Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W dniu 16 kwietnia 2021 r. powód (...) Bank S.A. we W. wystąpił do Sądu Rejonowego Lublin – Zachód w Lublinie z pozwem w elektronicznym postępowaniu upominawczym przeciwko W. K., wnosząc o zasądzenie kwoty 61202,69 zł wraz z odsetkami maksymalnymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 58609,33 zł od dnia 14 kwietnia 2021 r. do dnia zapłaty oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 2497,44 zł od dnia wytoczenia powództwa tj. 16 kwietnia 2021 r. do dnia zapłaty. Ponadto powód wnosił o zasądzenie zwrotu kosztów procesu.

Nakazem zapłaty z dnia 12 maja 2021 r. wydanym w sprawie VI Nc-e (...) Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie uwzględnił powództwo w całości.

Postanowieniem z dnia 5 lipca 2021 r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie umorzył postępowanie w sprawie wskutek skutecznego wniesienia sprzeciwu przez pozwanego i utratę mocy nakazu zapłaty.

W dniu 30 września 2021 r. powód (...) Bank S.A. we W. wystąpił do Sądu Rejonowego w Ciechanowie z pozwem przeciwko W. K., wnosząc o zasądzenie kwoty 61202,69 zł wraz z odsetkami maksymalnymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 58609,33 zł od dnia 14 kwietnia 2021 r. do dnia zapłaty oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od kwoty 2497,44 zł od dnia wytoczenia powództwa w elektronicznym postepowaniu upominawczym tj. 16 kwietnia 2021 r. do dnia zapłaty. Ponadto powód wnosił o zasądzenie zwrotu kosztów procesu.

Nakazem zapłaty z dnia 14 października 2021 r. wydanym w postępowaniu upominawczym Sąd Rejonowy w Ciechanowie uwzględnił powództwo w całości.

Pozwany W. K. w ustawowym terminie wniósł sprzeciw od przedmiotowego nakazu zapłaty, wnosząc o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na jego rzecz zwrotu kosztów procesu. Pozwany kwestionowała powództwo zarówno co do zasady jak i wysokości, podnosząc zarzut zastosowania przez powoda klauzul niedozwolonych, nieważność umowy przez podpisanie jej przez osoby nie posiadające uprawnienia do działania w imieniu banku, nieważność postanowień umowy w zakresie ubezpieczenia oraz prowizji. Ponadto pozwany podniósł zarzut, iż umowa nie została wypowiedziana w sposób prawidłowy, przez co należność nie jest wymagalna.

W toku procesu przed Sądem Rejonowym w Ciechanowie strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 29 stycznia 2020 r. pomiędzy W. K. a (...) Bank S.A. we W. została zawarta umowa o kredyt konsolidacyjny nr (...). Na podstawie przedmiotowej umowy Bank udzielił W. K. kredytu w wysokości 63312,92 zł, obejmujące środki przeznaczone na cele konsumpcyjne w kwocie 1100,00 zł, środki przeznaczone na spłatę zobowiązań finansowych kredytobiorcy wobec banku w kwocie 27594,09 zł, środki przeznaczone na spłatę zobowiązań finansowych kredytobiorcy wobec innych instytucji finansowych w kwocie 10670,00 zł, środki przeznaczone na sfinansowanie składki z tytułu ubezpieczenia indywidualnego w kwocie 10636,57 zł, środki przeznaczone na sfinansowanie prowizji banku za udzielenie kredytu w kwocie 12599,27 zł, środki przeznaczone na sfinansowanie składki z tytułu ubezpieczenia assistance w kwocie 702,00 zł oraz środki przeznaczone na sfinansowanie opłaty za wybrany przez kredytobiorcę sposób przekazania środków przeznaczonych na cele konsumpcyjne w kwocie 10,99 zł. Środki w kwocie 27594,09 zł zostały przeznaczone na spłatę zobowiązań W. K. wobec banku wynikających z umowy nr (...), zaś w kwocie 10670,00 zł na spłatę jego zobowiązań w (...) Bank S.A. w W.. Umowa zawiera uzgodnienia stron w zakresie oprocentowania kredytu. W dniu zawarcia umowy całkowita kwota do zapłaty wynosiła 80738,48 zł. Umowa została zawarta na okres do dnia 1 lutego 2025 r. Spłata kredytu miała nastąpić w 60 miesięcznych ratach płatnych do 1 każdego miesiąca począwszy od marca 2022 r. Wysokość rat wynosiła po 1357,63 zł, zaś ostatniej raty korygującej – 1357,71 zł. Strony uzgodniły ponadto, iż Bank może wypowiedzieć umowę w przypadku braku spłaty w terminie dwóch pełnych rat kredytu, po uprzednim wezwaniu kredytobiorcy do zapłaty zaległych rat lub ich części w terminie ustalonym przez Bank, nie krótszym niż 14 dni roboczych od daty otrzymania wezwania, pod rygorem wypowiedzenia umowy – pkt III ust. 9 umowy. Termin wypowiedzenia umowy wynosi 30 dni ( umowa k. 10 – 12, pełnomocnictwo k. 82 ).

