Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 sierpnia 2022 roku

Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Marek Jasiński

po rozpoznaniu 11 sierpnia 2022 roku w G. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa Ł. P.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od Ł. P. na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwotę 917 złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty.

Sygn. akt. IC 1803/21 upr.

UZASADNIENIE

Powód Ł. P. domagał się zasądzenia od pozwanego (...) Spółki akcyjnej w W. kwoty 2.303,52 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 29 czerwca 2020 r. do dnia zapłaty oraz obciążenia pozwanego kosztami procesu. W uzasadnieniu wskazał, że w dniu 15 lipca 2020 r. miał wykupiony bilet w klasie business na rejs lotniczy na trasie G. – W. – D., który jednak został odwołany. W tej sytuacji domaga się odszkodowania za odwołanie lotu i zakupienie nowego biletu w niższej klasie.

Nakazem zapłaty wydanym w dniu 3 sierpnia 2021 r. Referendarz sądowy w Sądzie Rejonowym Gdańsk – Północ w Gdańsku orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

Strona pozwana w skutecznie wniesionym sprzeciwie od nakazu zapłaty wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na jej rzecz kosztów procesu według norm prawem przepisanych. Pozwany przewoźnik wskazał, że powód miał wykupioną podróż obejmującą (...) (...) w dniu 15 lipca 2020 r. oraz (...) w dniu 23 lipca 2020 r., jednak rejs (...) na 20 dni przed dniem wylotu został odwołany. Następnie powodowi zmieniono natomiast bezpłatnie rezerwację na lot zastępczy z G. do D. w dniu 14 lipca 2020 r. W konsekwencji strona pozwana jest zwolniona z obowiązku wypłaty odszkodowania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powód wraz z G. G. mieli zaplanowany na 15 lipca 2020 r. lot łączony (...) (...) 563 na trasie z portu lotniczego w G. do portu lotniczego w D. z portem pośrednim w W., realizowany przez pozwanego przewoźnika (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W..

Lot (...) (...) 563 miał rozpocząć się w G. o godzinie 05:35 czasu lokalnego, zaś przylot do D. tego samego dnia o godzinie 11:25 czasu lokalnego.

(okoliczności bezsporne, dowody: potwierdzenie rezerwacji – k. 8-9v)

Lot (...) (...) 563 został odwołany, o czym powód został poinformowany na 20 dni przed planowym terminem tj. 25 czerwca 2020 r. Jednocześnie pozwany zaproponował powodowi lot alternatywny na trasie G. – D. z wylotem z G. przewidzianym na 14 lipca 2020 r. i dokonał bezpłatnej zmiany rezerwacji.

Powód wraz z G. G. skorzystali z propozycji odbycia podróży lotem alternatywnym, który został pokryty z kosztów już uprzednio zapłaconych biletów.

(okoliczności bezsporne, dowód: wydruk raportu flight info- k. 45, wydruk z systemu rezerwacyjnego – k. 46-47v)

Powód złożył u pozwanego przewoźnika reklamację oraz wezwał go do zapłaty kwoty 2.303,52 zł w związku z nieprawidłowym wykonaniem umowy przewozu.

Pozwany jednak odmówił zapłaty powyższej kwoty, przyznając jednak kwotę 312,18 zł tytułem odszkodowania za odbycie podróży w niżej klasie.

(dowody: korespondencja stron – k. 11-25)

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentacji zgromadzonej na potrzeby niniejszego postępowania, w tym przedłożonego wydruku z systemu rezerwacyjnego pozwanego i raportu z systemu flight info(art. 309 k.p.c.), którego wiarygodność nie została skutecznie zakwestionowana przez stronę powodową.

W tej mierze godzi się zauważyć, że w procedurze cywilnej nie zawarto zamkniętego katalogu środków dowodowych i dopuszczalne jest skorzystanie z każdego źródła informacji o faktach istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, jeśli tylko nie jest to sprzeczne z przepisami prawa, a art. 309 k.p.c. może mieć zastosowanie także do niepodpisanych wydruków komputerowych (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5 listopada 2008 r., I CSK 138/08, LEX nr 548795 czy z dnia 9 września 2016 r., V CSK 13/16, LEX nr 2188804). Z treści art. 309 k.p.c. wynika, że możliwe jest przeprowadzenie dowodu także innymi środkami niż wymienione w kodeksie, o ile są one nośnikami informacji o faktach istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy, a ich wykorzystanie nie pozostaje w sprzeczności z przepisami prawa. Moc dowodowa takiego wydruku podlega ocenie przez sąd zgodnie z regułami zawartymi w art. 233 § 1 k.p.c., tak jak każdego innego dowodu (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2013 r., III CSK 66/13, LEX nr 1463871). Przyjmuje się przy tym, że ramy swobodnej oceny dowodów muszą być zakreślone wymaganiami prawa procesowego, doświadczenia życiowego, regułami logicznego myślenia oraz pewnego poziomu świadomości prawnej, według których sąd w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i ważąc ich moc oraz wiarygodność odnosi je do pozostałego materiału dowodowego (zob. uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 marca 1980 r., II URN 175/79, OSNC 1980, Nr 10, poz. 200; uzasadnienie wyroku Sądu Najwyższego z dnia 29 września 2000 r., V CKN 94/00, LEX nr 52589; uzasadnienie postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2002 r., IV CKN 1050/00, LEX nr 55499), i w taki to sposób tut. Sąd ocenił przedłożony wydruk z systemu rezerwacyjnego. Wydruk ten oceniono jako w pełni wiarygodny. W pierwszym rzędzie nie ulega bowiem wątpliwości, że przewoźnicy mogą dostarczyć jako dowód wewnętrzne dokumenty i wydruki z systemów, którymi posługują się w prowadzonej działalności, dotyczących, np. incydentów, czy też związanych z rezerwacją danego pasażera. Po drugie, strona powodowa nie wskazała żadnych konkretnych nieścisłości, które miałyby poddawać w wątpliwość prawdziwość i rzetelność informacji w tym wydruku zawartych, a jednocześnie brak było dowodów przeciwnych podważających taką ocenę.

