Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Wyrokiem zaocznym z dnia 1 października 2021 roku Sąd Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie o sygn. akt XP 631/21 z powództwa D. P. przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. o przywrócenie do pracy, wynagrodzenie za pracę, odprawę w związku z powołaniem do służby wojskowej, ustalenie daty rozwiązania umowy o pracę na czas określony, zasiłek chorobowy, zobowiązanie do korekty w zakresie ubezpieczeń społecznych, przywrócił powoda do pracy u pozwanego na poprzednich warunkach pracy i płacy, zasądził od pozwanego kwotę 7.300 zł tytułem wynagrodzenia za pracę z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 3 sierpnia 2021 roku do dnia zapłaty i kwotę 1.100 zł tytułem odprawy, w związku z powołaniem do służby wojskowej, a także nakazał pobrać od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi kwotę 500 złotych tytułem kosztów sądowych oraz nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności.

W sprzeciwie od wyroku zaocznego pełnomocnik pozwanego wniósł o uchylenie wyroku zaocznego Sądu Rejonowego dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi z dnia 1 października 2021 r., zasądzenie na rzecz pozwanej zwrotu kosztów wniesienia sprzeciwu na podstawie art. 348 k.p.c., oddalenie powództwa w całości, zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 23 grudnia 2021 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi X Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie o sygn. akt XP 631/21 z powództwa D. P. przeciwko (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. o przywrócenie do pracy, wynagrodzenie za pracę, odprawę w związku z powołaniem do służby wojskowej, ustalenie daty rozwiązania umowy o pracę na czas określony, zasiłek chorobowy, zobowiązanie do korekty w zakresie ubezpieczeń społecznych, w punkcie 1 uchylił wyrok zaoczny z dnia 1 października 2021 r. w sprawie XP 631/21 w całości, w punkcie 2 ustalił, że umowa o pracę zawarta na czas określony między (...) Spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. uległa rozwiązaniu z upływem czasu, na który była zawarta – z dniem 6 grudnia 2021 r., zasądził od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. na rzecz D. P. kwoty:

A. 720,00 zł tytułem wynagrodzenia chorobowego za okres od 25 kwietnia 2021 roku do 3 maja 2021 r. z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 11 czerwca 2021 roku do dnia zapłaty;

B. 640,00 złotych tytułem pozostałej części wynagrodzenia chorobowego z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 11 lipca 2021 r. do dnia zapłaty;

C. 1.100,00 złotych tytułem odprawy w związku z powołaniem do służby wojskowej z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 11 czerwca 2021 r. do dnia zapłaty;

D. 1.400,00 złotych tytułem ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od 7 grudnia 2021 r. do dnia zapłaty.

W punkcie 4 Sprawę o zasiłek chorobowy za pozostały okres niezdolności do pracy D. P. przekazał do rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddziałowi w Ł., oddalił powództwo w pozostałym zakresie (punkt 5), zniósł wzajemnie koszty procesu, nakazał pobrać od (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Śródmieścia w Łodzi kwotę 200,00 zł tytułem kosztów sądowych, nadał wyrokowi w punkcie 3 rygor natychmiastowej wykonalności do kwoty 3.000,00 zł.

Sąd Rejonowy wydał powyższe orzeczenie w oparciu o następujący stan faktyczny:

Powód D. P. był zatrudniony u pozwanego na stanowisku koordynatora do spraw transportu od dnia 7 grudnia 2020 roku na podstawie umowy o pracę na czas określony zawartej do dnia 6 grudnia 2021 roku, w pełnym wymiarze czasu pracy, za wynagrodzeniem 3000 zł.

W dniu 8 lutego 2021 roku powód zgłosił się do (...) w celu przeszkolenia wojskowego. Był poinformowany, że był to ostatni rok kalendarzowy, w którym powód mógł się zgłosić, z uwagi na datę urodzenia i ograniczenia wiekowe. Jako potwierdzenie zgłoszenia powód otrzymał maila w dniu 8 lutego 2021 roku od Administracji (...) R. z informacją o założeniu konta na nazwisko powoda na Platformie Szkoleniowej R. Osobowych.

W dniu 17 lutego 2021 roku powód miał robione pełne badania psychologiczne i lekarskie, w których stwierdzono brak przeciwwskazań psychologicznych powoda do pełnienia czynnej służby wojskowej na stanowisku wymagającym szczególnych predyspozycji psychofizycznych.

Powód poinformował pozwanego o swoim zamiarze na początku kwietnia 2021r wskazując, że chce w tym celu wziąć urlop bezpłatny, aby nie zwalniać się i nie odchodzić z przedsiębiorstwa pozwanego.

Powód po poinformowaniu pozwanego o zamiarze przejścia szkolenia wojskowego, w dniu 8 kwietnia 2021 roku otrzymał od pozwanego oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę za porozumieniem stron z dniem 8 kwietnia 2021 roku, podstemplowane przez Prezesa Zarządu z podpisem. Powód nie podpisał tego dokumentu. Powód przesłał do kolegi zdjęcie tego dokumentu jako załącznik w korespondencji sms - w dniu 9 kwietnia 2021 roku.

W dniu 9 kwietnia 2021 roku powód wypowiedział umowę o pracę na czas określony z zachowaniem okresu jednomiesięcznego wypowiedzenia, który – zdaniem powoda wg jego pisma – upływał z dniem 31 maja 2021 roku.

W odpowiedzi na wypowiedzenie strona pozwana skierowała do powoda pismo

z 13 kwietnia 2021 roku wskazując błędną datę zawarcia umowy o pracę (grudzień zamiast sierpnia), oraz okres wypowiedzenia wynoszący 2 tygodnie zgodnie z k.p. Wskazała, że umowa rozwiąże się 24 kwietnia 2021 roku.

Dnia 15 kwietnia 2021 roku do powoda wystosowano pismo Wojskowego Komendanta (...) dotyczące powołania do odbycia służby przygotowawczej. W dniu 19 kwietnia 2021 roku powód odebrał powołanie do wojskowej służby przygotowawczej. Termin rozpoczęcia służby był ustalony odgórnie na miesiąc maj 2021r.

Powód odbył służbę przygotowawczą w Ośrodku Szkolenia (...) Przygotowawczej przy 7 batalionie Kawalerii Powietrznej w T. w okresie od 4 maja 2021 roku do 29 maja 2021 roku. Wniosek o powołanie do służby powód złożył w dniu 9 lutego 2021 roku. Karta powołania została wystawiona w dniu 15 kwietnia 2021 roku, doręczona osobiście powodowi w dniu 19 kwietnia 2021 roku.

Powód podlegał ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu od dnia 7 grudnia 2020 roku do dnia 24 kwietnia 2021 roku. W dniu 24 kwietnia 2021 roku pozwany złożył wniosek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o wyrejestrowanie powoda z systemu ubezpieczeń społecznych. Informacje i formularz (...) o wyrejestrowaniu ubezpieczonego z ubezpieczeń społecznych wypłynęło do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dnia 9 czerwca 2021 roku.

