Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 marca 2022 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący Sędzia Ewa Zawacka

Protokolant st. sekr. sądowy Alina Pokorska

po rozpoznaniu w dniu 04 marca 2022 r. w Toruniu

na rozprawie

sprawy z powództwa R. P.

przeciwko H. P. (1)

o ustanowienie rozdzielności majątkowej

I.  ustanawia rozdzielność majątkową między powodem R. P. a pozwaną H. P. (2) z domu Z., którzy zawarli związek małżeński w dniu (...) w T., zarejestrowany przez Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w T. pod numerem (...) – z dniem 28 lipca 2020 r.,

II.  zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 937 (dziewięćset trzydzieści siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym kwotę 720 (siedemset dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego,

Sygn. akt III RC 168/21

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 05 marca 2021 roku R. P. domagał się ustanowienia rozdzielności majątkowej między nim a pozwaną H. P. (1) z datą wsteczną, tj. od 28 lipca 2020r., oraz zasądzenia od pozwanej na jego rzecz kosztów postepowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego stanowiska wskazał m.in., że aktualnie pomiędzy stronami toczy się postępowanie przed Sądem Okręgowym w (...) pod sygn. akt (...) o rozwiązanie małżeństwa stron przez rozwód. Konflikt pomiędzy stronami wskazuje, że postępowanie nie zakończy się szybko. Powód wiosną 2020 r. wyprowadził się ze wspólnego mieszkania stron, a w dniu 28 lipca 2020r. złożył pozew o rozwód. Najpóźniej od tej daty strony w rzeczywistości mają oddzielne budżety, nie konsultują wydatków. W rzeczywistości strony już kilka miesięcy przed wyprowadzką powoda zaprzestały wspólnego prowadzenia gospodarstwa domowego i od tamtej chwili nie konsultują wydatków, każde z nich żyje na własny rachunek. Wskazano, że pozwana nachodziła powoda w domu stanowiącym wspólność majątkową stron. Pozwana potrafiła przyjść do domu zajmowanego przez powoda w środku nocy, wyłamywała zabezpieczenia w oknach, aby sprawdzić czy powód jest obecny w domu, co powodowało nie tylko znaczy dyskomfort powoda ale również wpływano na obniżenie wartości nieruchomości stanowiącej majątek wspólny stron. Postępowanie pozwanej skutkowało koniecznością wynajęcia przez powoda mieszkania i ponoszenia w związku z tym dodatkowych kosztów, pomimo że strony posiadają mieszkanie oraz dom.

W odpowiedzi na pozew H. P. (1) domagała się oddalenia powództwa w całości, zawieszenia postępowania do czasu rozstrzygnięcia sprawy o rozwód toczącej się przed Sądem Okręgowym w (...) o sygn. akt (...) oraz zasądzenia od powoda na jej rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu swojego stanowiska strona pozwana przyznała, że nie zgadza się z twierdzeniami, iż od dnia 28 lipca 2020r. tj. od dnia złożenia pozwu o rozwód istnieją podstawy do orzeczenia rozdzielności. Pozwana nie niszczy majątku wspólnego i nie utrudnia powodowi korzystania z majątku wspólnego. Od dnia 12 lutego 2021r. pozwana na stałe zamieszkuje w nieruchomości przy ul. (...). Strony posiadają jeszcze mieszkanie przy ul. (...) i nic nie stoi na przeszkodzie, aby powód tam zamieszkiwał.

W piśmie procesowym z dnia 09 sierpnia 2021r. strona pozwana podtrzymała swoje stanowisko złożone w odpowiedzi na pozew. Podkreśliła, że sam fakt trwania postępowania rozwodowego nie przesądza o istnieniu ważnych powodów, stanowiących podstawę do orzeczenia rozdzielności majątkowej małżeńskiej między małżonkami. Podkreślono, że separacja faktyczna stron nie uniemożliwia im współdziałania w zarządzanie majątkiem wspólnym i nie stwarza zagrożenia interesom majątkowym jednego lub nawet obojga małżonków.

W dalszym toku postępowania strony podtrzymały swoje pierwotne stanowiska procesowe.

