Pełny tekst orzeczenia

Przewodniczący

-

sędzia Jacek Klęk

Protokolant

-

st. sekr. sąd. Zdzisława Dróżdż

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II Ka 141/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Łasku VII Zamiejscowego Wydziału Karnego z siedzibą w P. z 14 marca 2022 r. w sprawie VII K 108/21

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Słowem wstępu należy wyjaśnić, że w sytuacji gdy środek zaskarżenia w postaci apelacji wywiedziony jest przez oskarżonego, który nie jest reprezentowany przez profesjonalnego obrońcę Sąd nie jest związany wskazanymi w apelacji zarzutami, a jedynie kierunkiem zaskarżenia. Ma to miejsce w sytuacji, jeżeli zgłoszone zarzuty są nieczytelne i utrudniają odkrycie intencji autora, jakie naruszenia przepisów lub reguł gromadzenia dowodów i czynienia ustaleń oskarżony w rzeczywistości kwestionuje. Z treści apelacji (...) wynika wyraźnie, że koncentruje się on na uzasadnieniu zarzutu wymierzenia mu rażąco niewspółmiernie surowej kary. Z tym koresponduje wniosek odwoławczy. Jednoczenie jednak oskarżony wskazuje na zaistnienie w procedowaniu Sądu meriti szeregu uchybień sprowadzających się do naruszenia jego uprawnień procesowych.

Powyższe zdecydowało o zakwalifikowaniu przez Sąd Odwoławczy przedmiotowej apelacji jako kwestionującej wyrok w całości.

Zażywiczywszy mieszany charakter podniesionych zarzutów Sąd w pierwszej kolejności odniesie się do wyszczególnionych w apelacji uwag odnoszących się do procedowania przez Sąd Rejonowy, a w dalszej części omówi zarzut dotyczący rażąco niewspółmiernej kary.

Zarzut obrazy przepisów postępowania opisane w apelacji to:

1)  naruszenia art. 170 § 1 pkt. 2 k.p.k. poprzez oddalenie wniosku dowodowego o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka; przy czym danych świadka w apelacji oskarżony nie sprecyzował, a z akty wynika, że składał jeden wniosek – dotyczący G. G. (k. 352v);

2)  naruszenia art. 172 k.p.k. poprzez oddalenie wniosku dowodowego o konfrontację wyjaśnień skarżącego i współoskarżonego M. M. (1), który „wszystko zgonił na oskarżonego” a ponadto wyjaśniał nieprawdę negując towarzystwo dziewczyny;

3)  art. 175 § 1 i 2 k.p.k. poprzez uniemożliwienie mu z korzystania z prawa do składania wyjaśnień.

Co do żadnego z podniesionych uchybień oskarżony nie wskazywał czy miał, a jeśli tak. jaki wpływ na treść wyroku. Sąd jednak badał te okoliczności z urzędu z uwagi na treść art. 433 § 2 k.p.k.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Odnosząc się do zarzutu obrazy art. 170 § 1 pkt. 2 k.p.k. Sąd Okręgowy nie stwierdza aby postanowienie Sądu Rejonowego z 17 lutego 2022 r. (k. 352v) było wadliwe. Dopuszczenie dowodu jest decyzją Sądu, przy czym podstawowym kryterium pozostaje przydatność przeprowadzenia wnioskowanego dowodu dla oceny zasadności stawionych oskarżonemu zarzutów. Analiza argumentacji Sądu przytoczonej w uzasadnieniu decyzji o oddaleniu wniosku dowodowego oraz treści tego wniosków dowodzi słuszności stanowiska Sądu Rejonowego. Analogicznie rzecz odnosi się do nieuwzględnienia wniosku skarżącego o konfrontacje jego wyjaśnień i wyjaśnień M. M..

Oskarżony domagał się konfrontacji z wyjaśnieniami M. M. podnosząc, że ten wyjaśnił nieprawdę twierdząc, że działał pod presja A. K. oraz negując to, że „był z dziewczyną”. Co do kwestii pierwszej – M. M. wyjaśnił, że dokonując wspólnie z (...) kradzieży paliwa był pod presją apelującego, ale owej presji nie sprecyzował. Co istotniejsze, Sąd meriti dokonując ustaleń faktycznych takiej okoliczności nie ustalił (poprzestał na stwierdzeniu, że pomysłodawcą był A.P. K., a M. M. przystał na ten pomysł, czego skarżący nie kwestionuje). Sąd nie przywołał jej także uzasadniając wymiar orzeczonej wobec A.P. K. kary. Co do kwestii drugiej nadmienić trzeba, że owa „dziewczyna M. M.” zaistniała w postępowaniu wyłącznie skutkiem relacji A.P. K., który wyjaśniając w dochodzeniu (k. 90-91) podał, że w okresie kwietnia i maja 2020 r. mieszkał w miejscowości N. wspólnie z M. M. oraz dziewczyną tegoż, a w kolejnych wyjaśnieniach – już po zmianie stanowiska, co do zarzutu – wyjaśniając odnośnie kradzieży na szkodę stacji paliw A. podał: „Więcej nikt inny (poza M. M. – przyp. JK) ze mną nie był na tej stacji i w tym pojeździe. No może jeszcze dziewczyna M. M. (1).” (k. 105). Okoliczności tej M. M. zaprzeczył wyjaśniając, że w tamtym czasie nie był w związku z kobietą. Powyższe oznacza, że sam(...)nie był pewien, co do obecności wspomnianej „dziewczyny”, a przy tym nie stwierdzi wyjaśniając na okoliczność powyższego aby miała ona w jakikolwiek sposób uczestniczyć w kradzieży (wszak wyjaśnił jedynie, że może była a nie, że była). Zważywszy powyższe decyzja Sądu Rejonowego o oddaleniu wniosku oskarżonego o konfrontację wyjaśnień jego i M. M. była słuszną, bowiem postulowana czynności nie dotyczyła istotnych okoliczności sprawy (po pierwsze żaden z dowodów nie pozwalał na ustalenia obecności na miejscu kradzieży „dziewczyny M.” a po wtóre żaden z dowodów, nie wyłączając wyjaśnień A.P. K. nie wskazywał na to, że owa „dziewczyna” w jakikolwiek sposób współdziałała z oskarżonymi). Analogicznie rzecz przedstawia się z oczywiście zbędnym przesłuchiwaniem (...) – wszak w sprawie nie chodzi o to kto towarzyszył oskarżonym gdy pomieszkiwali w N. ale o to kto dokonywał przypisanych oskarżonym czynów zaistniałych w innych miejscowościach.

Zapoznawszy się z protokołami z rozprawy głównej Sąd nie stwierdza także aby skarżący był pozbawiany prawa do składania wyjaśnień. Trudno uznać za coś więcej niż polemikę jego twierdzenia o uniemożliwianiu mu swobodnej wypowiedzi, skoro miał zarówno możliwość swobodnego składania wyjaśnień (k. 352 i n.) a także składał i uzasadniał wnioski dowodowe. Nadto Sąd uwzględnił jego wniosek o odroczenie rozprawy do czasu ustanowienia obrońcy, czego nie uczynił, a przy tym i nie wnosił o wyznaczenie mu obrońcy z urzędu.

Wniosek

W zakresie opisanych uchybień oskarżony nie skonkretyzował wniosku odwoławczego.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

3.2.

Rażąco niewspółmierna surowość wymierzonej kary roku pozbawienia wolności wyrażająca się:

a)  dysproporcją pomiędzy karą a stopniem społecznej szkodliwości czynu przypisanego tj. wg oskarżonego dokonaniem kradzieży paliwa wartości 100 zł;

b)  nieuwzględnieniem przy wymiarze kary motywów, które kierowały skarżącym („powodów dlaczego to paliwo ukradłem … nie miałem jak poruszać się tym samochodem”);

c)  nieuwzględnieniem przy wymiarze kary jego deklaracji naprawienia szkody w przyszłości.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Analizując dolegliwość skazania kształtowaną wobec oskarżonego przez karę pozbawienia wolności, grzywnę w wymiarze 80 stawek dziennych (przy ustaleniu stawki na kwotę 10 zł) oraz środek kompensacyjny i rozstrzygnięcie o kosztach, w kontekście argumentacji Sądu Rejonowego tego dotyczącej, Sąd Okręgowy nie stwierdza aby ta skutkowała rażącą niesprawiedliwością kary orzeczonej wobec skarżącego. Po pierwsze nie jest prawdą, by oskarżonemu przypisano kradzież paliwa wartości 100 zł – bo łącznie było to 649,78 zł. Po wtóre – odnosząc się bezpośrednio do zarzutu z pkt. a – rażąca niewspółmierność kary wskazana w art. 438 pkt 4 k.p.k. ma charakter oceny, a jej istota wyraża się oczywistym nieuwzględnieniem zarówno okoliczności popełnienia przestępstwa, jak i osobowości sprawcy skutkującym tym, że w społecznym odczuciu orzeczona karą oczywiście niesprawiedliwą. Nie chodzi więc o każdą ewentualną różnicę, co do wymiaru kary, lecz różnicę ocen tak istotną, że w świetle wszystkich okoliczności popełnionego czynu oraz osoby sprawcy karę wymierzoną nazwać można byłoby – w potocznym rozumieniu tego słowa – „rażąco” niewspółmierną, czyli nieakceptowalną.

Przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu oskarżonego należy podzielić argumentację Sądu I instancji, w której to Sąd uwzględnił charakter naruszonego dobra oraz właściwie ustalił okoliczności obciążające i łagodzące, z poszanowaniem dyrektyw wymiaru kary z art. 53 k.k. Sąd I instancji prawidłowo przyjął, że działanie oskarżonego cechowała wysoka karygodność. Słusznie odwołał się do uprzedniej, wielokrotnej karalności oskarżonego. Oskarżony przypisano dokonanie ogółem pięciu wykroczeń dokonanych z wykorzystaniem tego samego modus operandi. Niewątpliwe istnieją podstawy do stwierdzenia, że łączna wartość szkody nie był znaczna, bo o 149,14 zł przekraczała graniczną wartość uzasadniającą zastosowanie art. 12 § 2 k.k. Jednakowoż dla oceny stopnia społecznej szkodliwości co najmniej równie ważna jest ilość czynów przypisanych (tu: 5) bo to ona determinuje stopień zawinienia i poczucie bezkarności oskarżonego dowodząc tego, że dla niego prawo własności służące innym ma znaczenie o ile przedmiot własności da się ukraść i spożytkować dla siebie. Oskarżony usprawiedliwiał się tym, że nie zmienił tablic rejestracyjnych, a szukał pracy, do czego potrzebował samochodu a nie miał za co kupić paliwa. Pierwsza z okoliczności nie ma charakteru łagodzącej bowiem posługiwanie się fałszywymi tablicami rejestracyjnymi pojazdu od 2019 r. jest odrębnym przestępstwem, trudno więc nagradzać oskarżonego za to, że nie popełnił kolejnego przestępstwa nb zagrożonego analogicznie jak czyn z art. 278 § 1 k.k.). Co do drugiej okoliczności poszukiwanie pracy – choć niewątpliwie pożądane społecznie nie może usprawiedliwiać czynów przestępnych. Do tego, już po dokonaniu przypisanych czynów oskarżony pracował zarobkowo, tak w Polsce, jak i za granicą. Gdyby wieć w istocie miał jakiekolwiek wyrzuty sumienia w związku z przedmiotowymi zachowaniami, gdyby miało dla niego znaczenie pokrzywdzenia innych osób, miał możliwości i mógł zapłacić za skradzione paliwo, zwłaszcza że sam definiuje szkodę jako nieznaczną. Oskarżony nauczony doświadczeniem wcześniejszych skazań (za przestępstwa p-ko mieniu), winien wykazać się większym zrozumieniem konsekwencji swoich czynów, jednak mimo tego, ponownie, pięciokrotnie, dopuścił się zachowań wymagających interwencji prawnokarnej. Trudno w tej sytuacji stwierdzić, aby kara inna niż pozbawienie wolności mogła spełnić cele z art. 53 k.k. Kary wolnościowe już jakieś 20 skazań wstecz przestały być dla oskarżonego karami dolegliwymi. Zdaniem Sądu tylko pozbawienie wolności jest w stanie oddziaływać na przyszłe zachowania oskarżonego – stąd Sąd nie stwierdza by dolegliwość skazania kształtowana przede wszystkim przez karę pozbawienia wolności (oskarżony nie upatrywał się surowości w rozstrzygnięciach o grzywnie, środku kompensacyjnym czy kosztach) nie przystawała do okoliczności czynu, stopnia zawinienia oskarżonego, jego cech osobistych oraz wartości skradzionego mienia.

Wniosek

Zmiana wyroku poprzez orzeczenie w miejsce kary pozbawienia wolności kary 10.000,00 zł grzywny.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Wniosek jest niezasadny. Wynika to wprost z okoliczności przytoczonych powyżej. Zdaniem Sądu jest jeszcze jeden aspekt – oskarżony postuluje absurdalnie wysoką grzywnę (w odniesieniu do czynu) w sytuacji gdy, od dwóch lat nie był w stanie naprawić szkody wartości 649,78 zł. Wniosek zatem pozostaje tak samo nieskuteczny, jak złożony zarzut.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Rozpoznając apelację oskarżonego Sąd nie stwierdził konieczności orzekania poza granicami zaskarżenia.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Wyrok Sądu Rejonowego w Łasku VII Zamiejscowego Wydziału Karnego z siedzibą w P. z 14 marca 2022 r. w sprawie VII K 108/21

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Prawidłowo ujawniony w toku rozprawy materiał dowodowy nie pozostawia wątpliwości, że oskarżony jest winny dokonania opisanych w czynie przypisanym wykroczeń które w sprawie wiąże zastosowanie art. 12 § 2 k.k. nakazujące skazanie oskarżonego za dokonanie wykroczenia jak za kradzież wg Kodeksu karnego. Równocześnie orzeczona kara odpowiada społecznej szkodliwości przypisanych zachowań i nie przekracza wysokiego stopnia winy oskarżonego. Jakakolwiek kara nieizolacyjna nie spełniłaby celów z art. 53 k.k., w szczególności ominęłaby zasady prewencji indywidualnej, co biorąc pod uwagę wielokrotną uprzednią karalność i wielość czynów przypisanych w sprawie niniejszej jest istotne. Reasumując – przypasany oskarżonemu czyn, w świetle jego okoliczności oraz działania przez oskarżonego w ramach recydywy wskazuje na słuszność orzeczenia kary pozbawienia wolności wraz z grzywną we wskazanym przez Sąd Rejonowy wymiarze.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

2.

Na podstawie art. 618 § 1 pkt 1 i 3 k.p.k. w zw. z art. 636 § 1 k.p.k. zasądzono od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa wydatki związane z ryczałtem za doręczenia (20 zł) oraz kosztem doprowadzenia oskarżonego na rozprawę apelacyjną (20 zł). Opłata została wymierzona w oparciu o art. 2 ust. 1 pkt 3 w zw. z art. 8 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. 1983 r., nr 49, poz. 223).

7.  PODPIS