Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód – (...) S.A V. (...) z siedzibą w W. wniósł pozew przeciwko pozwanemu –(...)z siedzibą w W. o zapłatę kwoty 76.961,10 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 5 czerwca 2020r. do dnia zapłaty tj. tytułem należności regresowej zwrotu wypłaconego zadośćuczynienia. Ponadto powód wniósł o zasądzenie od pozwanego na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód podniósł, że na dzień zdarzenia z dnia 15 października 2015r., w którym doszło do śmierci poszkodowanej P. T. (1) podczas imprezy (...) organizowanej przez samorząd studencki udzielał ochrony ubezpieczeniowej w ramach m in. ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (...). (...) w B. na podstawie umowy ubezpieczenia potwierdzonego polisą typu (...) nr (...) z okresem ubezpieczenia od dnia 15 maja 2015r. do dnia 14 maja 2016r. Powód wskazał, że na dzień zdarzenia pozwany udzielał ochrony ubezpieczeniowej w zakresie odpowiedzialności cywilnej (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w W., potwierdzoną polisą nr (...). Powód zaznaczył, że w dniu 15 października 2015r. na terenie (...) odbyła się impreza dla studentów uczelni organizowana przez samorząd studencki tj. (...) w B.. Powód wyjaśnił, że w wyniku zbyt dużej liczby uczestników oraz zaniedbań organizacyjnych doszło do wybuchu paniki, w efekcie którego śmierć poniosło troje studentów, a kilkunastu zostało rannych. Jedną z osób, która zmarła była P. T. (1). W wyniku prowadzonego śledztwa i postępowania karnego odnośnie tego zdarzenia o czyn z art. 165 §4 k.c. doszło do skazania przez Sąd Okręgowy w Bydgoszczy w dniu 10 grudnia 2019r. osób odpowiedzialnych w sprawie o sygn. akt III K 184/16 tj. piastującego w tamtym okresie funkcję (...) A. B. (1), kierującego ochroną w momencie zdarzenia A. Z. oraz E. Ż. przedstawicielki samorządu studenckiego. Powód wskazał, że apelacja od ww. wyroku w zakresie winy nie została uwzględniona i Sąd Apelacyjny w Gdańsku utrzymał w mocy wyrok skazujący wobec wskazanych osób. Powód zaznaczył, że w czasie trwania śledztwa z roszczeniami w stosunku do uczelni wystąpiła rodzina P. T. (1). W postępowaniu cywilnym toczącym się z udziałem interwenientów ubocznych: powoda, (...) sp. z o.o. , a także pozwanego Sąd Apelacyjny w Gdańsku wyrokiem z dnia 14 lutego 2020r. w sprawie o sygn. akt V ACa 418/19 oddalił apelację pozwanego (...), tym samym wyrok Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 25 marca 2019r., I C 701/16 stał się prawomocny. Powód podkreślił, że wyrok ten częściowo uwzględniał roszczenia członków rodziny zmarłej z tytułu zadośćuczynienia – zasadzone kwoty to 180.000 zł dla M. T., 120.000 zł dla P. T. (2), po 60.000 zł dla K. N. (1) i W. R.. Powód wskazał, że w toku ww. postępowania Sąd Okręgowy w Bydgoszczy uznał, iż wadliwie wydana zgoda rektora (...) na zorganizowanie imprezy studenckiej pozostawała w związku przyczynowym ze śmiercią P. T. (1). Jednocześnie powód zaznaczył, że rozważania Sądu ograniczyły się jedynie do badania odpowiedzialności uczelni i jej organów, pomijając rolę pozostałych podmiotów współodpowiedzialnych za zdarzenie z dnia 15 października 2015r., w tym organizatora imprezy oraz przedsiębiorstwa sprawującego ochronę nad nim tj. (...) sp. z o.o. Powód zaznaczył także, że w toku postępowania karnego biegły z zakresu ochrony osób i mienia za przyczynę tragedii uznał brak odpowiednich działań ochrony, jej nieprzygotowanie oraz brak łączności między poszczególnymi pracownikami ochrony. W ocenie powoda zaniechania ze strony ochrony przyczyniły się w sposób ewidentny i pozostają w związku z zaistnieniem zdarzenia z dnia 15 października 2015r. Powód wskazał, że firma ochroniarska jako profesjonalista, któremu powierzono zadania związane z ochroną zdarzenia powinien przewidzieć i przeciwdziałać na bieżąco występującym zagrożeniom w sposób adekwatny do sytuacji. Powód zaznaczył, że firma ochroniarska miała obowiązek zadbania bezpieczeństwa zarówno osób jak i mieni podczas zdarzenia z dnia 15 października 2015r. Powód zaznaczył, że do obsługi wydarzenia zostało wydelegowanych początkowo dziesięciu pracowników ochrony, a następnie dodatkowych czterech. Powód zaznaczył, że kierujący pracownikami ochrony nie przeprowadził odprawy z pozostałymi pracownikami, nie wszyscy zostali wyposażenie w krótkofalówki, pracownik ochrony obecny przy wejściu nie reagował w żaden sposób na fakt , że liczba uczestników znacząco odbiega od deklarowanej przez organizatora. Jednocześnie powód zaznaczył, że wejście na imprezę było biletowane oraz na terenie budynków sprzedawany był alkohol bez koncesji. W ocenie powoda działanie ochrony było nieskuteczne, chaotyczne i największej mierze przyczyniło się do zaistnienia zdarzenia. Zdaniem powoda stanowiło to naruszenie art. 19 ust. 1 ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych, które obliguje służby porządkowe do działania na rzecz bezpieczeństwa i porządku publicznego w czasie i w miejscu trwania imprezy masowej. Mając na uwadze stopień winy oraz zakres i wagę zaniechań ochrony, które wpłynęły na zaistnienie zdarzenia, współodpowiedzialność – w ocenie powoda – należy oceniać na 50%. Następnie, powód wskazał, że jego zdaniem mniejszą odpowiedzialność można przypisać uniwersytetowi i ocenił winę (...) na 10 % , natomiast E. Ż. jako organizatorce na poziomie 40 %. Nadto w ocenie powoda działaniom firmy ochroniarskiej można przypisać nienależyte wykonanie swojego zobowiązania. Powód podkreślił, że ochrona imprezy była dodatkowym zadaniem zleconym przez uczelnię w odrębnym zamówieniu. Nie została na tę okoliczność sporządzona umowa na piśmie, a jedynie porozumienie w drodze elektronicznej i ustnej. Jednakże zdaniem powoda skoro (...) podjął się ochrony imprezy to jako profesjonalista powinien był wykonać swoje obowiązki z wysoka starannością, której zabrakło. Powód wskazał, że dochodzi on regresowo w niniejszym postępowaniu części kwoty wypłaconej związku ze zdarzeniem z dnia 15 października 2015r. tj. 76.961,10 zł na którą składa się refundacja kwoty 60.000 zł należności głównej oraz odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 9 lutego 2016r. do dnia 22 lutego 2020r. w wysokości 16. 961,10 zł tj. gdzie podane sumy stanowią połowę należności głównej i odsetkowej wypłaconej na rzecz poszkodowanego P. T. (2) – a to wobec przyjętego stopnia zawinienia (...) sp. z o.o. w wysokości 50%. Powód także podkreślił, że wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 269.363,84 zł jednakże pozwany wydał decyzję odmowną, od której powód złożył odwołanie, jednak pozwany podtrzymał swoją pierwotną decyzję.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanym w sprawie o sygn. akt VIII GNc 161/21 w dniu 7 czerwca 2021r. Sąd Okręgowy w Bydgoszczy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu oraz rozstrzygnął o kosztach procesu.

