Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 kwietnia 2022 r.

Sąd Okręgowy w Elblągu – IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w następującym składzie:

Przewodniczący:sędzia Renata Żywicka

po rozpoznaniu w dniu 19 kwietnia 2022 r. w Elblągu na posiedzeniu niejawnym

sprawy z odwołania M. W. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E.

z dnia 6 września 2021 r., nr (...), znak: (...)

z udziałem (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w (...)

o podleganie ubezpieczeniom społecznym

uchyla zaskarżoną decyzję i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania organowi rentowemu.

Sygn. akt IV U 856/21

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 6 września 2021 r. nr (...), znak (...)- (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. stwierdził, że skarżąca M. W. (1) jako pracownik u płatnika składek (...) Sp. z o.o. w (...) nie podlega obowiązkowo ubezpieczeniom: emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu oraz wypadkowemu od dnia 23 lutego 2020 r. W uzasadnieniu decyzji pozwany przytoczył przepisy ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (obecnie tekst jedn. Dz. U. z 2020 r., poz. 266) oraz przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. kodeks pracy (obecnie tekst jedn. Dz. U. z 2020 r., poz. 1320) i wskazał, że umowa o pracę zawarta między M. W. (1) a (...) sp. z o.o. jest nieważna. Pozwany wskazał, że jak wynika z postanowienia Sądu Rejonowego w Elblągu z dnia 19 lutego 2019 r. sygn. akt V Gzd 17/18 M. W. (2) został pozbawiony prawa do wykonywania funkcji reprezentanta spółki handlowej. Oznacza to, że nie mógł on reprezentować spółki (...) Sp. z o.o. jako jej przedstawiciel, czy pełnomocnik w jakiejkolwiek czynności. Tym samym wszelkie dokonane przez niego czynności w ramach reprezentacji po 30 marca 2019 r. są nieważne. W związku z tym, że M. W. (2) podpisał z M. W. (1) umowę o pracę w dniu 23 marca 2020 r., tj. w okresie obowiązywania wyżej wskazanego zakazu, zawarta umowa o pracę jest nieważna.

Ubezpieczona nie zgodziła się z powyższą decyzją i wniosła odwołanie. Skarżąca zawnioskowała o zmianę zaskarżonej decyzji i stwierdzenie, że podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu, wypadkowemu od dnia 23 marca 2020 r. jako pracownik u płatnika składek (...) Sp. z o.o. W uzasadnieniu odwołania ubezpieczona wskazała, że posiada zadaniowy system czasu pracy a jej stanowisko jest samodzielne, dlatego pracodawca nie nadzorował jej pracy, na bieżąco ustalała z większościowym wspólnikiem podejmowane działania. Ubezpieczona wskazała, że sam fakt zawarcia umowy o pracę przez kobietę będącą w ciąży w celu uzyskania nawet w niedalekiej przyszłości świadczeń z ubezpieczenia społecznego nie świadczy ani o zamiarze obejścia prawa ani o naruszeniu zasad współżycia społecznego. Ze względu na charakter stanowiska jakie zajmowała, ciąża nie wykluczała świadczenia przez nią pracy. Nadto skarżąca podniosła, że przystąpiła do wykonywania obowiązków pracowniczych, faktycznie realizując powierzone jej zadania, a wszystko to czyniła za zgodą, wiedzą i pod kierownictwem większościowego wspólnika M. W. (2).

Pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w E. w odpowiedzi na odwołanie wzniósł o jego oddalenie w całości. W uzasadnieniu pozwany wskazał, że M. W. (2) na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Elblągu z dnia 19 lutego 2019 r. sygn. akt V GZd 17/18 został pozbawiony prawa do wykonywania funkcji reprezentanta spółki handlowej w związku z powyższym umowa o pracę zawarta z ubezpieczoną z dnia 23 marca 2020 r. jest nieważna. Nadto pozwany wskazał, że skarżąca ani płatnik składek w toku postępowania nie przedstawili żadnych obiektywnych dowodów na potwierdzenie faktu świadczenia pracy ubezpieczonej w ramach stosunku pracy.

