Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 sierpnia 2022 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny, w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Robert Pabin

po rozpoznaniu w dniu 3 sierpnia 2022 roku w Sieradzu na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa B. P. (1) i C. P.

przeciwko Skarbowi Państwa – (...) Zarządowi (...) w B.

o odszkodowanie

1.  zasądza od Skarbu Państwa - (...) Zarządu (...) w B. na rzecz B. P. (1) i C. P. solidarnie 88.349,30 zł (osiemdziesiąt osiem tysięcy trzysta czterdzieści dziewięć złotych trzydzieści groszy) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie naliczanymi od kwoty:

- 50.000 zł (pięćdziesięciu tysięcy złotych) od dnia 28 marca 2017 roku do dnia zapłaty;

- 38.349,30 zł (trzydziestu ośmiu tysięcy trzysta czterdziestu dziewięciu złotych trzydziestu groszy) od dnia 24 maja 2022r. do dnia zapłaty;

2.  w pozostałym zakresie powództwo oddala;

3.  zasądza od Skarbu Państwa - (...) Zarządu (...) w B. na rzecz B. P. (1) i C. P. solidarnie 8.070 zł (osiem tysięcy siedemdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu w tym 3.600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego;

4.  nakazuje pobrać na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Okręgowego w Sieradzu tytułem zwrotu kosztów sądowych tymczasowo pokrytych z sum budżetowych od Skarbu Państwa - (...) Zarządu (...) w B. 5.399,21 zł (pięć tysięcy trzysta dziewięćdziesiąt dziewięć złotych dwadzieścia jeden groszy).

Sygn. akt IC 211/22

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 7 sierpnia 2017 roku (data wpływu) wniesionym pierwotnie do Wydziału Cywilnego Sądu Rejonowego w Łasku B. P. (2) i C. P. reprezentowani przez r.pr. P. S. wnieśli o zasądzenie od pozwanego Skarbu Państwa– (...) Zarządu (...) w B. na swoją rzecz kwoty 50.000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie liczonymi od 28 marca 2017 roku do dnia zapłaty wraz z kosztami postępowania według norm przepisanych. Uzasadniając swoje żądanie strona powodowa wskazała, że dochodzona kwota co do 40.000 zł stanowi odszkodowanie za ograniczenie sposobu korzystania i zmniejszenie wartości nieruchomości strony powodowej składającej się z zabudowanej działki gruntu nr (...) położonej w miejscowości Ł. znajdującej się na terenie podobszaru A ograniczonego użytkowania dla lotniska wojskowego Ł. wprowadzonego uchwałą Sejmiku Województwa (...) z dnia 25 października 2016 r. nr (...) opublikowaną w Dzienniku Urzędowym Województwa (...) z dnia 22 listopada 2016 r. poz. (...). Zdaniem powodów ich nieruchomość znalazła się w strefie A obszaru wyznaczonego uchwałą w wyniku czego jej wartość uległa obniżeniu. W zakresie kwoty 10.000 zł ich roszczenie obejmuje koszt przebudowy domu w celu zapewnienia właściwego klimatu akustycznego w związku ze zwiększonym poziomem hałasu generowanym przez lotnisko (koszt rewitalizacji akustycznej ich domu).

W odpowiedzi na pozew pozwany reprezentowany przez r.pr. M. K. wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na jego rzecz od przeciwnika zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych. Pozwany przyznał fakt utworzenia dla lotniska wojskowego w Ł. obszaru ograniczonego użytkowania. Potwierdził również fakt, że nieruchomość powoda położona jest w podobszarze A. Tym nie mniej zdaniem pozwanego, po jego stronie nie istnieje obowiązek zapłaty odszkodowania albowiem sam fakt utworzenia obszaru ograniczonego użytkowania nie spowodował zmniejszenia wartości znajdującej się na nim działki.

Pismem z dnia 25 kwietnia 2022 roku (data wpływu) powodowie rozszerzyli powództwo wnosząc o zasądzenie od pozwanego solidarnie kwoty 88.717,66 zł (kwoty 49.500 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 28 marca 2017 roku do dnia zapłaty tytułem zmniejszenia wartości nieruchomości oraz kwoty 39.217,66 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 28 marca 2017 roku tytułem kosztów rewitalizacji akustycznej).

