Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

18 sierpnia 2022 r.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w następującym składzie:

Przewodniczący SSO Małgorzata Kosicka

po rozpoznaniu 18 sierpnia 2022 r. na posiedzeniu niejawnym w Warszawie

odwołania D. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L.

z 15 grudnia 2021 r., nr (...) -O- (...)

o ustalenie podlegania ubezpieczeniom społecznym

z udziałem płatnika R. P. (1) (...) w L.

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że stwierdza, że D. S. jako pracownik płatnika składek R. P. (1) (...) w L. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu od 1.09.2021 r. do 30.11.2021 r.

Sygn. akt VII U 203/22

UZASADNIENIE

D. S. 2 lutego 2022 r. złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w L. z 15 grudnia 2021 r. nr (...) -O- (...), stwierdzającej, że D. S. nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu jako pracownik u płatnika składek R. P. (1) (...) od 1 września 2021 r. do 30 listopada 2021 r. / decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z 15 grudnia 2021 r. – nienumerowane karty akt organu rentowego./

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony wskazał, że nie zgadza się z ustaleniem, że nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym jako pracownik u płatnika składek od 1 września 2021 r. do 30 listopada 2021 r. Odwołujący podkreślił, iż nie zgadza się także z ustaleniami, iż umowa o pracę z 1 września 2021 r. została zawarta dla pozoru, w celu skonstruowania okoliczności dających mu tytuł do ubezpieczeń społecznych, a w konsekwencji prawo do świadczeń z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w razie choroby. D. S. podniósł, że będąc w L. sprawach osobistych dowiedział się o możliwości pracy w hurtowni (...). Miał odpowiednie doświadczenie zawodowe. Umowa o pracę została zawarta na okres próbny 1 września 2021 r. do 30 listopada 2021 r. Został zatrudniony na stanowisku kierowcy – magazyniera na pół etatu z wynagrodzeniem 1400 zł brutto. Odwołujący zaznaczył, że złożył wszystkie wymagane dokumenty, w tym prawo jazdy kategorii B, uprawniające go do kierowania samochodem T. (...), tj. samochodem, którym miał rozwozić towary z hurtowni. Ubezpieczony wskazał, że wymagane badania lekarskie miał zrobione, jedynie nie zdążył wymienić odpowiedniego dokumentu. W związku z podjęciem nowej pracy przebywał w L.. 8 września 2021 r. miał dostarczyć towar do hurtowi (...) w R.. Dojechał do hurtowni, przekazał wymagane dokumenty. Jednakże w trakcie przekazywania towaru, wskutek potknięcia, doznał urazu ścięgna Achillesa. Wskazał, iż wypadek widziały pracownice hurtowi S. K. (1) i W. R. (1) i skierowały go do szpitala w R.. W związku z tym, że w tym szpitalu brak jest Oddziału Ortopedii, skierowano go do SP ZOZ w G.. W SP ZOZ w G. zrobiono mu zabieg operacyjny, przebywał tam do 14 września 2021 r. Odwołujący wskazał, że karta informacyjna z tej placówki potwierdza, że do urazu doszło w trakcie wykonywania obowiązków pracowniczych. Dokumenty potwierdzające dostarczenie towaru, a także potwierdzenie płatności w tym dniu za jego dostarczenie posiada pracodawca, a jego bezpośrednim przełożonym był właściciel firmy (...). W związku z jego absencją chorobową to on wraz z innym pracownikiem przejął jego pracownicze zadania / odwołanie z 2 lutego 2022 r., k. 3-4 a.s./.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. w odpowiedzi na odwołanie, ostatecznie sprecyzowanej pismem procesowym z 9 czerwca 2022 r. wniósł o odrzucenie odwołania, jednakże w przypadku przywrócenia przez sąd terminu do wniesienia odwołania wniósł o oddalenie odwołania. Organ rentowy wskazał, że decyzja została odebrana przez ubezpieczonego 21 grudnia 2021 r. i przez płatnika 20 grudnia 2021 r. 22 stycznia 2022 r. decyzja stała się prawomocna. Z kolei 2 lutego 2022 r. wpłynęło do Zakładu odwołanie ubezpieczonego nadane w urzędzie pocztowym 31 stycznia 2022 r. Organ wskazał, że nie znajduje podstaw do zmiany zaskarżonej decyzji. Ww. decyzja została wydana w oparciu o dokumenty przedłożone przez płatnika w toku postępowania wyjaśniającego prowadzonego przez Zakład. W ocenie organu rentowego ubezpieczony w odwołaniu odnosi się do argumentów Zakładu zawartych w uzasadnieniu decyzji i argumenty ubezpieczonego nie wnoszą nic nowego do sprawy, zaś przedłożone do odwołania kserokopie prawa jazdy nie mają wpływu na zmianę skarżonej decyzji. Wskazał, że samo zawarcie umowy o pracę nie stanowi o objęciu ubezpieczeniem społecznym w myśl art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy systemowej. Organ rentowy wskazał, że w kontekście całokształtu okoliczności sprawy istnieją podstawy do oceny świadczenia pracy przez ubezpieczonego jako czynności pozorujących realizowanie umowy o pracę i podjętych jedynie w celu uwiarygodnienia na zewnątrz takiego zachowania. Organ rentowy doszedł do wniosku, że strony podpisały pozorną umowę o pracę, która nie może wywołać skutków prawnych w postaci objęcia ubezpieczeniami społecznymi /odpowiedź na odwołanie – k. 7-8, pismo procesowe – k. 6/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

