Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I Ca 578/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 lutego 2022 roku.

Sąd Okręgowy w Sieradzu I Wydział Cywilny

w następującym składzie:

Przewodniczący Sędzia Katarzyna Powalska

po rozpoznaniu w dniu 17 lutego 2022 roku w Sieradzu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Wspólnoty Lokalowej C.H.U. (...) w K.

przeciwko D. S. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą D. S. (...) w Ł.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Łasku

z dnia 18 sierpnia 2021 roku, sygn. akt IC 119/21

1.  oddala apelację;

2.  zasądza od pozwanej D. S. prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą D. S. (...) w Ł. na rzecz powódki Wspólnoty Lokalowej C.H.U. (...) w (...) 800 ( jeden tysiąc osiemset ) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie poczynając od dnia następnego po upływie tygodnia od doręczenia pozwanej odpisu wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt I Ca 578/21

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem Sądu Rejonowego w Łasku z dnia 18 sierpnia 2021 r. wydanym w sprawie I C 119/21 zasądzono od pozwanej D. S. na rzecz Wspólnoty Lokalowej C.H.U. (...) w K. kwotę 13.116,90 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi:

a)  od kwoty 6.538,45 zł od 11 sierpnia 2019 r. do dnia zapłaty,

b)  od kwoty 6.583,45 zł od 11 września 2019 r. do dnia zapłaty (pkt 1. wyroku)

oraz zasądzono od pozwanej na rzecz strony powodowej kwotę 4.367,00 zł tytułem zwrotu kosztów procesu z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty (pkt 2. wyroku).

Powyższe orzeczenie zapadło przy następującym stanie faktycznym:

Powód jest Wspólnotą Lokalową stanowiącą centrum handlowe, położoną w K. na ul. (...) pod nazwą C.H.U. (...). Pozwana jest właścicielką 5 wyodrębnionych lokali: o nr 5 o pow. 325,72 m2, o nr 6 o pow. 33,25 m2, o nr 7 o pow. 29,02 m2, o nr 18 o pow. 82,89 m2 i o nr 24 o pow. 48 m2.

Za 2019 rok u powoda obowiązywała uchwała nr (...) określająca stawkę zaliczki na koszty utrzymania części wspólnej w kwocie 9 zł/m2. Tym samym powyższa zaliczka w przypadku lokalu nr (...) wynosiła 2 931,48 zł miesięcznie, na lokal nr (...) – 299,25 zł, za lokal nr (...) – 261,18 zł, za lokal nr (...) – 746,01 zł i za lokal nr (...) – 432 zł. Nadto zarządca za miesiące m. in. sierpień i wrzesień 2019 r. naliczył zryczałtowaną opłatę za wywóz nieczystości od każdego z lokali na 100 zł, oraz zaliczką na energię cieplną za lokal nr (...) - 887,32 zł, za lokal nr (...) – 90,58 zł, za lokal nr (...) – 79,06 zł, za lokal nr (...) – 225,81 zł i za lokal nr (...) – 130,76 zł. Łączna kwota, która obciążała pozwaną w miesiącach sierpniu i wrześniu 2019 r. to 6 583,45 zł miesięcznie.

Powyższe obciążenia były przedstawiane pozwanej. Dnia 30 września 2020 r. pozwana wpłaciła powodowi 125 000 zł. Powód – zarządca przymusowy Wspólnoty – 21 października wystosował pismo, w którym wskazał, że nie otrzymano pisma pozwanej zawierającego oświadczenie o sposobie zarachowania powyższej wpłaty. W związku z powyższym samodzielnie dokonano takiego zarachowania, przeznaczając wpłaty na należności za okres sprzed sierpnia 2019 r. Pozwana otrzymała powyższe pismo 23 października 2020 r.

Sąd Rejonowy nie uznał za udowodnione, że istotnie pismo datowane na 30 września 2020 r., a obejmujące sposób zarachowania wpłaty 125.000,00 zł zostało przesłane i doręczone powodowi. Zdaniem tegoż Sądu, pozwana nie przedstawiła bowiem jakiegokolwiek dowodu na powyższe (choćby potwierdzenia nadania czy wydruku z systemu śledzącego przesyłki), a to ją obciąża taki obowiązek (art. 6 k.c.). Powód zaprzeczył natomiast by takie pismo otrzymał. Sąd I instancji nie uznał również za udowodniony fakt, że pozwanej nie doręczono skutecznie pisma powoda z 21 października 2020 r. Z wydruku operatora pocztowego jasno wynika, że przesyłka została wówczas odebrana, zaś kontrdowodem nie może tu być pisemne oświadczenie.

W tych okolicznościach Sąd Rejonowy uznał za w pełni zasadne roszczenie dochodzone przez stronę powodową i uwzględnił powództwo w całości.

Apelację od tego orzeczenia wywiodła pozwana, zaskarżając je w całości. Wyrokowi temu zarzuciła:

I.  naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:

1)  art. 217 § 2 k.p.c. przez pominięcie dowodu z noty księgowej (...),

2)  art. 217 § 3 w zw. z art. 227 k.p.c. przez uznanie, że wniosek dowodowy z zeznań świadków M. Z., M. W. nie dotyczy faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie, pomimo iż przedmiotem dowodu był fakt że pozwana nie prowadziła działalności w lokalach (...) oraz że jako najemca lokalu nr (...) nie wyrzucał śmieci do śmietników wspólnotowych, co skutkowało oddaleniem tego wniosku, mimo że okoliczności sporne pomiędzy stronami nie zostały dostatecznie wyjaśnione,

3)  art. 217 § 2 k.p.c w zw. z art. 227 k.p.c. przez pominięcie dowodu z oświadczenia spółki (...) sp. z o.o. z 4.01.2019 r., mimo, że okoliczności sporne między stronami nie zostały dostatecznie wyjaśnione,

4)  art. 217 § 2 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. poprzez pominięcie dowodów z faktur za energię cieplną (załączniki 13-39 do sprzeciwu od nakazu zapłaty), mimo że okoliczności sporne pomiędzy stronami nie zostały dostatecznie wyjaśnione,

5)  art. 233 § 1 i 2 i art. 328 § 2 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów przeprowadzonych w sprawie, dokonanej wybiórczo, wbrew zasadom logiki i doświadczenia życiowego, oraz wbrew przepisom ustawy o własności lokali,

6)  art. 328 § 2 k.p.c. polegające na niewskazaniu w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku dowodów, na których sąd się oparł, rozstrzygając że (…) jak i przyczyn, dla których odmówił wiarygodności i mocy dowodowej dowodom:

- oświadczeniu pracownicy B. K.,

- wydrukowi z klepsydry z informacją o śmierci A. Z.,

- sprawozdań finansowych Wspólnoty Lokalowej Bałtyk za lata 2013, 2015, 2016, 2017, 2018,

- faktur za energię cieplną (załączniki od 13 do 39 do sprzeciwu na pozew)

- oświadczenie spółki (...) z 4.01.2019

- noty księgowej (...),

II. Naruszenie prawa materialnego:

1)  art. 22 ust. 2 i 3 pkt 2 i 3 uwl. w zw. z art. 14 uwl., art. 15, 23, 24, 25, art. 29 ust. 1a poprzez jego niewłaściwą wykładnię polegającą na tym, że Sąd przyjął, że do ustalania wysokości opłat we wspólnocie wystarczająca jest praktyka, która istniała wcześniej, podczas gdy przepisy ustawy wyraźnie wskazują, że wysokość opłat we wspólnocie musi być ustalona w formie uchwały;

2)  art. 6 k.c. poprzez ustalenie, że powódka udowodniła istnienie roszczenia o zapłatę dodatkowej opłaty za wywóz nieczystości oraz za ogrzewanie oraz do do wysokości tego roszczenia, podczas gdy powódka sama przyznała, ze nie ma obowiązujących uchwał we wspólnocie upoważaniających zarząd do naliczania dodatkowych opłat za wywóz nieczystości i energię elektryczną, ani nie przedstawiła żadnego dowodu z którego wynikałoby, że pozwana wykorzystuje swoje lokale w taki sposób, że naliczanie dodatkowych opłat we wskazanych w notach obciążających wysokościach tj. w wysokości 500 zł miesięcznie za wywóz nieczystości oraz za ogrzewanie w wysokości 1413,52 zł miesięcznie jest uzasadnione,

3)  art. 451 k.c. poprzez ustalenie, że pozwana wpłatą z dnia 30 września 2020 r. nie uregulowała należności wynikających z uchwały (...) za okres objęty pozwem.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty, skarżąca wniosła o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania za pierwszą instancję według norm przepisanych oraz kosztów postępowania apelacyjnego, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania i rozstrzygnięcia o kosztach postępowania apelacyjnego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługiwała na uwzględnienie.

Na wstępie należy stwierdzić, że Sąd I instancji, w sposób prawidłowy przeprowadził postępowanie dowodowe, a na jego podstawie poczynił adekwatne do treści materiału dowodowego ustalenia faktyczne. Ustalenia te Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne w myśl art. 387 § 2 1 pkt 1 i 2 k.p.c. Sąd Rejonowy również w sposób właściwy zastosował przepisy prawa materialnego i prawidłowo rozstrzygnął o żądaniu powódki. Zarzuty zawarte w apelacji nie były trafne w jakimkolwiek zakresie. Stanowiły jedynie polemikę z prawidłowymi ustaleniami i ocenami prawnymi Sądu I instancji.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było żądanie zapłaty zaległych należności za koszty utrzymania nieruchomości wspólnej za sierpień i wrzesień 2019 r., wynikających z udziału pozwanej w nieruchomości wspólnej w związku z własnością pięciu lokali w Centrum Handlowo-Usługowym (...) zlokalizowanym przy ul. (...) w K. oraz pokrycia zaliczek na poniesione przez wspólnotę koszty ogrzewania i wywóz śmieci.

Zgodnie z art. 13 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 roku o własności lokali właściciel lokalu między innymi ponosi koszty utrzymania swojego lokalu oraz uczestniczy w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej. Zatem jest obowiązany uiszczać zaliczki w formie bieżących opłat, płatnych z góry do 10. dnia każdego miesiąca (art. 15 ust. 1 ww. ustawy). Wysokość zaliczek ustalają właściciele lokali podejmując uchwałę (art. 22 ust. 2 i 3 pkt 3 ww. ustawy). Jak wynika z ustalonego stanu faktycznego uchwałą Wspólnoty nr (...) określono stawkę zaliczki na koszty utrzymania części wspólnych w wysokości 9,00 zł za m2 powierzchni użytkowej lokali. Ponadto na pokrycie kosztów wywozu odpadów pobierano opłatę w kwocie 100,00 zł miesięcznie. Wspólnota nie podjęła uchwał w przedmiocie wywozu śmieci i ogrzewania, opierając się na dotychczasowej praktyce, i tak na pokrycie kosztów ogrzewania pobierane są opłaty, naliczane od powierzchni lokali. W kwestii opłat za ogrzewanie również nie ma żadnej obowiązującej uchwały Wspólnoty, a zarządca przymusowy opiera się na praktyce, która istniała wcześniej.

Skarżąca w pierwszej kolejności zarzuciła Sądowi I instancji naruszenie art. 217 § 2 i 3 w zw. z art. 227 k.p.c. przez pominięcie dowodu z noty księgowej (...), z zeznań świadka M. Z., oświadczenia spółki (...) sp. z o. o. z 4.01.2019 r., faktur za energię cieplną.

Okoliczność zawarcia przez pozwaną odrębnych umów o dostarczenie energii cieplnej czy fakt niewyrzucania śmieci przez M. Z. do kosza nie miała bowiem również znaczenia dla rozstrzygnięcia. Pozwana nie poinformowała zarządcy nieruchomości, iż zawarła nowe umowy na dostarczenie energii cieplnej, co było jej obowiązkiem. Zarządca nieruchomości nie wiedział zatem, że nie musi uiszczać zaliczek na ogrzewanie należących do jej lokali. Natomiast w kwestii opłat za wywóz śmieci, należy mieć na uwadze treść przepisów ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Zarządca przymusowy powodowej wspólnoty zobowiązany był zawrzeć umowę na odbiór odpadów komunalnych i rozliczać się z Gminą w imieniu właścicieli lokali. To czy najemca pozwanej wyrzucał śmieci czy nie, nie ma wobec powyższego znaczenia. Sąd Rejonowy nie naruszył więc podnoszonych w apelacji przepisów pomijając wskazane wyżej dowody, a odnoszenie się do nich w uzasadnieniu zaskarżonego orzeczenia nie było konieczne, jako że nie stanowiły podstawy ustaleń faktycznych w sprawie.

Wbrew zarzutom apelującej Sąd Rejonowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne, w takim zakresie, na jaki zezwalały przeprowadzone dowody, po dokonaniu ich oceny zgodnie z kryteriami wskazanymi w art. 233 k.p.c.