Sąd ustalił, co następuje:

R. P. i H. P. (1) zawarli związek małżeński w dniu (...) Ani przed zawarciem małżeństwa, ani w czasie jego trwania nie zawierali żadnych umów majątkowych małżeńskich. Strony mają jednego dorosłego syna.

/okoliczność bezsporna, a nadto dowód:

zeznania powoda k. 332-334, 66v-67v

zeznania pozwanej k. 334-335, 336-337v, 67v-68v/

Wspólnym majątkiem stron jest dom położony w T. przy ulicy (...), lokal mieszkalny położony w T. przy ulicy (...) oraz miejsce garażowe przy ul. (...), a nadto samochód, który zakupił powód w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej.

Wcześnie strony miały jeszcze jedno mieszkanie, które było wynajmowane. Dochód uzyskiwany z najmu był do wyłącznej dyspozycji pozwanej. Nieruchomość została sprzedana, była to wspólna decyzja stron.

/okoliczność bezsporna, a nadto dowód:

zeznania powoda k. 332-334, 66v-67v

zeznania pozwanej k. 334-335, 336-337v, 67v-68v/

Strony nie mają wspólnego rachunku bankowego. Każde z nich posiada własne konto, do którego współmałżonek nie ma żadnego dostępu.

Strony obecnie nie mają żadnych zobowiązań kredytowych. W przeszłości zaciągnęli kredyt, który przeznaczyli na zakup działki przy ul. (...), jednak został on już spłacony.

/okoliczność bezsporna, a nadto dowód:

zeznania powoda k. 332-334, 66v-67v

zeznania pozwanej k. 334-335, 336-337v, 67v-68v/

W małżeństwie stron to powód zajmował się regulowaniem rachunków, robił też większe zakupy do domu oraz finansował wyjazdy. Powód przelewał H. P. (1) pieniądze na utrzymanie jej, ich wspólnego syna oraz mieszkania. Pozwana również uczestniczyła w kosztach utrzymania mieszkania, ze swojego konta robiła zakupy do domu. Pozwana opłacała połowę czynszu w mieszkaniu przy ul. (...). Od kwietnia 2021r. powód samodzielnie opłaca czynsz, po tym jak po skontaktowaniu się ze spółdzielnią okazało się, że istnieje zadłużenie w regulowaniu opłat.

/ dowód: pismo ze spółdzielni mieszkaniowej k. 96-97

potwierdzenia przelewu k. 98-109, 117-119, 121, 131-179, 196197

zestawienie wpłat za gaz k. 116

faktury k. 120

zeznania powoda k. 332-334, 66v-67v

zeznania pozwanej k. 334-335, 336-337v, 67v-68v/

Początkowo strony zamieszkiwały wspólnie w mieszkaniu przy ul. (...).

W marcu 2019r. powód wyprowadził się ze wspólnego mieszkania przy ul. (...) i zamieszkał w zaadaptowanych pomieszczeniach piwnicznych domu przy ul. (...). Nieruchomość to była wciąż w budowanie. Powód zabrał większość swoich rzeczy potrzebnych do codziennego funkcjonowania m.in. książki i komputer, które są nieodzownym elementem jego pracy, rzeczy osobiste, ubrania, i zamieszkał w piwnicy niewykończonego domu. Posiadłość była w takim stanie, że nie nadawała się do tego, aby zamieszkała tam cała rodzina, w szczególności nie były w pełni wykończone kuchnia i inne pomieszczenia W domu przy ul. (...) powód zamieszkiwał od marca 2019r. do października 2020 r., kiedy to wyprowadził się, ponieważ żona po wniesieniu przez niego powództwa o rozwód, przychodziła do domu w godzinach wieczornych, nakłaniając aby wycofał pozew rozwodowy, a w październiku 2020r., po interwencji policji, oświadczyła, że się wprowadza i zamieszkiwała w domu przez tydzień. Powód wynajął wówczas mieszkanie, a do nieruchomości przy ul. (...) z uwagi na fakt, że miał tam wszelkie dokumenty. Przestał przychodzić do nieruchomości w momencie gdy pozwana przeprowadziła się nam na stałe, czyli na początku lutego 2021 roku.

Początkowo pozwana nie miała własnych kluczy do domu przy ul. (...). Przyjeżdżała do domu wyłącznie wówczas, gdy powód był w nim obecny. W dniu 26 lipca 2020r., przed wniesieniem pozwu o rozwód, pozwana nie mając dostępu do domu przy ul. (...), wyłamała kłódkę od bramy wjazdowej od strony ogrodu i założyła własną, nie przekazując kluczy powodowi, który w następstwie nie mógł wystawić śmieci. Własne klucze do jednych z drzwi umożliwiających wejście do domu pozwana wyrobiła dopiero w październiku 2020 r. po awanturze z interwencją policji i zamieszkiwała tam przez tydzień, po czym wróciła do mieszkania przy ul. (...). Pozwana wymieniła zamki od drzwi piwnicznych, aby dość do kotłowni, nie przekazując powodowi kluczy. Powód mógł dostać się do zajmowanych wcześniej pomieszczeń wyłącznie przez bramę garażową, która pozwana również blokowała. Powód, po wprowadzeniu się pozwanej do domu, 18 października 2020r. wynajął dla siebie osobne mieszkanie.

Od marca 2019r. do lipca 2020r. powód nie wykonywał żadnych nowych inwestycji w domu przy ul. (...). Realizowane były wyłącznie usługi na podstawie wcześnie podpisanych umów dotyczące m.in. wykonywania łazienki, kuchni oraz zabudowy biblioteki. Wszystkie umowy odnoście realizacji w/w inwestycji były podpisywane przez powoda. To również powód opłacał wszelkie faktury oraz rachunki. Strony nie komunikowały się ze sobą w kwestii zakupów poczynionych do budowy domu. Pozwana w sierpniu 2020r., już po złożeniu pozwu rozwodowego przez powoda wykonała remont w mieszkaniu przy ul. (...), m.in. wymalowała ściany, wymieniła armaturę. Za pośrednictwem syna zwracała się do powoda o to, by dołożył się do tych wydatków, ale on odmówił.

/ dowód: dokumentacja fotograficzna k. 16-21

potwierdzenia przelewów k. 131-179

zeznania M. P. k. 206v-207

zeznania E. W. k. 207-207v

zeznania P. P. k. 275-276

zeznania P. K. k. 276

zeznania Z. S. k. 276v-278

zeznania K. W. k. 278-279v.

zeznania A. K. k. 279v-280v

zeznania A. Z. k. 330-331v

zeznania powoda k. 332-334, 66v-67v

zeznania pozwanej k. 334-335, 336-337v, 67v-68v/

Powód po wyprowadzce z mieszkania przy ul. (...) przelewał H. P. (1) kwoty w granicach od 500 do 1500 zł miesięcznie – kwotę 500 zł tytułem czynszu za mieszkanie, 200 zł na utrzymanie psa, zaś pozostałą część na rzecz ich wspólnego syna. Zaprzestał robić przelewów po telefonie syna z prośbą o pożyczenie 100 zł.

Pod koniec 2020 roku pozwana wymieniła zamek do drzwi wejściowych mieszkania przy ul. (...), ponieważ dotychczasowy został uszkodzony. Nowego zestawu kluczy nie przekazała powodowi. W kwietniu 2021r. pozwana sama opłaciła czynsz za mieszkanie przy ul. (...)..

/ dowód: potwierdzenie przelewu k. 80-94

zeznania powoda k. 332-334, 66v-67v

zeznania pozwanej k. 334-335, 336-337v, 67v-68v/

W okresie od października 2020r. do lutego 2021r. w domu przy ul. (...) nikt nie mieszkał. Wówczas powód wynajmował mieszkanie, zaś pozwana po tygodniu ponownie zamieszkała w lokalu przy ul. (...).

Pozwana na stałe do domu przy ul. (...) wprowadziła się na początku 2021r. Wówczas w dniu 12 lutego 2021r. załączył się alarm sygnalizujący włamanie. Powód wraz ze swoim pełnomocnikiem oraz przedstawicielem firmy ochroniarskiej stawili się na miejscu.

W tym dniu miała miejsce również interwencja policji, którą wezwał zarówno powód jak i pozwana. H. P. (3) okazała policjantom akt notarialny. Policja wskazała, ze z uwagi na to, że jest współwłaścicielem nieruchomości może w niej mieszkać.

W dniu 13 lutego 2021r. powód trafił do szpitala ze stanem przedzawałowym.

/ dowód: umowa najmu lokalu mieszkalnego k. 11-13

potwierdzenie przelewu k. 14-15

dokumentacja medyczna k. 241, 243-249,

orzeczenie o stopniu niepełnosprawności k. 242

pismo z komisariatu policji T.-Ś. w T. k. 314-319/

W 2021r. pozwana opłaciła podatek od nieruchomości przy ul. (...). O fakcie tym nie poinformowała powoda. R. P. dowiedział się o opłaconym podatku w momencie gdy skontaktował się z Urzędem Miasta w celu ustalenia jego wysokości. Pozwana nie poinformowała męża o otrzymaniu korespondencji z Urzędu Miasta oraz potrzebie uregulowania należności tytułem podatku od nieruchomości.

W 2022r. powód sam zapłacił podatek od nieruchomości oraz druga ratę składki z tytułu umowy ubezpieczenia domu. Nie posiadał wiedzy na temat tego, czy H. P. (1) również uiściła w/w należności. Strony nie komunikowały się ze sobą w tej kwestii.

Pozwana opłaciła przegląd pieca gazowego – 300 zł oraz przewodów kominowych – 150 zł. Ponadto opłaca obecnie opłatę za śmieci w kwocie 70 zł. H. P. (1) sama zawarła umowę z Miejskim Przedsiębiorstwem (...) i zgłosiła jedną osobą.

Za ogrzewanie nieruchomości płaci powód.

/ dowód: potwierdzenie przelewu k. 110-112

pismo Prezydenta Miasta T. k. 113-114

zeznania powoda k. 332-334, 66v-67v

zeznania pozwanej k. 334-335, 336-337v, 67v-68v/

Pozwana wymieniła zamki w domu przy ul. (...) od obu drzwi ogrodowych. O tym fakcie nie poinformowała powoda, a ponadto nie przekazała mu żadnego kompletu nowych kluczy.

R. P. miał jeszcze klucze do drzwi wejściowych oraz pilot do bramy garażowej. Z uwagi na pośpiech przy pakowaniu zostawił on klucze od drzwi wejściowych w domu, nie udało mu się ich odzyskać. Ponadto pozwana zablokowała mechanizm do bramy garażowej, do której pilota miał powód, przez co R. P. nie może się dostać do domu, również przez bramę garażową.

Powód kontaktował się sms-owo z pełnomocnikiem H. P. (1) w celu wydania kluczy, jednak pozwana się nie zgodziła. Pozwana wskazała, że pozwala powodowi wejść do ich wspólnego domu tylko w jej obecności, po wcześniejszym umówieniu.

/dowód: zeznania powoda k. 332-334, 66v-67v

zeznania pozwanej k. 334-335, 336-337v, 67v-68v/

R. P. zawarł umowę z firmą ochroniarską (...) Sp. z (...). w celu ochrony domu przy ul. (...). W czerwcu 2021r. pozwana z uwagi na upływający termin umowy napisała wiadomość mailową do firmy ochroniarskiej z informacją, iż jako współwłaściciel budynku mieszczącego się na ul. (...) w T. nie wyraża zgody na dalsze przedłużenie umowy. Podkreślono, iż umowa została zawarta z R. P. bez uzgodnienia z tego z nią jako współwłaścicielką nieruchomości.

Firma (...) Sp. z o.o. udzieliła odpowiedzi pozwanej, że aby skutecznie podjąć dyspozycję wypowiedzenia umowy wniosek powinien być opatrzony odręcznym podpisem osoby będącej stroną umowy.

Pozwana nie kontaktowała się z mężem w kwestii wysyłki maila do firmy ochroniarskiej.

R. P. w dniu 28 lipca 2021r. dokonał płatności za roczny abonament za monitoring oraz patrol interwencyjny do obiektu w T. przy ul. (...) za okres od lipca 2021 r. do czerwca 2022 r. Kwota w/w usługi wyniosła 504,05 zł.

Obecnie są wyłączone wszystkie alarmy. Strony nie mogą dojść do porozumienia w tej kwestii. Powód nie przekazał pozwanej kodów do alarmu.

