Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 sierpnia 2022 roku

Sąd Rejonowy Gdańsk-Północ w Gdańsku I Wydział Cywilny w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Marek Jasiński

po rozpoznaniu 11 sierpnia 2022 roku w G. na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa J. S.

przeciwko (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od J. S. na rzecz (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. 3 617 zł (słownie: trzy tysiące sześćset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sygnatura akt I C 1561/20 upr.

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 14 września 2020 roku (wniesionym do Sądu 29 września 2020 roku), powódka J. S. prowadząca działalność gospodarczą pod firmą (...).C. J. S. wniosła o zasądzenie od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. kwoty 16917,06 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 25 sierpnia 2018 roku do dnia zapłaty. Na powyższą kwotę składała się kwota 14868,33 zł tytułem zwrotu kosztów najmu pojazdu zastępczego oraz kwota 2048,73 zł tytułem odsetek skapitalizowanych na dzień 14 września 2020 roku, nadto o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu wskazała, że 26 lutego 2018 roku doszło do zdarzenia drogowego, w którego wyniku uszkodzeniu uległ pojazd marki V. (...) o numerze rejestracyjnym (...), stanowiący własność G. M.. Na czas naprawy poszkodowany korzystał z najmu pojazdu zastępczego u powoda, najem trwał od 27 lutego 2018 roku do 28 kwietnia 2018 roku, łącznie 37 dni. Ponadto z uwagi na powstałe uszkodzenia zaistniała konieczność holowania auta, a także przestoju na płatnym parkingu. Zgodnie z cennikiem umowy ostateczna wartość usług wynosiła 19010,88 zł. Na podstawie umowy cesji poszkodowany przelał na powódkę wierzytelność przysługującą mu w stosunku do zakładu ubezpieczeń. Szkoda została zgłoszona pozwanemu, który wypłacił kwotę 4143,55 zł. W ocenie powódki wypłacona kwota jest zaniżona, bowiem zgodnie z art. 361 § 1 k.c., szkoda ta mieści się w granicach związku przyczynowego ze szkodą, której doznał poszkodowany w zdarzeniu komunikacyjnym.

Odpowiedź na pozew wniosła pozwana, domagając się oddalenia powództwa oraz zasądzenia na jej rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W ocenie pozwanej, należało uwzględnić jedynie okres 16 dni jako czas w pełni uzasadniony na naprawę pojazdu oraz stawkę 197 zł za dobę najmu. Pozwany wskazał, że uwzględnił średnią cenę za takie usługi obowiązującą na lokalnym rynku. Dodatkowo wskazał, że osoba zgłaszająca zdarzenie została przez pracownika pozwanego poinformowana o możliwości wynajęcia pojazdu zastępczego za pośrednictwem (...) SA oraz o wysokości zaakceptowanych przez pozwanego stawkach za najem. W ocenie pozwanego, brak współpracy z ubezpieczycielem w toku postępowania likwidacyjnego doprowadził do nieusprawiedliwionego powiększenia rozmiaru szkody.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

26 lutego 2018 roku doszło do zdarzenia drogowego w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd M. M. o numerze rejestracyjnym (...) należący do G. M.. Kierujący pojazdem marki O. o numerze rejestracyjnym (...) nie zauważył prawidłowo jadącego pojazdu marki V. i zmieniając pas ruchu uderzył w niego na ulicy (...) w G.. W imieniu poszkodowanego zgłoszenia następnego dnia dokonał Ł. H.. Zgłaszający został poinformowany o obowiązku współdziałania z ubezpieczycielem celem uniknięcia zwiększenia rozmiarów szkody. Poinformowano, że właścicielowi pojazdu przysługuje pojazd zastępczy na czas naprawy, wysokość stawek była uzależniona od czasu najmu i klasy pojazdu, w klasie A do 92 zł, klasa B do 104 zł i w klasie C do 123 zł brutto w przypadku najmu pojazdów w (...) lub pojazdów specjalistycznych stawki uzgodnić należy z opiekunem szkody przed rozpoczęciem wynajmu. Ubezpieczyciel wskazał, że w przypadku samodzielnego najmu pojazdu, obniży on odszkodowanie do wysokości takiej, gdyby najem pojazdu był zorganizowany przez ubezpieczyciela. G. M. wynajął pojazd zastępczy w przedsiębiorstwie (...). Pojazdem zastępczym był P. (...) o numerze rejestracyjnym (...) po stawce 350 zł + VAT. W procesie likwidacji szkody poszkodowanemu pomagał znajomy z pomocy drogowej. G. M. nie porównywał stawek na rynku za wynajem pojazdu. Skorzystał z oferty która została mu przedstawiona.

(dowód: akta szkody – k. 44; umowa najmu pojazdu zastępczego – k. 18; przesłuchanie świadka G. M. – k. 66-68)

Wierzytelność przysługująca właścicielowi pojazdu o zwrot kosztów z tytułu najmu auta zastępczego w związku ze szkodą komunikacyjną z dnia 26 lutego 2018 roku likwidowanej przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. została zbyta umową cesji z dnia 4 kwietnia 2018 roku na rzecz J. S. prowadzącej działalność gospodarczą pod firmą (...).C. J. S.”. Pismem z dnia 24 lipca 2018 roku J. S. wezwała (...) Zakład (...) do zapłaty odszkodowania w wysokości 19010,88 zł, przesyłając ubezpieczycielowi fakturę VAT za usługi. Pismem z dnia 3 kwietnia 2018 roku G. M. zlecił holowanie swojego pojazdu do warsztatu przy ulicy (...) w G.. Oświadczeniem z dnia 4 kwietnia 2018 roku wskazał, że propozycję najmu pojazdu zastępczego otrzymał po 7 dniach od wypadku. W wyniku przeprowadzonego postępowania likwidacyjnego, Zakład (...) uznał swoją odpowiedzialność do kwoty 4142,55 zł.

(dowód: umowa cesji – k. 13; wezwanie do zapłaty wraz z fakturą – k. 14-15; oświadczenia k. 19-20; akta szkody – k. 44)

Sąd zważył, co następuje

Powództwo podlegało oddaleniu w całości, z przyczyn szczegółowo wskazanych poniżej.

Stan faktyczny został przez Sąd ustalony na podstawie dowodów z dokumentów, które nie były przez strony kwestionowane, nadto na podstawie zeznań świadka G. M., który był właścicielem pojazdu uczestniczącego w zdarzeniu komunikacyjnym oraz zbył wierzytelność która stała się podstawą skierowania przez powódkę pozwu w niniejszym postępowaniu. Stan faktyczny pomiędzy stronami był zasadniczo bezsporny. Przedmiotem sporu było, czy powódka była uprawniona do stosowania wyższych stawek za najem pojazdów od tych, które proponowane były przez ubezpieczyciela. Cesja wierzytelności na powódkę jawi się jako bezsporna, nadto okoliczność ta nie była kwestionowana w toku postępowania.

Należy zwrócić uwagę, że stosownie do art. 34 ust. 1 ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, (...) z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Zgodnie z art. 35 wyżej wymienionej ustawy, ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu. Sama odpowiedzialność posiadacza pojazdu mechanicznego określona jest w art. 436 k.c., zgodnie z którym posiadacz pojazdu mechanicznego odpowiada za wyrządzone szkody na zasadzie ryzyka, chyba że dojdzie do zderzenia się dwóch pojazdów mechanicznych, wówczas odpowiedzialność kształtuje się na zasadach ogólnych. Szkoda ta musi pozostawać w adekwatnym związku przyczynowym ze zdarzeniem ją wywołującym. Zgodnie z art. 361 § 1 i § 2 k.c., zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Pozwany w niniejszej sprawie uznał swoją odpowiedzialność co do zasady jak i co do kwoty 4142,55 zł. Zaznaczył, że poszkodowany nie skorzystał z oferty najmu pojazdu zorganizowaną w ramach współpracującego z nim podmiotu, zatem przyczynił się do zwiększenia rozmiaru szkody w większym stopniu niż miałoby to miejsce, gdyby skorzystał z oferty najmu pojazdu u ubezpieczyciela. W niniejszej sprawie poszkodowany nie był bezpośrednio zaangażowany w proces likwidacji szkody. Korzystał on z pomocy innych osób które w jego imieniu podejmowały czynności związane z likwidacją pojazdów. Należy przyjąć, że okoliczności przekazywane osobie, za pośrednictwem której poszkodowany kontaktował się z ubezpieczycielem, były znane również i jemu.

Przyjmuje się powszechnie w orzecznictwie, że odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej pojazdów mechanicznych obejmuje celowe i ekonomicznie uzasadnione wydatki na najem pojazdu zastępczego (por. uchwała Sadu Najwyższego z dnia 17 listopada 2011 roku, III CZP 5/11, OSNC 2012 nr 3, poz. 28). Z uwagi na istniejący obowiązek zmniejszenia i zapobiegnięcia szkodzie, nie wszystkie wydatki mogą być refundowane. Dłużnik powinien wyeliminować negatywne następstwa zdarzenia z zachowaniem proporcji pomiędzy korzyścią wierzyciela a obciążeniem dłużnika. Wydatki na najem pojazdu zastępczego przekraczające koszty zaproponowane przez ubezpieczyciela dla skorzystania z takiego pojazdu są objęte odpowiedzialnością ubezpieczyciela w zakresie, w jakim ich poniesienie było celowe i ekonomicznie uzasadnione. W sytuacji, gdy ubezpieczyciel zapewnia poszkodowanemu pojazd zastępczy odpowiadający klasą i stanem pojazdu uszkodzonego, a mimo tego poszkodowany decyduje się na wynajem u innego podmiotu, po stawce znacznie wyższej od tej, którą zaproponował ubezpieczyciel, nie może powodować zwiększonego obciążania podmiotu zobowiązanego do naprawienia szkody. Nie uzasadnia tego nawet sytuacja, gdy wynajęcie pojazdu od ubezpieczyciela wiąże się z nieznacznie dłuższym czasem oczekiwania na podstawienie pojazdu zastępczego (por. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 24 sierpnia 2017 roku, III CZP 20/17, OSNC 2018, nr 6, poz. 56). Niezbędnym jest, aby koszty wynajęcia pojazdu zastępczego uwzględniały zasadę proporcjonalności interesów dłużnika i wierzyciela. W niniejszej sprawie obowiązek ten nie został spełniony. Poszkodowany został bowiem szczegółowo poinformowany przez pracownika pozwanego o możliwości po pierwsze wynajęcia pojazdu zastępczego u ubezpieczyciela, po drugie, został poinformowany o stawkach dla poszczególnych segmentów pojazdów, jak też o konieczności konsultacji stawek za najem pojazdu w wypadku najmu pojazdów (...) oraz pojazdów specjalistycznych. Pomimo posiadanej wiedzy, poszkodowany wynajął pojazd zastępczy u powódki, po cenach odbiegających od tych proponowanych przez ubezpieczyciela. Oferta ubezpieczyciela była konkretna i nie wiązała się z obowiązkiem poniesienia dodatkowych kosztów po stronie poszkodowanego. Powódka nie podołała również ciężarowi dowodu określonemu w art. 6 k.c., nie wychodząc z inicjatywą dowodową celem ustalenia, czy stawki przez nią stosowane są celowo i ekonomicznie uzasadnione. Powyższe dotyczy również kosztów holowania auta a także przestoju na płatnym parkingu.

W ocenie Sądu wszystkie powyższe okoliczności przemawiały za tym, że powództwo zostały w niniejszej sprawie oddalone w całości.

Konsekwencją oddalenia powództwa w całości było orzeczenie o kosztach procesu. Mając na uwadze, że powód przegrał proces w całości, należało obciążyć go kosztami procesu poniesionymi przez pozwanego stosownie do zasady odpowiedzialności za wynik procesu określonej w art. 98 § 1 k.p.c. Na koszty procesu poniesione przez pozwanego złożyło się wynagrodzenie jednego pełnomocnika profesjonalnego w wysokości 3600 zł, stosownie do § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie stawek za czynności radców prawnych oraz kwota 17 zł tytułem poniesionej przez pozwanego opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Sygnatura akt I C 1561/20 upr.

ZARZĄDZENIE

(...)

1.  (...)

2.  (...). A. Ł. przez PI;

3.  (...)

(...)