Pismem z dnia 27 kwietnia 2021 roku Wojskowa Komenda Uzupełnień w T. zawiadomiła pozwanego o powołaniu powoda w dniu 19 kwietnia 2021 roku do odbycia służby przygotowawczej w Jednostce Wojskowej Numer (...) w T. z terminem stawiennictwa na dzień 4 maja 2021 roku. Termin zakończenia szkolenia w ramach służby przygotowawczej zakreślono na dzień 29 maja 2021 roku. Pozwany został równocześnie poinformowany o tym, że prawa i obowiązki pracodawcy w stosunku do powoda zostały określone w art. 118-136 ustawy dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2021 poz. 372).

Powód od dnia 9 kwietnia 2021 roku do dnia 30 kwietnia 2021 roku przebywał na zwolnieniu lekarskim i nie świadczył pracy. Potem w wyniku powołania do odbycia służby powód odbywał służbę przygotowawczą w okresie od dnia 4 maja 2021 roku do dnia 29 maja 2021 roku. Następnie powód ponownie przebywał na zwolnieniu lekarskim w okresach:

- od dnia 31 maja 2021 roku do dnia 11 czerwca 2021 roku;

- od dnia 12 czerwca 2021 roku do dnia 25 czerwca 2021 roku;

- od dnia 26 czerwca 2021 roku do dnia 9 lipca 2021 roku;

- od dnia 10 lipca 2021 roku do dnia 23 lipca 2021 roku;

- od dnia 24 lipca 2021 roku do dnia 2 sierpnia 2021 roku;

- od dnia 3 sierpnia 2021 roku do dnia 20 sierpnia 2021 roku;

- od dnia 21 sierpnia 2021 roku do dnia 13 września 2021 roku;

- od dnia 14 września 2021 roku do dnia 7 października 2021 roku;

- od dnia 8 października 2021 roku do dnia 2 listopada 2021 roku;

- od dnia 3 listopada 2021 roku od dnia 29 listopada 2021 roku;

W kwietniu 2021 r., po swoim wypowiedzeniu umowy, powód dowiedział się, że otrzymanie karty powołania w okresie wypowiedzenia powoduje jego bezskuteczność. Pełnomocnik - adwokat wystosował do pozwanego w imieniu powoda pismo - oświadczenie z 20 kwietnia 2021 roku wskazując, że złożone w dniu 9 kwietnia 2021 roku przez powoda wypowiedzenie stało się bezskuteczne z dniem 15 kwietnia 2021 roku wobec doręczenia powodowi karty powołania Komendanta (...). Jako podstawę prawną wskazano art. 118 ust. 2 ustawy z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej. Wobec faktu, że okres wypowiedzenia miał upłynąć 24 kwietnia 2021 roku wypowiedzenie w świetle ustawy stało się bezskuteczne. Załączono kartę powołania. Pismo nadano do pozwanego w dniu 22 kwietnia 2021 troku listem poleconym za potwierdzeniem odbioru. Na piśmie zawartym w aktach osobowych poczyniono adnotację o odebraniu 23.04.2021.

Następnie powód, w korespondencji mailowej z dnia 3 maja 2021r. poinformował pozwanego o swojej nieobecności w pracy, z uwagi na powołanie do odbycia wojskowej służby przygotowawczej, równocześnie wskazując, że w świetle Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 13 lutego 1960 roku w sprawie wypłaty przez zakład pracy wynagrodzenia pracownikom powołanym do czynnej służby wojskowej, przysługuje mu odprawa w wysokości dwutygodniowego wynagrodzenia.

Mailem z 6 maja 2021 r. powód poinformował pozwanego, że w dniu 5 maja 2021 r. otrzymał świadectwo pracy, ale nie jest ono ważne, bo umowa ulega przedłużeniu, zgodnie z pismem wysłanym przez adwokata powoda.

W korespondencji skierowanej przez pozwanego do powoda, Spółka wskazała, że podtrzymuje stanowisko o rozwiązaniu umowy o pracę z dniem 24 kwietnia 2021 roku po 2-tygodniowym okresie wypowiedzenia dokonanego przez powoda. Wystawiła powodowi świadectwo pracy datą rozwiązania umowy o pracę 24 kwietnia 2021r.

Powód nie korzystał z urlopu wypoczynkowego, na okres służby chciał początkowo wziąć urlop bezpłatny, aby pozostawić ciągłość zatrudnienia u pozwanego.

W dniu 12 lipca 2021 roku powód złożył skargę na pozwanego do Państwowej Inspekcji Pracy Okręgowego Inspektoratu Pracy w Ł..

W dniu 24 września 2021 roku Państwowa Inspekcja Pracy zawiadomiła powoda, że jeżeli pozwany wydał świadectwo pracy, nie stosując przepisu art. 59 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2021 r. poz. 372), umowa o pracę została rozwiązana, a uwzględniając wniesiony przez powoda do Sądu pozew skuteczne rozstrzygnięcie istniejącego sporu może nastąpić jedynie na drodze sądowej. Wskazała, że zgodnie z art. 118 ust. 2 powołanej ustawy umowa na czas określony ulega przedłużeniu wobec bezskuteczności oświadczenia o wypowiedzeniu dokonanego przez pracownika lub pracodawcę, jeśli okres wypowiedzenia upływa po doręczeniu karty powołania.

Sąd Rejonowy wskazał, że powyższy stan faktyczny ustalił w oparciu o powołane dowody z dokumentów oraz udostępnionych przez pozwanego akt osobowych powoda, a także uzupełniająco o zeznania powoda. Sąd Rejonowy dostrzegł, że powód przebywał na zwolnieniu lekarskim już od 9 kwietnia 2021 roku, tj. od złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu, oraz dalej zaraz po zakończeniu służby przygotowawczej. Sąd meriti z tego powodu nie dał wiary powodowi, że był w gotowości do powrotu do pracy po służbie. Wyrok w sprawie wynika z obiektywnych ustaleń i przepisów szczególnych. Przede wszystkim, Sąd Rejonowy w swoich ustaleniach opierał się na dokumentach na podstawie których ustalił, iż powód wraz z Wojskową Komisją Uzupełnień poinformowali pozwanego o powołaniu powoda do odbycia służby przygotowawczej, a pozwany miał o tym wiadomość przed dniem 24 kwietnia 2021 r. Bezpodstawne okazały się zarzuty do powoda, że celowo zgłosił się do służby, by uchylić się od wypowiedzenia. Strona pozwana nie ma na udowodnienie tej tezy dowodów, a jedynie oświadczenie procesowe, które nie podważa pisma Komendanta (...), dokumentów zgłoszeniowych z 8 i 9 lutego 2021 r., oraz karty powołania z 15 kwietnia 2021 doręczonej powodowi 19 kwietnia 2021 r. W tym kontekście fakt, że powód błędnie wskazał okres wypowiedzenia nie ma znaczenia – prawidłowo strona pozwana wskazała, że umowa miała ulec rozwiązaniu 24 kwietnia 2021 r. Nie ma to znaczenia, bo powołanie do służby doręczono powodowi wcześniej. Oznacza to zastosowanie lex specialis w stosunku do Kodeksu pracy – w postaci art. 118 ustawy z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2021 poz. 372), o czym dalej. Faktem też jest, że Spółka próbowała rozwiązać z powodem umowę za porozumieniem stron z dniem 8 kwietnia 2021 roku, skoro wystawiła takie właśnie podpisane przez Zarząd pismo, a tym samym uchylić się od obowiązków wynikających z ustawy szczególnej (ocena na podstawie art. 233 § 1 kpc).

Ponadto Sąd Rejonowy wskazał, iż pozwany przy dołożeniu należytej staranności, mógł zyskać świadomość co do bezskuteczności oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem złożonego przez powoda – a jako pracodawca miał taki obowiązek, w świetle ustawy z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej. Kiedy już taką świadomość uzyskał, nie miał prawa uchylać się od zobowiązań ustawowych. Umowa o pracę powoda, zgodnie z przepisami ustawy szczególnej, rozwiązała się dopiero z dniem 6 grudnia 2021 roku z mocy ustawy, w świetle czego powodowi przysługują świadczenia ze stosunku pracy – z wyłączeniem okresu zasiłkowego.

W tak ustalonym stanie faktycznym i po przeprowadzonej w wyżej ocenie dowodów Sąd Rejonowy uznał powództwo za częściowo zasadne, w związku z czym uchylił wyrok zaoczny z 1 października 2021 roku w sprawie X P 631/21, oraz uwzględnił powództwo w zakresie ustalenia terminu rozwiązania umowy o pracę zawartej pomiędzy powodem a pozwanym (art. 189 kpc), zasądzenia od pozwanego na rzecz powoda kwot tytułem wynagrodzenia chorobowego, odprawy w związku z powołaniem do służby wojskowej, ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy. Sprawę o zasiłek chorobowy za pozostały okres niezdolności do pracy powoda Sąd meriti przekazał do rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddziałowi w Ł.. Sąd oddalił powództwo w pozostałym zakresie.

W świetle przepisu art. 118 ust. 1, 2 i ust. 5 ustawy z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2021 poz. 372), w okresie między dniem doręczenia pracownikowi karty powołania do czynnej służby wojskowej, a jej odbyciem stosunek pracy nie może być przez pracodawcę wypowiedziany ani rozwiązany. Ust. 2 - jeżeli okres dokonanego przez pracodawcę lub przez pracownika wypowiedzenia stosunku pracy upływa po dniu doręczenia pracownikowi karty powołania do czynnej służby wojskowej, wypowiedzenie staje się bezskuteczne. W tym przypadku rozwiązanie stosunku pracy może nastąpić tylko na żądanie pracownika. Ust. 5 stanowi, że umowa o pracę zawarta na czas określony ulega jednakże rozwiązaniu z upływem terminu określonego w umowie.

Powód ma interes prawny w ustaleniu na podstawie art. 189 kpc daty rozwiązania umowy o pracę na dzień 6 grudnia 2021 roku – bowiem taką konstrukcję prawną jako szczególną ochronę trwałości stosunku pracy, przewiduje przepis szczególny powołanej ustawy, a Spółka – pomimo ustawowego obowiązku – „udawała”, że doszło do rozwiązania umowy o pracę 24 kwietnia 2021 roku i takie wystawiła świadectwo pracy. Taka ocena postępowania Spółki (art. 233 § 1 kpc) jest usprawiedliwiona nie reagowaniem Spółki ani na pismo profesjonalnego pełnomocnika powoda do pracodawcy, ani na pismo Komendanta (...) ze wskazaniem podstaw prawnych, ani wreszcie na korespondencję od samego powoda. Nie mamy tu do czynienia ze skutecznym rozwiązaniem umowy o pracę i ewentualnym dochodzeniem roszczeń z kodeksu pracy za rozwiązanie niezgodne z prawem, bo ustawa o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej przewiduje bezskuteczność wypowiedzenia i rozwiązanie z upływem terminu określonego w umowie. Ustawa dotyczy obowiązków (także) pracodawców i jest przepisem szczególnym, nakładającym na pracodawców konkretne zobowiązania. W tym kontekście procesowy zarzut naruszenia zasad współżycia społecznego przez powoda jest oczywiście chybiony – nie tylko dlatego, że powód domagał się respektowania ustawy (o co nie musiał Spółki prosić), ale także dlatego, że na naruszenie tych zasad nie może powoływać się ten, kto sam je narusza.

Roszczenie o ustalenie podlega więc uwzględnieniu, a konsekwencją uprawomocnienia się wyroku w takim kształcie będzie kwestia wystawienia powodowi prawidłowego świadectwa pracy i korekty w zakresie ubezpieczeń społecznych. Nie jest to obecnie przedmiotem postępowania.

Na podstawie art. 125 ustawy z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej pracownik powołany do zasadniczej służby wojskowej, okresowej służby wojskowej lub terytorialnej służby wojskowej otrzymuje od pracodawcy odprawę w wysokości dwutygodniowego wynagrodzenia obliczonego według zasad określonych do ustalania ekwiwalentu za urlop wypoczynkowy. Art. 133 stanowi, że żołnierzom pełniącym służbę przygotowawczą oraz członkom ich rodzin przysługują szczególne uprawnienia przewidziane dla żołnierzy zasadniczej służby wojskowej i członków ich rodzin na zasadach określonych w art. 118-132. Powód określił wysokość żądanej odprawy w kwocie mieszczącej się w połowie umownego wynagrodzenia ustalonego na 3.000 zł miesięcznie. Dlatego kwota ta podlega zasądzeniu w wysokości dochodzonej przez powoda. W świetle brzmienia przepisu wymagalność tego roszczenia następuje z dniem rozpoczęcia służby (pracownik powołany), ale dla odsetek Sąd kierował się ogólnym terminem kodeksu pracy wypłaty wynagrodzenia za pracę za miesiąc obejmujący służbę, tj. 11 czerwca 2021 r., wobec zakończenia służby w maju 2021 r.

Powód nie udowodnił dodatkowych składników wynagrodzenia za pracę i Sąd jako podstawę zasądzenia pozostałych roszczeń przyjął kwotę z umowy o pracę, tj. 3.000 zł miesięcznie.

