Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt VIII C 843/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 czerwca 2022 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi - Widzewa w Łodzi VIII Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: Asesor sądowy Justyna Stelmach

Protokolant: st. sekr. sąd. Dorota Piasek

po rozpoznaniu w dniu 31 maja 2022 w Łodzi

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w G.

przeciwko (...) Towarzystwu (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

1.  zasądza od strony pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 1.131,60 zł (jeden tysiąc sto trzydzieści jeden złotych sześćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12 kwietnia 2021 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 387 (trzysta osiemdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od tej kwoty od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty;

3.  obciąża stronę pozwaną obowiązkiem zwrotu na rzecz Skarbu Państwa-Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi kwoty 12,54 zł (dwanaście złotych pięćdziesiąt cztery grosze) tytułem zwrotu nieuiszczonych wydatków.

Sygn. akt VIII C 843/21

UZASADNIENIE

W dniu 27 kwietnia 2021 roku powód (...) Sp. z o.o. w G., reprezentowany przez pełnomocnika będącego radcą prawnym, wytoczył przeciwko (...) S.A. w W. powództwo o zasądzenie kwoty 1.131,60 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12 kwietnia 2021 roku do dnia zapłaty, ponadto wniósł o zasądzenie od pozwanego zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pełnomocnik wskazał, że w dniu 26 czerwca 2020 roku doszło do kolizji drogowej w wyniku której uszkodzeniu uległ samochód marki S. (...) nr rej. (...), stanowiący własność P. K. (1). Sprawca zdarzenia posiadał ubezpieczenie OC w pozwanym zakładzie ubezpieczeń. W związku ze szkodą poszkodowany podjął próbę ustalenia szczegółów oraz dokładnych warunków najmu pojazdu zastępczego organizowanego przez ubezpieczyciela i w tym celu na mocy pełnomocnictwa umocowała warsztat D. (...) Sp. z o.o Sp. k. do podjęcia wszelkich czynności niezbędnych do dokonania weryfikacji warunków najmu. Poszkodowany miał sprecyzowane wymagania odnośnie wynajmowanego pojazdu zastępczego, które określił w ankiecie. Przedstawiciel warsztatu zweryfikował, czy pozwany jest w stanie zapewnić poszkodowanemu pojazd zastępczy odpowiadający wymogom poszkodowanemu i wyniku tej weryfikacji doszło do ustalenia, iż pozwany nie jest w stanie zapewnić poszkodowanemu takiego pojazdu. Dlatego też poszkodowany zdecydował się wynająć pojazd klasy C od warsztatu przeprowadzającego naprawę w systemie bezgotówkowym za stawkę 190 zł netto za dobę, co przy 8-dniowym okresie najmu dało sumę 1.869,60 zł brutto. Na okres ten składał się przestój z powodu technologicznego czasu naprawy - 6 dni i z powodu dni wolnych od pracy – 2 dni. W dniu 17 sierpnia 2020 roku poszkodowany scedował wierzytelność z w/w tytułu na rzecz warsztatu, który następnie w wyniku umowy o powierniczy przelew wierzytelności z dnia 12 marca 2020 roku przeniósł ją na powoda. Pismem z tego samego dnia powód wezwał pozwanego do zapłaty należności z tytułu najmu pojazdu zastępczego. W dniu 31 marca 2021 roku ubezpieczyciel wypłacił kwotę 738 zł.

(pozew k. 2-9)

W dniu 20 lipca 2021 r. Referendarz sądowy w tut. Sądzie w sprawie o sygn. akt I Nc 860/21 wydał nakaz zapłaty, uwzględniając powództwo w całości.

