Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

IV Ka 262/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego w Opocznie z dnia 30 grudnia 2021 r. wydany w sprawie II K 362/20

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Apelacja oskarżyciela posiłkowego:

- zarzut obrazy przepisów art 72 § 1 pkt 8 kk , polegający na niezastosowaniu w stosunku do oskarżonego I. P. (1) środka probacyjnego polegającego na nałożeniu na oskarżonego obowiązku zapłaty na rzecz pokrzywdzonego M. B. (1) kwot zasądzonych nakazem zapłaty wydanym przez Sąd Rejonowy w Płocku, w sytuacji gdy orzeczenie kary pozbawienia wolności z warunkowym jej zawieszeniem nie zawiera jakiegokolwiek innego środka probacyjnego przewidzianego art. 72 § 1 kk;

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacja oskarżyciela posiłkowego okazała się zasadna, albowiem jedynie dodatkowe nałożenie na oskarżonego wnioskowanego środka karnego pozwalało na uznanie, iż zastosowana doń represja karna jest prawidłowa.

Przy zastosowaniu instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary sąd nakłada na skazanego określone obowiązki, których podstawowy katalog został zawarty w art. 72 kk. Katalog obowiązków próby przy warunkowym skazaniu nie ma jednak charakteru zamkniętego, na co wskazuje zawarty w przepisie art. 72 § 1 pkt 8 kk zwrot, że sąd może zobowiązać skazanego do "innego stosownego postępowania". Rozwiązanie to stanowi wyraźny wyłom od zasady określoności kar i środków karnych ( nulla poena sine lege). Motywowane jest zasadą indywidualizacji kary, która w odniesieniu do warunkowego zawieszenia wykonania kary wymaga elastyczności w określeniu warunków próby. Pomaga zatem dostosować obowiązek do potrzeb prewencyjnokryminalnych, jakie ma zaspokoić prawo karne wobec sprawcy, a także pozwala skuteczniej wspierać przestrzeganie porządku prawnego określonego w innych gałęziach prawa (tak J. Warylewski, Prawo karne, 2004, s. 86–87) przez zobowiązanie skazanego do stosownego postępowania w okresie próby, wyrażającym się np. w nałożeniu obowiązku, który wynika z orzeczenia wydanego w sprawie cywilnej (uchw. SN z 13.3.1982 r., VI KZP 18/81, OSNKW 1982, Nr 6, poz. 31).

Wbrew twierdzeniom obrońcy, a podzielając pogląd oskarżyciela posiłkowego, Sąd Okręgowy stanął na stanowisku, że analiza zachowania oskarżonego na przestrzeni ostatnich ponad 10 lat uzasadnia wniosek o potrzebie silniejszego wdrażania go do obowiązującego porządku prawnego, w rozumieniu potrzeby zapobiegnięcia przestępczym zachowaniom na przyszłość. Akta sprawy wskazują bowiem, że pomimo upływu już ponad 11 lat od daty przestępstwa oskarżony nie kwapił się, by naprawić szkodę wyrządzoną pokrzywdzonemu. Pomimo bowiem upływu aż tak długiego czasu, oskarżony nie poczuwał się w obowiązku do wykonania choćby w części orzeczenia sądu cywilnego, gdzie zachowanie będące źródłem takiego obowiązku to przedmiotowe przestępstwo karne. Stąd właśnie na podstawie art. 72 § 1 pkt 8 kk zobowiązano oskarżonego, w związku ze skazaniem za czyn przypisany w punkcie I wyroku, do wykonania nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy w Płocku w dniu 17 listopada 2011 roku, sygn. akt V GNc 2023/11 w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia.

Ustawodawca zezwala na zobowiązanie oskarżonego do każdego "innego stosownego postępowania" w okresie próby, które może zapobiec popełnieniu przez oskarżonego ponownie przestępstwa. Sformułowany w art. 415 § 5 kpk zakaz orzekania obowiązku naprawienia szkody, w sytuacji gdy o roszczeniu wynikającym z przestępstwa rozstrzygnięto prawomocnie w innym postępowaniu, nie sprzeciwia się zobowiązaniu oskarżonego w trybie art. 72 § 1 pkt 8 kk do wykonania orzeczenia, w którym o roszczeniu tym rozstrzygnięto (wyr. SA w Katowicach z 8 kwietnia 2009 r., II AKa 63/09, KZS 2009, Nr 9 poz.87). Nie tworzy bowiem żadnego kolejnego tytułu wykonawczego, a jedynie powoduje, iż wyraźnie zachowania oczekuje się od niego w okresie próby. W przedmiotowej sprawie zastosowanie środka probacyjnego będzie miało na celu zapobieżenie ponownemu popełnieniu przestępstwa, a także będzie spełniało funkcję prewencyjną. W przypadku nie orzeczenia w/w środka probacyjnego nie zostałyby osiągnięte cele, które za zadanie ma spełniać kara. Dodatkowo w przypadku A. P. zobowiązanie do wykonania nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy w Płocku w dniu 17 listopada 2011 roku będzie dla niego dodatkowo odpowiednim przypomnieniem konsekwencji, jakie niesie za sobą popełnione przestępstwo.

Jednocześnie sąd odwoławczy zauważa, że wymiar kar zasadniczych pozbawienia wolności i grzywny - jednostkowych i łącznych - orzeczonej wobec I. P., gdzie wykonanie orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zostało warunkowo zawieszone, nie nosi znamion niewspółmierności z rozumieniu art. 438 pkt 4 kpk.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku w części dotyczącej orzeczonej kary, przez orzeczenie środka probacyjnego polegającego na nałożeniu na oskarżonego obowiązku zapłaty na rzecz pokrzywdzonego kwot zasądzonych nakazem zapłaty;

☒ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Zarzut podniesiony w apelacji oskarżyciela posiłkowego zasługuje na uwzględnienie.

3.2.

Apelacja obrońcy oskarżonego:

1. zarzut obrazy przepisów prawa materialnego, tj. 300 § 1 kk , polegający na uznaniu, że I. P. (1) dopuścił się przestępstwa określonego w tym artykule, podczas gdy w przypisanym oskarżonemu czynie brak było wszystkich znamion występku z powołanego wyżej przepisu, a mianowicie znamienia skutku w postaci uszczuplenia zaspokojenia wierzyciela, albowiem zgodnie z ustaleniami sądu już w czasie sprzedaży ruchomości opisanych w zarzucie oskarżony posiadał zadłużenie w wysokości tak znacznej, że wartość zbytych przedmiotów nie pokryłaby kosztów postępowania egzekucyjnego;

2) obrazy przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu, a mianowicie art. 300 § 3 kk poprzez błędne przyjęcie, że doszło do uszczuplenia zaspokojenia wielu wierzycieli, a więc zrealizowanie znamienia typu kwalifikowanego przestępstwa, podczas gdy zgodnie z poglądem orzecznictwa i doktryny liczby pięciu podmiotów pokrzywdzonych wskutek działania I. P. (1) nie można określić pojęciem "wielu";

3) obrazy przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu, a mianowicie art. 284 § 2 kk poprzez błędne przyjęcie, że w ramach zarzucanego mu przestępstwa dokonał przywłaszczenia składek na ubezpieczenia społeczne, podczas gdy nieopłacanie składek na ubezpieczenie społeczne nie może stanowić przestępstwa przywłaszczenia, albowiem nie są one rzeczą, ani prawem majątkowym;

4) błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia (punkt V wyroku), który mógł mieć wpływ na jego treść, polegający na błędnym uznaniu, że przyjmując od pokrzywdzonego M. B. (2) podwykonawstwa, oskarżony działał z zamiarem bezpośrednim doprowadzenia w/w do niekorzystnego rozporządzenia mieniem, podczas gdy w dacie zdarzenia oskarżony był przekonany, że umowa, jaką zawarł on z (...) S.A. pozwalała na zatrudnienie podwykonawców, zabezpieczając finanse przeznaczone na ich wynagrodzenie, a problemy w tym zakresie wynikały z nieoczekiwanych okoliczności, na które oskarżony nie miał wpływu;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadne 1, 2, 3, 4;

