Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XI GC 961/21 (poprzednio X GC 1764/19)

UZASADNIENIE

Powód R. W. wniósł do Sądu Rejonowego Poznań – Stare Miasto w P. o zasądzenie od pozwanego B. Z. kwoty 26.188,00 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych liczonych: od kwoty 7.000,00 zł za okres od dnia 26.10.2018 r. do dnia zapłaty, od kwoty 4.920,00 zł za okres od dnia 26.02.2018 r. do dnia zapłaty, od kwoty 4.920,00 zł za okres od dnia 30.03.2018 r. do dnia zapłaty, od kwoty 4.920,00 zł za okres od dnia 6.04.2018 r. r. do dnia zapłaty, od kwoty 1.968,00 zł za okres od dnia 12.04.2018 r. do dnia zapłaty, od kwoty 2.460,00 zł za okres od dnia 06.06.2018 r. do dnia zapłaty oraz zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda kosztów procesu wg norm przepisanych, w tym kosztów zastępstwa procesowego. Powód domagał się zapłaty wynagrodzenia za wykonane przez niego na rzecz pozwanego usługi serwisowe i diagnostykę traktora N. H..

W dniu 26 lutego 2019 r. roku Referendarza sądowy w Sądzie Rejonowym Poznań – Stare Miasto w P. Wydziale XII Gospodarczym wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym (sygn. akt XII GNc 162/19).

Pozwany wniósł sprzeciw od ww. nakazu, zaskarżając go w całości, wnosząc o oddalenie powództwa i zasądzenie na jego rzecz kosztów procesu.

Postanowieniem z dnia 22 sierpnia 2019 r. Sąd Rejonowy Poznań – Stare Miasto w P. XII Wydział Gospodarczy stwierdził swą niewłaściwość miejscową i sprawę przekazał do tut sądu.

W toku sprawy strony podtrzymały swoje stanowiska.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód prowadzi działalność gospodarczą w zakresie naprawy i konserwacji maszyn rolniczych. Pozwany jest właścicielem ciągnika marki N. (...) AC.

Pozwany w 2017 r. zlecił powodowi prace diagnostyczne i naprawcze z uwagi na zarejestrowane w ww. ciągniku błędy o numerach (...) i (...), ciągnik nadto nie odpalał. Przed nawiązaniem współpracy z powodem przedmiotowy ciągnik naprawiały wcześniej inne podmioty, ingerując w sterowniki, została wymieniona pompa wtryskowa. Powód udał się na diagnostykę pojazdu do pozwanego, gdzie potwierdził fakt ingerencji w sterowniki. Powód wymienił sterownik silnika na swój testowy, na którym to sterowniku miał przejechać do miejsca naprawy. Pojazd podczas tego przejazdu kilkanaście razy stanął, z uwagi na problemy ze skrzynią.

Powód wykonał następujące prace: diagnozę komunikacji sterowników, sprawności osi amortyzującej, kontrolę rozdzielaczy tylnich, kontrolę hydrostatu. Powód w dniu 9 października 2017 roku dokonał naprawy sterownika oraz wykonał kalibrację sterowania ciągnika, a następnie z tego tytułu w dniu 24 października 2017 r. wystawił na pozwanego fakturę Vat nr (...) na kwotę 13 000 zł. Pozwany nie kwestionował naprawy, ponieważ do tej pory nikt nie mógł uruchomić ciągnika. Pozwany zapłacił powodowi z tej faktury kwotę 6 000 zł gotówką, co odnotowano na fakturze, a resztę należności, tj. kwotę 7 000 zł miał zapłacić przelewem na konto powoda, czego pozwany nigdy nie uczynił.

W międzyczasie pozwany samodzielnie dokonał naprawy elementów skrzyni biegów, jako że wyskakiwał błąd na wyświetlaczu sterowania skrzynią biegów w momencie, kiedy dochodziło do braku możliwości przełączania biegów. Działo się to najczęściej przy jeździe do przodu, przy próbie włączenia biegu wstecznego. Nie można było wówczas jechać.

Dowód:

- faktura nr (...) z dnia 24.10.2017 k.7,

- wydruk protokołu serwisowego odczytu sterownika k.8-16,

- zeznania świadka O. W. k.104v-106,

- zeznania świadka M. M. k.133-134,

- zeznania świadka D. Z. k.134-135,

- zeznania powoda k.163-164, k.288-289,

- zeznania pozwanego /częściowo/ k.178-190 , k.289-290.

