Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt VI Ka 255/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 maja 2022 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący sędzia Małgorzata Peteja-Żak

Protokolant Sylwia Sitarz

przy udziale Dariusza Kowalczyka Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Z.

po rozpoznaniu w dniu 24 maja 2022 r.

sprawy A. S. ur. (...) w Z.

syna B. i K.

oskarżonego z art. 278§1 kk w zw. z art. 31§2 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Zabrzu

z dnia 19 stycznia 2022 r. sygnatura akt II K 1608/21

na mocy art. 437 kpk, art. 438 kpk, art. 435 kpk art. 624 § 1 kpk

1.  uchyla punkty 1, 3 i 4 zaskarżonego wyroku i sprawę oskarżonego A. S. o czyn zarzucany mu w punkcie I aktu oskarżenia przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Zabrzu;

2.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- w punkcie 7 ustala - także względem pozostałych oskarżonych, którzy apelacji nie wnosili - iż orzeczona wobec wszystkich oskarżonych odpowiedzialność w popełnieniu szkody jest solidarna,

- na mocy art. 63 § 1 kk zalicza oskarżonemu A. S. na poczet orzeczonej w punkcie 2 kary pozbawienia wolności okres rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawie od 2 września 2021r. godzina 12.15 do 2 września 2021r. godzina 15.55;

3. w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

4. zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokata F. K. kwotę 516,60 zł (pięćset szesnaście złotych i sześćdziesiąt groszy) obejmującą kwotę 96,60 zł (dziewięćdziesiąt sześć złotych i sześćdziesiąt groszy) podatku VAT, tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów obrony oskarżonego z urzędu w postępowaniu odwoławczym;

5. zwalnia oskarżonego od zapłaty kosztów sądowych postępowania odwoławczego, obciążając wydatkami Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VI Ka 255/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.1.Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

wyrok Sądu Rejonowego w Zabrzu z 19 stycznia 2022r. sygn. akt II K 1608/21

0.1.Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.1.Granice zaskarżenia

0.0.1.Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.0.1.Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.Wnioski

uchylenie

zmiana

1.Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.1.Ustalenie faktów

0.0.1.Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

A. S.

dotychczasowa karalność za przestępstwa

karta karna

206-209

0.0.1.Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.1.Ocena dowodów

0.0.1.Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1

karta karna

dokument urzędowy - niekwestionowany przez strony, brak wątpliwości co do jego autentyczności i wiarygodności

0.0.1.Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

1.STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

obraza przepisów postepowania, która miała wpływ na treść orzeczenia, a to:

- art. 2 § 1 pkt 1 kpk i art. 4 kpk w zw. z art. 5 § 2 kpk oraz art. 7 kpk, poprzez wydanie wyroku skazującego oskarżonego bez dowodów uprawdopodobniających fakt dokonania przez oskarżonego kradzieży poprzez naruszenie podstawowych zasad procesowych określających regułę dowodzenia winy i zastąpienie ich przez domniemanie winy oskarżonego,

- art. 5 § 2 kpk w zw. z art. 174 kpk poprzez ich niezastosowanie i rozstrzygnięcie na niekorzyść oskarżonego niedających się usunąć wątpliwości w sytuacji, w której jedynym "dowodem" wskazującym na rzekome dopuszczenie się przez osobę, która rozpoznała oskarżonego na zdjęciu była notatka urzędowa, zgodnie z którą funkcjonariusz Policji miał rozpoznać na zdjęciu oskarżonego, a brak było innych dowodów świadczących o winie oskarżonego, przy czym wskazać należy, iż zdjęcie które było przedmiotem rozpoznania przez funkcjonariusza było rozmyte i niewyraźne,

- art. 410 kpk poprzez pominięcie istotnych okoliczności mających znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy wynikających z wyjaśnień oskarżonego, który w sposób stanowczy podkreślił, iż nie przyznaje się do zarzucanego mu czynu, a który to dowód został przez Sąd uznany za wiarygodny w całości, a zatem powinien stanowić podstawę dokonanych w sprawie ustaleń faktycznych

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut ten, jako zasadny, miał kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie i wydania orzeczenia kasatoryjnego w zakresie odnoszącym się do pierwszego z zarzucanych oskarżonemu czynów. A. S. zarzucono, że 3 sierpnia 2020r. dokonał wspólnie i w porozumieniu z dwiema nieustalonymi osobami zaboru w celu przywłaszczenia określonych przedmiotów na szkodę sklepu (...), położonego w Z. przy ul. (...). Problem w tym jednak, że w toku postepowania nie zgromadzono dowodów, które w sposób nie budzący wątpliwości wykazywałyby sprawstwo i winę oskarżonego. W sprawie tej poza zeznaniami pracownika ochrony sklepu (...), który wskazuje na okoliczności dokonania kradzieży sklepowej przez trzech nieznanych mu sprawców, zabezpieczono zapis z monitoringu sklepu, na którym uwidoczniono trzech młodych mężczyzn wchodzących do sklepu i kierujących się od razu w lewo, w kierunku półek z perfumami (k. 62, 63-64). Zdjęcia ze stopklatek z utrwalonym wizerunkiem sprawców zostały rozesłane drogą służbową przez (...) KP (...)do pobliskich placówek Policji celem zapoznania się z nimi i wytypowania tożsamości widocznych mężczyzn (k. 65-66). Dzięki tak przeprowadzonej czynności funkcjonariusz operacyjny KP (...)w Z. asp. Ł. C. powiadomił komisariat prowadzący postępowanie, iż rozpoznaje na zdjęciu jednego ze sprawców jako A. S., zam. w Z. przy ul. (...), który na zdjęciu jest ubrany w jasnoszarą bluzę z napisem "(...)" (k. 67). Na tej podstawie przedstawiono zarzut kradzieży A. S., który jednak, wbrew temu co przyjął Sąd meriti, nie przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i odmówił składania wyjaśnień. Żadnych innych, poza opinią sądowo - psychiatryczną (k. 106) - dowodów, które odnosiłyby się do tego zarzutu, nie zgromadzono, a następnie na rozprawie przed Sądem Rejonowym procedowano pod nieobecność oskarżonego, którego obecności nie uznano za obowiązkową, wydając wyrok po pierwszej rozprawie.

W tak opisanych okolicznościach ma rację w zupełności obrońca gdy dowodzi brak weryfikacji jakichkolwiek źródeł dowodowych, które potwierdzałyby sprawstwo i winę oskarżonego odnośnie czynu z 3 sierpnia 2020r. W szczególności nie ustalono w sposób pewny czy mężczyzna uwidoczniony na nagraniu monitoringu jest rzeczywiście oskarżonym A. S., prowadząc rozprawę pod jego nieobecność (a zatem nie mając możliwości bezpośredniego zapoznania się z jego wizerunkiem), nie przesłuchano też w charakterze świadka policjanta, który miał w jednym z mężczyzn z nagrania rozpoznać znanego mu oskarżonego, bazując jedynie w tym zakresie na notatce urzędowej, która - co oczywiste - nie mogła zastąpić dowodu z zeznań świadka (art. 174 kpk).

Wniosek

zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu w pkt I czynu

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W związku z zasadnością zarzutu apelującego oraz koniecznością przeprowadzenia na nowo przewodu w całości, uchylenie zaskarżonego wyroku stało się konieczne. Uniewinnienie jawi się jako rozstrzygnięcie co najmniej przedwczesne i niezasadne na tym etapie postępowania. Sąd meriti poczynił ustalenia faktyczne w oderwaniu od zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego przy ocenie osobowego źródła dowodowego w postaci wyjaśnień oskarżonego, przy równoczesnym braku weryfikacji określonych okoliczności, w oparciu o załączony monitoring i zeznania świadka - policjanta.

3.2.

mający wpływ na treść orzeczenia błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, że:

- oskarżony przyznał się do zarzucanego mu czynu podczas gdy oskarżony w sposób stanowczy nie przyznał się do popełnienia czynu,

- oskarżony dopuścił się popełnienia przypisanego mu w pkt I przestępstwa w sytuacji gdy prawidłowa analiza zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego nie pozwala na dokonanie tego rodzaju ustaleń

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Analiza treści środka odwoławczego prowadzi do wniosku, że skarżący kwestionuje poczynione przez Sąd Rejonowy ustalenia faktyczne oraz zarzuca temu Sądowi brak dokonania należytej oceny zgromadzonych dowodów, w tym zwłaszcza odnośnie winy i sprawstwa oskarżonego. Trafnie podnosi więc, że Sąd ten nie uwzględnił wszystkich istotnych okoliczności ujawnionych w toku rozprawy, w tym zwłaszcza tego, że oskarżony do zarzucanego mu czynu nie przyznał się, wbrew temu, co niesłusznie przyjął Sąd I instancji, zgromadzony zaś niepełny materiał dowodowy ocenił nieprawidłowo, nie weryfikując linii obrony oskarżonego, zwłaszcza zaś jego pozaprocesowego rozpoznania przez funkcjonariusza KP (...)w Z., czego konsekwencją było wyprowadzenie ocen i wniosków nieodpowiadających prawidłowości logicznego rozumowania.

Wniosek

zmiana zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od popełnienia zarzucanego mu w pkt I czynu

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

W związku z zasadnością zarzutu apelującego oraz koniecznością przeprowadzenia na nowo przewodu w całości, uchylenie zaskarżonego wyroku stało się konieczne. Uniewinnienie jawi się jako rozstrzygnięcie co najmniej przedwczesne i niezasadne na tym etapie postępowania. Sąd meriti poczynił ustalenia faktyczne w oderwaniu od zasad prawidłowego rozumowania oraz wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego przy ocenie osobowego źródła dowodowego w postaci wyjaśnień oskarżonego, przy równoczesnym braku weryfikacji określonych okoliczności, w oparciu o załączony monitoring i zeznania świadka - policjanta.

1.OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

1.ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.1.Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.1.Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.1.Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.1.Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

W związku z zasadnością zarzutu apelującego, koniecznością przeprowadzenia na nowo przewodu w całości, uchylenie zaskarżonego wyroku stało się konieczne. W niniejszej sprawie zachodzi konieczność przesłuchania oskarżonego oraz świadka, przeprowadzenia dowodu z zapisu monitoringu, a także dokonania kolejnych niezbędnych ustaleń szczegółowo omówionych poniżej. Wszystkie powyżej podnoszone okoliczności, a nie wyjaśnione w zgodzie z zasadami prawidłowego rozumowania oraz wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, będzie miał Sąd Rejonowy na względzie przy ponownym rozpoznaniu sprawy.

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.0.1.Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Wskazane jest przy ponownym rozpoznaniu sprawy dotyczącej czynu zarzucanego w pkt I aktu oskarżenia przeprowadzenie postępowania dowodowego w całości. Wydaje się zatem w realiach tej sprawy uznanie za obowiązkową obecność oskarżonego na rozprawie i wezwanie go na rozprawę. Dzięki temu Sąd Rejonowy będzie mógł w sposób bezpośredni zapoznać się z wizerunkiem oskarżonego, by móc następnie go zweryfikować z nagraniem monitoringu i posiadaną dokumentacją ze stopklatki. Konieczne będzie także dołączenie fotografii przedstawiających w różnym czasie oskarżonego z systemu Noe-Sad, w tym zdjęcia najpóźniejszego, celem ich porównania z zapisem monitoringu i z wyglądem samego oskarżonego, gdy ten się na rozprawie stawi. W końcu konieczne jest także wezwanie w charakterze świadka funkcjonariusza KP (...)w Z. Ł. C. w celu przesłuchania go w przedmiocie dokonanego przez niego rozpoznania w jednej z osób oskarżonego i okoliczności z tym związanych. Jego relację oraz oskarżonego Sąd winien zweryfikować z zapisem monitoringu.

Dopiero tak zebrany materiał dowodowy Sąd podda następnie wszechstronnej i wnikliwej analizie oraz swobodnej ocenie zgodnie z zasadami prawidłowego rozumowania, wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego, po czym wyciągnie prawidłowe wnioski końcowe, oczywiście z uwzględnieniem podniesionych powyżej uwag Sądu odwoławczego i wystrzegając się uchybień, które zadecydowały o uchyleniu zaskarżonego wyroku i przekazaniu sprawy do ponownego rozpoznania.

0.1.Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1.Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

1.PODPIS

31 V 2022r.

0.1.Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

przypisanie oskarżonemu sprawstwa i winy występku zarzucanego w pkt I

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana