Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII Ka 454/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 19 lipca 2022 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie w VII Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie:

Przewodniczący: SSO Dariusz Firkowski (spr.)

Sędziowie: SSO Leszek Wojgienica

SSO Piotr Zbierzchowski

Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Filipiak

przy udziale prokuratora Prokuratury Okręgowej w Olsztynie Marii Kuleszy-Chaleckiej

po rozpoznaniu w dniu 19 lipca 2022 r.

sprawy skazanego M. K. M. (1), ur. (...) w S., syna D. i M. z domu P.

o wydanie wyroku łącznego w sprawach;

1) SR dla W. (...)X K (...) 2) SR w S.II K(...) SR wE. II K(...)4) SR ws.II K(...), 5) SR wS. II K(...)6) SR w G. II K(...)

na skutek apelacji wniesionych przez skazanego i jego obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego w G. II Wydziału Karnego z dnia 28 marca 2022 r., sygn. akt II(...)

I zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

1/ w ramach rozstrzygnięcia z pkt 2 sentencji węzłem kary łącznej obejmuje również kary pozbawienia wolności wynikające z wyroków:

- Sądu Rejonowego w K. z dnia 24 września 2021 r. w sprawie II (...), mocą którego za czyn z art.279§1 kk w zb. z art.288§1 kk w z art.11§2 kk i art.64§1 kk popełniony w dniu 1 stycznia 2021 r. orzeczono wobec skazanego karę roku i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności,

- Sądu Rejonowego w S. z dnia 30 września 2021 r. w sprawie II(...) mocą którego za czyn z art.289§2 kk w zb. z art.278§1 kk w z art.11§2 kk i art.64§1 kk w zb. z art.275§1 kk i art.11§2 kk popełniony w dniu 18 kwietnia 2020 r. orzeczono wobec skazanego karę 7 (siedmiu) miesięcy pozbawienia wolności

i orzeka wobec skazanego M. K. M. (1) karę łączną 7 (siedmiu) lat pozbawienia wolności,

2/ w ramach rozstrzygnięcia z pkt 4 sentencji zalicza skazanemu okresy rzeczywistego pozbawienia wolności:

- w sprawie II (...) od dnia 1 stycznia 2021 r. godz. 17.40 do dna 2 stycznia 2021 r. godz. 12.25,

- w sprawie II(...)w dniu 19 kwietnia 2021 r. od godz. 18.05 do godz. 21.13,

II w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

III zwalnia skazanego od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze,

IV zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adwokat M. G. kwotę 120 (sto dwadzieścia) zł tytułem opłaty za obronę z urzędu skazanego M. K. M. (1) wykonywanej w postępowaniu odwoławczym oraz kwotę 27,60 (dwadzieścia siedem złotych i sześćdziesiąt groszy ) zł tytułem podatku od towarów i usług od tej opłaty.

FORMULARZ UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO (UK 2)

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

VII Ka 454/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

2

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

0.11.1. Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Rejonowego wG. z dnia 28 marca 2022 r., sygn. akt II (...)

0.11.2. Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☒ obrońca skazanego M. K. M. (1)

☒ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

0.11.3. Granice zaskarżenia

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

0.12.1. Ustalenie faktów

0.12.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

1

M. K. M.

Skazania w sprawach wyroków Sądu Rejonowego w K. w sprawie II (...) i Sądu Rejonowego w S.w sprawie II K (...)

Odpisy wyroków

133-135

0.12.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

0.12.2. Ocena dowodów

0.12.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1

Wyroki Sądu Rejonowego w K.w sprawie II K (...) i Sądu Rejonowego w S. w sprawie II (...)

Prawomocne wyroki dotyczące skazanego.

0.12.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

1

I skazanego i jego obrońcy w zakresie rażącej niewspółmierności wymierzonej skazanemu kary,

II skazanego w zakresie braku objęcia węzłem kary łącznej skazań z wyroków Sądu Rejonowego w K. w sprawie II (...) i Sądu Rejonowego wS. w sprawie II (...) oraz niezastosowania zasady absorpcji

☒ zasadny zarzut skazanego

☒ częściowo zasadne zarzuty skazanego i jego obrońcy w zakresie wymiaru kary łącznej

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelacje skazanego i jego obrońcy zasługiwały na uwzględnienie w zakresie konieczności objęcia węzłem kary łącznej kar wynikających także z wyroków Sądu Rejonowego wK.w sprawie II (...) i Sądu Rejonowego w S. w sprawie II (...)

Sąd I instancji wobec treści kart karnych nie dysponował informacjami o skazaniach, na które powoływał się M. K. M.. W ocenie Sądu Okręgowego w ramach niniejszego postępowania apelacyjnego możliwe było objęcie węzłem kary łącznej również kar wynikających z tych skazań, przy czym wobec treści art.4§1 kk w dalszym ciągu zastosowanie będą miały przepisy wskazane w zaskarżonym wyroku tj. sprzed dnia 23 czerwca 2020 r.

Zatem wobec przesądzenia zasady łączenia kar, do rozważenia pozostawała kwestia wymiaru kary łącznej pozbawienia wolności przy łączeniu już nie 6 ale 8 wyroków dotyczących skazanego.

Słusznie podnosi się w orzecznictwie, że „zastosowanie zasady absorpcji, asperacji czy kumulacji przy orzekaniu zarówno kary łącznej, jak i wydawaniu wyroku łącznego uwarunkowane jest przede wszystkim relacjami zachodzącymi pomiędzy prawomocnie osądzonymi czynami, objętymi tymże skazaniem. Relacje te sprowadzają się do określenia, jak bliski jest związek przedmiotowo-podmiotowy łączący te czyny oraz w jakich odstępach czasu zostały one popełnione". Wskazuje się nadto, iż decydujące znaczenie przy wymiarze kary łącznej ma wzgląd na prewencyjne oddziaływanie kary, w znaczeniu prewencji indywidualnej i ogólnej, a popełnienie więcej niż dwóch przestępstw jest istotnym czynnikiem prognostycznym, przemawiającym za orzekaniem kary łącznej surowszej od wynikającej z dyrektywy absorpcji" (Komentarz do art. 85 kodeksu karnego G. Bogdan, Z. Ćwiąkalski, P. Kardas. J. Majewski. J. Raglewski, M. Szewczyk, W. Wróbel, A. Zoll, Kodeks karny. Część ogólna. Komentarz. Tom I, Zakamycze 2004, wyrok SA w Łodzi z 20 września 2001 r., II Aka 154/01).

Mając na względzie powyższe stwierdzić należy, że brak było podstaw do zastosowania w sprawie zasady absorpcji a także zasady kumulacji Podkreślenia ponadto wymaga, że skazany dzięki poprzednim, zapadłym co do niego orzeczeniom w istocie bardzo „zyskiwał” na faktycznym wymiarze kary- porównaj wyrok Sądu Okręgowego w Olsztynie w sprawie VII Ka 763/21. Także poprzez wydanie zaskarżonego (nieprawomocnego) wyroku skazany faktycznie, w sytuacji gdy w sprawie II (...) „doszły” kolejne kary: roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności oraz 5 miesięcy w stosunku do poprzedniego wyroku łącznego z dnia 21 października 2021 r. „zyskał” rok i 3 miesiące pozbawienia wolności. „Nowe” wyroki z k.133-135 opiewały na: 7 miesięcy pozbawienia wolności oraz na rok i 4 miesiące pozbawienia wolności. Tym samym poprzez „nową” karę łączną orzeczoną w dniu 19 lipca 2022 r. w wymiarze 7 lat pozbawienia wolności M. K. M. uzyskał kolejne 11 miesięcy w faktycznym skróceniu kary pozbawienia wolności do odbycia.

Należy także podnieść, że zgodnie z art. 85 a k.k. na ukształtowanie kary łącznej wpływ mają przede wszystkim względy prewencji indywidualnej i generalnej. Kształtując wymiar kary łącznej należy mieć także na uwadze wielokrotną karalność skazanego. Nie można też jednoznacznie przyjąć, że podobieństwo popełnianych przestępstw zawsze stanowi okoliczność łagodzącą w sprawie, ponieważ świadczy to również o niepoprawności sprawcy i jego konsekwencji w dążeniu do łamania porządku prawnego.

Skarżący wskazując na postawę skazanego w czasie odbywania kary, wynikającą z treści opinii ZK w S., która w ich ocenie przemawiała za tym, by wymierzyć mu karę łączną na zasadzie absorpcji lub w niższym rozmiarze, nie dostrzegają, że wskazany dowód, jak wynika z pisemnych motywów zaskarżonego wyroku, Sąd meriti miał jednak na względzie orzekając karę łączną na zasadzie asperacji- k. 63. Nie można zatem podzielić argumentacji wynikającej z obu apelacji, że właściwe, poprawne zachowanie skazanego w warunkach izolacji jest przesłanką dla zastosowania przy łączeniu kar zasady absorpcji. Właściwe zachowanie skazanego w jednostce penitencjarnej powinno być bowiem standardem. Wobec powyższego argumenty podnoszone przez skazanego i jego obrońcę, że zachowanie skazanego po popełnieniu przedmiotowych przestępstw zasługuje na premię w postaci zastosowania wobec niego zasady absorpcji lub asperacji, ale w łagodniejszym wymiarze, nie mogły zostać uznane za zasadne.

Na tle okoliczności przedmiotowej sprawy stwierdzić zatem trzeba, że orzeczona przez Sąd Okręgowy kara łączna 7 lat pozbawienia wolności jest adekwatna do wagi popełnionych przez skazanego czynów i w odpowiednim stopniu uwzględnia charakter rodzajowy tych występków, okres ich popełnienia, a także aspekty zachowania skazanego w jednostce penitencjarnej; poprzez połączenia kar z ich sumy skazany w istocie „zyskał” w faktycznym wymiarze kar do odbycia i tym samym wymierzona „nowa” kara łączna pozbawienia wolności w żadnej mierze nie może być uznana za rażąco surowa.