Następnie pozwany zlecił powodowi naprawę amortyzacji osi przedniej, za którą to naprawę powód wystawił pozwanemu fakturę Vat nr (...) z dnia 27 listopada 2017 r., na kwotę brutto 4 920,00 zł z terminem płatności 90 dni. Naprawa była skuteczna, nie było wad działania amortyzacji po naprawie.

Dowód:

- faktura (...) k.17,

- wydruk protokołu serwisowego odczytu sterownika k.18-20,

- zeznania świadka O. W. k.104v-106,

- zeznania świadka D. Z. k.134-135

- zeznania powoda k.163-164, k.288-289,

- zeznania pozwanego/ częściowo/ k.178-190k.289-290,

Następnie pozwany zlecił powodowi rozmontowanie skrzyni biegów i naprawę skrzyni biegów, za co powód wystawił na pozwanego fakturę Vat nr (...) z dnia 29 grudnia 2017 na kwotę 4 920,00 zł.

Kontynuacją naprawy skrzyni biegów była wymiana sprzęgieł A i B oraz wymiana synchronizatora. Po zakończeniu tej naprawy powód wystawił na pozwanego fakturę nr (...) z dnia 5 stycznia 2018 na kwotę 4 920 zł z terminem płatności 90 dni. Powód wykonał zdjęcia zmontowanego ciągnika. Ciągnik usprawniono.

Dowód:

- faktura (...) k.21,

- wydruk protokołu serwisowego odczytu sterownika k.22-24,

- zdjęcia k.25, 26,

- faktura (...) k.27,

- zdjęcia k.28-33,

- zeznania świadka W. G. k.103-103v,

- zeznania świadka D. U. k.103v-104,

- zeznania świadka O. W. k.104v-106,

- zeznania świadka D. Z. k.134-135

- zeznania powoda k.163-164, k.288-289,

- zeznania pozwanego /częściowo/ k.178-190, k.289-290,

Kolejna naprawa wykonana została po trzech miesiącach. Pozwany zlecił powodowi weryfikację usterek. Powód po wykonaniu weryfikacji usterek i aktualizacji sytemu wystawił fakturę nr (...) z dnia 3 kwietnia 2018 na kwotę 1968,00 zł z terminem płatności 11 kwietnia 2018 roku.

Dowód:

- faktura k.34

- zeznania świadka O. W. k.104v-106,

- zeznania świadka D. Z. k.134-135,

- zeznania powoda k.163-164, k.288-289,

- zeznania pozwanego / częściowo/ k.178-190, k.289-290,

Kolejna naprawa polegała na wymianie sterownika skrzyni biegów, co było uzasadnione diagnozą uszkodzeń. W dniu 29 maja 2018 roku powód wystawił na pozwanego fakturę Vat nr (...) na kwotę 2460,00 zł z terminem płatności 5 czerwca 2018 r.

Dowód:

- faktura (...) k.35,

- zdjęcia k.34-37,

- zeznania świadka O. W. k.104v-106,

- zeznania świadka D. Z. k.134-135

- zeznania powoda k.163-164, k.288-289,

- zeznania pozwanego częściowo/ k.178-190/, k.289-290,

Strony w toku współpracy komunikowały się m.in. za pośrednictwem komunikatorów internetowych. Podczas tych rozmów powód monitował pozwanego o zapłatę zaległych faktur, pozwany deklarował spłatę w ratach. Powód kontaktował się również telefonicznie z ówczesną małżonką pozwanego w sprawie zapłaty zaległych faktur.

Dowód:

- wydruk z komunikatora k.38-44,

- nagranie na płycie CD k. 83;

- zeznania powoda k.163-164, k.288-289,

- zeznania pozwanego częściowo/ k.178-190/, k.289-290,

Wezwaniem do zapłaty z dnia 18 października 2018 r. pełnomocnik powoda wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 26 188 zł wraz z odsetkami do dnia 25 października 2018 r. Wezwanie okazało się bezskuteczne.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty k.45 wraz z potwierdzeniem nadania k.46.

