Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 czerwca 2022 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący – Sędzia Sądu Okręgowego Magdalena Balion – Hajduk

Protokolant Beata Michalak

po rozpoznaniu w dniu 14 czerwca 2022 r. w Gliwicach

na rozprawie

sprawy z powództwa Wspólnoty Mieszkaniowej (...) położonej przy ul. (...) w R.

przeciwko K. M.

o zapłatę

na skutek apelacji pozwanej

od wyroku Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej

z dnia 16 grudnia 2021 r., sygn. akt I C 587/21

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

a)  w punkcie 1 zasądza od pozwanej na rzecz powódki 209,88 zł (dwieście dziewięć złotych osiemdziesiąt osiem groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 15 lipca 2020 r. jako zobowiązanie solidarne wraz z A. R., wobec którego wierzytelność zasądzono prawomocnym nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej z dnia 24 sierpnia 2020 r. sygn. I Nc 1638/20,

b)  w punkcie 2 zasądza od pozwanej na rzecz powódki 944,46 zł (dziewięćset czterdzieści cztery złote czterdzieści sześć groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 8 kwietnia 2021 r. jako zobowiązanie solidarne wraz z A. R., wobec którego wierzytelność zasądzono prawomocnym nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej z dnia 23 kwietnia 2021 r. sygn.. I Nc 974/21,

c)  oddala powództwo w pozostałej części,

d)  zasądza od powódki na rzecz pozwanej 158.94 zł (sto pięćdziesiąt osiem złotych dziewięćdziesiąt cztery gorsze) tytułem zwrotu kosztów procesu,

e)  zasądza od pozwanej na rzecz powódki 140,68 zł (sto czterdzieści złotych sześćdziesiąt osiem groszy) tytułem zwrotu kosztów procesu;

2.  oddala apelację w pozostałej części;

3.  zasądza od powódki na rzecz pozwanej 45 zł (czterdzieści pięć złotych) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego.

SSO Magdalena Balion – Hajduk

Sygn. akt III Ca 192/21

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z 16 grudnia 2021 roku Sąd Rejonowy w Rudzie Śląskiej zasądził od pozwanej K. M. na rzecz powódki Wspólnoty Mieszkaniowej (...) położonej w R. przy ul. (...) 1098,72 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot 1090,72 zł od 1 czerwca 2020 roku i od 8 zł od 15 lipca 2020 roku oraz 1809,37 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 1794,28 zł od 1 czerwca 2020 roku i od 15, 09 zł od 8 kwietnia 2020 roku oraz zasądził od pozwanej na rzecz powódki koszty procesu w kwocie 387 zł i 1117 zł.

Sąd Rejonowy ustalił, iż pozwani K. M. i A. R. są właścicielami lokalu mieszkalnego położonego przy ulicy (...) w R.. Uchwałą właścicieli lokali tej nieruchomości z 26 kwietnia 2004 roku ustalono, że do obowiązków finansowych zleceniodawcy należy uiszczenie zaliczek na koszty zarządu nieruchomości, oprócz kosztów zarządu nieruchomością wspólną właściciele ponoszą pełne wydatki związane z utrzymaniem własnych lokali. Uchwałą właścicieli z 6 marca 2020 roku ustalono, że zaliczka na koszt zarządu nieruchomością wspólną wynosi 3,30 zł/m ². Opłaty te obowiązywały od 1 kwietnia 2020 roku.

Łączna wysokość opłat z tytułu użytkowania lokalu mieszkalnego należącego do pozwanej od 1 stycznia 2020 roku wnosiła 258,37 zł. Od 1 kwietnia 2020 roku kwota ta wynosiła 282,22 zł, zaś z uwagi na nową taryfę za zbiorowe zaopatrzenie wodę i odprowadzenie ścieków opłata od 1 października 2020 roku w wyniosły 284,48 zł, od 1 listopada 2020 roku 284,74 zł i od 1 lutego 293,04 zł.

