Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VI GC 596/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 21 stycznia 2022 roku

Sąd Rejonowy w Gdyni VI Wydział Gospodarczy, w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Justyna Supińska

Protokolant: starszy sekretarz sądowy Marta Denc

po rozpoznaniu w dniu 19 stycznia 2022 roku w Gdyni

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej z siedzibą w W.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczona odpowiedzialnością spółki komendowej z siedzibą w W. kwotę 8 461,61 złotych ( osiem tysięcy czterysta sześćdziesiąt jeden złotych sześćdziesiąt jeden groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwot:

-

3 969,75 złotych za okres od dnia 24 sierpnia 2018 roku do dnia zapłaty,

-

4 148,26 złotych za okres od dnia 25 czerwca 2019 roku do dnia zapłaty;

II.  w pozostałym zakresie oddala powództwo;

III.  zasądza od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczona odpowiedzialnością spółki komendowej z siedzibą w W. kwotę 2 635,39 złotych ( dwa tysiące sześćset trzydzieści pięć złotych trzydzieści dziewięć groszy) wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie liczonymi za okres od dnia uprawomocnienia się niniejszego orzeczenia do dnia zapłaty, tytułem zwrotu kosztów procesu;

IV.  ustala i przyznaje kuratorowi pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. P. O. wynagrodzenie w kwocie 885,60 złotych brutto ( osiemset osiemdziesiąt pięć złotych sześćdziesiąt groszy, brutto) za sprawowanie kurateli, w pozostałym zakresie wniosek oddala;

V.  nakazuje ściągnąć od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 405,60 złotych ( czterysta pięć złotych sześćdziesiąt groszy) tytułem zwrotu wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa;

VI.  oddala wniosek o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt VI GC 596/21

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 23 stycznia 2020 roku złożonym w elektronicznym postępowaniu upominawczym powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. kwoty 8 929,81 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwot: 3 969,75 złotych za okres od dnia 24 sierpnia 2018 roku do dnia zapłaty i 4 148,26 złotych za okres od dnia 25 czerwca 2019 roku do dnia zapłaty, a także kosztów procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał, że świadczył na rzecz pozwanego usługi serwisowe i z tego tytułu wystawił pozwanemu faktury na kwotę 4 148,26 złotych oraz na kwotę 3 969,75 złotych z określonym terminem ich zapłaty. Pozwany nie dokonał zapłaty należności we wskazanym terminie. W związku z brakiem możliwości odzyskania przysługujących powodowi należności powód zdecydował się na skorzystanie z usług firmy windykacyjnej (...) z siedzibą w Ł.. Podmiot ten podjął działania windykacyjne mające na celu odzyskanie przysługującej powodowi należności wysyłając wezwanie do zapłaty w drodze korespondencji pocztowej, jak również w ramach kontaktu telefonicznego. Zgodnie z umową łączącą powoda z firmą windykacyjną, powód był zobowiązany do zapłaty na rzecz (...) wynagrodzenia za usługę windykacji w kwocie 811,80 złotych.

Nakazem zapłaty wydanym w postępowaniu upominawczym w dniu 06 lipca 2020 roku w sprawie o sygn. akt VI GNc 1875/20 referendarz sądowy Sądu Rejonowego w Gdyni uwzględnił żądanie pozwu w całości.

W sprzeciwie od powyższego orzeczenia kurator pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. wniósł o oddalenie powództwa kwestionując, aby osoba uprawniona do reprezentowania pozwanego zleciła powodowi wykonanie usług serwisowych objętych wystawionymi przez powoda fakturami numer (...). Kurator pozwanego zakwestionował także fakt i zakres zrealizowanych przez powoda czynności, wysokość naliczonych przez powoda opłat oraz podniósł, że powód nie uzgadniał z pozwanym wysokości naliczonych opłat. W ocenie pozwanego powód nie udowodnił swojego roszczenia tak co do zasady, jak i co do wysokości. Pozwany zakwestionował także roszczenie powoda w zakresie żądanej kwoty 811,80 złotych tytułem kosztów odzyskiwania należności podnosząc, że powód nie przedłożył do akt sprawy umowy zawartej z firmą windykacyjną.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonał na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. usługi serwisowe:

-

na podstawie zlecenia numer (...) z dnia 08 sierpnia 2018 roku dotyczące pojazdu marki S. model O. o numerze rejestracyjnym (...), w którym określono przewidywaną łączną cenę jego wykonania na kwotę 3 969 złotych oraz zakres czynności, jakie w ramach tego zlecenia zostaną wykonane,

-

na podstawie zlecenia numer (...) z dnia 13 marca 2019 roku dotyczące pojazdu marki S. model O. o numerze rejestracyjnym (...), w którym określono przewidywaną łączną cenę jego wykonania na kwotę 4 150 złotych oraz zakres czynności, jakie w ramach tego zlecenia zostaną wykonane.

Oba zlecenia ze strony (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. zostały zaakceptowane i podpisane przez J. S. pełniącego w tym okresie funkcję prezesa zarządu tej spółki.

Po wykonaniu każdego ze zleceń pojazd marki S. model O. o numerze rejestracyjnym (...) został odebrany bez zastrzeżeń przez J. S. pełniącego w tym okresie funkcję prezesa zarządu tej spółki, który ów odbiór pokwitował własnoręcznym podpisem.

zlecenie – k. 98, 98v akt, protokół oględzin samochodu – k. 99 akt, zmiana zakresu prac – k. 100 akt, wykaz części podlegających wymianie – k. 100v-102 akt, wydanie części do zlecenia – k. 102v-103v akt, lista przeglądu – k. 104-105v akt, zlecenie – k. 106-108 akt, protokół oględzin samochodu – k. 108v akt, zmiana zakresu prac – k. 109 akt, wydanie części do zlecenia – k. 109v-110 akt, lista przeglądu – k. 110v-112v akt, wniosek gwarancyjny – k. 113 akt

W związku z wykonaniem usług serwisowych i odbiorem pojazdu bez zastrzeżeń przez J. S. pełniącego funkcję prezesa zarządu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G., wykonujący naprawę – (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. wystawił na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. faktury:

-

numer (...) z dnia 09 sierpnia 2018 roku na kwotę 3 969,75 złotych brutto, z terminem płatności do dnia 23 sierpnia 2018 roku – za prace wykonane w ramach zlecenia numer (...),

-

numer (...) z dnia 16 marca 2019 roku na kwotę 4 148,26 złotych brutto, z terminem płatności do dnia 23 marca 2019 roku – za prace wykonane w ramach zlecenia numer (...).

faktury – k. 16-17 akt

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. zlecił A. K. podjęcie działań windykacyjnych wobec (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. mających na celu odzyskanie przysługującej mu należności wynikającej z faktur numer (...).

Pismem z dnia 07 stycznia 2020 roku A. K. wezwała (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. do zapłaty na rzecz (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej z siedzibą w W. kwoty 10 054,97 złotych tytułem zaległości w płatności należności ujętych na fakturach numer (...) oraz w nocie numer (...), w terminie do dnia 22 czerwca 2020 roku.

wezwanie do zapłaty – k. 19 akt

W dniu 13 stycznia 2020 roku A. K. wystawiła (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością spółce komandytowej z siedzibą w W. notę księgową numer (...), z terminem płatności do dnia 13 stycznia 2020 roku, na kwotę 811,80 złotych tytułem usługi windykacyjno – prawnej, zgodnie z § 2 umowy współpracy w sprawie przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G..

nota księgowa – k. 18 akt

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. nie uregulował należności wynikających z faktur numer (...).

niesporne

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej wymienionych przedłożonych przez powoda w toku postępowania dowodów z dokumentów, których zarówno autentyczność, jak i prawdziwość w zakresie twierdzeń w nich zawartych, nie budziła wątpliwości Sądu, a zatem brak było podstaw do odmowy dania im wiary, tym bardziej, że nie były one kwestionowane w zakresie ich mocy dowodowej przez żadną ze stron.

Pozostałe dokumenty nie miały znaczenia dla rozstrzygnięcia sprawy, gdyż nie wnosiły nowych i istotnych okoliczności.

Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 19 stycznia 2022 roku Sąd na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 2 i § 2 k.p.c. pominął dowód z pisma Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w G.. Sąd miał bowiem na uwadze, że dwukrotnie – zarządzeniem z dnia 25 września 2021 roku (k. 128 akt) oraz zarządzeniem z dnia 08 grudnia 2021 roku (k. 150 akt) zwracał się do Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w G. z prośbą o wskazanie, czy (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. dokonał zgłoszenia po stronie kosztowej należności z faktur numer (...), jednakże do dnia zamknięcia rozprawy nie otrzymano odpowiedzi. Dalsze zaś oczekiwanie na nią zmierzało w ocenie Sądu do niepotrzebnego przedłużania toczącego się postępowania, albowiem fakt zaksięgowania przez pozwanego spornych faktur po stronie kosztowej pozostawał bez znaczenia wobec przedłożenia przez powoda zleceń napraw, w których uzgodniono zakres czynności i wynagrodzenie oraz odbiorów pojazdu dokonanych przez ówczesnego prezesa zarządu pozwanego. Powyższymi dokumentami powód wykazał fakt zawarcia umowy, zakres prac i ich uzgodnienie z pozwanym, przewidywany koszt naprawy i jej uzgodnienie z pozwanym, a także fakt przeprowadzenia napraw i odbioru pojazdu bez zastrzeżeń. Powyższych okoliczności w żaden sposób nie mogła więc zmienić treść pisma Naczelnika Pierwszego Urzędu Skarbowego w G., w tym nawet ewentualnie fakt niezaksięgowania przez pozwanego spornych faktur po stronie kosztowej, miało to bowiem w tych okolicznościach znaczenie jedynie podatkowe.

W ocenie Sądu powództwo zasługiwało na uwzględnienie w przeważającej części.

W niniejszej sprawie powód (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w W. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością kwoty 8 118,01 złotych wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwot: 3 969,75 złotych za okres od dnia 24 sierpnia 2018 roku do dnia zapłaty oraz 4 148,26 złotych za okres od dnia 25 czerwca 2019 roku do dnia zapłaty – tytułem wynagrodzenia za świadczone prace serwisowe swoje roszczenie wywodząc z zawartych z pozwanym umów, a także kwoty 811,80 złotych – tytułem zwrotu kosztów odzyskiwania należności swoje roszczenie wywodząc w tym zakresie z treści art. 10 ustawy z dnia 08 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2021 roku, poz. 424).

Pozwany (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. kierując zarzuty przeciwko żądaniu pozwu podnosił, że nie zlecał powodowi (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością spółce komandytowej z siedzibą w W. wykonania usług serwisowych objętych wystawionymi przez powoda fakturami, zakwestionował także fakt i zakres zrealizowanych przez powoda czynności, a także wysokość naliczonych przez powoda opłat. Pozwany (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. wskazał także, że powód nie uzgadniał z pozwanym wysokości naliczonych opłat za usługi serwisowe oraz zakwestionował roszczenie powoda w zakresie kosztów usług windykacyjnych.

Zgodnie z treścią art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Przepis ten określa reguły dowodzenia, tj. przedmiot dowodu oraz osobę, na której spoczywa ciężar udowodnienia faktów mających istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. Zaznaczyć też trzeba, że przy rozpoznawaniu sprawy na podstawie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego rzeczą Sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne. Jest to wyrazem zasady, że to strony powinny być zainteresowane wynikiem postępowania oraz że to one dysponują przedmiotem postępowania m. in. poprzez powoływanie i przedstawianie Sądowi wybranych przez siebie dowodów. Zgodnie zaś z wyrokiem Sądu Najwyższego z dnia 03 października 1969 roku w sprawie o sygn. akt II PR 313/69 na powodzie, stosownie do treści art. 6 k.c., spoczywa ciężar udowodnienia faktów przemawiających za zasadnością jego roszczenia. W razie zaś sprostania przez powoda ciążącemu na nim obowiązkowi, na stronie pozwanej spoczywa wówczas ciężar udowodnienia ekscepcji i faktów uzasadniających jej zdaniem oddalenie powództwa (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 kwietnia 1982 roku, sygn. akt I CR 79/82).

