Pełny tekst orzeczenia

Formularz UWO

Sygnatura akt

IV Ko 241/21

WNIOSKODAWCA

K. P.

ZWIĘZŁE PRZEDSTAWIENIE ZGŁOSZONEGO ŻĄDANIA

1.

Odszkodowanie (kwota główna)

Odsetki

brak żądania

brak żądania

2.

Zadośćuczynienie (kwota główna)

Odsetki

120.000,00 zł

brak żądania

3.

Inne

----------------------------

USTALENIE FAKTÓW

3.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Fakt

Dowód

Numer karty

K. W. w dniu 9 września 2020 r. uzyskał decyzję Kierownika USC w Z. o zmianie nazwiska z (...) na (...).

Kopia decyzji

12

K. P. (uprzednio W.) wyrokiem Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej z dnia 12 grudnia 2016 r. w sprawie o sygn. akt VII K 682/16 został skazany na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności. Wyrok ten uprawomocnił się w dniu 20 grudnia 2016 r.

akta Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej VII K 682/16

k. 151

Karę orzeczoną powyższym wyrokiem K. P. (W.) odbył w okresie od 11 lipca 2018 r. do 7 stycznia 2019 r. Zgodnie z dokumentacją obliczenia kary opracowaną przez Dyrektora Zakładu Karnego w Z. karę orzeczoną w sprawie VII K 682/16 wprowadzono do wykonania w dniu 31 stycznia 2017 r. Z kolei pismem z dnia 7 stycznia 2019 r. administracja więzienna zawiadomiła Sąd, o tym że w dniu 7 stycznia 2019 r. o godz. 9.15 zakończono wobec K. W. wykonywanie wskazanej kary.

Pismo Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej

k. 26

Obliczanie kary z dnia 31 stycznia 2017 r.

k. 27

Zawiadomienie o zwolnieniu

28

Na skutek kasacji wniesionej przez Ministra Sprawiedliwości – Prokuratora Generalnego Sąd Najwyższy wyrokiem z dnia 15 lipca 2020 r. w sprawie III KK 479/19 uchylił wyrok Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej z dania 12 grudnia 2016 r. w sprawie sygn. akt VII K 682/16 i przekazał temu Sądowi sprawę do ponownego rozpoznania .

Kasacja

akta Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej VII K 682/16

k. 173-176

Wyrok Sądu Najwyższego

akta Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej VII K 682/16

k. 181-182

Po ponownym rozpoznaniu sprawy K. W. (P.) wyrokiem Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej z dnia 25 lutego 2021 r. wydanym w sprawie II K 789/20 K. W. został skazany na karę grzywny. Wyrok ten uprawomocnił się w dniu 5 marca 2021 r.

Wyrok Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej w sprawie sygn. akt II K 789/20

akta Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej II K 789/20

k. 217

Zarządzeniem Sędziego Penitencjarnego (Sądu Okręgowego w Lublinie) z dnia 25 listopada 2020 r. zmieniono kolejność wykonywania kar wobec skazanego K. W., w ten sposób, że z listy kar do wykonania usunięto (już faktycznie wykonaną) karę wynikającą z orzeczenia Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej z dnia 12 grudnia 2016 r. w sprawie o sygn. akt VII K 682/16 zaś w kolejności kar w pkt 5 i 6 wskazano kolejno do wykonania kary wynikające z orzeczeń:

- Sądu Rejonowego w Zamościu w sprawie VII K 662/15 (kara zastępcza 120 dni),

-a następnie Sądu Rejonowego w Białymstoku w sprawie XV K 618/16 (kara siedmiu miesięcy pozbawienia wolności).

Zarządzenie Sędziego Penitencjarnego

k. 42

Do czasu wydania powyższego zarządzenia Sędziego Penitencjarnego - wobec K. P. (W.) nie zapadły w innych sprawach orzeczenia w trybie art. 417 k.p.k. lub 63 k.k. na podstawie których zaliczono skazanemu okres faktycznego pozbawienia wolności wynikły z wykonania wobec niego wyroku Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej z dnia 12 grudnia 2016 r. w sprawie o sygn. akt VII K 682/16.

