Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 13 lipca 2022 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie w II Wydziale Karnym w składzie:

Przewodniczący: SSO Robert Pelewicz (del.)

Protokolant: Luiza Borończyk-Saczka

przy udziale Prokuratora Prokuratury Regionalnej w Krakowie Ewy Rogali

po rozpoznaniu w sprawie

W. K., s. R.

skazanego z art. 62 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii

zażalenia wniesionego przez obrońcę skazanego

na postanowienie Sądu Okręgowego w Tarnowie

z dnia 19 maja 2022 roku, sygn. akt III Kow 520/22

o odmowie udzielenia zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego

na podstawie art. 437 § 1 k.p.k. i art. 634 k.p.k. w zw. z art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 1 § 2 k.k.w.

postanawia

1.  utrzymać w mocy zaskarżone postanowienie;

2.  zwolnić skazanego od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa wydatków za postępowanie odwoławcze.

UZASADNIENIE

W. K. został skazany wyrokiem Sądu Rejonowego dla Krakowa-Krowodrzy w Krakowie z dnia 4 sierpnia 2021 r., sygn. akt II K 706/21/K, na karę 1 roku i 3 miesięcy pozbawienia wolności. Karę tę wykonuje od dnia 5 listopada 2021 r. Przewidywany koniec kary przypada na dzień 7 listopada 2022 r.

Dnia 20 października 2021 r. obrońca skazanego złożył wniosek o udzielenie mu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego. W uzasadnieniu podniósł, że obecnie zachowanie skazanego jest nienaganne, przestrzega on porządku prawnego i ma dobrą opinię w miejscu zamieszkania, powołał się również na „walor ekonomiczny” takiego rozwiązania, a mianowicie na mniejsze obciążenie fiskalne Skarbu Państwa wykonywaniem przez skazanego kary w tym systemie. Wniosek ten nie uzyskał poparcia dyrektora zakładu karnego, w którym skazany odbywa karę. Sprzeciwił mu się także prokurator.

Sąd Okręgowy w Tarnowie postanowieniem z dnia 10 lutego 2022 r., sygn. akt III Kow 1883/21, odmówił udzielenia skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego. Sąd Apelacyjny w Krakowie postanowieniem z dnia 1 kwietnia 2022 r., sygn. akt II AKzw 292/22, uchylił powyższe orzeczenie i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Tarnowie.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy w Tarnowie postanowieniem z dnia 19 maja 2022 r., sygn. akt III Kow 520/22, ponownie odmówił udzielenia skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego. Uzasadniając swoje rozstrzygnięcie powołał się na wcześniejszą karalność skazanego oraz na fakt niezrealizowania przez niego obowiązku zapłaty nawiązki na cel społeczny, wskazał także, że odbywa on karę w systemie zwykłym i przynależy do funkcjonującej w jednostce penitencjarnej podkultury przestępczej.

Na to postanowienie obrońca skazanego wniósł zażalenie, w którym zarzucił mu błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, mający wpływ na treść tego orzeczenia, polegający na ustaleniu, iż w stosunku do skazanego nie jest możliwe postawienie pozytywnej prognozy kryminologicznej, oraz w konsekwencji na uznaniu, iż wobec skazanego zachodzi potrzeba oddziaływania resocjalizacyjnego w warunkach zakładu karnego, podczas gdy okoliczności popełnionego czynu, postawa skazanego po jego popełnieniu i wysokość orzeczonej kary prowadzą do wniosku, że izolacja penitencjarna jest niecelowa, zaś dozór elektroniczny jest niewystarczający dla osiągnięcia celów kary – co w konsekwencji doprowadziło do negatywnej oceny spełnienia przesłanek z art. 43la § 1 i 2 k.k.w. i nieuwzględnienie wniosku. Na tej podstawie wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez udzielenie skazanemu zezwolenia na odbycie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego, ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie obrońcy skazanego nie zasługuje na uwzględnienie.

Skazanemu, który rozpoczął już odbywanie kary w zakładzie karnym, można udzielić zezwolenia na odbycie w systemie dozoru elektronicznego pozostałej części kary, jeżeli – oprócz łącznego spełnienia warunków określonych w art. 43la § 1 k.k.w. – za udzieleniem mu zezwolenia przemawiają jego dotychczasowa postawa i zachowanie (art. 43la § 3 k.k.w.). O ile W. K. spełnia warunki formalne i warunek techniczny określone w art. 43la § 1 pkt 1, 3, 4 i 5 k.k.w., to należy podzielić ocenę Sądu Okręgowego, że udzielenie mu przedmiotowego zezwolenia byłoby niewystarczające do osiągnięcia celów orzeczonej wobec niego kary (art. 43la § 1 pkt 2 k.k.w.), nie przemawiają za tym również jego dotychczasowa postawa i zachowanie.