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Ad. 1

Występek z art. 300 § 1 kk ma charakter skutkowy. Skutkiem jest udaremnienie lub uszczuplenie zaspokojenia roszczeń wierzycieli, przy czym nie musi to oznaczać wystąpienia szkody (Górniok [w:] Górniok i in., t. 2, s. 623–624; Majewski [w:] Zoll III, s. 705; wyrok SA w Gdańsku z 22.12.2016 r., II AKa 372/16, LEX nr 2310600). W przedmiotowej sprawie sąd rejonowy słusznie uznał, że oskarżony I. B. uszczuplił zaspokojenie wielu swoich wierzycieli, poprzez sprzedaż w krótkich odstępach czasu z góry powziętym zamieram K. B. oraz I. B. składników swojego majątku w postaci maszyn i urządzeń budowlanych oraz wyposażenie mieszkania, czym działał na szkodę wierzycieli: (...) Z. i T. B., (...) K. S. i J. W. (2), Usługi Budowlane (...) M. B. (3), O. I Sp z o. z., (...) Sp. z o. o. w W.. W ocenie sądu okręgowego oskarżony zbywał składniki swojego majątku, mając świadomość, że jego własnej firmie grozi całkowita niewypłacalność. Ponadto jak trafnie podkreślił sąd rejonowy, z całą pewnością zachowanie oskarżonego nacechowane było świadomością bliskiego własnego bankructwa i złą wolą wobec wierzycieli, a przejawiało się np. w fakcie, że z jednym z pokrzywdzonych wierzycieli istniały ustalenia, iż przyjmie on w ramach zapłaty część sprzętu budowlanego należącego do prowadzonej przez oskarżonego działalności gospodarczej Usługi (...), z pominięciem pozostałych firm, wobec których oskarżony też miał zobowiązania finansowe. W taki m.inn. sposób oskarżony chciał pokrzywdzić wszystkich innych swoich wierzycieli. Szczególnie krótki okres czasowy, w którym oskarżony zbywał większość składników majątku, intensywność jego zabiegów, wyjątkowa aktywność na tym polu, oferowane ceny, jednoznacznie wskazują na celowe jego działanie na szkodę w/w wierzycieli. Sąd odwoławczy zauważa także, co obrońca całkowicie pomija, że sam I. P. przyznał się do zarzuconego mu czynu i złożył wyjaśnienia go potwierdzające, przyznając świadomość grożącej niewypłacalności prowadzonej firmy. Nie ma racji obrońca, gdy – dosyć przewrotnie - podnosi, iż oskarżony nie „uszczuplił” niczyjego majątku, bo i bez zachowań opisanych w punkcie III aktu oskarżenia, i tak oskarżonego nie byłoby stać na zapłatę należnych wierzycielom pieniędzy. Otóż analiza tego, co sprzedał oskarżony „za plecami” swoich wierzycieli, wskazuje jednoznacznie, że znacząco zaniżał kwoty proponowane za sprzedaż składników swojego majątku, gorączkowo poszukując nabywców, oferując sprzedaż błyskawiczną, przeprowadzoną w pospiechu i w swoistym ukryciu przed otoczeniem. Nie inaczej przecież należy rozumieć zeznania świadków, przedstawicieli pokrzywdzonych i innych, którzy konsekwentnie i zgodnie zeznają o tym, iż nagle z hali produkcyjnej „znikały” sprzęty i maszyny, uniemożliwiając zakończenie jakiś rozpoczętych prac, czy różne oferty składane różnym osobom, co do tych samych składników mienia. Jak wskazano na wstępie, przestępstwo uszczuplenia zaspokojenia wierzycieli wcale nawet nie oznacza, że finalnie musi dojść do jakiejkolwiek szkody. W przedmiotowej sprawie w/w sprzedaż składników majątku, opisana w punkcie III aktu oskarżenia, niewątpliwie znacząco uszczupliła majątek oskarżonego, który zaczął wyzbywać się wszystkiego ze swojego majątku, nawet np. wyposażenia własnego mieszkania, w sposób ustalony przez sąd rejonowy, a co za tym idzie, spowodowało to niewątpliwie - choćby o kwoty należne za tak oferowane do sprzedaży mienie - uszczuplenie możliwości zaspokojenia wskazanych w akcie oskarżenia wierzycieli. Uszczuplenie majątku to jego ograniczenie częściowe, bez względu na wielkość części. Dodatkowo także, wobec zniknięcia oskarżonego na następne blisko 10 lat dla polskiego wymiaru sprawiedliwości, szczególnie czytelnie jawią się tu rzeczywiste zamiary I. P..