Zgodnie z przepisem art. 92 § 1 pkt 1, § 2 i § 4 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 poz. 1320) – dalej jako k.p. – § 1 pkt 1 za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną – trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia – trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego – pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia, chyba że obowiązujące u danego pracodawcy przepisy prawa pracy przewidują wyższe wynagrodzenie z tego tytułu; § 2 wynagrodzenie, o którym mowa w § 1, oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i wypłaca za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych od pracy; § 4 za czas niezdolności do pracy, o której mowa w § 1, trwającej łącznie dłużej niż 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 roku życia, trwającej łącznie dłużej niż 14 dni w ciągu roku kalendarzowego, pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy na zasadach określonych w odrębnych przepisach.

W świetle przepisu art. 92 k.p. Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego kwoty tytułem wynagrodzenia chorobowego za wymienione w wyroku okresy zgodnie z przewidzianą w przepisach prawa zasadą wypłacania przez pracodawcę wynagrodzenia chorobowego pracownikowi niezdolnemu do pracy wskutek choroby trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego. Wynagrodzenie należy się powodowi - jako stronie dalej trwającej umowy o pracę - za okres od dnia następnego po 24 kwietnia 2021 roku (przyjęta pozornie przez pracodawcę data rozwiązania umowy). Wynagrodzenie wynosiło 3000 zł. Sposób wyliczenia: 3000 x 80% = 2.400,00zł/30 dni kalendarzowych = 80 zł. Kwotę 80 zł należało pomnożyć razy liczbę 9 dni od 25.04.21 do 03.05.2021 = 720 zł. Pozostała kwota 640 zł należna jest powodowi za pozostały okres należnego wynagrodzenia chorobowego (licząc łącznie do okresu 33 dni niezdolności do pracy), począwszy od dnia 30 maja 2021 roku, obliczonego wg tych samych zasad.

O odsetkach ustawowych Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 481 kc i art. 455 kc w zw. z art. 300 kp.

Powód w dniu 9 kwietnia 2021 roku wypowiedział umowę o pracę na czas określony z dwutygodniowym okresem wypowiedzenia, a następnie dnia 19 kwietnia 2021 roku została mu doręczona karta powołania do służby przygotowawczej. Biorąc pod uwagę treść art. 118 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej, który przewiduje, iż w okresie między dniem doręczenia pracownikowi karty powołania do czynnej służby wojskowej, a jej odbyciem stosunek pracy nie może być przez pracodawcę wypowiedziany ani rozwiązany, należy podkreślić, iż wypowiedzenie dokonane przez powoda było tylko do otrzymania przez niego karty powołania do służby przygotowawczej skuteczne. Natomiast, w świetle art. 118 ust. 2 przywołanej ustawy, jeżeli okres dokonanego przez pracodawcę lub przez pracownika wypowiedzenia stosunku pracy upływa po dniu doręczenia pracownikowi karty powołania do czynnej służby wojskowej, wypowiedzenie staje się bezskuteczne. W tym przypadku rozwiązania stosunku pracy może nastąpić tylko na żądanie pracownika. Oznacza to z mocy ustawy, że wraz z dniem doręczenia powodowi karty powołania do służby przygotowawczej złożone przez niego oświadczenie o wypowiedzeniu umowy o pracę z dwutygodniowym okresem wypowiedzenia, pomimo swojej dotychczasowej skuteczności, stało się bezskuteczne. Jedyną możliwością uznania spornego oświadczenia za skuteczne byłoby wykazanie przez pracownika woli dalszego rozwiązania umowy o pracę, czego powód nie wykazywał, a ponadto powód jednoznacznie wskazywał Spółce chęć dalszego zatrudnienia u pozwanego. Zwolnienie lekarskie powoda nie uchyla przepisów cytowanej ustawy. Pracownik niezdolny do pracy pozostaje stroną stosunku pracy.

Sąd meriti wskazał, że w analizowanej sprawie strony łączyła mowa o pracę z dnia 7 grudnia 2020 roku, zawarta na czas określony od dnia 7 grudnia 2020 roku do dnia 6 grudnia 2021 roku, co w świetle przytoczonych wyżej przepisów, jak również ze względu na treść art. 118 ust. 5 tej samej ustawy prowadzi do wniosku, iż umowa o pracę uległa rozwiązaniu z upływem terminu określonego w umowie, tj. z dniem 6 grudnia 2021 roku.

Tym samym, w związku z rozwiązaniem umowy o pracę na czas określony zawartej pomiędzy powodem, a pozwanym wraz z dniem 6 grudnia 2021 roku Sąd na podstawie art. 171 k.p. zasądził na rzecz powoda kwotę 1.400 tytułem ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w wymiarze 14 dni, wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie. Powód nie korzystał z urlopu wypoczynkowego, o czym świadczą jego zeznania i złożone akta osobowe, gdzie brak stosownej dokumentacji. Świadectwo pracy nie jest tu oczywiście dowodem, bowiem zostało wystawione błędnie już co do okresu zatrudnienia. W myśl przepisu art. 171 § 1 k.p. w przypadku niewykorzystania przysługującego urlopu w całości lub w części z powodu rozwiązania lub wygaśnięcia stosunku pracy pracownikowi przysługuje ekwiwalent pieniężny.

Co do roszczenia powoda o przyznanie mu prawa do zasiłku chorobowego, Sąd Rejonowy przekazał sprawę do rozpoznania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych I Oddziałowi w Ł., jako organowi właściwemu do wydania decyzji w zakresie świadczenia z ubezpieczeń społecznych, w myśl art. 92 § 4 k.p.

O kosztach procesu Sąd meriti orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. znosząc je wzajemnie. Powód wniósł o koszty w postaci kosztów przejazdu na rozprawy (k.190). Strona pozwana poniosła koszty zastępstwa adwokackiego. Zniesienie kosztów wynika z uwzględnienia powództwa w zakresie roszczenia o ustalenie – w całości, oraz w części o zapłatę, a oddalenia o zapłatę w pozostałym zakresie.

O kosztach sądowych w postaci nieuiszczonej przez powoda opłaty od pozwu Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 113 ust. 1 w zw. z art. 13 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2020 r., poz. 755 ze zm.) w zw. z art. 98 k.p.c.

Sąd I instancji nadał wyrokowi rygor natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 477 ² § 1 k.p.c.