/dowód: wiadomość email k. 236-237

faktura k. 238

potwierdzenie przelewu k. 239

zeznania powoda k. 332-334, 66v-67v

zeznania pozwanej k. 334-335, 336-337v, 67v-68v/

Pozwana złożyła zawiadomienie przeciwko powodowi wskazując na złośliwe niepokojenie jej w okresie od 2019r. do dnia 19 lutego 2021r. przez R. P. poprzez ograniczanie dostępu do swobodnego użytkowania domu, urządzeń i pomieszczeń w nim się znajdujących, nachodzenie wraz z adwokatem oraz inne złośliwe zachowania na szkodę H. P. (1). Przeprowadzone czynności wyjaśniające nie dostarczyły podstaw do kierowania wniosku o ukaranie.

Pozwana po otrzymaniu zawiadomienia o niewniesieniu wniosku o ukaranie przeciwko powodowi samodzielnie złożyła wniosek o ukaranie przeciwko powodowi do Sądu. Aktualnie sprawa została zarejestrowana przez Sad Rejonowy w Toruniu po sygn. akt (...).

/dowód: zawiadomienie pokrzywdzonego o niewniesione wniosku o ukaranie do sądu k. 235

zeznania powoda k. 332-334, 66v-67v

zeznania pozwanej k. 334-335, 336-337v, 67v-68v/

W dniu 31 lipca 2021r. powód złożył zawiadomienie na Komisariacie Policji T.-Ś. w T. przeciwko H. P. (1) w związku z groźbami karalnymi kierowanymi wobec niego przez jego żonę w dniu 21 lipca 2021r. w T. na trasie przejścia z ul. (...) do ul. (...).

/dowód: zawiadomienie o wszczęciu dochodzenia – k. 234

dokumentacja medyczna k. 187

postanowieniu o uzupełnieniu postanowienia o dopuszczeniu dowodu k. 198-198v

zeznania powoda k. 332-334, 66v-67v

zeznania pozwanej k. 334-335, 336-337v, 67v-68v/

Powód prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, z której osiąga przeważającą część dochodu. Obecnie miejscem zarejestrowania działalności powoda jest nieruchomość przy ul. (...). Obecnie obieranie przy powoda korespondencji pod w/w adresem jest znacznie utrudnione. R. P. dla części korespondencji podał adres do doręczeń w kancelarii swojego pełnomocnika, jednak część przesyłek nadal zostaje nadawana na adres prowadzenia działalności gospodarczej.

/dowód: zaświadczenie k. 22

zaświadczenie o uzyskiwanych przychodach k. 282

CEIDG k. 283

zeznanie PIT k. 284-295

zeznania powoda k. 332-334, 66v-67v/

Pozwana jest zatrudniona w (...) w T., C. M. im. L. R. w B., od dnia 01.12.1990r. na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony. Średnie miesięczne wynagrodzenie brutto w 2020r. wyniosło (...) zł, zaś w pierwszym półroczu 201r. (...) zł.

/dowód: zaświadczenie k. 326/

Strony od momentu wyprowadzki powoda żyją w rozłączeniu. Nie mają ze sobą bezpośredniego kontaktu. W chwili obecnej toczy się pomiędzy nimi sprawa o rozwód wytoczona przez powoda w dniu 28 lipca 2020 r. Postępowanie przed Sądem Okręgowym w (...) pod sygn. akt (...).

/okoliczność bezsporna, a nadto dowód:

zeznania powoda k. 332-334, 66v-67v

zeznania pozwanej k. 334-335, 336-337v, 67v-68v/

Sąd zważył, co następuje

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie zeznań świadków: M. P., E. W., P. P., P. K., Z. S., K. W., A. K., A. Z. oraz w oparciu o przesłuchanie powoda i pozwanej, a także na podstawie stosownych dokumentów urzędowych i prywatnych, których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kpc – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 kpc – nie zostało podważone.

Zgodnie z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte w pozwie oraz pismach procesowych złożonych w sprawie, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym.

Relacje stron co do faktów, mających istotne znaczenie dla sprawy były zgodne. Różnice w ich zeznaniach dotyczyły drobnych szczegółów, nie mających większego znaczenia dla jej rozstrzygnięcia. Jednym z nich była data wprowadzenia się powoda do domu przy ulicy (...): powód podawał, że nastąpiło to w marcu 2019r., zaś pozwana wskazywała, że było to pod koniec 2019r. Rozbieżność ta, w ocenie Sądu nie miała jednak znaczącego wpływu dla oceny, czy nastąpiła jakakolwiek zmiana w stylu komunikacji stron i ich współdziałania w sprawach dotyczących wspólnych zobowiązań i zarządzania finansami.

