Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 maja 2022 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Małgorzata Jarząbek

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 6 maja 2022 r. w Warszawie

sprawy J. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

na skutek odwołania J. G.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W.

z dnia 5 maja 2020 r. znak (...)

- zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje J. G. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy od dnia 1 lutego 2020r. do dnia 31 maja 2022r.

Sygn. akt VII U 744/20

UZASADNIENIE

J. G. w dniu 10 czerwca 2020 r. złożyła odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 5 maja 2020 r., znak (...), odmawiającej jej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Odwołująca wskazała, że decyzja została wydana po nierzetelnym rozpatrzeniu jej wniosku i nie jest zgodna ze stanem faktycznym. Decyzję wydano bez bezpośredniego badania i po niepełnej analizie stopnia naruszenia funkcji jej organizmu, bez opinii lekarzy specjalizacji odpowiadających jej chorobom (odwołanie, k. 3 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że odwołująca pobierała rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy przyznaną do 31 stycznia 2020 r., w dniu 1 stycznia 2020 r. złożyła wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty. W toku postepowania komisja lekarska ZUS, orzeczeniem z dnia 24 kwietnia 2020 r. uznała, że odwołująca nie jest niezdolna do pracy. W oparciu o powyższe orzeczenie organ rentowy zaskarżoną decyzją z dnia 5 maja 2020 r. na podstawie art. 102 ust. 1 i art. 107 w zw. z art. 57 ust. 1 pkt 1 ustawy o emeryturach i rentach z Fundusz Ubezpieczeń Społecznych odmówił odwołującej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (odpowiedź na odwołanie, k. 5 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

J. G., ur. (...) z zawodu jest fryzjerką damsko - męską. Ubezpieczona od 1 grudnia 2018 r. do 31 stycznia 2020 r. pobierała rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy, przyznaną decyzją Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 23 maja 2019 r. znak: (...) (wywiad zawodowy, k. 15 – 17 a.r., decyzja ZUS z 23 maja 2019 r., k. 169 a.r.).

W dniu 2 stycznia 2020 r. J. G. złożyła wniosek o ponowne ustalenie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Rozpoznając powyższy wniosek organ rentowy skierował ubezpieczoną na badanie przez Lekarza Orzecznika ZUS, który w orzeczeniu z dnia 13 marca 2020 r. ustalił, że nie jest ona niezdolna do pracy. Następnie orzeczeniem z dnia 24 kwietnia 2020 r. Komisja Lekarska ZUS ustaliła, że J. G. nie jest niezdolna do pracy. Na tej podstawie, decyzją z dnia 5 maja 2020 r., znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. odmówił odwołującej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy (wniosek o rentę z 2 stycznia 2020 r., k. 177-179 a.r., orzeczenie Lekarza Orzecznika ZUS z 13 marca 2020 r., k. 183 a.r., orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS z 24 kwietnia 2020 r., k. 195 a.r., decyzja ZUS z 5 maja 2020 r., k. 197 a.r.).

Ubezpieczona odwołała się od powyższej decyzji (odwołanie, k. 3 a.s.).

Postanowieniem z dnia 9 lipca 2020 r. Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego specjalisty kardiologa i neurologa celem ustalenia: czy odwołująca się jest zdolna, czy też całkowicie lub częściowo niezdolna do pracy, ze szczególnym wskazaniem daty powstania tej niezdolności, a także czy jest to niezdolność trwała czy okresowa, a jeżeli okresowa to na jaki okres oraz, jeżeli nastąpiła zmiana stanu zdrowia ubezpieczonej (poprawa lub pogorszenie), to na czym ona polegała (postanowienie z dnia 9 lipca 2020 r., k. 7 a.s.).

