Pełny tekst orzeczenia

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 sierpnia 2022 r.

Sąd Rejonowy w Chełmnie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 18 sierpnia 2022 r. w Chełmnie

na rozprawie

sprawy z powództwa Banku (...) S.A. z siedzibą w W.

przeciwko A. P.

o zapłatę

I.  Zasądza od pozwanego A. P. na rzecz powoda Banku (...) S.A. z siedzibą w W. kwotę 31 049,17 zł (trzydzieści jeden tysięcy czterdzieści dziewięć złotych 17/100 groszy) wraz z odsetkami umownymi w wysokości zmiennej stopy procentowej stanowiącej czterokrotność stopy lombardowej NBP, z ograniczeniem do odsetek maksymalnych za opóźnienie, liczonymi od kwoty 23 235,80 zł (dwadzieścia trzy tysiące dwieście trzydzieści pięć złotych 80/100 groszy) od dnia 18.12.2020r. do dnia zapłaty.

II.  Oddala powództwo w pozostałym zakresie.

III.  Zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4 779 zł (cztery tysiące siedemset siedemdziesiąt dziewięć złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

IV.  Wyrokowi nadaje rygor natychmiastowej wykonalności.

Sędzia

Monika Mleczko – Pawlikowska

ZARZĄDZENIE

1.  Odpis wyroku zaocznego doręczyć:

-

pełn. powoda ………………..…………… …………………………. bez pouczenia, za pośrednictwem PI tut. Sądu.

-

Pozwanemu/ej/ym ……………………………….…………………… …..……………………………… ……………… wraz z pouczeniem o sprzeciwie, który należy wnieść w ciągu dwóch tygodni od dnia doręczenia wyroku. Zgodnie z art. 344§ 2 kpc w piśmie zawierającym sprzeciw pozwany powinien przytoczyć zarzuty, które pod rygorem ich utraty należy zgłosić przed wdaniem się w spór co do istoty sprawy, oraz twierdzenia i dowody. Przepis art. 205 ¹² § 1 zdanie drugie stosuje się odpowiednio. ( Jeżeli wyznaczono posiedzenie przygotowawcze, strona może przytaczać twierdzenia i dowody na uzasadnienie swoich wniosków lub dla odparcia wniosków i twierdzeń strony przeciwnej do chwili zatwierdzenia planu rozprawy. Twierdzenia i dowody zgłoszone po zatwierdzeniu planu rozprawy podlegają pominięciu, chyba że strona uprawdopodobni, że ich powołanie nie było możliwe albo potrzeba ich powołania wynikła później),

2.  akta przedłożyć z wnioskiem, sprzeciwem lub za 21 dni.

C. dnia ……………………………………………….

Sędzia

Monika Mleczko – Pawlikowska

I C 9/21

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 10 grudnia 2020 r. powód – Bank (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł o zasądzenie od pozwanego A. P. kwoty 31 958,90 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości zmiennej stopy procentowej stanowiącej czterokrotność stopy lombardowej NBP liczonymi od kwoty 23 235,80 zł od dnia 18 grudnia 2020r. do dnia zapłaty oraz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, iż posiada wobec pozwanego wymagalne zadłużenie wynikające z umowy kredytu konsolidacyjnego zawartej w dniu 17 lipca 2015r., zgodnie z którą bank udzielił pozwanemu limitu do zadłużania się w ciężar rachunku do kwoty 29 085,01 zł, zaś pozwany zobowiązał się do spłaty limitu zgodnie z warunkami umowy. Pomimo wezwania do spłaty zaległości, pozwany nie wywiązał się z obowiązku terminowej spłaty zobowiązania. Wskazał, iż na wartość roszczenia składają się: należność główna w kwocie 23 235,80 zł; odsetki umowne naliczone od należności głównej od 25 września 2016 r. do 29 marca 2017r. w kwocie 1 295,67 zł; odsetki przeterminowane naliczone od należności głównej za okres od 25 października 2016 r. do 17 grudnia 2020 r. w kwocie 7 427,43 zł oraz dalsze odsetki za opóźnienie (przeterminowane) obliczane według zmiennej stopy procentowej zgodnie z postanowieniami umowy, od kwoty należności głównej od dnia 18 grudnia 2020 r. do dnia zapłaty w wysokości czterokrotności stopy procentowej kredytu lombardowego NBP.