Naprawa ciągnika przez powoda była uzasadniona uszkodzeniami eksploatacyjnymi. Ciągnik po naprawie powoda uzyskał ważne badanie techniczne. Od pierwszej naprawy powoda przepracował około 1500 motogodzin i jest to znaczna ilość godzin, dla tego typu pojazdów. Wykazana w fakturach kwota jest adekwatna do wykonanego zakresu napraw, jako serwisu dojezdnego do miejsca postoju ciągnika. Odczyt danych z komputera silnika ciągnika odpowiada danym fabrycznym, moc silnika jest tożsama z dowodem rejestracyjnym ciągnika. Powód nie dokonał zmian mocy silnika wbrew danym fabrycznym. Zgłaszana obecnie usterka skrzyni biegów ma związek z przeróbką przez pozwanego, jej niefachową naprawą polegającą na pobijaniu ostrym narzędziem zębatki wałka i nakrętki. Nakrętka wałka powinna być wymieniona i dokręcona zmierzoną siłą kluczem dynamometrycznym, a stwierdzone uszkodzenia świadczą o zablokowaniu ostrym narzędziem zębatek współpracujących wałków, co doprowadziło do uszkodzeń.

Dowód:

- opinia biegłego sądowego J. S. k.211-223,

- ustna uzupełniająca opinia biegłego sądowego J. S. k. 255v -258v,

Stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów, gdyż żadna ze stron ich nie kwestionowała, a i w ocenie Sądu nie budziły one wątpliwości co do ich wiarygodności. Podstawę ustaleń w sprawie stanowiły również zeznania świadków W. G., O. W., M. M., syna pozwanego D. Z., D. U. oraz powoda i pozwanego, przy czym na zeznaniach pozwanego sąd bazował częściowo, jako że wyraźnie zweryfikowała je opinia biegłego sądowego, która miała decydujące znaczenie jeśli chodzi o zakres i jakość napraw powoda. Opinia była logiczna, zupełna, biegły rzetelnie odniósł się do zarzutów pozwanego, wyjaśnił, że ciągnik nie miał zwiększonej mocy silnika przez powoda ponad dopuszczalne normy, nie przyczyniło się to do uszkodzenia skrzyni biegów, podkreślił biegły, że nie okazano historii przeglądowej, co świadczy o braku należytej dbałości o ciągnik przez właściciela, zaś wystawione przez powoda faktury za naprawy nie budzą zastrzeżeń.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo okazało się zasadne w całości.

W rozpoznawanej sprawie powód dochodził zapłaty kwoty 26.188,00 zł. Na kwotę tę składały się należności z faktur: nr (...) na kwotę 13 000 zł, z której pozwany opłacił gotówką 6000 zł, a powód dochodził zapłaty pozostałej kwoty 7000 zł, nadto: nr 01/11/2017 na kwotę brutto 4 920,00 zł, nr 2/12/2017 na kwotę 4 920,00 zł, nr 1/01/2018 na kwotę 4 920 zł, nr 03/03/2018 na kwotę 1968,00 zł, 01/05/2018 na kwotę 2460,00 zł za zlecone przez pozwanego usługi diagnostyczne i naprawcze.

Stosunek prawny łączący strony należało w ocenie sądu zakwalifikować jako umowę o świadczenie usług, do której stosuje się w odpowiednim zakresie przepisy o zleceniu (art. 750 k.c.).

Pozwany sprzeciwiając się roszczeniu powoda, potwierdził, że w toku współpracy stron zlecił powodowi diagnostykę błędu silnika nr (...) traktora, błędów sterownika, diagnostykę osi amortyzacyjnej zawieszenia przedniego i tylko w tym zakresie zlecił naprawę powodowi, za co powód wystawił fakturę na kwotę 13.000 zł, którą pozwany miał uregulować w całości. Pozwany zarzucił, że nie zlecał powodowi przeglądu pompy hydraulicznej i konfiguracji systemu. Pozwany podnosił również, że traktor miał zwiększoną moc silnika przez powoda, czego nie zlecał powodowi, a co przyczyniło się do uszkodzenia skrzyni biegów.

W sprawie ustalono, że pozwany zlecał powodowi naprawy należącego do niego ciągnika N. H. oraz że powód naprawy wykonywał. Sporne było, czy naprawy te wykonywał skutecznie i w zakresie zleconym przez pozwanego. Powód zaprzeczył, że pozwany zapłacił całość kwoty z faktury nr (...), potwierdził, że gotówką otrzymał od pozwanego kwotę 6000 zł i podał, że do zapłaty z tej faktury pozostała kwota 7000 zł, którą dochodzi niniejszym pozwem. Pozwany w niniejszym procesie nie wykazał, że pozostałą kwotę z tej faktury uiścił drogą przelewu bankowego, a to na pozwanym ciążył obowiązek udowodnienia faktów niweczących prawo powoda – spełnienia świadczenia w tym zakresie (art. 6 k.c.).

