezwanie do zapłaty z 2.03.2020r. (k. 15 - 16 akt)

Sąd ustalił powyższy stan faktyczny na podstawie powołanych wyżej dokumentów oraz zeznań świadków P. K. (1) oraz częściowo M. S..

Sąd nie dał wiary zeznaniom świadka M. S. co do okoliczności, że w czasie trwania przewozu próbował się skontaktować z kierowcą powoda. Twierdzeniom tym zaprzeczył P. K. (1). Nie potwierdziły tego również żadne inne dowody, takie jak np. bilingi rozmów wskazujące na próby połączeń, czy chociażby wskazanie numeru telefonu kierowcy pod którym próbował wykonać połączenie. Z jego zeznań i zeznań świadka P. K. (1) wynika, że próby kontaktu dotyczyły jedynie spedytora P. K. (1) i właściciela firmy, powoda A. C..

Sąd zważył co następuje:

W niniejszej sprawie zastosowanie mają przepisy Konwencji o umowie międzynarodowego przewozu drogowego towarów (CMR), podpisanej w 1956r. w G. (Dz. U. Nr 49,poz.238 z 14 września 1962r.). Zgodnie z jej art. 1 ust.1 Konwencję stosuje się do wszelkiej umowy o zarobkowy przewóz drogowy towarów pojazdami, niezależnie od miejsca zamieszkania i przynależności państwowej stron, jeżeli miejsce przyjęcia przesyłki do przewozu i miejsca przewidziane dla jej dostawy, stosownie do ich oznaczenia w umowie, znajdują się w dwóch różnych krajach, z których przynajmniej jeden jest krajem umawiającym się.

Stosowanie Konwencji jest niezależne od miejsca zamieszkania bądź siedziby stron umowy oraz ich przynależności państwowej. Jedynym warunkiem zastosowania postanowień CMR jest okoliczność, że przewóz odbywa się pomiędzy miejscami znajdującymi się w dwóch różnych krajach, z których przynajmniej jeden jest krajem umawiającym się

Z załączonych do pozwu dokumentów CMR wynika, że warunki te zostały spełnione w niniejszej sprawie.

Zgodnie z art. 3 Konwencji przewoźnik odpowiada, jak za swoje własne czynności i zaniedbania, za czynności i zaniedbania swoich pracowników i wszystkich innych osób, do których usług odwołuje się w celu wykonania przewozu, kiedy ci pracownicy lub te osoby działają w wykonaniu swych funkcji.

Pozwany zawierając umowę z powodem, mimo oznaczenia usługi jako „usługa spedycyjna” nie zastrzegł, że działa jak spedytor, należy więc przyjąć, że doszło do umowy stron, w której pozwany, mający status przewoźnika powierzył w całości wykonanie przewozu powodowi. Przewoźnik, który powierza przewiezienie towaru innemu przewoźnikowi przyjmuje wobec niego rolę nadawcy przesyłki. Spoczywają na nim zatem wszystkie obowiązki, jakie Konwencja nakłada na nadawcę, i ponosi wobec podwykonawcy odpowiedzialność za wykonanie tych obowiązków.

Przewoźnik, który wypłaca odszkodowanie za szkodę spowodowaną działaniem jednej z osób wymienionych w art.3 CMR, nabywa roszczenie regresowe w stosunku do tej osoby. Roszczenie to obejmuje wszelkie szkody, jakie przewoźnik wyrządził osobie uprawnionej. Do odpowiedzialności tej nie mają natomiast zastosowania przepisy art. 34-40 CMR zawierające postanowienia dotyczące przewozu wykonywanego przez kolejnych przewoźników na podstawie jednej umowy przewozu i jednego listu przewozowego (tzw. przewóz sukcesywny).

Dowodem zawarcia umowy przewozu jest list przewozowy. Postanowienie art. 9 Konwencji CMR przewiduje, że w braku przeciwnego dowodu list przewozowy stanowi dowód zawarcia umowy, warunków umowy oraz przyjęcia towaru przez przewoźnika.

Strony zawarły w niniejszej sprawie pisemną umowę, nazywając ją Zleceniem dla przewoźnika, w której szczegółowo określiły wzajemne obowiązki przy jej wykonaniu oraz kary umowne za niewykonanie lub nieprawidłowe wykonanie.

Postępowanie dowodowe potwierdziło, że doszło do opóźnienia w przewozie.

Zgodnie z art. 17 CMR przewoźnik odpowiada za całkowite lub częściowe zaginięcie towaru lub za jego uszkodzenie, które nastąpi w czasie pomiędzy przyjęciem towaru a jego wydaniem, jak również za opóźnienie dostawy.

Zgodnie z art. 23 ust.5 CMR w razie opóźnienia dostawy, jeżeli osoba uprawniona udowodni, że wynikła stąd dla niej szkoda, przewoźnik obowiązany jest zapłacić odszkodowanie, które nie może przewyższyć kwoty przewoźnego. W przypadku, gdyby strony nie ustaliły w umowie kary umownej odszkodowanie należne z art. 23 ust.5 CMR mogłoby pokryć szkodę rzeczywiście poniesioną(np. kary umowne za nieterminowe dostarczenie towaru kupującemu, wynagrodzenie ekipy rozładunkowej za świadczenie gotowości do pracy, która nie mogła być wykonana ze względu na nieprzybycie towaru w terminie, jak i utracone, a spodziewane korzyści.

Pozwany nie udowodnił, że poniósł szkodę w wyniku opóźnienia przewozu.

