Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 grudnia 2021 r.

Sąd Rejonowy w Grudziądzu, Wydział III Rodzinny i Nieletnich

w składzie:

Przewodnicząca sędzia Justyna Szczepkowska

Protokolant st. sek. sąd. Justyna Renkiewicz- Kicza

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 grudnia 2021 r. w G.

sprawy z powództwa A. W. (1)

przeciwko J. W.

o alimenty

I.  zasądza od pozwanego J. W. na rzecz powódki

A. W. (1) alimenty w wysokości 1500 zł /jeden tysiąc pięćset zł/ miesięcznie, poczynając od dnia 29 lipca 2020 r. płatne do dnia 10-go każdego miesiąca z góry do rąk powódki A. W. (1), z ustawowymi odsetkami w wypadku opóźnienia w płatności każdej raty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powódki kwotę 2700 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego;

IV.  nie obciąża pozwanego kosztami sądowymi;

V.  nadaje wyrokowi w pkt. I rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III RC 265/20

UZASADNIENIE

Powódka A. W. (1), reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika wystąpiła w dniu 29 lipca 2020 r. do Sądu Rejonowego w Grudziądzu z powództwem przeciwko J. W. o zasądzenie tytułem alimentów kwoty 2.000 zł miesięcznie, a także z wnioskiem o udzielenie zabezpieczenia roszczenia alimentacyjnego na czas trwania sprawy, w kwocie po 2.000 zł miesięcznie.

Powódka w uzasadnieniu pozwu wskazała, że nie możliwości samodzielnego utrzymania, nie pracuje i nadal się uczy. Podała, że pozwany od 2017 r. nie angażuje się w sprawy rodzinne i domu. Do marca 2020 r. przekazywał powódce kwotę 1.000 zł miesięcznie tytułem alimentów, zaś obecnie przekazuje kwotę 600 zł miesięcznie. W ocenie powódki jej usprawiedliwione potrzeby sąd wysokie i wyrażają się średnią miesięczną kwotą 4.605,50 zł. Związane jest to z jej stanem zdrowia oraz ponadprzeciętnymi osiągnięciami naukowymi. Wskazała, że jej matka swój obowiązek alimentacyjny realizuje przez osobiste starania o jej wychowanie, a ponadto w przeważającej mierze pokrywa koszty jej utrzymania. Dodatkowo podała, że posiada majątek w postaci obligacji o wartości 110.000 zł.

W odpowiedzi na pozew pozwany J. W., reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika, uznał powództwo do kwoty 600 zł miesięcznie, zaś w części przekraczającej tę kwotę wniósł o jego oddalenie. Pozwany wskazał, że partycypuje w kosztach utrzymania córki w ten sposób, że przekazuje jej miesięcznie 600 zł tytułem dobrowolnych alimentów oraz pokrywa połowę opłat zawiązanych z utrzymaniem domu. Podał, że do kwietnia 2020 r. płacił 1.000 zł miesięcznie na utrzymanie córki, jednak z uwagi na pandemię powódka wyprowadziła się z internatu i zamieszkała w domu rodzinnym, tym samym obniżyły się jej koszty utrzymania. Ponadto podważył wysokość usprawiedliwionych potrzeb powódki, które są jego zdaniem są znacznie zawyżone. Zaznaczył, że jeśli powódka uważa, że jej potrzeby są wyższe niż przekazywane alimenty, to powinna przeznaczyć na swoje utrzymanie kwotę 110.000 zł otrzymaną od rodziców. Wskazał również, że jego miesięczny dochód wynosi 5.700 zł, zaś średnie miesięczne koszty utrzymania wynoszą ok. 3.330 zł miesięcznie.

Postanowieniem z dnia 29 września 2020 r. Sąd Rejonowy w Grudziądzu udzielił powódce zabezpieczenia na kwotę 1000 zł miesięcznie, poczynając od dnia 1 sierpnia 2020 r.

Na rozprawie w dniu 16 lipca 2021 r. pozwany uznał powództwo do kwoty 1000 zł miesięcznie.

