Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 kwietnia 2022 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Tomasz Choczaj

Protokolant: Joanna Wołczyńska - Kalus

po rozpoznaniu w dniu 28 kwietnia 2022 roku w Sieradzu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą w M.

przeciwko (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W.

o odszkodowanie

1.  zasądza od pozwanego (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W. na rzecz powoda (...)
Sp. z o.o. z siedzibą w M. kwotę:

a) 83 743,13 zł (osiemdziesiąt trzy tysiące siedemset czterdzieści trzy złote 13/100) tytułem odszkodowania, w tym kwotę 83 643,13 zł (osiemdziesiąt trzy tysiące sześćset czterdzieści trzy złote 13/100) wraz
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 31 marca 2021 roku
do dnia zapłaty i kwotę 100,00 zł (sto złotych) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 23 kwietnia 2021 roku do dnia zapłaty,

b) 10 774,00 zł (dziesięć tysięcy siedemset siedemdziesiąt cztery złote) tytułem zwrotu kosztów procesu;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  nakazuje zwrócić powodowi (...) Sp. z o.o. z siedzibą w M. nadpłaconą zaliczkę na koszty opinii, tj. kwotę 838,00 zł (osiemset trzydzieści osiem złotych).

Sygn. akt I C 204/21

UZASADNIENIE

(...) Sp. z o.o. z siedzibą w M. wniosła o zasądzenie od (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W. kwoty 83 882,13 zł tytułem odszkodowania, w tym kwoty 83 782,13 zł wraz
z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 12 sierpnia 2020 r. do dnia zapłaty
i kwoty 100,00 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 1 kwietnia 2021 r. do dnia zapłaty, a także o zasądzenie od pozwanej spółki na jej rzecz kosztów procesu.

Pozwana spółka wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie
od powodowej spółki na jej rzecz kosztów procesu.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W dniu 11 lipca 2020 r. w P. doszło do kolizji drogowej,
w wyniku której uszkodzeniu uległ samochód osobowy marki M. (...)
o nr rej. (...). Jego właścicielem był B. O.. Sprawca kolizji
- B. Ł., który kierował samochodem osobowym marki S. o nr rej. (...), był ubezpieczony w zakresie OC w pozwanej spółce, (dowód: notatka informacyjna o zdarzeniu drogowym - akta szkodowe - płyta CD - koperta
- k. 52) .

W wyniku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego pozwana spółka uznała swoją odpowiedzialność i wypłaciła odszkodowanie w wysokości 71 736,44 zł brutto. W kalkulacji kosztów naprawy zostały uwzględnione części porównywalnej jakości do części oryginalnych, oznaczone symbolem P, gdyż według pozwanej spółki samochód miał zaawansowany wiek, nie był objęty gwarancją producenta i nie był dotychczas serwisowany i naprawiany wyłącznie przy użyciu części oryginalnych, oznaczonych symbolem O i Q. Ponadto
za zastosowaniem części oznaczonych symbolem P przemawiało wyeksploatowanie części wymienionych w kalkulacji i możliwość pełnej restytucji pojazdu przy użyciu części porównywalnej jakości do części oryginalnych, (dowód: pismo - k. 14 - 15; kalkulacja szkody - k. 16 - 24) .

W dniu 16 marca 2021 r. B. O. zbył firmie (...) z siedzibą w M. wierzytelność przysługującą mu wobec pozwanej spółki o odszkodowanie za uszkodzenie wyżej wymienionego samochodu
w kolizji drogowej z 11 lipca 2020 r., (dowód: umowa przelewu wierzytelności
- k. 25) .

W dniu 17 marca 2021 r. firma (...) z siedzibą
w M. zbyła na rzecz powodowej spółki wierzytelność przysługującą jej
wobec pozwanej spółki o odszkodowanie za uszkodzenie wyżej wymienionego samochodu w kolizji drogowej z 11 lipca 2020 r., (dowód: umowa przelewu wierzytelności - k. 27) .

Powodowa spółka zleciła kalkulację szkody, za którą zapłaciła 100,00 zł,
w której ustalono jej wartość na kwotę 155 518,57 zł., (dowód: kalkulacja szkody - k. 28 - 33 verte; faktura - k. 34) .

W piśmie z 23 marca 2021 r. powodowa spółka zażądała od pozwanej spółki zapłaty w terminie 7 dni od daty otrzymania tego pisma kwoty 83 882,13 zł, w tym kwoty 83 782,13 zł tytułem dalszego odszkodowania za uszkodzenia
w przedmiotowym samochodzie i kwoty 100,00 zł tytułem sporządzenia nowej kalkulacji szkody. W tym samym dniu powyższe pismo z kalkulacją szkody zostało przesłane pozwanej spółce drogą mailową, (dowód: pismo - k. 36 - 36 verte; potwierdzenie wysłania wezwania - k. 37) .

Pozwana spółka nie uwzględniła tego żądania, (bezsporne) .

Zastosowane w przedmiotowym samochodzie przed kolizją z 11 lipca 2020 r. elementy należą do klasy jakościowej części typu oryginalnego (O). Zastosowanie do naprawy części typu Q zamiast części typu O nie koniecznie zapewni przywrócenie stanu tego samochodu sprzed kolizji. Wartość jego naprawy przy uwzględnieniu cen nowych oryginalnych części pochodzących
od producenta, technologii producenta i cen robocizny w warsztatach naprawczych miejsca zamieszkania właściciela samochodu wynosi 155 379,57 zł, (dowód: opinia biegłego ds. wyceny pojazdów J. G. - k. 69 - 142) .

Powyższy stan faktyczny jest częściowo bezsporny, gdyż został oparty
na niekwestionowanym przez strony nieosobowym materiale dowodowym zgromadzonym w aktach sprawy.

Wysokość szkody Sąd ustalił w oparciu o opinię biegłego ds. wyceny pojazdów mechanicznych, którą uznał za jasną, wewnętrznie spójną oraz naukowo i logicznie uzasadnioną. W tym miejscu należy także dodać, że opinia nie była negowana przez strony.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Bezsporną w niniejszej sprawie była odpowiedzialność strony pozwanej wynikająca z umowy ubezpieczenia. Poza sporem pozostawał stan faktyczny sprawy w zakresie okoliczności powstania szkody. Spór dotyczył ustalenia wysokości rzeczywistej szkody, a co za tym idzie - wysokości należnego odszkodowania. Strona pozwana podniosła bowiem, że wypłacone przez nią odszkodowanie odpowiadało kosztom przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody. Strona pozwana kwestionowała również zasadność kosztu prywatnej kalkulacji naprawy pojazdu sporządzonej na zlecenie powodowej spółki.

W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu ( art. 35 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych - tekst jedn., Dz. U. z 2022 roku, poz. 621 ze zm.).

Z art. 9 i art. 9a ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych ( tekst jedn., Dz. U. z 2022 roku, poz. 621
ze zm. ) wynika zaś, że umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej obejmuje odpowiedzialność cywilną podmiotu objętego obowiązkiem ubezpieczenia za szkody wyrządzone czynem niedozwolonym oraz wynikłe
z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, o ile nie sprzeciwia się to ustawie lub właściwości (naturze) danego rodzaju stosunków. Umowa ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje również szkody wyrządzone umyślnie lub w wyniku rażącego niedbalstwa ubezpieczającego lub osób, za które ponoszą oni odpowiedzialność.

W tym miejscu należy jednak dodać, że podstawą odpowiedzialności pozwanej spółki jest art. 822 § 1 i § 4 k.c., który stanowi, że przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje
się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony, przy czym uprawniony do odszkodowania
w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

Naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, a także korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono ( art. 361 § 2 k.c. ). Należy jednak w tym miejscu zauważyć, że obowiązek naprawienia szkody nie jest uzależniony od tego czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy zamierzał ją naprawić. Dla powstania odpowiedzialności odszkodowawczej istotny jest jedynie fakt powstania szkody, nie zaś fakt jej naprawienia, zaś odszkodowanie ma wyrównać poszkodowanemu uszczerbek majątkowy powstały w wyniku zdarzenia wyrządzającego szkodę. Okoliczność naprawienia szkody nie ma też znaczenia dla określenia wysokości przysługującego poszkodowanemu odszkodowania ubezpieczeniowego, ponieważ wysokość ta powinna ściśle odpowiadać kosztom wyrównania uszczerbku, jaki pojawił się w majątku poszkodowanego po powstaniu wypadku komunikacyjnego, a więc kosztom przywrócenia pojazdowi jego wartości sprzed wypadku (patrz: wyroki Sądu Najwyższego z 16 maja 2002 r., V CKN 1273/00, i z 16 stycznia 2002 r., VI CKN 635/00; wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 22 lutego 2007 r., I ACa 1179/06).

Mając na uwadze powyższe Sąd doszedł do przekonania, iż powodowa spółka, która ma legitymację czynną w procesie, gdyż przedstawiła umowy przelewu wierzytelności, była uprawniona do domagania się zwrotu wyliczonych przez biegłego kosztów naprawy pojazdu pomniejszonych o już wypłacone odszkodowanie. Ustalając wysokość należnego odszkodowania Sąd podzielił stanowisko biegłego, z którego wynika, że zastosowane w przedmiotowym samochodzie przed kolizją z 11 lipca 2020 r. elementy należą do klasy jakościowej części typu oryginalnego (O) i że zastosowanie do naprawy części typu Q zamiast części typu O nie koniecznie zapewni przywrócenie stanu pojazdu sprzed kolizji. Biegły ustalił, że wartość naprawy tego samochodu przy uwzględnieniu cen nowych oryginalnych części pochodzących od producenta, technologii producenta i cen robocizny w warsztatach naprawczych miejsca zamieszkania właściciela samochodu wynosi 155 379,57 zł, zatem brakująca kwota odszkodowania wynosi 83 643,13 zł (155 379,57 minus 71 736,44 zł). Zasadnym było zatem zasądzenie tej kwoty na rzecz powodowej spółki, o czym Sąd orzekł, jak w pkt 1 a wyroku, na podstawie wyżej przytoczonych przepisów w zw. z art. art. 509 k.c. W tym miejscu należy dodać, że pozwana spółka nie udowodniła, aby na skutek ustalenia wyższej kwoty odszkodowania wartość samochodu wzrosła
w porównaniu do wartości samochodu sprzed kolizji.

W pozostałej części Sąd powództwo w zakresie kosztów naprawy oddalił,
o czym orzekł, jak w pkt 2 wyroku.

Powyższą kwotę zasądzono na rzecz powodowej spółki z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, jak w pkt 1 a wyroku, na podstawie art. 481 k.c.
w zw. z art. 476 k.c. i art. 817 k.c. i art. 14 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych ( tekst jedn., Dz. U. z 2022 roku, poz. 621
ze zm. ), od 31 marca 2021 r., a nie od 12 sierpnia 2020 r., gdyż w piśmie
z 23 marca 2021 r. powodowa spółka wyznaczyła pozwanej spółce dodatkowy siedmiodniowy termin do zapłaty kwoty w nim żądanej (termin trzydziestodniowy do likwidacji szkody upłynął już wcześniej na rzecz właściciela samochodu), który upłynął 30 marca 2021 r. Zatem od 31 marca 2021 r. pozwana spółka pozostawała w zwłoce.

W pozostałej części Sąd powództwo w zakresie odsetek od kwoty brakujących kosztów naprawy oddalił, o czym orzekł, jak w pkt 2 wyroku.

Na uwzględnienie zasługiwało również roszczenie o zwrot wydatków związanych z wykonaniem kalkulacji kosztów naprawy. Nie można zgodzić
się z twierdzeniem pozwanej spółki, że wierzytelność powodowej spółki
(a nie poszkodowanego) o zapłatę kosztów sporządzenia prywatnej opinii
nie pozostaje w związku przyczynowym ze zdarzeniem, jakim była kolizja
z 11 lipca 2020 r. Przyjąć bowiem trzeba, że przelew wierzytelności z tytułu szkody komunikacyjnej, dokonany w niniejszej sprawie, powoduje nie tylko sukcesję samej wierzytelności, lecz również obejmuje inne elementy składające się
na sytuację wierzyciela. Celem i skutkiem przelewu wierzytelności jest bowiem przejście na nabywcę ogółu uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki
go wiązał z dłużnikiem. Stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie, zmienia się natomiast osoba uczestnicząca w nim po stronie wierzyciela (patrz wyrok Sądu Najwyższego z 6 grudnia 2006 r., IV CSK 232/06, LEX nr 369189). Nie budzi ponadto wątpliwości, że dopuszczalna jest cesja wierzytelności przyszłej (patrz wyrok Sądu Najwyższego z 7 kwietnia 2011 r., IV CSK 422/10, „Monitor Prawa Bankowego ” (...)-37).

Mając powyższe na uwadze oraz zebrany w sprawie materiał dowodowy należy uznać, że koszt ekspertyzy wykonanej na zlecenie powodowej spółki wchodzą w zakres szkody. Powodowa spółka nie posiadając specjalistycznej wiedzy, mogła zlecić wykonanie ekspertyzy celem przeprowadzenia kalkulacji szkody, jaką poszkodowany poniósł w wyniku kolizji. Była ona niezbędna
do ustalenia wysokości ewentualnego żądania. Wskazać także należy, że opinia prywatna wyrażała uzasadnione wątpliwości powodowej spółki w zakresie prawidłowości wyliczenia szkody przez pozwanego ubezpieczyciela, co znalazło ostatecznie wyraz we wnioskach opinii sporządzonej przez biegłego ds. wyceny pojazdów J. G.. W realiach niniejszej sprawy skorzystanie z pomocy zewnętrznego rzeczoznawcy, a w konsekwencji poniesienie na ten cel wydatku
w kwocie 100,00 zł, należało uznać za celowe, bowiem gdyby ubezpieczyciel
- realizując swój ustawowy obowiązek - prawidłowo określił wysokość należnego odszkodowania, nie zaistniałaby podstawa do uwzględnienia w ramach szkody kosztu sporządzenia przedmiotowej kalkulacji. Zasadnym było zatem zasądzenie tej kwoty na rzecz powodowej spółki, o czym Sąd orzekł, jak w pkt 1 a wyroku,
na podstawie wyżej przytoczonych przepisów w zw. z art. art. 509 k.c.

Powyższą kwotę zasądzono na rzecz powodowej spółki z ustawowymi odsetkami za opóźnienie, jak w pkt 1 a wyroku, na podstawie art. 481 k.c.
w zw. z art. 476 k.c. i art. 817 k.c. i art. 14 ust. 2 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych ( tekst jedn., Dz. U. z 2022 roku, poz. 621
ze zm. ), od 23 kwietnia 2021 r., a nie od 1 kwietnia 2021 r., gdyż dopiero
w piśmie z 23 marca 2021 r. powodowa spółka żądała kwoty 100,00 zł, a zatem termin trzydziestodniowy upłynął 22 marca 2021 r. Zatem od 23 marca 2021 r. pozwana spółka pozostawała już w zwłoce.

W pozostałej części Sąd powództwo w zakresie odsetek od kwoty żądanej
z tytułu kalkulacji kosztów naprawy oddalił, o czym orzekł, jak w pkt 2 wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł, jak w pkt 1 b wyroku, na podstawie art. 98 k.p.c., gdyż można stwierdzić, że pozwana spółka przegrała sprawę w całości.

Na zasądzone koszty procesu składają się: kwota 4 195,00 zł z tytułu opłaty stosunkowej, kwota 17,00 zł z tytułu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, kwota 1 163,00 zł z tytułu zaliczki na koszty opinii i kwota 5 400,00 zł z tytułu kosztów zastępstwa prawnego, ustalonych na podstawie § 2 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat
za czynności radców prawnych (tekst jedn., Dz. U. z 2018 r., poz. 265).

O zwrocie nadpłaconej zaliczki Sąd orzekł, jak w pkt 3 wyroku,
na podstawie art. 84 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn., Dz. U. z 2021 r., poz. 2257 ze zm.).