Informacja Sądu Rejonowego w Białymstoku

k.43-46

Informacja Sądu Rejonowego w Zamościu

k. 47-49

Zarówno orzeczenia Sądu Rejonowego w Zamościu w sprawie VII K 662/15 (kara zastępcza 120 dni) oraz Sądu Rejonowego w Białymstoku w sprawie XV K 618/16 (kara siedmiu miesięcy pozbawienia wolności) zostały wprowadzone do wykonania i faktycznie wykonane jeszcze przed wydaniem wyżej wskazanego zarządzenia Sędziego Penitencjarnego, tj. odpowiednio w okresie od 7.01.2019 r. do 7.05.2019 r. i od 7.05.2019 r. do 3. 12. 2019 r.

Informację Sądów jak wyżej oraz „pierwotne” obliczenie kary

k. 56, 67

Wyrokiem łącznym Sądu Rejonowego dla Warszawy- Żoliborza w W. z dnia 16 stycznia 2020 r. w sprawie IV K 551/19 orzeczono wobec K. W. karę łączną obejmującą jego wszystkie dotychczasowe skazania w wymiarze 5 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności. Wyrok ten uprawomocnił się 20 lutego 2020 r. Zgodnie z obliczeniem kary koniec tej kary przewidziano na 1 grudnia 2024 r., a ostateczny koniec kary przewidziano na 30 maja 2025 r.

Kopia wyroku łącznego, informacja z NOE-SAD

k. 5-7, 63

3.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Fakt

Dowód

Numer karty

Twierdzenia wnioskodawcy dotyczące warunków odbywania kary pozbawienia wolności i ich wpływu na rozmiar doznanej przez wnioskodawcę krzywdy.

-------------------

OCena DOWOdów

1.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 3.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

Powołane wyżej dowody z dokumentów

Wiarygodne nie były kwestionowane przez strony

1.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 3.1 albo 3.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

Wyjaśnienia informacyjne wnioskodawcy dotyczące warunków odbywania kary pozbawienia wolności i ich wpływu na rozmiar doznanej przez wnioskodawcę krzywdy.

Wnioskodawca nie wykazał i nie udowodnił, aby warunki odbywania wdrożonych wobec niego kar pozbawienia odbiegały od typowych warunków izolacji więziennej, opisywane przez niego sytuacje nie przekładają się też na kwestię doznanej krzywdy, ponieważ w czasie odbywania niesłusznie orzeczonej wobec niego kary pozbawienia wolności i tak wdrożone zostałyby wobec niego do wykonania kolejne ciążące na nim kary.

PODSTAWA PRAWNA

Odszkodowanie

1.

Kwota główna

Odsetki

Brak żądania

brak żądania

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

Zadośćuczynienie

2.

Kwota główna

Odsetki

art. 552 § 1 k.p.k.