W związku ze zmianą wartości przedmiotu sporu, sprawa została przekazana do Sądu Okręgowego w Sieradzu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

Uchwałą Sejmiku Województwa (...) z 25 października 2016 roku nr (...) opublikowaną w Dzienniku Urzędowym Województwa (...) z dnia 22 listopada 2016r. poz. (...) dla lotniska wojskowego w Ł. utworzono obszar ograniczonego użytkowania (OOU). Obszar ten został podzielony na dwa podobszary tj. podobszar A (OOU) którego wewnętrzną granicę wyznacza granica terenu lotniska, natomiast zewnętrzną granicę izolinia równoważnego poziomu dźwięku wynoszącego w porze dziennej 60dB a w porze nocnej 50 dB, oraz podobszar B (OOU) którego wewnętrzną granicę wyznacza zewnętrzna granica podobszaru A, natomiast granicę zewnętrzną izolinia równoważnego poziomu dźwięku wynoszącego w porze dziennej 55dB a w porze nocnej 45 dB. W obszarze ograniczonego użytkowania dla podobszaru A wprowadzone zostały ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu, sposobie korzystania z terenu oraz wymagania techniczne dotyczące budynków tj. m.in. zakaz przeznaczenia terenu pod zabudowę mieszkaniową jedno i wielorodzinną, zakaz tworzenia terenów rekreacyjno– wypoczynkowych, zakaz tworzenia stref ochronnych A, uzdrowisk; zakaz przeznaczenia terenu pod budowę szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży; zakaz budowy budynków jedno i wielorodzinnych oraz zamieszkania zbiorowego, szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży; zakaz zmiany sposobu użytkowania istniejących obiektów budowlanych na budynki mieszkalne jedno i wielorodzinne, zamieszkania zbiorowego, szpitale domy opieki społecznej, obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży oraz obowiązek zapewnienia w w/w obiektach właściwego klimatu akustycznego poprzez zastosowanie w istniejących budynkach zabezpieczenia zapewniającego izolacyjność ścian zewnętrznych, dachów i stropodachów zgodnie z Polskimi Normami dotyczącymi izolacyjności przegród w budynkach oraz izolacyjności akustycznej elementów budowlanych. W obszarze ograniczonego użytkowania dla podobszaru B wprowadzone zostały ograniczenia w zakresie przeznaczenia terenu, sposobie korzystania z terenu oraz wymagania techniczne dotyczące budynków tj. zakaz tworzenia stref ochronnych A uzdrowisk, zakaz przeznaczenia terenu pod budowę szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży; zakaz budowy szpitali, domów opieki społecznej, obiektów związanych ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży; zakaz zmiany sposobu użytkowania istniejących obiektów budowlanych na szpitale domy opieki społecznej, obiekty związane ze stałym lub czasowym pobytem dzieci i młodzieży oraz obowiązek zapewnienia w w/w obiektach właściwego klimatu akustycznego.

bezsporne

W dacie wejścia w życie uchwały B. P. (1) i C. P. byli na prawach małżeńskiej wspólności ustawowej właścicielami nieruchomości położonej w miejscowości Ł. (...) składającej się z zabudowanej działki gruntu oznaczonej w rejestrze gruntów Starosty Ł. nr (...) o powierzchni 0,1539 Ha dla której Sąd Rejonowy w Łasku prowadzi księgę wieczystą (...). Dla obszaru, w którym położona jest działka nie obowiązuje miejscowy planu zagospodarowania przestrzennego tym nie mniej zgodnie ze „Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego miasta i gminy Ł.” zatwierdzonego uchwałą nr (...) Rady Miejskiej w Ł. z 12 lutego 2014 r. działki znajdują się na terenach zabudowy mieszkaniowo – usługowej i zagrodowej o niskiej intensywności.

Dowód: kopia wydruku księgi wieczystej (k.9-17), wypis z rejestru gruntów i budynków z mapą i zaświadczeniem (k.18-21); opinia biegłych Politechniki (...) z (...) (k.53-71);

W dacie wejście w życie uchwały Sejmiku na nieruchomości powodów stanowiącej działkę gruntu oznaczoną nr (...) znajdował się jednorodzinny, wolnostojący, 2 kondygnacyjny budynek mieszkalny, murowany wybudowany w 2010 roku o powierzchni użytkowej 178,01mkw. Jego ówczesny stan techniczny i konstrukcja gwarantował spełnienie wymogów w zakresie izolacyjności akustycznej obowiązujących przed wprowadzeniem OOU. Utworzenie obszaru, a co za tym idzie podwyższenie dopuszczalnych norm hałasu w środowisku w porze nocnej i dziennej spowodowało konieczność przeprowadzenia w domu powodów prac budowalnych w celu zapewnienia w nim właściwego klimatu akustycznego zgodnego z normą (...) oraz izolacyjności akustycznej przegród zewnętrznych zgodnie z normą (...). Powyższe prace, przy minimalnym ich nakładzie powinny objąć zakup i wymianę: 4 okien na okna o zwiększonej izolacyjności akustycznej, 2 okien balkonowych na okna o zwiększonej izolacyjności akustycznej, 4 okien na okna podwójne złożone z okna wewnętrznego i zewnętrznego, skośnego sufitu w dwóch pokojach na poddaszu płytą gipsowo- kartonową oraz zakup i instalację sześciu wentylatorów sufitowych w celu skompensowania braku możliwości otwierania okien podczas występowania hałasu lotniczego. Łączny, szacowany koszt prac budowlanych to 38.849,30 zł.

Dowód: opinia biegłych Politechniki (...) (...) (k.53-71); opinia biegłego sądowego J. O. (k.82-94,107-108,114-115); opinia biegłego sądowego M. W. (k.137)

Działka stanowiąca współwłasność B. P. (1) i C. P. położona w Ł. znalazła się w na terenie podobszaru A (OOU).

bezsporne

W następstwie objęcia działki strony powodowej podstrefą A obszaru ograniczonego użytkowania i wprowadzenia ograniczeń w możliwości jej zabudowy oraz użytkowania jej wartość uległa obniżeniu o 49.500 zł.

Dowód: opinia biegłego sądowego M. W. (k.137)

Po zaistniałym zdarzeniu powodowie zgłosili szkodę pozwanemu, żądając zapłaty kwoty 40.000 zł z tytułu zmniejszenia wartości nieruchomości i kwoty 10.000 zł tytułem konieczności zapewnienia właściwego klimatu akustycznego w budynku mieszkalnym poprzez zastosowanie przegród budowlanych o odpowiedniej izolacyjności akustycznej oraz urządzeń zapewniających właściwą temperaturę w pomieszczeniach mieszkalnych wobec konieczności zastosowania okien zamkniętych. W piśmie z dnia 13 marca 2017 r. pozwany odmówił uznania zgłoszonych roszczeń.

Dowód: pismo z zgłoszeniem roszczeń wraz z wezwaniem do zapłaty (k.24-26); pismo pozwanego (k.27)

Powyższy stan faktyczny, został ustalony w oparciu o zgromadzony w aktach sprawy nieosobowy materiał dowodowy. Sąd w całości uznał za wiarygodne dokumenty urzędowe oraz prywatne zgromadzone w toku postępowania w tym opinie biegłych sądowych zważywszy na fakt braku jakichkolwiek dowodów przeciwnych zgłoszonych przez stronę pozwaną.

Jako w pełni prawidłowe sąd uznał opinie Politechniki (...) wydanej przez (...), biegłego z zakresu budownictwa oraz z zakresu szacowania nieruchomości. Zgodnie z ugruntowanym stanowiskiem orzecznictwa, Sąd dokonując oceny opinii biegłego w świetle art. 233 k.p.c. nie ocenia jej wiarygodności (albowiem w tym zakresie nie posiada wiadomości specjalnych) lecz prawidłowość rozumowania biegłego zawartą w jej uzasadnieniu, przyjmując jako kryterium zasady logiki i doświadczenia życiowego. Mając powyższe na względzie Sąd uznał, że biegli w wydanych przez siebie opiniach w sposób logiczny i zgodny z doświadczeniem życiowym uzasadnili prezentowane stanowisko. Opinie są kompletne, jednoznaczne i konsekwentne. Ich prawidłowość nie budzi zdaniem sądu żadnych wątpliwości. Biegli opracowali opinie i zwarte w nich tematy wyczerpująco, pozwany nie zgłaszał co do nich uwag i nie było w toku niniejszego postepowania prowadzonego uzupełniającego postepowania dowodowego.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo jest zasadne i podlega uwzględnieniu.

Zgodnie z treścią art. 129 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (Dz.U.2018.799 tj.) właściciel nieruchomości może żądać odszkodowania za szkodę poniesioną w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z tej nieruchomości. Przy czym szkoda obejmuje również zmniejszenie wartości nieruchomości. W razie ograniczenia sposobu korzystania ze środowiska w wyniku ustanowienia obszaru ograniczonego użytkowania obowiązany do wypłaty odszkodowania lub wykupu nieruchomości jest ten, którego działalność spowodowała wprowadzenie ograniczeń w związku z ustanowieniem obszaru ograniczonego użytkowania (art. 136 ust. 1 i 2 ustawy).

Jak wynika z poczynionych w sprawie ustaleń faktycznych nieruchomość strony powodowej została uchwałą Sejmiku Województwa (...) z dnia 25 października 2016 r. nr (...) włączona do obszaru ograniczonego użytkowania utworzonego dla lotniska Ł. i znalazła się w podobszarze A. W następstwie tego ograniczony został dotychczasowy sposób korzystania z nieruchomości powodów, podwyższeniu uległy dopuszczalne normy hałasu, wprowadzone zostały ograniczenia w możliwości jej zabudowy oraz użytkowania w wyniku czego jej wartość uległa obniżeniu o 49.500 zł. Podwyższenie dopuszczalnych norm hałasu w środowisku w porze nocnej i dziennej spowodowało, że budynek mieszkalny powodów przestał spełniać wymagania w zakresie właściwego klimatu akustycznego zgodnego z normą (...)oraz izolacyjności akustycznej przegród zewnętrznych zgodnie z normą (...). W efekcie, w celu przywrócenia właściwego klimatu akustycznego wewnątrz budynku powodów konieczne jest wykonanie prac budowlanych i remontowych. Łączny koszt rewitalizacji akustycznej wynosi 38.849,30 zł. Wprowadzenie OOU pozbawia powodów możliwości żądania od pozwanego na podstawie art. 222 § 2 k.c. w zw. z art. 144 k.c. i art. 363 § 1 k.c. zaniechania immisji hałasu lotniczego i przywrócenia stanu poprzedniego. W efekcie, jedynym sposobem ochrony przez naruszeniem ich własności dostępnym dla powodów jest wykonanie prac budowalnych w ich domu, co uzasadnia na podstawie art. 363 § 1 k.c. w zw. z art. art. 129 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, żądanie od pozwanego kwoty odpowiadającej szacowanym kosztom tych prac.

Zgodnie z treścią art. 363 § 1 k.c. naprawienie szkody powinno nastąpić według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej - umożliwiającej przywrócenie stanu poprzedniego. Biorąc pod uwagę treść opinii biegłego Sąd uznał, że naprawienie szkody powinno nastąpić poprzez zapłatę B. P. (1) i C. P. solidarnie przez pozwanego – zarządcy lotniska wojskowego w Ł. kwoty 88.349,30 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie naliczanymi od kwoty: 50.000 zł od dnia 28 marca 2017 roku do dnia zapłaty oraz od 38.349,30 zł od dnia 24 maja 2022r. W ocenie sądu pozwany pozostaje w myśl art. 481 k.c. w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia pieniężnego co do kwoty 50.000 zł co najmniej od 14 marca 2017 (wezwanie - k.27) a w zakresie kwoty 38.349,30 zł od dnia 24 maja 2022r (doręczenie rozszerzenia pozwu k.154). Zgodnie bowiem z treścią art. 455 k.c. normującego kwestię terminu wykonania wszelkich zobowiązań, w tym także zobowiązań z czynów niedozwolonych, jeżeli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania. Bez wątpienia, zobowiązanie strony pozwanej mające charakter odszkodowania pieniężnego, jest świadczeniem bezterminowym, płatnym na wezwanie wierzyciela. Charakteru tego zobowiązania nie zmienia okoliczność, że ostateczne potwierdzenie i konkretyzacja jego wysokości następuje w wyroku sądowym. Wyrok ten nie ma bowiem charakteru prawo-kształtującego tj. kreującego nowe, nieistniejące wcześniej zobowiązanie, lecz charakter deklaratoryjny – potwierdzający stan rzeczy wynikający z prawa materialnego. W tym stanie rzeczy opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego dochodzonego niniejszym pozwem powstało po stronie pozwanego następnego po wezwaniu go do zapłaty 50.000 zł oraz doręczeniu rozszerzenia żądania powyżej tej kwoty, a nie w dniu wydania wyroku rozstrzygającego spór między stronami.

Mając powyższe na względzie sąd orzekł jak w pkt. 1 i 2 wyroku, częściowo oddalając powództwo tj. w zakresie odsetek od kwoty 38.349,30 zł od dnia 28 marca 2017r do 23 maja 2022r.

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął w oparciu o art. 98 k.p.c. uznając, że pozwany który przegrał spór w 100 % zobowiązany jest zwrócić w całości stronie powodowej poniesione przez nią koszty procesu: tj. 8.070 zł (opłata od pozwu – 4.436 zł, opłata od pełnomocnictw – 34 zł oraz koszty zastępstwa prawnego obliczone od pierwotnie wskazanej wartości przedmiotu sporu – 3.600 zł). O kosztach należnych Skarbowi Państwa Sąd orzekł stosując zasadę odpowiedzialności za wynik procesu, obciążając pozwanego kwotą 5.399,21 zł. tytułem zwrotu kosztów sądowych tymczasowo pokrytych z sum budżetowych Skarbu Państwa (koszty opinii k.73, 97, 111, 141).

W tym stanie rzeczy Sąd orzekł jak w pkt. 3 i 4 wyroku.