Pełny tekst orzeczenia

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 70/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

1.1.  Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Gorzowie Wlkp. z dnia 11 stycznia 2022 roku w sprawie II Ko 744/21

1.2.  Podmiot wnoszący apelację

☐ oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☒ inny

1.3.  Granice zaskarżenia

1.1.1.  Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.1.2.  Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

1.4.  Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami
przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

1.5.  Ustalenie faktów

1.1.3.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.1.1.

1.1.4.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Fakt oraz czyn, do którego fakt się odnosi

Dowód

Numer karty

2.1.2.1.

1.6.  Ocena dowodów

1.1.5.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 2.1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.1.6.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 2.1.1 albo 2.1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

3.1.

Pełnomocnik Skarbu Państwa - Prezesa Sądu Okręgowego w Zielonej Górze zarzucił:

1. na postawie art. 438 pkt 2 k.p.k. obrazę przepisów postępowania mającą wpływ na treść orzeczenia, polegającą na naruszeniu przepisu:

a) art. 552 § 4 k.p.k. poprzez błędną ocenę przesłanek warunkujących powstanie po stronie wnioskodawcy roszczenia o zadośćuczynienie i przyjęcie, że zostały one spełnione, podczas gdy:

- postanowienie o umorzeniu śledztwa, w którym wnioskodawca upatruje podstawy do uzyskania odszkodowania i zadośćuczynienia, tj. postanowienie z dnia 31 grudnia 2020 r. (sygn. akt PO I Ds. 91.2020) dotyczy wyłącznie czynu popełnionego w nocy z 24 na 25 stycznia 2018 r. w K., natomiast postanowienie o zastosowaniu wobec wnioskodawcy tymczasowego aresztowania dotyczyło czterech czynów (w nocy 14 września 2016 r. w K., w dniu 14 października 2016 r. w S., w dniu 22 czerwca 2018 r. w K. (1) i w nocy z 24 na 25 stycznia 2018 r. w K.), a umorzenie wyłącznie ostatniego z ww. czterech czynów,

- tymczasowe aresztowanie zastosowane wobec wnioskodawcy w chwili jego zastosowania i trwania było zasadne, a więc nie było niewątpliwie niesłuszne, a w konsekwencji nie zostały spełnione przesłanki odpowiedzialności Skarbu Państwa o których mowa w art, 552 § 4 k.p.k.,

b) art. 558 k.p.k. w zw. z art. 321 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. tj. z dnia 17 września 2021 r. (Dz.U. z 2021 r. poz. 1805) z późn. zm. (zwanej dalej k.p.c.) poprzez zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz wnioskodawcy kwoty zadośćuczynienia z ustawowymi odsetkami od dnia uprawomocnienia się wyroku podczas gdy wnioskodawca żądał zasądzenie zadośćuczynienia w określonej kwocie (45,000,00 zł) i nie żądał przy tym zasądzenia odsetek, tj. zasądzenie ponad żądanie wniosku,

c) art. 7 k.p.k. w zw. z art. 445 § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. tj. z dnia 16 września 2020 r, (Dz.U. z 2020 r. poz. 1740) z późn, zm. (zwanej dalej k.c.) poprzez dokonanie przez Sąd I instancji dowolnej, a nie swobodnej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w zakresie przesłanek uzasadniających wysokość zadośćuczynienia i w konsekwencji przyznania zadośćuczynienia w wysokości rażąco zawyżonej, która prowadzi do nadmiernego wzbogacenia wnioskodawcy, podczas gdy całokształt okoliczności sprawy, w tym okoliczności zatrzymania, okres izolacji, warunki w jakich znajdował się wnioskodawca, w żaden sposób nie uzasadniają przyznania zadośćuczynienia w kwocie aż 45.000,00 zł,