Brak podstawy do orzekania o odsetkach z uwagi na brak żądania

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

Zgodnie z art. 552 § 1 k.p.k. oskarżonemu, który w wyniku wznowienia postępowania, kasacji lub skargi nadzwyczajnej został uniewinniony lub skazany na łagodniejszą karę, służy od Skarbu Państwa odszkodowanie za poniesioną szkodę oraz zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, wynikłe z wykonania względem niego w całości lub w części kary, której nie powinien był ponieść. Wobec tego, że wykonane wobec wnioskodawcy orzeczenie w postaci wyroku Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej z dnia 12 grudnia 2016 r. w sprawie o sygn. akt VII K 682/16 (którym został skazany na karę pozbawienia wolności w wymiarze 6 miesięcy) zostało uchylone na skutek kasacji, a przy ponownym rozpoznaniu orzeczono wobec niego karę grzywny (II K 789/20) - należy uznać, że nie powinien był on ponieść kary pozbawienia wolności ani w części, ani w całości. Oceny tej nie zmienia dokonana ex post zamiana kolejności wykonywania poszczególnych kar orzeczonych i wdrożonych do wykonania wobec tego skazanego. Ewidentną okolicznością jest fakt, że okres odbywania wszystkich orzeczonych wobec niego kar pozbawienia wolności powinien być właśnie o 6 miesięcy krótszy. Co jednak ważniejsze, w dacie wydania zarządzenia Sędziego Penitencjarnego dotyczącego kolejności wykonywania kar, wobec skazanego wykonano już zarówno karę ze sprawy VII K 682/16 jak i dwie kolejno wdrożone kary pozbawienia wolności. Okoliczność, że w okresie wykonywania kary ze sprawy VII K 682/16 uchylonej kasacją, wobec skazanego zostałyby i tak wdrożone kolejne kary pozbawienia wolności orzeczone w innych sprawach miałby znaczenie jedynie dla oceny miarkowania wysokości roszczeń odszkodowawczych skazanego, lecz takich wnioskodawca nie dochodzi w sprawie niemniejszej. Sam więc fakt, że skazany poniósł karę, której nie powinien ponieść jest więc w tej sytuacji niezaprzeczalny i daje mu prawo do dochodzenia zadośćuczynienia, a to niezależnie od tego, że obecnie są i będą wobec niego wykonywane kary słusznie orzeczone w innych sprawach. Powyższe wnioski znajdują także oparcie w aktualnej wykładni i brzmieniu przepisów rozdziału 58 k.p.k. prezentowanej przez komentatorów Kodeksu postępowania karnego. Dla potwierdzenia przedstawionej argumentacji należy przytoczyć zapatrywanie wyrażone przez J. M. [w:] Kodeks postępowania karnego. Komentarz, wyd. II, pod red. K. D. (patrz teza 2 do art. 553a), który to autor zauważa, że „… nawet zaliczenie całego okresu niesłusznie wykonywanej kary, środka zabezpieczającego, niesłusznego tymczasowego aresztowania lub zatrzymania na poczet kary orzeczonej w innej sprawie nie eliminuje możliwości dochodzenia roszczenia odszkodowawczego, zezwalając jedynie na stosowne jego miarkowanie. Natomiast zaliczenie takie na poczet innej kary nie ma żadnego wpływu na dochodzone roszczenie o zadośćuczynienie.” Oznacza to, że w aktualnym stanie prawnym (po usunięciu dawnego przepisu 553 § 4 k.p.k.) swojego rodzaju „zaliczenie”- a tak jak w niniejszej sprawie - dokonane de facto i ex post w drodze zarządzenia Sędziego Penitencjarnego nie może więc być uznane za wystarczające zrekompensowanie krzywdy wynikającej z wykonania niesłusznie orzeczonej kary pozbawienia wolności. Na kanwie niniejszej sprawy takiego rodzaju „zrekompensowanie” tym bardziej nie wydaje się słuszne, że zarządzenie Sędziego Penitencjarnego wydane zostało już po wykonaniu kary (VII K 682/16), która została następnie uchylona w trybie kasacji. Na marginesie trzeba też zauważyć, że jeżeli stosownie do art. 80 § 1 k.k.w. jedynymi przesłankami zmiany przez sędziego penitencjarnego kolejności wykonania kar i środków są względy penitencjarne, to zmiana taka z natury rzeczy nie może dotyczyć kar już wykonanych - przeciwnie zmiana taka właśnie ze względów penitencjarnych dotyczyć może jedynie kar wykonywanych lub podlegających wykonaniu. Tym bardziej więc, taka zamiana kolejności wykonywania kar nie może być uznana za odpowiednią rekompensatę dla skazanego za krzywdę w związku z niesłusznym orzeczeniem i wykonaniem kary orzeczonej w sprawie Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej, sygn. akt VII K 682/16.

Inne

3.

---

Zwięźle o powodach podstawy prawnej

---

ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU W PRZEDMIOCIE ŻĄDANIA

Zwięźle o powodach rozstrzygnięcia

Odszkodowanie

1.

Kwota główna

Odsetki

Brak żądania

brak żądania

Zadośćuczynienie

2.