W sprzeciwie od powyższego nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany wskazał, że podmiot (...) sp. z o.o. świadczył usługi ochrony fizycznej obiektów, terenów, osób i mienia na rzecz (...) na podstawie umowy nr (...).(...) zawartej w dniu 19 lutego 2013r. Pozwany wskazał, że w załączniku nr 1 do tej umowy wskazany został zakres wykonywanych usług przez ww. podmiot na rzecz (...). W ocenie pozwanego, na mocy tychże zapisów, należy uznać, że wykonawca na podstawie umowy z dnia 19 lutego 2013r. zobowiązał się do świadczenia usług ochrony we wskazanych godzinach, miejscu i składzie, na co dzień, a nie zaś w czasie trwania imprez masowych takich jak ta z dnia 15 października 2015r. Ponadto pozwany powołał się na ustalenia zawarte w wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy o sygn. akt I C 701/16, a więc do twierdzenia, że firmie ochroniarskiej nie wskazano, że przedmiotowa impreza może mieć charakter imprezy masowej oraz żadnych bliższych informacji mogących podjęcie stosownych działań tejże firmie ochroniarskiej. Jednocześnie także pozwany podniósł, że ponosi on akcesoryjną odpowiedzialność za firmę ochroniarską w związku z umowami ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Jednakże w ocenie pozwanego taka odpowiedzialność po stronie firmy ochroniarskiej nie zaistniała, a tym samym pozwany zasadnie odmówił przyjęcia odpowiedzialności w sprawie.

W odpowiedzi na sprzeciw od nakazu zapłaty powód podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie. Powód zaznaczył także, że pozwany wdaje się w spór, nie zaprzecza zasadniczo żadnym faktom i twierdzeniom powoda. Powód wskazał, że pozwany podaje z jednej strony, iż ubezpieczony nie zobowiązywał się do świadczenia usług ochrony w czasie trwania imprez masowych, aby następnie dodać – przytaczając wyrok Sądu Okręgowego w Bydgoszczy o sygn. akt I C 701/16, że w istocie rzeczy ubezpieczony podjął się wykonania usługi polegającej na zabezpieczeniu imprezy. W ocenie powoda, pozwany nie zaprzeczył jednak, iż takie zlecenie wykonał i wykonywał je także w przeszłości. Powód zaznaczył, że – wbrew twierdzeniom pozwanego przytaczany fragment wyroku Sądu Okręgowego w żaden sposób nie oznacza, że ubezpieczony nie ponosił winy w zaistnieniu zdarzenia. W ocenie powoda ubezpieczony jest profesjonalistą w zakresie ochrony osób i mienia, który podjął się zapewnienia bezpieczeństwa uczestnikom, a więc ta okoliczność nie jest okolicznością zwalniającą a wręcz obciążającą ubezpieczonego. Zdaniem powoda brak działania firmy ochroniarskiej świadczy o jego winie. Powód wyjaśnił także, że postępowanie w sprawie I C 701/16 dotyczyło odpowiedzialności (...), zaś odpowiedzialność organizatora imprezy oraz firmy ochroniarskiej nie była przedmiotem tegoż postępowania. Jednocześnie powód wskazuje, że pozwany nie zaprzecza ponoszenie odpowiedzialności za zaistnienie zdarzenia, jednakże pomija fakt, iż A. Z. pracownik ubezpieczonego został skazany prawomocnie.

W piśmie z dnia 29 grudnia 2021r. pozwany podniósł, że pomimo, że postępowanie w sprawie I C 701/16 dotyczyło odpowiedzialności (...) istotnym jest to, iż stwierdzono, że (...) nie podał firmie ochroniarskiej informacji na temat masowego charakteru imprezy, ani żadnych bliższych informacji o imprezie, umożliwiających podjęcie stosownych działań firmie. W ocenie pozwanego ta okoliczność prowadzi do wniosku, że pracownicy ochrony nie mieli możliwości przygotowania się w niezbędny sposób do ochrony tak dużej imprezy, a na zdarzenia jakie miały miejsce musieli reagować na bieżąco.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Powód – (...) S.A. V. (...) z siedzibą w W. , na dzień zdarzenia z dnia 15 października 2015r., w którym doszło do śmierci poszkodowanej P. T. (1) podczas imprezy (...) organizowanej przez samorząd studencki, udzielał ochrony ubezpieczeniowej w ramach m in. ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (...) w B. na podstawie umowy ubezpieczenia potwierdzonego polisą typu (...) nr (...) z okresem ubezpieczenia od dnia 15 maja 2015r. do dnia 14 maja 2016r. Zaś na dzień owego zdarzenia pozwany - (...) w W. udzielał ochrony ubezpieczeniowej w zakresie odpowiedzialności cywilnej (...) w W., potwierdzoną polisą nr (...).

(dowód : polisa (...) nr (...) – k. 75 -75 v akt, polisa nr (...) – k. 76-77 akt, dokumenty na płycie CD – k. 102 akt)

W dniu zdarzenia tj. dniu 15 października 2015r. na terenie (...) w B. odbyła się impreza dla studentów uczelni pod nazwą (...) , organizowana przez samorząd studencki tj. (...) w B. za zgodą władz uczelni. Ochronę tej imprezy świadczyła(...)

Impreza była szeroko reklamowana. Na przedmiotową imprezę przyszło około 1200 osób. Czas oczekiwania do wejścia wynosił od 20 do 40 minut. Impreza była biletowana.

W wyniku zgromadzenia zbyt dużej liczby uczestników oraz licznych zaniedbań organizacyjnych doszło do wybuchu paniki, w efekcie którego śmierć poniosło troje studentów, a kilkunastu zostało rannych. Jedną z osób, która zmarła była P. T. (1).

(dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 10 grudnia 2019 r. wydany w sprawie o sygn. akt III K 184/16 wraz z uzasadnieniem : k. 2242-2247 oraz k. 2252-2277 akt III K 184/16 , wyrok Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 25 marca 2019r. o sygn. akt I C 701/16 wraz z uzasadnieniem – k. 21 – 36 akt, wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 14 lutego 2020r. w sprawie o sygn. akt V ACa 418/19 wraz z uzasadnieniem – k. 37 – 44 akt )

W wyniku prowadzonego śledztwa i postępowania karnego odnośnie tego zdarzenia doszło do prawomocnego skazania przez Sąd Okręgowy w Bydgoszczy w dniu 10 grudnia 2019r. osób odpowiedzialnych za organizację imprezy (...) tj. piastującego w tamtym okresie funkcję (...) A. B. (2), który wydał zgodę na organizację imprezy , A. Z. - pracownika (...) kierującego ochroną w momencie zdarzenia oraz E. Ż. - przedstawicielki samorządu studenckiego organizującego imprezę. W szczególności A. Z. został uznany za winnego tego, że będąc wyznaczony na kierownika jednostki ochrony imprezy (...) zorganizowanej bez zachowania wymogów ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych , nie zachował zasad ostrożności i podjął się ochrony oraz nadzoru nad pracą przydzielonych mu służb porządkowych oraz informacyjnych w okolicznościach szczególnie niebezpiecznych , chociaż na podstawie ilości uczestników mógł i powinien przewidzieć , że jest to impreza masowa i poprzez liczne zaniedbania wskazane w wyroku przyczynił się do powstania sytuacji niebezpiecznej dla życia i zdrowia wielu osób opisanej w powyższym wyroku w wyniku czego śmierć poniosło troje studentów w tym P. T. (1), tj. przestępstwa z art. 165 § 2 i 4 kk.

(dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 10 grudnia 2019 r. , sygn. akt III K 184/16 wraz z uzasadnieniem k. 2242-2247 oraz k. 2252-2277 akt III K 184/16, wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 28 grudnia 2020 r. o sygn. akt II AKa 84/20 wraz z uzasadnieniem : k. 2415,2416 oraz k. 2436 do k. 2482 akt III K 184/16 )

Z roszczeniami cywilnymi w stosunku do uczelni wystąpiła m. in. rodzina P. T. (1). W postępowaniu cywilnym toczącym się z udziałem m.in.(...). jako interwenienta ubocznego - Sąd Okręgowy w Bydgoszczy wyrokiem z dnia 25 marca 2019r., I C 701/16 częściowo uwzględnił roszczenia członków rodziny zmarłej P. T. (1) z tytułu zadośćuczynienia , zasądzając kwoty : 180.000 zł dla M. T., 120.000 zł dla P. T. (2), po 60.000 zł dla K. N. (2) i W. R.. Sąd Apelacyjny w Gdańsku wyrokiem z dnia 14 lutego 2020r. w sprawie o sygn. akt V ACa 418/19 oddalił apelację pozwanego (...).

(dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 25 marca 2019r. o sygn. akt I C 701/16 wraz z uzasadnieniem – k. 21 – 36 akt, wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 14 lutego 2020r. w sprawie o sygn. akt V ACa 418/19 wraz z uzasadnieniem – k. 37 – 44 akt, dokumenty na płycie CD – k. 102 akt)

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy w uzasadnieniu powyższego wyroku z dnia 25 marca 2019r., I C 701/16 wskazał, że wadliwie wydana zgoda rektora (...) na zorganizowanie imprezy studenckiej pozostawała w związku przyczynowym ze śmiercią P. T. (1).

Jednakże rozważania Sądu Okręgowego w Bydgoszczy w sprawie o sygn. akt I C 701/16 ograniczały się do oceny odpowiedzialności uczelni i jej organów, albowiem odpowiedzialność organizatora imprezy jak i firmy ochroniarskiej nie była przedmiotem tego. postępowania.

(okoliczności bezsporne, a ponadto dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 25 marca 2019r. o sygn. akt I C 701/16 wraz z uzasadnieniem – k. 21 – 36 akt, wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 14 lutego 2020r. w sprawie o sygn. akt V ACa 418/19 wraz z uzasadnieniem – k. 37 – 44 akt )

Na podstawie umowy nr (...).24- (...) z dnia 19 lutego 2013r. zawartej z (...) B., (...) W. świadczyła usługi ochrony fizycznej obiektów, terenów, osób i mienia, z interwencją wyspecjalizowanej załogi oraz usługi portierskie, których zakres opisywał załącznik nr 1, stanowiący integralną część przedmiotowej umowy (§1 umowy).

(dowód: umowa nr (...).(...) w dniu 19 lutego 2013r. – k. 78 – 79 v akt, załącznik nr 1 do umowy – k. 80 akt, dokumenty na płycie CD- k. 102 akt)

Również Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia, stanowiła integralną część umowy nr (...) (...) z dnia 19 lutego 2013r. Zaś, w myśl pkt III. 8 SIWZ, podstawowymi wymaganiami w zakresie ochrony obiektów i terenów przyległych było:

- zapewnienie porządku na terenie nieruchomości chronionej,

- wykonywanie obchodów chronionej lokalizacji – obiektów, terenu min. co trzy godziny,

- w przypadku próby dokonania przestępstwa lub jego zaistnienia, uruchomianie systemu powiadomienia,

- wprowadzanie obserwacji osób wchodzących i wychodzących z obiektu,

- kontrola osób pobierających i zdających klucze do pomieszczeń biurowych,

- prowadzenie wymaganej dokumentacji oraz przechowywanie i ewidencjonowanie kluczy pomieszczeń biurowych, magazynowych i innych,

- wydanie kluczy do obiektu lub pomieszczenia po godzinie 22.00 wymaga kontroli, pisemnej zgody Kanclerza lub Kierownika Jednostki Organizacyjnej,

- ochrona i prowadzenie szatni w obiekcie (...) przy ul. (...) w F.,

- reagowanie na sygnał o zagrożeniu pożarem,

- w przypadku pożaru przystąpienie do realizacji postanowień zawartych w instrukcji pożarowej, ale pod warunkiem nieprzerwanego wykonywania czynności ochronnych,

- współdziałanie z pracownikami grupy interwencyjnej i policji w sytuacjach nadzwyczajnych,

- podejmowanie czynności interwencyjnych w każdym przypadku wystąpienia zagrożenia,

- niedopuszczenie do popełnienia przestępstwa lub wykroczenia na strzeżonym obiekcie,

- po zakończeniu pracy w uczelni sprawdzanie wszystkich wyjść i wejść oraz pomieszczeń mając na uwadze prawidłowe zabezpieczenie obiektu oraz przepisy p. poż., sprawdzenie czy na terenie obiektu nie pozostały osoby nieupoważnione,

- wyłącznie zbędnego oświetlenia obiektów,

- powiadamianie wskazanych pracowników zamawiającego o zauważonych awariach,

- umożliwienie 24 h/ dobę wjazdu i wyjazdu pojazdów parkujących i posiadających garaż na teren obiektu (...),

- prowadzenie dziennika przebiegu służby, godziny rozpoczęcia. Przejęcia/ zdania służby jej przebiegu, zdarzeń, nieprawidłowości itp.,

- ochrona urządzeń łączności przed osobami nieuprawnionymi,

- obserwacja monitoringu z kamer zamawiającego i reagowanie na ewentualne zagrożenia,

- ochrona fizyczna będzie wspomagana przyjazdami kontrolnymi załóg patrolowych według zleconego harmonogramu,

- informuje wskazane osoby funkcyjne (...) o sytuacjach nadzwyczajnych np. zaistnienie pożaru, informacja o podłużeniu ładunku wybuchowego.

(dowód: Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia – k. 81 – 87 akt)

Ochrona imprezy, która odbyła się w dniu 15 października 2015r. była dodatkowym zadaniem (...), zleconym przez(...) w B. w odrębnym zamówieniu. Nie została na tę okoliczność sporządzona odrębna umowa na piśmie, a jedynie porozumienie w drodze elektronicznej i ustnej. (...). podjęła się ochrony tejże imprezy, za odrębne wynagrodzenie.

(dowód: umowa o ochronę oraz specyfikacją będącą załącznikiem do umowy - akta sprawy III K 184/16 – k. 69 -74 akt oraz k. 155 -157 akt, mailowe zlecenie na ochronę imprezy Start Party odbywającej się w dniach 14- 15 października 2015r. – akta sprawy III K 184/16 – k. 68-69 akt, wyrok Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 25 marca 2019r. o sygn. akt I C 701/16 – k. 21 – 36 akt, wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 14 lutego 2020r. w sprawie o sygn. akt V ACa 418/19 – k. 37 – 44 akt, dokumenty na płycie CD – k. 102 akt, opinia biegłego – k. 47 – 66 akt sprawy karnej toczącej się przed Sądem Okręgowym w Bydgoszczy w sprawie o sygn. akt III K 184/16)

Do powstania tragicznego wydarzenia przyczyniły się w głównej mierze kardynalne i niczym nie wytłumaczalne błędy i zaniedbania w realizacji ochrony przez firmę świadczącą tę usługę:

- ochrona nie była przygotowana do sprawowania swej funkcji,

- nie przeprowadzono odprawy, nie zapoznano się ze specyfiką terenu imprezy, nie określono zadań związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa osobom na imprezie,

- pracowników tylko rozstawiono, brak łączności i możliwości szybkiej reakcji na zdarzenia jakie mogły przecież się zdarzyć,

- osoba wyznaczona do kierowania zespołem ochrony nie wypełniała tej funkcji,

- ochrona nie zareagowała na tlące się niebezpieczeństwo, ignorowano wręcz wskazania innych osób w tym studentów, nie monitorowano/ obserwowano sytuacji w miejscu zdarzenia,

- dowodzący ochroną nie przeciwstawił się „założeniom ochrony”, jakie wytyczył samorząd studencki, nie zareagował na to,

- istotne znaczenie miało ograniczenie komunikacji pomiędzy budynkami 3.1. a 2.1. tylko do łącznika, nie reagowanie ochrony na zakłócenia w komunikacji, co miało istotne znaczenie dla bezpieczeństwa zgromadzonych tam osób,

- ochrona nie zapewniła bezpieczeństwa osobom na imprezie do czego była zobowiązana.

(dowód: opinia biegłego sporządzona w sprawie toczącej się przed Sądem Okręgowym w Bydgoszczy pod sygn. akt III K 184/16 – k. 47 – 66 akt)

(...). już wcześniej, za odrębnym wynagrodzeniem ochraniała imprezy masowe odbywające się na terenie (...) w B..

(...) nie podał firmie ochroniarskiej żadnych bliższych informacji o imprezie, zlecenia udzielono tydzień przed imprezą. Całe przygotowania do ochrony imprezy przeprowadzone zostały bezpośrednio przed jej rozpoczęciem.

(dowód:wyrok Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 25 marca 2019r. o sygn. akt I C 701/16 wraz z uzasadnieniem – k. 21 – 36 akt, wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 14 lutego 2020r. w sprawie o sygn. akt V ACa 418/19 wraz z uzasadnieniem – k. 37 – 44 akt, opinia biegłego wydana w sprawie toczącego się przed Sądem Okręgowym w Bydgoszczy o sygn. akt III K 184/16 k. 47 – 66 akt, wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku o sygn. akt II AKa 84/20 wraz z uzasadnieniem : k. 2415,2416 oraz k. 2436 do k. 2482 akt III K 184/16 , zeznania świadka J. J. (2) – k. 191-193 )

Pozwany już wcześniej ochraniał podobne imprezy na uczelni , a zatem znał ich specyfikę. Mimo tego kierujący ochroną nie przeciwstawił się „założeniom ochrony”, jakie wytyczył samorząd studencki, nie zareagował na to i ostatecznie podjął się ochrony tejże imprezy, za odrębne wynagrodzenie. Tragedii , do której doszło , można było zapobiec w łatwy sposób, w szczególności poprzez zorganizowanie jednokierunkowego ruchu łącznikiem pomiędzy obiektami , w których odbywała się impreza i następnie pokierowanie tym ruchem. Infrastruktura budynku umożliwiała takie rozwiązanie.

(dowód: opinia biegłego , k. 47 – 66 akt sprawy toczącej się przed Sądem Okręgowym w Bydgoszczy o sygn. akt III K 184/16 )

Ubezpieczony (...) wskutek wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 14 lutego 2020r. wypłacił na rzecz rodziny P. T. (1): kwotę 180.000 zł dla M. T., kwotę 120.000 zł dla P. T. (2) oraz kwoty po 60.000 zł dla K. N. (2) i W. R. wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 9 lutego 2016r. do dnia 22 lutego 2020r.

(dowód: wyrok Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 25 marca 2019r. o sygn. akt I C 701/16 wraz z uzasadnieniem – k. 21 – 36 akt, wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 14 lutego 2020r. w sprawie o sygn. akt V ACa 418/19 wraz z uzasadnieniem – k. 37 – 44 akt )

Następnie powód, w myśl umowy ubezpieczenia łączącej z (...) dokonał refundacji na jego rzecz całości kwot zasądzonym ww. wyrokiem i faktycznie wypłaconych w kwocie 538.727,68 zł.

Powód przyjął , iż stopień zawinienia (...) za powstałe szkody w związku ze zdarzeniem z dnia 15 października 2015r. wynosi 50%. W związku z powyższymi okolicznościami powód pismem z dnia 4 maja 2020r. wezwał pozwanego do zapłaty , tytułem roszczeń regresowych , kwoty 269.363,84 zł w terminie 30 dni od dnia doręczenia wezwany.

W odpowiedzi na to, pozwany pismem z dnia 4 czerwca 2020r. wydał decyzję odmowną, informując jednocześnie o możliwości odwołania się od decyzji lub wniesienia powództwa. W konsekwencji tego, powód wniósł odwołanie w piśmie z dnia 23 czerwca 2020r., jednakże pozwany podtrzymał swoją pierwotną decyzję pismem z dnia 16 lipca 2020r.

Dochodzone pozwem kwoty stanowią połowę należności głównej i odsetkowej wypłaconej na rzecz poszkodowanego P. T. (2) tj. kwotę 76.961,10 zł, na którą składa się refundacja kwoty 60.000 zł należności głównej oraz odsetek ustawowych za opóźnienie od dnia 9 lutego 2016r. do dnia 22 lutego 2020r. w wysokości 16. 961,10 zł.

(dowód: bezsporne a ponadto pismo z dnia 23 czerwca 2020r. – k. 67 -68 akt, pismo z dnia 4 maja 2020r. – k. 69 -72 akt, pismo z dnia 16 lipca 2020r. – k. 73- 73v akt , pismo z 4 czerwca 2020 r. : k. 74 akt )

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dowodów z dokumentów przedstawionych przez strony, które nie budziły wątpliwości Sądu co do swej autentyczności, dokumentów urzędowych w postaci wyroków wraz z uzasadnieniami znajdujących się w aktach III K 184/16 odpisów wyroków z uzasadnieniami ze sprawy I C 708/16 a także częściowo na podstawie zeznań świadka J. J. (2). Jego zeznania częściowo należało uznać za niewiarygodne co do okoliczności , iż pozwany podjął się tylko ochrony mienia o czym poinformował uczelnię , czemu przeczą chociażby ustalenia SO w Bydgoszczy poczynione w sprawie karnej II 184/16 , gdzie pracownika pozwanej spółki A. Z. uznano za winnego m. in. tego , iż podjął się ochrony imprezy , chociaż mógł i powinien przewidzieć , iż jest to impreza masowa. Powyższe ustalenia zawarte w prawomocnym wyroku wiążą sąd w niniejszej sprawie , zgodnie z art. 11 kpc. Ponadto gdyby pozwany informował organizatorów , że może podjąć się tylko ochrony mienia , uczelnia zapewne zwróciłaby się do innego podmiotu celem zapewnienia usług z zakresu ochrony. Zeznania świadka w tej części należało uznać za jego subiektywny pogląd , tym bardziej , że sam zeznał , iż jako prezes spółki nie zajmował się bezpośrednio organizacją ochrony imprezy , co należało do pracowników z oddziału w B.. Trudno zatem aby miał szczegółową wiedzę w tej sprawie

Podstawę ustaleń stanowiła ponadto ( zgodnie z art. 278 ¹ k.p.c. ) opinia biegłego z zakresu ochrony osób, mienia i bezpieczeństwa imprez masowych sporządzonej w toku postępowania karnego toczącego się przez Sądem Okręgowym w Bydgoszczy w sprawie o sygn. akt III K 184/16 (zob. k. 47 – 66 akt). Opinię tą Sąd uznał za dowód przydatny i szczególnie wartościowy z uwagi na wysoką moc dowodową. W ocenie Sądu biegły swoje konkluzje oparł na podstawie wiedzy i doświadczenia zawodowego. Ponadto biegły w sposób przekonujący i nie budzący zastrzeżeń wskazał przesłanki, które doprowadziły go do końcowych wniosków. Co więcej Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że przedmiotowa opinia miała kluczowe znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy, gdyż wskazywała na przyczyny i przebieg zdarzenia z dnia 15 października 2015r. – a co za tym idzie pozwoliła na ustalenie czy firma ochroniarska ponosiła odpowiedzialność za zdarzenie z dnia 15 października 2015r.Godzi się także zauważyć, że ta opinia była znana obu stronom procesu, albowiem powód wprost się na nią powoływał, zaś pozwany nie zakwestionował tej opinii oraz nie wnosił o przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego na wskazane wyżej okoliczności. Wobec tego, prawdziwość, przydatność i wartość opinii nie budziły żadnych wątpliwości.