d) art. 410 k.p.k. poprzez pominięcie przy wyrokowaniu ujawnionych w toku rozprawy głównej okoliczności istotnych dla ustalenia rozmiaru doznanej krzywdy, wynikających wprost z przesłuchania samego wnioskodawcy, z których wynika, że w czasie tymczasowego aresztowania wnioskodawcy, ani ze strony współosadzonych, ani ze strony strażników, nie spotkała go żadna przemoc fizyczna, podczas gdy okoliczność ta winna mieć istotne znaczenie przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia i winna wpłynąć na jego ustalenie w niższej wysokości,

e) art. 554 § 4 k.p.k. w zw. z § 11 ust. 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U. z 2015 r. poz. 1800) z późn. zm. (zwanego dalej r.k.a.) poprzez zasądzenie od Skarbu Państwa na rzecz wnioskodawcy kwoty 288,00 zł, podczas gdy z ww. przepisu wynika wprost, że kwota należna wnioskodawcy od Skarbu Państwa w razie uwzględnienia roszczeń choćby w części zwrot uzasadnionych wydatków tytułu ustanowienia jednego pełnomocnika wynosi 240,00 zł,

2. a w konsekwencji powyższych naruszeń, na podstawie art. 438 pkt 3 k.p.k., błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawie orzeczenia, mających wpływ na jego treść, polegający na przyjęciu, że:

a) tymczasowe aresztowanie stosowane wobec wnioskodawcy było niewątpliwie niesłuszne, a w konsekwencji, że wnioskodawcy należne jest zadośćuczynienie za krzywdę, podczas gdy tymczasowe aresztowanie, stosowane wobec wnioskodawcy było w czasie jego zastosowania i trwania uzasadnione wystąpieniem ustawowych przesłanek tymczasowego aresztowania,

b) kwota 45.000,00 zł jest odpowiednią sumą zadośćuczynienia dla rekompensaty krzywdy wnioskodawcy w wyniku tymczasowego aresztowania, podczas gdy suma ta jest znacznie zawyżona i zamiast spełniać funkcję kompensacyjną prowadzi do nadmiernego wzbogacenia wnioskodawcy.

☒ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny

Apelację pełnomocnika Skarbu Państwa – Prezesa Sądu Okręgowego w Zielonej Górze należało uznać za częściowo zasadną, tj. w zakresie wydania rozstrzygnięcia o odsetkach, a więc ponad żądanie, co w świetle stosowanych w tym postępowaniu reguł procesu cywilnego należy uznać za nieprawidłowe oraz wysokości zwrotu wnioskodawcy kosztów pełnomocnika.

W orzecznictwie i piśmiennictwie wypowiadany jest pogląd, aczkolwiek niejednolicie (zob. tak np. Świecki Dariusz (red.), Kodeks postępowania karnego. Tom II. Komentarz aktualizowany Opublikowano: LEX/el. 2022), że w postępowaniu o odszkodowanie lub zadośćuczynienie ma zastosowanie art. 321 § 1 k.p.c. Zgodnie z tym przepisem sąd nie może wyrokować co do przedmiotu, który nie był objęty żądaniem, ani zasądzać ponad żądanie (por. uzasadnienie postanowienia SN z 18.02.2011 r., II KK 289/10, OSNKW 2011/4, poz. 36; wyrok SA w Białymstoku z 25.09.2012 r., II AKa 156/12, KZS 2012/11, poz. 93; wyrok SA we Wrocławiu z 6.06.2012 r., II AKa 144/12, LEX nr 1213770). Sąd Apelacyjny przychylając się do przywołanego stanowiska uwzględnił zarzut i wniosek środka zaskarżenia w tym zakresie.

Jeżeli chodzi o zwrot wydatków wnioskodawcy z tytułu ustanowienia jednego pełnomocnika na podstawie art. 554 § 4 k.p.k., to ma rację skarżąca, że wnioskodawcy przysługiwał zwrot kwoty 240 zł, gdyż odbył się tylko jeden termin rozprawy, a nie 288 zł, jak za dwa, stosownie do treści § 11 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz.U.2015.1800 ze zmianami).

Pozostałe zarzuty apelacji są bezzasadne. Nie jest tak, że nie wystąpiły przesłanki do zasądzenia zadośćuczynienia, gdyż nie zapadły postanowienia umarzające postępowanie w stosunku do wszystkich czynów stanowiących podstawę tymczasowego aresztowania. W aktach w niniejszej sprawie znajdują się one: na k. 65-72 do czynu z 14.09.2016r. popełnionego w K. – pkt I postanowienia o tymczasowym aresztowaniu, na k. 73-77 do czynu z 22.06.2018r. popełnionego w K. (1) – pkt III postanowienia o tymczasowym aresztowaniu, na k. 78-84 do czynu z 14.10.2016r. popełnionego w S. – pkt III postanowienia o tymczasowym aresztowaniu oraz na k. 450-6 w sprawie PO I Ds. 91.2020 do czynu z 24 na 25 stycznia 2018r. popełnionego w K. – pkt IV postanowienia o tymczasowym aresztowaniu. W związku z powyższym zarzut z punktu 1.a) jest oczywiście bezzasadny.

Podobny charakter ma kwestionowanie zasadności przyznanego zadośćuczynienia z powołaniem się na błędną interpretację pojęcia niewątpliwej niesłuszności. Już dawno judykatura w tym i Sąd Najwyższy oraz piśmiennictwo odstąpiły od przedstawianej interpretacji niewątpliwej niesłuszności

tymczasowego aresztowania z punktu widzenia jedynie ex tunc. Obecnie ustalenie "niewątpliwej niesłuszności" wymaga najpierw analizy stosowania tymczasowego aresztowania w aspekcie przepisów rozdziału 28 k.p.k., a jeżeli stosowanie tego środka zapobiegawczego nie naruszyło tych przepisów, to następnie dokonanie, przez pryzmat ostatecznego rezultatu w tej sprawie, analizy całokształtu okoliczności aż do chwili rozstrzygnięcia wniosku o odszkodowanie przez sąd, ze szczególnym jednak uwzględnieniem okresu stosowania tymczasowego aresztowania. Sam fakt prawomocnego uniewinnienia czy umorzenia postępowania nie ma zatem decydującego znaczenia dla przyjęcia "niewątpliwej niesłuszności" tymczasowego aresztowania. Niewątpliwie niesłuszne jest bowiem tylko takie tymczasowego aresztowanie, które spowodowało dolegliwość, jakiej oskarżony (podejrzany) nie powinien był doznać w świetle całokształtu okoliczności, a więc i ostatecznego rozstrzygnięcia w sprawie, w której taki środek stosowano. I tak też jest w przypadku wnioskodawcy. Kwestię zasad odpowiedzialności Skarbu Państwa z tytułu niewątpliwie niesłusznego tymczasowego aresztowania Sąd Najwyższy rozważył szczegółowo w uchwale I KZP 27/99, OSNKW 1999, nr 11-12, poz. 72, stwierdzając, że opiera się ona na zasadzie ryzyka, a ponadto, że niewątpliwie niesłuszne w rozumieniu art. 552 § 4 jest takie tymczasowe aresztowanie, które było stosowane z obrazą przepisów rozdziału 28 k.p.k. (zob. także SN I KZP 5/06, OSNKW 2006, nr 6, poz. 55, z glosą K. Sychty, WPP 2007, nr 2, s. 151), oraz tymczasowe aresztowanie oskarżonego (podejrzanego) powodujące dolegliwość, której nie powinien doznać, w świetle całokształtu okoliczności ustalonych w sprawie, a także, w szczególności, prawomocnego jej rozstrzygnięcia (zob. też SN IV KKN 807/98, Prok. i Pr. 2000, nr 5, s. 15). Uchwała ta nie wywołała ocen krytycznych w piśmiennictwie i spotkała się w zasadzie z aprobatą (zob. m.in. A. Bulsiewicz, Konstytucyjna ochrona wolności i praw...; P. Kruszyński, Z problematyki odszkodowania...; K.J. Pawelec, glosa do tej uchwały, Mon. Praw. 2000, nr 5; S. Zabłocki, Przegląd orzecznictwa, Palestra 2000, z. 1). W uzasadnieniu do uchwały I KZP 27/99 Sąd Najwyższy stwierdził między innymi, co następuje: "Punktem wyjścia rozważań dotyczących problematyki odszkodowania za niesłuszne tymczasowe aresztowanie musi być unormowanie art. 41 ust. 5 Konstytucji RP, w którym stwierdza się, że każdy bezprawnie pozbawiony wolności ma prawo do odszkodowania. Ta zasada konstytucyjna, co oczywiste, odnosi się też do pozbawienia wolności w wyniku stosowania tymczasowego aresztowania. Ten przepis Konstytucji RP pozostaje w zgodzie z postanowieniami Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, której art. 5 ust. 5 stanowi, że każdy, kto został pokrzywdzony przez niezgodne z treścią tego artykułu zatrzymanie lub aresztowanie, ma prawo do odszkodowania. Z kolei przepisy rozdziału 28 k.p.k., dotyczące zasad stosowania tymczasowego aresztowania, nie pozostają w sprzeczności z unormowaniami art. 5 ust. 1 EKPC, przewidując nawet surowsze reguły stosowania tego środka zapobiegawczego.

