Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 2 marca 2022r.

Sąd Rejonowy Gdańsk – Południe w Gdańsku Sekcja ds. Ubezpieczeń Społecznych w VI Wydziale Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 2 marca 2022 r. w Gdańsku

na rozprawie

sprawy B. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o zasiłek chorobowy

z odwołania od decyzji z dnia 11 maja 2021 r., znak (...)

1.  Zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje powodowi B. K. prawo do zasiłku chorobowego za okres od 24 kwietnia 2021 r. do 21 maja 2021 r.

Na oryginale właściwy podpis

VI1U 563/21

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 11 maja 2021r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił B. K. prawa do zasiłku chorobowego za okres od dnia 24 kwietnia 2021 r. do dnia 21 maja 2021 r. z uzasadnieniem takim, że z posiadanej przez Zakład dokumentacji wynika, iż tytuł ubezpieczenia B. K. ustał w dniu 23 grudnia 2020 r. a jednocześnie ma on ustalone prawo do emerytury. W związku z powyższym, nie ma prawa do zasiłku chorobowego za wymieniony wyżej okres.

/decyzja w aktach ZUS/

Powyższą decyzję zaskarżył w całości powód B. K. i wniósł o jej zmianę poprzez przyznanie prawa do zasiłku chorobowego za okres objęty decyzją.

W uzasadnieniu odwołania powód zarzucił, że powołany przez Zakład art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa nie ma zastosowania do jego sytuacji prawnej, gdyż posiada on uprawnienie do emerytury wojskowej jako były żołnierz zawodowy.

/k. 3 odwołanie; k. 7 pismo powoda z dnia 23 sierpnia 2021 r./

Pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniósł o oddalenie odwołania oraz m.in. o zasądzenie na rzecz pozwanego kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.

W uzasadnieniu stanowiska pozwany podtrzymał zaskarżoną decyzję i jej podstawę. Zarzucił, że ustawodawca wyłączył prawo do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego m.in. tych ubezpieczonych, którzy mają przyznane prawo emerytalne nie różnicując przy tym sytuacji emerytów, którzy mają przyznane świadczenie emerytalne z systemu powszechnego czy wojskowego, o czym ma świadczyć m.in. posłużenie się przez ustawodawcę ogólnym pojęciem „emerytury”.

/k. 4-5 odpowiedź na odwołanie/

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Bezspornym jest w sprawie, że powód B. K. podlegał ubezpieczeniom społecznym, w tym ubezpieczeniu chorobowemu a jego tytuł do tych ubezpieczeń ustał z dniem 23 grudnia 2020 r.

Bezspornym jest również, że w okresie od 8 grudnia 2020 r. łącznie do 21 maja 2021 r. powód był niezdolny do pracy z powodu choroby. Na dzień 21 maja 2021 r. powód nie wyczerpał pełnego okresu zasiłkowego wynoszącego 182 dni. Niezdolność do pracy powstała w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego.

Bezspornym jest, że powód ma ustalone prawo do emerytury wojskowej jako były żołnierz zawodowy.

Uprawnienie to uzyskał od dnia 1 października 1999 r .

/bezsporne, a co do daty emerytury dowód: – k. 25 kopie zaświadczenia o uprawnieniu do wojskowego zaopatrzenia emerytalno - rentowego/

Bezspornym jest, że w sprawie VIU 153/21 tut. Sądu toczącej się między powodem a pozwanym nieprawomocnym wyrokiem z dnia 27 września 2021 r. Sąd zmieniając zaskarżone decyzje przyznał powodowi prawo do zasiłku chorobowego za okres od 24 grudnia 2020 r. do dnia 23 kwietnia 2021 r.

Sąd zważył co następuje:

Powyższy stan faktyczny był bezsporny między stronami. Okoliczności bezsporne nie budziły wątpliwości Sądu, bowiem wynikały wprost ze zgodnych oświadczeń stron znajdując jednocześnie potwierdzenie w dokumentach. Autentyczność i prawdziwość dokumentów nie budziła wątpliwości Sądu ani nie była kwestionowana przez strony.

Spór stron sprowadzał się do oceny w zakresie prawa, a w szczególności do oceny, czy uprawnienie powoda do emerytury wojskowej pozbawia go prawa do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia społecznego.