Sąd ustalił i zważył , co następuje:

Prawomocnym wyrokiem z dnia 15 stycznia 2021r. Sąd Okręgowy w Elblągu w sprawie IV U 1157/20 uchylił zaskarżoną przez wnioskodawczynię decyzję z dnia 11 września 2020r. w tożsamym przedmiocie, a mianowicie podlegania ubezpieczeniom społecznym z tytułu zatrudnienia w (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością na podstawie umowy o pracę na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 ¹ k.p.c. i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania organowi rentowemu.

Sąd uznał, że zaskarżona decyzja została wydana z rażącym naruszeniem przepisów o postępowaniu przed organem rentowym, bowiem płatnik składek jako strona postępowania administracyjnego nie był należycie reprezentowany.

Sąd Okręgowy wskazał, że stroną postępowania administracyjnego jest każdy, czyjego interesu prawnego lub obowiązku dotyczy postępowanie albo kto żąda czynności organu ze względu na swój interes prawny lub obowiązek (art. 28 k.p.a.). Przy ocenie, czy podmiot jest stroną postępowania, nie ma znaczenia, czy został naruszony interes prawny tego podmiotu, a jedynie, czy interes taki podmiotowi przysługiwał (por. wyrok NSA z 27 sierpnia 2014 r., II OSK 451/13, LEX nr 1779352). Natomiast strony nie będące osobami fizycznymi działają przez swych ustawowych lub statutowych przedstawicieli (art. 30 § 3 k.p.a.). W myśl art. 61 § 4 k.p.a. o wszczęciu postępowania należy zawiadomić wszystkie osoby będące stronami. Przy czym pisma doręcza się stronie, a gdy strona działa przez przedstawiciela - temu przedstawicielowi, a jeżeli strona ustanowiła pełnomocnika temu pełnomocnikowi (art. 41 § 1 i 2 k.p.a.).

Sąd nadmienił, że w postępowaniu administracyjnym istnieje zasada informowania stron wynikająca z art. 9 k.p.a., zgodnie z którą organy administracji publicznej są obowiązane do należytego i wyczerpującego informowania stron o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie ich praw i obowiązków będących przedmiotem postępowania administracyjnego, organy czuwają nad tym, aby strony i inne osoby uczestniczące w postępowaniu nie poniosły szkody z powodu nieznajomości prawa, i w tym celu udzielają im niezbędnych wyjaśnień i wskazówek. Bezwzględną zasadą jest również zasada czynnego udziału strony w postępowaniu (art. 10 § 1 kpa):,, Organy administracji publicznej obowiązane są zapewnić stronom czynny udział w każdym stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji umożliwić im wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań.’’

Organ rentowy prowadził postępowanie dotyczące ubezpieczonej, w którym stroną postępowania był także płatnik składek (...) Sp. z o.o. W przypadku spółki występującej w niniejszej sprawie uprawnionym do jej reprezentacji jest zarząd (art. 201 § 1 k.s.h). Jak wynika z informacji z Krajowego Rejestru Sądowego w skład organu uprawnionego do reprezentowania płatnika składek (...) Sp. z o.o. czyli zarządu wchodzi tylko ubezpieczona M. W. (1), która jednocześnie była stroną postępowania wyjaśniającego prowadzonego przez organ rentowy. Wskazać należy, że (...) spółki (...) postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 19 lutego 2019 r., sygn. akt V Gzd 17/18 pozbawiony został prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub w ramach spółki cywilnej oraz pełnienia funkcji zarządcy sukcesyjnego, członka rady nadzorczej, członka komisji rewizyjnej, reprezentanta lub pełnomocnika osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie tej działalności, spółki handlowej, przedsiębiorstwa państwowego, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszenia na okres 6 lat.

