Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II C 907/21

UZASADNIENIE

(...) S.A. z siedzibą w W. wystąpił z powództwem przeciwko W. I. o zapłatę kwoty 146.529,14 zł wraz z odsetkami maksymalnymi za opóźnienie od kwoty 130.065,58 zł za okres trwający od dnia 22 kwietnia 2021 roku.

W uzasadnieniu pozwu strona powodowa oświadczyła, że powodowy bank w dniu 18 kwietnia 2018 roku zawarł z poprzednikiem prawnym pozwanej S. I. (1) umowę pożyczki pieniężnej. S. I. (1) zmarł w dniu 10 lutego 2019 roku. W dniu 15 maja 2019 roku bank zawarł z W. I. umowę ugody co do warunków spłaty pożyczki, jednakże następnie wypowiedział ją pismem z dnia 26 listopada 2019 roku z uwagi na brak realizacji przez pozwaną warunków ugody.

Powód podał, że na kwotę dochodzą pozwem składają się:

- należność główna z tytułu niespłaconego kapitału wynosząca 130.065,58 zł,

- skapitalizowane odsetki naliczone do dnia 21 kwietnia 2021 roku w łącznej kwocie 16.463,56 zł.

(pozew k. 4-5)

W odpowiedzi na pozew pozwana wystąpiła o oddalenie powództwa w całości. Zarzuciła, że wypowiedzenie umowy datowane na 17 sierpnia 2020 roku nie zostało poprzedzone wezwaniem do zapłaty zaległych rat spłaty pożyczki.

(odpowiedź na pozew k. 74-75)

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W dniu 18 kwietnia 2018 roku (...) S.A. zawarł z S. I. (1) w formie pisemnej umowę pożyczki w kwocie 199.370,41 zł – pożyczkobiorca zobowiązał się do spłaty kwoty pożyczki w 36 ratach miesięcznych, ze stopą procentową odsetek kapitałowych określoną w §5 umowy. W §8 ust. 3 umowy pożyczki określono, że wysokość odsetek za opóźnienie w spłacie pożyczki odpowiada wysokości określonych prawem odsetek maksymalnych za opóźnienie.

(umowa pożyczki k. 8-10)

S. I. (1) wypłacono sumę pożyczki wynikającą z umowy.

(okoliczność bezsporna, potwierdzenie wypłaty sumy pożyczki k. 13)

S. I. (1) zmarł w dniu 10 lutego 2019 roku. W dniu 12 lutego 2019 roku notariusz A. W. sporządziła akt poświadczenia dziedziczenia, w którym podała, że spadek po S. I. (1) nabyła m.in. W. I. z udziałem ¼ oraz z dobrodziejstwem inwentarza.

(okoliczności bezsporne, kopia aktu poświadczenia dziedziczenia k. 48)

W dniu 15 maja 2019 roku powodowy bank zawarł z pozwaną umowę ugody, w którym określono warunki spłaty pożyczki udzielonej na podstawie umowy z dnia 18 kwietnia 2018 roku. Pozwana zobowiązała się do ratalnej spłaty sumy pożyczki określonej w §1 ust. 3 umowy ugody. W §9 ust. 2 i 3 umowy ugody określono wysokość odsetek za opóźnienie w spłacie pożyczki jako odpowiadającą wysokości określonych prawem odsetek maksymalnych za opóźnienie. W §8 umowy zastrzeżono dla banku uprawnienia do wypowiedzenia ugody w razie niewykonywania jej warunków przez pozwaną.

(umowa ugody k. 14-15, harmonogram spłat k. 16)

Z uwagi na zaległości w spłacie rat należności wynikającej z wyżej przywołanej ugody (...) S.A. wezwał pozwaną w piśmie datowanym na 29 października 2019 roku do spłaty w terminie 14 dni zaległości obejmującej zaległy kapitał w kwocie 8295,88 zł i zaległe odsetki kapitałowe w kwocie 2903,84 zł. W piśmie tym poinformowano pozwaną o możliwości złożenia w terminie 14 dni roboczych wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Pismo to doręczono W. I. w dniu 8 listopada 2019 roku.

Następnie powodowy bank skierował do W. I. pismo datowane na 26 listopada 2019 roku zawierające wypowiedzenie w terminie 30 dni warunków spłaty pożyczki z uwagi na zaległość w spłacie rat. Pismo to doręczono pozwanej w dniu 5 grudnia 2019 roku.

(wydruk pisemnego wezwania do zapłaty i potwierdzenia doręczenia k. 20 i 21, pisemne wypowiedzenie umowy z dowodem doręczenia k. 17 i 18)

Wypowiedzenie utraciło moc z uwagi na to, że w terminie 30 dni od dnia doręczenia wypowiedzenia pozwana spłaciła zaległość w spłacie rat pożyczki.

(okoliczność przyznana przez powoda – pismo procesowe powoda k 30)

Z uwagi na dalszą zaległość w spłacie rat należności wynikającej z wyżej przywołanej ugody (...) S.A. wezwał pozwaną w piśmie datowanym na 22 lipca 2020 roku do spłaty w terminie 14 dni zaległości obejmującej zaległy kapitał w kwocie 17.360,117 zł i zaległe odsetki kapitałowe w kwocie 4629,04 zł. W piśmie tym poinformowano pozwaną o możliwości złożenia w terminie 14 dni roboczych wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Pismo to doręczono W. I. w dniu 29 lipca 2020 roku.

Następnie powodowy bank skierował do W. I. pismo datowane na 17 sierpnia 2020 roku zawierające wypowiedzenie w terminie 30 dni warunków spłaty pożyczki z uwagi na zaległość w spłacie rat. Pismo to doręczono pozwanej w dniu 26 sierpnia 2020 roku.

(wydruk pisemnego wezwania do zapłaty i potwierdzenia doręczenia k. 85, potwierdzenie doręczenia k. 101, pisemne wypowiedzenie umowy z dowodem doręczenia k. 53)

Wyżej opisanych ustaleń Sąd dokonał w oparciu o kopie dokumentów złożone przez powoda, które należało uznać za dowody w pełni wiarygodne. Wiarygodność tych dowodów nie została przez stronę pozwaną w żaden sposób podważona.

Żadna ze stron nie zgłosiła dalszych dowodów, w tym wniosku o przeprowadzenie dowodu z przesłuchania stron.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powodowy bank zawarł z poprzednikiem prawnym pozwanej, S. I. (1), umowę pożyczki pieniężnej. Na skutek zawarcia tej umowy i wypłaty przez bank sumy pożyczki powstało zobowiązanie pieniężne S. I. względem powoda do ratalnej spłaty kapitału pożyczki wraz z odsetkami kapitałowymi. Niesporne między stronami procesu jest to, że pozwana jest jednym ze spadkobierców S. I. (1) oraz to, że nabyła udział w spadku po nim z dobrodziejstwem inwentarza (wobec treści art. 1015 §1 k.c., kopia poświadczenia dziedziczenia k. 48). Niesporne jest to, że pozwana przyjęła spadek po S. I. z dobrodziejstwem inwentarza. Żadna ze stron nie twierdziła, że doszło do działu spadku po S. I. (1), co z kolei oznacza, że pozwana W. I. ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe (w tym za dług związany ze spłatą wyżej przywołanej pożyczki) do wartości ustalonego w wykazie inwentarza lub w spisie inwentarza stanu czynnego spadku (art. 1031 §2 k.c.) – solidarnie z pozostałymi spadkobiercami (art. 1034 k.c.).

Zaznaczyć należy, że ugoda stron zawarta w formie pisemnej w dniu 15 maja 2019 roku nie stanowiła odnowienia stosunku prawnego (art. 506 k.c.) lecz jedynie określenie warunków spłaty przez pozwaną pożyczki udzielonej w 2018 roku przez powodowy bank. Jedynym stosunkiem prawa materialnego łączącym strony pozostaje zatem stosunek wynikający z zawartej w 2018 roku umowy pożyczki.

Z mocy art. 6 k.c. to na pozwanej spoczywał ciężar wykazania, że spłacała w terminach wynikających z harmonogramu stanowiącego załącznik do ugody stron (k. 16) raty spłaty pożyczki. Pozwana nie przedstawiła żadnych dowodów pozwalających na przyjęcie, że spłaciła kwoty inne niż te wynikające z przedstawionego przez powoda rozliczenia (k. 19). Z zestawienia tego wynika natomiast, że ostatniej spłaty ratalnej pozwana dokonała w lutym 2020 roku (k. 19 odwrót), a zatem w lipcu i sierpniu 2020 roku pozostawała w opóźnieniu w spłacie kilku rat pożyczki – co oznacza, że zachodziły uzasadnione podstawy do wezwania jej przez bank do spłaty zaległych rat na podstawie art. 75c ust. 1, 2 i 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (tekst jedn. Dz.U. z 2020 roku, poz. 1896).

Sporne między stronami postępowania było to, czy doszło do doręczenia pozwanej wyżej opisanego wezwania (tj. pisma powoda datowanego na 22 lipca 2020 roku, k. 85). Okoliczność tę powód udowodnił przedstawiając wydruk danych ze strony Poczty Polskiej S.A. (k. 101) potwierdzający, że w dniu 29 lipca 2020 roku doręczono adresatowi przesyłkę poleconą (rejestrowaną) o numerze odpowiadającym numerowi przesyłki pocztowej, w której nadano wezwanie do zapłaty ( (...)). Wyżej przywołane wezwanie spełniało wymogi z art. 75c ust. 1 i 2 Prawa bankowego, tj. w szczególności zawierało pouczenie z art. 75c ust. 2 wyżej przywołanej ustawy. Niesporne jest to, że ani w lipcu ani w sierpniu 2020 roku pozwana nie spłaciła bankowi żadnych dalszych kwot pożyczki. Niesporne jest także to, że w dniu 26 sierpnia 2020 roku doręczono pozwanej pisemne wypowiedzenie umowy pożyczki.

Pozwana nie twierdziła, że skierowała do powodowego banku wniosek o zawieszenie spłat rat kredytu w oparciu o przepisy ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz.U. z 2020 r. poz. 374, z późn. zm.)

Wypowiedzenie umowy pożyczki doręczone pozwanej w sierpniu 2020 roku uznać należy za prawnie skuteczne. Tym samym cała dotychczas niespłacona suma pożyczki została postawiona w stan natychmiastowej wymagalności. Pozwana nie wykazała tego, że spłaciła większą niż podana przez powoda (130.065,58 zł) część kapitału (sumy pożyczki), tj. nie sprostała ciężarowi dowodu określonemu w art. 6 k.c. Pozwana nie przedstawiła także żadnych argumentów podważających przedstawione przez powoda (k. 19 – 19 odwrót) wyliczenie odsetek na dzień 24 lutego 2021 roku (zaległe odsetki od kapitału pożyczki wynosiły na tę datę 14.870, 30 zł). Z kolei w okresie od 25 lutego 2021 roku do 21 kwietnia 2021 roku (56 dni), przewidziane umową stron i zgodne z prawem maksymalne odsetki za opóźnienie od wyżej wskazanego kapitału (130.065,58 zł) przy stopie 11,2 % w stosunku rocznym wyniosły łącznie 2234,99 zł (0,112 x 130.065,58 x 56/365), co łącznie z odsetkami naliczonymi do dnia 24 lutego 2021 roku (14.870,30 zł) daje kwotę nawet wyższą od sumy odsetek podanej w pozwie (16.436,56 zł).

Wobec powyższego, powództwo podlegało uwzględnieniu w całości. Na podstawie art. 481 §1 k.c. i umowy stron powodowi przysługują dalsze odsetki maksymalne za opóźnienie od kwoty kapitału pożyczki za okres od dnia 22 kwietnia 2021 roku.

W wyroku należało zastrzec pozwanej prawo powoływania się na ograniczenie jej odpowiedzialności za spłatę sumy pożyczki i odsetek od niej do wartości stanu czynnego spadku po S. I. (1). Niewątpliwie należność objęta pozwem stanowi dług spadkowy po wyżej wskazanym spadkobiercy.

Biorąc pod uwagę treść art. 320 k.p.c. brak było podstaw do rozłożenia zasądzonej należności na raty – pozwana nie przywołała w odpowiedzi na pozew (ani tym bardziej nie udowodniła) zaistnienia szczególnego rodzaju faktów, które uzasadniałyby rozłożenie należności na raty.

Na podstawie art. 98 §1 k.p.c. należało zasądzić od pozwanej jako strony przegrywającej proces na rzecz powoda zwrot kosztów procesu obejmujących opłatę sądową od pozwu uiszczoną przez powoda (6504 zł), wynagrodzenie pełnomocnika powoda będącego radcą prawnym (5400 zł) i koszt opłaty skarbowej od pełnomocnictwa (17 zł) – jak również odsetki za opóźnienie stosownie do treści art. 98 §1 1 k.p.c.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikom stron przez Portal.

Dnia 15 lutego 2022 roku