Sąd ustalił, co następuje:

A. W. (1) ur. (...) jest córką A. i J. W..

Powódka leczy się na niedoczynność tarczycy w przebiegu H. –zażywa lek L. 50 µg – koszt 6,52 zł, suplementuje witaminę D3, musi przeprowadzać co 6 miesięcy badania kontrole poziomu (...) i ft4 – 60 zł oraz USG tarczycy –150 zł, stosować dietę ogólną; koszt wizyty lekarskiej 150 zł. Leczy się dermatologicznie- koszt zakupu leków ok. 30-80 zł, do pielęgnacji skóry używa kosmetyków dla osób z atopowym zapaleniem skóry. Koszt wizyty u ginekologa- 150 zł. Powódka nosi soczewki kontaktowe ortologiczne – koszt zakupu pary soczewek wynosi 1600 zł, wizyta kontrolna w wysokości 100 zł, zakup akcesoriów do soczewek w wysokości 90 zł oraz koszt parkowania samochodu -14 zł. Powódka leczy się stomatologicznie, koszt wizyty wynosi 350 zł. Matka powódki zakupiła na raty laptop L. za kwotę 4599 zł. Powódka płaci za telefon 65 zł miesięcznie, za internet 45 zł miesięcznie, za ubezpieczenie onkologiczne 23 zł miesięcznie.

Obecnie jest studentką I roku Wydziału Lekarskiego, kierunek-Lekarski (studia stacjonarne, jednolite magisterskie) G. (...). Planowany okres ukończenia studiów: 30.09.2027 r. Kształcenie w G. Uniwersytecie Medycznym w roku akademickim 2021/2022 odbywać się będzie w formie hybrydowej z przewagą zajęć stacjonarnych. Zgodnie z zarządzeniem Rektora GUM nr (...) z dnia 16.09.2021 r. (zamieszczone na stronie internetowej uczelni), wszystkie wykłady, z wyjątkiem tych na kierunkach pielęgniarstwo i położnictwo , zostaną zrealizowane w formie zdalnej, z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość. Jej wydatki związane ze studiami wynoszą: najem stancji – 1440 zł miesięcznie, zakup podręczników – 3536,90 zł rocznie; wyprawka ok. 110 zł miesięcznie; ubezpieczenie studenta -12,50 zł miesięcznie. Planuje przejeżdżać do G. na weekendy. W G. mieszka z matką w domu należącym do obojga rodziców przy ul. (...). w 2020 r. koszty utrzymania domu przy ul. (...) ponosili oboje małżonkowie. Obecnie - od dnia wyprowadzenia się pozwanego- ponosi je A. W. (2). Stałe koszty utrzymania wynoszą: gaz- ok. 540-840 zł /2 miesiące; woda-ok. 50 zł co miesiąc, prąd-360-420 zł/2 miesiące; podatek od nieruchomości: 183 zł kwartalnie; ubezpieczenie domu - 947 zł rocznie. Powódka zakupiła w maju 2021 r. gitarę w celu nauki gry. Powódka nie pobiera już korepetycji, za które płaciła 640 zł miesięcznie oraz nie korzysta z porad dietetyka i psychoterapii.

Rodzice powódki darowali jej kwotę 110 000 zł. W dniu 14.04.2020 r. A. W. (1) zakupiła za tę kwotę dwuletnie oszczędnościowe obligacje skarbowe o oprocentowaniu stałym z terminem wykupu w dniu 14.04.2022 r. Innego majątku powódka nie ma. Pomaga jej finansowo matka.

J. W. ma 62 lata. Zatrudniony jest w (...) Zakładach (...) w G. na czas nieokreślony na stanowisku Specjalista Technolog/Inżynier elektryk. Miesięczne wynagrodzenie wynosi ok. 5000 zł netto. Oprócz wynagrodzenia zasadniczego otrzymuje również roczną premię uznaniową, która w sierpniu 2019 r. wyniosła 2918,53 zł netto oraz co roku wypłatę dywidendy z tytułu posiadania akcji (...) w G.- w 2020 r. otrzymał kwotę 4200 zł z tego tytułu, w latach wcześniejszych były to kwoty 300-500 zł. Oprócz majątku wspólnego z A. W. (2) w wysokości ok. 1.400 000 zł, pozwany ma również majątek odrębny – dwa mieszkania w G. przy ul (...). Jedno z mieszkań wynajmuje – z tego tytułu osiąga dochód 700 zł miesięcznie brutto, w drugim mieszka od 26 marca 2021 r. Jest współwłaścicielem samochodu osobowego, rok prod. 2008 o wartości 12 000 zł. Ma ok. 10 000 zł własnych oszczędności. Oprócz powódki nie ma innych dzieci. Pozwany leczy się w poradni ortopedycznej, pulmonologicznej, kardiologicznej, neurologicznej oraz laryngologicznej. Stałe koszty utrzymania wynoszą: czynsz za mieszkanie na ul. (...) – 290 zł miesięcznie, opłata za garaż 43 zł, prąd – 100 zł za 2 miesiące, ubezpieczenie mieszkania – 150 zł rocznie. Koszty utrzymania samochodu wynoszą 1500 zł rocznie, telefon – 30 zł miesięcznie, środki higieny osobistej 50 zł. Na obiady wydaje ok. 600 zł miesięcznie, stołuje się w pizzeriach i restauracjach.