Zarzucając nieprawidłowe wykonanie umowy obciążył powoda karą umowną w wysokości 1.200 euro w oparciu o pkt 2 umowy przewidujący zakaz doładunku, przeładunku i odsprzedaży zlecenia bez zgody zleceniodawcy pod rygorem nałożenia kary umownej w wysokości stawki frachtu. Kwota 1.200 euro odpowiadała wysokości stawki frachtu wskazanej w fakturze wystawionej przez powoda, a nie w umowie, w której przewidziano 1.300 euro. Postępowanie dowodowe nie potwierdziło jednak faktu przeładowania, czy doładowania towaru. Dopiski znajdujące się na liście przewozowym CMR dokonane w języku greckim nie zostały przetłumaczone przez żadną ze stron. Pozwany nie przedłożył również dokumentów, z których wynikałoby że sam został obciążony karą umowną przez swojego klienta i jaka była podstawa tego obciążenia. Sąd nie uznał również za zasadny poniesionego zarzutu naruszenia zakazu odsprzedaży zlecenia. Takie nieprecyzyjne sformułowanie zapisu umowy sugeruje sytuację, w wyniku której dochodzi do wstąpienia w miejsce powoda jako przewoźnika innego podmiotu, który przejąłby prawa i obowiązki powoda na podstawie odpłatnej umowy pomiędzy powodem a osobą trzecią. Do takiej sytuacji nie doszło. Powód nie został zastąpiony przez inny podmiot. Powód pozostał stroną umowy z pozwanym. Zlecił jedynie wykonanie przewozu podwykonawcy, firmie (...) Sp. z o.o. V. B. w W., co jest sytuacją powszechnie występującą w transporcie. Zdaniem Sądu brak jest podstaw do obciążenia powoda z tego tytułu karą umowną do wysokości frachtu.

Postępowanie dowodowe nie wykazało również podstaw do obciążenia powoda karą umowną w wysokości 150 euro na podstawie punktu 12 zlecenia za brak kontaktu z kierowcą dłuższy niż 3 godziny. To na pozwanym ciążył obowiązek wykazania tej okoliczności. Nie została ona jednak potwierdzona żadnym dowodem pisemnym. Zeznania świadka M. S. były w tym zakresie niewiarygodne i sprzeczne z zeznaniami świadka P. K. (1).

Za udowodnione Sąd przyjął natomiast wskazanie podstawy do nałożenia na powoda kary umownej na podstawie pkt 24 zlecenia, zgodnie z którym oryginały dokumentów muszą być dostarczone w terminie dwudziestu dni od daty wykonania usługi, w przeciwnym przypadku pozwany zastrzegł możliwość obciążenia powoda kwotą 15 euro. Do rozładunku doszło w dniu 17 września 2019r., a dokumenty przewozowe zostały dostarczone pozwanemu w dniu 16 października 2019r., a więc po upływie dwudziestu dni.

Zgodnie z art. 483 § 1 kodeksu cywilnego można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna). W razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania kara umowna należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody (art. 484 § 1 k.c.)

Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego w składzie 7 sędziów z 6 listopada 2003r. III CZP 61/03 (OSNC 2004, nr 5, poz.69), stanowiącej zasadę prawną, zastrzeżenie kary umownej na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania nie zwalnia dłużnika z obowiązku jej zapłaty w razie wykazania, że wierzyciel nie poniósł szkody.

Z uwagi na powyższe roszczenie powoda, jak odpowiadające prawu, pomniejszone o karę umowną w wysokości 15 euro, zasadnie nałożoną przez pozwanego, zasługiwało na uwzględnienie.

O odsetkach rozstrzygnięto na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (t.j. Dz.U. 2019 r. poz. 118), zgodnie z którym w transakcjach handlowych – z wyłączeniem transakcji, w których dłużnikiem jest podmiot publiczny – wierzycielowi, bez wezwania, przysługują odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, chyba że strony uzgodniły wyższe odsetki, za okres od dnia wymagalności świadczenia pieniężnego do dnia zapłaty, jeżeli są spełnione następujące warunki:

wierzyciel spełnił swoje świadczenie,

wierzyciel nie otrzymał zapłaty w terminie określonym w umowie.

Uwzględnieniu podlegało również żądanie zasądzenia równowartości kwoty 40 euro na podstawie art. 10 ust 1 ustawy z dnia 8 marca 2013r. o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (t.j. Dz.U. 2019 r. poz. 118) w pierwotnym brzmieniu obowiązującym do 1 stycznia 2020r.., w którym wskazano, że wierzycielowi, od dnia nabycia uprawnienia do odsetek, o których mowa w art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1, przysługuje od dłużnika, bez wezwania, równowartość kwoty 40 euro przeliczonej na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne, stanowiącej rekompensatę za koszty odzyskiwania należności.

Sąd oddalił powództwo co do kwoty 15 euro. Powód uległ pozwanemu jedynie w 2,88%. Orzeczenie o kosztach postępowania wydano więc na podstawie art. 100 zd.2 k.p.c., zgodnie z którym sąd może włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania, obciążając pozwanego w całości kosztami postępowania. Na koszty, które pozwany ma obowiązek zwrócić powodowi złożyła się opłata sądowa od pozwu w wysokości 400 zł i wynagrodzenie pełnomocnika powoda ustalone w oparciu o § 6 pkt.4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015r., poz. 1800 z późn. zm.) wraz z opłatą skarbową w wysokości 17 zł od pełnomocnictwa.

sędzia Magdalena Berczyńska-Bruś