Zaległości powstałe od lutego 2020 roku do maja 2020 roku wyniosły ogółem 1098,72 zł, na co złożyły się należność główna 1090,72 zł oraz 8 zł tytułem skapitalizowanych odsetek.

Z kartoteki finansowej na dzień 30 kwietnia 2020 roku wynikała niedopłata 111,30 zł na poczet zaliczki na fundusz remontowy, 697,20zł na poczet pozostałych obciążeń i 5,79 zł z tytułem odsetek. Na dzień 16 listopada 2020 roku niedopłata wynosiła 190,80 zł na poczet zaliczki na fundusz remontowy i 919,17 zł na poczet pozostałych obciążeń oraz niedopłata 1,03 zł z tytułu odsetek.

Sąd Rejonowy jako podstawę prawną wskazał art. 13 i art. 15 ustawy o własności lokali. Uznał, ze podnoszona przez pozwaną okoliczność, że nie mieszka w zadłużonym lokalu od października 2017 roku nie zwalnia jej od odpowiedzialności za regulowanie płatności wynikających z użytkowania lokalu. Wierzytelności stały się wymagalne i nie ma też podstaw do oddalenia powództwa z uwagi na naruszenie art. 5 k.c. Fakt niezamieszkiwania pozwanej na nieruchomości nie ma żadnego związku z działaniem lub zaniechaniem powódki, a ewentualnie uiszczane przez pozwaną należności podlegać będą rozliczeniu w postępowaniu o podział majątku wspólnego.

Pozwana w apelacji zaskarżyła wyrok w całości, zarzuciła ustalenie faktów niezgodnie z rzeczywistym stanem rzeczy, a to, że:

- pozwana ponosi odpowiedzialność za zobowiązania wobec powódki związane z posiadaniem lokalu mieszkalnego we współwłasności i nie jest to odpowiedzialność solidarna z drugim współwłaścicielem

- powódka nie przedłożyła do pozwu ani do odpowiedzi na sprzeciw regulaminu, z którego wynika sposób rozliczenia z lokatorami mediów -zaliczek na wodę, co, kanalizacji,

- pozwana została obciążona odpowiedzialnością za zobowiązania wobec powódki za cały okres wskazany w pozwie, mimo że powódka nie przedłożyła aktualnej uchwały wskazującej na wysokość należnych kosztów zarządzania nieruchomością zaś przedłożona do odpowiedzi na sprzeciw uchwała nr 5 z 6 marca 2020 roku dotyczy zaliczek na koszty zarządzania nieruchomością za okres od 1 kwietnia 2020 roku zaś brak uchwały wskazującej wysokość tychże zaliczek za okres wcześniejszy, którego dotyczy żądanie pozwu to jest za okres luty i marzec 2022 roku,

- powódka nie wykazała dokumentem zasadności swojego roszczenia co do całej kwoty, jedynie wykazała zasadność opłaty za eksploatację fundusz remontowy, co stanowi kwotę 104,94zł w każdym miesiącu od kwietnia 2020 roku,

Zarzuciła także:

- nieustalenie przez sąd pierwszej instancji faktów istotnych dla rozstrzygnięcia, a to jaka część zobowiązania została wpłacona przez pozwanego, jaka jest sytuacja finansowa i mieszkaniowej życiowa pozwanej oraz jaka jest podstawa prawna i faktyczna zasądzenia od powódki kwoty około 177,26 zł każdego miesiąca za wszystkie miesiące, podczas gdy do pozwu nie dołączono stosownego regulaminu rozliczenia mediów czy stosownej uchwały

- naruszenie art. 227 k.p.c., art. 233 k.p.c., art. 232 k.p.c. przez zaniechanie wyjaśnienia istotnych dla sprawy okoliczności i poczynienia dowolnych ustaleń,

- art. 327 § 1 pkt 1 i 2 k.p.c. przez brak sporządzenia uzasadnienia wydanego rozstrzygnięcia zgodnie zobowiązującymi przepisami prawa, niewskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia przez niewskazanie faktów, które sąd uznał za udowodnione,

- art. 105 § 2 k.p.c. przez brak zastosowania w sytuacji, kiedy solidarna odpowiedzialność pozwanej w pozwanym co do kosztów procesu wynikała z prawomocnych nakazów zapłaty,

- naruszenie prawa materialnego tj.