Oceniając wysokość przyznanego zadośćuczynienia nie można zgodzić się ze skarżąca, iż jest ono zawyżone i prowadzi do nadmiernego wzbogacenia wnioskodawcy, przewyższa rozmiar krzywdy wyrządzonej mu poprzez niewątpliwie niesłuszne tymczasowe aresztowanie i nie odpowiada aktualnej stopie życiowej społeczeństwa.

Zważyć na wstępie należy, iż okres tymczasowego aresztowania wnioskodawcy trwał nie 4 miesiące i 2 tygodnie, a dłużej, bo, skoro K. G. został zatrzymany 9 kwietnia 2019 roku, a zwolniony 23 września 2019 roku (k. 2587 akt PO I Ds. 91.2020), to trwał 5 miesięcy i 14 dni. A więc za dłuższy czas izolacji, niż ma na uwadze skarżąca przyznana została kwota 45 000 zł. A więc już z tego powodu argument niewspółmierności traci na znaczeniu. Nie może w tej sytuacji stanowić powodu do obniżenia to, że wnioskodawca podczas izolacji nie spotkał się z przemocą fizyczną. Gdyby tak było wtedy zasądzić by mu należało wyższą sumę. Niekorzystne następstwa podnoszone w zarzutach i wskazane przez Sąd Okręgowy i na dodatek dłuższa izolacja niż miał ja na uwadze także Sad Okręgowy należy uznać za wystarczające do przyznania zadośćuczynienia w kwocie 45 000 zł. Jest to suma umiarkowana i dostoswana do stopy życiowej społeczeństwa, zważywszy na to, ile obecnie wynosi średnie miesięczne wynagrodzenie, które za pierwszy kwartał 2022 roku opiewa na 6235,22 zł. Trudno zatem uznać, nawet świetle przyznawanych tego typu rekompensat w innych sprawach, że kwota rekompensaty jest wygórowania oraz spowoduje nadmierne wzbogacenie w sytuacji rosnącej szybko inflacji. Ustalając jej wysokość nie możemy zapominać też o tym, iż ma być ona ekwiwalentna, a więc finansowo odczuwalna dla pokrzywdzonego, co nie zapewniłaby suma proponowana przez skarżącą.

