Pełny tekst orzeczenia

sygn. akt I Co 2450/22

POSTANOWIENIE

26 maja 2022 roku

Sąd Rejonowy dla miasta stołecznego Warszawy w Warszawie w I Wydziale Cywilnym w składzie:

Przewodniczący: asesor sądowy Mateusz Janicki

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 26 maja 2022 roku w W.

sprawy z wniosku wierzyciela Z. H.

przeciwko dłużnikowi J. K.

o egzekucję sądową czynności zastępowalnej

postanawia

1.  oddalić wniosek o wszczęcie egzekucji;

2.  oddalić wniosek dłużniczki o zasądzenie od wierzyciela zwrotu kosztów postępowania.

UZASADNIENIE

W niniejszym postępowaniu sąd pełni funkcję organu egzekucyjnego. Jego rola sprowadza się zatem do wyegzekwowania od dłużnika obowiązku stwierdzonego tytułem wykonawczym. Organ egzekucyjny tak samo jak nie jest władny badać zasadności i wymagalności obowiązku objętego tytułem wykonawczym (art. 804 § 1 k.p.c.), nie jest też władny egzekwować innych obowiązków niż stwierdzone tytułem wykonawczym (art. 776 k.p.c. w zw. z art. 797 § 1 k.p.c.), chociażby ściśle wynikały z tych, które w tytule są stwierdzone w powiązaniu z przepisami prawa materialnego. Do wiążącego stwierdzania, czy dany obowiązek (niestwierdzony w tytule wykonawczym) spoczywa czy nie spoczywa na danym dłużniku, powołany jest bowiem sąd w postępowaniu rozpoznawczym, a nie organ egzekucyjny (chociażby z uwagi na rodzaj świadczenia funkcję organu egzekucyjnego pełnił sąd).

Przedłożony tytuł wykonawczy stwierdza solidarny obowiązek dłużniczki publikacji ogłoszenia z umieszczonym na końcu m.in. podpisem (...). Tak samo jak T. S., gdyby przeciwko niemu wierzyciel, przedkładając tytuł wykonawczy, wniósł o wyegzekwowanie obowiązku, nie mógłby zasłaniać się zawartą umową ugody, w której wierzyciel zwolnił go z obowiązku, tylko musiałby wytoczyć powództwo z art. 840 § 1 k.p.c., bowiem na potrzeby wykonywania tytułu wykonawczego zawieranie umów cywilnoprawnych jest irrelewantne, tak samo i wierzyciel, jeśli bacząc na zawarte z T. S. porozumienie, nie chce żądać od dłużniczki publikacji ogłoszenia z umieszczonym nazwiskiem T. S. (tj. oświadczenia, którego obowiązek opublikowania przez dłużniczkę stwierdza tytuł wykonawczy), chociażby celem nienarażenia się na odpowiedzialność za niewykonanie ugody zawartej z T. S., to musi uzyskać stosowny tytuł wykonawczy, który stwierdzać będzie obowiązek dłużniczki publikacji oświadczenia o treści, która na obecnym etapie satysfakcjonuje wierzyciela.

Na marginesie wskazać należy, że postępowanie rozpoznawcze w tej kwestii nie powinno być długotrwałe, a to wobec związania sądu, który rozpoznawałby kolejne powództwo, prawomocnym wyrokiem Sądu Apelacyjnego w Warszawie z 19 sierpnia 2021 r., V ACa 98/21.

Należy też zaakcentować, że świadczenie niepieniężne polegające na publikacji oświadczenia w prasie (a więc będące przedmiotem niniejszego postępowania egzekucyjnego) ma charakter stricte niepodzielny, w przeciwieństwie do świadczeń pieniężnych. Wbrew pozorom świadczenie dochodzone w niniejszym postępowaniu nie jest częścią świadczenia stwierdzonego tytułem wykonawczym. Oświadczenie stanowi integralną całość i jest starannie przez sąd, przed nakazaniem jego złożenia, badane. O skrupulatności tego badania świadczy już przebieg postępowania rozpoznawczego miedzy stronami, gdzie sąd odwoławczy dokonał kilku, z pozoru drobnych, zmian w treści oświadczenia. Za oczywiste należy uznać spostrzeżenie, że „zbiorowe” przepraszanie czy składanie życzeń ma zupełnie inną wagę (rangę) i wydźwięk niż składanie tych oświadczeń indywidualnie. W przypadku życzeń chodzi o wagę wydarzenia świadczącą m.in. o stopniu zażyłości, z kolei w przypadku przeprosin – o rozkładaniu się albo nierozkładaniu odpowiedzialności za czyn będący przedmiotem przeprosin. Zupełnie inną wagę – z punktu widzenia osoby, która przeprasza – ma dołączenie się przez nią do przeprosin, szczególnie jeśli dołącza się do osoby wyższej rangą, a inną wagę ma zobligowanie jej do indywidualnych przeprosin, tym samym niejako wzięcia na siebie pełnej odpowiedzialności (a nie jedynie współwiny) za zaistniałe zdarzenie.

Na gruncie niniejszej sprawy konieczna jest więc ocena (do której organ egzekucyjny z oczywistych względów nie jest uprawniony), czy w ewentualnej treści przeprosin pozwanej powinno zostać zaakcentowane, jaka była rola dłużniczki, w tym w stosunku do innych osób biorących udział w naruszeniu dóbr osobistych wierzyciela, w tym naruszeniu, czy też nie ma takiej potrzeby.

Sąd oddalił wniosek dłużniczki o zasądzenie od wierzyciela zwrotu kosztów procesu z uwagi na ich niecelowość, podczas gdy zwrotowi podlegają wyłącznie koszty celowe (art. 98 § 1 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c.). Przed wszczęciem egzekucji nie było żadnej obiektywnej potrzeby ponoszenia przez dłużniczkę kosztów obrony. Obrona stałaby się celowa dopiero wówczas, gdyby sąd wszczął egzekucję i wezwał dłużniczkę do spełnienia świadczenia stosownie do art. 1049 § 1 k.p.c. W zakreślonym przez sąd terminie dłużnika mogłaby wówczas przedstawić wszelkie swoje racje bez szwanku dla swoich interesów. Jeśli zdecydowała się, bez obiektywnej potrzeby, ponosić koszty na etapie, kiedy były (obiektywnie) niecelowe, wierzyciel nie jest zobligowany do ich zwracania. Dłużniczka ma prawo, jeśli subiektywnie odczuwa taką potrzebę, najmować pełnomocnika chociażby nawet przed nadaniem wniosku do sądu, jednakże musi sama ponosić tego koszty.

Z. ądzenia:

1.  zakreślić sprawę w rep. Co;

2.  odpis postanowienia doręczyć pełnomocnikowi wierzyciela adw. G. i pełnomocnikowi dłużniczki r. pr. R. przez umieszczenie w portalu informacyjnym;

3.  akta przedłożyć z korespondencją albo za miesiąc z potwierdzeniami doręczeń.

W., 26 maja 2022 roku asesor sądowy M. J.