W. K. nie dokonywał systematycznej spłat rat wynikających z umowy o kredyt konsolidacyjny nr (...) z dnia 29 stycznia 2020 r. ( bezsporne ).

Pismem z dnia 8 stycznia 2021 r. Bank wezwał W. K. do spłaty zadłużenia w terminie 14 dni od otrzymania pisma pod rygorem złożenia oświadczenia i wypowiedzeniu umowy z dnia 29 stycznia 2020 r., informując ponadto o możliwości złożenia wniosku o restrukturyzację zadłużenia. Następnie w dniu 3 lutego 2021 r. Bank wydał oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o kredyt konsolidacyjny nr (...) z dnia 29 stycznia 2020 r. Z treści oświadczenia nie wynika, jakie osoby ( imię, nazwisko ) złożyły oświadczenie w imieniu banku ( wezwanie k. 16, oświadczenie k. 17 ).

Bank nie dysponuje dowodem doręczenia W. K. wezwania do spłaty zadłużenia pod rygorem wypowiedzenia umowy oraz wypowiedzenia umowy ( bezsporne ).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dołączonych do akt sprawy: umowy o kredyt konsolidacyjny nr (...) z dnia 29 stycznia 2020 r. ( k. 10 – 11 ), pełnomocnictwa ( k. 82 ), zestawienie wpłat, odsetek i opłat ( k. 8 - 9 ), wezwania ( k. 16 ), oświadczenia o wypowiedzeniu umowy ( k. 17 ).

Wnosząc o oddalenie powództwa pozwany W. K. kwestionował powództwo zarówno co do zasady jak i wysokości, podnosząc m. in. zarzut, iż umowa nie została wypowiedziana w sposób prawidłowy, a tym samym należność nie jest wymagalna.

Wobec podniesionych przez pozwanego W. K. zarzutów to na powodzie (...) Bank S.A. we W. spoczywał ciężar wykazania, że dopełnił obowiązku określonego w pkt III ust. 9 umowy z dnia 29 stycznia 2020 r., a zatem, że wezwał pozwanego W. K. do zapłaty zaległej należności, a następnie – wobec braku spłaty zadłużenia zgodnie z umową - skutecznie wypowiedział umowę.

Zgodnie bowiem z art. 6 kc, ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Z przepisu tego wynikają dwie ogólne reguły: pierwsza – wprowadzająca wymóg udowodnienia faktu, z którego wywodzone są skutki prawne oraz druga – wprowadzająca wymóg udowodnienia tego faktu przez stronę, która wywodzi z niego skutki prawne.