Referendarz sądowy stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym i skierował sprawę do rozpoznania w trybie postępowania uproszczonego. Sprawa została zatem zakreślona w rep. Nc i wpisana do rep. C pod niniejszą sygnaturą (k. 36 akt).

Sąd ustalił, co następuje.

(...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą we W. w dniu 17 lipca 2015 r. zawarł z A. P. umowę kredytu konsolidacyjnego nr (...)\ (...), na mocy której udzielono pozwanemu kredytu w kwocie 28 767,05 zł. Pozwany zobowiązał się dokonać spłaty kredytu w 60 miesięcznych ratach płatnych do 25 dnia każdego miesiąca, poczynając od 25 sierpnia 201 r. w wysokości po 619,05 zł, z wyjątkiem ostatniej raty w wysokości 96,82 zł. Pozwany zobowiązany był uiścić opłatę przygotowawczą w kwocie 100 zł; prowizje bankową w kwocie 3 639,72 zł; odsetki umowne w kwocie 7853,72 zł oraz składkę ubezpieczeniową w kwocie 5 615,33 zł. Oprocentowanie nominalne kredytu było stałe i wynosiło 10% (§ 1 i 2 umowy).

Umowa w§ 2 ust. 8 stanowiła, iż niespłacenie przez kredytobiorcę raty kredytu w terminie ustalonym w umowie kredytu albo spłacenie jej w niepełnej wysokości powoduje uznanie niespłaconej należności za zadłużenie przeterminowane. Od zadłużenia przeterminowanego z tytułu kapitału bank pobiera odsetki karne. Odsetki karne naliczane są wg zmiennej stopy procentowej, stanowiącej czterokrotność obowiązującej stopy kredytu lombardowego NBP.

W przypadku opóźnienia z zapłatą w terminach określonych w umowie kredytu pełnych rat kredytu za co najmniej dwa okresy płatności, bank wezwie kredytobiorcę, w formie monitu wysłanego listem poleconym, do zapłaty zaległych rat w terminie 7 dni od otrzymania wezwania, pod rygorem wypowiedzenia umowy kredytu. W przypadku, gdy kredytobiorca nie ureguluje zaległości w powyższym terminie, bank ma prawo rozwiązać umowę kredytu z zachowaniem 30-dniowego okresu wypowiedzenia (§ 2 ust. 9 umowy).

/Fakty uznane za prawdziwe na podstawie twierdzeń powoda zawartych w pozwie, a nadto dowody: umowa kredytu konsolidacyjnego nr (...)\ (...) wraz z załącznikami oraz wniosek kredytowy i harmonogramem spłat – k. 5-19 akt,

Pismem z dnia 21 lutego 2017r. (...) Bank S.A. wypowiedział pozwanemu przedmiotową umowę, z dniem 30 marca 2017r., z zachowaniem 30 dniowego okresu wypowiedzenia, stawiając całą należność w stan natychmiastowej wymagalności. Wskazał, iż w skład kwoty zadłużenia wchodzą: kapitał w wysokości 26 419,61 zł; odsetki zaległe w kwocie 1.295,67 zł; odsetki w kwocie 62,43 zł; koszty windykacji w kwocie 494 zł. Pismo zostało nadane na adres pozwanego dnia 22 lutego 2017r.

/Fakty uznane za prawdziwe na podstawie twierdzeń powoda zawartych w pozwie, a nadto dowody: wypowiedzenie umowy kredytu – k. 20 akt, kserokopia książki nadawczej – k. 21 akt/

Z dniem 1 października 2019r. Bank (...) S.A. z siedzibą w W. wstąpił we wszystkie prawa i obowiązki dotychczasowego wierzyciela (...) Bank S.A. z siedzibą we W., na podstawie art. 494§ 1 k.s.h.

