Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V Ca 861/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 lipca 2013 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie V Wydział Cywilny-Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący:

SSO Waldemar Beczek (spr.)

Sędziowie:

SSO Joanna Staszewska

SSR del. Anna Strączyńska

Protokolant:

st. sekr. sąd. Przemysław Sulich

po rozpoznaniu w dniu 25 lipca 2013 r. w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa Wspólnoty Mieszkaniowej (...) położonej przy ul. (...) w W.

przeciwko (...)sp. z o.o. w W.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego(...)w Warszawie

z dnia 20 grudnia 2012 r., sygn. akt I C 798/11

oddala apelację.

Sygn. akt V Ca 861/13

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22 lutego 2011 roku Wspólnota Mieszkaniowa (...) położonej przy ul. (...)w W.wniosła o zasądzenie od (...)spółki z o.o. z siedzibą w W.kwoty 902,84 zł wraz z odsetkami w wysokości ustawowej od dnia 1 maja 2006 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie kosztów procesu, w uzasadnieniu wskazując, iż zawarła z pozwaną w dniu 24 marca 1995 roku umowę nr (...), na podstawie której pozwana sprawowała zarząd nieruchomością i administrowała nią, jednakże pomimo rozwiązania umowy ze skutkiem na dzień 30 kwietnia 2006 roku pozwana nie wywiązała się ze swych zobowiązań w wysokości objętej żądaniem.

Nakazem zapłaty z dnia 29 kwietnia 2011 roku, wydanym w sprawie I Nc 2211/11, Sąd Rejonowy (...)w Warszawie orzekł zgodnie z żądaniem oraz zasądził koszty procesu.

W sprzeciwie od powyższego nakazu pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie kosztów procesu, podkreślając, że powód nie wykazał zgłoszonego żądania zarówno co do zasady, jak i wysokości oraz podniosła zarzut przedawnienia roszczenia.

Wyrokiem z dnia 20 grudnia 2012 roku wydanym w sprawie I C 798/11 Sąd Rejonowy (...)w Warszawie:

1. zasądził od pozwanej (...)spółki z o.o. z siedzibą w W.na rzecz powoda Wspólnoty Mieszkaniowej (...) położonej przy ul. (...)w W.kwotę 902,84 zł wraz z odsetkami w wysokości ustawowej od dnia 11 lipca 2009 roku do dnia zapłaty;

2. oddalił powództwo w pozostałym zakresie;

3. zasądził od pozwanej (...)spółki z o.o. z siedzibą w W.na rzecz powoda Wspólnoty Mieszkaniowej (...) położonej przy ul. (...)w W.kwotę 46 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Powyższy Wyrok Sądu zapadł w oparciu o następujące ustalenia i rozważania:

W dniu 24 marca 1995 roku, zawarta została pomiędzy powodem Wspólnotą Mieszkaniową(...)położonej przy ul. (...)w W.a pozwaną (...)spółką z o.o. z siedzibą w W. umowa nr (...), której przedmiotem było pełnienie przez pozwaną funkcji zarządu Wspólnoty Mieszkaniową (...) położonej przy ul. (...)w W., tj. reprezentowanie Wspólnoty na zewnątrz i w stosunkach z poszczególnymi właścicielami lokali, prowadzenie wszelkich spraw Wspólnoty wynikających z czynności zwykłego zarządu oraz wynikających z udzielonych przez Wspólnotę upoważnień oraz sprawowanie czynności administracyjnych w zarządzaniu nieruchomością wspólną.

Uchwałą (...)z dnia 12 stycznia 2006 roku Wspólnota Mieszkaniowa odwołała z dniem 12 stycznia 2006 roku zarząd Wspólnoty sprawowany przez (...)spółkę z o.o. z siedzibą w W.oraz rozwiązała z dniem 30 kwietnia 2006 roku umowę o administrowanie nieruchomością wspólną.

Uchwałą (...)z dnia 12 stycznia 2006 roku Wspólnota Mieszkaniowa (...)położonej przy ul. (...)w W.m.in. zobowiązała (...)spółkę z o.o. z siedzibą w W.do przekazania Wspólnocie dokumentacji finansowej tj. rozliczenia kosztów zarządu nieruchomością wspólną za okres bezpośrednio poprzedzający datę przekazania z obowiązkiem niezwłocznego uzupełnienia o rozliczenie na dzień po przekazaniu oraz przekazanie na wskazane konto remontowe zgromadzonych środków finansowych.