W opinii z dnia 4 sierpnia 2020 r. biegły sądowy z zakresu kardiologii W. S. rozpoznał u ubezpieczonej wrzodziejące zapalenie jelita grubego, polipy poprzecznicy i esicy, hipercholesterolemię, padaczkę. Biegły nie stwierdził całkowitej ani częściowej niezdolności do pracy odwołującej i wskazał, że w zakresie kardiologii dokumentacja medyczna odwołującej nie daje podstaw do rozpoznania u ubezpieczonej jakiejkolwiek choroby układu krążenia. Biegły podkreślił, że głównymi problemami zdrowotnymi ubezpieczonej jest padaczka i wrzodziejące zapalenie jelita grubego i z tej przyczyny dla oceny jej zdolności do pracy konieczna jest opinia biegłego gastroenterologa i biegłego neurologa (opinia biegłego z zakresu kardiologii W. S., k. 20-21 a.s.).

W opinii z dnia 7 kwietnia 2021 r. biegły sądowy z zakresu neurologii T. P. stwierdziła, że ubezpieczona od 1997 r. ma rozpoznaną padaczkę, leczoną lekami padaczkowymi. Napady początkowo częstsze ostatnio rzadkie w dzień i nocy mają charakter ogniskowy. W czasie choroby u ubezpieczonej występowały napady gromadne. Padaczka nie budzi zastrzeżeń. Stan po napadowy trwa kilka godzin. Biegła w badaniu neurologicznym nie stwierdziła objawów ogniskowych, ostatnio występujące napady są poprzedzane bólami brzucha i ilość wtedy wzrasta. W ocenie biegłej nie nastąpiła poprawa stanu zdrowia odwołującej w porównaniu do stanu zdrowia, gdy była kwalifikowana do uznania częściowej niezdolności do pracy. U odwołującej naruszone zostały następujące funkcje organizmu w postaci ośrodka układu nerwowego – potwierdza to badanie podmiotowe, przedmiotowe oraz badania dodatkowe w dokumentacji medycznej. Dysfunkcje związane z układem centralnym mózgowym naruszają sprawność organizmu w stopniu średnim, mają charakter przewlekły, stabilny, rokujący poprawę po systematycznym leczeniu farmakologicznym najnowszymi lekami. Aktualne zaawansowanie schorzeń neurologicznych narusza sprawność organizmu w stopniu dającym podstawę do orzeczenia częściowej niezdolności do pracy na okres 3 lat (opinia biegłego z zakresu neurologii T. P., k. 55-58 a.s.).

Postanowieniem z dnia 26 maja 2021 r. Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego specjalisty gastroenterologa na okoliczności wskazane w postanowieniu z dnia 9 lipca 2020 r. (postanowienie Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie z dnia 26 maja 2021 r., k. 71 a.s.).

W opinii z dnia 5 sierpnia 2021 r. biegły sądowy z zakresu gastroenterologii S. O. rozpoznał u ubezpieczonej wrzodziejące zapalenie jelita grubego w 2019 r. w fazie remisji zmian stwierdzanych endoskopowo, leczone farmakologiczne. Biegły podkreślił, że wrzodziejące zapalenie jelita grubego występujące u ubezpieczonej jest o małej aktywności, bez objawów niedoborowych spadku wagi, niedokrwistości, wyraźnych parametrów obecności aktywnego stanu zapalnego. Biegły wskazał, że aktualne upośledzenie funkcji ustroju odwołującej powodują pewne ograniczenia w pracy w zawodzie wykonywanym przez ubezpieczoną, jednak nie w stopniu powodującym istnienie nawet częściowej niezdolności do pracy. Badania wykonane w 2019 r. wykazały poprawę stanu zdrowia w postaci remisji zmian endoskopowych. W okresach zaostrzeń ubezpieczona może być leczona w ramach czasowej niezdolności do pracy (opinia biegłego z zakresu gastroenterologii S. O., k. 82-83 a.s.).