Powód (...) Bank S.A. we W., pomimo podniesionych przez pozwanego W. K. zarzutów w odpowiedzi na pozew, jak też w kolejnych pismach procesowych, nie złożył dowodów na okoliczność doręczenia pozwanemu wezwania do zapłaty zaległości oraz dowodu na okoliczność doręczenia wypowiedzenia umowy o kredyt konsolidacyjny nr (...) z dnia 29 stycznia 2020 r.

W ocenie Sądu, wbrew przekonaniu banku, takimi dowodami nie jest złożony przez bank wydruk śledzenia przesyłki nadanej dnia 4 lutego 2021 r. ( k. 18 ). Z dokumentu wynika jedynie fakt wysłania korespondencji przez stronę powodową, nie wynika jednak aby korespondencja to została doręczona pozwanemu w dniu 8 lutego 2021. Z porównania dat przyjąć należy, że to potwierdzenie nadania dotyczy wypowiedzenia umowy; brak jest natomiast nawet dowodu nadania wezwania do zapłaty z dnia 8 stycznia 2021 r., a zatem nie ma możliwości sprawdzenia czy ewentualne wypowiedzenie umowy nastąpiło po upływie terminu zakreślonego w tym wezwaniu. Dodatkowo wskazać należy, oświadczenie o wypowiedzeniu umowy z dnia 3 lutego 2021 r. nie zawiera danych osób, które podpisały oświadczenie w imieniu banku; brak jest zatem danych pozwalających na ustalenie czy osoby podpisujące to oświadczenie były uprawnione do działania w imieniu banku w tym zakresie, a więc czy – przy założeniu, że oświadczenie zostało pozwanemu skutecznie doręczone – wywołało skutki prawne w postaci wypowiedzenia umowy.

W piśmie procesowym z dnia 16 września 2020 r. ( data stempla operatora pocztowego ) powód przyznał, że nie posiada zwrotnego potwierdzenia dowodu doręczenia pozwanemu W. K. wezwania do zapłaty oraz wypowiedzenia umowy, gdyż korespondencja do pozwanego została wysłana bez zwrotnego potwierdzenia odbioru. Podniósł ponadto, iż brak jest regulacji prawnych co do formy i trybu tego typu korespondencji, zaś korespondencja standardowa wychodząca z banku jest wysyłana listem zwykłym na ostatni podany adres zamieszkania kredytobiorcy co wynika z treści zawartej umowy oraz regulaminu.

W ocenie Sądu, stanowisko powoda (...) Bank S.A. we W. co do braku obowiązku przedstawienia dowodu doręczenia wypowiedzenia umowy kredytowej nie zasługuje na uwzględnienie.

Bank jest profesjonalistą w zakresie w jakim zawarł umowę z pozwanym W. K., konsumentem w rozumieniu przepisu art. 22 ¹ kc. Prowadzi działalność gospodarczą polegającą m. in. na udzielaniu kredytów. Zatem to na banku ciąży obowiązek takiego ukształtowanie procedury postępowania, aby wykazać - na wypadek sporu - wszystkie niezbędne elementy związane nie tylko z zawarciem umowy ale również z jej wypowiedzeniem.

Niewątpliwie, zdaniem Sądu, dowodem doręczenia pozwanemu W. K. wezwania do zapłaty oraz wypowiedzenia umowy limitu kredytowego byłoby zwrotne potwierdzenie odbioru korespondencji. Powód, pomimo że jest profesjonalistą w obrocie gospodarczym, nie złożył takiego potwierdzenia.

Sąd zważył, co następuje:

Roszczenie powoda (...) Bank S.A. we W. nie zasługuje na uwzględnienie.

W ocenie Sądu, podstawą rozstrzygnięcia jest podniesiony przez pozwanego W. K. zarzut braku wymagalności roszczenia, wynikający z braku dowodu skutecznego wypowiedzenia pozwanemu W. K. umowy o kredyt konsolidacyjny nr (...) z dnia 29 stycznia 2020 r.