Apelująca zarzuciła Sądowi I instancji, iż dokonał wybiórczej oceny dowodów, wbrew zasadom logiki i doświadczenia życiowego, oraz wbrew przepisom ustawy o własności lokali. Należy jednak wskazać, iż Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Taka ocena, dokonywana jest na podstawie przekonań sądu, jego wiedzy i posiadanego doświadczenia życiowego, a nadto winna uwzględniać wymagania prawa procesowego oraz reguły logicznego myślenia, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i - ważąc ich moc oraz wiarygodność - odnosi je do pozostałego materiału dowodowego. Przepis art. 233 § 1 k.p.c. jest naruszony wówczas, gdy ocena materiału dowodowego koliduje z zasadami doświadczenia życiowego lub regułami logicznego wnioskowania. Jeżeli z określonego materiału dowodowego sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to ocena sądu nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać choćby w równym stopniu na podstawie tego materiału dawały się wysnuć wnioski odmienne. Tylko w przypadku gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych, praktycznych związków przyczynowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona. Nie można Sądowi dokonującemu oceny materiału procesowego postawić skutecznie zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. nawet jeśli z tego samego materiału procesowego można równolegle wyprowadzić odmienne wnioski, co do przebiegu okoliczności istotnych dla sprawy, o ile ocena sądowa nie narusza wzorca określonego, (patrz: Wyrok Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z 14 kwietnia 2021 roku, I AGa 285/19, LEX nr 3187422).

Apelująca zarzuciła Sądowi I instancji również naruszenie art. 328 § 2 k.p.c., polegające na niewskazaniu w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku dowodów, na których sąd się oparł. Jedynie na marginesie należy wskazać, iż apelująca błędnie wskazała podstawę prawną swojego zarzutu, bowiem to art. 327 1 § 1 pkt 1 k.p.c. stanowi o tym co powinno zawierać uzasadnienie wyroku. Niemniej jednak odnosząc się do istoty zarzutu pozwanej, nie należy się z nim zgodzić, Sąd I instancji w treści uzasadnienia – choć dość zwięźle, to jednak wskazał dowody na podstawie których dokonał ustalenia stanu faktycznego oraz wskazał, które dowody pominął. Poczynił to na podstawie swobodnej oceny dowodów, a która to została omówiona wyżej i Sąd nie będzie jej powtarzał.

Przechodząc do omówienia zarzutów naruszenia prawa materialnego, zarzut naruszenia art 22 ust. 2 i 3 ustawy o własności lokali należy uznać za chybiony. Przedmiotem sporu w niniejszym postępowaniu nie są bowiem koszty utrzymania części wspólnych, ustalone w przywołanej uchwale. Koszty te nie wliczają się do kosztów zarządu, o których stanowią wskazane przez apelującą przepisy.

W ocenie Sądu Okręgowego w przypadku dochodzenia zapłaty zaległości należnych zaliczek na drodze postępowania sądowego to na pozwanym członku wspólnoty spoczywa ciężar wykazania, iż należne zaliczki uiścił, gdyż to on z powyższego faktu wyciąga dla siebie korzystne skutki prawne (art. 6 k.c.), natomiast obowiązkiem wspólnoty jest wykazać jaka była wysokość należnych zobowiązań. Oczywistym jest bowiem, iż wspólnota nie może wykazać faktu negatywnego, iż pozwany członek wspólnoty należnych kwot nie wpłacił. Dlatego zarzut naruszenia przez Sąd I instancji art. 6 k.c., jest również chybiony.

Apelująca zarzuciła również naruszenie art. 451 k.c. Dnia 30 września 2020 r. dokonała przelewu na rzecz powoda w kwocie 125.000,00 zł. Wobec braku zaproponowanych przez pozwaną powodów na wskazanie, na poczet jakich zaległości uiściła ona powyższą kwotę, wierzyciel miał możliwość zaksięgowania tej wpłaty na najstarsze lata. Pozwana nie wykazała, iż zalegające w aktach sprawy pismo w treści którego wskazuje ona na zaspokajane długi zostało skutecznie doręczone powódce, a to na pozwanej w tym zakresie bezsprzecznie spoczywał ciężar dowodów. Z tych względów zarzut naruszenia art. 451 k.c. należy uznać za całkowicie chybiony.

Z tych wszystkich względów, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako bezzasadną, o czym orzeczono w punkcie 1. wyroku.

O kosztach postępowania apelacyjnego orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i § 1 1 k.p.c. w związku z art. 391 § 1 k.p.c. wobec faktu, że strona skarżąca przegrała w postępowaniu apelacyjnym sprawę w całości. Na zasądzone na rzecz powoda koszty procesu składa się wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika ustalone w oparciu o § 2 pkt 5 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie, o czym orzeczono w punkcie 2. wyroku.