Postanowieniem z dnia 29 października 2021 r. Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego specjalisty neurologa, innego niż T. P., na okoliczności wskazane w postanowieniu z dnia 9 lipca 2020 r. (postanowienie Sądu Okręgowego Warszawa – Praga w Warszawie z dnia 29 października 2021 r., k. 97 a.s.).

W opinii z dnia 17 stycznia 2022 r. biegły sądowy z zakresu neurologii E. K. zgodziła się z opinią biegłej neurolog T. P. i wskazała, że ubezpieczona ma wykształcenie zawodowe i pracowała jako fryzjerka. Od 14 roku życia leczona jest z powodu padaczki idiopatycznej. W latach 2018-2019 występowały u niej napady padaczkowe gromadne, także z urazami głowy, wówczas wymagała leczenia szpitalnego. W badaniu MR głowy z dnia 28 maja 2020 r. stwierdzono ognisko podrażnienia w prawej okolicy tylko-skroniowej (fale ostre). Obecne leczenie przeciwpadaczkowe prowadzone jest w monoterapii L. (...). Ubezpieczona leczy się fenytoiną, karbazepiną i kwasem walproinowym. Biegła wskazała, że padaczka stanowi przeciwwskazanie do wykonywania pracy na wysokości, przy maszynach w ruchu ciągłym, urządzeniach o wysokiej temperaturze, w bezpośrednim kontakcie z energią elektryczną i narzędziami ostrymi oraz prowadzenia pojazdów mechanicznych. Wystąpienie napadu padaczkowego typu uogólnionego w czasie wykonywania ww. prac stwarza niebezpieczeństwo dla zdrowia i życia osoby badanej i otoczenia. Biegła podkreśliła, że w zawodzie fryzjerki występują ww. czyli praca w bezpośrednim kontakcie z energią elektryczną, narzędziami ostrymi oraz urządzeniami o wysokiej temperaturze. W ocenie biegłej z powodów neurologicznych ubezpieczona jest częściowo niezdolna do pracy zawodowej. Niezdolność do pracy jest okresowa od 1 lutego 2020 r. do dnia 31 maja 2022 r. Z powodów neurologicznych po dniu 31 stycznia 2020r. nie nastąpiła poprawa stanu zdrowia ubezpieczonej (opinia biegłego z zakresu neurologii E. K., k. 116 – 117 a.s.).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach niniejszej sprawy jak również w aktach organu rentowego. Zdaniem Sądu dokumenty, w zakresie, w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia, są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają i tworzą spójny stan faktyczny. Dokumenty te nie były przez strony kwestionowane co do ich autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, a zatem należało ocenić je jako wiarygodne.