Pozostałe zarzuty pozwanego dotyczące stosowania przez bank klauzul niedozwolonych są – w ocenie Sądu - niezasadne i nie zasługują na uwzględnienie.

Przepis art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe stanowi, iż przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Stosownie zaś do art. 78 a cyt. ustawy, jej przepisy stosuje się do umów kredytu i pożyczki pieniężnej, zawieranych przez bank zgodnie z przepisami ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, w zakresie nieuregulowanym w tej ustawie.

W ocenie Sądu, brak jest podstaw do kwestionowania ważności zawartej przez strony umowy o kredyt konsolidacyjny. Powód przedłożył na powyższą okoliczność umowę z dnia 29 stycznia 2020 r., opatrzoną podpisami pozwanego W. K. i osoby uprawnionej do działania w imieniu banku.

Z definicji kredytu wskazanej powyżej, wynikającej z art. 69 cyt. ustawy, wynika, że kredytobiorca ma prawo korzystać z przekazanej mu kwoty przez czas oznaczony w umowie. Wcześniejszy zwrot kredytu jest możliwy w przypadku powstania okoliczności uprawniających do wypowiedzenia kredytu i skutecznego dokonania takiego wypowiedzenia przez bank.

Stosownie do treści art. 232 kpc, strony są obowiązane wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne.

Jak wskazano powyżej, pozwany W. K. w sprzeciwie od nakazu zapłaty kwestionował powództwo co do zasady jak i wysokości, wskazując, iż nie otrzymał wypowiedzenia umowy kredytowej, przez co należność nie jest wymagalna.

W tej sytuacji to na banku spoczywał obowiązek wykazania wymagalności roszczenia.

Powód (...) Bank S.A. we W. nie wykazał, że kredyt został skutecznie postawiony w stan wymagalności, wobec braku dowodu doręczenia pozwanemu W. K. wezwania do zapłaty należności pod rygorem wypowiedzenia umowy o kredyt konsolidacyjny oraz dowodu doręczenia oświadczenia o wypowiedzeniu umowy.

Powód w piśmie procesowym z dnia 7 lutego 2022 r. ( data stempla operatora pocztowego ) ograniczył się jedynie do stwierdzenia, że wypowiedzenie umowy o kredyt konsolidacyjny nr (...) z dnia 29 stycznia 2020 r. uprawomocniło się w dniu 17 marca 2021 r. i jest to data wymagalności roszczenia. Jednakże w trakcie procesu powód nie wykazał aby pozwany W. K. otrzymał oświadczenie o wypowiedzeniu umowy, nie wiadomo zatem od jakiej daty powód liczył 30 – dniowy termin wypowiedzenia. Przy czym należy podkreślić, iż pozwany W. K. od samego początku w sprzeciwie od nakazu zapłaty wnosił o oddalenie powództwa, wskazując na brak skutecznego wypowiedzenia umowy.

W sytuacji gdy brak jest dowodu doręczenia pozwanemu W. K. oświadczenia o wypowiedzeniu umowy, brak jest podstaw do żądania przez powoda (...) Bank S.A. we W. zapłaty przez niego należności wskazanej w pozwie. Powód nie wykazał bowiem wymagalności roszczenia objętego pozwem, do czego jest zobowiązany z mocy art. 6 kc.

W związku z powyższym Sąd orzekł jak w pkt I wyroku.

O zwrocie kosztów procesu przez powoda na rzecz pozwanego Sąd orzekł stosownie do art. 98 kpc, zgodnie z którym strona przegrywająca proces jest zobowiązana zwrócić stronie przeciwnej koszty procesu. Sąd oddalił powództwo w całości, a zatem powód (...) Bank S.A. we W. zobowiązany jest zwrócić pozwanemu W. K. poniesione przez niego koszty procesu. W związku z powyższym w pkt II wyroku Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 3617,00 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego z uwzględnieniem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa, ustalonych stosownie do przepisów rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych, przy uwzględnieniu wskazanej wartości przedmiotu sporu.