W ocenie Sądu, mając na uwadze powyższe, brak było zatem podstaw do kwestionowania wiarygodności złożonego wydruku i w związku z tym Sąd wziął pod uwagę informacje w nim zawarte przy ustalaniu stanu faktycznego istotnego z punktu widzenia zasadności powództwa. Tym samym też należało przyjąć, że okoliczności związane z zaproponowaniem powodowi i skorzystaniem z lotu alternatywnego zostały wykazane zgodnie z twierdzeniami pozwanego.

Na wstępie wskazać należy, że zgodnie z art. 91 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., która weszła w życie z dniem 17 października 1997 r., jeżeli wynika to z ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską umowy konstytuującej organizację międzynarodową, prawo przez nią stanowione jest stosowane bezpośrednio, mając pierwszeństwo w przypadku kolizji z ustawami. Przepis ten, uchwalony w 1997 r. przygotowywał Polskę do wejścia do Unii Europejskiej, a tym samym do przyjęcia prawa wspólnotowego (prawa europejskiego). Podstawą normatywną prawa europejskiego są traktaty założycielskie Wspólnot Europejskich, jest to tzw. europejskie prawo pierwotne. Na mocy tych traktatów stanowione jest przez odpowiednie organy tzw. europejskie prawo wtórne (pochodne), do którego należą m. in. rozporządzenia, będące odpowiednikiem ustaw w wewnątrzkrajowym porządku prawnym. Istotną rolę prawotwórczą odgrywają orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości w Luksemburgu. Od chwili przystąpienia Polski do Unii Europejskiej prawo europejskie stosowane jest w Polsce bezpośrednio, a w przypadku kolizji z ustawami polskimi ma przed nimi pierwszeństwo, w oparciu o normę kolizyjną zawartą w art. 91 ust. 3 in fine Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej (P. Winczorek - Komentarz do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. LIBER, Warszawa 2000, Wydanie I, k. 118-119; Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej - Komentarz I, Wydawnictwo Sejmowe Warszawa 1999, K. Działocha, k. 6-10).

Nie budzi zatem wątpliwości, że rozporządzenie (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiające wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylające rozporządzenie (EWG) nr 295/91 stosuje się bezpośrednio.

Powód domagał się zasądzenia od pozwanej spółki kwoty 2.303,52 zł, wskazując w pozwie, iż na skutek odwołania lotu nr (...) obsługiwanego przez pozwanego przewoźnika, dokonał zakupu nowego biletu za cenę niższą niż pierwotnie zakupił.

Podstawę prawną roszczeń powoda stanowiły zatem unormowania Rozporządzenia (WE) nr 261/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 11 lutego 2004 r. ustanawiającego wspólne zasady odszkodowania i pomocy dla pasażerów w przypadku odmowy przyjęcia na pokład albo odwołania lub dużego opóźnienia lotów, uchylającego rozporządzenie (EWG) nr 295/91 (Dz.U. UE L 2004/46/1).

Zgodnie z art. 5 ust. 1 powołanego rozporządzenia w przypadku odwołania lotu, pasażerowie, których to odwołanie dotyczy:

a)  otrzymują pomoc od obsługującego przewoźnika lotniczego, zgodnie z art. 8;

b)  otrzymują pomoc od obsługującego przewoźnika lotniczego, zgodnie z art. 9 ust. 1 lit. a) i art. 9 ust. 2, jak również, w przypadku zmiany trasy, gdy racjonalnie spodziewany czas startu nowego lotu ma nastąpić co najmniej jeden dzień po planowym starcie odwołanego lotu, pomoc określoną w art. 9 ust. 1 lit. b) i c);

c)  mają prawo do odszkodowania od obsługującego przewoźnika lotniczego, zgodnie z art. 7,

chyba że:

i.  zostali poinformowani o odwołaniu co najmniej dwa tygodnie przed planowym czasem odlotu; lub

ii.  zostali poinformowani o odwołaniu w okresie od dwóch tygodni do siedmiu dni przed planowym czasem odlotu i zaoferowano im zmianę planu podróży, umożliwiającą im wylot najpóźniej dwie godziny przed planowym czasem odlotu i dotarcie do ich miejsca docelowego najwyżej cztery godziny po planowym czasie przylotu; lub (...). zostali poinformowani o odwołaniu w okresie krótszym niż siedem dni przed planowym czasem odlotu i zaoferowano im zmianę planu podróży, umożliwiającą im wylot nie więcej niż godzinę przed planowym czasem odlotu i dotarcie do ich miejsca docelowego najwyżej dwie godziny po planowym czasie przylotu.

Na gruncie przytoczonych wyżej przepisów, przewoźnik lotniczy może uniknąć odpowiedzialności za odwołanie lotu, gdy stosownie do ppkt ii oraz ppkt iii części wspólnej art. 5 ust. 1 rozporządzenia 261/2004 poinformuje pasażera o odwołaniu jego lotu w terminie krótszym niż dwa tygodnie, ale zarazem zaoferuje mu zmianę planu podróży w terminie nieznacznie odbiegającym od terminu, w którym miał być zrealizowany lot, którym miał podróżować ten pasażer. Przy tym zaoferowana podróż może trwać dłużej niż planowana, jednakże w przypadku, gdy rozkładowy czas trwania zaoferowanej pasażerowi alternatywnej podróży jest dłuższy od odwołanego lotu o co najmniej trzy godziny, to pasażerowi takiemu należy się odszkodowanie, o którym mowa w art. 7 rozporządzenia 261/2004 (zob. wyrok (...) z 23.10.2012 r., C-581/10 i C-629/10 E. Nelson v. D. L. AG oraz (...) Queen v. C. A. A., EU:C:2012:657, pkt 31).

Na tym tle przyjąć zatem należy, że sam fakt zaoferowania pasażerom możliwości odbycia podróży, której planowy czas rozpoczęcia lub planowy czas zakończenia jedynie nieznacznie odbiega od godzin, w jakich miał być wykonany odwołany lot, wyłącza obowiązek odszkodowawczy przewoźnika (zob. wyrok WSA w Warszawie z 5.11.2015 r., (...) SA/Wa 467/15, L.; a także wyrok WSA w Warszawie z 4.7.2018 r., (...) SA/Wa (...), L.).

W rozpoznawanej sprawie poza sporem pozostawał zaś fakt odwołania lotu nr (...), na który bilet posiadał powód. Jak już wcześniej wskazano, wykazany został także fakt zaproponowania powodowi przez pozwanego przewoźnika i zaakceptowania przez powoda alternatywnego połączenia z rozkładową godziną lądowania na lotnisku docelowym w D. w dniu 14 lipca 2020 r. Poza sporem również pozostaje, że alternatywny lot został opłacony z wcześniej zakupionego biletu w ramach bezpłatnej zmiany rezerwacji.

W tym też kontekście należy zaznaczyć, że w przypadku, gdy przewoźnik lotniczy zaoferował pasażerom zmianę planu podróży, której czas rozpoczęcia i czas zakończenia jedynie nieznacznie odbiega od godzin wykonania skarżonego lotu, a przyjęty na podstawie art. 8 ust. 1 lit. b rozporządzenia 261/2004 lot alternatywny zostanie odwołany lub jego przylot zostanie opóźniony albo dojdzie do odmowy przyjęcia pasażera, który przyjął ofertę zmiany planu podróży, na pokład samolotu obsługującego ten lot alternatywny, zdarzenie to, dotyczące nowego lotu, należy traktować jako zdarzenie odrębne, które rodzi nowe prawa w zakresie pomocy, opieki oraz zryczałtowanego odszkodowania (zob. pkt 4.4.11 Wytycznych interpretacyjnych do Rozporządzenia nr 261/2004).

Podsumowując, w sytuacji w której pozwany przewoźnik, odwołując lot nr (...), zaoferował pasażerom możliwość odbycia podróży alternatywnym lotem, na który to lot sami wyrazili zgodę, wyłączony został obowiązek odszkodowawczy strony pozwanej.

Mając na uwadze powyższe powództwo podlegało oddaleniu w całości, o czym orzeczono w pkt. I sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł w pkt. II sentencji wyroku, na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c., powód przegrał proces w całości, a zatem winien zwrócić pozwanemu poniesione przez niego koszty procesu, na które złożyły się: wynagrodzenie profesjonalnego pełnomocnika procesowego będącego adwokatem w wysokości 900 zł (ustalonej na podstawie § 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie) oraz opłata skarbowa od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

Sędzia Marek Jasiński

Sygn. akt I C 1803/21

ZARZĄDZENIE

Dnia 26 września 2022 r.

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

(...)