Jednocześnie podkreślić należy, że przy ocenie zebranego w sprawie materiału dowodowego Sąd Okręgowy miał na uwadze treść art. 233 § 1 k.p.c., zgodnie, z którym Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

Przechodząc do merytorycznego rozważenia niniejszej sprawy wskazać trzeba, że okolicznością bezsporną jest to, że powód na dzień zdarzenia z dnia 15 października 2015r., w którym doszło do śmierci poszkodowanej P. T. (1) podczas imprezy (...) organizowanej przez samorząd studencki, udzielał ochrony ubezpieczeniowej w ramach m in. ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (...) w B. na podstawie umowy ubezpieczenia potwierdzonego polisą typu (...) nr (...) z okresem ubezpieczenia od dnia 15 maja 2015r. do dnia 14 maja 2016r. Zaś pozwany udzielał ochrony ubezpieczeniowej w zakresie odpowiedzialności cywilnej (...) w W., potwierdzoną polisą nr (...).

W ocenie Sądu Okręgowego bezsporne jest także to, zdarzenie z dnia 15 października 2015r. nastąpiło w wyniku zgromadzenia zbyt dużej liczby uczestników oraz zaniedbań organizacyjnych doszło do wybuchu paniki, w efekcie którego śmierć poniosło troje studentów, a kilkunastu zostało rannych. Jedną z osób, która zmarła była P. T. (1). Okoliczność ta została ponadto prawomocnie przesądzona w wyroku SO w Bydgoszczy z dnia 10 grudnia 2019 , III K 184/16.

Natomiast kwestią sporną było ustalenie czy (...) w W., której pozwany udzielał ochrony ubezpieczeniowej w zakresie odpowiedzialności cywilnej, ponosi odpowiedzialność za to zdarzenie oraz ewentualnie w jakim stopniu – a co za tym idzie – czy żądanie powoda z tytułu należności regresowej w przedmiotowej sprawie jest uzasadnione.

Podstawowym zagadnieniem wymagającym rozstrzygnięcia jest to, czy firma ochroniarska (...) – co do zasady ponosi odpowiedzialność deliktową – za zdarzenie z dnia 15 października 2015r.

Odnosząc się do powyższego zagadnienia wskazać trzeba, że przepis art. 415 k.c. określa ogólną regułę dla odpowiedzialności za szkodę, do której doszło wskutek zdarzeń nazywanych czynami niedozwolonymi (odpowiedzialność deliktowa) . Podstawowe znaczenie dla stosowania art. 415 k.c. ma określenie zdarzenia, za które podmiotowi przypisywana jest odpowiedzialność (czyn sprawcy), oraz jakie okoliczności pozwalają albo uniemożliwiają uznanie go za czyn zawiniony. Czynem tym może być działanie, jak i zaniechanie. Obecnie dominuje stanowisko wskazujące dwa znamiona czynu - przedmiotową i podmiotową niewłaściwość postępowania - i ograniczające pojęcie winy do elementu kwalifikującego zachowanie szkodzące wyłącznie z uwagi na cechy podmiotowe sprawcy (wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 20 marca 2014r., I ACa 843/13, LEX nr 1495978).

Do przesłanek odpowiedzialności deliktowej należą: zdarzenie, z którym system prawny wiąże odpowiedzialność na określonej zasadzie, oraz szkoda i związek przyczynowy między owym zdarzeniem a szkodą. Przy ustalaniu odpowiedzialności z tytułu czynów niedozwolonych znajdują zastosowanie przepisy ogólne dotyczące związku przyczynowego, szkody i sposobów jej naprawienia tj. art. 361-363 k.c. (wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 2 marca 2017r., I ACa 122/17, LEX nr 2468000).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy Sąd - patrząc przez pryzmat zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności prawomocnego wyroku wydanego w sprawie karnej o sygn. akt III K 184/16, oraz zawartej w nich opinii biegłego (zob. k. 47 – 66 akt) uznał, że firma ochroniarska ponosi odpowiedzialność deliktową za zdarzenie z dnia 15 października 2015r.

W zakresie powyższego, w pierwszym rządzie należy wskazać, że wyrokiem karnym w sprawie o sygn. akt III K 184/16 kierujący ochroną w dniu zdarzenia – A. Z., był jedną z trzech osób, które skazano w tej sprawie. Tymczasem powyższa okoliczność zdaniem Sądu zdaje się umykać pozwanemu. Należy także zaakcentować, jak wyżej wskazano w uzasadnieniu , że sąd karny prawomocnie ustalił , że kierownik ochrony podjął się nadzoru i kierownictwa działem ochrony podczas imprezy bez zachowania wymogów przewidzianych w ustawie o bezpieczeństwie imprez masowych, nie zapewniając przy tym dostatecznych warunków bezpieczeństwa osobistego uczestników tej imprezy, przez co przyczynił się do powstania sytuacji niebezpiecznej dla życia i zdrowia wielu osób, czego skutkiem była śmierć trzech osób. Powyższe ustalenia wiążą sąd , zgodnie z art. 11 kpc.

Co więcej w tychże aktach sprawy karnej, znajduje się opinia biegłego z zakresu ochrony osób, mienia i bezpieczeństwa imprez masowych (zob. k. 47-66 akt), a która to została przedłożona przez powoda w sprawie niniejszej – która to w ocenie Sądu Okręgowego ma kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy.

Otóż, w omawianej powyżej opinii biegły w sposób dostateczny wyjaśnił oraz wskazał na konkretne i precyzyjne przyczyny wystąpienia zdarzenia z dnia 15 października 2015r. Ponadto Sąd zwrócił uwagę, że jednoznacznie z opinii tej wypływa wniosek, iż za kardynalną przyczynę zaistnienia zdarzenia uznał brak odpowiednich działań ochrony.

Należy zaakcentować, że z opinii tej wprost wynikają błędne działania firmy ochroniarskiej polegające na tym, iż:

- ochrona nie była przygotowana do sprawowania swej funkcji,

- nie przeprowadzono odprawy, nie zapoznano się ze specyfiką terenu imprezy, nie określono zadań związanych z zapewnieniem bezpieczeństwa osobom na imprezie,

- pracowników tylko rozstawiono, brak łączności i możliwości szybkiej reakcji na zdarzenia jakie mogły przecież się zdarzyć,

- osoba wyznaczona do kierowania zespołem ochrony nie wypełniała tej funkcji,

- ochrona nie zareagowała na tlące się niebezpieczeństwo, ignorowano wręcz wskazania innych osób w tym studentów, nie monitorowano/ obserwowano sytuacji w miejscu zdarzenia,

- dowodzący ochroną nie przeciwstawił się „założeniom ochrony”, jakie wytyczył samorząd studencki i nie zareagował na nie ,

- istotne znaczenie miało ograniczenie komunikacji pomiędzy budynkami 3.1. a 2.1. tylko do łącznika, nie reagowanie ochrony na zakłócenia w komunikacji, co miało istotne znaczenie dla bezpieczeństwa zgromadzonych tam osób,

- ochrona nie zapewniła bezpieczeństwa osobom na imprezie do czego była zobowiązana.