Podstawę ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie stanowiły przede wszystkim opinie wydane przez biegłych sądowych z zakresu neurologii T. P. i E. K., które zgodnie twierdziły, że ubezpieczona jest częściowo niezdolna do pracy zawodowej. Opinie ww. biegłych z zakresu neurologii zostały ocenione przez Sąd jako rzetelne, ponieważ zostały wydane przy uwzględnieniu całej dokumentacji medycznej. Ponadto, treść opinii jest jasna i logiczna, a także wyczerpująco i przekonująco uzasadniona. Z tych też względów opinie te nie budziły wątpliwości i zastrzeżeń. Sąd przyjął zatem opinie biegłych sądowych specjalistów neurologów jako podstawę dokonanych ustaleń, uznając, że brak jest podstaw do ich negowania. Wobec zastrzeżeń zgłoszonych przez organ rentowy Sąd dopuścił dowód z opinii biegłej neurolog E. K., która wnioski biegłej neurolog T. P. również podzieliła. Biegła neurolog E. K. rzeczowo i logicznie odniosła się do zastrzeżeń i wyjaśniła kwestie budzące wątpliwości organu rentowego. Sąd miał na uwadze, że organ rentowy w dalszym ciągu nie zgadzał się z opinią biegłego neurolog E. K. i wniósł o dopuszczenie dowodu z innego biegłego sądowego z zakresu neurologii. Sąd pominął ten wniosek postanowieniem z dnia 31 marca 2022 r. na podstawie art. 235 ^{( 2)} § 1 pkt 5 k.p.c. mając na uwadze, że opinia powołanych w sprawie biegłych sądowych z zakresu neurologii dokładnie i wyczerpująco diagnozuje stan zdrowia ubezpieczonej, zaś wniosek ten zmierzał jedynie do przedłużenia postępowania. Orzecznictwo sądowe wypowiada się jednoznacznie co do kwestii, że nie można przyjąć, iż sąd zobowiązany jest dopuścić dowód z kolejnych biegłych w każdym przypadku, gdy złożona opinia jest niekorzystna dla strony (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 lutego 1974 roku, sygn. akt II CR 817/73, LEX nr 7404; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 lutego 1974 roku, sygn. akt II CR 5/74, LEX nr 7407; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 listopada 2001 roku, sygn. akt II UKN 604/00, PPiPS 2003, nr 9, poz. 67). Potrzeba powołania innego biegłego powinna zatem wynikać z okoliczności sprawy, a nie z samego niezadowolenia strony z dotychczasowej złożonej opinii (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 1974 roku, sygn. akt I CR 562/74, LEX nr 7607; uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 4 sierpnia 1999 roku, sygn. akt I PKN 20/99, OSNAPiUS 2000, nr 22, poz. 807; uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 2001 roku, sygn. akt II CKN 639/99, LEX nr 53135). Przy czym potrzebą taką nie może być przeświadczenie strony, że dalsze opinie pozwolą na udowodnienie korzystnej dla strony tezy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 czerwca 2001 roku, sygn. akt II UKN 446/00, OSNAPiUS 2003, nr 7, poz. 182).

Wniosków wynikających z opinii, które wydali pozostali biegli z zakresu gastroenterologii S. O. i kardiologii W. S., Sąd nie podzielił orzekając w sprawie, aczkolwiek ich nie kwestionował. Wymienieni biegli ocenił stan zdrowia J. G. uwzględniając wyłącznie samodzielne istniejące u ubezpieczonej schorzenie gastrologiczne oraz brak schorzeń kardiologicznych, które ich zdaniem nie powodują całkowitej ani częściowej niezdolności do pracy odwołującej. Jednak Sąd miał na uwadze, iż biegły z zakresu kardiologii W. S. zaznaczył w opinii, że głównymi problemami zdrowotnymi ubezpieczonej jest padaczka i wrzodziejące zapalenie jelita grubego i z tej przyczyny dla oceny jej zdolności do pracy konieczna jest opinia biegłego gastroenterologa i biegłego neurologa. Wobec tego podstawę ustaleń faktycznych stanowiła opinia biegłego sądowego z zakresu neurologii, ponieważ główne schorzenie ubezpieczonej - padaczka powoduje u ubezpieczonej częściową niezdolność do dotychczas wykonywanej pracy fryzjerki. Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Okręgowy uznał, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy stanowi wystarczającą podstawę do wydania orzeczenia kończącego postępowanie w niniejszej sprawie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie J. G. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 5 maja 2020 r., znak (...), podlegało uwzględnieniu.

Ubezpieczona wnioskowała o przyznanie prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Z uwagi na stanowisko organu rentowego, który zaskarżoną decyzją odmówił przyznania prawa do świadczenia rentowego, spór koncentrował się wokół tego, czy ubezpieczona J. G. jest osobą niezdolną do pracy i czy ma z tego tytułu prawo do ww. świadczenia, na co wskazywała w odwołaniu.