W pierwszej kolejności zauważyć należy, że W. K. jest osobą już kilkakrotnie karaną, przy czym do tej pory za popełnione przez niego przestępstwa sądy wymierzały mu kary niewiążące się z koniecznością osadzenia go w zakładzie karnym. I tak, wyrokiem Sądu Rejonowego dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie z dnia 7 grudnia 2006 roku (sygn. akt XIV K 1058/06/S) orzeczono wobec niego karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 5 lat próby (wykonanie tej kary zarządzono później postanowieniem z dnia 15 października 2010 roku), wyrokiem Sądu Rejonowego dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie z dnia 25 lipca 2011 roku (sygn. akt XIV K 729/11/S) – karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 5 lat próby, wyrokiem Sądu Rejonowego dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie 3 sierpnia 2016 roku (sygn. akt II K 492/14/S) – karę 1 roku i 6 miesięcy ograniczenia wolności, zaś wyrokiem Sądu Rejonowego w Nowym Targu z dnia 4 czerwca 2019 roku (sygn. akt II K 128/19) – karę 150 stawek dziennych grzywny po 10 zł każda (k. 22-23). Skazany nie wykorzystał jednak ofiarowanych mu przez wymiar sprawiedliwości szans – ani wymierzanie kar o charakterze wolnościowym, ani zarządzenie wykonania warunkowo zawieszonej wcześniej kary izolacyjnej nie powstrzymało go przed ponownym popełnieniem przestępstwa i nie skłoniło go do przestrzegania porządku prawnego. Z tego też powodu do oceny postępów skazanego w resocjalizacji należy podchodzić z dużą dozą ostrożności.

Zgodzić się należy ze skarżącym, iż dotychczasowy okres izolacji W. K. jest okresem wystarczającym do dokonania oceny jego postawy w zakładzie karnym, jednakże wbrew temu, co twierdzi obrońca skazanego, ocena ta jest negatywna i skutkować musi przyjęciem jego negatywnej prognozy kryminologicznej. Zauważyć bowiem należy, że zachowanie skazanego jest poprawne w takim tylko znaczeniu, iż nie dostarczyło ono jeszcze podstaw do wymierzenia mu kary dyscyplinarnej. Nie wyróżnia się ono jednak w sposób szczególnie pozytywny na tle innych osadzonych – skazany nie był nagradzany regulaminowo, nie został sprawdzony w warunkach wolnościowych, nie uczestniczył w programach resocjalizacyjnych (k. 25). Ponadto, pomimo tego, że w izolacji przebywa już od 8 miesięcy, w dalszym ciągu odbywa karę w systemie zwykłym.

Brak jest podstaw do tego, by przyjąć, że skazany zrozumiał naganność swojego postępowania i że obecnie krytycznie odnosi się do popełnionego przez siebie przestępstwa. Na posiedzeniach, które odbyły się w Sądzie Okręgowym w Tarnowie w dniach 10 lutego 2022 r. (k. 37) i 19 maja 2022 r. (k. 68) skazany skupiał się przede wszystkim na swojej sytuacji osobistej, nie wyraził jednak żalu z powodu naruszenia przez siebie porządku prawnego. Zmiana w sposobie myślenia skazanego na chwilę obecną pozostaje zatem wyłącznie w sferze deklaracji jego obrońcy.

Mija się z prawdą obrońca skazanego twierdząc, iż W. K. odciął się od osób należących do kręgu przestępczego. Ze sporządzonej przez Dyrektora Zakładu Karnego w T.opinii o skazanym jednoznacznie bowiem wynika, że skazany jest uczestnikiem funkcjonującej w jednostce podkultury przestępczej, z której zasadami funkcjonowania w pełni się utożsamia (k. 25). Okoliczność ta sama w sobie wystarczyłaby do przyjęcia, że skazany nie zasługuje na udzielenie mu zezwolenia na odbywanie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego – skoro bowiem z własnej woli funkcjonuje on na co dzień w takiej strukturze, świadczy to o tym, że dotychczasowy pobyt w izolacji nie ukształtował właściwie jego postawy i systemu wartości.

W ocenie Sądu odwoławczego udzielenie skazanemu zezwolenia na wykonywanie kary pozbawienia wolności w systemie dozoru elektronicznego byłoby niewystarczające do osiągnięcia jej celów, a więc wzbudzenia w nim woli współdziałania w kształtowaniu jego społecznie pożądanych postaw, w szczególności poczucia odpowiedzialności oraz potrzeby przestrzegania porządku prawnego, a tym samym powstrzymania się od powrotu do przestępstwa. Ewentualne wykonywanie tej kary w systemie dozoru elektronicznego sprawiłoby, że w żaden sposób nie odczułby on jej dolegliwości, co więcej, mogłoby dodatkowo wzbudzić w nim poczucie bezkarności i przekonanie o niskiej szkodliwości jego zachowania. Nie doszło zatem ze strony Sądu pierwszej instancji do zarzucanego mu błędu w ustaleniach faktycznych.

Ze względu na sytuację skazanego zwolniono go z obowiązku zapłaty na rzecz Skarbu Państwa wydatków za postępowanie odwoławcze.

Mając powyższe na uwadze, orzeczono jak we wstępie.