dowód: okoliczności bezsporne, a nadto: zeznania A. W. – k. 319-320v; przesłuchanie powódki -k. 333v-334v; przesłuchanie pozwanego – k. 334-335v;

akt urodzenia powódki-k.9,paragony i rachunki – k. 22, 34-36,52-53, 65-67,69-71,82-83,132,136,138,297,299,300,302-307,310-316,332,360,95,362-364,365,366-388; decyzja o podatku od nieruchomości – k.73; opłata polisy – k. 76; zaświadczenie pozwanego o zarobkach -k.113a; potwierdzenie salda rachunku – k.119, historia choroby pozwanego-k.120-121; polisa (...)k.123; opłata za telefon – k.124-126; potwierdzenie przelewów – k. 139-156; ubezpieczenie mieszkania – k.162 i 186; opłaty za garaż – k. 163-171, opłaty za prąd- k.172-175; czynsz- k.177-183; potwierdzenie zapłaty podatku za wynajem – k. 189-201; dokumentacja dot. soczewek – k.206,308,309,326-328; potwierdzenie zakupu obligacji – k. 285; dokumentacja lekarska powódki – k. 301, leczenie stomatologiczne- k. 350, umowa najmu okazjonalnego mieszkania -k. 343-349,352-356; program studiów- k. 357-358; koszt wyprawki – k. 359-359v; zaświadczenie o studiowaniu – k.371; plan zajęć w I semestrze- k. 372.

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o bezsporne twierdzenia stron, ich zeznania, zeznania świadka A. W. (2) oraz przedłożone dokumenty w zakresie objętym żądaniem pozwu.

W odniesieniu do potrzeb powódki pozwany uznał je w zakresie kosztów leczenia okulistycznego i stomatologicznego. W pozostałym zakresie negował zasadność i wysokość jej roszczeń.

Ustalając stan faktyczny Sąd oparł się na zeznaniach A. W. (2) w takim zakresie, w jakim zostały one potwierdzone dokumentami. Należy mieć na jednak względzie, że pomiędzy powódką i jej matką oraz pozwanym istnieje silny konflikt rodzinny, który zaowocował dwukrotnie założeniem pozwanemu (...), separacją faktyczną małżonków oraz niechęcią pomiędzy powódką i pozwanym. Te relacje były również widoczne podczas rozpraw. W ocenie Sądu relacje pomiędzy świadkiem i pozwanym miały wpływ na przekazywanie informacji o potrzebach powódki, zwłaszcza w zakresie ich wysokości. W tym zakresie należało zatem podchodzić ostrożnie do zeznań świadka.

Obie strony przedłożyły liczne paragony sklepowe, potwierdzenia przelewów i rachunki z 2019 r. (k. 21,33,49-51,54,57-60,68,72,79,81,84,85,89,90,127,128,129,130,131,133,157-161). W tym okresie, z racji wieku powódki, obowiązek alimentacyjny rodziców kształtował się inaczej niż po ukończeniu przez nią 18 lat. Sąd przy ustalaniu stanu faktycznego wziął zatem pod uwagę wyłącznie rachunki przedłożone przez strony po osiągnięciu przez powódkę pełnoletności.

Zgodnie z art. 133 § 1 i 3 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli jest to połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Dodać należy, że orzecznictwo Sądu Najwyższego konsekwentnie zalicza do kategorii dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie również osobę pełnoletnią, jeżeli nadal się uczy.

