Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 46/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1.

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego dla Wrocławia- Śródmieścia z dnia 24 września 2021r.,sygn.akt V K 596/20.

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

Z. K.

Na dzień 5 listopada 2021 r. należność D. B. pozostawała niespłacona w całości. Z. K. przelał na rachunek Komornika kwoty wskazane w zaświadczeniu o dokonanych wpłatach. W tym dnia 29 października 2021 r. przelał na rachunek Komornika kwotę 1.500 złotych, zaś 2 listopada 2021 r. kwotę 9.600 złotych.

zaświadczenie o dokonanych wpłatach wystawione przez komornika

714-715

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

2.1.1.1.

Zaświadczenie o dokonanych wpłatach wystawione przez komornika

Dokument sporządzony przez uprawniony podmiot, brak podstaw do odmowy nadania przymiotu wiarygodności.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

2.1.1.1.

Potwierdzenie transakcji zleconej do realizacji z dnia 12.11.2021 r. oraz 8.11.2021 r.

Dowód niemający znaczenia dla ustalenia stanu faktycznego sprawy. Podkreślić trzeba, że potwierdzenie wykonania przelewu i potwierdzenie transakcji zleconej do realizacji nie jest tym samy. Potwierdzenie transakcji zlecanej do realizacji oznacza jedynie to, że dysponent rachunku złożył chęć wykonania przelewu i dyspozycja taka oczekuje na przyjęcie przez bank. Dyspozycja taka do czasu jej wykonania może być anulowana przez osobą dysponującą rachunkiem lub przez bank z powodu błędów.

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Naruszenie przepisów prawa procesowego, mające istotny wpływ na wynik postępowania, a to:

-

art. 117 §2 k.p.k. w zw. z art. 6 k.p.k. poprzez uznanie, że niestawiennictwo obrońcy oraz oskarżonego nie zostało należycie usprawiedliwione i prowadzenie rozprawy w dalszym ciągu, podczas gdy obrońca oskarżonego oraz oskarżony złożyli prawidłowe wnioski o zmianę terminu rozprawy usprawiedliwiając swoją nieobecność;

-

art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej a nie swobodnej oceny dowodów w postaci wyjaśnień oskarżonego oraz zeznań świadków M. K. skutkujące niedaniem im wiary w zakresie, w jakim wskazywali, że dokonana darowizna miała na celu umożliwienie A. (...) uzyskanie statusu młodego rolnika, czego dalszym skutkiem było poczynienie błędnych ustaleń faktycznych w zakresie zamiaru Z. K. polegających na uznaniu, że działał on z zamiarem uniemożliwienia zaspokojenia się wierzycieli z darowanych nieruchomości, podczas gdy prawidłowe ustalenia prowadzą do wniosku, że oskarżony nie działał z takim zamiarem oraz że jego zachowanie nie skutkowało uniemożliwieniem zaspokojenia się przez oskarżycielkę posiłkową;

-

art. 7 k.p.k. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodów w postaci potwierdzeń transakcji i dowodów wpłat, faktury VAT nr (...), faktury VAT nr (...) polegające na uznaniu, że nie stanowią one istotnego materiału dowodowego, podczas gdy prawidłowa i zgodna z zasadami logiki ocena tych dokumentów prowadzi do wniosku, że są on istotne dla rozstrzygnięcia, albowiem wykazują one, że Z. K. nie stał się niewypłacalnym, nie udaremnił ani nie uszczuplił zaspokojenia D. B..

-

art. 410 k.p.k. poprzez brak ustalenia, że D. B. nie podejmowała prób wyegzekwowania swoich wierzytelności z nieruchomości objętych aktem oskarżenia oraz innych rzeczy ruchomych wskazywanych przez Z. K. w toku postępowania;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzuty obrony uznać należało za bezzasadne.

Szczegółowa analiza akt przedmiotowego postępowania wskazuje, że Sąd Rejonowy przeprowadził postępowanie rozpoznawcze w niniejszej sprawie w sposób prawidłowy, gromadząc i ujawniając wszelki materiał dowodowy, dążąc do wyjaśnienia istotnych dla rozstrzygnięcia kwestii. Ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy zostały oparte na całokształcie zgromadzonego oraz ujawnionego w toku rozprawy głównej materiału dowodowego, który został oceniony z poszanowaniem reguł wynikających z art.7 k.p.k., co sprawiło, że zaskarżone rozstrzygnięcie zapadło w oparciu o prawidłowe ustalenia faktyczne. Ponadto Sąd meriti swoje stanowisko w sposób należyty uzasadnił w pisemnych motywach wyroku, sporządzonych zgodnie z wymogami o jakich mowa w art.424k.p.k. Wymowa dowodów przeprowadzonych w toku postępowania nie pozostawia wątpliwości również dla Sądu Odwoławczego, który w pełni podziela stanowisko Sądu Rejonowego, że całokształt zebranego w sprawie materiału dowodowego daje wystarczające podstawy do uznania, że wina i sprawstwo oskarżonego Z. K. w zakresie przypisanego mu czynu, a to przestępstwa z art.300 § 2 k.k. - nie budzi wątpliwości.

Sąd Odwoławczy aprobuje w tym zakresie w pełni przyjęte przez Sąd I instancji stanowisko, że podstawą czynienia ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie winna być przede wszystkim zgromadzona w aktach sprawy dokumentacja, w postaci w szczególności umowy pośrednictwa sprzedaży nieruchomości zawartej pomiędzy oskarżonym, a pokrzywdzoną dnia 30 czerwca 2009 r., protokołu oględzin akt Sądu Rejonowego w Opolu w sprawie o sygn. I C 1071/16 wraz z dokumentacją pozyskaną do sprawy z akt ww. postępowania oraz postępowania o sygn. akt II Ca 924/17 prowadzonego na skutek apelacji pozwanego w Sądzie Okręgowym w Opolu, postanowień Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Legnicy z dnia 31 maja 2016 r. oraz dnia 4 lipca 2016 r. w sprawie o sygn. V Ds. 47/13/S, umowy darowizny w formie aktu notarialnego Nr Rep. A 42.2016 z dnia 8 stycznia 2016 r., wykazu ksiąg wieczystych, wydruków zupełnych treści ksiąg wieczystych, uproszczonego wypisu z rejestru gruntów, operatów szacunkowych, wypisu z ewidencji działalności gospodarczej, dokumentacji z akt komorniczych w sprawie o sygn. akt Km 14/18, postanowienia Sądu Rejonowego w Kamiennej Górze z dnia 21 stycznia 2021 r., sygn. akt I C 25/21, a także korespondujące z ww. dokumentacją zeznania pokrzywdzonej D. B. oraz komornika sądowego przy Sądzie Rejonowym w Opolu - T. K. i świadków L. Z., E. W., a częściowo także zeznań żony oskarżonego M. K. i wyjaśnień Z. K..

Wyżej wskazane spójne i konsekwentne zeznania pokrzywdzonej D. B. oraz świadków T. K., L. Z. i E. W. w zestawieniu z pozostałym zgromadzonym w sprawie materiałem dowodowym, w szczególności pozyskaną do sprawy dokumentacją, przesądziły o uznaniu zeznań żony oskarżonego M. K. oraz wyjaśnień samego oskarżonego Z. K. za wiarygodne jedynie częściowo, a to w zakresie nie sprzecznym z wskazywanym wyżej materiałem dowodowy oraz zasadami logiki i doświadczenia życiowego, a niewiarygodnych w zakresie pobudek jakimi kierował się oskarżony dokonując na rzecz córki dnia 8 stycznia 2016 r. darowizny licznych nieruchomości, a co za tym idzie o uznaniu Z. K. za winnego popełnienia przypisanego mu czynu tj. przestępstwa z art.300§2k.k., polegającego na tym, że w dniu 8 stycznia 2016 r. we W. w Kancelarii Notarialnej notariusza R. C., mając wiedzę o ciążącym na nim zobowiązaniu wobec K. B. w kwocie 33.210,00 zł, w związku ze zgłoszonym przez ww. pokrzywdzoną zamiarem dochodzenia przez nią roszczeń majątkowych w tej wysokości na drodze powództwa cywilnego oraz mając świadomość grożącej mu egzekucji z majątku, na podstawie aktu notarialnego numer rep A 42/2016 umową darowizny przekazał swojej córce A. M. (...) nieruchomości w częściach w jakich był właścicielem o numerach ksiąg wieczystych szczegółowo wskazanych w części wstępnej skarżonego orzeczenia, co najmniej uszczuplając w ten sposób możliwość zaspokojenie swojego wierzyciela D. B. w oparciu o wyrok Sądu Rejonowego w Opolu z dnia 10 maja 2017 r., sygn. akt I C 1071/16, czym działał na szkodę D. B..

Ustosunkowując się szczegółowo do zarzutów obrony w pierwszej kolejności odnoszących się do obrazy przepisów postępowania, a to art. 117 § 2 k.p.k. wskazać należy, że zgodnie z ww. przepisem nie przeprowadza się czynności procesowej, jeżeli osoba uprawniona - w tym wypadku oskarżony, któremu zgodnie z art. 374 § 1 k.p.k. przysługuje prawo do udziału w rozprawie głównej - nie stawił się, a brak dowodu, że został o niej powiadomiony oraz jeżeli zachodzi uzasadnione przypuszczenie, że niestawiennictwo wynikło z powodu przeszkód żywiołowych lub innych wyjątkowych przyczyn, a także wtedy, gdy usprawiedliwił on należycie niestawiennictwo i wnosi o nieprzeprowadzanie czynności bez jego obecności, chyba że ustawa stanowi inaczej.

W przedmiotowej sprawie, co pozostaje nie kwestionowane przez skarżącego, zarówno oskarżony, jak i jego obrońca zostali należycie zawiadomieni o terminie rozprawy wyznaczonym na dzień 24 września 2021 r. . Zawiadomienie to oskarżony odebrał osobiście 17 sierpnia 2021 r., zaś jego obrońca 6 sierpnia 2021 r. Przy czym podkreślić należy, że ww. termin rozprawy został wyznaczony z uwagi na przedłożenie przez obrońcę oskarżonego do akt sprawy pisma z dnia 2 sierpnia 2021 r. zawierającego informacje o chorobie oskarżonego wraz z zaświadczeniem wystawionym przez lekarza sądowego oraz wnioskiem o odroczenie terminu rozprawy wyznaczonego pierwotnie na dzień 6 sierpnia 2021 r. Kolejny zaś wniosek obrońcy oskarżonego o odroczenie terminu rozprawy wyznaczonego na 24 wrzesień 2021r. wraz z załączonym wezwaniem obrońcy na dzień 24 września 2021 r. w sprawie I RC 116/21 datowanym na dzień 1 lipca 2021 r., wpłynął do akt niniejszej sprawy dnia 21 września 2021r. o godz. 14:47, a to na trzy dni przed planowanym terminem rozprawy. Obrońca powoływał się tu przy tym na pismo oskarżonego z dnia 24 sierpnia 2021 r. z informacją o wcześniej zaplanowanym urlopie. Przy czym Sąd Rejonowy słusznie wskazuje tu, że ww. pozostaje wątpliwe z uwagi na to, że oskarżony, na co wszak wskazuje sam obrońca choćby w piśmie z 14 września 2021 r., pozostaje od dłuższego czasu zawieszony w czynnościach adwokackich. Nadto zaś w piśmie obrońcy datowanym na dzień 2 sierpnia 2021 r. zawierającym pierwszy wniosek o odroczenie terminu rozprawy brak jest informacji o ewentualnych zastrzeżeniach co do wyznaczenia kolejnego terminu rozprawy. Przedłożone zaś przez oskarżonego potwierdzenie wpłaty zadatku datowane jest na 2 lipca 2021 r. Sama zaś konieczność udziału obrońcy w innym postępowaniu, zwłaszcza wiadoma obrońcy z dużym wyprzedzeniem, nie stanowi dostatecznego uzasadnienia wniosku o odroczenie rozprawy.

Mając wskazane wyżej okoliczności na uwadze, podkreślić trzeba, że wskazane w przepisie 117 § 2 k.p.k. usprawiedliwienie nieobecności winno być „ należyte”. Ustawa nie wyjaśnia tego słowa, natomiast wskazuje tu przykład - jak choćby usprawiedliwienie z powodu choroby, które jest „ należyte”, gdy ma formę zaświadczenia wystawionego przez lekarza sądowego (art. 117 § 2a k.p.k., wyjątek przewiduje tu oczywiście w okresie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii ogłoszonego z powodu (...)19 - art. 91 ustawy z 16.04.2020 r. o szczególnych instrumentach wsparcia w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa (...)2). Przy czym przyjąć należy tu, że o usprawiedliwionym niestawiennictwie można mówić jedynie wówczas, gdy uprawniony, mając możliwość dokonania takiego zawiadomienia, czyni to przed datą czynności. W przeciwnym razie nieobecność nie jest usprawiedliwiona, nawet w sytuacji gdy pismo zostało wysłane za pośrednictwem właściwego urzędu pocztowego, jeżeli z wiedzy powszechnej wynika, że nie jest możliwe, aby dotarło przed datą czynności ( vide: postanowienie SN z 4.05.2006 r., V KK 70/0). Samo złożenie zaświadczenia usprawiedliwiającego nieobecność nie jest przy tym równoznaczne z koniecznością odroczenia rozprawy (co nie dotyczy oskarżonego, którego obecność była obowiązkowa). W przypadku gdy stawiennictwo na czynność nie jest obowiązkowe zgodnie z literalnym brzmieniem przepisów, niezbędne jest złożenie dodatkowo wniosku o odroczenie czynności. W sytuacji gdy obecność oskarżonego ma charakter uprawnienia, a nie obowiązku, konieczność odroczenia rozprawy wynika więc jedynie z uzupełnienia usprawiedliwienia przez złożenie wniosku o jej odroczenie.

Dalej w kontekście zarzutów obrony wskazać trzeba, że przedmiotem ochrony przypisanego oskarżonemu przestępstw z art.300§2k.k. jest mienie wierzyciela. Sposobem ochrony tego mienia jest zabezpieczenie przed wyzbywaniem się przez dłużnika swojego mienia w sytuacji wydania orzeczenia sądowego, bądź też w gdy wydanie takiego orzeczenia jest bliskie. Jak wskazano w orzecznictwie wystarczającym jest tu ustalenie, że wierzyciel w sposób niedwuznaczny daje do zrozumienia, że postanowił dochodzić swojej pretensji majątkowej w drodze sądowej ( vide: wyrok SN z dnia 8 lutego 2019 r. IV KK 546/17, wyrok SA w Warszawie z dnia 16 marca 2020 r. II AKa 225/19). Chodzi tu więc o sytuacje, gdy sprawca spodziewając się wydania orzeczenia, podejmuje ucieczkę z majątkiem. Przestępstwo z art.300§ 2 k.k. przynależy przy tym do kategorii przestępstw indywidualnych właściwych - sprawcą może być tylko ten, kto posiada status dłużnika. Przestępstwo z art.300 § 2 k.k. posługują się kilkoma znamionami czasownikowymi opisującymi czynności sprawcze odniesione do składników majątku dłużnika, w tym miedzy innymi usuwanie, ukrywanie, zbywanie, czy też darowanie. Darowaniem składników majątku jest każda czynność rozporządzająca na majątku dłużnika względem innego podmiotu pod tytułem darmym. Wyliczenie sposobów realizacji czynności sprawczych ma charakter wyczerpujący. Każda z wskazanych wyżej czynność musi jednakże cechować się także tym, że udaremnia lub uszczupla zaspokojenie wierzyciela. Udaremnienie zaspokojenia wierzyciela to spowodowanie takiej sytuacji, w której takie zaspokojenie jest całkowicie niemożliwe, przy uszczupleniu chodzi zaś o spowodowaniem uszczerbku w majątku dłużnika powodującym uniemożliwienie zaspokojenia wierzyciela w jakiejkolwiek części ( vide: wyrok SN z 3 lipca 2007 r., II KK 336/06). Znamiona udaremnienia i uszczuplenia pełnią tu funkcję zawężającą zakres znamion czasownikowych i są zarazem znamionami określającymi skutek. Nie każde zatem darowanie (usunięcie, ukrycie, zbycie itd.) składników majątku przez dłużnika jest zachowaniem karalnym, ale tylko takie, które w konsekwencji prowadzi do udaremnienia lub uszczuplenia zaspokojenia wierzyciela. Nie jest przy tym konieczne, by sprawca zmierzał do całkowitego udaremnienia egzekucji, wystarczy, by działał w celu jej udaremnienia w odniesieniu do niektórych składników majątku lub tylko w określonym czasie i miejscu.

Wskazując na powyższe odnosząc się zatem do kwestionowanego przez obronę ustalenia przez Sąd Rejonowy rzeczywistego celu działania oskarżonego związanego z dokonaną na rzecz córki dnia 8 stycznia 2016 r. darowizną licznych nieruchomości wskazać należy, że choć oskarżony w toku postępowania twierdził, że celem jego działania nie było uszczuplenia zaspokojenia wierzycieli, a umożliwienie córce uzyskanie statusu młodego rolnika – pamiętać należy tu, że w postępowaniu karnym zamiar sprawcy ustala się z całokształtu przedmiotowych, jak i podmiotowych okoliczności konkretnej sprawy, a wyjaśnienia oskarżonego nie mogą stanowić tu jedynej, a nawet głównej okoliczności w zakresie ustaleń co do rzeczywistego zamiaru sprawcy. W tym kontekście zaznaczyć należy, że jak bezsprzecznie ustalono oskarżony w chwili dokonywania ww. darowizny, stanowiącej znaczną część posiadanego majątku, był świadom ciążących na nim zobowiązań, w tym nie tylko z tytułu należności oskarżycielki posiłkowej, która to pierw dnia 10 grudnia 2015 r. wystosowała do oskarżonego wezwanie do zapłaty swoje należności, następnie zaś wobec bezskuteczność ww. wezwania dnia 4 lutego 2016 r. wniosła do sądu rejonowego pozew o zapłatę. Jak ustalono dalej w inkryminowanym okresie oskarżony miał nadto pełną świadomość prowadzonego wobec niego przez Prokuraturę Okręgową w Legnicy śledztwa, gdzie to postawiono mu zarzuty z art. 284 § 2 kk w zw. z art. 294 § 1 kk w zw. z art.12 kk i in. - za te czyny mógł zaś zostać orzeczony wobec oskarżonego obowiązek naprawienia szkody w kwocie 1.322.038,55 zł i 23.470 Euro. Postanowieniem Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Legnicy z dnia 4 lipca 2016 r. w ww. sprawie dokonano zresztą zabezpieczenia na pozostałym na tamten moment mieniu oskarżonego ww. roszczenia o naprawienie szkody. O powyższym śledztwie oskarżony dowiedział się zaś w latach 2013-2014. W dniu dokonania na rzecz córki darowizny znacznej części posiadanego majątku oskarżony miał zatem pełną świadomość ciążących na nim bardzo dużych zobowiązań majątkowych wobec licznych wierzycieli w tym oskarżycielki posiłkowej. W świetle zasad logiki i doświadczenia życiowego nie sposób w takiej sytuacji ocenić inaczej zachowania oskarżonego, polegającego na darowaniu znaczącej części majątku w postaci nieruchomości córce niż jako działanie w celu udaremnienia grożącej mu egzekucji w odniesieniu do tych składników swego majątku. Słusznie podkreśla tu Sąd Rejonowy, że oskarżony już choćby z racji prowadzonej działalności i doświadczenia zawodowego tj. kancelaria adwokacka, musiał mieć świadomość zagrożenia przejęcia przez wierzycieli nieruchomości darowanych córce i dlatego zdecydował się uchronić te nieruchomości tak by najistotniejsza część substancji pozostała w najbliższej rodzinie.

Trafnie w kontekście tłumaczeń oskarżonego, wskazuje tu nadto Sąd Rejonowy, że pośród licznych darowanych córce nieruchomości, prócz zabudowanych i niezabudowanych nieruchomości rolnych - znajdują się także choćby lokal niemieszkalny położony w L., przy ul. (...), nr 3 i 4, obejmujący miejsce prowadzenia działalności oskarżonego tj. kancelarii adwokackiej, jak również inne nieruchomości niezabudowane i zabudowane, nie stanowiące użytków rolnych, które z pewnością nie były związane z programem dla młodych rolników. Przy czym nie sposób tu pominąć także, że zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 lipca 2015 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania, wypłaty oraz zwrotu pomocy finansowej na operacje typu "Premie dla młodych rolników" w ramach poddziałania "Pomoc w rozpoczęciu działalności gospodarczej na rzecz młodych rolników" objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 – gospodarstwo młodego rolnika, beneficjenta ww. programu powinno mieć powierzchnię użytków rolnych równą co najmniej średniej krajowej w gospodarstwie rolnym w kraju - w 2016 roku średnia ta wynosiła 10,56 ha - oraz nie większą niż 300 ha oraz mieć wielkość ekonomiczną nie mniejszą niż 13 tys. euro i nie większą niż 150 tys. euro. Oskarżony zaś na rzecz córki dokonał darowizny licznych nieruchomości i udziały w nieruchomościach o wartości ustalonej na kwotę 6.000.000 zł., w tym stanowiących jak wskazano wyżej nie tylko użytki rolne. Przy czym same użytki rolne stanowią tu znacznie ponad wymagane 10 ha.

Następnie odnosząc się do kwestii wskazywanych przez obronę potwierdzeń transakcji i dowodów wpłat uznanych słusznie przez Sąd Rejonowy za niemające znaczenia dla ustalenia stanu faktycznego sprawy – wskazać trzeba, że odnoszą się one przede wszystkim do okresu znacznie poprzedzającego inkryminowane zdarzenie, a to lat 2013-2014. Nadto zaś zaznaczyć należy, że to do realizacji znamion przestępstwa z art.300 § 1 k.k.- nie zaś przypisanego oskarżonemu przestępstwa z art.300 § 2 k.k. - ma dojść w sytuacji grożącej sprawcy niewypłacalności. W przypadku przestępstwa z § 2 ww. przepisu mamy tu zaś do czynienia z działaniem w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu, zaś przedmiotem czynności wykonawczej jest tu mienie zajęte, bądź też z zagrożone zajęciem – co odnosić należy nie do jakiegokolwiek składnika mienia oskarżonego, czyli mienia tego w ogólności, lecz do tego konkretnego (tych konkretnych) składników, którego darowanie, ukrycie, zbycie, obciążenie itp. wprost prowadzi do udaremniania lub uszczuplania zaspokojenia wierzyciela. Jak już wyżej podkreślono nie jest przy tym konieczne, by sprawca zmierzał do całkowitego udaremnienia egzekucji, wystarczy, by działał w celu jej udaremnienia w odniesieniu do niektórych składników majątku lub tylko w określonym czasie i miejscu. W kwestii zaś wskazywanych faktur VAT nr (...) (z dnia 21 czerwca 2012r. za zakup owijarki bel za kwotę 10.455 zł brutto) oraz faktury VAT nr (...) (z dnia 12 marca 2013 r. za zakup pługu i brony polowej za kwotę 7.400 zł brutto) wskazać należy, że powyższe zostało uwzględnione przez Sąd Rejonowy w toku rekonstrukcji stanu faktycznego sprawy. Przy czym jak słusznie wskazano nawet dodając wartość ww. sprzętów (przy czym należało by także oczywiście uwzględnić, że wartość ww. sprzętu od chwili zakupu uległa zmniejszeniu choćby na skutek zużycia) do wartości posiadanych przez oskarżonego po dokonaniu na rzecz córki pozostałych składników majątkowych tj. samochodów, sprzętu rolniczego, inwentarza, udziałów w nieruchomości i wyposażenia kancelarii - w żaden sposób nie można by uzyskać kwoty wystarczającej na zaspokojenie wierzycieli określonych w śledztwie prowadzonym przez Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Legnicy w sprawie o sygn. V Ds. 47/13/S oraz oskarżycielki posiłkowej. Natomiast nieruchomości będące przedmiotem wskazanej wyżej umowy darowizny z dnia 8 stycznia 2016 r., których wartość określono na kwotę 6.000.000 zł - niewątpliwy wystarczyłby na zaspokojenie wszystkich wierzycieli oskarżonego.