/ Fakty uznane za prawdziwe na podstawie twierdzeń powoda zawartych w pozwie/

Dnia 18 grudnia 2020r. Bank (...) S.A. w W. wystawił wyciąg z ksiąg bankowych, w którym wskazał, że posiada wobec A. P. wymagalne zadłużenie, wynikające z przedmiotowej umowy kredytu, na łączną kwotę 31 958,90 zł, które to zadłużenie obejmuje: należność główną w kwocie 23 235,80 zł, odsetki umowne w kwocie 1 295,67 zł naliczone od należności głównej od 25 września 2016r. do 29 marca 2017r. oraz odsetki przeterminowane w wysokości 7427,43 zł naliczone od należności głównej za okres od 25 października 2016r. do 17 grudnia 2020r.

/Fakty uznane za prawdziwe na podstawie twierdzeń powoda zawartych w pozwie, a nadto dowód: wyciąg z ksiąg bankowych – k. 3 akt/

Sąd zważył, co następuje.

Powyższych ustaleń Sąd dokonał w oparciu o wyżej wymienione dokumenty przedłożone przez stronę powodową, którym dał w całości wiarę. Zgodnie z treścią z art. 243 ² k.p.c. dokumenty znajdujące się w aktach sprawy lub do nich dołączone stanowią dowody bez wydawania odrębnego postanowienia.

Pozwany nie stawił się na termin wyznaczony na rozprawę, nie wdał się również w spór. Sąd jednak nie przyjął w całości za prawdziwe twierdzeń powoda w oparciu o treść art. 339 k.p.c., który stanowi, że jeżeli pozwany nie stawił się na posiedzenie wyznaczone na rozprawę, sąd wyda wyrok zaoczny; w tym wypadku przyjmuje się za prawdziwe twierdzenie powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie, albowiem budziły one uzasadnione wątpliwości w przedmiocie daty jak i faktu wymagalności roszczenia.

Sąd przyjął za prawdziwe twierdzenia powoda w zakresie tego, iż pozwany był stroną umowy kredytu a także, iż nie dokonał jego spłaty w terminie.

Podkreślić należy, iż sąd wydając wyrok zaoczny nie weryfikuje prawdziwości twierdzeń o faktach przytoczonych przez powoda, chyba że budzą one uzasadnione wątpliwości albo zostały przytoczone w celu obejścia prawa. W takim przypadku należy przeprowadzić postępowanie dowodowe, które w zasadzie ograniczone będzie jedynie do dowodów zawnioskowanych przez powoda. Wskazane w tym przepisie domniemanie zgodności twierdzeń powoda z rzeczywistym stanem rzeczy, poprzez uznanie za prawdziwe twierdzeń podniesionych przez powoda nie zwalnia jednak sądu od oceny zasadności żądania opartego na tych twierdzeniach. Sąd rozpoznający sprawę w warunkach zaoczności ma obowiązek rozważyć, czy w świetle przepisów prawa materialnego twierdzenia powoda uzasadniają uwzględnienie żądania (tak wyrok Sądu Najwyższego z 31.03.1999 r., (...), Prok. i Pr. 1999, Nr 9, poz. 30; wyrok Sądu Najwyższego z 15.3.1996 r., (...), (...), Nr 7–8, poz. 108; wyrok Sądu Najwyższego z 15.9.1967 r., (...), (...), Nr 8, poz. 142). Kontrola Sądu w tym przedmiocie powinna dotyczyć zwłaszcza tego, czy czynność prawna nie jest bezwzględnie nieważna, czy dochodzone roszczenie nie jest przedawnione, czy nie wchodzi w grę nadużycie prawa podmiotowego, czy nie ma zmowy stron, działania w celu obejścia prawa (tak komentarz do art. 339 KPC, pod red. Piaseckiego, system Legalis). W przepisie tym chodzi o kwalifikowaną postać wątpliwości, a mianowicie muszą być one uzasadnione. Te uzasadnione wątpliwości mogą powstać, np. gdy podane w pozwie okoliczności stają w sprzeczności z faktami powszechnie znanymi ( art. 228 § 1 k.p.c.) lub faktami znanymi sądowi urzędowo ( art. 228 § 2 k.p.c.). Uzasadnione wątpliwości mogą też powstać w wypadku, kiedy twierdzenia powoda zawarte w pozwie odnośnie do stanu faktycznego sprawy są ze sobą sprzeczne, nie zawierają pełnego stanu faktycznego pozwalającego na rozstrzygnięcie sprawy, wskazują na brak legitymacji procesowej powoda lub pozwanego itp. W takim wypadku postępowanie dowodowe powinno być przeprowadzone, choć w istocie będzie się ono ograniczało jedynie do dowodów zawnioskowanych przez powoda i ewentualnie dopuszczonych przez sąd z urzędu. W przypadku negatywnych ustaleń w tym zakresie sąd powinien wydać wyrok zaoczny oddalający powództwo.