Apelację od w/w wyroku złożyła strona pozwana reprezentowana przez profesjonalnego pełnomocnika i zaskarżyła w/w wyrok w zakresie punktu II,III,IV,VI,VII i VIII. Zaskarżonemu wyrokowi zarzuciła naruszenie:

1.  przepisów postępowania, tj. art. 233 kpc, poprzez błędną, sprzeczną z zasadami doświadczenia życiowego i logicznego rozumowania, dowolną ocenę materiału dowodowego w postaci zeznań powoda oraz dokumentów prywatnych przedłożonych przez powoda, w szczególności poprzez uznanie zeznań powoda za wiarygodne, co skutkowało następującymi nieprawidłowościami podstawy faktycznej rozstrzygnięcia (art. 368 § 1 ¹ kpc):

Fakty ustalone niezgodnie z rzeczywistym stanem rzeczy:

- pozwana próbowała rozwiązać z powodem umowę o pracę za porozumieniem stron z dniem 8 kwietnia 2021 r. a tym samym uchylić się od obowiązków wynikających z ustawy szczególnej;

- termin rozpoczęcia służby przygotowawczej był odgórnie ustalony na miesiąc maj 2021; powód w kwietniu 2021 r., po swoim wypowiedzeniu umowy, dowiedział się, że otrzymanie karty powołania w okresie wypowiedzenia powoduje jego bezskuteczność;

istotne dla rozstrzygnięcia fakty nieustalone:

- powód celowo, mimo przebywania na zwolnieniu lekarskim, udał się w dniu 19 kwietnia 2021 r. w celu odbioru karty powołania, a to w celu ubezskutecznienia złożonego wcześniej wypowiedzenia umowy o pracę;

- powód składając wypowiedzenie umowy o pracę w dniu 9 kwietnia 2021 r. wiedział, że będzie ono bezskuteczne;

- powód instrumentalnie wykorzystał uprawnienia wynikające z art. 118 i n. Ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 372 z późn. zm., dalei: (...)). mimo że w sposób oczywisty z zachowania powoda wynika, że od dnia 9 kwietnia 2021 r. nie miał zamiaru świadczenia pracy a rzecz pracodawcy.

2. naruszenie przepisów postępowania, tj. art. 235(2) pkt 2 kpc poprzez pominięcie wniosku o zobowiązanie (...) w T. do nadesłania kompletnej dokumentacji, związanej z powołaniem powoda do służby przygotowawczej, co uniemożliwiło stronie pozwanej odniesienie się do twierdzeń powoda i udowodnienie twierdzeń pozwanego o instrumentalnym i sprzecznym z zasadami współżycia społecznego wykorzystaniu przez powoda jego praw, co miało wpływ na rozstrzygnięcie, gdyż Sąd I instancji uznał, że pozwana nie ma na udowodnienie tej tezy żadnych dowodów;

3. naruszenie prawa materialnego tj. art. 8 Ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1320 z późn. zm., dalei: KP) poprzez odmowę jego zastosowania i uznanie, że powód domagając się respektowania ustawy (...) nie nadużył jego praw podmiotowych i nie działał w sposób sprzeczny z zasadami współżycia społecznego, a nadto, że pracodawca nie może powoływać się na naruszenie zasad, które sam naruszył (str. 11 uzasadnienia);

4. naruszenie art. 264 § 2 kp poprzez uwzględnienie powództwa mimo, że powództwo zostało

wniesione z naruszeniem terminu, o którym mowa w ww. przepisie ustawy;

5. naruszenie art. 466 w zw. z art. 193 § 21 i § 3 kpc jak również art. 231 kpc poprzez uznanie, że na rozprawie w dniu 22 grudnia 2021 r. doszło do skutecznej modyfikacji powództwa przez powoda oraz orzeczenie o zmienionym żądaniu powoda z naruszeniem prawa do obrony pozwanego nieobecnego na ostatniej rozprawie a w konsekwencji orzeczenie ponad żądanie powództwa.

W konsekwencji skarżąca wniosła o zmianę wyroku w zaskarżonym zakresie poprzez oddalenie powództwa oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego za I i II instancję oraz o rozpoznanie wniosku o zobowiązanie (...) w T. do przedłożenia pełnej dokumentacji dotyczącej służby przygotowawczej powoda i jego rekrutacji.

W odpowiedzi na apelację powód wniósł o jej oddalenie w całości jako oczywiście bezzasadnej oraz o zwrot kosztów procesu za obie instancje.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego apelacja strony pozwanej nie zasługuje na uwzględnienie.

Odnosząc się do zarzutów apelacji stwierdzić należy, że orzeczenie Sądu Rejonowego jest prawidłowe i znajduje oparcie zarówno w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym, jak i obowiązujących przepisach prawa.

Sąd II instancji w pełni aprobując i przyjmując ustalenia faktyczne Sądu Rejonowego, jako własne, jednocześnie stwierdził, że nie zachodzi obecnie potrzeba powielania w tym miejscu tych ustaleń.

Stosownie do art. 387 § 21 kpc w uzasadnieniu wyroku sądu drugiej instancji:

1) wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia może ograniczyć się do stwierdzenia, że sąd drugiej instancji przyjął za własne ustalenia sądu pierwszej instancji, chyba że sąd drugiej instancji zmienił lub uzupełnił te ustalenia; jeżeli sąd drugiej instancji przeprowadził postępowanie dowodowe lub odmiennie ocenił dowody przeprowadzone przed sądem pierwszej instancji, uzasadnienie powinno także zawierać ustalenie faktów, które sąd drugiej instancji uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej;

2) wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa powinno objąć ocenę poszczególnych zarzutów apelacyjnych, a poza tym może ograniczyć się do stwierdzenia, że sąd drugiej instancji przyjął za własne oceny sądu pierwszej instancji.

Dodatkowo także w myśl utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego, jeżeli uzasadnienie orzeczenia pierwszoinstancyjnego sporządzonego zgodnie z wymaganiami art.328§2 k.p.c. spotyka się z pełną aprobatą sądu drugiej instancji to wystarczy, że da on temu wyraz w treści uzasadnienia swego orzeczenia, bez powtarzania szczegółowych ustaleń faktycznych i wnioskowań prawniczych zawartych w motywach zaskarżonego orzeczenia (vide wyrok SN z 5.11.1998r., I PKN 339/98, OSNAPiUS 1999/24/, por. postanowienie SN z 22 kwietnia 1997 r., sygn. akt II UKN 61/97 - OSNAP 1998 r. Nr 3, poz. 104; wyrok SN z 8 października 1998 r., sygn. akt II CKN 923/97 - OSNC 1999 r., z. 3, poz. 60; wyrok SN z 12 stycznia 1999 r., sygn. akt I PKN 21/98 - OSNAP 2000, Nr 4, poz. 143).

Wynikający z art. 378 § 1 k.p.c. obowiązek sądu drugiej instancji nie oznacza konieczności osobnego omówienia przez sąd w uzasadnieniu wyroku każdego argumentu podniesionego w apelacji, wystarczające jest bowiem odniesienie się do sformułowanych w apelacji zarzutów i wniosków w sposób wskazujący na to, że zostały one przez sąd drugiej instancji w całości rozważone przed wydaniem orzeczenia. (vide postanowienie SN z dnia 1 czerwca 2020 r. ,IV CSK 738/19, opubl. L.)

Sąd I instancji wydał prawidłowe rozstrzygnięcie znajdujące oparcie zarówno w obowiązujących przepisach prawa, jak i w zgromadzonym w sprawie materiale dowodowym.