Powódka jest obecnie studentką I roku studiów dziennych stacjonarnych na G. Uniwersytecie Medycznym. Studiuje na kierunku lekarskim. Jest to kierunek nie tylko prestiżowy w znaczeniu społecznym, ale przede wszystkim wymagający dużego nakładu sił i wydatków finansowych. Wprawdzie studia dzienne na uczelniach publicznych są nieodpłatne, jednakże każdy rodzic studenta wie, że również tego rodzaju studia wymagają z ich strony dużych nakładów finansowych. Zatem w odniesieniu do powódki nie zachodzi przesłanka określona w art. 133 § 3 k.r.o. - niedokładania starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Ponieważ powódka jest pełnoletnia, to obowiązek alimentacyjny w postaci osobistych starań o wychowanie dziecka nie jest już przez rodziców realizowany. W tej sytuacji obowiązek alimentacyjny w postaci finansowej obojga rodziców wysuwa się na pierwszy plan.

Bez wątpienia do usprawiedliwionych potrzeb powódki należą potrzeby w zakresie nauki na studiach, wyżywienia, leczenia, ubioru. Studiowanie w innym mieście rodzi koszty związane z zapewnieniem odpowiednich warunków mieszkaniowych oraz codziennego utrzymania się powódki w G.. Pozwany podnosił, że powódka może znaleźć tańszą stancję niż przez nią wybrana. Zauważyć należy, że powódka dopiero rozpoczyna studia na I roku. Rok ten na każdych studiach traktowany jest jako swoiste „sito” bowiem specyfika tego etapu nauki powoduje, że nie każda osoba rozpoczynająca studia kończy z sukcesem I rok. Powódka zdaje sobie z tego sprawę, jako osoba ambitna ma zamiar zrealizować swoje plany, wybór zatem odpowiedniej stancji na I roku ma kluczowe znaczenie. W ocenie Sądu nie sposób zatem czynić powódce zarzutu, że wybrała stancję droższą od ofert przedstawionych przez pozwanego. Zauważyć należy, że z cennika osiedla studenckiego GUM zamieszczonego na stronie internetowej uczelni wynika, że w roku akademickim 2020/2021 cena pokoju (...)- osobowego wynosiła 1140 - 1200 zł za miesiąc. Nie jest to zatem duża różnica. Powódka będzie musiała utrzymać się w trakcie roku akademickiego samodzielnie. Musi mieć zapewnione środki finansowe na codzienne życie - wyżywienie, dojazdy, bieżące zakupy. Odnosząc się do wysokości kosztów wyżywienia wskazanych przez powódkę, Sąd uznał je za zawyżone. Z zaleceń lekarskich wynika, że powódka ma stosować dietę ogólna, która jest de facto zalecana dla każdej osoby dbającej o zdrowie. Nie wymaga specjalistycznych produktów żywieniowych jak np. dieta przy chorobach nowotworowych, diabetologicznych itd. Ponadto argument, że koszty wyżywienia rosną z uwagi na inflację jest o tyle chybiony, bowiem ta okoliczność dotyczy również pozwanego, co też należało mieć na uwadze przy ustalaniu usprawiedliwionych potrzeb powódki. Zakupy papiernicze, czy nawet zakup sprzętu wielofunkcyjnego (drukarki z ksero i skanerem) nie są również wydatkami ponad miarę. Dobry sprzęt wielofunkcyjny można zakupić już od ok. 300-400 zł. W kwestiach dojazdu należy zauważyć, że oferta (...) w G. jest bardzo zróżnicowana. Powódka ma prawo do przejazdów ulgowych, ze strony internetowej przewoźnika wynika, że jest możliwość zakupu tzw. biletu semestralnego 4 lub 5 miesięcznego, obniża miesięczne koszty biletu. Odnośnie wyjazdów do domu, to z uwagi na specyfikę studiowania trudno przyjąć, że powódka będzie co tydzień przyjeżdżać do matki. Z drugiej strony należy sobie zadać pytanie dlaczego to pozwany ma partycypować w tych kosztach, skoro ich relacje są na tyle chłodne, że trudno przypuszczać aby powódka przyjeżdżała do niego. Również wysokość wydatków związana z ubiorem w ocenie Sądu została zawyżona przez powódkę. Wydatku 350 zł miesięcznie w tym zakresie nie można uznać za uzasadniony, bowiem powódka nie znajduje się już w wieku dorastania a ponadto wyłącznie od niej zależy jak dba o rzeczy i ich trwałość. Kwestie związane z zakupem gitary również nie zostały uznane za usprawiedliwione potrzeby w rozumieniu art. 135 § 1 k.r.o. Powódka miała wiele lat na to by zrealizować swoje pragnienia wcześniej, tym bardziej, że pozwany pozostawił swoją gitarę w domu przy ul. (...). Podobnie Sąd ocenił potrzeby powódki w zakresie kosmetyków do makijażu lub perfum. Po pierwsze, różnorodność i rozpiętość cenowa dermokosmetyków dostępnych na rynku jest tak duża, że powódka może znaleźć bez problemu tańsze. Natomiast perfumy nie są niezbędnym elementem utrzymania powódki, nie mieszczą się zatem w kategorii usprawiedliwionych potrzeb. Obecnie powódka nie pobiera korepetycji, zatem ten wydatek rzędu ok. 640 zł został pomięty przy ustalaniu stanu faktycznego.