W okolicznościach niniejszej sprawy to na powodzie (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością spółce komandytowej z siedzibą w W. ciążył obowiązek udowodnienia istnienia roszczenia stanowiącego podstawę powództwa poprzez wykazanie, że pozwany zlecił powodowi prace serwisowe w pojeździe marki S. model O. o numerze rejestracyjnym (...) za dochodzone w pozwie kwoty, a powód czynności te – i to prawidłowo zrealizował, co aktualizowałoby po stronie pozwanego obowiązek zapłaty.

W ocenie Sądu powód powyższemu obowiązkowi sprostał i zdołał wykazać za pomocą przedłożonych dowodów z dokumentów, że strony łączyły umowy z tytułu świadczonych przez powoda na rzecz pozwanego usług serwisowych, a więc transakcje handlowe w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 08 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2021 roku, poz. 424). W ocenie Sądu powyższy stosunek prawny łączący strony należy oceniać w kontekście przepisów o umowie o dzieło. Zgodnie z treścią art. 627 k.c. przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Stosownie zaś do art. 642 § 1 k.c. w braku odmiennej umowy przyjmującemu zamówienie należy się wynagrodzenie w chwili oddania dzieła.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że powód dla wykazania dochodzonego przez siebie roszczenia obejmującego wynagrodzenie za przeprowadzenie w 2018 roku i w 2019 roku prac serwisowych w pojeździe marki S. model O. o numerze rejestracyjnym (...) przedłożył do akt sprawy nie tylko wystawione przez siebie faktury, ale także i zlecenia szczegółowo określające zakres zlecanych przez pozwanego prac serwisowych oraz wskazanie ich szacowanego kosztu. Zlecenia podpisywane były każdorazowo przez prezesa zarządu pozwanej spółki, wobec czego zarzuty pozwanego jakoby nie zlecał powodowej spółce żadnych prac serwisowych pozostają bezpodstawne. Z przedłożonych dokumentów zleceń wynika także, że zarówno zakres, jak i koszt zlecanych prac były przez strony uzgadniane i zaakceptowane. Nie sposób zatem podzielić zarzutów pozwanego i w tym przedmiocie, tym bardziej, że szacowany i akceptowany przez prezesa zarządu pozwanego koszt prac zleconych powodowi był zbieżny z kwotami ujętymi na wystawionych przez powoda fakturach numer (...). Sąd uznał także, że zebrany w sprawie materiał dowodowy, w szczególności dokumentacja związana z wykonywanymi przez powoda pracami serwisowymi, w sposób wiarygodny i kompletny dowodzi wykonania przez powoda jego zobowiązania wynikającego z zawartych przez strony umów i to w sposób prawidłowy, każdorazowo bowiem odbiór pojazdu po naprawie (pracach serwisowych) kwitował bez jakichkolwiek zastrzeżeń prezes zarządu pozwanego. Należy jednocześnie wskazać, że pozwany – kwestionując zakres i koszt wykonanych przez powoda prac, a który jak wskazano powyżej – był przez niego akceptowany przed wykonaniem przez powoda zlecanych prac – zaniechał w tym zakresie jakiejkolwiek inicjatywy dowodowej. W niniejszej sprawie niewątpliwie także pozwana spółka dokonywała odbioru prac wykonywanych przez powoda poprzez odbiór serwisowanego auta z warsztatu powoda. Skoro zatem powód wykonał swoje zobowiązanie wynikające z zawartych z pozwanym umów, a pozwany koszt i zakres tych prac akceptował zarówno przed, jak i po ich wykonaniu, to powodowi należało się wynagrodzenie w wysokości umówionej przez strony.

Bezspornym pozostawało przy tym, że pozwany nie zapłacił powodowi w uzgodnionym terminie należności wynikających z przedmiotowych faktur, mimo spełnienia świadczenia przez powoda i to w sposób prawidłowy, wobec czego Sąd z tytułu wynagrodzenia za świadczone prace serwisowe za zasadne uznał roszczenie powoda na kwotę 8 118,01 złotych.