Ad. 2.

Sąd rejonowy prawidłowo uznał oskarżonego za winnego popełnienia występku z art. 300 § 3 kk ( nota bene analiza akt sprawy pozwalałaby na wyprowadzeniu wniosku o istniejącej woli objęcia ściganiem za przedmiotowy czyn ze strony wszystkich pokrzywdzonych, co byłoby niezbędne dla przypisania czynu z art. 300 § 1 kk). Prawidłowa jest tu przyjęta przez sąd meriti kwalifikacja prawna działania oskarżonego, jako działanie na szkodę wielu wierzycieli, nawet w sytuacji wymienienia jedynie 5-ciu takich pokrzywdzonych w przypisanym czynie (akta sprawy zupełnie pomijają ewentualne istnienie innych , bardzo licznych wierzycieli, wynikające z pism ujawnionych w mieszkaniu I. P., a które miały zostać sporządzone przez niego osobiście na datę zakończenia działalności gospodarczej k. 178-185 oraz losy tych zobowiązań). Nie sposób się zgodzić z apelantem, że wskazanych w akcie oskarżenia pięciu wierzycieli należy potraktować w rozumieniu prawa karnego jako "kilku", a nie jako „wielu” – szczególnie, gdy w przepisie art. 301 kk ustawodawca posługuje się także znamieniem „kilku” w odniesieniu do wierzycieli. Taki wniosek - tylko wstępnie i powierzchownie - wydaje się być uzasadniony. Sąd odwoławczy zważył bowiem, iż znamię „kilku” nie jest zarezerwowane jedynie dla przepisu art. 300 § 3 kk. Natomiast skoro ustawodawca posługuje się tożsamym znamieniem w ustawie wielokrotnie, to uzasadnionym jest, by jego znaczenie odczytywano podobnie. W ustawie Kodeks karny znamię „wielu” pojawia się np. przy przestępstwie sprowadzenia zdarzenia powszechnie niebezpiecznego. W postanowieniu z dnia 11 stycznia 2017 r. w sprawie III K 196/16 Sąd Najwyższy, wypowiadając się w kontekście przestępstwa z art. 163 § 1 kk wskazał, że nie ma racjonalnego powodu dla którego określenie "wiele osób" należałoby postrzegać "sztywno", jako większą ilość osób niż "kilka". Wynika z tego zatem, że "wiele" - w odniesieniu do osób czy podmiotów gospodarczych - nie musi oznaczać co najmniej 10, czy więcej niż 10. Znamię wielości osób jest pojęciem ocennym i powinno być postrzegane w kontekście okoliczności konkretnego zdarzenia stanowiącego przedmiot zarzutu. W przywołanym powyżej judykacie Sąd Najwyższy stoi na stanowisku, że skoro znamię to nie zostało przez ustawodawcę określone w sposób konkretny, to nie ma też powodu, aby w drodze wykładni przyjmować, że ma ono jednak swój jednoznaczny i precyzyjny wymiar w postaci liczby minimalnej wypełniającej dyspozycję art. 163 § 1 kk. Ponadto skoro określenie "wiele" nie zostało w ustawie karnej sprecyzowane, to nie należy dokonywać jego precyzowania na płaszczyźnie wykładni, pozostawiając ocenę realizacji danego znamienia dyskrecjonalnej decyzji organu władzy sądowniczej w praktyce orzeczniczej.

Sąd okręgowy, uwzględniając powyższe oraz okoliczności przedmiotowej sprawy, uznał, iż prawidłowo przyjęto wyczerpanie przez oskarżonego dyspozycji art. 300 § 3 kk, a nie § 1 tego przepisu. W przedmiotowej sprawie oskarżony I. P. (1) uszczuplił zaspokojenie 5 wskazanych imiennie wierzycieli. Były to podmioty gospodarcze reprezentowane przez osoby fizyczne, gdzie analiza zeznań świadków, w tym w szczególności osób reprezentujących wierzycieli prowadzi do wniosku, iż działania I. P. dotyczyły de facto wszystkich ludzi pracujących obok siebie, na tej samej budowie, w ramach podobnego zadania tj. wykonania remontu tego samego obiektu. Byli to podwykonawcy firmy oskarżonego pracujący na terenie hali produkcyjno-magazynowej w O.. Tak ustaleni pokrzywdzeni, faktycznie działający obok siebie, niemal w tym samym miejscu, pokrzywdzeni tym samym działaniem oskarżonego, w pełni uzasadniała przyjętą przez sąd rejonowy kwalifikację prawną czynu ze znamieniem „wielu” – w rozumieniu wszyscy (czy niemal wszyscy) w danym układzie faktycznym.