Strony w zasadzie zgodnie opisały sposób organizacji domowego budżetu i zasady finansowania wspólnych wydatków przez każdego z nich, wzajemnego informowania się co do kwestii finansowych i podział ich obowiązków w zakresie wydatków na utrzymanie rodziny. Natomiast zasadnicza różnica stanowisk stron sprowadzała się do odmiennej oceny skutków określonego stanu faktycznego w kontekście istnienia ważnych powodów ustanowienia rozdzielności majątkowej między stronami. Sąd nie dał wiary pozwanej odnośnie jej twierdzeń, jakoby strony od momentu wniesienia przez powoda powództwa o rozwód w dalszym ciągu, współdziałały w zarządzie majątkiem.

Zeznania M. P., E. W., P. P., P. K., Z. S., K. W., A. K., A. Z. w zasadzie były zbieżne z twierdzeniami samych stron, Sąd dał im wiarę, jakkolwiek ich relacje nie były pozbawione osobistych ocen, jako że każdy z nich pozostaje w bliskiej w bliskiej relacji z którąś ze stron postepowania, z jej perspektywy oceniali rzeczywistość i prezentowali jej punkt widzenia w sprawie. Wiedza świadków odnośnie współpracy stron na tle finansowych i współdziałania w zarządzie wspólnym majątkiem była dość ogólna.

Zgodnie z treścią art. 52 §1 kro z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać ustanowienia przez sąd rozdzielności majątkowej; natomiast art. 52 § 2 kro stanowi, że rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ją ustanawia, w wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa, a w szczególności, jeśli małżonkowie żyli w rozłączeniu.

Sąd może ustanowić przymusową rozdzielność majątkową jedynie na żądanie małżonka i tylko wtedy, gdy występują ważne powody. Co do definicji tych ostatnich należy posłużyć się wypracowanym w doktrynie i orzecznictwie znaczeniem tego zwrotu. Należy wobec tego wskazać, że nie można ważnych powodów w rozumieniu art. 52 kro utożsamiać z pojęciem trwałego rozkładu pożycia i wiązać z kwestią winy powstania tego rozkładu. Rozkład pożycia dotyczy jedynie stosunków osobistych małżonków, podczas gdy sprawy z art. 52 kro są sprawami majątkowymi i dlatego wymienione w tym przepisie ważne powody także powinny mieć charakter majątkowy. Podkreśla się, że źródło konfliktu, którego konsekwencją jest żądanie jednego z małżonków, może leżeć w rozdźwiękach natury osobistej między małżonkami i to jest jedyny punkt styczny między rozkładem pożycia i ważnymi powodami ustanowienia przez Sąd rozdzielności przymusowej. Mając na uwadze powyższe, jako przykłady ważnych powodów podaje się takie sytuacje, w których dalsze utrzymywanie wspólności pociąga za sobą poważne zagrożenie lub naruszenie interesu majątkowego małżonka żądającego zniesienia wspólności. Można wskazać na trwonienie przez jednego małżonka wspólnego majątku (hulaszczy tryb życia, alkoholizm, rażąco niegospodarne postępowanie), zaciąganie długów, które mogą być egzekwowane z majątku wspólnego, nieprzyczynianie się do powiększenia majątku wspólnego przez uchylanie się od pracy itp., zatrzymanie majątku wspólnego dla siebie, niedopuszczanie drugiego współmałżonka do korzystania z niego, także separacja faktyczna, która uniemożliwia współdziałanie małżonków w zarządzie majątkiem wspólnym (patrz. J. St. Piątkowski, (w:) System prawa rodzinnego i opiekuńczego, Ossolineum 1985, s. 475; także np. w odniesieniu do separacji faktycznej wyrok SN z dnia 12 września 2000 r., III CKN 373/99, LEX nr 51561; także wyrok SN z dnia 20 czerwca 2000 r., III CKN 287/00, LEX nr 51884).