Celem ustalenia zakresu, celowości i prawidłowości napraw wykonanych przez powoda R. W. w ciągniku marki N. (...).270 AC, mając na uwadze rodzaj ujawnionych usterek i ich przyczynę oraz ustalenia, czy czynności wykonane przez powoda były niezbędne w celu usunięcia usterek, a jeśli nie- które były zasadne i jaka była ich wartość Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego J. S.. Sąd uwzględniając ustalenia biegłego poprzedzone oględzinami ciągnika uznał za biegłym, że zgromadzona dokumentacja nie wskazuje na braki w naprawach, protokoły napraw potwierdzają uzasadnione działania wykonywane przez powoda, a wykazane czynności naprawcze ciągnika wykonywane przez powoda były uzasadnione usterkami eksploatacyjnymi.

Ustalono, że na etapie współpracy stron pozwany nie zgłaszał zastrzeżeń do wykonanych napraw, czy usług z zakresu diagnostyki. Za każdym razem, gdy w wykorzystywanym w gospodarstwie pozwanego ciągniku występowała usterka powód przyjeżdżał i wraz z synem dokonywał naprawy w ten sposób, że ciągnik działał.

Pierwsza była kontrola zarejestrowanych błędów w sterownikach, diagnostyka błędu silnika nr (...), a następnie usunięcie usterek, przegląd pompy hydraulicznej i konfiguracja systemu. Koszt naprawy wyniósł 13000 zł, z czego pozwany zapłacił 6000 zł gotówką. Następnie powód wykonał diagnostykę osi amortyzacyjnej zawieszenia przedniego traktora i usunął usterkę polegającą na braku prawidłowo działającego amortyzatora. Koszt naprawy wyniósł 4.920,00 zł. W ramach kolejnego zlecenia powód wykonał kolejną usługę dla pozwanego w zakresie rozebrania i wymiany sprzęgła A i B oraz wymiany synchronizatora. Koszt naprawy wyniósł 4.920,00 zł. Następnie powód podjął się zlecenia dot. wymiany sprzęgła A+B oraz złączenia maszyn. Stosownie do wykonanej usługi powód wystawił fakturę nr (...) na łączną kwotę 4.920,00 zł brutto. Następnie powód otrzymał zlecenie naprawy od pozwanego i w wyniku przeprowadzonej diagnozy wykrył usterkę w postaci awarii skrzyni biegów. Koszt naprawy wyniósł 1.968,00 zł brutto. Kolejna była naprawa sterownika skrzyni (...) 529, w ramach której powód wymienił zużyty sterownik na nowy. Koszt wyniósł 2460,00 zł.

Pozwany zarzucał, że kwestionował sporne faktury od samego początku ze względu na fakt, że dokonane naprawy nie były skuteczne. Powód z kolei twierdził, że pozwany nie zgłaszał zastrzeżeń i że deklarował za każdym razem zapłatę. Odnosząc się do stanowiska pozwanego w pierwszej kolejności należy zaznaczyć, że pozwany pomiędzy naprawami zlecanymi powodowi dokonywał prób samodzielnej naprawy. Biegły po rozmontowaniu elementów pokrywy skrzyni biegów stwierdził uszkodzenia uszczelnienia hydrostatów, ślady mechanicznego pobijania ostrym narzędziem siłowników, udarowo uszkodzone koło zębate wałka skrzyni biegów. Stwierdził, że nakrętka zabezpieczająca wałka była poobijana młotkiem, że zostały zmodernizowane przesuwki synchronizatorów, nawiercone i wkręcone w otwory śruby. Pozwany potwierdził, że sam dokonał we własnym zakresie tej przeróbki. Biegły nie stwierdził śladów montowania taśmy teflonowej, stwierdził, że oringi uszczelniające hydrostaty zostały ścięte i brak jest prawidłowego uszczelnienia magistrali olejowej skrzyni biegów.