Ad.3.

Dla przypisania sprawstwa przestępstwa z art. 284 § 2 kk konieczne jest ustalenie spełnienia znamion strony podmiotowej czynu polegającej na tym, iż sprawca już w momencie naliczania pracownikowi wynagrodzenia, miał zamiar dokonania tylko pozornego potrącenia należności, których następnie nie zamierzał odprowadzić do ZUS, tylko przywłaszczyć sobie tą kwotę – czyli określone mienie. Przywłaszczenie jest przestępstwem kierunkowym, a warunkiem odpowiedzialności jest działanie lub zaniechanie sprawcy w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Niewątpliwie cl przywłaszczenia jest pojęciem węższym niż cel osiągnięcia korzyści majątkowej. Ustalenia faktyczne dokonane przez sąd rejonowy są prawidłowe, a wniesiona apelacja nie zdołała przekonać o ich ewentualnym będzie. I. P. nie godził się na możliwość przywłaszczenia, lecz chciał takiego przywłaszczenia – co przecież sam potwierdził słownie, a analiza zachowania oskarżonego towarzysząca „rozliczeniom się” ze swoimi pracownikami powyższe potwierdza. Ucieczka przed wszelakimi konsekwencjami na blisko 10 lat za granicę, z pieniędzmi należnymi za pracowników do ZUS, stanowi przysłowiową „kropkę nad i”. Zachowanie sprawcy było ukierunkowane na określony cel, którym było włączenie powierzonej rzeczy - określonych kwot pieniędzy - do swojego majątku i postąpienie z nią jak z własną Wbrew twierdzeniom obrońcy sporne „składki” przekonująco zostały uznane przez sąd rejonowy, jako mogące wypełniać znamię przywłaszczonej rzeczy.

Ad. 4.

Należy podkreślić, iż zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku nie może sprowadzać się tylko i wyłącznie do samej polemiki z ustaleniami poczynionymi przez Sąd, a wyrażonymi w uzasadnieniu wyroku. Zarzut błędu w ustaleniach faktycznych powinien dążyć do wykazania konkretnie uchybień w zakresie logicznego rozumowania i doświadczenia życiowego, których miał dopuścił się Sąd przy ocenie zebranego materiału dowodowego. Sama możliwość przeciwstawienia ustaleniom sądu orzekającego odmiennego poglądu w kwestii ustaleń faktycznych, opartego na innych dowodach od tych, na których oparł się sąd I instancji, a zwłaszcza tylko na wyjaśnieniach oskarżonego skarżącego wyrok, nie może prowadzić do wniosku o popełnieniu przez sąd błędu w ustaleniach faktycznych (tak np. wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 29.10.2010r., II Aka 162/10). Innymi słowy: sama możliwość przeciwstawienia poczynionym przez Sąd ustaleniom odmiennego punktu widzenia, nie stanowi uzasadnienia stwierdzenia, iż Sąd dopuścił się błędów w ustaleniach faktycznych.