D. S. urodził się (...) Przed zatrudnieniem u R. P. (1) odwołujący od lat 80-tych prowadził własną firmę (...), a w ostatnich latach pomagał partnerce w prowadzeniu podobnej firmy. Na przełomie 2020/2021 po rozstaniu z partnerką ubezpieczony cierpiał na depresję i zakończył prowadzenie własnej działalności gospodarczej. Utrzymywał się z oszczędności. Ubezpieczony mieszka w W., ze względu na sprawy osobiste często przebywał w L.. 27 czerwca 2021 r. odwołujący wykonał badania lekarskie do wydania mu prawa jazdy, które odebrał w listopadzie 2021 r. D. S. dowiedział się od przyjaciela o możliwości podjęcia pracy u płatnika składek. Praca miała być świadczona 2 dni w tygodniu. Okoliczności zatrudnienia ubezpieczonego na podstawie umowy o pracę były związane z odejściem z pracy studenta S. K. (2), który pracował jako kierowca przez kilka miesięcy. Płatnik zatrudnił odwołującego, ponieważ chciał pomóc koledze, który prosił go o zatrudnienie D. S.. Płatnik miał dużo pracy na magazynie, dlatego zdecydował się zatrudnić kolejnego kierowcę, w miejsce kierowcy, który odszedł z pracy. R. P. (1) chciał sprawdzić przyszłego pracownika i dzień przed zawarciem umowy razem z ubezpieczonym pojechał z nim do kilkunastu sklepach w K., S. i A.. Do zawarcia umowy o pracę na okres próbny od 1 września 2021 r. do 30 listopada 2021 r. w połowie wymiaru czasu pracy doszło 1 września 2021 r. Tego dnia płatnik zatrudnił 5 osób i odwołującego. Ubezpieczony przeszedł instruktaż. Przeszkolił go płatnik. Do obowiązków odwołującego należało przyjmowanie dostaw, kontrola ich pod względem zgodności z dokumentacją, rozwożenie towarów w określone miejsce, dbałość o powierzony sprzęt, stan techniczny i estetykę pojazdu, eksploatowanie zgodne z przepisami, terminowe przeprowadzenie planowanych obsług technicznych. Bezpośrednie nadzoru nie było, gdyż D. S. świadczył pracę jako kierowca. Praca świadczona była w firmie przy ul. (...) w L. oraz w terenie - w województwie (...) i ościennych, gdyż firma jako hurtownia kosmetyków dostarcza towar w województwie (...), jak i w wybranych miejscach w Polsce. Płatnik otrzymał informację z (...), że wstępne badania lekarskie odwołującego były opóźnione, ponieważ D. S. nie był zaszczepiony. Płatnik zasugerował pracownikowi, żeby zaszczepił się przeciwko COVID-19, co ubezpieczony uczynił 6 września 2021 r. Badania ubezpieczonego z 2 września 2021 r. z W. miało być powtórzone w oddziale (...) (...) w późniejszym terminie.