Zauważyć należy, iż powołany przepis nie zwalnia powoda z obowiązku przytoczenia faktów pozwalających na ich ocenę pod kątem przepisów prawa materialnego. Co za tym idzie to na powodzie ciąży obowiązek opisania lub udowodnienia faktów, nie zaś ich skutków w sferze prawa materialnego. W wypadku zajścia przesłanek do wydania wyroku zaocznego sąd może poprzestać na ocenie samych faktów opisanych przez powoda, tym samym pominąć postępowanie dowodowe. Jeżeli zaś tych faktów powód nie przytacza w jasny sposób, sąd ocenia na podstawie przedłożonych dowodów, czy roszczenie powoda jest zasadne.

W niniejszej sprawie powód domagał się zasądzenia od strony pozwanej kwoty 31 958,90 zł wskazując, że strony zawarły umowę kredytu, z której strona pozwana się nie wywiązała. Na kwotę dochodzoną pozwem składała się: kwota 23 235,80 zł z tytułu należności głównej, kwota 1 295,67 zł z tytułu odsetek umownych naliczonych od należności głównej od 25 września 2016r. do 29 marca 2017r. oraz kwota 7 427,43 zł tytułem odsetek przeterminowanych naliczonych od należności głównej za okres od 25 października 2016 r. do 17 grudnia 2020 r.

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2020 r., poz. 1896 t.j.) przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu. Jak wynika z treści art. 3 ust. 1 i ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 12 maja 2011r. o kredycie konsumenckim (Dz.U. z 2019 r., poz. 1083 t.j.) przez umowę o kredyt konsumencki rozumie się umowę o kredyt w wysokości nie większej niż 255 550 zł albo równowartość tej kwoty w walucie innej niż waluta polska, który kredytodawca w zakresie swojej działalności udziela lub daje przyrzeczenie udzielenia konsumentowi; za umowę o kredyt konsumencki uważa się w szczególności umowę kredytu w rozumieniu przepisów prawa bankowego.

Sąd dokując z urzędu analizy merytorycznej żądania powoda w zakresie upływu terminu przedawnienia roszczenia przysługującemu przeciwko konsumentowi z mocy art. 117§ 2 ^{( 1)}, powziął wątpliwości co do części roszczenia obejmującego odsetki naliczone przez powoda za rok 2016 (k. 3). W ocenie Sądu roszczenie to częściowo uległo przedawnieniu. Wskazać należy, iż roszczenia odsetkowe jako roszczenie uboczne, pochodne od roszczenia głównego, mają charakter samoistny, w związku z czym, jak wskazał Sąd Apelacyjny w Gdańsku w wyroku z dnia 13 lipca 2017 r. (V (...), LEX nr 2436658) mają byt samodzielny, czego konsekwencją jest również zastosowanie ogólnych reguł przedawnienia (także uchwała Sądu Najwyższego z dnia 26 stycznia 2005 r., sygn. akt (...), LEX nr 141130). Z uwagi na okresowy charakter przedmiotowego roszczenia, stosownie do art. 118 k.c., w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 13 kwietnia 2018 r. o zmianie ustawy Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. 2018., poz. 1104), który, iż jeżeli przepis szczególny nie stanowi inaczej, termin przedawnienia wynosi sześć lat, a dla roszczeń o świadczenia okresowe oraz roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej – trzy lata. W zdaniu drugim rzeczonego przepisu wskazano natomiast, iż koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, chyba, że termin przedawnienia jest krótszy niż dwa lata. Jednocześnie w myśl przepisu art. 5 ust. 1 skazanej wyżej ustawy nowelizującej do roszczeń powstałych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy (co nastąpiło 9 lipca 2018 r.) i w tym dniu jeszcze nieprzedawnionych stosuje się od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy przepisy ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Tym samym, jako, że roszczenia odsetkowe przedawniały się za każdy dzień osobno, dla roszczenia tego zastosowanie znajdowały przepisu kodeksu cywilnego w brzmieniu obowiązującym nadanym ww. ustawą. Wobec powyższego strona powodowa była uprawniona do domagania się należności odsetkowych za 3 lata wstecz licząc od dnia wniesienia pozwu tj. 22 grudnia 2020r. Sąd, uwzględniając także regulację art. 118 zdanie drugie k.c. wskazującą, że koniec terminu przedawnienia przypada na ostatni dzień roku kalendarzowego, Sąd uznał, iż skapitalizowane przez powoda odsetki, których data wymagalności była przed dniem 31 grudnia 2016r. były przedawnione (kwota 868,63 zł).

Mając powyższe na uwadze Sąd ustalił, iż z tytułu umowy kredytu pozwany zobowiązany był do zapłaty powodowi:

-

całą kwotę należności głównej tj. 23 235,80 zł,

-

odsetki umowne od należności głównej naliczone od stycznia 2017r. do marca 2017r. w wysokości 427,04 zł (żądane 1 295,67 zł pomniejszone o 868,63 zł odsetek przedawnionych [tj. 229,28 zł + 218,82 zł + 194,58 zł + 225,95 zł])

-

odsetki przeterminowane naliczone od należności głównej od stycznia 2017r. do grudnia 2020r. – 7 386,33 zł (żądane 7 427,43 zł pomniejszone o 41,10 zł odsetek przedawnionych [tj. 1,12 zł + 4,96 zł + 6,57 zł + 12,49 zł + 15,96]),

a zatem łącznie kwotę 31 049,17 zł. Powód mógł też zgodnie z art. 359§ 1 k.c. domagać się odsetek umownych w wysokości zmiennej stopy procentowej stanowiącej czterokrotność stopy lombardowej NBP, z ich ograniczeniem do wysokości odsetek maksymalnych, o których mowa w art. 359§ 2 ¹ k.c. od kwoty należności głównej tj. 23 235,80 zł. O powyższym Sąd orzekł jak w pkt I sentencji wyroku.

W pozostałej części powództwo podlegało oddaleniu jako przedawnione (pkt II).

O kosztach procesu Sąd orzekł w pkt III sentencji wyroku na podstawie art. 100 zdanie drugie k.p.c. przewidującego, że Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. Z uwagi na fakt, iż powód żądał kwoty 31 958,90 zł, a zasądzono na jej rzecz kwotę 31 049,17 zł należało uznać, iż przegrał sprawę jedynie w nieznacznej części tj. w 2,85%. Na koszty procesu złożyły się wyłącznie koszty poniesione przez powoda, które wyniosły 4 779 zł. Objęły one opłatę sądową od pozwu w kwocie 1 162 zł, 17 zł z tytułu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz koszty zastępstwa procesowego ustalone zgodnie z § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r. poz. 265 t.j.) w wysokości 3 600 zł.

Sąd na podstawie art. 333 § 1 pkt 3 k.p.c. nadał wyrokowi zaocznemu rygor natychmiastowej wykonalności.

C., dnia 13 września 2022 r.

Sędzia

Monika Mleczko - Pawlikowska

ZARZĄDZENIE

1.  Odnotować i zakreślić w kontrolce uzasadnień.

2.  Odpis wyroku wraz z uzasadnieniem doręczyć pełn. powoda A. A. wraz z pouczeniem o apelacji.

3.  Akta z apelacją lub za 14 dni.

C. dnia 13 września 2022r.

Sędzia

Monika Mleczko - Pawlikowska