Odnośnie zaś żądania przez powoda kwoty 811,80 złotych tytułem poniesionych kosztów windykacji należności, to w tym zakresie zasługiwało ono jedynie na częściowe uwzględnienie.

W niniejszej sprawie powodowi co do zasady przysługiwało uprawnienie do zlecenia wykonania czynności windykacyjnych profesjonalnemu podmiotowi i tym samym – co do zasady – powodowi przysługuje zwrot kosztów odzyskiwania należności poniesionych z tytułu opóźnienia w ich zapłacie przez pozwanego. W tym miejscu wskazać jednakże należy, że rekompensata za koszty odzyskiwania należności przewidziana w art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 08 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2021 roku, poz. 424) przysługuje wierzycielowi bez konieczności wykazania, że koszty te zostały poniesione. Roszczenie o taką rekompensatę powstaje po upływie terminów zapłaty określonych w umowie lub ustalonych zgodnie z art. 7 ust. 3 i art. 8 ust. 4 tej ustawy. Natomiast w sytuacji, gdy wierzyciel domaga się zwrotu dalszych kosztów, tak jak ma to miejsce w niniejszej sprawie, wówczas winien on udowodnić fakt ich poniesienia, a także zasadność ich poniesienia, tj. zarówno wysokość, jak i okoliczność, że wysokość ta jest w okolicznościach danej sprawy wysokością uzasadnioną. Przepis art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 08 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2021 roku, poz. 424) wyraźnie bowiem stanowi, że zwrotowi podlegają jedynie koszty poniesione w uzasadnionej wysokości. Takie sformułowanie zaś nakłada na sąd obowiązek zbadania z punktu widzenia tego kryterium kwoty poniesionej przez wierzyciela, której zasądzenia domaga się w procesie. Oznacza to, że wykluczona jest zupełna dowolność dla wierzyciela, jeżeli chodzi o skalę wydatków poniesionych w celu odzyskiwania danej należności (tak Sąd Okręgowy w Gdańsku w uzasadnieniu wyroku z dnia 19 grudnia 2016 roku w sprawie XII Ga 701/16). O wysokości tych kosztów winny więc rozstrzygać okoliczności konkretnej sprawy, a nie jedynie ustanowione z góry reguły pomiędzy wierzycielem a windykatorem (np. określony procent prowizji), co oznacza, że konieczne jest uwzględnienie takich okoliczności jak rozmiar i czasokres czynności związanych z działaniami windykacyjnymi. Szczególnie jest to wyraźne, gdy ustalenie tego wynagrodzenia następuje według dowolnych zasad, oderwanych od planowanych lub niezbędnych czynności windykacyjnych, z uwzględnieniem jedynie określonej wartości procentowej odnoszonej do wartości wierzytelności, która ma być przedmiotem windykacji, przy czym bez istotnego znaczenia jest to, czy takie zasady stosowane były powszechnie na rynku windykacji wierzytelności i czy wartość prowizyjnego wynagrodzenia ustalonego w ten sposób odpowiadała wartościom rynkowym stosowanym przez wszystkie tego rodzaju przedsiębiorstwa. To powód zatem po myśli art. 6 k.c. winien wykazać, że rodzaj i ilość wykonanych przez firmę windykacyjną czynności, jak również okres odzyskiwania należności, uzasadniał dochodzenie kwoty w wysokości żądanej pozwem (tamże).

Przepis art. 10 ustawy z dnia 08 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2021 roku, poz. 424) umożliwiający wierzycielowi domaganie się rekompensaty za koszty odzyskiwania należności uiszczonych po terminie ma na celu skłonienie dłużnika do terminowych płatności, a jednocześnie zawiera uprawnienie wierzyciela do odzyskania poniesionych kosztów i tak też powinien być wykorzystywany. Wykorzystanie tego przepisu do innych celów uznać należy za sprzeczne z jego społeczno – gospodarczym przeznaczeniem opisanym wyżej. Rygorystyczne zastosowanie w przedmiotowym przypadku przepisu art. 10 ust. 2 powołanej ustawy byłoby w przekonaniu Sądu jego nadużyciem nieuzasadnionym okolicznościami sprawy i pozostającym nie do pogodzenia z zasadą proporcjonalności. W przekonaniu Sądu sankcja, którą jest niewątpliwie rekompensata z art. 10 ust. 2 powyższej ustawy, oderwana od faktycznego poniesienia kosztów dochodzenia roszczenia, jest w rozpoznawanej sprawie nieproporcjonalna do dolegliwości sytuacji, w jakiej znalazła się strona powodowa. Wykorzystywanie tego prawa w sposób proponowany przez stronę powodową prowadzi z jednej strony do pozyskania korzyści finansowych przez firmę windykacyjną i to nieadekwatnych do podjętych czynności, a z drugiej – do nieproporcjonalnego względem zawinienia finansowego obciążenia pozwanego.

Nie ma oczywiście wątpliwości, że strony umowy o odzyskiwanie należności mogą samodzielnie ustalać wysokość kosztów dochodzenia należności, tyle tylko, że od dłużnika wierzyciel będzie mógł dochodzić kwoty przewyższającej kwotę 40 euro (albo 40, 70 lub 100 euro), jedynie, gdy wykaże, że było to uzasadnione okolicznościami konkretnej sprawy (tak Sąd Okręgowy w Gdańsku w wyroku z dnia 21 lipca 2020 roku, sygn. akt XII Ga 1178/19).

Przekładając powyższe na grunt niniejszej sprawy i odnosząc się do kwestionowanej przez pozwaną spółkę zasadności i wysokości poniesionych przez powoda kosztów odzyskiwania należności wskazać należy w pierwszej kolejności, iż powód na potwierdzenie swojego roszczenia przedłożył jedynie notę księgową numer (...) z dnia 13 stycznia 2020 roku wystawioną przez A. K. na rzecz powoda na kwotę 811,80 złotych tytułem usługi windykacyjno – prawnej „według umowy współpracy § 2 umowy w sprawie przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G.”. Pomimo jednakże kwestionowania przez pozwanego zasadności i wysokości powyższych kosztów powód zaniechał przedłożenia do akt sprawy umowy łączącej go z firmą windykacyjną, co pozwoliłoby na weryfikację ustalonych kosztów, którymi powód chce obciążyć pozwanego, czy choćby potwierdzenia faktycznego uregulowania na rzecz tej firmy żądanej kwoty. Powód nie wykazał także, aby podmiot windykujący podjął jakiekolwiek inne czynności względem dłużnika aniżeli jedno przedłożone do akt sprawy wezwanie do zapłaty.

Podkreślenia raz jeszcze wymaga, że o ile rekompensata za koszty odzyskiwania należności w wysokości 40 euro (albo 40, 70 lub 100 euro – w zależności do wartości transakcji handlowej), przewidziana w art. 10 ust. 1 omawianej ustawy przysługuje wierzycielowi bez konieczności wykazania, że koszty te zostały poniesione, to roszczenie przewidziane w ust. 2, a więc przewyższające te kwoty, wymaga udowodnienia faktu poniesienia kwoty objętej żądaniem, a także zasadności jej poniesienia. Właściwa wykładnia omawianego przepisu z jednej strony winna uwzględniać ochronę wierzyciela, który ma prawo sięgnąć po środki windykacyjne w razie opóźnienia w wykonaniu wymagalnego zobowiązania, z drugiej strony nie można tracić z pola widzenia potrzeby ochrony dłużnika przed takimi działaniami wierzyciela, które prowadziłyby do nadmiernego i nieuzasadnionego okolicznościami sprawy wzrostu zadłużenia z tytułu kosztów windykacji. Wysokość kosztów windykacji podlegających zwrotowi na podstawie art. 10 ust. 2 przedmiotowej ustawy winna więc uwzględniać interesy obu stron, nie jest przy tym tak, że w każdym przypadku wynagrodzenie należne windykatorowi zgodnie z umową zobowiązany będzie ostatecznie pokryć dłużnik. Podkreślić też należy, że o wysokości kosztów rekompensaty winny rozstrzygać okoliczności konkretnej sprawy, a nie jedynie ustanowione z góry reguły pomiędzy wierzycielem a windykatorem (np. określony procent prowizji), co oznacza, że konieczne jest wzięcie pod uwagę – jak już wskazano w powyższej części uzasadnienia – takich okoliczności, jak rozmiar i czasokres czynności związanych z działaniami windykacyjnymi.