7 września 2021 r. ubezpieczony pojechał do Z. i T., gdzie pomagał R. P. (1) wnosić towary do sklepów. 8 września 2021 r. D. S. przyszedł do pracy po godzinie 8.00. Pojechał do B., gdzie zostawił towar. Następnie pojechał do R., gdzie miał udać się do 3-4 sklepów. Najpierw odwołujący się zajechał do hurtowni (...), przy wjeździe do R.. Odwołujący stanął na stromym podjeździe blisko drzwi przed schodami prowadzącymi do sklepu. Kiedy odwołujący wysiadł z samochodu potknął się i doznał urazu nogi. Nie potrafił stanąć na palcach, mógł chodzić tylko na pięcie. Dostarczył towar do sklepu w dwóch partiach. Były to szampony, lakiery do włosów i żele pod prysznic. Dostarczył również fakturę, wypisał KP, przyjął pieniądze. Poprosił pracownika hurtowni o pomoc w znalezieniu drogi do szpitala. W. R. (2), która odbierała towar, proponowała mu pomoc w dowiezieniu do szpitala, jednakże odwołujący stwierdził, że jest w stanie samodzielnie do niego dojechać. D. S. umówił się z płatnikiem pod szpitalem. Skierowany został do G. na ostry dyżur. Płatnik przyjechał do R. i podwiózł odwołującego do G.. Od 8 września 2021 r. do 14 września 2021 r. D. S. przebywał w Samodzielnym Publicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej w G., z rozpoznaniem entezopatii ścięgna piętowego prawego, hipertrofii tkanek miękkich w okolicy guza piętowego, całkowite zerwanie ścięgna Achillesa prawego.

W związku z absencją chorobową D. S. jego zadania przejął częściowo właściciel firmy oraz jeden z pracowników.

/zeznania świadka S. K. (1) – k. 51v; zeznania świadka W. R. (2) – k. 51v; zeznania odwołującego D. S. – k. 52; zeznania płatnika R. P. (1) – k. 52v; karta informacyjna leczenia szpitalnego z 14 września 2021 r. k. 30 a.s.; umowa o pracę – nienumerowane karty a.r.; wyjaśnienia w zakresie zatrudnienia D. S. – nienumerowane karty a.r., zakres czynności pracownika z 2 grudnia 2021 r. – nienumerowane karty a.r., orzeczenie lekarskie z 2 września 2021 r. – nienumerowane kart a.r./

Pismem z 20 października 2021 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. na podstawie 61 § 1 i 4 k.p.a. w związku z art. 123 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych zawiadomił strony o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie ustalenia obowiązku ubezpieczeń D. S. z tytułu umowy o pracę od 1 września 2021 r. u płatnika (...) w związku z roszczeniem wypłaty zasiłku chorobowego /zawiadomienie o wszczęciu postępowania z 20 października 2021 r.– nienumerowane karty a.r./.

Następnie, po przeprowadzeniu postepowania wyjaśniającego, organ rentowy wydał 15 grudnia 2021 r. decyzję numer (...), w której na podstawie art. 83 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 6 ust. 1 pkt 1, art. 11 ust. 1, art. 12 ust. 1, art. 13 pkt. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych w związku z art. 83 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. k.c., stwierdził, że D. S. nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowym, chorobowemu i wypadkowemu jako pracownik u płatnika (...) R. P. (1) od 1 września 2021 r. do 30 listopada 2021 r. /decyzja z 15 grudnia 2021 r., nienumerowane kary a.r./

Odwołujący wniósł odwołanie po terminie - decyzję doręczono 21 grudnia 2021 r., a odwołanie nadano pocztą 31.01.2022 r. Odwołujący wyjaśnił w tym zakresie, że opiekuje się matką w podeszłym wieku i chorą na nowotwór siostrą, a sam cierpi na depresję (odwołanie, zeznania odwołującego k. 52).