W dniu 15 marca 2007 roku (...)spółka z o.o. z siedzibą w W.przekazała Wspólnocie Mieszkaniowej (...)położonej przy ul. (...)w W., dokumentację księgową wraz z wydrukami kont ksiąg pomocniczych.

Za okres od dnia 1 stycznia 2006 roku do dnia 30 kwietnia 2006 r. nadwyżka środków finansowych uzyskanych przez pozwaną, na podstawie umowy nad wydatkowanymi na koszty zarządu nieruchomością przy ul. (...) w W., wyniosła 902,84 zł.

W dniu 29 grudnia 2006 roku, pozwana dokonała korekty inwentaryzacji na kwotę 902, 84 zł.

Sąd Rejonowy stwierdził, iż stan faktyczny ustalił na podstawie przedstawionych dowodów z dokumentów.

W ocenie Sądu Rejonowego powództwo zasługiwało na uwzględnienie.

Sąd wskazał, że zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (Dz. U. z 2000 r., Nr 80, poz. 903, dalej u.w.l.), właściciele lokali mogą w umowie o ustanowieniu odrębnej własności lokali albo w umowie zawartej później w formie aktu notarialnego określić sposób zarządu nieruchomością wspólną, a w szczególności mogą powierzyć zarząd osobie fizycznej albo prawnej.

Sąd Rejonowy podkreślił, iż pozwana wybrana została uchwałą z dnia 15 marca 1995 roku na członka zarządu powodowej Wspólnoty, co w stanie prawnym obowiązującym w chwili dokonywania tej czynności było dopuszczalne, przy czym po nowelizacji art. 20 u.w.l. ustawą z dnia 16 marca 2000 r. o zmianie ustawy o własności lokali oraz zmieniającą ustawę o zmianie ustawy o własności lokali (Dz. U. Nr 29, poz. 355) osoba prawna, której wspólnota mieszkaniowa "powierzyła" zarząd wspólnotą utraciła status prawny zarządu wspólnoty.

Sąd Rejonowy nie miał wątpliwości, że treścią umowy z dnia 24 marca 1995 roku nie mogło być powierzenia zarządu w znaczeniu funkcjonalnym oraz nie można było uznać, że na podstawie tej czynności prawnej powierzono tylko faktyczne wykonywanie określonych czynności zarządczych, skoro był to ten sam podmiot tj. (...)spółka z o.o. z siedzibą w W.. Sąd ocenił, iż umowa ta zawierała w sobie elementy zarówno umowy zlecenia, jak umowy o świadczenie usług, do której na podstawie - art. 750 k.c. - stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu.

Sąd Rejonowy zaznaczył, iż roszczenie powoda znajdowało swą podstawę prawną w treści art. 471 k.c., 487 par. 1 k.c. w zw. z art.740 k.c., jednocześnie uznając, iż obowiązek złożenia sprawozdania powstał po stronie przyjmującego zlecenie przede wszystkim po wykonaniu zlecenia, gdyż to powoduje wygaśnięcie zobowiązania i z tą chwilą powstaje obowiązek sporządzenia sprawozdania, ponadto obowiązek ten powstaje po wcześniejszym rozwiązaniu umowy.

Sąd I instancji uznał, iż to na stronie pozwanej ciążył obowiązek rozliczenia się z kwot pobranych w trakcie obowiązywania umowy i zwrotu ewentualnej nadwyżki. Nadto, Sąd zauważył, iż dla wypełnienia tego zobowiązania nie było wystarczające poczynienie stosownych zapisów w złożonym sprawozdaniu, ale przedstawienie dokumentów źródłowych (faktur, rachunków), które dokumentowałyby poszczególne wydatki, bądź co najmniej wykazanie za pomocą innych środków dowodowych, że pomimo braku tych dokumentów, owe wydatki zostały rzeczywiście poczynione na cele w umowie przewidziane.

Sąd Rejonowy nie miał wątpliwości, że w okresie objętym żądaniem, tj. od dnia od dnia 1 stycznia 2006 roku do dnia 30 kwietnia 2006 r., powstała nadwyżka pomiędzy sumami uzyskanymi na poczet zarządzania nieruchomością przez pozwaną, a wykorzystanymi dla realizacji tego celu w wysokości dochodzonej przez stronę powodową tj. 902,84 zł

W ocenie Sądu I instancji, strona pozwana nie wykazała, ani w chwili składania sprawozdania powódce, ani w toku niniejszego postępowania, że uprawniona była do dokonania w przedstawionym sprawozdaniu zapisu w postaci “korekta inwentaryzacji” a zatem, że zobowiązanie do zwrotu tej kwoty nigdy nie powstało bądź wygasło wobec później dokonanych wydatków. Pomimo dwukrotnego zobowiązania przez Sąd, nie tylko nie przedstawiła stosownych dokumentów źródłowych, ale nie sformułowała nawet twierdzeń wskazujących na przeznaczenie tych środków finansowych.

Sąd Rejonowy nie znalazł również podstaw do uwzględnienia zarzutu przedawnienia roszczenia powoda jako okresowego, gdyż roszczenie o zapłatę zaliczek na koszty zarządzania nieruchomością wspólną, to roszczenie o zwrot nadwyżki pomiędzy sumami pobranymi z tego tytułu a wykorzystanymi dla realizacji tego celu przez przyjmującego zlecenie, dla którego nie został przewidziany szczególny termin przedawnienia (w szczególności w art.751 k.c.), dlatego też miał tu zastosowanie 10-cio letni termin przedawnienia, określony w art. 118 k.c.

Sąd I instancji nie uwzględnił również zarzutu braku legitymacji czynnej strony powodowej. Zdaniem Sądu umowa, z której powódka wywodziła swe roszczenia odszkodowawcze, zawarta została pomiędzy stronami niniejszego postępowania i wywołuje wyłącznie skutki inter partes. Sąd zaznaczył, że nadwyżki z tytułu zaliczek uiszczonych na koszty zarządu, należą do majątku wspólnoty mieszkaniowej a o sposobie rozliczenia nadwyżki z tytułu zaliczek na koszty zarządu decydują właściciele i to oni powinni podjąć uchwałę określającą sposób rozliczenia nadwyżki.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie odsetek za opóźnienie Sąd meriti oparł o treści art. 481 par. 1 i 2 k.c., 455k.c. w zw. z art. 359 par. 1 k.c. W ocenie Sądu, pozwana popadła w stan opóźnienia od dnia następnego po upływie terminu do niezwłocznego spełnienia świadczenia liczonego od doręczenia wezwania do zapłaty, co nastąpiło z dniem 3 lipca 2009 r. i w tym zakresie zobowiązana była do zapłaty odsetek za opóźnienie

O kosztach Sąd Rejonowy orzekł na podst. art. 98 § 1 i 2 k.p.c.

Apelację od powyższego wyroku Sądu Rejonowego złożyła pozwana wyrok ten zaskarżyła w części uwzględniającej powództwo oraz rozstrzygającej o kosztach procesu. Zarzucając mu:

1. naruszenie art. 6 k.c. w zw. z 471 k.c. w zw. z art. 740 k.c., poprzez przyjęcie, że powódka poniosła szkodę w kwocie 902,84 zł, mimo że powódka w toku procesu nie wykazała naruszenia umowy oraz szkody,

2. naruszenie art. 6 k.c. w zw. z art. 233 § 2 k.p.c. poprzez niekorzystną dla strony pozwanej ocenę nie przedstawienia żądanych w toku procesu dokumentów, pomimo że pozwana przekazała dokumentację stronie powodowej,

3. naruszenie art. 750 k.c. w zw. z art. 751 pkt l k.c. poprzez nieuwzględnienie zarzutu przedawnienia roszczenia powódki, pomimo że roszczenie to dotyczy zwrotu zaliczek udzielonej stronie pozwanej,

4. naruszenie art. l ust. l i art. 6 ustawy o własności lokali poprzez zasądzenie na rzecz powódki kwoty 902,84 zł z tytułu nadpłaty powstałej na skutek wnoszenia przez członków powodowej Wspólnoty zaliczek, pomimo braku czynnej legitymacji procesowej po stronie powodowej do dochodzenia takiego roszczenia,

Apelująca wniosła o zmianę wyroku w zaskarżonej części i oddalenie powództwa w całości, względnie o jego uchylenie w zaskarżonej części i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez sąd pierwszej instancji. Wniosła nadto o zasądzenie kosztów procesu.

W odpowiedzi na apelacją pozwanej powódka wniosła o jej oddalenie i zasądzenie kosztów procesu.

Sąd Okręgowy, zwazył, co następuje:

Apelacja pozwanej nie zasługuje na uwzględnienie, gdyż podniesione zarzuty nie uzasadniają zawartych w niej wniosków apelacyjnych.

Zdaniem Sądu odwoławczego Sąd I instancji nie dopuścił się żadnego z zarzucanych mu uchybień, a kwestionowane rozstrzygnięcie należy uznać za w pełni odpowiadające prawu i oparte na właściwych podstawach zarówno w sferze faktycznej, jak i prawnomaterialnej, co Sąd Okręgowy całkowicie aprobuje i przyjmuje za własne.

Sąd Rejonowy przeprowadził w uzasadnieniu swego orzeczenia wnikliwy wywód, przedstawiając rzeczową i poprawnie prawną argumentację takiego stanowiska – co Sąd Okręgowy w pełni podziela, nie znajdując potrzeby powtarzania go w całości.

Sąd II instancji uznaje za trafną ocenę Sądu Rejonowego zakresie uznania, iż to na pozwanej ciążył obowiązek wykazania rozliczenia się z kwot pobranych w trakcie obowiązywania umowy i zwrotu ewentualnej nadwyżki (art. 6 k.c.), gdyż jak wynika z sporządzonego przez pozwaną zestawienia księgowego po rozwiązaniu umowy w okresie objętym żądaniem (od dnia 1 stycznia 2006 roku do dnia 30 kwietnia 2006 roku) powstała nadwyżka pomiędzy sumami uzyskanymi przez pozwaną na zarząd nieruchomością a kwotą wykorzystaną dla realizacji tego celu, w wysokości 902,84 zł. Pozwana dla wykazania spożytkowania tych środków na cele przewidziane umową winna była przedstawić stosowne dokumenty (faktury, rachunki), które uzasadniałyby poszczególne wydatki.

Wbrew twierdzeniom skarżącej – to właśnie pozwana była zobowiązana do wykazania, iż zobowiązanie do zwrotu naliczonej kwoty nie powstało, czy też wygasło wobec później dokonanych wydatków. Wskazana w dokumentacji księgowej nadwyżka stanowiła więc uznanie zobowiązania pozwanej wobec powódki, tym samym to pozwana zobligowana była udokumentować, iż była uprawniona do dokonania w sprawozdaniu zapisu „korekta inwentaryzacji”. Zarzuty pozwanej, że to powódka nie wykazała, iż poniosła szkodę na kwotę 902,84 zł, a Sąd niekorzystnie dla pozwanej ocenił nie przedstawienie żądanych w toku procesu stosownych dokumentów, Sąd Okręgowy uznał za chybione.

Nie mógł również odnieść skutku zarzut przedawnienia roszczenia powódki jako okresowego, bowiem jak trafnie uznał Sąd I instancji, roszczenie o zwrot nadwyżki pomiędzy sumami pobranymi z tytułu zaliczek na koszty zarządzania nieruchomością wspólną a środkami wykorzystanymi dla realizacji tego celu przez pozwaną, stanowi świadczenie jednorazowe, dla którego brak jest szczególnego terminu przedawnienia, a co za tym idzie zastosowanie znajdzie art. 118 k.c. przewidujący ogólny, dziesięcioletni termin przedawnienia.

Sąd Okręgowy nie znalazł również podstaw do uwzględnienia zarzutu braku legitymacji czynnej powódki, zważywszy, że należność dochodzona wynika z umowy wiążącej strony niniejszego procesu, której ważności strona pozwana nie kwestionowała.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy oddalił apelacje pozwanej na podstawie art. 385 k.p.c.