Na końcu w kontekście zarzutów obrony podkreślić należy, że mieniem zagrożonym zajęciem w rozumieniu art. 300 § 2 k.k. jest nie tylko mienie, które może zostać zajęte na podstawie już wydanego tytułu wykonawczego, ale także mienie, którego zajęcie w przyszłości jest rzeczywiste i realnie należy się z nim liczyć ( vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 31 stycznia 2018 r. , II AKa 286/17). Zatem to, że oskarżycielka posiłkowa wystąpiła pierw z wnioskiem o zajęcie ruchomości dłużnika, nie oznacza, że nieruchomości, które znajdowały by się w majątku dłużnika, gdyby nie dokonana darowizna, nie można uznać za mienie zagrożone zajęciem w rozumieniu ww. przepisu. Ich wyjście z majątku dłużnika niewątpliwie spowodowało co najmniej uszczuplenie zaspokojenie oskarżycielki posiłkowej i co najmniej utrudniło wykonanie wyroku Sądu Rejonowego w Opolu z dnia 10 maja 2017 roku sygn. akt I C 1071/16.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu. Ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec stwierdzenia niezasadności podniesionych zarzutów brak było podstaw do wnioskowanej przez obronę zmiany zaskarżonego wyroku, czy też wydania orzeczenia kasatoryjnego.

W kontekście sformułowanego przez obronę wniosku alternatywnego na marginesie podkreślić wypada, że w obecnym stanie prawnym z uwagi na treść art.437§2k.p.k. uchylenie przez Sąd Odwoławczy skarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I Instancji może nastąpić wyłącznie w wypadkach wskazanych w art.439§1k.p.k, art.454 k.p.k. lub jeżeli jest konieczne przeprowadzenie na nowo przewodu w całości.

3.2.

Poczynienie błędnych ustaleń faktycznych, mające istotny wpływ na wynik postępowanie, a polegające na:

-

uznaniu, że w śledztwie prowadzonym przez Prokuraturę Okręgową w Legnicy w sprawie V Ds. 47/13/S wykazano działanie Z. K. na szkodę innych osób w łącznej kwocie 1322038,55 zł, podczas gdy prawidłowe ustalenia faktyczne prowadzą do wniosku, że przeciwko Z. K. został skierowany jedynie akt oskarżenia, a nie został on prawomocnie skazany za czyny zarzucane mu w sprawie V Ds. 47/13/S, a co za tym idzie w śledztwie prowadzonym przez Prokuraturę Okręgową w Legnicy nie wykazano działania oskarżonego na szkodę innych osób w łącznej kwocie 1322038,55 zł, a poczynienie zarzucanego błędu w ustaleniach faktycznych skutkowało naruszeniem art. 5 § 1 k.p.k.

-

uznaniu, że darowizna dokonana przez Z. K. na rzecz A. (...) miała realny wpływ na zaspokojenie wierzyciela, podczas gdy prawidłowe ustalenia faktyczne prowadzą do wniosku, że D. B. nigdy nie zamierzała wszczynać przeciwko Z. K. postępowania egzekucyjnego z jakichkolwiek nieruchomości;

-

uznaniu, że możliwość zaspokojenia się oskarżycielki posiłkowej ze stanowiących własność oskarżonego maszyn rolniczych, wyposażenia kancelarii czy też inwentarza żywego była bardzo ograniczona jeśli nawet nie niemożliwa, podczas gdy prawidłowe ustalenia prowadzą do wniosku, że majątek ten stanowił realne źródło zaspokojenia

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Zarzut obrony jest niezasadny.

Nie powielając w tym miejscu argumentacji zaprezentowanej w pkt 3.1 podkreślić trzeba, że błąd w ustaleniach faktycznych ( error facti) przyjętych za podstawę orzeczenia to błąd, który wynika bądź to z niepełności postępowania dowodowego (tj. błąd braku), bądź też może być skutkiem przekroczenia granic swobodnej oceny dowodów (tj. błąd dowolności). Może on więc być wynikiem nieznajomości określonych dowodów lub nieprzestrzegania dyrektyw obowiązujących przy ocenie dowodów (art.7k.p.k.), np. błąd logiczny w rozumowaniu, zlekceważenie niektórych dowodów, danie wiary dowodom nieprzekonującym, czy też bezpodstawne pominięcie określonych twierdzeń dowodowych. Dla skuteczności ww. zarzutu konieczne jest przy tym nie tylko wykazanie, że owe naruszenie rzeczywiście miało miejsce, ale również, że mogło mieć wpływ na treść skarżonego wyroku. Wykazanie owego skutku powinno być wskazane przez skarżącego.

Jak już zaś wyżej wykazano - ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd I instancji zostały oparte na całokształcie zgromadzonego oraz ujawnionego w toku rozprawy głównej materiału dowodowego, który został oceniony z poszanowaniem reguł wynikających z art.7 k.p.k. W tym zakresie argumentacja zaprezentowana przez skarżącego sprowadza się zaś jedynie do subiektywnej polemiki z dokonanymi przez Sąd Orzekający ustaleniami stanu faktycznego i jego oceną dokonaną przez organ orzekający w sprawie, którą Sąd Odwoławczy w całości zaaprobował.

W kontekście zaś wskazywanego przez obrońcę prowadzonego przez Prokuraturę Okręgową w Legnicy śledztwa w sprawie o sygn. akt V Ds. 47/13/S, o którym oskarżony, jak ustalono, dowiedział się w latach 2013-2014, gdzie to z uwagi na treść stawianych zarzutów - istniała możliwość orzeczenia wobec oskarżonego obowiązku naprawienia szkody, z czego oskarżonym zdawał sobie w pełni sprawę jako osoba o wykształceniu prawniczym i z bogatym doświadczeniem zawodowym – wskazać trzeba, że zgodnie z art. 291 k.p.k. w taki wypadku można było dokonać z urzędu zabezpieczenia wykonania ewentualnego przyszłego orzeczenia na mieniu oskarżonego. Powyższe uczyniono zresztą w niedługim czasie po dokonaniu przez oskarżonego darowizny na rzecz córki. Postanowieniem z dnia 4 lipca 2016r. zabezpieczono na mieniu Z. K. roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej w mieniu w kwocie 1.322.038,55 zł i 23.470 Euro poprzez obciążenie hipoteką przymusową do kwoty 1.322.038,55 zł i 23.470 Euro: 9/100 udziału w nieruchomości położonej w W., dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...) udziału w nieruchomości położonej w O., dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...) udziału w nieruchomości położonej w P., dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...) – a to na mieniu, które na tamten czas pozostawało w majątku oskarżonego, po dokonaniu ww. Nadto dokonano także na mocy postanowienia z dnia 4 lipca 2016 r zabezpieczenia na mieniu Z. K. roszczenie o naprawienie szkody wyrządzonej w mieniu w kwocie 1.322.038,55 zł i 23.470 Euro poprzez zajęcie ruchomości: samochodu marki T. (...) nr rej (...) o wartości 40.000 zł, samochodu marki T. (...) nr rej (...) o wartości 120.000 zł, ciągnika rolniczego marki Z. (...) nr rej (...) o wartości 20.000 zł. Pamiętać przy tym należy, że powyższe analizowane było przez Sąd Rejonowy w niniejszej sprawie w kontekście działania oskarżonego w celu udaremnienia wykonania orzeczenia sądu i skutku w postaci uszczuplenia zaspokojenie oskarżycielki posiłkowej, nie zaś całkowitego udaremnienia egzekucji. Przy czym jak podkreślono już wyżej – uwzględniając wartość majątku oskarżonego pozostałego po dokonaniu na rzecz córki darowizny, przy uwzględnieniu wskazanych wyżej okoliczności, prowadzi do wniosku, że nie pozostawał on wystarczający na zaspokojenie wierzycieli określonych w śledztwie prowadzonym przez Prokuratora Prokuratury Okręgowej w Legnicy w sprawie o sygn. V Ds. 47/13/S oraz oskarżycielki posiłkowej. Natomiast nieruchomości będące przedmiotem ww. umowy darowizny o wartości 6.000.000 zł w sposób niewątpliwy wystarczyłby na zaspokojenie wszystkich wierzycieli Z. K..

W tym miejscu w kontekście zaś przedłożonej przez obronę wraz z uzupełnieniem apelacji dokumentacji wskazać należy, że dokumentacja ta znajduje się w aktach sprawy i została uwzględniona przy ustalaniu stanu faktycznego sprawy – a to listy zwierząt znakowanych indywidualnie, potwierdzenie przelewu z 15.06.2020 r., 02.06.2021r., 07.06.2021 r., 8.06.2021 r., kopia faktur VAT (...) oraz faktury za zakup pługa i brony nr (...). W kontekście zaś kwestii spłaty wierzytelności oskarżycielki posiłkowej – podkreślić trzeba, że oskarżony pomimo zobowiązania przez Sąd Odwoławczy, nie przedłożył do akt sprawy oświadczenia oskarżycielki posiłkowej i jej pełnomocnika o całkowitym uregulowaniu należności.

Wniosek

Zmiana zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu. Ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez Sąd I instancji.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wobec stwierdzenia niezasadności podniesionych zarzutów brak było podstaw do wnioskowanej przez obronę zmiany zaskarżonego wyroku, czy też wydania orzeczenia kasatoryjnego.

W kontekście zaś złożonego przez oskarżonego wniosku o warunkowe umorzenie postępowania wskazać należy, że zgodnie z art.66§1 i 2 k.k. Sąd może warunkowo umorzyć postępowanie karne, jeżeli wina i społeczna szkodliwość czynu nie są znaczne, okoliczności jego popełnienia nie budzą wątpliwości, a postawa sprawcy niekaranego za przestępstwo umyślne, jego właściwości i warunki osobiste oraz dotychczasowy sposób życia uzasadniają przypuszczenie, że pomimo umorzenia postępowania będzie przestrzegał porządku prawnego, w szczególności nie popełni przestępstwa, a zagrożenie karą za zarzucane sprawy przestępstwo nie przekracza 5 lat pozbawienia wolności. Oceny stopnia społecznej szkodliwości zarzuconego oskarżonemu czynu należy dokonywać przez pryzmat zamkniętego katalogu przesłanek składających się na ten poziom, opisanych w art.115§2k.k., zgodnie z którym to przepisem przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu Sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia.

W przedmiotowej sprawie przeciwko możliwości skorzystania wobec niekaranego dotąd oskarżonego, o przeciętnej opinii, z dobrodziejstwa warunkowego umorzenia postępowania, przemawiało przede wszystkim to, że pomimo upływu znacznego okresu czasu od momentu popełnienia inkryminowanego czynu szkoda wyrządzona oskarżycielce posiłkowej - nie stanowiąca przy tym co trzeba podkreślić kwoty znacznej - nie została w pełni naprawiona. W tym zakresie pomimo zobowiązania przez Sąd Odwoławczy, oskarżony nie przedłożył oświadczenia oskarżycielki posiłkowej i jej pełnomocnika o całkowitym uregulowaniu należności.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego dla Wrocławia- Śródmieścia z dnia 24 września 2021r., sygn. akt V K 596/20.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Apelacja obrońcy oskarżonego nie zasługiwała na uwzględnienie.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego i dokonanych na podstawie oceny tych dowodów ustaleń faktycznych, Sąd Odwoławczy uznał, że sprawstwo i wina oskarżonego Z. K. w zakresie przypisanego mu czynu, a to przestępstwa z art. 300 § 2 k.k. nie budzi wątpliwości. Omówione wyżej zarzuty obrony mające na celu zakwestionowanie sprawstwa i winy oskarżonego okazały się nieskuteczne, gdyż za ich pomocą obrońca nie zdołał podważyć dokonanej przez Sąd I instancji oceny w tym przedmiocie.

W sprawie nie dopatrzono się nadto uchybień, które podlegałyby uwzględnieniu niezależnie od kierunku i granic zaskarżenia - wobec czego wyrok Sądu Rejonowego utrzymano w mocy.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.15.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

II.

Rozstrzygnięcie oparto na podstawie art.634k.p.k. w zw. z art.627k.p.k. Wysokość zasądzonej kwoty ustalono na podstawie § 11 ust 2 pkt 4 w zw. z §11 ust 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie.

III.

Rozstrzygnięcie oparto na podstawie art.634k.p.k. w zw. z art.627k.p.k. Wysokość zasądzonej opłaty ustalono w oparciu o art.2 ust 1 pkt 2 oraz art. 8 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych.

7.  PODPIS

SSO Stanisław Jabłoński

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1.

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca oskarżonego.

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Przypisanie oskarżonemu winy i sprawstwa w zakresie popełnienia zarzuconego mu czynu.

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☒

zmiana