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie powołanych dokumentów zgromadzonych w aktach sprawy i w aktach osobowych. Zdaniem sądu, dokumenty, w zakresie w jakim oparł na nich swoje ustalenia, są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają z zeznaniami świadków i stron i tworzą spójny stan faktyczny. Podstawę ustaleń faktycznych stanowiły również wiarygodne zeznania świadków S. K. (1) i W. R. (2) – jako pracownice hurtowni przedstawiły one okoliczności dotyczące wykonywanych czynności D. S. na rzecz płatnika.

W ocenie sądu, zeznania świadków wraz z zeznaniami odwołującego się D. S. i zainteresowanego R. P. (1) wspólnie tworzą jednolity, logiczny i nie budzący wątpliwości w świetle zasad doświadczenia życiowego obraz okoliczności sprawy. Ponadto relacje świadków i stron postępowania, znajdują potwierdzenie w treści zgromadzonych w aktach sprawy dokumentów. Z tego też względu, sąd nie znalazł powodów, aby kwestionować ich wiarygodność w jakiejkolwiek części. Sąd ocenił zeznania jako wiarygodne, albowiem były one spójne i korespondujące ze sobą jak i ze zgromadzonym materiałem dowodowym. Odwołujący i płatnik składek w sposób nie budzący wątpliwości, wewnętrznie spójnie, a także zgodnie z dokumentami, przedstawili motywy i okoliczności zawarcia umowy o pracę, zakres obowiązków oraz czynności, które odwołujący wykonywał jak pracownik zainteresowanego.

Sąd dał wiarę tym zeznaniom, uwzględniając jednocześnie, że strony przedstawiły dokumenty na potwierdzenie części prezentowanych tez, a częściowo potwierdzili je także świadkowie. Zeznaniom stron należało dać wiarę, jako że były one logiczne, a nadto korespondowały z zeznaniami świadków i z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w sprawie.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie D. S. było uzasadnione.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że uchybienie przez odwołującego terminowi do złożenia odwołania nie było nadmierne – decyzję doręczono w okresie świątecznym, a odwołanie złożono 10 dni po upływie terminu. Sąd zważył, że w odrębnym postępowaniu w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych, w odniesieniu do odwołania wszczynającego postępowanie sądowe, nie są stosowane ogólne reguły postępowania o przywrócenie terminu, przewidziane w art. 168 KPC. Sąd z urzędu dokonuje nie tylko sprawdzenia zachowania przez stronę terminu do wniesienia odwołania, lecz także – w przypadku stwierdzenia opóźnienia – ocenia jego rozmiar oraz przyczyny. Sąd ma dyskrecjonalną możliwość potraktowania spóźnionego odwołania tak, jakby zostało wniesione w terminie (postanowienie SN z 12 maja 2021 r., I USK 182/21). Wskazać należy, że ubezpieczony odebrał decyzję 21 grudnia 2021 r., z kolei odwołanie nadał pocztą 31 stycznia 2022 r. czyli po upływie 10 dni od końca terminu do złożenia odwołania. Mając na uwadze, że uchybienie terminowi nie było nadmierne oraz biorąc pod uwagę okoliczność, że ubezpieczony opiekował się w tym okresie schorowaną matka i chorą na nowotwór samotną siostrą, sąd uznał, że termin do wniesienia odwołania należy przywrócić /odwołanie – k. 3-4 a.s.; zeznania D. S. – k. 52 a.s.; pismo procesowe odwołującego się z 25 listopada 2021 r. – nienumerowane karty a.r./

Kwestią sporną w prowadzonym postępowaniu było to czy odwołujący od 1 września 2021 r. realizował umowę o pracę u płatnika składek R. P. (1) i czy z tego tytułu powinien podlegać obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym. Organ rentowy kwestionował bowiem zasadność objęcia D. S. ubezpieczeniami społecznymi oświadczając, że umowa o pracę nie była faktycznie realizowana, zaś zgłoszenie D. S. do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego z tytułem pracowniczym było pozorne i nie może stanowić tytułu do objęcia obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi. Ubezpieczony podnosił z kolei, że wykonywał pracę.

Rozstrzygnięcie powyższej kwestii wymagało dokonania w pierwszej kolejności analizy przepisów ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2019r., poz. 300 dalej: ustawa systemowa). Art. 6 ust. 1 pkt. 1 tej ustawy stanowi, że obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegają, z zastrzeżeniem art. 8 i 9, osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są pracownikami, z wyłączeniem prokuratorów. W myśl art. 13 pkt. 1 ustawy systemowej następuje to od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania. O tym jednak, czy dany stosunek prawny łączący dwa podmioty może być uznany za stosunek pracy, rozstrzygają przepisy prawa pracy. Stosownie do treści definicji zawartej w art. 2 k.p. pracownikiem jest osoba zatrudniona między innymi na podstawie umowy o pracę. Użyty w powyższym przepisie zwrot „zatrudniona” oznacza istnienie między pracownikiem, a pracodawcą szczególnej więzi prawnej o charakterze zobowiązaniowym, tj. stosunku pracy. Istotą tegoż stosunku jest – w świetle art. 22 § 1 k.p. – uzewnętrznienie woli umawiających się stron, z których jedna deklaruje chęć wykonywania pracy określonego rodzaju w warunkach podporządkowania pracodawcy, natomiast druga – stworzenia stanowiska pracy i zapewnienia świadczenia pracy za wynagrodzeniem. Celem i zamiarem stron umowy o pracę powinna być każdorazowo faktyczna realizacja treści stosunku pracy, przy czym oba te elementy wyznaczają: ze strony pracodawcy – realna potrzeba ekonomiczna i umiejętności pracownika, zaś ze strony pracownika – ekwiwalentność wynagrodzenia uzyskanego za pracę. Dla stwierdzenia, czy zaistniały podstawy do objęcia ubezpieczeniem społecznym, w świetle powołanych przepisów, wymagane jest ustalenie, czy zatrudnienie miało charakter rzeczywisty i polegało na wykonywaniu pracy określonego rodzaju, na rzecz pracodawcy i pod jego kierownictwem, czyli w warunkach określonych w art. 22 § 1 k.p. Przy tym istotne jest to, że umowa o pracę, która nie wiąże się z wykonywaniem tej umowy, a zgłoszenie do ubezpieczenia następuje tylko pod pozorem istnienia tytułu ubezpieczenia w postaci zatrudnienia, nie skutkuje w sferze prawa do świadczeń z ubezpieczenia społecznego (zob. wyroki Sądu Najwyższego: z 16 marca 1999r., II UKN 512/98; z 28 lutego 2001r., II UKN 244/00).

W rozpoznawanej sprawie Zakład Ubezpieczeń Społecznych stwierdził, że brak jest jednoznacznych potwierdzających faktyczne świadczenie pracy przez D. S.. W toku postępowania sądowego organ rentowy podnosił, że zatrudnienie odwołującego nosiło znamiona pozorności i nie może stanowić tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych. Z takim twierdzeniem organu rentowego, sąd się nie zgodził.

Zgodnie z art. 83 § 1 k.c. nieważne jest oświadczenie woli złożone drugiej stronie za jej zgodą dla pozoru. Pozorność umowy wyraża się w braku zamiaru wywołania skutków prawnych przy jednoczesnym zamiarze stworzenia okoliczności mających na celu zmylenie osób trzecich. Należy odróżnić przy tym nieważność spowodowaną pozornością czynności prawnej od nieważności czynności prawnej mającej na celu obejście ustawy (art. 58 § 1 k.c.). Czynność prawna mająca na celu obejście ustawy polega na takim ukształtowaniu jej treści, które z formalnego punktu widzenia nie sprzeciwia się ustawie, ale w rzeczywistości zmierza do zrealizowania celu, którego osiągnięcie jest przez ustawę zakazane. Pojęcia obejścia prawa i pozorności są sobie znaczeniowo bliskie i niejednokrotnie pokrywają się. Ustalenie, czy umowa zmierza do obejścia prawa, czy jest pozorna wymaga poczynienia konkretnych ustaleń faktycznych dotyczących okoliczności jej zawarcia, celu jaki strony zamierzały osiągnąć, charakteru wykonywanej pracy i zachowania koniecznego elementu stosunku pracy, jakim jest wykonywanie pracy podporządkowanej (uchwała Sądu Najwyższego z dnia 8 marca 1995 roku, sygn. akt I PZP 7/95, OSNAPiUS 18/95, poz. 227, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 września 1997 roku, sygn. akt I PKN 276/97, OSNAPiUS13/98, poz. 397). Czynność prawna może być również sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, przez które rozumie się na ogół obowiązujące w stosunkach między ludźmi reguły postępowania, które za podstawę mają uzasadnienie ocenne, a nie prawne. Odwołują się one do powszechnie uznawanych w całym społeczeństwie lub w danej grupie społecznej wartości i ocen właściwego, przyzwoitego, rzetelnego, lojalnego czy uczciwego zachowania. Zasady te obejmują nie tylko reguły moralne, lecz także obyczajowe (por. np. Z. Radwański (w:) System prawa prywatnego, t. 2, 2002, s. 240 i n.; M. Safjan (w:) K. Pietrzykowski, Komentarz, t. I, 2008, s. 327).

W rozważanym przypadku, zdaniem sądu, wystąpiły wszystkie elementy konieczne dla zaistnienia pomiędzy stronami stosunku pracy. Wbrew stanowisku organu rentowego, postępowanie dowodowe przeprowadzone przez sąd potwierdziło również wykonywanie pracy przez D. S.. Dowodem wskazującym na taki fakt są między innymi zeznania odwołującego się D. S., płatnika składek R. P. (1), jak i świadków S. K. (1) i W. R. (2). Wskazać należy, że ww. świadkowie – jako osoby, które miały styczność z odwołującym się, potwierdziły wykonywanie przez niego obowiązków na rzecz zainteresowanego R. P. (1).

Inną okolicznością, na którą zwrócił uwagę organ rentowy, argumentując słuszność zaskarżonej decyzji, było zawarcie przez ubezpieczonego zakwestionowanej umowy o pracę tylko po to, aby uzyskać zabezpieczenie społeczne. Tym niemniej uszło uwadze organu rentowego, że odwołujący się miał przed podjęciem zatrudnienia u R. P. (1) odpowiednie doświadczenie zawodowe, albowiem przez wiele lat prowadził własną firmę handlową i w ostatnich latach pomagał partnerce w prowadzeniu podobnej firmy. Płatnik składek ze względu na polecenie ubezpieczonego przez swojego znajomego, który twierdził, że jest to człowiek uczciwy i potrzebuje pracy, zatrudnił D. S.. Z zeznań świadków wyraźnie wynika, że D. S. wykonywał obowiązki kierowcy-magazyniera. W ocenie sądu, nie sposób uznać spornej umowy o pracę umową nieważną, ponieważ była ona realizowana. Okoliczność, że w niedługim czasie od podjęcia zatrudnienia odwołujący zaprzestał świadczenia pracy w związku z zwolnieniem lekarskim wobec wypadku w czasie pracy nie może stanowić podstawy do uznania umowy za nieważną. Przepisy prawa nie zawierają żadnych ograniczeń, nie wskazują w jakim czasie może dojść do nawiązania stosunku pracy, ani przez jaki okres powinny być opłacane składki na ubezpieczenia społeczne, aby późniejsza wypłata świadczeń związanych z chorobą i macierzyństwem nie naruszała zasad solidaryzmu, równego traktowania ubezpieczonych, ochrony interesów i nie pokrzywdzenia innych ubezpieczonych oraz nieuszczuplania środków zgromadzonych w ramach ubezpieczenia. Sama chęć uzyskania świadczeń z ubezpieczenia społecznego, jako motywacja do podjęcia zatrudnienia, nie świadczy o zamiarze obejścia prawa, podobnie jak i inne cele stawiane sobie przez osoby zawierające umowy o pracę, takie jak chociażby chęć uzyskania środków utrzymania (zob. wyroki Sądu Najwyższego: z dnia 26 lutego 2013r., I UK 472/12; z 11 września 2013r., II UK 36/13; także: wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z 16 marca 2017r., III AUa 1003/16; wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z 10 lutego 2017r., III AUa 1270/16; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 5 lipca 2018r., III AUa 297/18; wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z 11 maja 2018r., III AUa 858/17). Powyższe sprawia, że zawarcie umowy o pracę wyłącznie w celu uzyskania świadczeń z ubezpieczenia społecznego, nie powoduje samo w sobie nieważności takiej czynności prawnej, jako mającej na celu obejście ustawy, czy też jej pozorności, o ile na jej podstawie praca w reżimie określonym w art. 22 § 1 k.p. faktycznie jest wykonywana. Innymi słowy, motywacja skłaniająca do zawarcia umowy o pracę nie ma znaczenia dla jej ważności przy założeniu rzeczywistego świadczenia pracy zgodnie z warunkami określonymi w ww. przepisie. (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 10 kwietnia 2018r., III AUa 141/18).

