Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 154/21

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Orzeczenie Komisji Dyscyplinarnej przy Krajowej Radzie Komorniczej w W. z dnia (...)

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ inny – obwiniona była komornik w postępowaniu dyscyplinarnym [aktualnie adwokat art.446 § 1 kpk]

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☐

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☐

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☐

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☒

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

☒

uchylenie

☐

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

Skarżąca – wykonująca aktualnie zawód adwokata – sporządziła odwołanie z art.252 ust. 1 uks samodzielnie (art.446 § 1 kpk).
Nie wskazała w niej zarzutów w sposób określony w art.427 § 2 kpk
[z tego też powodu Sąd Apelacyjny nie mógł poczynić adnotacji
w rubryce obok, dot. zasadności zarzutu]. W swoim piśmie wskazała zaskarżone orzeczenie oraz czego się domaga. Jedynie z jego uzasadnienia można wywnioskować jej zastrzeżenia wobec zaskarżonego orzeczenia.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Argumenty odwołania okazały się – co do zasady – chybione. Skarżąca miała rację jedynie
w niewielkim zakresie dot. braku zastosowania wobec niej ustawy względniejszej niż w dacie orzekania przez organ I instancji.

W pierwszej kolejności należy zwrócić uwagę na chaos zawarty w piśmie procesowym obwinionej z dnia (...)., w którym ww. zawarła swoje odwołanie od orzeczenia Komisji Dyscyplinarnej. Skarżąca ewidentnie myli sprawy i treść przypisanych jej deliktów dyscyplinarnych. Bez związku z niniejszym postępowaniem były bowiem dywagacje na temat jej „rzetelności finansowej”, „stanu kasy”, „księgowania środków”, czy też „prawidłowości przychodów i wydatków” w istotnej dla sprawy kancelarii komorniczej. Autorka ww. środka odwoławczego zdaje się nie dostrzegać, że pierwotnie była obwiniona o 3 delikty dyscyplinarne. Ten zawarty w pkt 3 wniosku z dnia (...). został postanowieniem z dnia (...). dołączony do równolegle prowadzonej sprawy (...) ( vide: k.64 ). Z tego też powodu Sąd Apelacyjny wyeliminował zresztą z podstawy prawnej ukarania przepis art.71 pkt 4 uoksie, który był zapewne pozostałością ww. zarzutu nr 3. Nie oznacza to bynajmniej, że obwiniona była dwukrotnie sądzona za ten sam delikt dyscyplinarny, jak zdaje się sądzić autorka środka odwoławczego ( s.5 uzasadnienia ww. pisma ). Świadczy to jedynie o nieznajomości realiów spraw, w których ww. uczestniczy w charakterze obwinionej. Oznacza to, że kwestie ewentualnego niedoboru finansowego nie były już przedmiotem oceny Komisji Dyscyplinarnej oraz Sądu Apelacyjnego w P. w niniejszym postępowaniu. Wywody skarżącej na ten temat rażąco rozminęły się z realiami niniejszego postępowania i zostały pominięte. Uwaga ta odnosi się rzecz jasna do dot. ich wniosków dowodowych, które zostały oddalone przez Sąd Apelacyjny. Wskazane powyżej kwestie nie mają bowiem żadnego związku z pkt 1 zaskarżonego orzeczenia Komisji Dyscyplinarnej z dnia (...). ( (...) ). Skarżącej przypisano wyłącznie ( od zarzutu nr 2 została uniewinniona ), że pełniąc funkcje zastępcy komornika sądowego przy sądzie Rejonowym P. (1) w P. K. C., w okresie od (...) do (...) dopuściła się naruszenia powagi i godności sprawowanego urzędu oraz rażącego naruszenia przepisów prawa, tj. art.16 uoksie w ten sposób, że w sprawach egzekucyjnych zastępowanego komornika, będących przedmiotem wizytacji przeprowadzonej w dniu (...) bez usprawiedliwionej przyczyny odstąpiła od podejmowania czynności egzekucyjnych, a także odstąpiła od właściwego prowadzenia akt spraw, godząc tym samym również w przepisy Rozporządzenia Ministra sprawiedliwości z dnia 20.12.2005r. w sprawie określenia szczegółowych przepisów
o biurowości i ewidencji operacji finansowych kancelarii komorniczych i biurowości (Dz.U.
z 2014r., poz. 1625). Wbrew oczekiwaniom skarżącej czyn ten – niezależnie od zmiany ustawy – nadal stanowi delikt dyscyplinarny i nie został zdepenalizowany. Komisja Dyscyplinarna nie naruszyła tym samym zasady nullum crimen sine lege, co bezzasadnie zarzucała autorka środka odwoławczego. Do stawianego a następnie przypisanego zarzutu skarżąca nigdy nie ustosunkowała się w sposób należyty. Twierdzenie, że Komisja Dyscyplinarnie niesłusznie uwzględniła „ protokół kontroli sporządzony bez uwzględnienia reguł wyrażonych w regulaminie wizytacji, a także wbrew obowiązującym regułom sporządzania tego typu kontroli” jest całkowicie chybione, w sytuacji w której ww. nie potrafiła nawet ogólnie wskazać jakież to regulacje zostały konkretnie naruszone i jaki był ich wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia. Jak już powyżej wykazano bez związku z treścią przypisanego zarzutu były uwagi dot. kwestii finansowych, albowiem nie odnosiły się do istoty deliktu rozpoznawanego w niniejszej sprawie. Trudno także podzielić stanowisko skarżącej, że nie wzięto pod uwagę jej wyjaśnień, albowiem w trakcie niniejszego postępowania z możliwości takiej nie skorzystała ( k.271, 307 ). Uwaga ta odnosi się także do wcześniej prowadzonych postępowań w sprawie ( (...)– k.206, 242 ), w których to orzeczenia Komisji Dyscyplinarnej zostały uchylone przez Sąd Okręgowy w P. ( (...)– k.191 ) a następnie Sąd Apelacyjny w P.
( (...) – k.243 ). Obwiniona szansę taką miała również w trakcie postępowania odwoławczego, jednakże nie wykorzystała jej ( vide: k.438 ). W każdym z tych przypadków obwiniona nie stawiała się, mimo prawidłowego zawiadomienia. W tym miejscu wypada zauważyć, że nie jest też prawdą, że sposób i czas zawiadamiania jej o terminach rozpraw naruszał jej prawo do obrony. Wręcz przeciwnie, w przypadku niezachowania terminu, o którym mowa w art.353 § 1 kpk rozprawę odwoławczą odroczono ( vide: k.424 ). Warto przypomnieć obwinionej, że Komisja Dyscyplinarna zawiadomienia o terminach rozpraw wyznaczonych na dzień (...). doręczała jej odpowiednio do rąk własnych w dniach (...). ( vide: k.260 ) i (...). ( vide: k.280 ). Zestawienie tych dat dowodzi,
że zastrzeżenia skarżącej w tym zakresie nie mają związku z faktami. Równie niefortunne jest także twierdzenie skarżącej co do braku wiarygodności świadków Ł. D. i J. W.. Zarzuty ww. pod ich adresem nie są wykazane jakimkolwiek materiałem dowodowym i mają li tylko postać pomówienia. Autorka środka odwoławczego zdaje się przy tym nie dostrzegać, że twierdzenia ww. korespondują z wypowiedziami świadka W. G., których skarżąca nie kwestionowała. Ten brak konsekwencji i logiki także świadczy o bezzasadności „zarzutu”. Sąd Apelacyjny w składzie rozpoznającym niniejsza sprawę w pełni podziela stanowisko wyrażane przez tut. Sąd np. w sprawach (...), dot. możliwości prowadzenia wobec obwinionej postępowania dyscyplinarnego. W przedmiotowej sprawie wniosek o ukaranie E. B., komornika sądowego, został sporządzony (...). ( data wpływu (...). – vide: k.1 ). Wobec byłego komornika sądowego, którego powołanie wygasło (...)., należy prowadzić postępowanie dyscyplinarne, bowiem nie jest to przesłanka do umorzenia postępowania dyscyplinarnego, na co błędnie wskazuje skarżąca. Przepis art.223 ust. 1 uks sytuacji tej nie zmienia. Regulacja ta odnosi się
( za pośrednictwem art.4 § 1 kk ) do stosowania wcześniej obowiązujących przepisów prawa materialnego, jeżeli są względniejsze dla sprawcy, przy czym ta reguła, prawa międzyczasowego, nie odnosi się jednak do przepisów procesowych. Uchwalenie więc w nowej ustawie korporacyjnej przepisu art.257 ust. 1, który stanowi, że wygaśnięcie powołania na stanowisko komornika z mocy prawa na skutek rezygnacji z pełnienia obowiązków nie ma wpływu na bieg postępowania dyscyplinarnego także nie prowadzi do zmiany sytuacji procesowej obwinionej. Przepis ten nie kreuje bynajmniej nowej jakości formalnej, albowiem praktyka sądowa poprzedzała właśnie tego rodzaju działanie ustawodawcze o charakterze proceduralnym. Nie sposób więc zasadnie twierdzić, że Komisja Dyscyplinarna naruszyła zasadę lex retro non agit. Rację ma natomiast skarżąca w zakresie w jakim ogólnikowo sygnalizuje naruszenie art.4 § 1 kk. Zgodnie z treścią ww. przepisu jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy. Uwagi te odnoszą się do zasad prawa materialnego. Jak słusznie zauważył Sąd Najwyższy w uzasadnieniu wyroku z dnia (...). ( IV KKN 466/00 ), ustawą „względniejszą dla sprawcy” w rozumieniu art.4 § 1 kk jest ta ustawa, która zastosowana w konkretnej sprawie przewiduje dla sprawcy najłagodniejsze konsekwencje. Rozważania w przedmiocie względności ustaw winny obejmować ocenę wszelkich płynących z konkretnego skazania konsekwencji, których dopiero kompleksowa ocena, w odniesieniu do określonej osoby, gwarantuje trafność wyciągniętych w tym zakresie wniosków ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10.05.2002r., III KKN 330/99 ). W rozpoznawanej sprawie należy zatem zaznaczyć, że w myśl art.224 ust. 4 ustawy nowej, tj. z dnia 22 marca 2018 roku o komornikach sądowych (uks), wymierzenie kary wydalenia ze służby komorniczej pociąga za sobą utratę możliwości ponownego powołania ukaranego na stanowisko komornika oraz ze względu na swój charakter nie ulega zatarciu ( vide: B. Falkowski [w:] Komentarz do ustawy o komornikach sądowych [w:] Ustawa o komornikach sądowych. Ustawa o kosztach komorniczych. Komentarz, red. M. Simbierowicz, M. Świtkowski, LEX/el. 2021, art. 224 ). Z kolei w art.72 ust. 1 pkt 4, uprzednio obowiązującej ustawy, tj. z dnia 29 sierpnia 1997 roku o komornikach sądowych i egzekucji (uoksie), ustawodawca przyjął,
że w przypadku wygaśnięcia powołania na stanowisko komornika z mocy prawa w związku
z orzeczeniem kary dyscyplinarnej wydalenia ze służby komorniczej, osoba ukarana może ponownie ubiegać się o powołanie na stanowisko komornika po upływie 10 lat od dnia uprawomocnienia się orzeczenia. Jednocześnie zgodnie z art.72 ust. 6 cyt. ustawy, ukaranie ulegało zatarciu po upływie 15 lat od dnia uprawomocnienia się orzeczenia dyscyplinarnego. Analogiczny pogląd wyrażono w orzecznictwie w uzasadnieniu wyroku z dnia (...). ( Sąd Apelacyjny w P. w sprawie (...) ). Stanowisko to jest nadal aktualne. Dlatego też sąd odwoławczy uznał argument skarżącej, że uprzednia ustawa jest względniejsza dla obwinionej i przy wymiarze kary dyscyplinarnej wydalenia ze służby komorniczej ( pkt 1 zaskarżonego orzeczenia ), przyjął za jej podstawę art.72 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku o komornikach sądowych i egzekucji (tj. Dz.U. z 2018r., poz. 1309). Odnosząc się do kolejnych dywagacji skarżącej należy podkreślić, że dla orzeczenia wymienionej kary bez znaczenia pozostaje to, iż w wyniku złożonej przez obwinioną rezygnacji wygasło jej powołanie na stanowisko komornika. Sąd odwoławczy w pełni podziela pogląd wyrażony już także
w uzasadnieniu cyt. wyroku z dnia (...)., że tego rodzaju rezygnacja nie może spowodować braku możliwości orzeczenia najsurowszej kary, tj. wydalenia ze służby komorniczej. Choć poprzednia ustawa nie wyrażała tego wprost, jak uczyniono to w art. 257 ust. 5 obecnie obowiązującej ustawy, to niewątpliwie za w pełni dopuszczalne należy uznać orzeczenie tej kary, w opisanej sytuacji, także na gruncie tej ustawy. Przyjęcie odmiennego stanowiska prowadziłoby bowiem do zaprzeczenia sensu kontunuowania - wszczętych już - postępowań dyscyplinarnych o najpoważniejsze przewinienia dyscyplinarne, skoro można byłoby uniknąć najsurowszej kary poprzez złożenie rezygnacji, bądź zaprzestanie wykonywania danego zawodu, a po prawomocnym zakończeniu postępowania niejako „bez przeszkód” do niego powrócić. Charakterystyka zawodów zaufania publicznego wymaga od osób je wykonujących, aby dawały rękojmię należytej staranności przy ich wykonywaniu, a nadto osoby takie powinny odznaczać się nieskazitelnym charakterem.

Sąd odwoławczy nie podzielił także zastrzeżeń skarżącej w zakresie dot. orzeczenia o kosztach. Zdawkowe uwagi na s.4 i 5 przedmiotowego środka odwoławczego rażą lakonicznością
i brakiem argumentów in meritum. Zgodnie z treścią art.259 ust.1 i 2 uks koszty postępowania dyscyplinarnego mają charakter zryczałtowany. Koszty postępowania dyscyplinarnego ponosi obwiniony w przypadku ukarania, a w pozostałych przypadkach Krajowa Rada Komornicza. Wola ustawodawcy jest więc jednoznaczna i nie przewiduje jakiejkolwiek dowolności. Skarżąca zdaje się nie rozumieć, że w przypadku ukarania nie ma możliwości obciążania ww. kosztami Komisji Dyscyplinarnej, albowiem tego rodzaju sytuacja nie jest możliwa nawet w teorii. Równie chybiony jest też „zarzut” co do wysokości zasądzonych kosztów. Skarżąca nie potrafiła wyjaśnić na czym ma polegać rzekoma „nadmierna wysokość”, o której mowa na s.4 jej odwołania. Niezrozumiałe jest też twierdzenie na s.5 tegoż pisma,
że koszty postępowania są „ nadmierne w stosunku do faktycznie poniesionych przez KD”, skoro są one przecież ustalane w sposób zryczałtowany.

Wniosek

O uchylenie przedmiotowego orzeczenia w całości jako takiego, który nie może się ostać w obrocie prawnym demokratycznego państwa prawnego jakim jest nadal Rzeczpospolita Polska i uznania,
że obwiniona nie dopuściła się żadnego deliktu dyscyplinarnego, ewentualnie o umorzenie postępowania jako niemożliwego do prowadzenia w obecnie obowiązującym stanie prawnym
z uwzględnieniem stanu faktycznego. Nadto o zwolnienie o kosztów
( vide: s.1 apelacji z 8.07.2020r. ).

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Brak skutecznych zarzutów apelacji i argumentów w niej zawartych.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

0.1Orzeczenie Komisji Dyscyplinarnej przy Krajowej Radzie Komorniczej
w W. z dnia (...). ( sygn. akt (...) ), z wyłączeniem podstawy ukarania i podstawy wymiaru kary dyscyplinarnej.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Brak w tym zakresie skutecznych zarzutów apelacji i argumentów w niej zawartych.

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

0.0.1Podstawa prawna ukarania i podstawa prawna wymiaru kary dyscyplinarnej.

Zwięźle o powodach zmiany

Uwzględnienie argumentu apelującej w zakresie konieczności zastosowania ustawy względniejszej ( art.4 § 1 kk ) oraz eliminacja z podstawy prawnej ukarania przepisu art.71 pkt 4 uoksie, albowiem czyn którego ww. przepis dot. został wyłączony do postępowania D 35/18 – k.63 akt.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

3.

Na podstawie art.634 kpk, art.627 kpk w zw. z art.259 ust. 1 i 2 uks i art.223 ust.2 uks kosztami sądowymi za postępowanie odwoławcze obciążono obwinioną. Składają się na nie wydatki związane z doręczeniem w kwocie 20 zł;. Brak było podstaw do zastosowania art.624 § 1 kpk i zwolnienia obwinionej od ich ponoszenia.
Nie wykazała ona bynajmniej przekonywująco, że nie jest ich w stanie ponieść
z uwagi na sytuację rodzinną, majątkową i wysokość dochodów. Twierdzenie, że na skutek pandemii osoba wykonująca zawód adwokata nie jest w stanie uiścić opłaty w kwocie 20 zł; jest całkowicie niewiarygodne, zwłaszcza że nie zostało poparte jakimikolwiek dowodami.

7.  PODPIS

M. Ś. P. G. H. K.