W myśl art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 504) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki:

1. jest niezdolny do pracy;

2. ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

3. niezdolność do pracy powstała w okresach składkowych wymienionych w ustawie, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

W treści wskazanej wyżej regulacji zostały określone warunki konieczne do powstania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Warunki te muszą być spełnione łącznie. Niezdolność do pracy jest kategorią ubezpieczenia społecznego łączącą się z całkowitą lub częściową utratą zdolności do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu bez rokowania jej odzyskania po przekwalifikowaniu (art. 12 ustawy). Przy ocenie stopnia i trwałości tej niezdolności oraz rokowania, co do jej odzyskania uwzględnia się zarówno stopień naruszenia sprawności organizmu, możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, jak i możliwość wykonywania pracy dotychczasowej lub podjęcia innej oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne ubezpieczonego (art. 13 ust. 1 ustawy) (por. wyrok Sądu Najwyższego – Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z 28 stycznia 2004 r., II UK 222/03). Prawo do świadczenia rentowego z tytułu niezdolności do pracy przysługuje zatem w wypadku wypełnienia wszystkich przesłanek z art. 57 pkt.1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r.

Przepis art. 12 ustawy emerytalnej rozróżnia dwa stopnie niezdolności do pracy - całkowitą i częściową. Zgodnie z ust. 3 ww. przepisu, częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Z kolei całkowita niezdolność do pracy polega na utracie zdolności do wykonywania jakiejkolwiek pracy. Przesłanka niezdolności do jakiejkolwiek pracy odnosi się do każdego zatrudnienia w innych warunkach niż specjalnie stworzone na stanowiskach pracy odpowiednio przystosowanych do stopnia i charakteru naruszenia sprawności organizmu (por. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 8 grudnia 2000 roku, sygn. akt II UKN 134/00 i z dnia 7 września 1979 roku, sygn. akt II URN 111/79). Dokonując analizy pojęcia „całkowita niezdolność do pracy" należy brać pod uwagę zarówno kryterium biologiczne (stan organizmu dotkniętego schorzeniami naruszającymi jego sprawność w stopniu powodującym całkowitą niezdolność do jakiejkolwiek pracy), jak i ekonomiczne (całkowita utrata zdolności do zarobkowania wykonywaniem jakiejkolwiek pracy). Osobą całkowicie niezdolną do pracy w rozumieniu art. 12 ust. 2 ustawy emerytalnej jest więc osoba, która spełniła obydwa te kryteria, czyli jest dotknięta upośledzeniem zarówno biologicznym, jak i ekonomicznym (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 21 grudnia 2004 roku, sygn. akt I UK 28/04). W orzecznictwie przyjmuje się również (wyroki Sądu Najwyższego z dnia 20 sierpnia 2003 roku, sygn. akt II UK 11/03 oraz z dnia 5 lipca 2005 roku, sygn. akt I UK 222/04), że decydującą dla stwierdzenia niezdolności do pracy jest utrata możliwości wykonywania pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu przy braku rokowania odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Gdy więc biologiczny stan kalectwa lub choroba, nie powodują naruszenia sprawności organizmu w stopniu mającym wpływ na zdolność do pracy dotychczas wykonywanej lub innej mieszczącej się w ramach posiadanych lub możliwych do uzyskania kwalifikacji, to stanowią o braku prawa do tego świadczenia. Prawa tego nie można w szczególności wywodzić z przewidzianych w art. 13 ustawy emerytalnej przesłanek, a więc: stopnia naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji, możliwości wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowości przekwalifikowania zawodowego, przy wzięciu pod uwagę rodzaju i charakteru dotychczas wykonywanej pracy, poziomu wykształcenia, wieku i predyspozycji psychofizycznych, bowiem odnoszą się one tylko do ustalania stopnia lub trwałości niezdolności do pracy. Są więc bez znaczenia, jeżeli aspekt biologiczny (medyczny) wskazuje na zachowanie zdolności do pracy. Obiektywna możliwość podjęcia dotychczasowego lub innego zatrudnienia, zgodnie z poziomem kwalifikacji, wykształcenia, wieku i predyspozycji psychofizycznych może być brana pod uwagę tylko wówczas, gdy ubiegający się o rentę jest niezdolny do pracy z medycznego punktu widzenia, gdyż oba te aspekty muszą występować łącznie (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 1999r., sygn. akt II UKN 675/98). O niezdolności do pracy nie decyduje więc niemożność podjęcia innej pracy warunkowana wiekiem, poziomem wykształcenia i predyspozycjami psychofizycznymi, lecz koniunkcja niezdolności do pracy z niezdolnością do przekwalifikowania się do innego zawodu.