Pozwany nadto podnosił, że ciągnik miał zwiększoną moc silnika przez powoda, czego nie zlecał powodowi, a co przyczyniło się do uszkodzenia skrzyni biegów. Odczyt danych z komputera silnika ciągnika nie potwierdza dokonanych zmian w mocy silnika, a moc odpowiada danym fabrycznym umieszczonych w dowodzie rejestracyjnym ciągnika. Po każdej naprawie powód sporządzał wydruk protokołu serwisowego odczytu sterownika, a biegły potwierdził, że odczyty były prawidłowe. W dokumentacji brak jest zapisów o ilości przepracowany godzin ciągnika w trakcie pierwszej naprawy i dalej kolejnych.

Biorąc pod uwagę zgromadzony materiał Sąd ustalił, że naprawa ciągnika przez powoda była uzasadniona uszkodzeniami eksploatacyjnymi, a po naprawach przez niego dokonanych ciągnik uzyskał ważne badanie techniczne. Od pierwszej naprawy przepracował około 1500 M., co dla tego typu pojazdów stanowi znaczną ilość godzin. Pozwany nie okazał nawet biegłemu historii przeglądowej traktora, co świadczy o braku należytej dbałości o ciągnik przez właściciela. Pozwany jako podstawowy zarzut podnosił, że po naprawach powoda występuje usterka skrzyni biegów (co potwierdzono podczas oględzin przez biegłego), jednak ma to związek z przeróbką przez pozwanego, niefachową naprawą polegającą na poobijaniu ostrym narzędziem zębatki wałka i nakrętki. Biegły jasno wskazał, że nakrętka wałka powinna być wymieniona i dokręcona zmierzoną siłą kluczem dynamometrycznym, a stwierdzone uszkodzenia świadczą o zablokowaniu ostrym narzędziem zębatek współpracujących wałków, co doprowadziło do uszkodzeń.

Sąd za biegłym przyjął, że wystawione faktury za naprawy nie budzą zastrzeżeń, a wykazane w nich kwoty są adekwatne do wykonanego zakresu napraw, uwzględniając, że powód dojeżdżał do miejsca postoju ciągnika. Podkreślenia wymaga, że pozwany nie wykazał, aby zgłaszał powodowi zastrzeżenia co do samej jakości naprawy, natomiast ustalenia biegłego potwierdzają, że dokonywał samodzielnej ingerencji w skrzynię biegów, co w efekcie doprowadziło do trwałego uszkodzenia jej elementów.

Mając na uwadze powyższe, uznając że powód wykazał swoje żądanie co do zasady i co do wysokości, a pozwany nie przedstawił okoliczności, które skutkowałyby odmową udzielenia ochrony prawnej temu roszczeniu, Sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 26 188 zł tytułem nieuregulowanej części wynagrodzenia za naprawy dokonywane przez powoda na zlecenie pozwanego. Zwraca przy tym uwagę, że strony komunikowały się również przez komunikatory internetowe, pozwany miał wiedzę o wystawionych fakturach choćby tą drogą, jako że powód monitował pozwanego o zapłatę, co spotykało się z deklaracją spłaty w ratach.

O odsetkach orzeczono na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. zasądzając je od kolejnego dnia po ustalonym dniu zapłaty.

Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania znajduje podstawę prawną w treści art. 98 § 1 k.p.c. koszty poniesione przez powoda złożyły się: opłata od pozwu w kwocie 1310 zł, opłaty skarbowe od pełnomocnictw w kwocie 51 zł oraz wynagrodzenie pełnomocnika procesowego w kwocie 3600 zł ustalonej zgodnie z par 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Wobec powyższego należało zasądzić od pozwanego na rzecz powoda kwotę 4961 zł.

Na podstawie art. 113 ust. 1 w zw. z art. 94 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych w zw. z art. 98 kpc Sąd w punkcie III wyroku nakazał pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego Szczecin-Centrum w Szczecinie od pozwanego kwotę 313,44 zł. Pozwany uiścił zaliczkę w kwocie 2000 zł. Koszt opinii biegłego wyniósł łącznie 2 231,13 zł (1 872,57 zł i 358,56 zł), a koszt świadka 82,31 zł. Tym samym pozwany musi dopłacić wskazaną kwotę, która została wypłacona tymczasowo w sum budżetowych sądu.

SSR Kalina Gomuła

Zarządzenia;

1.(...)

2. (...)

3.(...)

3. (...)

(...)