W ocenie sądu, R. P. (1), jako właściciel hurtowni miał rzeczywistą potrzebę zatrudnienia pracownika na stanowisko kierowca-magazynier. Nadto zatrudnienie D. S. wynikało z prośby jego znajomego, który jednocześnie poręczył rzetelność odwołującego się. Do zawarcia umowy na okres próbny i jednocześnie rozpoczęcia pracy doszło 1 września 2021 r. Udzielone we wskazanym zakresie wyjaśnienia, sąd ocenił jako wiarygodne tym bardziej, że umowa o pracę faktycznie była realizowana, a materiał dowodowy nie daje podstaw do przyjęcia, że strony, zawarły porozumienie, którego celem byłoby zapewnienie ochrony ubezpieczonego D. S..

Poza okolicznościami, które zostały omówione powyżej, sąd prowadząc postępowanie, zbadał również rzeczywistą wolę stron w odniesieniu do istotnych elementów stosunku pracy, takich jak: osobiste wykonywanie pracy, podporządkowanie pracownicze, czy wynagrodzenie stanowiące ekwiwalent wykonanej pracy. Sąd uznał, że wystąpił element związany z osobistym wykonywaniem pracy przez ubezpieczonego. Powyższe wynika z zeznań świadków, a także dołączonego do akt materiału dowodowego. W odniesieniu do odpłatności, wskazano, że odwołujący za wykonywaną pracę otrzymywał wygrodzenie w wysokości 1400 zł brutto miesięcznie. Powyższe znajduje potwierdzenie m.in. w szczegółowej liście płac. Zdaniem sądu, ocena organu rentowego nie została dokonana w tym zakresie z uwzględnieniem wszystkich okoliczności.

Uwzględniając powyższe, sąd ocenił, że umowa o pracę łącząca D. S. z płatnikiem nie była pozorną czynnością prawną. Ze zgromadzonego materiału dowodowego wynika, że zamiarem stron umowy było świadczenie pracy, a nie jak wskazał Zakład Ubezpieczeń Społecznych, uzyskanie przez ubezpieczonego świadczeń z ubezpieczenia społecznego. Ponadto, sąd oceniając, że umowa nie była pozorna, wziął pod uwagę, że za taką nie można uznać umowy, która w rzeczywistości była wykonywana, tj. takiej, w ramach której pracownik faktycznie świadczy na rzecz pracodawcy pracę podporządkowaną. Potwierdził to Sąd Najwyższy w wyroku z 28 lutego 2001 r. (sygn. akt UK 244/00) wskazując, że o fikcyjności umowy o pracę świadczy zamiar nawiązania stosunku ubezpieczenia społecznego bez rzeczywistego wykonywania tej umowy. Dodatkowo, jak wynika z poglądu wyrażonego przez Sąd Najwyższy w wyroku z 13 czerwca 2006 r. (sygn. akt II UK 202/05), nie jest istotne, czy strony zawierające umowę o pracę miały realny zamiar wzajemnego zobowiązania się przez pracownika do świadczenia pracy, a przez pracodawcę do zapewnienia pracy i wynagrodzenia za nią, lecz to, czy taki zamiar stron został w rzeczywistości zrealizowany.

Mając na względzie poczynione ustalenia faktyczne i zaprezentowaną argumentację sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, że stwierdził, że D. S. jako pracownik płatnika składek R. P. (1) (...) w L. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym, tj. emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu i wypadkowemu od 1 września 2021 r. do 30 listopada 2021 r., o czym orzekł w sentencji wyroku.