Sąd podziela również prezentowane rozważania prawne.

Wbrew twierdzeniom apelacji, Sąd Okręgowy nie dopatrzył się żadnego naruszenia prawa materialnego bądź procedury cywilnej, skutkujących koniecznością - zgodnie z żądaniem apelacji –zmianą tegoż orzeczenia.

W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd I instancji nie naruszył art. 233 § 1 k.p.c., który stanowi, iż sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Sąd dokonuje oceny wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, jak również wszelkich okoliczności towarzyszących przeprowadzaniu poszczególnych dowodów, mających znaczenie dla ich mocy i wiarygodności (tak np. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu orzeczenia z 11 lipca 2002 roku, IV CKN 1218/00, LEX nr 80266).

Zawarta w uzasadnieniu apelacji argumentacja strony skarżącej sprowadza się w przeważającej mierze do zarzutu błędnej oceny materiału dowodowego, co w konsekwencji miało doprowadzić także do naruszenia prawa materialnego ( w szczególności art. 8 kp) z uwagi na błędne uznanie, że to jedynie pozwana próbowała jednostronnie rozwiązać z powodem umowę o pracę a tym samym uchylić się od obowiązków wynikających z ustawy szczególnej.

Zgodnie z treścią art. 233 § 1 kpc Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów, według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dowodowego. Z kolei w świetle zaś art. 328 § 2 k.p.c., uzasadnienie wyroku powinno zawierać wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, a mianowicie: ustalenie faktów, które sąd uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarogodności i mocy dowodowej, oraz wyjaśnienie podstawy prawnej wyroku z przytoczeniem przepisów prawa.

Oznacza to, że wszystkie ustalone w toku postępowania fakty powinny być brane pod uwagę przy ocenie dowodów, a tok rozumowania Sądu powinien znaleźć odzwierciedlenie w pisemnych motywach wyroku. W ocenie Sądu Okręgowego skuteczny zarzut przekroczenia granic swobody w ocenie dowodów może mieć miejsce tylko w okolicznościach szczególnych. Dzieje się tak w razie pogwałcenia reguł logicznego rozumowania bądź sprzeniewierzenia się zasadom doświadczenia życiowego (por. wyrok SN z 6.11.2003 r. II CK 177/02 niepubl.). Dla skuteczności zarzutu naruszenia swobodnej oceny dowodów nie wystarcza zatem stwierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych, odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżącego odpowiada rzeczywistości. Konieczne jest bowiem wskazanie przyczyn dyskwalifikujących postępowanie Sądu w tym zakresie. W szczególności skarżący powinien wskazać jakie kryteria oceny dowodów naruszył Sąd przy ocenie konkretnych dowodów uznając brak ich wiarygodności i mocy dowodowej lub niesłusznie im je przyznając. Ponadto jeżeli z określonego materiału dowodowego Sąd wyprowadza wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, to dokonana ocena nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i musi się ostać, choćby w równym stopniu, na podstawie tego materiału dowodowego można było wysnuć wnioski odmienne (postanowienie SN z 23.01.2001 r. IV CKN 970/00, niepubl. wyrok SN z 27.09.2002 r. II CKN 817/00).

Jak wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 stycznia 2004r. w sprawie II CK 349/2002 to zasadniczo na stronach postępowania spoczywa obowiązek dostarczenia materiału procesowego. To strony mają dążyć do wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy, nie mogą być bierne i liczyć na skorzystanie ze środka odwoławczego. Ponadto, w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2007r. II CSK 332/2007 podniesiono, że powód powinien udowodnić fakty pozytywne, które stanowią podstawę jego powództwa, a pozwany, jeżeli faktów tych nie przyznaje ma obowiązek udowodnienia okoliczności niweczących prawo powoda.

W ocenie Sądu Okręgowego dokonana przez Sąd I instancji ocena zgromadzonego w postępowaniu materiału dowodowego jest – wbrew twierdzeniom strony apelującej – prawidłowa. Zarzuty skarżącej sprowadzają się w zasadzie jedynie do polemiki ze stanowiskiem Sądu I instancji i interpretacją dowodów dokonaną przez ten Sąd jako takie nie mogą się ostać. Apelujący przeciwstawia bowiem ocenie dokonanej przez Sąd I instancji swoją analizę zgromadzonego materiału dowodowego. Jednocześnie jednak w apelacji pozwana skutecznie nie wykazała, że materiał dowodowy w sprawie był oceniony nieprawidłowo a ostatecznie wywiedzione przez Sąd wnioski były nielogiczne i wewnętrznie sprzeczne.

Odmienna ocena zebranego w sprawie materiału dowodowego przedstawiona przez pozwaną, a w zasadzie odmienne wnioski wyprowadzone na podstawie tych samych okoliczności pozostają jedynie w sferze dyskusji i nie są wystarczające do uznania, że Sąd Rejonowy dopuścił się obrazy przepisów postępowania, a jego ocena jest dowolna.

Sąd I instancji wszechstronnie rozważył cały zebrany w sprawie materiał dowodowy, odniósł się do wszystkich dowodów, wskazał, którym dowodom dał wiarę, a którym odmówił waloru wiarygodności i z jakich przyczyn.

Zaskarżone rozstrzygnięcie zawiera w sobie prawidłową ocenę zgromadzonych w sprawie dowodów w postaci dokumentów, w tym z akt osobowych powoda a także w części zeznań powoda, którym Sąd dał wiarę, korespondujących ze sobą. Sąd Rejonowy w sposób wyczerpujący, jasny, logiczny i czytelny dał temu wyraz w pisemnych motywach rozstrzygnięcia, a następnie w pełni prawidłowo uznał na podstawie całokształtu materiału dowodowego, że powództwo zasługiwało na uwzględnienie w zakresie ustalenia terminu rozwiązania umowy o pracę zawartej pomiędzy powodem a pozwanym i co za tym zasądzenia także kwoty wynagrodzenia, odprawy oraz ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy.

W ocenie Sądu Okręgowego skarżąca nie sprostała wykazaniu za pomocą argumentów jurydycznych wadliwości oceny dokonanej przez Sąd I instancji.

Sąd Rejonowy dokonał prawidłowej oceny powództwa pod względem materialno - prawnym, zaś jego rozważania w tym zakresie są prawidłowe i wynikają zarówno z prawidłowych ustaleń faktycznych jak i z wszechstronnie przeprowadzonej oceny dowodów zebranych w toku procesu.

Ostatecznie w niniejszym postępowaniu powód wystąpił min. z żądaniem ustalenia rozwiązania stosunku pracy z upływem czasu, na który była zawarta umowa o pracę – tj. z dniem 6 grudnia 2021 r.

Należy bowiem uznać za Sądem Rejonowym, że na rozprawie w dniu 22 grudnia 2021 r. powód dokonał w formie ustnej do protokołu skutecznej modyfikacji dochodzonych roszczeń.

Zgodnie z art. 193 § 1 k.p.c. zmiana powództwa jest dopuszczalna, gdy nie wpływa na właściwość sądu. Zmianie może ulec podstawa faktyczna powództwa lub żądanie, bądź oba te elementy jednocześnie.

§ 3. Jeżeli powód występuje z nowym roszczeniem zamiast lub obok roszczenia pierwotnego, skutki przewidziane w artykule poprzedzającym rozpoczynają się z chwilą, w której roszczenie to powód zgłosił na rozprawie w obecności pozwanego, w innych zaś wypadkach - z chwilą doręczenia pozwanemu pisma zawierającego zmianę i odpowiadającego wymaganiom pozwu.

Zmianą powództwa może być bądź zastąpienie dotychczasowej podstawy faktycznej inną, przy zachowaniu niezmienionego żądania, bądź zmiana żądania przy niezmienionej podstawie faktycznej, bądź też zmiana obu tych elementów; z kolei o zastąpieniu podanej pierwotnie podstawy faktycznej nową podstawą w sprawie o świadczenie można mówić wtedy, gdy zmiana okoliczności faktycznych powoduje, że żądanie (choć tak samo sformułowane, np. dotyczące zapłaty takiej samej sumy pieniężnej) nie jest już tym samym, gdyż inne jest materialnoprawne źródło obowiązku, którego realizacji powód dochodzi. (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 maja 2016 r. sygn. II PK 98/15.)

Zgodnie z art. 193 § 2 ¹ k.p.c. zmiana powództwa może być dokonana jedynie w piśmie procesowym, do którego stosuje się odpowiednio art. 187 k.p.c.

Wyjątek jednak stanowią sprawy o roszczenia alimentacyjne oraz gdy zmiany dokonuje pracownik lub ubezpieczony działający bez adwokata lub radcy prawnego w sprawach z zakresu prawa pracy lub ubezpieczeń społecznych, w których zmiana powództwa stosownie do art. 466 k.p.c. może być dokonana także ustnie do protokołu.

W myśl art. 466 (powództwo do protokołu) pracownik lub ubezpieczony działający bez adwokata lub radcy prawnego może zgłosić w sądzie właściwym ustnie do protokołu powództwo oraz treść środków odwoławczych i innych pism procesowych.

Jak wynika bezsprzecznie z treści protokołu rozprawy z dnia 22 grudnia 2021 r. powód (pracownik) działający bez profesjonalnego pełnomocnika ustnie do protokołu zmodyfikował powództwo ostatecznie oświadczając, że wnosi o ustalenie, że rozwiązanie stosunku pracy nastąpiło z dniem na jaki umowa została zawarta, tj. 6.12.2021 r. (roszczenie z art. 189 kpc). ( e – protokół rozprawy z dnia 22 grudnia 2021 r.- oświadczenie powoda 00:16:53, k. 222 verte)

Roszczenie to powód zgłosił na rozprawie w obecności profesjonalnego pełnomocnika pozwanego mającego umocowanie do działania w jego imieniu. Brak było zatem konieczności osobistej obecności reprezentanta pozwanej spółki, gdyż podmiot ten działał poprzez swojego profesjonalnego pełnomocnika. Nie można zatem uznać, że doszło do naruszenia prawa pozwanego do obrony jego praw w procesie, skoro był on należycie reprezentowany przez profesjonalistę w tym zakresie, który działał zgodnie z udzielonym mu umocowaniem.

W tym stanie rzeczy Sąd Rejonowy prawidłowo rozpatrzył żądanie objęte ostatecznym kształtem pozwu.

Niezasadne są zatem w tym zakresie zarzuty naruszenia przez Sąd przepisów art. 466 w zw. z art. 193 § 21 i § 3 kpc jak również art. 231 kpc.

Odnosząc się zaś do głównej kwestii spornej za Sądem Rejonowym wskazać trzeba, że powód miał interes prawny w ustaleniu na podstawie art. 189 kpc daty rozwiązania umowy o pracę na dzień 6 grudnia 2021 r., gdyż art. 118 ustawy z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2021 poz. 372), który odnosił się do sytuacji prawnej D. P., w swej treści przewidywał szczególną ochronę trwałości stosunku pracy.

Według tego przepisu w okresie między dniem doręczenia pracownikowi karty powołania do czynnej służby wojskowej, a jej odbyciem stosunek pracy nie mógł być przez pracodawcę wypowiedziany, ani rozwiązany. Ust. 2 przewidywał, że jeżeli okres dokonanego przez pracodawcę lub przez pracownika wypowiedzenia stosunku pracy upływa po dniu doręczenia pracownikowi karty powołania do czynnej służby wojskowej, wypowiedzenie staje się bezskuteczne. W tym przypadku rozwiązanie stosunku pracy może nastąpić tylko na żądanie pracownika. Ust. 5 - umowa o pracę zawarta na czas określony ulega jednakże rozwiązaniu z upływem terminu określonego w umowie.

W świetle art. 189 kpc powód mógł zaś żądać ustalenia przez sąd istnienia lub nieistnienia stosunku prawnego lub prawa, gdy ma w tym interes prawny.

Jak wynika natomiast z literalnego brzmienia art. 189 kpc żądanie w nim zawarte nie jest ograniczone żadnym terminem a więc może być zgłoszone w każdym czasie. Nie można więc przyjąć, że powód nie dochował terminu ustawowego do wystąpienia z tym żądaniem, gdyż takowy go nie ograniczał.

Mając na względzie treść art. 118 ustawy z dnia 21 listopada 1967 roku o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2021 poz. 372) nie mogło dojść do skutecznego rozwiązania umowy o pracę w dniu 24 kwietnia 2021 r., tj. w okresie między dniem doręczenia powodowi karty powołania do czynnej służby wojskowej, a jej odbyciem.

Jak bezsprzecznie bowiem ustalono w dniu 19 kwietnia 2021 r. powód odebrał powołanie do wojskowej służby przygotowawczej, której termin wyznaczono odgórnie (karta powołania k. 123) i którą odbył w okresie od 4 maja 2021 r. do 29 maja 2021 r.

Powyższe potwierdza także załączona do akt sprawy dokumentacja z (...) dotycząca odbycia przez powoda służby przygotowawczej załączona na wniosek strony pozwanej złożony w sprzeciwie od wyroku zaocznego (wniosek dowodowy k. 90).

Ze wskazanej dokumentacji nie zakwestionowanej skutecznie przez stronę pozwaną (art. 6 kc) wynika jednoznacznie, że powód zgłosił się do służby przed datą wypowiedzenia umowy o pracę, gdyż już w lutym 2021 r. złożył stosowny wniosek a wypowiedzenie zostało złożone dopiero w kwietniu 2021 r.

Umowa o pracę na czas określony zawarta między stronami w tych okolicznościach mogła, więc ulec rozwiązaniu dopiero z upływem terminu określonego w umowie, tj. w dniu 6 grudnia 2021 r.