-art. 5 k.c. przez niezastosowanie oraz 46 k.r.o. przez brak zastosowania, chociaż w niniejszej sprawie dotyczącej zasądzenia zobowiązania do ponoszenia opłat za wspólne mieszkanie po rozwodzie ten przepis powinien mieć zastosowanie oraz art. 1034 k.c. przez brak zastosowania oraz art. 488 § 1 i 2 k.c. w związku z 13 ust. 1 i 2 i art. 12 ust. 2 i art. 14 ustawy o własności lokali przez nieprawidłowe uznanie, że dostawa ciepłej wody na lokal jest świadczeniem związanym z wykonywaniem zarządu i nie wymaga ustanowienia osobnego regulaminu oraz art. 481 § 1 i 2 k.c. przez zasądzenie odsetek ustawowych za opóźnienie od 1 czerwca 2020 roku podczas gdy zaległość została ustalona na dzień 1 marca 2021 roku oraz od kwoty 15,01zł tytułem skapitalizowanych odsetek od kwietnia 2020 roku, gdy pozew został wniesiony dopiero 8 kwietnia 2021 roku.

Pozwana wniosła o zmianę wyroku przez oddalenie powództwa w całości i obciążenie powoda kosztami procesu.

Pełnomocnik powódki wniósł o oddalenie apelacji i zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja w części zasługiwała na uwzględnienie.

Przede wszystkim należy podkreślić, iż w niniejsze postępowanie dotyczyło dwóch pozwów, pierwszy dotyczył zobowiązań pozwanych K. M. i A. R. wobec powódki w wysokości 1098,72 zł za okres od 1 lutego 2020 roku do 31 maja 2020 roku i drugi dotyczący zobowiązań pozwanych K. M. i A. R. wobec powódki w wysokości 1809,37zł za okres 1 czerwca 2020 roku do 28 lutego 2021 roku. Sąd Rejonowy w stosunku do obu żądań wydał nakazy zapłaty w postępowaniu upominawczym zasądzając całość żądania pozwów wobec oby pozwanych K. M. i A. R. solidarnie:

-nakaz zapłaty z dnia 24 sierpnia 2020r. sygn. I Nc 1638/20

-nakaz zapłaty z dnia 23 kwietnia 2021r. sygn. I Nc 974/21.

Nakazy uprawomocniły się wobec pozwanego A. R., zaś pozwana K. M. wniosła sprzeciwy, w których zakwestionowała wysokość i zasadność roszczenia, zarzuciła brak dokumentów źródłowych i wniosła o zobowiązanie powoda do ich przedłożenia.

W toku procesu pozwana przedstawiła jedynie uchwałę dotycząca kosztów zarządu z 6 marca 2020 roku, w której ustalono, że zaliczka na koszt zarządu nieruchomością wspólną wynosi 3,30 zł/m ² od 1 kwietnia 2020 roku. W pozostałym zakresie powódka nie przedstawiła dokumentów źródłowych z których wynikają pozostałe obciążenia, a to ją zgodnie z art. 6 k.c. obciążał ciężar dowodu.

Bezspornym było, że mieszkanie należące do pozwanych ma powierzchnię 31,80m ² .

Pierwszy z pozwów dotyczył żądania za okres od 1 lutego 2020 roku do 31 maja 2020 roku. Wykazano koszty zarządu od 1 kwietnia 2020 roku, zatem powództwo należało uwzględnić za okres od 1 kwietnia do 31 maja 2020r. 2 tj. 2 x 3,30 zł x 31,80 m ² = 209,88 zł, z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od wniesienia pozwu tj. od 15 lipca 2020r.

Drugi z pozwów dotyczył żądania za okres od 1 czerwca 2020 roku do 28 lutego 2021 roku. Powództwo należało uwzględnić co do kosztów zarządu za ten okres, co daje kwotę 944,46 zł (9 miesięcy x 31,80 m ² x 3,30 zł). , z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od wniesienia pozwu tj. od 8 kwietnia 2021r.

W pozostałym zakresie powództwa jako niewykazane podlegały oddaleniu.

Zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy o własności lokali właściciel ponosi wydatki związane z utrzymaniem jego lokalu, jest obowiązany utrzymywać swój lokal w należytym stanie, przestrzegać porządku domowego, uczestniczyć w kosztach zarządu związanych z utrzymaniem nieruchomości wspólnej, korzystać z niej w sposób nieutrudniający korzystania przez innych współwłaścicieli oraz współdziałać z nimi w ochronie wspólnego dobra. Bezspornym pomiędzy stronami była okoliczność, że pozwani są po rozwodzie i nie zakończyło się postępowanie o podział majątku wspólnego. Zgodnie z art. 46 k.r.o. oraz art. 1034 k.c. w od chwili ustania wspólności ustawowej do majątku, który był nią objęty, jak również do podziału tego majątku, stosuje się odpowiednio przepisy o wspólności majątku spadkowego i o dziale spadku, co oznacza że do chwili podziału majątku wspólnego byli małżonkowie jako współwłaściciele lokalu mieszkalnego odpowiadają solidarnie za zobowiązania dotyczące kosztów utrzymania mieszkania, w tym za zobowiązania związane z kosztami zarządu nieruchomością wspólną.

Sąd Rejonowy w wyroku nie uwzględnił odpowiedzialności solidarnej obydwu pozwanych i nie odniósł się do prawomocnych nakazów zapłaty wobec pozwanego A. R., co musiało także skutkować zmianą wyroku przez wskazanie, że pozwana odpowiada solidarnie za zasądzone zobowiązania wraz z A. R., wobec którego wierzytelności zasądzono prawomocnymi nakazami zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej z dnia 24 sierpnia 2020r. sygn. I Nc 1638/20 oraz z dnia 23 kwietnia 2021r. sygn. I Nc 974/21.

Sąd Okręgowy, mając powyższe na uwadze uznał apelację w części za uzasadnioną i na mocy art. 386 § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji, na mocy art. 385 k.p.c. Sąd oddalił apelację w pozostałej części. W konsekwencji Sąd Okręgowy zmienił także postanowienie o kosztach na podstawie art. 100 k.p.c. stosukowo rozdzielając koszty procesu.

Z uwagi na to, że rozstrzygnięcie dotyczy dwóch pozwów o kosztach procesu orzeczono odrębnie dla każdej sprawy i tak w sprawie o wartości przedmiotu sporu 1098,72zł pozwana ponosi koszty procesu w 19%.

Na koszty w wysokości 674zł złożyły się: opłata od pozwu 100zł, wynagrodzenia pełnomocników stron wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa 2 x 287zł, 19% z 674zł wynosi 128,66 zł, które winna ponieść pozwana, a poniosła 287 zł, powódka zatem winna zwrócić jej różnicę 158,94 zł.

W sprawie o wartości przedmiotu sporu 1809,37 zł pozwana ponosi koszty procesu w 52%.

Na koszty w wysokości 2034 zł złożyły się: opłata od pozwu 200 zł, wynagrodzenia pełnomocników stron wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa 2 x 917 zł, 52% z 2034 zł wynosi 1057,68 zł, które winna ponieść pozwana, a poniosła 917 zł, powinna zatem winna zwrócić powódce różnicę 140,68 zł.

O kosztach postępowania odwoławczego orzeczono na podstawie art. 100 k.p.c. Powódka ponosi koszty postępowania odwoławczego w 40%.

Na koszty postępowania odwoławczego złożyły się: opłata od apelacji 100 zł, wynagrodzenia pełnomocników po 450 zł, łącznie 1100 zł, 40 % wynosi 495 zł, które winna ponieść powódka, a poniosła 450 zł. Powódka zatem winna zwrócić pozwanej różnicę 45 zł.

SSO Magdalena Balion – Hajduk