W tym zakresie pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych powoływał się na przepis art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t.j. Dz.U. z 2020.870, ze zm. – zwana dalej ustawą zasiłkową). Zgodnie z wymienionym przepisem zasiłek chorobowy z tytułu niezdolności do pracy powstałej w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, jak i z tytułu niezdolności do pracy powstałej po ustaniu tytułu ubezpieczenia nie przysługuje za okres po ustaniu tytułu ubezpieczenia chorobowego, jeżeli osoba niezdolna do pracy ma ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy.

Jednakże jak wyjaśnił Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 18 lutego 2013 roku w sprawie II UK 196/12. "pobieranie emerytury wojskowej przyznanej na podstawie ustawy z dnia 10 grudnia 1993 roku o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (...) nie stanowi okoliczności wyłączającej prawo do zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia (art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z Ubezpieczenia Społecznego w razie choroby i macierzyństwa (...)). Prawo do zasiłku chorobowego po ustaniu tytułu ubezpieczenia wyłączone jest tylko w tych okolicznościach, które wyczerpująco i wyraźnie określone zostały w art. 13 ust. 1 ustawy z 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Nie została w nim wymieniona emerytura wojskowa, więc pobieranie tego świadczenia nie uzasadnia zastosowania artykułu 13 ustęp 1 punkt 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego."

W uzasadnieniu omawianego wyroku odnosząc się do treści art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej, Sąd Najwyższy wskazał także, że określenie emerytura, którym posługuje się wymieniony przepis, nie może być uznane za pojęcie zbiorcze, obejmujące wszystkie świadczenia przyznawane z tytułu wieku i (lub) wysługi nie tylko z ubezpieczenia emerytalnego, lecz także w postaci świadczeń zabezpieczeniowych z budżetu, jakim jest emerytura wojskowa i nie jest tożsame z tym pojęciem.

Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela powyższą analizę art. 13 ust. 1 ustawy zasiłkowej. Natomiast interpretacja, jaką przedstawił pozwany jest zdaniem Sądu zbyt szeroka. Zauważyć należy, że świadczenia z tytułu choroby i macierzyństwa zawarte w ustawie zasiłkowej, stanowią element ustawowo uregulowanego ryzyka Zakładu Ubezpieczeń Społecznych oraz ryzyka ubezpieczonych, ale realizowanych w obszarze Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tzw. FUS), którego wyłącznym dysponentem jest pozwany (art. 51 ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych; t.j. Dz.U.2021.423, ze zm.). Jednocześnie art. 13 ustawy zasiłkowej ma charakter lex specialis, gdyż stanowi o wyjątkach uwalniających pozwanego od ponoszenia ryzyka ubezpieczeniowego, czyli od odpowiedzialności i obowiązku wypłaty świadczeń. Zatem ograniczenie ryzyka pozwanego w tym z uwagi na uprawnienia ubezpieczonych - a zwłaszcza uprawnienia z innych obszarów niż FUS - wymaga wyraźnych regulacji, bowiem dotyczy sytuacji wyjątkowych. W konsekwencji omawiany art. 13 ust. 1 ustawy zasiłkowej należy odczytywać w sposób ścisły i uznać, że wymienia on wyraźnie i enumeratywnie uprawnienia do określonych świadczeń, które uwalniają Zakład od odpowiedzialności z tytułu zasiłku chorobowego, a jeżeli mają to być świadczenia spoza obszaru FUS, to przepis musi wyraźnie to wskazywać, tak jak w przypadku uprawnienia do zasiłku dla bezrobotnych (art. 13 ust. 1 pkt 4).

Sąd dostrzega, że nowelizacja ustawy zasiłkowej (ustawą z dnia 24 czerwca 2021 r.; Dz.U. z 2021 r. poz. 1621; art. 4 pkt 5) dodała do art. 13 nowy ustęp 1a, który wyraźnie obejmuje działaniem art. 13 ust. 1 pkt 1 ustawy zasiłkowej również emerytury i renty tzw. mundurowe. Jednak takie ograniczenie odpowiedzialności pozwanego ustawodawca zdecydował się wprowadzić dopiero od 1 stycznia 2022 r. i dlatego nie dotyczy ono sytuacji powoda (art. 21 w/w ustawy z 24 czerwca 2021 r.).

Mając powyższe na uwadze Sąd uznał, że odmowa powodowi prawa do zasiłku chorobowego za okres po ustaniu tytułu do ubezpieczenia chorobowego z uwagi na jego uprawnienie do emerytury wojskowej, nie była uzasadniona w świetle ówcześnie obowiązujących przepisów. W konsekwencji odwołanie powoda było zasadne i dlatego na podstawie artykułu 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. Sąd orzekł jak w sentencji wyroku.

Na oryginale właściwy podpis