Zdaniem Sądu Okręgowego powyższe wnioski zawarte w opinii biegłego dobitnie świadczą o tym, że (...) ponosi odpowiedzialność deliktową za przedmiotowe zdarzenie. Przy czym Sąd Okręgowy nie utracił z pola widzenia okoliczności, że przecież pozwany – reprezentowany z resztą przez profesjonalnego pełnomocnika w sprawie niniejszej – zapoznał się z przedmiotową opinią biegłego, która została załączona do pozwu przez powoda, jednakże w żaden sposób jej nie zanegował. Pozwany, oprócz braku zanegowania ww. opinii biegłego, nie wnosił także o przeprowadzenie dowodu z innego biegłego, aby udowodnić swoje podnoszone twierdzenia.

W ocenie Sądu Okręgowego argumentacja pozwanego, co do twierdzenia, że po stronie firmy ochroniarskiej nie zaistniała taka odpowiedzialność jest chybiona. Co więcej twierdzenia pozwanego co do tego, że taka okoliczność wynikać ma z wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 25 marca 2019r. w sprawie o sygn. akt I C 701/16 oraz wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 14 lutego 2020r. o sygn. akt V ACa 418/19 – są zbyt daleko idące.

W świetle powyższego, należy zaznaczyć, że Sąd w niniejszej sprawie jest świadomy tego, że Sąd w sprawie o sygn. akt I C 701/16 oraz wyroku Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 14 lutego 2020r. o sygn. akt V ACa 418/19 wskazał, że:
(...) nie podał firmie ochroniarskiej, że przedmiotowa impreza ma charakter imprezy masowej, nie podał żadnych bliższych informacji o imprezie, które umożliwiły by podjęcie stosownych działań firmie. Całe przygotowania do ochrony imprezy przeprowadzone zostały bezpośrednio przed jej rozpoczęciem. Zaś zakres czynności pracowników ochrony był ustalany przez Przewodniczącego Samorządu. W tej sytuacji pracownicy ochrony nie mieli możliwości przygotować się w niezbędny sposób do ochrony tak dużej imprezy, a na zdarzenia musieli reagować na bieżąco” ( wyrok Sądu Okręgowego w Bydgoszczy z dnia 25 marca 2019r. o sygn. akt I C 701/16 – k. 21 – 36 akt, wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 14 lutego 2020r. w sprawie o sygn. akt V ACa 418/19 – k. 37 – 44 akt.). Jednakże pozwanemu zdaje się umykać okoliczność, że postępowanie w sprawie IC 701/16 dotyczyło odpowiedzialności (...), zaś odpowiedzialność firmy ochroniarskiej nie była przedmiotem owego postępowania. W tym postępowaniu firma ochroniarska była jedynie interwenientem ubocznym w związku z powyższym sąd w niniejszej sprawie nie jest związany ustaleniami zawartymi w uzasadnieniu wyroku , który nie dotyczył bezpośrednio (...)

W świetle powyższych twierdzeń jeszcze raz należy zaakcentować, że uznanie odpowiedzialności deliktowej ma swoje oparcie przede wszystkim w wyrokach karnych oraz opinii biegłego, która została sporządzona w toku powyższego postępowania karnego, a która to przecież nie została zakwestionowana i podważona w żaden sposób przez pozwanego w sprawie niniejszej.

W tym miejscu wskazać trzeba, że (...) sp. z o.o. już wcześniej, za odrębnym wynagrodzeniem ochraniała imprezy masowe odbywające się na terenie (...) w B. , czemu pozwany nie zaprzeczył. Wobec tego patrząc , firma ochroniarska mogła odmówić ochrony tej imprezy , gdyż powinna była mieć świadomość , iż będzie ona miała charakter imprezy masowej. Ponadto już w trakcie tej imprezy można było bez problemu stwierdzić, że ilość uczestników przekracza dopuszczalną dla imprezy niemasowej. Nic nie stało na przeszkodzie by celem zapewnienia bezpieczeństwa imprezy, przerwać ją, a tym samym uniknąć sytuacji niebezpiecznej. Można było także wprowadzić , jak wskazał biegły w sprawie karnej , jednokierunkowy ruch łącznikiem pomiędzy obiektami , w których odbywała się impreza i następnie pokierować tym ruchem , co nie wymagałby nadzwyczajnego wysiłku organizacyjnego. W ocenie Sądu pomimo zaistnienia przesłanek imprezy masowej , podjęto się jednak jej ochrony i nadzoru bez zapewnienia odpowiedniej ilości pracowników ochrony w stosunku do ilości uczestników, odpowiedniego ich rozmieszczenia, łączności, nie reagując właściwie na stan zagęszczenia nie zważając na to, że została ona zorganizowana wbrew przepisom ustawy o bezpieczeństwie imprez masowych – i to w okolicznościach, które niewątpliwie były szczególnie niebezpieczne,. W ocenie Sądu sam fakt nie przekazania(...) należytych informacji ze strony organizatora nie zwalniał firmy ochroniarskiej z prawidłowego i należytego wykonywania swoich obowiązków jako podmiotu będącego profesjonalistą w tej branży , biorąc pod uwagę podwyższony miernik staranności wynikający z art. 355 § 2 kc.

Ponadto, zdaniem Sądu nie można utracić z pola widzenia, że także Sąd Apelacyjny w Gdańsku w uzasadnieniu wyroku w sprawie II AKa 84/16 (zob. k. 2472 akt sprawy II AKa 84/16) wskazał również, że kierujący ochroną nie zachował zasad ostrożności, albowiem brak było po jego stronie jako szefa ochrony, skutecznych reakcji na pojawiające się sytuacje niebezpieczne lub do takich prowadzące.

Reasumując powyższe rozważania Sąd Okręgowy doszedł do przekonania, że powyższe opisane powyżej okoliczności świadczą o odpowiedzialności deliktowe (...)

Niezależnie od powyższych rozważań dotyczących odpowiedzialności deliktowej, w ocenie Sądu Okręgowego w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia także z odpowiedzialnością kontraktową na podstawie art. 471 k.c. Albowiem nie ulegało wątpliwości Sądu Okręgowego, że firma ochroniarska na podstawie dodatkowej umowy miała zajmować się także ochroną imprez odbywających się na terenie uczelni.

Zgodnie z art. 471 k.c. dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

Należy podkreślić, że odszkodowanie za nienależyte wykonanie umowy, dochodzone na podstawie art. 471 k.c., jest świadczeniem mającym powetować szkodę spowodowaną niewłaściwym działaniem bądź zaniechaniem dłużnika. Jest to roszczenie o innym charakterze niż roszczenie o wykonanie umowy. Ma na celu wyrównanie uszczerbku wywołanego nieprawidłowym zachowaniem kontrahenta, a nie wymuszenie na nim wykonania zobowiązania zgodnie z treścią umowy (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 kwietnia 2008 r., V CSK 515/07, LEX nr 395257).

Co więcej, odpowiedzialność na podstawie art. 471 k.c. wymaga spełnienia przesłanek, jakimi są: szkoda, niewykonanie lub nienależyte wykonanie istniejącego zobowiązania, związek przyczynowy między niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązania a szkodą, która musi być następstwem okoliczności, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność (wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 7 lutego 2020r., I AGa 107/19, LEX nr 2960999).