Kwota główna

Odsetki

Wnioskodawca z tytułu niesłusznie wykonanej w wobec niego kary pozbawienia wolności orzeczonej wobec niego wyrokiem Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej w sprawie sygn. akt VII K 682/16 dochodził tytułem zadośćuczynienia kwoty 120.000,00 zł. Zdaniem Sądu, o ile samo roszczenie należy uznać, (co wyżej już wykazano) za słuszne co do zasady, to jednak jego wysokość jest przesadzona. W ocenie Sądu Okręgowego w Lublinie wykonanie wobec wnioskodawcy kary sześciu miesięcy pozbawienia wolności niewątpliwie wywołało po jego stronie dolegliwość jakiej nie powinien ponieść. Niemniej jednak „odpowiednia” wysokość zadośćuczynienia powinna nawiązywać do rzeczywistych cierpień psychicznych, które w takiej sytuacji były przeżywane przez wnioskodawcę, a w żadnym razie nie może ono być źródłem wzbogacenia. Rozważając więc wysokość należnego wnioskodawcy zadośćuczynienia, wyjść należy od tego, że na kanwie niniejszej sprawy wnioskodawca o tym, że został niesłusznie skazany na karę pozbawienia wolności dowiedział się z jednej strony przez orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 15 lipca 2020 r. uchylające wyrok Sądu Rejonowego w Białej Podlaskiej oraz z drugiej, gdy po ponownym rozpoznaniu sprawy, wyrokiem z dnia 25 lutego 2021 r. został skazany przez Sąd Rejonowy w Białej Podlaskiej na karę łagodniejszą, tj. karę grzywny. Podkreślić co istotne, przy tym należy, że kara w sprawie VII K 682/16 została wobec niego wykonana już wcześniej, tj. jej koniec nastąpił z dniem 7 stycznia 2019 r. Gdyby więc była to jedyna kara na którą został skazany wnioskodawca ustalanie wysokość zadośćuczynienia powinno się ściśle łączyć właśnie z okresem odbywania takiej kary. W ocenie Sądu inaczej jednak należy ustalać zadośćuczynienie w sprawie niniejszej, gdzie wnioskodawca i tak w okresie od 11 lipca 2018 r. do 7 stycznia 2019 r. odbywałby kolejno wdrożone mu do wykonania inne słusznie orzeczone kary pozbawienia wolności. Stąd też należy wyciągnąć wniosek, że w takiej sytuacji jego krzywda jest znacznie mniejsza niż pierwszym wskazanym przypadku, albowiem na skutek kasacji i ponownego rozpoznania sprawy łączny czas odbywania wszystkich orzeczonych wobec niego kar pozbawienia w sposób słuszny będzie krótszy, o okres uchylonej kary. Oczywiście z drugiej strony należy przyznać, że wnioskodawca miał prawo tego oczekiwać, bowiem nie powinno dojść do jego niesłusznego skazania. W każdym więc razie w zaistniałej sytuacji dobra osobiste wnioskodawcy zostały naruszone tylko przez to, że był on w okresie wykonywania kary i do czasu uchylenia wyroku postrzegany jako osoba skazana o tę właśnie karę pozbawienia wolności więcej, jak też przez fakt przeżywania samej niepewności co do ostatecznego ustalenia czasu trwania izolacji więziennej. Tylko więc te okoliczność mogą być wyznacznikiem doznanej krzywdy, a w konsekwencji wysokości zadośćuczynienia. W tym kontekście ustalając wysokość zadośćuczynienia Sąd brał pod uwagę także i fakt, że wnioskodawca był już wielokrotnie wcześniej skazywany, jak też fakt, że kara w sprawie VII K 682/16 nie była jego pierwszym pozbawieniem wolności. Uznać bowiem należy, że w sytuacji wielokrotnej karalności wnioskodawcy niesłuszne przypisanie mu dodatkowego skazania na karę pozbawienia wolności jest naruszeniem jego dóbr osobistych i godności proporcjonalnie mniejszym w stopniu wynikającym ze stosunku tegoż niesłusznego skazania do pozostałych słusznie przypisanych mu wyroków skazujących. Z kolei przeżycia wiązane z perspektywą odbywania dodatkowego półrocznego okresu pozbawienia wolności w obliczu o wiele dłuższego okresu wynikającego z sumy wszystkich słusznie orzeczonych kar z pewnością nie była aż tak obciążająca dla wnioskodawcy, ponieważ rozstrzygnięcie w sprawie, w której Sąd Najwyższy uchylił wyrok zapadło niemal pięć lat wcześniej przed datą ostatecznego końca kary wynikającą z prawidłowego obliczenia obejmującego wszystkie kary. W tym więc stanie rzeczy stopień cierpień psychicznych wnioskodawcy nie wymaga aż tak wysokiego zadośćuczynienia, jak określił to sam wnioskodawca w swym żądaniu, a adekwatną kwotą, która w zupełności zrekompensuje mu wskazane naruszenia dóbr osobistych będzie kwota w wysokości tysiąca złotych. Z tych więc względów żądanie ponad tę kwotę jako wygórowane zostało oddalone.

Brak żądania

Inne

3.

1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

---

---

KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Kosztami postępowania Sąd obciążył Skarb Państwa w oparciu o przepis art. 554 § 4 k.p.k.

1Podpis

………………………………………………

S.S.O. Bartosz Kamieniak