Jak wynika z akt postępowania administracyjnego spółkę reprezentowała B. Z. na mocy pełnomocnictwa wystawionego przez ówczesnego prezesa zarządu M. W. (2) w dniu 25 października 2017 r., ważnego do odwołania. Dlatego tez nie można przyjąć, że spółka (płatnik) był należycie reprezentowany w tym konkretnym postępowaniu. Jak wskazano wyżej art. 201 § 1 ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037 ze zm.) wyraża podstawową zasadę, jaką jest prowadzenie spraw i reprezentowanie spółki kapitałowej przez jej zarząd. Od tej reguły przepis art. 210 § 1 k.s.h. (w odniesieniu do spółek z ograniczoną odpowiedzialnością) przewiduje wyjątek stanowiąc, iż w umowie między spółką a członkiem zarządu oraz w sporze z nim spółkę reprezentuje rada nadzorcza lub pełnomocnik powołany uchwałą zgromadzenia wspólników.

W niniejszej sprawie bezspornym było, że spółka posiada dwóch wspólników: M. W. (2) oraz M. W. (1) (jedynego członka zarządu). Stronami sporu są nie tylko skarżąca M. W. (1) oraz pozwany, ale również spółka (...) w (...).

W ocenie Sądu w postępowaniu administracyjnym brak było organu uprawnionego do reprezentowania spółki (...) stosownie do art. 210 k. s h. Spółka mimo, że była stroną nigdy nie została prawidłowo zawiadomiona o wszczęciu postępowania, gdyż zawiadomienie o wszczęciu postępowania zostało doręczone nieuprawnionemu podmiotowi – pełnomocnikowi B. Z., a co za tym idzie płatnik nie brał udziału w postępowaniu administracyjnym. Doszło zatem do rażącego naruszenia prawa a mianowicie : art. 9 kpa , art. 10 § 1 kpa, art. 30 § 3 kpa, art. 61 § 4 kpa, art. 41 § 1 i 2 k.p.a. w zw. z art. 210 k.s.h.

Powyższe uchybienia po uchybienia nie zostały naprawione przy ponownym rozpoznaniu przez organ rentowy przedmiotowej sprawy. Jak wynika z akt postępowania administracyjnego, spółka (płatnik) została wezwana do wskazania pełnomocnika powołanego uchwałą zgromadzenia wspólników do reprezentowania w postępowaniu administracyjnym.

Do akt postępowania administracyjnego zostało złożone pełnomocnictwo z 23 czerwca 2021r. ustanowione przez Zgromadzenie wspólników spółki, w którym powołano do jej reprezentacji m.in. przed ZUS oraz wszystkimi sądami wspólnika M. W. (3). Jak wskazano wyżej, (...) spółki (...) postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 19 lutego 2019 r., sygn. akt V Gzd 17/18 pozbawiony został prawa prowadzenia działalności gospodarczej na własny rachunek lub w ramach spółki cywilnej oraz pełnienia funkcji zarządcy sukcesyjnego, członka rady nadzorczej, członka komisji rewizyjnej, reprezentanta lub pełnomocnika osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą w zakresie tej działalności, spółki handlowej, przedsiębiorstwa państwowego, spółdzielni, fundacji lub stowarzyszenia na okres 6 lat.

Zakaz ten o0bejmuje nie tylko prowadzenie działalności na własny rachunek, ale m.in. bycie pełnomocnikiem spółki prawa handlowego, jaką niewątpliwie jest (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w (...)

Biorąc powyższe pod uwagę należało uznać, że spółka nadal nie była prawidłowo reprezentowana w postępowaniu administracyjnym, tj. zgodnie z wymogami o jakich mowa w art. 210 § 1 k.s.h. (nie miała pełnomocnika ustanowionego uchwałą zgromadzenia wspólników). Doszło więc do rażącego naruszenia przepisów przed organem rentowym. Dlatego też, stosownie do art. 477 ¹⁴ § 2 ¹ k.p.c. Sąd uchylił zaskarżoną decyzję i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania organowi rentowemu.