(nakaz zapłaty k. 38)

Pozwany w terminie wniósł od ww. nakazu zapłaty sprzeciw. W sprzeciwie pozwany, reprezentowany przez zawodowego pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda zwrotu kosztów procesu. W uzasadnieniu pełnomocnik wyjaśnił, iż poszkodowany został poinformowany o możliwości zorganizowania przez pozwanego bezpłatnego najmu pojazdu zastępczego oraz o akceptowanych stawkach najmu. Zaś wypłacone przez pozwanego odszkodowanie obejmuje koszty najmu pojazdu zastępczego za okres 8 dni przy dobowej stawce najmu w wysokości 75 zł netto (92,35 zł brutto). Jednocześnie pozwany wskazał, iż nie kwestionuje rynkowości przyjętej przez powoda stawki za najem.

(sprzeciw k. 44-46)

W toku procesu stanowiska stron nie uległy zmianie.

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 26 czerwca 2020 roku doszło do zdarzenia drogowego, w wyniku którego uszkodzeniu uległ samochód marki S. (...) o nr rej. (...) będący własnością P. K. (2).

Sprawca kolizji posiadał ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych u pozwanego ubezpieczyciela.

(okoliczności bezsporne)

Poszkodowany zgłosił szkodę pozwanemu, który wdrożył postępowanie likwidacyjne. Po otrzymaniu zgłoszenia ubezpieczyciel powiadomił poszkodowanego o możliwości nieodpłatnego zorganizowania najmu pojazdu zastępczego. Wskazał, że w przypadku zorganizowania pojazdu zastępczego przez poszkodowanego we własnym zakresie koszt najmu zostanie zweryfikowany do kwoty – dla klasy pojazdu C i okresu najmu powyżej 7 dni – 75 zł netto. Ponadto podniósł, że pokrywa koszty po wskazaniu zasadności i udokumentowaniu wynajmu pojazdu, po weryfikacji okresu najmu.

(pismo dotyczące najmu pojazdu zastępczego z dnia 29.06.2020 r. k. 49-52)

W dniu 14 lipca 2020 r. P. K. (2) wypełnił ankietę dotyczącą warunków najmu pojazdu zastępczego organizowanego przez zakład ubezpieczeń. Dla poszkodowanego istotne było to, aby pojazd miał automatyczną skrzynię biegów, a także fakt, aby najem pojazdu był połączony z naprawą uszkodzonego pojazdu w warsztacie S. (...), bowiem miał on zaufanie do tego pojazdu. Poszkodowany kierowane do niego propozycje najmu pojazdu zastępczego odrzucił, z uwagi na fakt, iż postrzegła je jako wiążące się z naprawą pojazdu w warsztacie wskazanym przez pozwanego ubezpieczyciela. Gdyby z tytułu najmu pojazdu miałby on ponieść dodatkowe koszty, czy ograniczenia to nie zgodziłby się na najem pojazdu. P. K. (2) upoważnił w dniu 14 lipca 2020 r. (...) Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w D. do reprezentowania go we wszystkich sprawach związanych z najmem pojazdu zastępczego w związku ze szkodą w pojeździe marki S. O. E. 550MG, który uległ uszkodzeniu w dniu 26 czerwca 2020, w tym w zakresie pozyskiwania wszelkich informacji dotyczących warunków najmu pojazdu zastępczego organizowanego przez zakład ubezpieczeń bądź wypożyczalnie współpracujące z zakładem ubezpieczeń, w tym do przedstawienia pytań poszkodowanego (ankiety) odnośnie preferencji co do samochodu zastępczego i warunków jego najmu oraz odbioru odpowiedzi na te pytania i do weryfikacji warunków najmu pojazdu zastępczego objętych propozycją zorganizowania pojazdu zastępczego przez zakład ubezpieczeń bądź wypożyczalnie współpracujące z zakładem ubezpieczeń .