Mimo zaś jasnego brzmienia ustawy z dnia 21 listopada 1967 r. o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej i wystosowywanych pism przez Komendanta (...) oraz powoda i jego profesjonalnego pełnomocnika do pozwanego zawierających cytowane przepisy, ten celowo zignorował obowiązek określony w art. 118 przytoczonej. Ustawy.

Z uwagi na powyższe przyjąć trzeba, że pozwana nie może żądać uznania zachowania powoda, tj. wystosowanego przez niego żądania ustalenia rozwiązania stosunku pracy z upływem czasu, na który była zawarta umowa o pracę ( do czego uprawniało go wyraźnie brzmienie art. 118 ustawy o powszechnym obowiązku obrony Rzeczypospolitej Polskiej) za sprzeczne z art. 8 k.p.

Domaganie się respektowania przez pracodawcę art. 118 cytowanej Ustawy stanowiło usprawiedliwiony interes pracownika - powoda.

Dodatkowo pozwana nie wskazuje nawet w apelacji z jakimi zasadami roszczenie powoda miałoby kolidować.

W ocenie Sądu Okręgowego zaś to sama pozwana zachowywała się nielojalnie w świetle zasad obowiązujących na gruncie art. 8 kp.

Zgodnie z wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2011 r. w sprawie II PK 89/10, zgodnie z którym „treść klauzuli generalnej zawarta w art. 8 k.p. ujęta jest przedmiotowo, a nie podmiotowo. Nie kształtuje ona praw podmiotowych, nie zmienia i nie modyfikuje praw, jakie wynikają z innych przepisów prawa. Przepis ten upoważnia sąd do oceny, w jakim zakresie, w jakim konkretnym stanie faktycznym, działanie lub zaniechanie uprawnionego nie jest uważane za wykonywanie jego prawa i nie korzysta z ochrony prawnej. Stosowanie art. 8 k.p. (podobnie jak art. 5 k.c.) pozostaje zatem w nierozłącznym związku z całokształtem okoliczności konkretnej sprawy” (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2011 r., II PK 89/10, Legalis nr 417493). Nadto, zgodnie z innym orzeczeniem Sądu Najwyższego „stosowanie art. 8 k.p. (podobnie jak analogicznego art. 5 k.c.) oznacza pozbawienie danego podmiotu możliwości korzystania z prawa, które mu w świetle przepisów prawa podmiotowego przysługuje. Prowadzi to więc zawsze do osłabienia zasady pewności prawa i przełamuje domniemanie korzystania z prawa w sposób zgodny z zasadami współżycia społecznego i jego społeczno – gospodarczym przeznaczeniem. Z tego względu zastosowanie przez sąd konstrukcji nadużycia prawa jest dopuszczalne tylko wyjątkowo i musi być, zgodnie z ustalonym stanowiskiem orzecznictwa i doktryny prawa, szczegółowo uzasadnione”. Sąd Najwyższy dalej wskazał, iż „uzasadnienie to musi wykazać, że w danej indywidualnej i konkretnej sytuacji, wyznaczone przez obowiązujące normy prawne typowe zachowania podmiotu korzystającego ze swojego prawa, jest ze względów moralnych, wyznaczających zasady współżycia społecznego, niemożliwe do zaakceptowania, ponieważ w określonych, nietypowych okolicznościach zagraża podstawowym wartościom, na których opiera się porządek społeczny i którym prawo powinno służyć” (vide wyrok Sądu Najwyższego z dnia 04 lutego 2015 r., III PK 68/14, Legalis nr 1242241).

Na przepis art. 8 kp nie może powoływać się strona stosunku pracy, która lekceważy i narusza zasady współżycia społecznego (wyr. SN z 6.3.1998 r., I PKN 552/97, OSNP 1999, Nr 4, poz. 124; wyr. SN z 8.6.1999 r., I PKN 96/99, OSNP 2000, Nr 16, poz. 615). Takiej osobie nie przysługuje ochrona z art. 8 k.p., przy zastosowaniu tego przepisu konieczne jest uwzględnienie całokształtu okoliczności sprawy, a więc także "zasady czystych rąk". Zasada ta polega na tym, że ochrony przewidzianej w art. 8 k.p. (art. 5 k.c.) może żądać jedynie ten, kto sam postępuje nienagannie. Odmowa skorzystania z prawa podmiotowego wymaga ostrożności i może dotyczyć jedynie okolicznościami wyjątkowo rażących i nieakceptowanych ze względów aksjologicznych, których zaistnienia w niniejszej sprawie Sąd Okręgowy nie dopatrzył się.

Ciężar dowodu w zakresie pozwalającym na zakwalifikowanie określonego zachowania się jako nadużycia prawa obciąża tego, kto zarzuca drugiemu naruszenie zasad współżycia społecznego.

Konstrukcja nadużycia prawa podmiotowego (art. 8 KP) ma charakter wyjątkowy i może być zastosowana tylko po wykazaniu wyjątkowych okoliczności (wyr. SN z 7.1.2014 r., I PK 149/13, MoPr 2014, Nr 4, s. 204).

W realiach przedmiotowej sprawy to pozwana naruszyła szczególne przepisy prawa, próbując doprowadzić do ustania stosunku pracy między stronami. W tej sytuacji nie sposób uznać, że niewyrażenie przez powoda zgody na rozwiązanie umowy o pracę i żądanie sformułowane w oparciu o art. 189 kpc jest sprzeczne z art. 8 k.p.

W tym kontekście zarzut naruszenia zasad współżycia społecznego przez powoda należy uznać za nietrafny.

W zakresie wniosku dowodowego zgłoszonego przez stronę pozwaną w apelacji, to należało go pominąć na podstawie art. 235 ² § 2 pkt. 2 i 5 k.p.c., gdyż wniosek ten jest powieleniem wniosku zgłoszonego w sprzeciwie od wyroku zaocznego, który to dowód został już przeprowadzony zgodnie z żądaniem wnioskodawcy.

Wnioski dowodowe powoda zostały pominięte na podstawie art. 381 kpc.

Już w trakcie postępowania I instancyjnego została załączona dokumentacja z (...) dotycząca odbycia przez powoda służby przygotowawczej.

Natomiast wysokość zasądzonych przez Sąd Rejonowy kwot na rzecz powoda, w tym tytułem wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy nie były kwestionowane przez stronę apelującą a Sąd Okręgowy także nie dopatrzył się uchybień w tym zakresie.

Mając na względzie wszystkie wskazane wyżej okoliczności zarzuty apelacji okazały się nieskuteczne i nie mogą prowadzić do uchylenia bądź nawet zmiany zaskarżonego orzeczenia.

Biorąc powyższe pod uwagę, Sąd Okręgowy w Łodzi na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako bezzasadną.

K.B