Z kolei wyjaśnienie częściowej niezdolności do pracy i treści pojęcia „pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji” wymaga uwzględnienia zarówno kwalifikacji formalnych (czyli zakresu i rodzaju przygotowania zawodowego udokumentowanego świadectwami, dyplomami, zaświadczeniami), jak i kwalifikacji rzeczywistych (czyli wiedzy i umiejętności faktycznych, wynikających ze zdobytego doświadczenia zawodowego) (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 września 2006 roku, sygn. akt I UK 103/06). Dopiero zatem zmiana zawodu w ramach posiadanych kwalifikacji i brak rokowań odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu dają podstawę do przyznania renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy (por. wyroki Sądu Najwyższego z dnia 13 października 2009 roku, sygn. akt II UK 106/09, z dnia 8 maja 2008 roku, sygn. akt I UK 356/07, z dnia 11 stycznia 2007 roku, sygn. akt II UK 156/06 i z dnia 25 listopada 1998 roku, sygn. akt II UKN 326/98).

Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia z dnia 7 lutego 2006r. (sygn. akt I PK 153/05) częściowej niezdolności do pracy, polegającej na utracie w znacznym stopniu zdolności do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji, nie wyklucza możliwość podjęcia przez ubezpieczonego pracy niżej kwalifikowanej. Ubezpieczony, który jest częściowo niezdolny do pracy może być jednocześnie z samej definicji zdolny do pracy zgodnej z posiadanymi kwalifikacjami w nieznacznym stopniu. Tak samo, gdy ubezpieczony wykonuje pracę, która nie jest zgodna z posiadanymi kwalifikacjami, a już na pewno gdy jest pracą poniżej poziomu posiadanych kwalifikacji. Aktualny jest pogląd o konieczności ujmowania łącznie aspektu medycznego i ekonomicznego niezdolności do pracy (por. wyrok Sądu Najwyższego z 10 czerwca 1999r., sygn. akt II UKN 675/98).

Jednakże trzeba jeszcze zauważyć, że w definicji niezdolności do pracy z art. 12 ust. 1 ustawy emerytalnej chodzi o koniunkcję niezdolności do pracy z powodu naruszenia sprawności organizmu i sytuacji, w której nie ma rokowań co do odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Celowość przekwalifikowania zawodowego według art. 13 ust. 1 pkt 2 ustawy emerytalnej nie odnosi się jednak do jakiegokolwiek stanowiska pracy, ale do takiego, które uwzględnia rodzaj i charakter dotychczasowej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne ubezpieczonego. Istnieniu częściowej niezdolności do pracy nie przeczy też wykonywanie pracy zgodnej z kwalifikacjami, choć w rozmiarze odpowiadającym tej nieznacznej zdolności (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 maja 2010 r., sygn. akt I UK 22/10). Ocena niezdolności do pracy w zakresie dotyczącym naruszenia sprawności organizmu i wynikających stąd ograniczeń możliwości wykonywania zatrudnienia wymaga wiadomości specjalnych. W sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych dotyczących prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, do dokonywania ustaleń w zakresie oceny stopnia zaawansowania chorób oraz ich wpływu na stan czynnościowy organizmu, uprawnione są osoby posiadające fachową wiedzę medyczną, a zatem okoliczności tych można dowodzić tylko przez dowód z opinii biegłych sądowych, zgodnie z treścią art. 278 k.p.c. Opinia biegłego ma na celu ułatwienie Sądowi należytej oceny zebranego materiału dowodowego wtedy, gdy potrzebne są do tego wiadomości specjalne. Dlatego opinie sądowo-lekarskie sporządzone w sprawie przez lekarzy specjalistów, mają zasadniczy walor dowodowy dla oceny schorzeń wnioskodawcy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 11 lutego 2016 roku, sygn. akt III AUa 1609/15).

