Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII C 948/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

dnia 9 maja 2022 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi w VIII Wydziale Cywilnym

w składzie: przewodniczący: Sędzia Bartek Męcina

protokolant: st. sekr. sąd. Ewa Ławniczak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 kwietnia 2022 roku w Ł.

sprawy z powództwa M. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych w W.

o zapłatę

1.  oddala powództwo,

2.  zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 3.600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu,

3.  przyznaje i poleca wypłacić ze Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego dla Łodzi- Widzewa w Łodzi na rzecz adw. P. B. kwotę 2.952 zł (dwa tysiące dziewięćset pięćdziesiąt dwa złote) tytułem kosztów pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu.

Sygn. akt VIII C 948/21

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 7 października 2021 roku M. K. wniósł o zasądzenie od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. kwoty 23.759,94 zł tytułem zwrotu składek na ubezpieczenie społeczne, ponieważ po opuszczeniu zakładu karnego zamierza wyjechać na stale do Niemiec, gdzie będzie odprowadzał składki na rentę i emeryturę.

(pozew k. 4)

Postanowieniem z dnia 17 stycznia 2022 r. referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym dla Łodzi- Widzewa w Łodzi zwolnił powoda od kosztów sądowych w całości oraz ustanowił dla niego pełnomocnika z urzędu.

(postanowienie k. 24)

W piśmie procesowym z dnia 9 marca 2022 r. pełnomocnik powoda podtrzymał żądanie pozwu, wnosząc o zasądzenie od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. kwoty 23.759,94 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty, ponadto wniósł o zasądzenie kosztów pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu. W uzasadnieniu pełnomocnik powoda wskazał, że powód pracował Zakładach (...) w Ł. jako hydraulik przez okres 18 miesięcy, a ponieważ po opuszczeniu zakładu karnego zamierza wyjechać na stałe do Niemiec, wnosi o zwrot uiszczonych składek na ubezpieczenie społeczne, gdyż w Polsce nie będzie pobierał świadczeń emerytalnych, czy też korzystał z opieki zdrowotnej.

(pismo procesowe k. 35- 37)

W odpowiedzi na pozew, Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł., reprezentowany przez pełnomocnika będącego radca prawnym wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu pełnomocnik powoda wskazał, że powództwo jest w oczywisty sposób bezzasadne, gdyż zatrudnienie jest podstawą do obowiązkowego ubezpieczenia społecznego obejmującego ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne, a brak jest podstawy prawnej do żądania zwrotu składek również z powodów wskazanych przez stronę powodową, a mianowicie nie korzystanie ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, czy też wyjazd na stałe za granicę.

(odpowiedź na pozew k. 72)

Do zamknięcia rozprawy stanowisko stron nie uległo zmianie.

(protokół rozprawy k. 92)

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny:

W okresie od 23 kwietnia 2010 r. do 31 maja 2010 r. M. K. podlegał ubezpieczeniu społecznemu z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na rzecz R. R.. Z tego tytułu odprowadzono składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w kwocie 188,14 zł.

(poświadczenie k. 48- 49)

W okresie od 25 kwietnia 2016 r. do 31 maja 2016 r. oraz od 21 listopada 2017 r. do 30 listopada 2017 r. M. K. podlegał ubezpieczeniu społecznemu z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę lub z tytułu wykonywania umowy agencyjnej lub zlecenia na rzecz (...) spółka z o.o. Z tego tytułu odprowadzono składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w kwotach 370,73 zł i 788,30 zł.

(poświadczenie k. 50- 52)

W okresie od 10 lipca 2008 r. do 17 lipca 2008 r., od 1 października 2012 r. do 31 października 2012 r., w dniu 26 sierpnia 2016 r., od 12 grudnia 2016 r. do 22 grudnia 2016 r. i od 24 lipca 2017 r. do 30 lipca 2017 r. M. K. podlegał ubezpieczeniu społecznemu z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę lub z tytułu wykonywania umowy agencyjnej luz zlecenia na rzecz (...) spółka z o.o. Z tego tytułu odprowadzono składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w kwotach 216 zł, 1.622,97 zł, 111,22 zł i 644,09 zł.

(poświadczenie k. 53- 54)

W okresie od 19 listopada 2007 r. do 22 grudnia 2007 r., od 3 stycznia 2008 r. do 22 stycznia 2008 r., od 19 lutego 2008 r. do 31 marca 2008 r., od 22 kwietnia 2008 r. do 25 kwietnia 2008 r., od 28 kwietnia 2008 r. do 30 kwietnia 2008 r., od 4 czerwca 2008 r. do 14 czerwca 2008 r., w dniu 17 czerwca 2008 r., od 27 sierpnia 2008 r. do 30 września 2008 r., od 23 czerwca 2009 r. do 26 czerwca 2009 r., od 15 lipca 2009 r. do 31 lipca 2009 r., od 9 maja 2016 r. do 15 maja 2016 r., w dniach 10 sierpnia 2016 r. i 19 września 2017 r. M. K. podlegał ubezpieczeniu społecznemu z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na rzecz (...) spółka z o.o. Z tego tytułu odprowadzono składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w kwotach 868,44 zł, 6.734,82 zł, 1.156,48 zł, 536,82 zł i 237,25 zł.

(poświadczenie k. 55- 57, k. 58- 59)

W okresie od 30 sierpnia 2016 r. do 15 lutego 2017 r. M. K. podlegał ubezpieczeniu społecznemu z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy agencyjnej lub zlecenia na rzecz C. C.. Z tego tytułu odprowadzono składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w kwocie 164,64 zł.

(poświadczenie k. 60- 61)

W okresie od 7 grudnia 2018 r. do 20 grudnia 2018 r. M. K. podlegał ubezpieczeniu społecznemu z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na rzecz (...) spółka z o.o. Z tego tytułu odprowadzono składkę na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w kwocie 1.208,88 zł.

(poświadczenie k. 62- 63)

W okresie od 15 października 2004 r. do 31 maja 2007 r. M. K. podlegał ubezpieczeniu społecznemu z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na rzecz (...). Z tego tytułu odprowadzono składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w kwotach 224,63 zł, 1.178,89 zł, 1.578,34 zł i 775,01 zł.

(poświadczenie k. 64- 65)

W okresie od 1 października 2003 r. do 30 czerwca 2004 r., 17 lutego 2003 r. do 30 września 2003 r. M. K. podlegał ubezpieczeniu społecznemu z tytułu zatrudnienia na podstawie umowy o pracę na rzecz Z.. Z tego tytułu odprowadzono składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w kwotach 329,99 zł i 525,13 zł.

(poświadczenie k. 66- 69)

W okresie od 24 listopada 2014 r. do 3 marca 2015 r. M. K. podlegał ubezpieczeniu społecznemu z tytułu zatrudnienia na podstawie skierowania do pracy na rzecz ZK W.. Z tego tytułu odprowadzono składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe w kwotach 350,10 zł i 3.979,07 zł.

(poświadczenie k. 70- 71)

Powyższy stan faktyczny został ustalony na podstawie powołanych wyżej dowodów w postaci dokumentów, których wiarygodność nie była kwestionowana przez żadną ze stron postępowania.

Na rozprawie w dniu 25 kwietnia 2022 r. Sąd pominął wnioski dowodowe zgłoszone przez pełnomocnika powoda o dopuszczenie dowodu z przesłuchania stron z ograniczeniem do przesłuchania powoda na okoliczności wysokości i podstawy wpłaconych składek, a także o zwrócenie się do pozwanego o wskazanie sumy pobranych od powoda składek na ubezpieczenie społeczne, gdyż wymienione okoliczności są nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd Rejonowy zważył, co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu w całości.

M. K. wniósł o zasądzenie od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. kwoty 23.759,94 zł tytułem zwrotu składek na ubezpieczenie społeczne.

W myśl art. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, zwanej dalej ustawą, ubezpieczenia społeczne obejmują: ubezpieczenie emerytalne, ubezpieczenia rentowe, ubezpieczenie w razie choroby i macierzyństwa, zwane „ubezpieczeniem chorobowym” oraz ubezpieczenie z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych, zwane dalej „ubezpieczeniem wypadkowym”. Zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt. 1 ustawy obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów, a także osoby wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej „zleceniobiorcami”, oraz osobami z nimi współpracującymi. Z kolei art. 11 ust. 1 ustawy ustanawia obowiązek podlegania ubezpieczeniu chorobowemu przez osoby wymienione w art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy. Ponadto w myśl art. 12 ust. 1 ustawy obowiązkowo ubezpieczeniu wypadkowemu podlegają osoby podlegające ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym. Zatem nie ulega wątpliwości, że składki na ubezpieczenie społeczne były prawidłowo odprowadzane z tytułu zatrudnienia powoda, czy to na podstawie umowy o prace, czy to na podstawie umowy zlecenia, zgodnie z obowiązkiem wynikającym z powołanych przepisów ustawy. Wymieniona okoliczność nie była zresztą kwestionowana przez powoda, który wnosił o zwrot odprowadzonych składek na ubezpieczenie społeczne z uwagi na zamiar wyjechania na stałe poza granice Polski. Ustawa z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych przewiduje możliwość zwrotu składek na ubezpieczenie społeczne tylko w przypadku, gdy są to składki nienależnie opłacone, czyli bez podstawy prawnej lub w przewyższającej należność wysokości. Postępowanie ZUS oraz płatnika składek w takiej sytuacji regulują przepisy art. 24 ust. 6 a- 6 g ustawy. Wobec tego należy zgodzić się z twierdzeniem strony pozwanej, że zatrudnienie jest podstawą do obowiązkowego ubezpieczenia społecznego obejmującego ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne, a brak jest podstawy prawnej do żądania zwrotu składek również z powodów wskazanych przez stronę powodową, a mianowicie nie korzystania ze świadczeń z ubezpieczenia społecznego, czy też wyjazd na stałe za granicę. Na marginesie można jeszcze wskazać, że deklarowany przez powoda zamiar wyjazdu za granicę jest okolicznością przyszłą i niepewną.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie przepisu art. 98 § 1 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw. Pozwany wygrał proces w całości, a zatem należy mu się od powoda zwrot kosztów procesu w pełnej wysokości. Dlatego też Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 3.600 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, na które złożyły się koszty zastępstwa procesowego w stawce minimalnej- § 2 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności radców prawnych z dnia 22 października 2015 r.

Ponieważ powód korzystał z pomocy prawnej udzielonej z urzędu, której koszty nie zostały pokryte w całości, ani w części, Sąd przyznał i polecił wypłacić na rzecz adw. P. B. kwotę 2.952 zł. Wysokość kosztów pomocy prawnej udzielonej powodowi z urzędu została ustalona w oparciu o § 8 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu z dnia 3 października 2016 r. i zawiera też podatek VAT.