W niniejszej sprawie niewątpliwie pozwany pozostawał w opóźnieniu w regulowaniu na rzecz powoda należności ujętych fakturami numer (...), niemniej jednak powód nie wykazał nie tylko, że żądana kwota kosztów windykacyjnych została ustalona przez niego w sposób prawidłowy, zgodny z umową łączącą powoda z (...), ale również i tego, że była ona uzasadniona okolicznościami konkretnej sprawy, skoro jedyną czynnością windykatora było wysłanie jednego wezwania do zapłaty. Trudno więc uznać, ażeby takie działanie wykraczało poza standard czynności windykacyjnych, za które przewidziano rekompensatę zryczałtowaną w kwocie 40 euro (albo 40, 70 lub 100 euro – w zależności od wartości transakcji handlowej), która na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 08 marca 2013 roku o terminach zapłaty w transakcjach handlowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2019 roku. poz. 118) przysługuje wierzycielowi bez konieczności wykazywania ich poniesienia (wystarczające jest wykazanie spełnienia świadczenia i brak zapłaty w umówionym terminie, które to przesłanki zaistniały w niniejszej sprawie). W tej zaś sytuacji Sąd uznał, że jakkolwiek Sąd związany był żądaniem pozwu, to nie pozostawał związany podstawą prawną żądania wskazaną przez powoda. Mając zatem na względzie, że powód domagał się zapłaty z tytułu kosztów odzyskiwania należności od pozwanego, zasadnym było uwzględnienie – odnośnie rekompensaty związanej z dochodzeniem wierzytelności w kwocie 3 969,75 złotych za usługi serwisowe z sierpnia 2018 roku i w kwocie 4 148,26 złotych za usługi serwisowe z marca 2019 roku – jedynie w zakresie stanowiącym równowartość 40 euro przeliczonej na złote według średniego kursu euro ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia roboczego miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym świadczenie pieniężne stało się wymagalne od każdej transakcji, a więc w niniejszej sprawie odpowiednio według kursu z dnia 31 lipca 2018 roku (1 euro = 4,2779 złotych, 40 euro x 4,2779 złotych = 171,12 złotych) i z dnia 28 lutego 2019 roku (1 euro = 4,3120 złotych, 40 euro x 4,3120 złotych = 172,48 złotych), tj. łącznie w kwocie 343,60 złotych.

Mając powyższe na uwadze Sąd w punkcie pierwszym wyroku na podstawie art. 627 k.c. w zw. z art. 643 k.c. w zw. z art. 481 k.c. oraz na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 08 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniem w transakcjach handlowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2021 roku, poz. 424) zasądził od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. na rzecz powoda (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej z siedzibą w W. kwotę 8 461,61 złotych (8 118,01 złotych + 343,60 złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwot: 3 969,75 złotych za okres od dnia 24 sierpnia 2018 roku do dnia zapłaty i 4 148,26 złotych za okres od dnia 25 czerwca 2019 roku do dnia zapłaty.

Uznając zaś dalej idące żądanie pozwu dotyczące rekompensaty za koszty odzyskiwania należności z przyczyn wskazanych w powyższej części uzasadnienia za niezasadne Sąd oddalił je w punkcie drugim wyroku na podstawie wymienionych wyżej regulacji oraz na podstawie art. 10 ust. 2 z dnia 08 marca 2013 roku o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniem w transakcjach handlowych (tekst jednolity: Dz. U. z 2021 roku, poz. 424) w zw. z art. 6 k.c. stosowanych a contrario.

