Pełny tekst orzeczenia

1

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 grudnia 2021 r.

Sąd Okręgowy w Poznaniu IV Wydział Karny–Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Hanna Bartkowiak

2 Protokolant: apl. sędz. Jakub Stolarek

4przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Poznaniu Jacka Derdy

po rozpoznaniu w dniu 20 grudnia 2021 r.

sprawy A. K.

oskarżonego z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii i art. 178a § 1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Pile

z dnia 1 lipca 2021 r., sygn. akt II K 374/21

1.  Zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że w przypisanym oskarżonemu w pkt II czynie wyczerpującym znamiona przestępstwa z art. 178a § 1 kk wskazuje, że oskarżony znajdował się pod wpływem amfetaminy o stężeniu 403 ng/ml, która to substancja psychotropowa stanowiła środek oddziałujący na ośrodkowy układ nerwowy jak alkohol w stężeniu powyżej 0,5 promila.

2.  W pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy.

3.  Zwalnia oskarżonego od obowiązku zwrotu Skarbowi Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, w tym nie wymierza mu opłaty za II instancję.

Hanna Bartkowiak

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 1143/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Pile z dnia 1 lipca 2021 r., sygn. akt II K 374/21

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Rażąca niewspółmierność orzeczonej kary łącznej 1 roku pozbawienia wolności

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Po przeanalizowaniu okoliczności kontrolowanej sprawy i uwzględnieniu danych osobopoznawczych o oskarżonym, Sąd Okręgowy doszedł do wniosku, że nie tylko orzeczone wobec niego kary jednostkowe, tj. 6 miesięcy pozbawienia wolności za występek z art. 62 ust. 1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz 8 miesięcy pozbawienia wolności za przestępstwo z art. 178a § 1 k, ale także kara łączna 1 roku pozbawienia wolności były ze wszech miar celowe, oczekiwane i sprawiedliwe. Trzeba było bowiem zaakceptować przedstawione precyzyjnie przez Sąd Rejonowy przesłanki jakimi kierował się przy wyborze rodzaju i wysokości kar. Kar, które są adekwatne do czynów jakich dopuścił się A. K., a przy tym dostosowane indywidualnie do osoby sprawcy. Sąd Rejonowy wziął pod uwagę wszystkie okoliczności obciążające i łagodzące, o czym przekonuje uzasadnienie zaskarżonego wyroku. Sąd Okręgowy nie stwierdził żadnych podstaw by uznać za rażąco wygórowaną orzeczoną karę łączną, której wymiar został przez Sąd Rejonowy ukształtowany z zastosowaniem zasady częściowej absorbcji. Określając wymiar kary łącznej Sąd I instancji wziął pod uwagę wszystkie okoliczności wymienione w art. 85a kk. Nie ulega wątpliwości, że przy wymiarze kary łącznej znaczenie ma związek podmiotowy i przedmiotowy między osądzanymi przestępstwami, stopień społecznej szkodliwości charakteryzujący wszystkie zachowania przestępcze nim objęte oraz wymogi prewencyjnego oddziaływania kary, w znaczeniu prewencji indywidualnej i ogólnej. Poza tym, kształtując wymiar kary łącznej należy mieć na uwadze uprzednią karalność, wielość czynów wchodzących do realnego zbiegu w tej konfiguracji czasowej, a także różnorodność naruszonych dóbr prawnych ( por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 28 sierpnia 2012 r., II AKa 144/12, KZS 2012 nr 12, poz. 73, Legalis nr 636172).