Przyjmuje się również, iż błąd w ustaleniach faktycznych nie jest zarzutem samodzielnym. W praktyce każdy taki błąd jest bowiem skutkiem naruszenia przepisów postępowania, lecz nie odwrotnie. Jeśli bowiem Sąd przeprowadzi postępowanie, zachowując wszystkie reguły i zasady rzetelnego procesu, nie ma możliwości postawienia mu skutecznie zarzutu poczynienia wadliwych ustaleń faktycznych. Wskazuje to więc, iż błąd w ustaleniach faktycznych jest zawsze wtórny wobec naruszenia przepisów postępowania i stanowi konsekwencję uchybień w procedowaniu. Sąd Okręgowy zważył, że sąd I instancji nie naruszył w przedmiotowej sprawie w żaden sposób przepisów postępowania, toteż poczynione przez niego ustalenia faktyczne – w oparciu o ujawnione i prawidłowo ocenione dowody – polegają na prawdzie i nie mogą być kwestionowane. Wbrew twierdzeniom obrońcy, zgromadzone w sprawie dowody, oceniane w sposób zgodny z zasadami wiedzy i doświadczenia życiowego oraz logicznego myślenia (art. 7 k.p.k.), dają bowiem pełne podstawy do jednoznacznego stwierdzenia, że zachowanie oskarżonego wypełniło znamiona przypisanego mu czynu zabronionego na szkodę M. B.. Przyjęta przez oskarżonego linia obrony nie może się więc ostać, gdyż zebrany i jednoznaczny materiał dowodowy prowadzi do odmiennych wniosków.

Sąd okręgowy podziela zdanie sądu meriti, że oskarżony A. P. dopuścił się oszustwa w stosunku do M. B. (2), ponieważ w chwili zawarcia umowy z pokrzywdzonym jako podwykonawcą wiedział już, że nie będzie w stanie wywiązać się z w/w umowy tj. z jej całości, ze wszystkich jej założeń, w tym pewności co do dotrzymania choćby określonych terminów (zapłaty za poszczególne etapy wykonanej umowy). Słusznie ustalił sąd rejonowy, że oskarżony - jego firma utracił płynność finansową oraz miał świadomość swojej niewypłacalności - jeszcze przed zawarciem niekorzystnej umowy z pokrzywdzonym. Oskarżony doskonale wiedział, że nie będzie w stanie wykonać zobowiązania wynikającego z umowy na warunkach w niej opisanych. Nie ma wątpliwości, że oskarżonemu od początku towarzyszył zamiar doprowadzenia pokrzywdzonego do niekorzystnego rozporządzenia swoim mieniem. Sąd rejonowy przekonująco wskazał tu na umowę ze stycznia 2011r. dotyczącą wykonania remontu hali P., czy zaległości w Urzędzie Skarbowym. Ustaleń sądu meriti nie są w stanie podważyć rozważania, co do daty umowy z pokrzywdzonym z lutego 2011r. i jedynie źle sporządzonego kosztorysu robót. Skoro I. P., w chwili zawierania umowy z pokrzywdzonym M. B. (1), uzależniał jej wykonanie od szeregu różnych czynników tj. od tego, że nie „przeliczył się” jednak w kosztorysie innej swojej umowy z (...) S. A. (w istocie najważniejszej dla bytu firmy), że nie wzrosną ceny surowców, że nie ujawnią się potrzeba wykonania jakiś dodatkowych prac etc. – to te obszary ryzyka winien czytelnie przedstawić pokrzywdzonemu - jeszcze zanim rozpoczął z nim współpracę. Takich jednak zachowań zabrakło, a okoliczności towarzyszące umowie zawieranej przez I. P. z M. B., przekonywały pokrzywdzonego o dobrej kondycji finansowej kontrahenta, bez uzależnienia faktycznego wykonania umowy od w/w czynników, a tym samym wprowadzały go w błąd w rozumieniu art. 286 kk.

Wniosek

o zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie odmiennie co do istoty sprawy poprzez:

- uniewinnienie oskarżonego od zarzutu opisanego w punkcie III aktu oskarżenia, względnie zmianę kwalifikacji prawnej czynu poprzez ustalenie, że wyczerpywał on jedynie znamiona przestępstwa określonego w art. 300 § 1 kk i wyeliminowanie z opisu czynu znamiona uszczuplenia zaspokojenia wielu wierzycieli, a w konsekwencji wymierzenie oskarżonemu kary łagodniejszej na podstawie przepisu art. 300 § 1 kk;

- zmiana kwalifikacji prawnej czynu opisanego w punkcie IV aktu oskarżenia poprzez ustalenie, że wyczerpywał on jedynie znamiona przestępstwa określonego w art. 218 § 1a i wyeliminowanie z opisu czynu znamienia dokonania przywłaszczenia składek, a w konsekwencji wymierzenie oskarżonemu kary łagodniejszej na podstawie art. 218 § 1a kk;

- uniewinnienie oskarżonego od zarzutu opisanego w punkcie V aktu oskarżenia;

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Apelacja obrońcy oskarżonego nie zasługuje na uwzględnienie, albowiem żaden z podniesionych zarzutów nie okazał się być słuszny, o czym powyżej.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

- zmiana treści art. 218 § 1a kk na przestrzeni czasu od chwili popełnienia czynu, do dnia wyrokowania, w kontekście art. 4 § 1 kk;

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

- wskazano w punkcie 5.2.1.;

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

- wina i sprawstwo oskarżonego, wymiar kary;

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

- wskazano w punkcie 3.1. i 3.2.;

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

zmiana zaskarżonego wyroku w ten sposób, że:

- za podstawę prawną skazania za czyn zarzucony w punkcie IV aktu oskarżenia, a przypisany w punkcie 1f wyroku, przyjęto przepis art 218 § 1 kk w zw. z art. 284 § 2 kk w zw. z art. 4 § 1 kk w brzmieniu na datę 31 sierpnia 2011 roku;

- na podstawie art. 72 § 1 pkt 8 kk, w związku ze skazaniem za czyn przypisany w punkcie 1g wyroku, zobowiązano oskarżonego I. P. (1) do wykonania nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy w Płocku w dniu 17.11.2011 r. sygn. akt V GNc 2023/11 w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia;

- podwyższono orzeczoną w punkcie 2 opłatę do kwoty 380 złotych.

Zwięźle o powodach zmiany

Zgodnie z art 4 § 1 kk jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy. W przedmiotowej sprawie na datę 31 sierpnia 2011 roku obowiązującym przepisem, którego znamiona wyczerpał oskarżony swoim zachowaniem przypisanym w punkcie 1.f wyroku, był art. 218 § 1 kk, a nie art. 218 § 1a kk (w tej dacie przepisu tego jeszcze nie było). Zmiana ustawodawcza w tym zakresie tj. na art. 218 § 1a kk, miała natomiast tylko charakter tylko redakcyjny tj. z dniem 31.05.2012r. ustawodawca zdecydował się ta samą treść przepisu karno-materialnego umieścić w artykule, któremu nadał inną numerację, bez zmiany zawartości merytorycznej.

Sąd Okręgowy na podstawie art. 72 § 1 pkt 8 kk zobowiązał oskarżonego w związku ze skazaniem za czyn przypisany w punkcie I wyroku do wykonania nakazu zapłaty wydanego w postępowaniu upominawczym przez Sąd Rejonowy w Płocku w dniu 17 listopada 2011 roku, sygn. akt V GNc 2023/11 w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia – szerzej w punkcie 3.1.

Zmiana wysokości opłaty należnej za skazanie I. P. w I-szej instancji wynikała z poprawienia matematycznego błędu, jakiego dopuścił się w tym względzie sad rejonowy (prawidłowa wysokość opłaty wynika z art. 2 ust.1 pkt 3 i art. 3 ust.1 ustawy o opłatach w sprawach karnych). Jednocześnie nie dokonano tu zmiany zasady rządzącej kwestią orzekania o kosztach procesu (zgodnie z kierunkiem apelacji jej zmiana na niekorzyść byłaby nieuzasadniona), a jedynie poprawki matematycznej wynikającej z sumowania określonych liczb.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

5.3.1.4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3

O kosztach postępowania odwoławczego sąd okręgowy orzekł na podstawie art.636 § 1 kpk i § 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie wysokości i sposobu obliczania wydatków Skarbu Państwa w postępowaniu karnym z dnia 18 czerwca 2003 roku (Dz. U. 108, 00z. 1026) z późn. zm. oraz art. 8 ustawy o opłatach w sprawach karnych. Z tego powodu sąd odwoławczy zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 380 opłaty za drugą instancję oraz kwotę 20 złotych tytułem zwrotu wydatków w postępowaniu odwoławczym.

7.  PODPIS

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

oskarżyciel posiłkowy

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Opocznie z dnia 30 grudnia 2021 roku wydany w sprawie II K 362/20

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☒

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

1.12.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

obrońca oskarżonego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego w Opocznie z dnia 30 grudnia 2021 roku wydany w sprawie II K 362/20

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☒

co do winy

☒

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☒

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☒

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana