Pełny tekst orzeczenia

aSygn. akt III AUa 44/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 czerwca 2022 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Marta Sawińska

Protokolant: Emilia Wielgus

po rozpoznaniu w dniu 22 czerwca 2022 r. w Poznaniu na posiedzeniu niejawnym

sprawy J. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P.

o ponowne przeliczenie emerytury

na skutek apelacji J. S.

od wyroku Sądu Okręgowego w Koninie

z dnia 26 listopada 2020 r. sygn. akt III U 635/20

1.  oddala apelację,

2.  zasądza od J. S. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. kwotę 240 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w instancji odwoławczej.

sędzia Marta Sawińska

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 9 czerwca 2020r., znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. odmówił J. S. prawa do ponownego przeliczenia podstawy wymiaru od nowej kwoty bazowej. W uzasadnieniu odwołał się do przepisu art. 110 ustawy o emeryturach i rentach podnosząc, że zgodnie z tym przepisem wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie od podstawy wymiaru ustalonej w sposób określony w art. 15, z uwzględnieniem ust. 3, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego przypadającą w całości lub w części po przyznaniu świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego (ust. 1 art. 110). Przy czym warunek posiadania wyższego wskaźnika wysokości podstawy wymiaru nie jest wymagany od emeryta lub rencisty, który od dnia ustalenia prawa do świadczenia do dnia zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie świadczenia, w myśl ust. 1, nie pobrał świadczenia wskutek zawieszenia prawa do emerytury lub renty lub okres wymagany do ustalenia podstawy przypada w całości po przyznaniu prawa do świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wynosi co najmniej 130% (ust. 2). ZUS podniósł, że w przypadku ubezpieczonego warunkiem do przeliczenia podstawy wymiaru świadczenia od nowej kwoty bazowej jest posiadanie wyższego wskaźnika podstawy wymiaru z uwzględnieniem wynagrodzenia za rok 2006. Z uwagi na brak danych dot. wynagrodzenia ubezpieczonego za ten rok przyjęto wynagrodzenie minimalne. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru z uwzględnieniem wynagrodzenia za rok 2006r. przy tak ustalonej wysokości wynagrodzenia obliczony z 20 najkorzystniejszych lat z całego okresu podlegania ubezpieczeniu wyniósł 160,04%, natomiast przy wariancie z 10 lat kalendarzowych wybranych z ostatnich 20 lat przed zgłoszeniem wniosku o przeliczenie 70,48%. Tak obliczone wskaźniki okazały się niższe od dotychczas ustalonego - 173,55%.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył J. S., zaskarżając ją w całości i domagając się ponownego przeliczenia podstawy wymiaru od nowej kwoty bazowej. Podniósł, że za rok 2006 przedłożył zaświadczenie, którego nie wzięto pod uwagę.

Wyrokiem z 26 listopada 2020 r. Sąd Okręgowy w Koninie (sygn. III U 635/20) w pkt I oddalił odwołanie, a w pkt II zasądził od odwołującego na rzecz pozwanego organu rentowego kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

Powyższy wyrok zapadł w oparciu o następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne:

J. S. urodził się (...)

10 sierpnia 2004r. złożył wniosek o emeryturę.

Do wniosku o emeryturę odwołujący dołączył świadectwo pracy potwierdzające jego zatrudnienie w Fabryce (...) S.A. w okresie od 16 lipca 1966r. do 31 maja 2004r. na stanowisku mistrza. Przedłożył także zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu za lata 1978-2003.

Decyzją z dnia 24 sierpnia 2004r. organ rentowy przyznał odwołującemu prawo do emerytury od 1 sierpnia 2004r. Do obliczenia wysokości emerytury pozwany przyjął podstawę wymiaru 3.174,65 zł. ustaloną przy uwzględnieniu wskaźnika wysokości podstawy wymiaru w wysokości 173,55% z kolejnych 10 lat kalendarzowych 1992-2001 oraz kwoty bazowej 1.829,24 zł. Do obliczenia wysokości emerytury pozwany przyjął 37 lat 7 miesięcy okresów składkowych i 2 miesiące nieskładkowych.

W dniu 9 kwietnia 2014r. odwołujący złożył wniosek o doliczenie dotychczas nieuwzględnionych okresów składkowych i nieskładkowych i dołączył świadectwo pracy wystawione przez (...) sp. z o.o. potwierdzające zatrudnienie odwołującego od 10 lipca 2006r. do 31 października 2006r. w wymiarze ½ etatu na stanowisku kierownika wytwórni konstrukcji stalowych.

Decyzją z dnia 16 kwietnia 2014r. pozwany przeliczył odwołującemu emeryturę doliczając staż pracy wynikający z ww. świadectwa.

W dniu 7 listopada 2014r. po ukończeniu 65 roku życia odwołujący złożył wniosek o przyznanie prawa do emerytury w pełnym wieku emerytalnym, nie dołączając nowej dokumentacji pracowniczej.

Decyzją z dnia 4 grudnia 2014 r. znak (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. przyznał odwołującemu J. S. prawo do emerytury na podstawie art. 24 ustawy z dnia 17.12.19998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. 2016r. , poz. 887). Wysokość świadczenia została obliczona zgodnie z art. 26 ustawy emerytalnej i stanowi ona równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia emerytury przez średnie dalsze trwanie życia, które ustalono na dzień osiągniecia wieku emerytalnego.

Przyznana emerytura została, zgodnie z art. 25 ust. 1 b ustawy emerytalnej, pomniejszona o kwotę pobranych emerytur, przyznanych decyzją z dnia 24 sierpnia 2004r., na podstawie art. 46 w związku z art. 32 ustawy emerytalnej za okres od 1 sierpnia 2004r. do 31 października 2014r. Emerytura ustalona powyższą decyzją została zawieszona, gdyż jest świadczeniem mniej korzystnym od emerytury wypłacanej odwołującemu dotychczas.

J. S. wniósł odwołanie od powyższej decyzji, które zostało oddalone wyrokiem Sądu Okręgowego w Koninie z dnia 30 listopada 2017r. w sprawie III U 401/17. Apelacja odwołującego od powyższego wyroku została oddalona wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 8 maja 2019r. w sprawie III AUa 307/18.

W dniu 4 kwietnia 2017r. odwołujący domagał się przeliczenia emerytury, domagając się zwrotu kwot odliczonych emerytur. Do wniosku nie dołączył nowych dokumentów.

Decyzją z dnia 24 marca 2017r. pozwany odmówił J. S. przeliczenia emerytury w sprawie zakończonej prawomocną decyzją z dnia 4 grudnia 2014r. z powodu nie przedłożenia nowych dowodów ani nie ujawnienia nowych okoliczności mających wpływ na wysokość świadczenia.

W dniu 14 listopada 2018r. odwołujący złożył kolejny wniosek o przeliczenie emerytury ustalonej decyzją z dnia 4 grudnia 2014r. i obliczenie tej emerytury jako emeryturę zwykłą nie kapitałową.

Decyzją z dnia 22 stycznia 2019r. pozwany odmówił odwołującemu prawa do przeliczenia emerytury w sprawie zakończonej prawomocną decyzją z dnia 24 sierpnia 2004r. z odwołaniem się do przepisu art. 111 ustawy emerytalnej. ZUS podkreślił, że ustalony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wskaźnikiem najkorzystniejszym i wynosi 173,55%.

Wnioskiem z dnia 9 grudnia 2019r. odwołujący domagał się przeliczenia podstawy wymiaru emerytury od nowej kwoty bazowej.

Zaskarżoną decyzją pozwany odmówił J. S. prawa do ponownego przeliczenia podstawy wymiaru od nowej kwoty bazowej. W uzasadnieniu odwołał się do przepisu art. 110 ustawy o emeryturach i rentach podnosząc, że zgodnie z tym przepisem wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie od podstawy wymiaru ustalonej w sposób określony w art. 15, z uwzględnieniem ust. 3, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego przypadającą w całości lub w części po przyznaniu świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego (ust. 1 art. 110). Przy czym warunek posiadania wyższego wskaźnika wysokości podstawy wymiaru nie jest wymagany od emeryta lub rencisty, który od dnia ustalenia prawa do świadczenia do dnia zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie świadczenia, w myśl ust. 1, nie pobrał świadczenia wskutek zawieszenia prawa do emerytury lub renty lub okres wymagany do ustalenia podstawy przypada w całości po przyznaniu prawa do świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wynosi co najmniej 130% (ust. 2).

ZUS podniósł, że w przypadku ubezpieczonego warunkiem do przeliczenia podstawy wymiaru świadczenia od nowej kwoty bazowej jest posiadanie wyższego wskaźnika podstawy wymiaru z uwzględnieniem wynagrodzenia za rok 2006. Z uwagi na brak danych dot. wynagrodzenia ubezpieczonego za ten rok przyjęto wynagrodzenie minimalne. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru z uwzględnieniem wynagrodzenia za rok 2006r. przy tak ustalonej wysokości wynagrodzenia obliczony z 20 najkorzystniejszych lat z całego okresu podlegania ubezpieczeniu wyniósł 160,04%, natomiast przy wariancie z 10 lat kalendarzowych wybranych z ostatnich 20 lat przed zgłoszeniem wniosku o przeliczenie 70,48%. Tak obliczone wskaźniki okazały się niższe od dotychczas ustalonego - 173,55%.

Odwołujący nie przedłożył pozwanemu zaświadczenia o wynagrodzeniu ze spółki (...) za rok 2006, jedynie przedłożył świadectwo pracy. W toku postępowania Sądu uzyskał od syndyka masy upadłości spółki (...) w K. zaświadczenie o wynagrodzeniu jakie odwołujący otrzymał w okresie zatrudnienia w tej Spółce w 2006r. jak również imienne raporty o należnych składkach i wypłaconych świadczeniach, z których wynika, że odwołujący otrzymał:

- za miesiąc lipiec 2006r. wynagrodzenie w kwocie 1.333,33 zł.

- za sierpień 2006r. - 1.750 zł.

- za wrzesień 2006r. - 1.699, 00 zł.

- za październik 2006r. - 1.699,00 zł.

Sąd Okręgowy podkreślił, że po uzyskaniu tego zaświadczenia Sąd zobowiązał ZUS do przedłożenia symulacji obliczenia podstawy wymiaru emerytury odwołującego, z uwzględnieniem tych wynagrodzeń.

W piśmie z dnia 15 października 2020r. pozwany wyjaśnił, że po uwzględnieniu tego wynagrodzenia wskaźnik za rok 2006r. wyniósł 21,80%. Wskaźnik podstawy wymiaru wyliczony z całego okresu zatrudnienia z 20 lat kalendarzowych wyniósłby po uwzględnieniu 2006r. - 166,30%, z 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych poprzedzających rok w którym zgłoszono wniosek o przeliczenie wynosi 72,10% z lat 1999-2018. W związku z powyższym nadal najkorzystniejszym wskaźnikiem jest wskaźnik dotychczasowy 173,55%, a zastosowana kwota bazowa 1.829,24 zł. jest prawidłowa.

Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego Sąd I instancji wydał zaskarżony wyrok, w którym oddalił odwołanie i zasądził od odwołującego na rzecz pozwanego organu rentowego kwotę 180 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.

Sąd Okręgowy podkreślił, przedmiotem sporu jest wysokość emerytury odwołującego, albowiem domagał się przeliczenia emerytury na podstawie art. 110 ustawy o emeryturach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych z zastosowaniem dotychczasowego współczynnika z kwotą bazową z II kwartału 2014r., a zaskarżoną decyzją z 9 czerwca 2020r. ZUS II Oddział w P. odmówił mu przeliczenia podstawy wymiaru emerytury na tej podstawie.

W pierwszej kolejności Sąd Okręgowy zaznaczył, że zakres i przedmiot rozpoznania sądowego wyznacza treść decyzji organu rentowego. Decyzja zapada po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego, którego przedmiotem i celem jest ustalenie prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego lub ich wysokości. Ubezpieczony przedstawia w nim wszelkie okoliczności wiążące się z warunkami stawianymi przez ustawę dla przyznania lub ustalania wysokości świadczeń. W późniejszym postępowaniu, wywołanym odwołaniem do
sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, zgodnie z systemem orzekania w sprawach z
tego zakresu, sąd nie rozstrzyga o zasadności wniosku, lecz o prawidłowości zaskarżonej decyzji. Sąd nie działa w zastępstwie organu rentowego, w związku z czym
nie ustala prawa do świadczeń, i choć samodzielnie oraz we własnym zakresie rozstrzyga wszelkie kwestie związane z prawem lub wysokością świadczenia objętego decyzją, to jego rozstrzygnięcie odnosi się do zaskarżonej decyzji (art. 477 § 2 k.p.c., art. 477 14 § 2 k.p.c. i art. 477 14a k.p.c.).

Zaskarżona decyzja dotyczy możliwości przeliczenia emerytury odwołującego na podstawie art. 110 ustawy emerytalnej.

Sąd Okręgowy wskazał, że zgodnie z treścią art. 110 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 53 z późn. zm.) wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie od podstawy wymiaru ustalonej w sposób określony w art. 15, z uwzględnieniem ust. 3, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego przypadającą w całości lub w części po przyznaniu świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

Biorąc pod uwagę powyższe, Sądu Okręgowy uznał, że organ rentowy dokonał prawidłowych obliczeń w zaskarżonej decyzji, co skutkowało brakiem podstaw prawnych do przyznania odwołującemu prawa do ponownego przeliczenia emerytury na podstawie art. 110 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Przeliczenie emerytury w decyzji z dnia 9 czerwca 2020r. polegało na przyjęciu zarobków za rok 2006 w wysokości minimalnego wynagrodzenia, które nie pozwoliło na ustalenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru w wyższej wysokości. Nawet ustalenie wyższych wynagrodzeń odwołującego na okres lipiec - październik 2006r. w postępowaniu przed Sądem, nie pozwoliło ustalić wyższego wskaźnika wysokości podstawy wymiaru.

Z kolei jak wynika z ust. 2 ww. przepisu warunek posiadania wyższego wskaźnika wysokości podstawy wymiaru nie jest wymagany od emeryta lub rencisty, który od dnia ustalenia prawa do świadczenia do dnia zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie świadczenia, w myśl ust. 1, nie pobrał świadczenia wskutek zawieszenia prawa do emerytury lub renty lub okres wymagany do ustalenia podstawy przypada w całości po przyznaniu prawa do świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wynosi co najmniej 130%.

Odwołujący od 2004r. pobierał przyznaną emeryturę, a podjął pracę przez 6 miesięcy w 2006r.

Natomiast po myśli ust. 3 art. 110 ustawy o emeryturach i rentach z FUS okres ostatnich 20 lat kalendarzowych, o których mowa w art. 15 ust. 1, obejmuje okres przypadający bezpośrednio przed rokiem, w którym zgłoszono wniosek o ponowne ustalenie wysokości świadczenia, z uwzględnieniem art. 176.

W ocenie Sądu I instancji nie ma podstaw do przyznania ubezpieczonemu prawa do przeliczenia emerytury na podstawie art. 110 ustawy emerytalno-rentowej, ponieważ nie zostały spełnione przesłanki zawarte w tym przepisie.

Organ rentowy w zaskarżonej decyzji dokonał prawidłowych wyliczeń w zakresie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru, zgodnie z którym wyliczony z 10 kolejnych lat kalendarzowych z okresu 1999-2018 wyniósł 72,10 %, a z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu wyniósł 166,30%. Tym samym, żaden z nowo obliczonych wskaźników nie okazał się wyższy od dotychczasowego wynoszącego 173,55%.

Wobec powyższego, w ocenie Sądu Okręgowego stanowisko odwołującego zawarte w odwołaniu i pismach procesowych jest nieuzasadnione.

Na marginesie, w związku ze stanowiskiem odwołującego wyrażonym w piśmie z dnia 20 listopada 2020r. Sąd Okręgowy wyjaśnił, że emerytura w pełnym wieku przyznana została odwołującemu od listopada 2014r. na podstawie art. 24 ustawy emerytalnej.

Wysokość tej emerytury ustala się zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, a podstawę obliczenia emerytury, o której mowa w art. 24, stanowi kwota składek na ubezpieczenie emerytalne, z uwzględnieniem waloryzacji składek zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, od którego przysługuje wypłata emerytury, oraz zwaloryzowanego kapitału początkowego określonego w art. 173-175, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b oraz art. 185.

Stosownie do art. 26 ust. 1 cyt. wyżej ustawy emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183.

Nie ma zatem zastosowania przepis art. 53 ustawy emerytalnej, do obliczenia tej emerytury nie stosuje się kwoty bazowej i wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy uznał odwołanie J. S. za nieuzasadnione i na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. odwołanie to oddalił.

O kosztach Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 i 108 k.p.c. w związku z § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. z 2018 r., poz. 265).

Apelację od powyższego wyroku wywiódł odwołujący, zarzucając naruszenie art. 110 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Odwołujący wskazał, że przepisy ustawy o emeryturach i rentach z ZUS nie powinny być zastosowane ponieważ obowiązywały do dnia 1 kwietnia 2014 r., a decyzja o przyznaniu odwołującemu renty wydana została w dniu 4 grudnia 2014 r., a więc po uchyleniu ww. przepisów. W szczególności dotyczy to okresu od 1 stycznia 2013 r. do 1 kwietnia 2014 r. i jak z tego wynika obejmuje on okres kiedy ustawa z 2013 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z ZUS już nie obowiązywała. Odwołujący podał, że wielokrotnie zwracał na to uwagę zarówno w pismach do ZUS, a także w odwołaniach do sądu. Dodał, że decyzją z dnia 16 kwietnia 2014 r. przeliczono odwołującemu emeryturę, ale nie zmieniono kwoty bazowej co było dla niego niekorzystne. Przy wyliczaniu wysokości emerytury w tej decyzji jako podstawę wyliczenia przyjęto 454 miesięcy, a powinno być przejęte 455 miesięcy. Odwołujący podniósł, że dołączył dokumenty dotyczące opłacania składek emerytalnych przez (...) za miesiące: sierpień, wrzesień, październik i listopad 2006 r., a więc za 4 miesiące, a jak wynika z decyzji jednego miesiąca nie uwzględniono przy obliczaniu wysokości emerytury i wyliczono ją w mniejszej wysokości niż powinna być, czego Sąd Okręgowy nie wyjaśnił.

Odwołujący wniósł o:

1)  zmianę zaskarżonego wyroku i uwzględnienie odwołania,

2)  ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu w Koninie do ponownego rozpoznania.

W odpowiedzi na apelację Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. wniósł o jej oddalenie całości i zasądzenie od odwołującego na rzecz organu rentowego kosztów zastępstwa procesowego za instancję odwoławczą według norm przepisanych.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Apelacja odwołującego J. S. okazała się bezzasadna i jako taka podlegała oddaleniu.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, Sąd I instancji przeprowadził wyczerpujące i wystarczające do podjęcia rozstrzygnięcia postępowanie dowodowe, a zebrany materiał poddał wszechstronnej ocenie z zachowaniem granic swobodnej oceny dowodów, przewidzianej przez art. 233 § 1 k.p.c. Na tej podstawie Sąd Okręgowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne i rozważania prawne, które tutejszy sąd w pełni podziela i przyjmuje za własne, bez potrzeby ponownego ich szczegółowego przytaczania.

Na wstępnie podkreślić należy, że stan faktyczny pomiędzy stronami nie był sporny – odwołujący od 2004 r. jest uprawniony do emerytury w obniżonym wieku liczonej według reguł art. 53 ustawy o emerytalnej i od 2014 r. do emerytury w pełnym wieku liczonej według reguł przepisanych art. 25 i 26 ustawy emerytalnej. Sporna natomiast jest wysokość emerytury odwołującego, bowiem domagał się on przeliczenia emerytury na podstawie art. 110 ustawy o emeryturach i rentach z funduszu Ubezpieczeń Społecznych z zastosowaniem dotychczasowego współczynnika z kwotą bazową z II kwartału 2014 r., a organ rentowy decyzją z 9 czerwca 2020 r. odmówił mu przeliczenia podstawy wymiaru emerytury na tej podstawie.

W pierwszym rzędzie należało podać prawne podstawy niniejszego wyroku.

Zgodnie z treścią art. 110 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t.j. Dz. U. z 2018 r., poz. 1270 ze zm.) wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie od podstawy wymiaru ustalonej w sposób określony w art. 15, z uwzględnieniem ust. 3, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego przypadającą w całości lub w części po przyznaniu świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

Z kolei jak wynika z ust. 2 ww. przepisu warunek posiadania wyższego wskaźnika wysokości podstawy wymiaru nie jest wymagany od emeryta lub rencisty, który od dnia ustalenia prawa do świadczenia do dnia zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie świadczenia, w myśl ust. 1, nie pobrał świadczenia wskutek zawieszenia prawa do emerytury lub renty lub okres wymagany do ustalenia podstawy przypada w całości po przyznaniu prawa do świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wynosi co najmniej 130%.

Natomiast po myśli ust. 3 art. 110 ustawy o emeryturach i rentach z FUS okres ostatnich 20 lat kalendarzowych, o których mowa w art. 15 ust. 1, obejmuje okres przypadający bezpośrednio przed rokiem, w którym zgłoszono wniosek o ponowne ustalenie wysokości świadczenia, z uwzględnieniem art. 176.

W ocenie Sądu Apelacyjnego nie ma podstaw do przyznania ubezpieczonemu prawa do przeliczenia emerytury na podstawie art. 110 ustawy emerytalno-rentowej, ponieważ – jak słusznie uznał również Sąd I instancji – nie zostały spełnione przesłanki zawarte w tym przepisie.

Odwołujący od 2004 r. pobierał przyznaną emeryturę (podjął pracę przez 6 miesięcy w 2006r.), dlatego brak jest podstaw do zastosowania wobec niego art. 110 ust. 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Po ponownym przeanalizowaniu zgromadzonej w sprawie dokumentacji Sąd Apelacyjny doszedł do tożsamych wniosków co Sąd I instancji. Sąd Odwoławczy podkreśla, że organ rentowy w zaskarżonej przez odwołującego decyzji (z dnia 9 czerwca 2020 r.) dokonał wbrew twierdzeniom odwołującego prawidłowych wyliczeń w zakresie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru, zgodnie z którymi wyliczony z 10 kolejnych lat kalendarzowych z okresu 1999-2018 wynosi 72,10 %, a z 20 lak kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu wynosił 166,30 % i żaden z nowo obliczonych wskaźników nie okazał się wyższy od dotychczasowego wynoszącego 173,55 %. Z kolei odwołujący w trakcie postępowania nie przedstawił żadnych nowych dowodów, ani też argumentów mogących skutecznie podważyć wyliczenia dokonane w zaskarżonej decyzji.

Słusznie wskazywał zatem organ rentowy, że obliczony w zaskarżonej decyzji wskaźnik wysokości podstawy wymiaru (173,55 %) nie był wyższy od poprzednio obliczonego, dlatego też brak było podstaw do zastosowania art. 110 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Jak wskazywał Sąd Apelacyjny w Katowicach w wyroku z 18 grudnia 2018 r. (III AUa 75/18) „przepis art. 110 ustawy o emeryturach i rentach wymaga, by przy ponownym obliczeniu wysokości emerytury przyjąć taką podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne, by wskaźnik wysokości podstawy wymiaru był wyższy od poprzednio obliczonego przy przyznaniu prawa, co nie oznacza, iż wyliczenia te można odnieść do jakiegokolwiek przeliczenia, w szczególności do wskaźnika wysokości podstawy wymiaru ustalonego na użytek ponownego obliczenia świadczenia dokonanego w oparciu o art. 110a ustawy o emeryturach i rentach”. Zgodnie bowiem z treścią art. 110 ust. 1 ustawy, wysokość emerytury oblicza się ponownie od podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne przypadające w całości lub w części po przyznaniu świadczenia, a nie po dokonaniu jego przeliczenia”. Odmienna interpretacja mogłaby doprowadzić do absurdalnej sytuacji przeliczania świadczenia wiele razy – w oderwaniu od rzeczywistej intencji ustawodawcy.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Apelacyjny uznał, że brak jest podstaw prawnych do przyznania odwołującemu prawa do ponownego przeliczenia emerytury na podstawie art. 110 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Zarzuty podniesione w apelacji przez odwołującego J. S. nie podważyły powyższych ustaleń, apelacja stanowi jedynie niezasadną polemikę z prawidłowymi ustaleniami i rozważaniami Sądu Okręgowego. Uznając zarzuty apelującego za nieuzasadnione, Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił wniesioną apelację.

O kosztach orzeczono na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 99 k.p.c. i § 2 pkt 1 w zw. z § 10 ust. 1 pkt 2 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych. Mając powyższe na względzie, tytułem zwrotu kosztów procesu (kosztów zastępstwa procesowego) zasądzono od odwołującego J. S. na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. kwotę 240 zł – punkt 2 sentencji wyroku.

sędzia Marta Sawińska