W konsekwencji wydania przez Sąd orzeczenia o ustanowieniu między małżonkami rozdzielności majątkowej ustrój ten obowiązuje między małżonkami od dnia, który został oznaczony w wyroku. Rozdzielność majątkową można ustanowić także z datą wcześniejszą niż dzień wyroku, a także dzień zgłoszenia żądania, ważne jest jednak to, że przy ustalaniu tej daty Sąd powinien brać pod uwagę nie tylko interesy majątkowe małżonków, ale także wierzycieli, gdyż zdarza się wykorzystywanie tej instytucji w celu ochrony przed egzekucją. Jednocześnie sam ustawodawca jako jedną z przyczyn umożliwiającą ustanowienie rozdzielności majątkowej z datą wsteczną wskazuje pozostawanie przez małżonków w rozłączeniu, zwłaszcza jeżeli rozłączenie to trwa przez długi okres czasu.

Z zebranego w sprawie materiału dowodowego wynika, że strony od 2019 roku nie zamieszkują razem, a w dniu 28 lipca 2020r. powód wniósł do Sądu Okręgowego w Toruniu pozew o rozwód. Strony prowadzą osobne gospodarstwo domowe, przy czym sposób organizacji ich domowego budżetu i finansów od początku małżeństwa dawał każdemu z nich duża swobodę w zarządzaniu pieniędzmi. Każda ze stron miała bowiem osobny rachunek bankowy, do którego współmałżonek nie miał dostępu. Wprowadzone przez nich zasady ponoszenia wydatków na utrzymanie mieszkania, zakup żywności czy odzieży również opierały się na samodzielności każdego z nich w określonej dziedzinie. Poważniejsze decyzje finansowe, jak zaciągnięcie kredytu na zakup działki podejmowali wspólnie.

Sytuacja zmieniła się diametralnie od momentu wniesienia przez R. P. pozwu o rozwód, tj. od dnia 28 lipca 2020r. Dla oceny znaczenia tego faktu w aspekcie współdziałania stron na tle finansowym i w kwestiach związanych z zarządem majątkiem bez znaczenia jest to, że część rzeczy powoda nadal pozostała we wspólnym mieszkaniu stron. Istotnym pozostaje fakt, że od tego momentu strony nie uzgadniały ze sobą żadnych swoich decyzji – ani tych które bezpośrednio dotyczyły finansów, ani żadnych innych.

W marcu 2019r. powód wyprowadził się ze wspólnego mieszkania przy ul. (...) i przeprowadził się do domu przy ul. (...). W domu przy ul. (...) mieszkał od marca 2019r. do października 2020 r. Po interwencji policji w październiku 2020r. powód podjął decyzję o wyprowadzeniu się z domu przy ul. (...). R. P. wynajął mieszkanie, co wiązało się z podjęciem określonego zobowiązania finansowego. Decyzje w tym przedmiocie podjął całkowicie samodzielnie, bez poinformowania powódki. Taka postawa, zdaniem Sądu, jest jednym z przejawów braku współdziałania w sprawach dotyczących finansów rodziny, albowiem dochody z pracy obojga małżonków tworzą podstawę jej materialnego bytu.

Należy podkreślić, że strony nie tylko nie prowadzą wspólnego gospodarstwa domowego, ale nie mogą również dojść do porozumienia w zakresie korzystania z nieruchomości wspólnych. Podczas przesłuchania w dniu 4 marca 2022r. pozwana sama przyznała, że 26 lipca 2020r., zatem jeszcze przed złożeniem pozwu o rozwód, wyłamała kłódki od jednej z bram wjazdowych do nieruchomości przy ul. (...) i założyła własne, nie wydając nowego kompletu powodowi. Ponadto w posiadłości przy ul. (...) miały miejsce interwencje policji, które w sposób bezpośredni świadczą o braku porozumienia między małżonkami. Jak podała sama pozwana – podczas interwencji w lutym 2021r. udało jej się zamieszkać w domu. Od tego czas powód w ogóle nie przebywa w w/w nieruchomości, pomimo iż jest to miejsce prowadzenia przez niego działalności gospodarczej i na ten adres dociera korespondencja kierowana do R. P..

Następnym dowodem świadczącym o braku współpracy stron jest fakt, iż pozwana decyzji wprowadzeniu się do wspólnego mieszkania nie uzgodniła z powodem, podczas interwencji policji pokazała im akt notarialny świadczący o tym, że jest współwłaścicielką nieruchomości i w związku z tym, że jest to nieruchomość wspólna wprowadziła się do domu.

Kolejnym wyrazem braku współdziałanie stron w zakresie korzystania z nieruchomości wspólnych była kwestia wymiany przez pozwaną kluczy w drzwiach. Pozwana decyzję tą podjęła samodzielnie. Ponadto nie wręczyła powodowi nowego zestawu kluczy, przez co nie ma on żadnego dostępu do nieruchomości położonej przy ul. (...). R. P. kontaktował się sms-owo z pełnomocnikiem H. P. (1) w celu wydania kluczy, jednak pozwana się nie zgodziła. H. P. (1) wskazała, że pozwala powodowi wejść do ich wspólnego domu tylko w jej obecności, po wcześniejszym umówieniu.

Pozwana wymieniła również jeden zamek w mieszkaniu przy ul. (...). H. P. (1) wskazywała, że wymiana nastąpiła na skutek uszkodzenia zamka, jednakże nie zmienia to faktu iż powinna klucze przekazać powodowi jako drugiemu współwłaścicielowi nieruchomości. H. P. (1) wskazywała, że jeśli powód zgłosiłby jej chęć posiadania kluczy wydałaby mu nowy zestaw. Jednakże zdaniem Sądu to po stronie pozwanej stał obowiązek doręczenia nowego zestawu kluczy powodowi, ponieważ to H. P. (1) jako osoba, która zmieniała zamki w drzwiach powinna wykazać inicjatywę aby przywrócić stan poprzedni jeśli chodzi o możliwość rozporządzania mieszkaniem również przez powoda. R. P., jako drugi współwłaściciel powinien mieć możliwość swobodnego korzystanie z ich wspólnego mieszkania.

Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 31.01.2003 r., IV CKN 1710/00, stwierdził, że dobro rodziny jest celem ustroju małżeńskiej wspólności majątkowej, bowiem ten ustrój zapewnia jej ustabilizowaną bazę materialną i najpełniej realizuje zasadę równych praw obojga małżonków w dziedzinie stosunków majątkowych, stanowiących materialną podstawę funkcjonowania rodziny. Nie znaczy to jednak, że ze względu na dobro rodziny ustrój ten powinien być utrzymywany bez względu na stan aktualnie istniejącej sytuacji majątkowej pomiędzy małżonkami. Separacja małżonków uniemożliwiająca im współdziałanie w zarządzie majątkiem wspólnym stwarza bowiem z reguły zagrożenie interesów majątkowych jednego lub nawet obojga małżonków. Podstawową zatem kwestią jest to, czy wiążąca strony wspólność majątkowa stanowi ustabilizowaną bazę materialną rodziny, a więc czy spełnia funkcję leżącą u podstaw jej powołania.

Ustalone w toku postępowania sądowego i przytoczone okoliczności, tj. opuszczenie przez powoda wspólnego mieszkania w 2019r., wniesienie przez powoda sprawy o rozwód w dniu 28 lipca 2020r., brak współpracy stron w sprawach finansowych od tego czasu, prowadzenie odrębnego gospodarstwa domowego, brak porozumienia i współdziałania w zarządzaniu domowymi wydatkami, wreszcie wymiana zamków we wspólnej nieruchomości i niewręczenie ich drugiej stronie uzasadniały przyjęcie daty 28 lipca 2020 r. jako określającej moment, kiedy istniały ważne powody w rozumieniu przepisu art. 52 § 1 i § 2 kro.

Mając powyższe na uwadze, Sąd w pkt I wyroku, na podstawie art. 52 § 2 kro, ustanowił z dniem 28 lipca 2020 r. rozdzielność majątkową między R. P. a pozwana H. P. (1).

W punkcie II wyroku na podstawie art. 98 kpc, zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik sporu Sąd zasądził od pozwanej na rzecz powoda kwotę 937 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, na która to kwotę składała się: opłata sądowa od pozwu - 200 zł, koszty zastępstwa procesowego - 720 zł (wg. stawki z §4 ust. 1 pkt. 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie ( Dz.U.2015.1800 z dnia 2015.11.05 ze zm.) i opłata skarbowa od pełnomocnictwa- 17 zł.