Odnośnie jeszcze sposobu ukształtowania wysokości zadośćuczynienia to warto odwołać się do wypracowanych reguł stosowanych w orzecznictwie w tego typu sprawach i przywołać je niżej. Ustalenie, jaka kwota w konkretnych okolicznościach jest "odpowiednia", należy do sfery swobodnego uznania sędziowskiego (post. SN z 27.7.2005 r., II KK 54/05, OSNwSK 2005, Nr 1, poz. 1423; zob. także post. SN z 5.5.2005 r., V KK 413/04, OSNwSK 2005, poz. 928; wyr. SN z 26.8.2004 r., WA 18/04, OSNwSK 2004, Nr 1, poz. 1487; post. SN z 19.10.2010 r., II KK 196/10, OSNwSK 2010, Nr 1, poz. 1973; wyr. SA we Wrocławiu z 15.2.2012 r., II AKa 8/12, Legalis). Pamiętać jednak należy, że ustalanie wysokości zadośćuczynienia ma charakter indywidualny, co oznacza, że sąd nie może stosować jakichś ogólnych wskaźników, matematycznych przeliczników, ale winien uwzględnić całokształt okoliczności konkretnej sprawy (wyr. SA w Lublinie z 2.2.2012 r., II AKa 268/11, KZS 2012, Nr 9, poz. 74). Zarzut nieodpowiedniego ustalenia kwoty zadośćuczynienia może być skuteczny tylko wtedy, gdyby zaskarżone orzeczenie w sposób oczywisty naruszyło zasady ustalania wysokości tego zadośćuczynienia. O rażącym naruszeniu tych zasad mogłoby świadczyć przyznanie zadośćuczynienia "symbolicznego" bądź też kwoty wygórowanej, prowadzącej do niestosownego wzbogacenia (zob. wyr. SA w Krakowie z 9.4.2008 r., II AKa 46/08, KZS 2008, Nr 6, poz. 48; wyr. SA w Warszawie z 20.2.2013 r., II AKa 32/13, Legalis. W orzecznictwie wskazuje się, że "do elementów, które należy uwzględnić przy ustalaniu wysokości zadośćuczynienia, należy także przeciętna stopa życiowa społeczeństwa. Odwołanie się do owej przeciętnej stopy życiowej pozwala bowiem w pewien sposób obiektywizować przyznane zadośćuczynienie za krzywdy, które z natury rzeczy u poszczególnych pokrzywdzonych ma subiektywny wymiar. "Kwotę zadośćuczynienia należy oznaczać z umiarem, stosownie do realiów społecznych, jak zamożność mieszkańców, wartość pieniądza itp., by nie pozostało poczucie krzywdy niesłusznie tymczasowo aresztowanego, ale by orzeczenie nie było sposobem uzyskania nadmiernych korzyści finansowych" (wyr. SA w Katowicach z 3.11.2017 r., II AKa 342/17, Legalis). I te wszystkie kryteria, zdaniem Sądu Apelacyjnego, zasądzona na rzecz K. G. suma zadośćuczynienia posiada.

Odnośnie jeszcze do proponowanych przez autorkę apelacji przeliczników miesięcznych, to warto dodać, iż i jak wielokrotnie przyjmował to SA w Szczecinie np. w sprawach II AKa 10/20, II AKa 64/20, II AKa 74/22 obliczenia wysokości zadośćuczynienia odwołujące się w pierwszej kolejności do miesięcznego wynagrodzenia i wyliczanie ewentualnego zadośćuczynienia za miesięczne pozbawienie wolności nie przekonują, jako że krzywdy trwającej określony czas, dłuższy bądź krótszy, ze względu na jej niewymierny i indywidualny charakter, nie sposób przeliczać według tych reguł. Jak zauważył to również SA w Katowicach w wyroku z 10.09.2009 r. II AKa 240/09 LEX nr 1271853 przy internowaniu: „Przyznanej sumy zadośćuczynienia za internowanie wyłącznie poprzez ustalanie stawki za każdy dzień czy też miesiąc izolacji nie jest właściwe. Gdy izolacja była wynikiem wykonania decyzji o internowaniu, przyjęcie takiego przelicznika nie znajduje żadnego uzasadnienia i musi być zakwestionowane”. Odwoływanie się zatem do średnich określających poziom wynagrodzenia może mieć tylko bardzo orientacyjny charakter wskazujący na poziom życia społeczeństwa. Jak zauważa się to w piśmiennictwie (zob. np. Komentarz do art. 552 KPK red. Skorupka 2021, wyd. 5/Jasiński Legalis), odwoływanie się do średniego wynagrodzenia z chwili orzekania stanowi kryterium pomocnicze przy określaniu wysokości zadośćuczynienia, które, zdaniem Sądu Apelacyjnego, ilustruje poziom, stopę życiową społeczeństwa, którą należy uwzględniać przy miarkowaniu sumy zadośćuczynienia.

Odnośnie jeszcze sposobów ustalania zadośćuczynienia to tak w orzecznictwie, jak i piśmiennictwie podkreśla się, iż nie jest zasadne przyjmowanie jakichś ścisłych kryteriów np. kwot stanowiących zadośćuczynienie za jeden miesiąc, dzień izolacji, służących jako sposób ustalania zadośćuczynienia za cały okres pozbawienia wolności, albowiem zadośćuczynienie powinno być ustalane za cały ten okres, a nie jako iloczyn liczby miesięcy i kwoty zadośćuczynienia, przypadającego za jeden miesiąc czy dzień. Nie jest bowiem odpowiednie przeliczanie sumy zadośćuczynienia poprzez ustalanie stawki miesięcznej (zob. np. wyr. SA w Łodzi z 21.2.2008 r., II AKa 13/08, Prok. i Pr. - wkł. 2009, Nr 5, poz. 48); bądź ustalenie zadośćuczynienia poprzez stosowanie określonych przeliczników wynikających z kodeksu karnego, w tym także relatywizujących wielkość zadośćuczynienia do stawek grzywny odpowiadających jednemu dniowi pozbawienia wolności w rozumieniu przepisu art. 63 § 1 kk (zob. np. wyr. SA w Katowicach z 10.3.2005 r., II AKa 55/05, KZS 2005, Nr 7-8, poz. 144). Przyjąć należy, że "nawet krótkotrwałe bezprawne pozbawienie wolności człowieka wyrządza mu znaczną krzywdę. To, że z oczywistych względów różnorodne dolegliwości związane z pozbawieniem człowieka wolności zazwyczaj rosną wraz z wydłużaniem się jego czasu (ze względu na skutki osobiste, rodzinne, społeczne), nie może przesłaniać okoliczności, że – zwłaszcza w przypadku osób, które spotykają się z taką sytuacją po raz pierwszy – największy stres i naturalny lęk, czasem szok wywołują pierwsze godziny i dni więziennej izolacji, co winno znaleźć stosowne odzwierciedlenie w wysokości zasądzonego zadośćuczynienia" (wyr. SA w Katowicach z 16.11.2006 r., II AKa 359/06, KZS 2007, Nr 5, poz. 92). Tych przesłanek nie uwzględnia matematyczny sposób ustalania wysokości zadośćuczynienia. W związku z powyższym kwestionowanie wysokości i sposobu miarkowania zadośćuczynienia należy uznać za bezzasadne.

Wniosek

Mając na uwadze powyżej postawione zarzuty, na podstawie art. 427 § 1 i art. 437 k.p.k. wniósł o:

I. zamianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie żądania wniosku całości,

II. zasądzenie od wnioskodawcy na rzecz strony postępowania Skarbu Państwa - Prezesa Sądu Okręgowego w Zielonej Górze zwrotu kosztów postępowania, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych za obydwie instancje, a ewentualnie

III. obniżenie zasądzonej kwoty zadośćuczynienia do 16,792,65 zł.

☐ zasadny

☒ częściowo zasadny

☐ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny, częściowo zasadny albo niezasadny.

Powody uznania żądań za zasadne lub bezzasadne przedstawiono wyżej przy omawianiu podniesionych zarzutów, a w zakresie wniosku o zwrot kosztów zastępstwa procesowego pełnomocnika Skarbu Państwa niżej przy kosztach procesu.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

4.1.

Nie wystąpiły.

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności

Nie zaistniały.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

1.7.  Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

5.1.1.

Przedmiot utrzymania w mocy

Rozstrzygnięcie o zadośćuczynieniu i wydatkach postępowania.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy

Wskazane przy omawianiu apelacji pełnomocnika Skarbu Państwa.

1.8.  Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

5.2.1.

Przedmiot i zakres zmiany

Odsetki i zwrot wnioskodawcy wydatków za jednego pełnomocnika.

Zwięźle o powodach zmiany

Wskazane wyżej przy omawianiu zarzutów pełnomocnika Skarbu Państwa.

1.9.  Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

1.1.7.  Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

5.3.1.1.1.

Nie dotyczy.

☐ art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie wystąpiły.

5.3.1.2.1.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie wystąpiły.

5.3.1.3.1.

Konieczność umorzenia postępowania

☐ art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia

Nie zaistniały

5.3.1.4.1.

Nie było.

☐ art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia

Nie wystąpiły.

1.1.8.  Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

Nie było podstaw do ich formułowania.

1.10.  Inne rozstrzygnięcia zawarte w wyroku

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

Nie było.

6.  Koszty Procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

III.

Orzeczenie o kosztach postępowania oparto na zasadzie wyrażonej w przepisie art. 554 § 2 k.p.k. Zważyć należy, w odniesieniu do wniosku skarżącej o zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego, że do postępowania o odszkodowanie i zadośćuczynienie za niesłuszne skazanie, niewątpliwie niesłuszne tymczasowe aresztowanie lub zatrzymanie, zastosowanie mają przepisy o kosztach sądowych zawarte w kodeksie postępowania karnego, który kwestię kosztów reguluje odmiennie niż procedura cywilna (zob. pod. wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 6 czerwca 2012 r. II AKa 144/12 LEX nr 1213770). Zgodnie zaś z przepisem art. 620 k.p.k., wydatki związane z ustanowieniem obrońcy i pełnomocnika wykłada strona, która go ustanowiła. W tej sytuacji nie było podstaw do zasądzenia od Skarbu Państwa na rzecz pełnomocnika Skarbu Państwa - Prezesa Sądu Okręgowego wydatków poniesionych przez niego na wynagrodzenie ustanowionego przez siebie pełnomocnika. Przepis art. 554 § 4 k.p.k. przewiduje jedynie zwrot uzasadnionych wydatków wnioskodawcy z tytułu ustanowienia jednego pełnomocnika, co nastąpiło w tej sprawie w postępowaniu pierwszoinstancyjnym, ale z błędem co do kwoty, którą Sąd Okręgowy przyznał, a co Sąd Apelacyjny poprawił w pkt I wyroku. Zgodnie z treścią art. 554§2 postępowanie wolne jest od kosztów, dlatego orzeczono jak w punkcie III wyroku Sądu odwoławczego.

7.  PODPIS

SSA Robert Mąka SSA Andrzej Olszewski SSA Stanisław Kucharczyk

1.11.  Granice zaskarżenia

Kolejny numer załącznika

1

Podmiot wnoszący apelację

Pełnomocnik przedstawiciela Skarbu Państwa Prezesa Sądu Okręgowego w Zielonej Górze

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

zadośćuczynienie

0.1.1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

☐

co do winy

☐

co do kary

☒

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

0.1.1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji

☐

art. 438 pkt 1 k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

☐

art. 438 pkt 1a k.p.k. – obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

☒

art. 438 pkt 2 k.p.k. – obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

☒

art. 438 pkt 3 k.p.k. – błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

☐

art. 438 pkt 4 k.p.k. – rażąca niewspółmierność kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

☐

art. 439 k.p.k.

☐

brak zarzutów

0.1.1.4. Wnioski

☐

uchylenie

☒

zmiana