O kosztach procesu Sąd orzekł jak w punkcie trzecim wyroku zgodnie z zasadą stosunkowego rozdzielenia kosztów określoną w art. 100 k.p.c. w zw. z art. 108 k.p.c.

W niniejszej sprawie powód wygrał sprawę w 94,76%, a pozwany w 5,24%.

Koszty poniesione przez powoda wyniosły kwotę 2 781,12 złotych (opłata sądowa od pozwu – 500 złotych, koszty zastępstwa procesowego – 1 800 złotych, opłata manipulacyjna przy wnoszeniu pozwu w elektronicznym postępowaniu upominawczym – 1,12 złotych, zaliczka na koszy wynagrodzenia kuratora – 480 złotych), z czego należne mu 94,76% wynosiło 2 635,39 złotych, które Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda w punkcie trzecim wyroku. Po stronie pozwanej nie powstały koszty podlegające skompensowaniu z powyższą kwotą.

W punkcie czwartym wyroku na podstawie § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 09 marca 2018 roku w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz. U. z 2018 roku, poz. 536) podzielając także pogląd wyrażony przez Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 05 listopada 2021 roku (w sprawie o sygn. akt III CZP 68/20) Sąd ustalił i przyznał kuratorowi pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. – radcy prawnemu P. O. kwotę 885,60 złotych brutto tytułem wynagrodzenia za sprawowanie kurateli nie znajdując podstaw – biorąc pod uwagę czas trwania sprawy, stopień zawiłości sprawy i nakład pracy kuratora – do przyznania mu wynagrodzenia w podwyższonej wysokości.

W punkcie piątym wyroku na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 205 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity: 2021 roku, poz. 2257) w zw. z art. 98 k.p.c. Sąd nakazał ściągnąć od pozwanego (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gdyni kwotę 405,60 złotych tytułem zwrotu wydatków tymczasowo poniesionych ze środków Skarbu Państwa (część wynagrodzenia kuratora nie pokryta zaliczką uiszczoną przez powoda).

W punkcie szóstym wyroku Sąd na podstawie art. 333 k.p.c. stosowanego a contrario oddalił wniosek powoda o nadanie wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności.

Zgodnie z treścią art. 333 § 1 k.p.c. sąd z urzędu nada wyrokowi przy jego wydaniu rygor natychmiastowej wykonalności, jeżeli: 1) zasądza alimenty – co do rat płatnych po dniu wniesienia powództwa, a co do rat płatnych przed wniesieniem powództwa za okres nie dłuższy niż za trzy miesiące; 2) zasądza roszczenie uznane przez pozwanego; 3) wyrok uwzględniający powództwo jest zaoczny.

Nie ma wątpliwości, że niniejszej spawie nie zaistniała żadna z obligatoryjnych przesłanek nadania wyrokowi rygoru natychmiastowej wykonalności.

Stosownie natomiast do § 3 art. 333 k.p.c. Sąd może również na wniosek nadać wyrokowi nadającemu się do wykonania w drodze egzekucji rygor natychmiastowej wykonalności, gdyby opóźnienie uniemożliwiało lub znacznie utrudniało wykonanie wyroku albo narażało powoda na szkodę. Odnosząc się do tej przesłanki wskazać należy, że z uniemożliwieniem lub znacznym utrudnieniem wykonania wyroku możemy mieć do czynienia w sytuacji, w której zachodzi obawa, że wskutek zwłoki w wykonaniu wyroku, z uwagi na zachowanie pozwanego albo na właściwości przedmiotu sporu, wykonanie wyroku okaże się niemożliwe, a przynajmniej utrudnione. Jednocześnie, jak się wskazuje, nie wystarczy subiektywne odczucie powoda, okoliczności te muszą być obiektywnie uzasadnione i co najmniej uprawdopodobnione. Tymczasem powód dla uzasadnienia swojego wniosku w tym zakresie nie powołał się na jakiekolwiek okoliczności, które przemawiałyby za uwzględnieniem takiego wniosku, toteż jako niezasadny podlegał on oddaleniu.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

4.  (...)

5.  (...)

SSR Justyna Supińska

Gdynia, dnia 24 kwietnia 2022 roku