W odniesieniu do argumentu pozwanego, że powódka ma własny majątek z którego może zaspokajać swoje usprawiedliwione potrzeby, zauważyć należy, że przepis art. 133 § 1 k.r.o. mówi o „dochodzie z majątku dziecka”, a nie o samym majątku. Jest to konsekwencja unormowania zawartego w art. 103 k.r.o. zgodnie z którym czysty dochód z majątku dziecka powinien być przede wszystkim obracany na utrzymanie i wychowanie dziecka oraz jego rodzeństwa, które wychowuje się razem z nim, nadwyżka zaś na inne uzasadnione potrzeby rodziny. Obecnie powódka nie osiąga dochodu z kwoty pieniężnej darowanej jej przez rodziców. Nie jest zatem spełniona przesłanka wyłączająca obowiązek alimentacyjny pozwanego.

Pozwany ma stały dochód, ma majątek odrębny oraz znaczny majątek wspólny z A. W. (2). Oprócz powódki nie ma innych dzieci na utrzymaniu. Jego stałe miesięczne koszty utrzymania wynoszą ok. 2000-3000 zł miesięcznie (z wyżywieniem). W tym miejscu zauważyć należy, że pozwany przede wszystkim jada obiady w restauracjach lub pizzeriach, co podwyższa koszty wyżywienia. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby pozwany samodzielnie przygotowywał sobie posiłki, co niewątpliwe wpłynęłoby na zmniejszenie tych kosztów.

Biorąc powyższe pod uwagę Sad uznał, że kwota alimentów w kwocie 1.500 zł leży w zasięgu finansowym pozwanego i nie stanowi dla niego nadmiernego uszczerbku w rozumieniu art. 133 § 3 k.r.o. Mając powyższe na uwadze, Sąd na podstawie art. 133 § 1 k.r.o w zw. z art. 135 § 1 k.ro. orzekł jak w punktach I i II (a contrario) sentencji.

Zgodnie z art. 98 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Wynagrodzenie pełnomocnika powódki przy wskazanej wartości przedmiotu sporu wynosi 3600 zł (§ 2 pkt 5 rozporządzenia MS z dnia 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych Dz. U. 2015.1084 ze zm.). Powódka wygrała proces w 75% i w tej części pozwany zobowiązanych jest zawrócić powódce koszty procesu (pkt III sentencji).

Powódka była zwolniona z kosztów sądowych z mocy ustawy. Tymczasowo koszty te ponosił w toku postępowania Skarb Państwa. Opłata od pozwu wyniosła 1200 zł (art. 13 ust. 1 pkt 7 i ust. 2 u.o.k.s. t.j. Dz.U 2020.755 ze zm.). Pozwany przegrał sprawę w 75% i powinien zwrócić Skarbowi Państwa 900 zł. Biorąc jednak pod uwagę charakter sprawy oraz to, że pozwany przede wszystkim powinien ponosić koszty utrzymania powódki, Sąd w pkt. IV odstąpił od obciążenia go kosztami sądowymi.

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł w pkt. V na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 k.p.c.