Badając w przedmiotowej sprawie istnienie spornej przesłanki, warunkującej przyznanie ubezpieczonej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu neurologii T. P. i E. K.. Biegłe sądowe wskazały, że odwołująca jest częściowo niezdolna do pracy zawodowej. Padaczka, na którą cierpi odwołująca stanowi przeciwwskazanie do wykonywania pracy na wysokości, przy maszynach w ruchu ciągłym, urządzeniach o wysokiej temperaturze, w bezpośrednim kontakcie z energią elektryczną i narzędziami ostrymi oraz prowadzenia pojazdów mechanicznych. Wystąpienie napadu padaczkowego typu uogólnionego w czasie wykonywania ww. prac stwarza niebezpieczeństwo dla zdrowia i życia osoby badanej i otoczenia. Biegła E. K. podkreśliła, że w zawodzie fryzjerki występują czynniki takie jak praca w bezpośrednim kontakcie z energią elektryczną, narzędziami ostrymi oraz urządzeniami o wysokiej temperaturze. W ocenie biegłej neurolog z powodów neurologicznych ubezpieczona jest częściowo niezdolna do pracy zawodowej. Po dniu 31 stycznia 2020r. nie nastąpiła poprawa stanu zdrowia ubezpieczonej, dlatego też niezdolność do pracy ubezpieczonej trwa od 1 lutego 2020 r. do 31 maja 2022 r.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt rozpatrywanej sprawy Sąd ocenił, że zaskarżona decyzja organu rentowego odmawiająca ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy jest błędna i nie odpowiada rzeczywistemu stanowi rzeczy. W tym miejscu podkreślić należy, że podstawowym dowodem w sprawach o rentę jest dowód z opinii biegłego sądowego. W takim wypadku Sąd nie może poczynić ustaleń sprzecznych z opinią biegłego, jeśli jest ona prawidłowa i jeżeli odmienne ustalenia nie mają oparcia w pozostałym materiale dowodowym. Ponadto w wyroku z dnia 3 września 2009 r. (II UK 30/09) Sąd Najwyższy stwierdził, że gdy sprawa wymaga wiadomości specjalnych, to Sąd nie może rozstrzygać wbrew opinii biegłych sądowych. Oceny powyższej w niczym nie mogło zmienić przekonanie ubezpieczonego o złym stanie jej zdrowia. Zgodnie bowiem z utrwalonym stanowiskiem Sądu Najwyższego, subiektywne przekonanie strony o stopniu niezdolności do pracy ze względu na stan zdrowia nie może mieć decydującego znaczenia dla ustalenia prawa do świadczenia rentowego, albowiem miarodajny jest obiektywnie istniejący stan zdrowia, stwierdzony w toku postępowania, do której to oceny uprawnieni są biegli sądowi lekarze o specjalności odpowiadającej schorzeniom osoby badanej (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 października 1968 r., III PRN 66/68).

W tej sytuacji, Sąd Okręgowy, na podstawie wszechstronnej analizy zebranego w sprawie materiału dowodowego na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. ustaliwszy, że ubezpieczona spełnia przesłankę częściowej niezdolności do pracy, uwzględnił odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (...) Oddział w W. z dnia 5 maja 2020 r., znak (...). Orzekając co do istoty Sąd zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznał J. G. prawo do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy na okres od 1 lutego 2020 r. do dnia 31 maja 2022 r., o czym orzeczono w sentencji wyroku.