Apelujący domagając się zastosowania zasady pełnej absorpcji przy wymiarze kary łącznej, skoncentrował się na bliskości więzi podmiotowej i przedmiotowej między przypisanymi oskarżonemu czynami. Zdaniem Sądu odwoławczego ten związek między obu przestępstwami nie był aż tak ścisły by pozwalał na pochłonięcie kary za posiadanie środków narkotycznych. Czasowo oba czyny rzeczywiście były bardzo zbliżone oraz w jednym i drugim występowały narkotyki w postaci amfetaminy i ziela konopi indyjskiej, ale każde z tych zachowań skierowane były zasadniczo przeciwko innym dobrom prawnie chronionym i każde miało różną kwalifikację pochodzącą nawet z odrębnych ustaw. Poza tym, czego już nie wziął pod uwagę apelujący obrońca, należało uwzględnić prewencyjne oddziaływanie kary, którego byłaby pozbawiona kara 8 miesięcy pozbawienia wolności jako kara łączna z zastosowaniem zasady pełnej absorpcji. Dawałaby bowiem wrażenie braku dolegliwości karnej za posiadanie narkotyków, co byłoby niepożądane tak w zakresie oddziaływania indywidualnego kary, jak też w aspekcie społecznym. Nie mogło także zostać pominięte to, że oskarżony był już wcześniej wielokrotnie skazywany m. in. za występki z ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, co powodowało konieczność odpowiednio intensywnego nań oddziaływania za pomocą kary łącznej o charakterze izolacyjnym.

Nieprzekonujący był wreszcie argument obrońcy, iż za karą niższą dla oskarżonego przemawiały ciążące na nim zobowiązania alimentacyjne. Oskarżony był bowiem świadom tych finansowych obciążeń jeszcze przed popełnieniem przypisanych mu czynów, a nawet z tego powodu był skazany z art. 209 § 1a kk przez Sąd Rejonowy w Pile wyrokiem z dnia 27 czerwca 2019 r. Obowiązki alimentacyjne nie powstrzymały oskarżonego od popełnienia przestępstw objętych zaskarżonym wyrokiem i nie mogły też mieć łagodzącego znaczenia na wymiar kary. Przypisane oskarżonemu występki świadczyły o kolejnym ignorowaniu przez niego zakazów prawnych.

Wniosek

Zmiana wyroku w pkt III poprzez obniżenie oskarżonemu kary z 1 roku pozbawienia wolności do 8 miesięcy pozbawienia wolności

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak podstaw do uwzględnienia powyższych wniosków z uwagi na całkowitą niezasadność omówionego zarzutu. Kara z pkt III wyroku orzeczona przez Sąd Rejonowy nie raziła, wbrew stanowisku obrońcy, surowością i nie było żadnych powodów by ingerować w jej wymiar.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Sąd Okręgowy zmodyfikował opis czynu przypisanego oskarżonemu w pkt II wskazując, że spośród wykrytych we krwi oskarżonego substancji narkotycznych to amfetamina oddziaływała na ośrodkowy układ nerwowy jak alkohol w stężeniu powyżej 0,5 promila.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Sąd Okręgowy stwierdził, że w opinii ZMS z dnia 21 kwietnia 2021 r. uznanej za pełnowartościowy dowód w sprawie wskazano, iż spośród stwierdzonych w próbce krwi oskarżonego substancji narkotycznych środkiem oddziałującym na ośrodkowy układ nerwowy jak alkohol w stężeniu powyżej 0,5 promila była amfetamina o stężeniu 403 ng/ml. Natomiast środek odurzający takiego efektu nie powodował gdyż nie stwierdzono aktywnego związku macierzystego – Δ ( 9)–THC w badanej próbce krwi. Nie dostrzegł tego Sąd Rejonowy, skazując oskarżonego za występek z art. 178a § 1 kk z opisem czynu zaproponowanym w akcie oskarżenia, przy przyjęciu, że metabolit THC tj. karboksy-THC w stężeniu 14 ng/ml również oddziaływał na ośrodkowy układ nerwowy jak alkohol w stężeniu powyżej 0,5 promila. W związku z powyższym wymagana była modyfikacja opisu czynu przypisanego oskarżonemu w pkt II poza zarzutem i zakresem wniesionej apelacji. Okoliczność ta w efekcie finalnym nie rzutowała jednak na wymiar kary, gdyż to stężenie amfetaminy we krwi oskarżonego na poziomie toksycznym (tj. powyżej 300 ng/ml) wyznaczało wysoki stopień szkodliwości społecznej tego występku.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu I instancji poza zmianą elementu opisowego czynu z art. 178a § 1 kk utrzymano w mocy.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Powodem utrzymania wyroku w mocy była niezasadność zarzutu apelacji obrońcy oskarżonego, jak też brak podstaw wskazanych w art. 439, 440 i 455 kpk, uzasadniających zmianę lub uchylenie wyroku poza granicami zarzutów i wniosków apelacji.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