W dniu 14 lipca 2020 r. W. S. (1), pracownik (...) Sp. z o.o. Sp. k. z siedzibą w D. mailowo w związku ze złożoną przez pozwanego propozycją najmu pojazdu zastępczego przesłał listę pytań poszkodowanego (ankietę dotyczącą warunków najmu pojazdu zastępczego), jednocześnie zwrócił się on o przesłanie dokumentów dotyczących gwarancji spełnienia tych warunków takich jak wzorzec umowy, OWU i umowy o współpracy ubezpieczeń z wypożyczalnią. Poinformowano też, że w przypadku braku odpowiedzi w terminie 3 dni lub braku podania pełnych informacji, propozycja organizacji najmu pojazdu zastępczego zostanie potraktowana przez poszkodowanego jako niewiążąca.

W odpowiedzi na tego maila w dniu 16 lipca 2020 r. pozwany poinformował: „ Informujemy, ze oferta udostepnienia pojazdu zastępczego za pośrednictwem naszego zakładu ubezpieczeń odbywa się na preferencyjnych dla poszkodowanego warunkach z założeniem minimum formalności a także pełnym pokryciem kosztów najmu przez ubezpieczyciela. Nasza oferta dotyczy samochodu analogicznej klasy i marki, co uszkodzony w kolizji. Udostępniony samochód zastępczy będzie niewyeksploatowany i sprawny technicznie. Zobowiązujemy się do udostepnienia samochodu zastępczego niezwłocznie, maksymalnie w ciągu kilku godzin od zgłoszenia takiego zapotrzebowania. Samochód będzie pochodził z jednej spośród wypożyczalni, z która współpracujemy. W przypadku wynajęcia pojazdu zastępczego od tego podmiotu poszkodowany uzyska informacje o wypożyczalni i jej adresie. Do tego czasu nie jest możliwym udzielenie informacji w tym zakresie. Samochód zastępczy udostępniony zostanie na czas likwidacji szkody, może zostać podstawiony w wybranym przez poszkodowanego miejscu i czasie i nie będzie wiązało się to z tym żadnymi dodatkowymi opłatami dla poszkodowanego. Nasza oferta udostepnienia pojazdu zastępczego jest dostosowana do wszelkich potrzeb klientów nie zawiera limitu kilometrów i kaucji, istnieje również możliwość poruszania się pojazdem poza granicami kraju. W przypadku chęci skorzystania z samochodu zastępczego z naszej oferty prosimy o kontakt z naszą infolinia, celem uzgodnienia wszelkich szczegółów związanych z najmem. Informujemy, ze współpracujemy z różnymi wypożyczalniami, dlatego na obecnym etapie nie jesteśmy w stanie przesłać Państwu wzoru umowy, która będzie miała zastosowanie. Jednocześnie zapewniamy, ze najem pojazdu zastępczego za naszym pośrednictwem będzie realizowany na wskazanych powyżej warunkach.”.

(ankieta k. 14-15, pełnomocnictwo k. 13, zeznania P. K. – nagranie od 00:10:40 do 00:28:10, wydruk e-mail k. 16, zeznania W. S. – nagranie od 00:28:10 do 00:41:43, pismo z 16.07.2020 r. – w aktach szkody na płycie CD, notatka z weryfikacji warunków najmu k. 18)

W dniu 17 sierpnia 2020 roku P. K. (2) podpisał z (...) Sp. z o.o. Sp. k. w D. umowę najmu pojazdu zastępczego marki S. (...). Stawka dobowa za najem została w umowie oznaczona na kwotę 190 zł + podatek VAT w przypadku wypożyczenia pojazdu zastępczego na okres od 7 do 12 dni. Umowa nie była obciążona kaucją, karami umownymi, ani żadnymi dodatkowymi opłatami (np. za fotelik dla dziecka i przewóz zwierząt), wynajmowany pojazd posiadał ubezpieczenie OC + AC, brak było udziału własnego najemcy w szkodzie. W treści umowy wskazano, iż zapłata za najem może nastąpić w formie bezgotówkowej pod warunkiem skutecznego przelania prawa do odszkodowania przysługującej najemcy z tytułu szkody komunikacyjnej.

Tego samego dnia wynajmujący zawarł z poszkodowanym umowę cesji wierzytelności, zgodnie z którą poszkodowany przelał na wynajmującego wierzytelność z tytułu odszkodowania z polisy OC sprawcy za szkodę komunikacyjną w pojeździe marki S. (...) z dnia 26 czerwca 2020 roku, likwidowaną przez (...) S.A., celem pokrycia całkowitego kosztu najmu pojazdu zastępczego zgodnie z zawartą umową najmu. Następnie, w dniu 12 marca 2021 roku wynajmujący zawarł z powodem umowę o powierniczy przelew wierzytelności, której przedmiotem była wierzytelność uprzednio nabyta przez cedenta od poszkodowanego.

Pojazd zastępczy poszkodowany użytkował przez 8 dni.

(pełnomocnictwo k. 11, 12, umowa najmu pojazdu zastępczego k. 20, wyliczenie/kosztorys najmu pojazdu k. 21-22, umowa cesji k. 24, zlecenie do powierniczej umowy o przelew wierzytelności k. 25, umowa o powierniczy przelew wierzytelności k. 26, okoliczności bezsporne)

W dniu 27 sierpnia 2020 roku wynajmujący wystawił na poszkodowanego fakturę VAT nr (...) na kwotę 1.869,60 zł brutto, tytułem wynajmu samochodu zastępczego przez okres 8 dni. Termin płatności został ustalony na dzień 17 września 2020 roku.

Pismem z dnia 12 marca 2021 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty należności wynikającej z faktury VAT.

(faktura k. 23, wezwanie do zapłaty k. 27)

Pozwany przyznał poszkodowanemu kwotę 738 zł z tytułu kosztów najmu pojazdu zastępczego.

(okoliczności bezsporne)

Do dnia wyrokowania pozwany nie zapłacił powodowi kwoty dochodzonej pozwem.

(okoliczności bezsporne)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił bądź jako bezsporny, bądź na podstawie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach sprawy, których prawdziwości ani rzetelności ich sporządzenia nie kwestionowała żadna ze stron. Za podstawę ustaleń faktycznych Sąd przyjął ponadto zeznania świadka.

Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 31 maja 2022 roku na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 2 k.p.c. pominięto wniosek strony powodowej o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego sporządzonej w innym postępowaniu, wniosek ten dotyczył stawki za najem pojazdu klasy C, zaś stawka ta była między stronami bezsporna (jej rynkowość), a także pominięto wniosek strony powodowej o zobowiązanie pozwanego do złożenia umowy o współpracę pozwanego z wypożyczalnią samochodową i do złożenia wzorca umowy najmu pojazdu zastępczego ze wszystkimi dokumentami jako zbędny, tj. niezgody z ciężarem dowodu. Skoro to pozwany powoływał się na możliwość organizacji najmu pojazdu zastępczego, to właśnie on winien ten fakt udowodnić zgodnie z art. 6 k.c.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo było zasadne i zasługiwało na uwzględnienie w całości.

W niniejszej sprawie znajdują zastosowanie zasady odpowiedzialności samoistnego posiadacza mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody statuowane w przepisie art. 436 k.c., oraz – w związku z objęciem odpowiedzialności posiadacza pojazdu obowiązkowym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej – przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j Dz.U. 2013, poz. 392 ze zm.). W kwestii zakresu szkody i odszkodowania obowiązują reguły wyrażone w przepisach ogólnych księgi III Kodeksu cywilnego, tj. przepisy art. 361 § 2 k.c. oraz art. 363 k.c. Zastosowanie w przedmiotowej sprawie znajdują także przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące ubezpieczeń majątkowych.

W myśl przepisu art. 822 § 1 k.c., przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony. Zaś zgodnie z art. 34 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, zakład ubezpieczeń zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź też utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia. Ubezpieczyciel odpowiada w granicach odpowiedzialności sprawcy szkody – odpowiada za normalne następstwa działania bądź zaniechania, z którego szkoda wynikła. Wysokość odszkodowania winna odpowiadać rzeczywistym, uzasadnionym kosztom usunięcia skutków wypadku, ograniczona jest jedynie kwotą określoną w umowie ubezpieczenia (art. 824 § 1 k.c., art. 36 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych).

Ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu (art. 35 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych).

Zakład ubezpieczeń w ramach odpowiedzialności gwarancyjnej wynikającej z umowy ubezpieczenia przejmuje obowiązki sprawcy wypadku. Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń nie może wykraczać poza granice odpowiedzialności cywilnej posiadacza lub kierującego pojazdem, ale również nie może być mniejsza niż wynikła na skutek ruchu pojazdu mechanicznego szkoda.

Poszkodowany w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia obowiązkowego odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczeń bezpośrednio od zakładu ubezpieczeń (art. 19 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, art. 822 § 4 k.c.).

W przedmiotowej sprawie bezspornym między stronami był fakt zaistnienia zdarzenia komunikacyjnego z dnia 26 czerwca 2020 roku, w wyniku którego należący do P. K. (2) samochód marki S. (...) uległ uszkodzeniu. Do zdarzenia drogowego doszło z winy osoby ubezpieczonej w zakresie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych w pozwanym Zakładzie (...). Przedmiotem sporu nie była zatem zasada odpowiedzialności pozwanego za przedmiotową szkodę. Pozwany nie kwestionował także uprawnienia poszkodowanego do wynajęcia pojazdu zastępczego na czas likwidacji szkody, jak również okresu najmu. Sporna była jedynie dobowa stawka za najem.

Odnosząc się do zarzutów pozwanego godzi się przypomnieć, że odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego. Jednakże, jak trafnie wskazał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu uchwały 7 sędziów z dnia 17 listopada 2011 roku (III CZP 5/11, OSNC 2012/3/28), nie wszystkie wydatki pozostające w związku przyczynowym z wypadkiem komunikacyjnym mogą być refundowane. Istnieje bowiem obowiązek wierzyciela zapobiegania szkodzie i zmniejszania jej rozmiarów ( art. 354 § 2 k.c. , art. 362 k.c. i art. 826 § 1 k.c. ). Na ubezpieczycielu ciąży w związku z tym obowiązek zwrotu wydatków celowych i ekonomicznie uzasadnionych, pozwalających na wyeliminowanie negatywnych dla poszkodowanego następstw, niedających się wyeliminować w inny sposób, z zachowaniem rozsądnej proporcji między korzyścią wierzyciela a obciążeniem dłużnika. Nie jest celowe nadmierne rozszerzanie odpowiedzialności odszkodowawczej i w konsekwencji gwarancyjnej ubezpieczyciela. W tożsamy sposób wypowiedział się Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 15 lutego 2019 roku (III CZP 84/18, OSNC 2020/1/6), akcentując, że w ramach tego obowiązku powinnością poszkodowanego, jako wierzyciela, jest lojalne postępowanie na etapie likwidacji szkody przez ograniczanie zakresu świadczenia odszkodowawczego ubezpieczyciela, a nie zbędne powiększanie wysokości szkody. Brak podjęcia takich działań mimo, że leżały w zakresie możliwości poszkodowanego, nie może zwiększać odszkodowania należnego od ubezpieczyciela zobowiązanego do naprawienia szkody. W tym zakresie należy proporcjonalnie wyważyć interesy poszkodowanego i ubezpieczyciela kierując się standardem rozsądnie myślącej osoby, która określone zachowanie uznałaby za celowe, konieczne i racjonalne ekonomicznie. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2017 roku (III CZP 20/17, OSNC 2018/6/56), wydatki na najem pojazdu zastępczego poniesione przez poszkodowanego, przekraczające koszty zaproponowanego przez ubezpieczyciela skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, jeżeli ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy podnieść należy, że po zgłoszeniu szkody pozwany przekazał poszkodowanemu informacje na temat najmu pojazdu zastępczego, które jednak miały bardzo ogólnikowy charakter. Pozwany ograniczył się jedynie do wskazania akceptowanych stawek najmu, nie podając natomiast innych istotnych warunków umowy. Treść otrzymanej informacji umożliwiała zatem wyłącznie ustalenie poziomu, do którego pozwany zamierzał weryfikować stawkę najmu pojazdu w przypadku zawarcia umowy z podmiotem trzecim, przy czym uwypuklenia wymaga, że przedstawiony cennik nie poddaje się weryfikacji, brak jest bowiem dowodu na to, że stawki te miały realny charakter. Pozwany nie załączył umów, które łączą go z podmiotami świadczącymi usługi najmu pojazdu, regulaminów, czy też cenników wypożyczalni, ograniczając się do przesłania wyłącznie wzoru umowy z załącznikami, co do których brak jest jednak dowodu, że obowiązują. W odpowiedzi na tak sformułowaną informację pełnomocnik poszkodowanego wezwał pozwanego do przedstawienia szczegółowych warunków najmu. Jednocześnie pracownik serwisu zapewnił, że poszkodowany wyraził zainteresowanie propozycją zorganizowania pojazdu zastępczego przez ubezpieczyciela, dodając, że brak odpowiedzi na złożone zapytanie skutkować będzie skorzystaniem przez poszkodowanego z oferty warsztatu naprawczego. Pomimo tak sprecyzowanego zapytania pozwany nie zdecydował się udzielić na nie odpowiedzi. W ocenie Sądu inercję pozwanego, będącego profesjonalistą, należy postrzegać w kategoriach milczącej akceptacji warunków umowy najmu zawartej pomiędzy serwisem naprawczym a poszkodowanym. Nie istniały bowiem żadne obiektywne przeszkody, aby pozwany zwrócił się do firmy (...) o przesłanie umowy najmu, a następnie, aby dokonał weryfikacji jej postanowień. W konsekwencji zdaniem Sądu nie można stawiać poszkodowanemu zarzutu, że nie współpracował z ubezpieczycielem w celu minimalizacji rozmiaru szkody. Powtórzyć należy, że przed zawarciem umowy najmu osoba reprezentująca poszkodowanego skontaktowała się z pozwanym, celem ustalenia warunków najmu pojazdu zastępczego, nie otrzymała jednak żadnych konkretnych informacji. Jak wyjaśnił Sąd Okręgowy w Łodzi (wyrok z dnia 19 lipca 2019 roku, XIII Ga 1648/18, L.), w sytuacji, w której ubezpieczyciel powziął wiadomość o tym, że poszkodowany jest najemcą auta zastępczego, jego powinnością jest przedstawienie poszkodowanemu informacji odnośnie zasad najmu pozwalających na porównanie chociażby w minimalnym stopniu warunków korzystania z auta zastępczego u obu podmiotów, aby poszkodowany mógł je porównać i racjonalnie ocenić zasadność dalszego korzystania z auta zastępczego u dotychczasowego wynajmującego ewentualnie podjąć decyzję o zmianie tego podmiotu. Zaniechanie tych powinności ubezpieczyciela nie może obciążać negatywnymi skutkami podmiotu poszkodowanego. W zaistniałych realiach P. K. (2) został pozbawiony prawa do weryfikacji przedstawionej przez firmę (...) oferty pod kątem jej atrakcyjności. Pozwany poprzestając na cząstkowej informacji odnośnie proponowanego najmu, a także ignorując wiadomość przesłaną przez serwis naprawczy, nie tylko zachował się nieprofesjonalnie, ale przede wszystkim nielojalnie w stosunku do poszkodowanego, który poniósł szkodę nie z własnej winy. Dlatego też Sąd uznał, że pozwany pozbawił się po pierwsze możliwości zweryfikowania stawek przyjętych wynajmującego, po drugie prawa do ich późniejszego kwestionowania. Pozwany nie udowodnił także, aby stawki umowne nie miały rynkowego charakteru. Jak wyjaśnił Sąd Okręgowy w Łodzi w wyroku z dnia 5 lipca 2017 roku (III Ca 752/17, L.), obowiązkiem pozwanego, który zakwestionował wysokość szkody jest udowodnienie, że wysokość szkody, wynikająca z dowodów zaoferowanych przez powoda jest zawyżona, a stawka najmu określona w umowie najmu w istotny sposób odbiega od stawek stosowanych na rynku. Udowodnieniu podlegają fakty, a nie ich brak. To nie powód winien udowodniać, że poniesione koszty najmu samochodu zastępczego nie są zawyżone, lecz pozwany powinien dowodzić, że jest możliwe tańsze wynajęcie samochodu zastępczego takiego typu jak określony w umowie poszkodowanego z powodem. Inaczej niż w przypadku odszkodowania związanego z uszkodzeniem pojazdu mającego umożliwić jego przywrócenie do stanu sprzed szkody, odszkodowanie za wynajem pojazdu zastępczego jest należne tylko wówczas, gdy poszkodowany rzeczywiście takie koszty poniósł. A skoro tak, to powinien udowodnić ich rzeczywistą (faktycznie poniesioną) wysokość. Udowodnienie tego jest możliwe np. w oparciu o dokumenty (umowy, rachunki, faktury) i nie jest konieczne zasięganie opinii biegłego w tej kwestii. Dopiero gdy pomiędzy stronami procesu wywiąże się spór co do relacji poniesionych kosztów do kosztów rynkowych może być potrzebne zasięgnięcie opinii biegłego. Wówczas – zgodnie z art. 6 k.c. – ciężar dowodu spoczywa na stronie, która chce dowieść, że koszty poniesione przez poszkodowanego zostały zawyżone, zatem na pozwanym. W realiach niniejszej sprawy to pozwany zaniedbał swoich obowiązków procesowych, a w konsekwencji to dla niego powstały negatywne skutki procesowe. Skoro nie udowodnił, że stawka wynajmu samochodu zastępczego, umówiona pomiędzy wynajmującym a poszkodowanym jest zawyżona, to uprawnione jest uwzględnienie tej stawki. Podsumowując Sąd uznał, że P. K. (2) był uprawniony do wynajęcia pojazdu za stawkę 190 zł netto.

Mając powyższe na uwadze Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 1.131,60 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 12 kwietnia 2021 roku do dnia zapłaty.

Podstawę żądania odsetkowego powoda stanowi przepis art. 481 § 1 k.c. w myśl którego, jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie. Sąd przy tym zasądził odsetki od daty 12 kwietnia 2021 roku do dnia zapłaty, albowiem wezwaniem z dnia 12 marca 2021 roku strona pozwana została wezwana do zapłaty odszkodowania z tytułu najmu pojazdu zastępczego (k. 27).

O kosztach procesu rozstrzygnięto w oparciu o art. 98 k.p.c. zasądzając od pozwanego na rzecz powoda kwotę 387 zł obejmującą opłatę sądową od pozwu – 100 zł, koszty zastępstwa procesowego w stawce minimalnej – 270 zł oraz opłatę skarbową od pełnomocnictwa – 17 zł. Przy czym o odsetkach orzeczono na podstawie art. 98 § 1 1 k.p.c.

W oparciu o art. 98 k.p.c. w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych Sąd obciążył pozwanego obowiązkiem zwrotu na rzecz Skarbu Państwa kwoty 12,54 zł, tytułem nieuiszczonych wydatków, stosownie do wyniku przedmiotowej sprawy.

Z tych względów, orzeczono jak w sentencji.