Wniosek

1/ obrońcy skazanego o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez orzeczenie kary łącznej z zastosowaniem absorpcji; ewentualnie o uchylenie wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania;

2/ skazanego o objęcia węzłem kary łącznej skazań z wyroków Sądu Rejonowego w K. w sprawie II (...) i Sądu Rejonowego wS. w sprawie II (...) i wymierzenie kary łącznej z uwzględnieniem zasady absorpcji

☒ zasadny zarzut skazanego

☒ częściowo zasadny zarzut obrońcy

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Apelacja M. K. M. zasadnie wskazała na konieczność objęcia węzłem kary łącznej kolejnych wskazanych przez niego kar; brak było podstaw do złagodzenia kary łącznej w kierunku postulowanym przez skarżących.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

1.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Sąd nie stwierdził uchybień z art. 439, art. 440 k.p.k., które należałoby uwzględnić z urzędu.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

0.15.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

0.11.

Przedmiot utrzymania w mocy

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

0.15.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

0.0.11.

Przedmiot i zakres zmiany

Wyrok Sądu Rejonowego wG. II Wydziału Karnego z dnia 28 marca 2022 r., sygn. akt (...)

I zmieniono w ten sposób, że:

1/ w ramach rozstrzygnięcia z pkt 2 sentencji węzłem kary łącznej objęto również kary pozbawienia wolności wynikające z wyroków:

- Sądu Rejonowego w K. z dnia 24 września 2021 r. w sprawie II (...), mocą którego za czyn z art.279§1 kk w zb. z art.288§1 kk w z art.11§2 kk i art.64§1 kk popełniony w dniu 1 stycznia 2021 r. orzeczono wobec skazanego karę roku i 4 (czterech) miesięcy pozbawienia wolności,

- Sądu Rejonowego w S. z dnia 30 września 2021 r. w sprawie (...), mocą którego za czyn z art.289§2 kk w zb. z art.278§1 kk w z art.11§2 kk i art.64§1 kk w zb. z art.275§1 kk i art.11§2 kk popełniony w dniu 18 kwietnia 2020 r. orzeczono wobec skazanego karę 7 (siedmiu) miesięcy pozbawienia wolności

i orzeczono wobec skazanego M. K. M. (1) karę łączną 7 (siedmiu) lat pozbawienia wolności,

2/ w ramach rozstrzygnięcia z pkt 4 sentencji zaliczono skazanemu okresy rzeczywistego pozbawienia wolności:

- w sprawie II (...) od dnia 1 stycznia 2021 r. godz. 17.40 do dna 2 stycznia 2021 r. godz. 12.25,

- w sprawie (...) w dniu 19 kwietnia 2021 r. od godz. 18.05 do godz. 21.13,

II w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

Zwięźle o powodach zmiany

Z przyczyn podanych wyżej węzłem kary łącznej objęto także kolejne skazania dotyczące M. K. M. i orzeczono wobec niego „nową” karę łączną na zasadzie asperacji uznając jednocześnie brak podstaw do zastosowania wobec niego zasady absorpcji.

0.15.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

0.15.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

1.1.

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

4.1.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

0.15.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

0.15.4. Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

IV

zasądzono od Skarbu Państwa na rzecz adwokat M. G. kwotę 120 (sto dwadzieścia) zł tytułem opłaty za obronę z urzędu skazanego M. K. M. (1) wykonywanej w postępowaniu odwoławczym oraz kwotę 27,60 (dwadzieścia siedem złotych i sześćdziesiąt groszy ) zł tytułem podatku od towarów i usług od tej opłaty.

6.  Koszty Procesu

P unkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III

Sąd Okręgowy na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. w zw. z art. 634 k.p.k., uwzględniając sytuację materialną skazanego, którą w znacznym stopniu kształtuje fakt odbywania kary pozbawienia wolności, uznał za słuszne zwolnienie go od kosztów sądowych za postępowanie odwoławcze.

7.  PODPIS

ZAŁĄCZNIK DO FORMULARZA UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO

Załącznik do formularza UK 2

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Obrońca skazanego

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego wG. z dnia 28 marca 2022 r., sygn. akt(...)

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

ZAŁĄCZNIK DO FORMULARZA UZASADNIENIA WYROKU SĄDU ODWOŁAWCZEGO

Załącznik do formularza UK 2

0.11.3. Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

2

Podmiot wnoszący apelację

Skazany M. K. M. (1)

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wyrok Sądu Rejonowego wG.z dnia 28 marca 2022 r., sygn. akt II(...)

0.11.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☒ na korzyść

☐ na niekorzyść

☒ w całości

☐ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.11.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

0.11.4. Wnioski

uchylenie

zmiana