Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII GC 86/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 czerwca 2022 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Wojciech Wołoszyk

po rozpoznaniu w dniu 24 czerwca 2022 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w D.

przeciwko (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w B.

o zapłatę

I. oddala powództwo ,

II. na podstawie art. 480²§ 5 kpc uchyla nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 23 lutego 2022 r. , sygn. akt VIII GNc 24/22 ,

III. kosztami sądowymi nie obciąża powoda – nakazuje zwrócić powodowi ze Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Bydgoszczy kwotę 7.500 zł ( siedem tysięcy pięćset złotych ) tytułem opłaty od pozwu.

UZASADNIENIE

Powód wniósł pozew przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w B.. Jak ustalono w toku postępowania , już po wydaniu nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym , postanowieniem SR w Bydgoszczy z 4 grudnia 2020 r. sygn. akt XV GR 13/20 , otwarto postępowanie sanacyjne wobec pozwanej jako dłużnika i wyznaczono zarządcę w osobie G. F. ( por. postanowienie z 4 grudnia 2020 r. , k. 453). Aktualnie toczy się nadal postępowanie sanacyjne pozwanego pod sygn. akt XV GRs 1/20 ( por. notatka na k. 449 ). Wskazane postanowienie o otwarciu postępowania sanacyjnego zostało obwieszczone w Monitorze Sądowym i Gospodarczym dnia 24 grudnia 2020 r. ( (...) ) pod pozycją 74515 , zgodnie z art. 288 ust. 2 w zw. z art. 335 ust. 1 Prawa restrukturyzacyjnego. Od daty obwieszczenia nie można zasłaniać się nieznajomością treści obwieszczenia ( art. 206 ust. 3 Prawa restrukturyzacyjnego ).

Zgodnie z art. 311 ust. 1 ustawy z dnia 15 maja 2015 r. Prawo restrukturyzacyjne (Dz.U. z 2017 r, poz. 1508 ze zm.) postępowania sądowe, administracyjne, sądowoadministracyjne i przed sądami polubownymi dotyczące masy sanacyjnej mogą być wszczęte i prowadzone wyłącznie przez zarządcę masy sanacyjnej albo przeciwko niemu. Postępowania te zarządca prowadzi w imieniu własnym na rzecz dłużnika.

Wobec tego należy wskazać, że w momencie otwarcia postępowania sanacyjnego dłużnik traci prawo zarządu swoim majątkiem ( ten staje się masą sanacyjną). Zarząd przejmuje zarządca, który dokonuje czynności w imieniu własnym na rachunek dłużnika (art. 53 PrRestr). W zakresie postępowań sądowych, administracyjnych i sądowoadministracyjnych, uprawnienie do występowania w charakterze strony również traci dłużnik, a zyskuje zarządca. Utrata legitymacji dłużnika w płaszczyźnie proceduralnej to konsekwencja systemowa pozbawienia dłużnika prawa zarządu masą sanacyjną w płaszczyźnie relacji podlegających prawu materialnemu (Prawo restrukturyzacyjne, komentarz, R.Adamus, II wydanie, 2019, Legalis).

Jak słusznie przy tym wskazano w orzecznictwie ( vide uzasadnienie wyroku NSA z 28 kwietnia 2020 r., II OSK 1610/19, Legalis) występowanie w procesie zarządcy zamiast dłużnika jest rodzajem zastępstwa procesowego pośredniego, bowiem zastępca działa na rzecz zastąpionego, ale w imieniu własnym. To, że zastępca pośredni dokonuje czynności prawnej we własnym imieniu, oznacza, że skutki tej czynności, polegające na nabyciu praw lub zaciągnięciu zobowiązań, dotykają jego sfery majątkowej. Zarządca masy sanacyjnej nie jest jednak typowym zastępcą pośrednim dłużnika, który w przeciwieństwie do typowego zastępcy pośredniego staje się zastępcą z mocy samego prawa, niezależnie od woli dłużnika, który nie ma również wpływu na zakończenie bytu prawnego zastępcy oraz podejmuje czynności, które wykraczają poza zakres kompetencji typowego zastępcy. Zastępstwo pośrednie określane jest mianem podstawienia procesowego. Podstawienie procesowe polega na tym, że w procesie zamiast podmiotu będącego stroną w znaczeniu materialnym występuje jako strona w znaczeniu formalnym inny podmiot, eliminując przy tym w sposób pierwotny albo następczy, możliwość takiego wystąpienia przez stronę w znaczeniu materialnym. W sprawach dotyczących masy sanacyjnej legitymację procesową ma tylko zarządca, który działa na rzecz dłużnika, ale w imieniu własnym. Sytuację tę należy więc zakwalifikować jako podstawienie procesowe bezwzględne. Przy podstawieniu procesowym bezwzględnym legitymację procesową ma tylko podmiot podstawiony. Zarządca jako zastępca pośredni dłużnika występuje w procesie dotyczącym masy sanacyjnej (ewentualnie masy układowej) w imieniu własnym dochodząc prawa podmiotowego dłużnika lub przeciwstawiając się żądaniom skierowanym do dłużnika. Zarządca realizuje więc w procesie prawa dłużnika.

W tym stanie rzeczy pozwana spółka nie posiada legitymacji procesowej biernej. Powództwo podlega oddaleniu z powodu jego oczywistej bezzasadności (art. 191¹§1 i 3 kpc). Oczywista bezzasadność powództwa zachodzi wówczas, gdy każdy prawnik z góry, bez głębszej analizy prawnej stanu faktycznego, może powiedzieć, że powództwo nie może być uwzględnione (post. SN z 8.10.1984 r., II CZ 112/84, Legalis). Przykładem takiego powództwa jest powództwo wytoczone przez osobę, której nie przysługuje czynna legitymacja procesowa, lub przeciwko osobie, która nie jest legitymowana biernie, jak i powództwo wytoczone po upływie terminu zawitego (zarówno legitymację, jak i upływ terminu zawitego sąd bierze pod uwagę z urzędu) – (vide m.in. Kodeks postępowania cywilnego, komentarz, red. T. Szanciło, 2019 r., Legalis).

Na marginesie należy też wskazać, że zgodnie z art. 458⁸§2 kpc w postępowaniu gospodarczym przepisów art. 194-198 kpc nie stosuje się.

W przedmiocie kosztów postępowania postanowiono ( punkt II wyroku) zgodnie z art. 14 a ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.

W przypadku oczywistej bezzasadności powództwa uzasadnienie wyroku sporządzonego z urzędu zawiera jedynie wyjaśnienie dlaczego powództwo zostało uznane za oczywiście bezzasadne (art. 191¹§ 4 kpc ).

VIII GC 86/22

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE