Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V U 419/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 maja 2021 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu V Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Ewa Nowakowska

Protokolant: st.sekr.sądowy Alina Kędzia

po rozpoznaniu w dniu 26 maja 2021 r. w Kaliszu

odwołania H. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

z dnia 11 lutego 2021 r. Nr (...)

w sprawie H. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O.

o prawo do rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach

1.  Zmienia zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. z dnia 11 lutego 2021 r. znak (...) w ten sposób, że przyznaje H. M. przy emeryturze prawo do rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach.

2.  Zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. na rzecz H. M. kwotę 180zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Ewa Nowakowska

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 11.02.2021r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. przyznał H. M. prawo do emerytury od osiągnięcia wieku emerytalnego, ale odmówił mu przyznania rekompensaty z tytułu wykonywania pracy w warunkach szczególnych, gdyż nie udowodnił stosownym świadectwem 15 letniego okresu wykonywania takiej pracy.

W odwołaniu od powyższej decyzji H. M. domagał się przyznania rekompensaty z tytułu ponad 15 letniej pracy na stanowisku drwala- pilarza.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w O. wniósł o oddalenie odwołania, podnosząc, iż nie został właściwie udokumentowany co najmniej 15-sto letni okres pracy w warunkach szczególnych.

Sąd ustalił, co następuje:

H. M. urodził się w dniu (...)

Poza sporem jest, że odwołujący się w dniu 02.02.2016r. wystąpił o emeryturę z tytułu pracy w szczególnych warunkach, ale decyzją z dnia 04.04.2016r. odmówiono mu przyznania tego świadczenia, gdyż wobec wad formalnych świadectwa pracy uznano, że nie wykazał ani 15 lat pracy w tych warunkach, Nie wykazał też 25 lat okresów składkowych i nieskładkowych.

Decyzją z dnia 11.02.2021r. odwołujący się otrzymał emeryturę z racji ukończenia powszechnego wieku emerytalnego, z tym, że bez uwzględnienia rekompensaty z tytułu pracy w szczególnych warunkach.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie jest charakter jego pracy wykonywanej w dwóch miejscach: Zakładach (...) w K. (w przedziale czasowym od 08.12.1976r. do 13.03.1990r.) i w Zakładzie Usługowym (...) ze Ż. w okresach od 20.08.1993r. do 31.12.1994r. i od 03.02.1997r. do 30.09.1998r.

Odwołujący zatrudniony był w pierwszym z tych miejsc na stanowisku drwal-pilarz, a w drugim na stanowisku drwal –motorniczy.

Z akt osobowych z pierwszego z w/w zakładów wynika, że w dniu 28.10.1977r. H. M. ukończył kurs obsługi pilarek.

Praca w pierwszym z w/w zakładów odbywała się na składnicach drewna w różnych miejscowościach w okolicach O.. Na place składowe w pobliżu torów kolejowych przywożone było drewno wycięte z lasu, które następnie przygotowywano na potrzeby kopalń. Praca odwołującego się polegała na pocięciu pni piłą spalinową na określone odcinki (3-4m), a następnie na przełożeniu kloca na pryzmę. Odbywała się w hałasie pił i w zmiennych warunkach atmosferycznych. Wiązała się też z dźwiganiem pociętego drewna jak i ze stałym trzymaniem ciężkiej piły oraz z wdychaniem spalin.

Dowód zeznania świadka S. S. [00:04:40 – 00:14]

Odwołujący się jako osoba z uprawnieniami do obsługi pilarek skorzystał z możliwości wyjazdu do pracy exportowej do Niemiec poprzez Techmę O.. W świadectwie pracy z 13.03.1990r. wydanym przez Zakłady (...). wskazano, że odwołujący się był zatrudniony na budowie eksportowej w RFN w okresach od 11.03.1989r. do 01.06.1989r., od 26.08.1989r. do 15.12.1989r. i od 05.03.1988r. do 09.09.1988r. Są to dokładnie okresy urlopu bezpłatnego w macierzystej firmie. Ze świadectwa pracy wydanego przez (...) w dniu 06.12.1990r. wynika, że w okresie od 14.03.1990r. do 30.11.1990r. odwołujący się pracował w RFN jako pilarz (k 8 pliku II).

W Niemczech przełożonym odwołującego się był M. K., stąd kolejny wyjazd do Niemiec odbył poprzez jego firmę. Jako pracownik M. K. odwołujący się pracował na stanowisku drwala motorniczego i zajmował się pozyskiwaniem drewna. Była to praca przy wycinaniu lasu na terenach górskich w RFN. Poza wycięciem określonego drzewa odwołujący się dokonywał jego dalszej obróbki czyli obcinania gałęzi. Pracował stale z użyciem piły spalinowej. Była to także ciężka praca: w hałasie, w zmiennych warunkach atmosferycznych, trudnych warunkach terenowych, a poza tym wiązała się z dźwiganiem ciężkiej piły.

( dowód – zeznania świadka S. L. [00:15- 00:29] nagrania z rozprawy z dnia 26.05.2021r.)

Sąd zważył, co następuje

Zgodnie z definicją ustawową z art. 2 pkt. 5 ustawy z dnia 19 grudnia 2008r. o emeryturach pomostowych (Dz.U. 2017 poz. 664 t. j. ze zm.) rekompensata jest odszkodowaniem za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej.

Przesłanki przedmiotowego świadczenia są sprecyzowane w art. 21, art. 22 i art. 23 ust. 2 ustawy pomostowej. Zgodnie z powołanymi przepisami rekompensata przysługuje ubezpieczonemu urodzonemu po dniu 31 grudnia 1948r., który ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat do dnia 31 grudnia 2008r. Jednocześnie ust. 2 art. 21 precyzuje przesłankę negatywną, stanowiąc, iż rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Powyższe oznacza, iż dla ustalenia prawa do rekompensaty konieczne jest wykazanie określonego charakteru pracy ubezpieczonego pracownika wykonywanej w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 32 ustawy o ustawy o emeryturach i rentach z FUS w wymiarze co najmniej 15 lat do dnia 31 grudnia 2008r.

Praca na stanowisku drwala wymieniona jest w wykazie A dział VI poz. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8 poz.43 ze zmianami) na tyle jednoznacznie, że świadectwa pracy w zestawieniu z zeznaniami świadków S. S. i S. L. z danymi z jego akt osobowych wystarczającą podstawę do zaliczenia wspomnianych okresów do pracy w szczególnych warunkach bez względu na uszczegółowienie nazwy stanowiska raz jako drwal-pilarz raz jako drwal-motorniczy. Wykazy branżowe służą doprecyzowaniu stanowisk, a nie są samodzielnie podstawą uwzględnienia danej pracy bądź odmowy.

W utrwalonym orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że dla oceny, czy pracownik pracował w szczególnych warunkach, nie ma istotnego znaczenia nazwa zajmowanego przez niego stanowiska, tylko rodzaj powierzonej mu pracy. Praca w szczególnych warunkach to praca wykonywana stale (codziennie) i w pełnym wymiarze czasu pracy (przez 8 godzin dziennie, jeżeli pracownika obowiązuje taki wymiar czasu pracy) w warunkach pozwalających na uznanie jej za jeden z rodzajów pracy wymienionych w wykazie stanowiącym załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U 1983r. poz. 43) Decydującą rolę w analizie charakteru pracy ubezpieczonego z tego punktu widzenia, ma zatem możliwość zakwalifikowania jego pracy pod którąś z pozycji wspomnianego załącznika do rozporządzenia Rady Ministrów.

Okresy pracy na stanowiskach drwala-pilarza, drwala-motorniczego wyliczone z pominięciem urlopów bezpłatnych w Zakładach (...) wynoszą łącznie 12 lat 3 miesiące i 21 dni, natomiast u M. K. w pierwszej części 1 rok 4 miesiące i 12 dni, a w drogiej 1 rok 5 miesięcy i 23 dni. W sumie jest to 15 lat 2 miesiące i 16 dni. Ponadto taki sam charakter miała praca odwołującego się wykonywana w RFN poprzez Techmę.

W tym stanie rzeczy odwołujący się wykazał wymagany okres pracy w szczególnych warunkach i spełnia warunki do przyznania mu rekompensaty przy emeryturze.

Zaskarżona decyzja podlegała więc zmianie i zgodnie z art.477 14 § 2 kpc orzeczono jak w wyroku.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 98 kpc w zw. z § 9 ust. 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015.1800 ze zm.). Zgodnie z wyżej powołanym rozporządzeniem stawka minimalna adwokata w sprawach o świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego i zaopatrzenia emerytalnego wynosi 180 zł.