Nie ma zatem wątpliwości, że istota normy zawartej w art. 471 k.c. wyraża się jedynie wykorzystaniem konstrukcji winy domniemanej, czego nie można identyfikować z istnieniem domniemania istnienia przesłanek kontraktowej odpowiedzialności odszkodowawczej, których udowodnienie musi nastąpić zgodnie z regułą art. 6 k.c. Istnienie zobowiązania oraz to że na dłużniku ciążył określony obowiązek musi zatem wykazać wierzyciel (por.m.in. uchwała Sądu Najwyższego z dnia 25 czerwca 1973 r., III CZP 32/73, OSPiKA 1974, nr 7-8, poz. 153 oraz wyroki Sądu Najwyższego z dnia 19 grudnia 1997 r., II CKN 531/97, niepubl., z dnia 5 grudnia 1998 r., III CKN 360/97, niepubl., i z dnia 22 stycznia 2010 r., V CNP 52/09, niepubl.).

W ocenie Sądu Okręgowego słusznie wskazuje się w orzecznictwie, iż przepis art. 471 k.c. zawiera domniemanie, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązana nastąpiło na skutek okoliczności, za które dłużnik ponosi odpowiedzialność, oznacza to, że obowiązkiem dowodowym strony wywodzącej swoje uprawnienia z art. 471 k.c. jest wykazanie, że nastąpiło niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania i że spowodowało ono - w ramach adekwatnego związku przyczynowego - szkodę, która powinna zostać naprawiona. Odpowiedzialność dłużnika w takim wypadku jest objęta domniemaniem, wobec czego dłużnik chcąc się od tej odpowiedzialności uwolnić, musi dowieść, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania jest następstwem okoliczności, za które odpowiedzialności nie ponosi (wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 9 lipca 2019r., VII AGa 1291/18, LEX nr 3029156).

W świetle powyższych rozważań, zdaniem Sądu Okręgowego nie można zgodzić się z twierdzeniem pozwanego, że firma ochroniarska nie zobowiązywała się do świadczenia usług ochrony w czasie trwania przedmiotowej imprezy w dniu 15 października 2015r.

W ocenie Sądu Okręgowego powyższe twierdzenie, po pierwsze stoi w sprzeczności z zebranym w sprawie materiałem dowodowym, a w szczególności : z umowy o ochronę oraz specyfikacją będącą załącznikiem do umowy (zob. akta sprawy III K 184/16 – k. 69 -74 akt oraz k. 155 -157 akt) , mailowego zlecenia na ochronę imprezy Start Party odbywającej się w dniach 14- 15 października 2015r. (zob. akta sprawy III K 184/16 –k. 68-69 akt). Zatem jak zauważyć można – wbrew twierdzeniom pozwanego- z powołanego powyżej materiału dowodowego wynika, że ochrona imprezy była dodatkowym zadaniem firmy ochroniarskiej, zleconym przez uczelnię.

Zaś po drugie, pozwany jest bardzo niekonsekwentny w tym twierdzeniu. Albowiem z jednej strony wskazuje, że nie ochraniał imprezy masowej, a następnie powołuje się na uzasadnienie wyroku Sądu Okręgowego w Bydgoszczy I C 701/16 (zob. k. 26v akt), w którym ustalono przecież jednoznacznie, iż: „(...) ma umowę z (...) na ochronę obiektów uczelni, w ramach tej umowy jednak za odrębnym wynagrodzeniem ochrania ona imprezy odbywające się na terenie (...) co podobnie było w tym przypadku”.

Mając powyższe okoliczności na względzie, Sąd Okręgowy uznał, że skoro firma ochroniarska podjęła się ochrony imprezy co zresztą już wcześniej ustalono – to wówczas jako profesjonalista powinien był wykonywać swoje obowiązki z należytą starannością. Natomiast, jak wynika z analizy zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności z opinii biegłego (której pozwany w żaden sposób nie zanegował), że właśnie tej staranności po stronie firmy ochroniarskiej niewątpliwie zabrakło.

Godzi się zauważyć, iż na dłużnika przerzucony został obowiązek wykazania, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania nastąpiło na skutek okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Z reguły oznacza to konieczność wykazania, że taka sytuacja wystąpiła, jako skutek zdarzeń niezawinionych przez dłużnika (wyrok Sądu Apelacyjnego w Szczecinie z dnia 13 lutego 2019 r., I ACa 518/18, LEX nr 2668123).

Tymczasem, zdaniem Sądu Okręgowego pozwany nie sprostał ciążącemu na nim obowiązkowi i nie zdołał wykazać, że nienależyte wykonanie umowy ochrony na skutek okoliczności za które odpowiedzialności nie ponosi. W tym zakresie podnieść trzeba, że pozwany w toku postępowania nie odniósł się ani nie zanegował wniosków płynących z opinii biegłego. Co więcej, pozwany reprezentowany zresztą przez profesjonalnego pełnomocnika nie wniósł o przeprowadzenie dowodu z innego biegłego, aby uzasadnić swoje stanowisko w tej sprawie. Jednocześnie Sąd Okręgowy zwraca uwagę, że analiza stanowiska pozwanego pozwala na przyjęcie, że pozwany w istocie rzeczy – jedynie ogólnikowo i bez żadnych dowodów twierdzi, że nie zawierał dodatkowej umowy na ochronę imprezy z dnia 15 października 2015r. Jednakże raz jeszcze Sąd Okręgowy akcentuje, iż twierdzenia te stoją w sprzeczności z całym materiałem dowodowym, o którym była mowa powyżej.

Należy zatem ostatecznie zważyć , iż powód wykazał , że (...). ponosi winę za zdarzenia , które miały miejsce w trakcie imprezy (...) w dniu 15 października 2015 r. W świetle zgromadzonego materiału dowodowego nie ulega także kwestii , iż zaniedbania i zaniechania ze strony owego podmiotu pozostawały w adekwatnym związku przyczynowym ze śmiercią 3 osób w tym P. T. (1) , co wynika jasno chociażby z wyroku sądu karnego zapadłego w sprawie III K 184/16. Niewątpliwym jest bowiem niestety , że normalnym następstwem sytuacji gdy olbrzymia liczba osób zacznie na siebie napierać i się tratować , może być śmierć bądź ciężkie uszkodzenie ciała którejś z tych osób , czego pozwany nie kwestionował. Sama zaś wysokość szkody pozostawała poza sporem.

Powód zatem udowodnił wszelki przesłanki odpowiedzialności (...) a w związku z tym odpowiedzialności pozwanego z tytułu ubezpieczenia OC na mocy ochrony ubezpieczeniowej udzielanej przez pozwanemu temu podmiotowi ( art. 822 § 1 i § 4 kc ).

Odnosząc się zaś do stopnia odpowiedzialności deliktowej(...) , a co za tym idzie odpowiedzialności pozwanego , należy zważyć , iż stosownie do art. 441 § 1 i 2 k.c., jeżeli kilka osób ponosi odpowiedzialność za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym, ich odpowiedzialność jest solidarna, zaś jeżeli szkoda była wynikiem działania lub zaniechania kilku osób, ten, kto szkodę naprawił, może żądać od pozostałych zwrotu odpowiedniej części zależnie od okoliczności, a zwłaszcza od winy danej osoby oraz od stopnia, w jakim przyczyniła się do powstania szkody.

Jednocześnie słusznie wskazuje się w orzecznictwie, że do przyjęcia solidarnej odpowiedzialności z art. 441 § 1 k.c. niezbędne jest zawsze kauzalne powiązanie między oznaczonymi osobami a jedną szkodą, jaka została wyrządzona. Brak tego warunku oznacza, że każdy z podmiotów będzie zobowiązany do naprawienia szkody wyłącznie w granicach adekwatnego związku przyczynowego. Jedność szkody jest oceniana z punktu widzenia poszkodowanego a jest traktowana jako jedna wówczas, gdy rezultat działania jest niepodzielny albo analiza związku przyczynowego wskazuje, że do jej powstania konieczne było współdziałanie kilku osób czy kilku czynników szkodzących (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 czerwca 2021r., V CSKP 84/21, LEX nr 3252356).

Zatem, odpowiedzialność solidarna na podstawie art. 441 k.c. ma miejsce także wówczas, gdy kilka osób, kilkoma czynami, stanowiącymi czyny niedozwolone, wyrządziło jedną szkodę czyli, gdy w sferze dóbr prawnie chronionych poszkodowanego nie można oznaczyć (wydzielić) uszczerbków wywołanych zachowaniami poszczególnych podmiotów (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 listopada 2019r., sygn. akt I CSK 479/18, LEX nr 2779939).

W realiach niniejszej sprawy, w ocenie Sądu Okręgowego taka sytuacja zachodzi w niniejszej sprawie. Otóż, jak wynika z zebranego w sprawie materiału dowodowego, a w szczególności z akt sprawy postępowania karnego toczącego się przed Sądem Okręgowym w Bydgoszczy o sygn. akt III K 184/16 odnoszącego się właśnie do zdarzenia z dnia 15 października 2015r. doszło do skazania wyrokiem karnym z dnia 10 grudnia 2019r. trzech osób: (...)– A. B. (3), kierującego ochroną w momencie zdarzenia – A. Z. ( pracownika pozwanej ) oraz przedstawiciela Samorządu Studenckiego – E. Ż..

Przechodząc dalej do omówienia przedmiotowej sprawy, należy odnieść się w tym miejscu do określenia rozmiaru roszczenia regresowego w przedmiotowej sprawie, która zdaniem powoda powinna była wynosić 50 %. Należy wskazać także, że powód zaznaczył, że odpowiedzialność (...) można ocenić na poziomie 10 %, zaś E. Ż. na 40 %.

Reguły określania wysokości regresu wskazane w art. 441 § 2–3 k.c. są inne niż w art. 376 k.c. W przeciwieństwie do art. 376 k.c., to nie stosunek wewnętrzny istniejący między dłużnikami wyznacza rozmiar regresu, ale zakres, w jakim każdy z dłużników odpowiada za swoje zachowanie. Na tle odpowiedzialności solidarnej za szkodę wyrządzoną czynem niedozwolonym, dłużników z reguły nie łączy żaden stosunek wewnętrzny, zatem nie istnieje najczęściej więź prawna, na podstawie której możliwe byłoby ustalanie wysokości kwoty z regresu. Porządek regresu wyznaczony jest w sposób ogólny przez art. 441 § 2–3 k.c., przepisy te zawierają tylko pewne dyrektywy dla sędziego (M. Fras, M. Habdas. Kodeks cywilny. Komentarz. Tom III. Zobowiązania część ogólna, Opublikowano: WKP 2018)

Wskazać trzeba także, że z literalnego brzmienia art. 441 § 2 k.c. wynika, że głównym czynnikiem , który z woli ustawodawcy należy brać pod uwagę przy określaniu rozmiaru roszczenia regresowego , jest stopień winy i przyczynienia się sprawców czynu niedozwolonego do powstania szkody . (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 16 maja 2018 r., I ACa 67/18, LEX nr 2537601).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy Sąd Okręgowy po przeanalizowaniu całości zebranego w sprawie materiału dowodowego uznał, że trzeba przyznać rację powodowi co do tego, że odpowiedzialność firmy ochroniarskiej należy ocenić na 50 %.

W ocenie Sądu Okręgowego o takim przyjęciu stopnia odpowiedzialności świadczy niewątpliwie opinia biegłego sporządzona w sprawie karnej (zob. k. 47 – 66 akt), choć wprawdzie wnioski z niej płynące nie wskazując wprost na wysokość stopnia odpowiedzialności, to jednak kompleksowa ocena jej treści wraz i innymi dowodami przedłożonymi w sprawie przez powoda tj. w szczególności akta spraw karnych o sygn. akt III K 184/16 oraz II AKa 84/20 pozwoliła na przyjęcie stopnia odpowiedzialności właśnie 50 %.

Mając na uwadze przedstawioną powyższej sekwencję zdarzeń oraz dokonując ich kompleksowej oceny przez pryzmat spornego zagadnienia w sprawie niniejszej Sąd Okręgowy uznał zatem, że (...), znając specyfikę imprez na (...), pomimo tego, że nie zostały im podane żadne szczegółowe informacje odnośnie przedmiotowej imprezy, to jednak kierujący ochroną nie przeciwstawił się „założeniom ochrony”, jakie wytyczył samorząd studencki, nie zareagował na to i ostatecznie podjął się ochrony tejże imprezy, za odrębne wynagrodzenie. S am pozwany- reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika - w sprzeciwie (zob. k. 99 – 100v akt) oraz w dalszym piśmie procesowym (zob. k. 130 akt), nie kwestionował w żaden sposób wskazanej wysokości odpowiedzialności tj. w 50 %. Godzi się także zauważyć, analizując stanowisko zaprezentowane w przedmiotowej sprawie opiera się tylko na ogólnikowych i lakonicznych twierdzeniach, które nie zostały poparte żadnymi dowodami. Powyższe okoliczności również, przemawiają w ocenie Sądu Okręgowego za tym, aby uznać odpowiedzialności pozwanego w wysokości 50 %.

Nie ulega zaś kwestii , iż na powoda – z dniem wypłaty odszkodowania na rzecz ubezpieczonego (...) kwoty w wysokości 120.000 zł wraz z odsetkami za okres od dnia 9 lutego 2016 r. do dnia 22 lutego 2020 r. ( wynikającymi z wyroku wydanego w sprawie I C 701/16 ) z tytułu kwoty zapłaconej przez (...) poszkodowanemu P. T. (2) – przeszło z mocy art. 828 § 1 kc roszczenie przeciwko osobie trzeciej odpowiedzialnej za szkodę , tj. przeciwko (...), któremu to podmiotowi ochronę w zakresie ubezpieczenia OC świadczył pozwany.

Mając powyższe okoliczności na względzie, Sąd Okręgowy – na podstawie art. 828 § 1 kc w zw. z art. 822 § 1 i § 4 kc , w zw. z art. 415 kc , art. 471 kc a także art. 441 § 2 kc -zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 76.961,10 zł stanowiącą połowę kwoty zrefundowanej (...) przez powoda z tytułu wypłaty dokonanej przez (...) na rzecz P. T. (2) ( 60.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 9 lutego 2016 r. do dnia 22 lutego 2020 r. ). Od powyższej kwoty zasądzono odsetki ustawowe za opóźnienie za okres od dnia 5 czerwca 2020 r. do dnia zapłaty – na podstawie art. 817 § 1 kc w zw. z art. 481 § 1 kc , biorąc pod uwagę , iż pozwany pozostawał w opóźnieniu po upływie 30 dni od dnia wezwania skierowanego przez powoda 4 maja 2020 r.

Na podstawie art. 98 § 1 kpc zasądzono na rzecz powoda kwotę 9.266 zł tytułem zwrotu kosztów procesu , na którą składają się : opłata od pozwu w wysokości 3.849 zł oraz koszty zastępstwa procesowego w wysokości 5.417 zł ( w tym 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa ).

Na mocy art. 84 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych zwrócono powodowi kwotę 750 zł tytułem niewykorzystanej zaliczki na wydatki.