W pkt II jako znamię przypisanego oskarżonemu przestępstwa z art. 178a § 1 kk przyjęto, że oskarżony prowadząc pojazd mechaniczny w ruchu lądowym znajdował się pod wpływem amfetaminy o stężeniu 403 ng/ml, która to substancja psychotropowa stanowiła środek oddziałujący na ośrodkowy układ nerwowy jak alkohol w stężeniu powyżej 0,5 promila.

Zwięźle o powodach zmiany

Wobec treści opinii z zakresu toksykologii sporządzonej przez biegłego A. T. z UM im. K. M. w P. Katedra i Zakład Medycyny Sądowej (opinia z dnia 21 kwietnia 2021 r.) stanowiącej pełnowartościowy dowód w sprawie, należało wskazać, że to właśnie stwierdzone w badaniu toksykologicznym stężenie amfetaminy we krwi oskarżonego A. K. powodowało, że prowadził on pojazd mechaniczny znajdując się w stanie „pod wpływem” tego środka psychotropowego. Natomiast według wniosków w/wym opinii ujęta w opisie tego czynu substancja: metabolit THC tj. karboksy-THC w stężeniu 14 ng/ml wskazywała jedynie na zażycie przez oskarżonego środka odurzającego w postaci przetworów ziela konopi indyjskiej w okresie poprzedzającym pobranie próbki krwi do ok 20 godzin. Brak aktywnego związku macierzystego – Δ ( 9)–THC w badanej próbce krwi powodował, że nie było podstaw do przyjęcia również stanu „pod wpływem” środka odurzającego w rozumieniu art. 178a § 1 kk.

Wobec powyższych ustaleń wynikających z opinii z zakresu toksykologii należało zaznaczyć w opisie czynu przypisanego oskarżonemu w pkt II, że to zażycie przez oskarżonego amfetaminy powodowało, iż prowadził samochód pod wpływem tej substancji psychotropowej oddziałującej na ośrodkowy układ nerwowy jak alkohol w stężeniu powyżej 0,5 promila.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3.

Zgodnie z art. 634 kpk jeżeli przepisy ustawy nie stanowią inaczej, do kosztów procesu za postępowanie odwoławcze od orzeczeń kończących postępowanie w sprawie mają odpowiednie zastosowanie przepisy o kosztach za postępowanie przed sądem I instancji.

Mając powyższe na względzie, Sąd Okręgowy opierając się na dyspozycji przepisu art. 624 § 1 kpk zwolnił oskarżonego od obowiązku zwrotu Skarbowi Państwa kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze, w tym nie wymierzył mu opłaty za II instancję. Sąd odwoławczy poczynił ustalenia co do możliwości finansowych podsądnego głównie na podstawie danych przyjętych przez Sąd I instancji. Stwierdził zatem, że A. K. nie posiada majątku, jest zobowiązany do świadczeń alimentacyjnych na dwoje dzieci, a będąc na wolności nie miał stałego zatrudnienia. Poza tym uwzględnić należało, że oskarżony obecnie przebywa w zakładzie karnym, co wydatnie ogranicza jego możliwości zarobkowania. Wszystko to powoduje, że podsądny ma trudną sytuację materialną, która przemawiała za zwolnieniem go od kosztów sądowych, w tym nie wymierzaniem mu opłaty za II instancję.

7.  PODPIS

Hanna Bartkowiak