Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII GCo 1399/22

POSTANOWIENIE

Dnia 7 lipca 2022 r.

Sąd Rejonowy w Bydgoszczy VIII Wydział Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący: Sędzia Tadeusz Górka

po rozpoznaniu w dniu 7 lipca 2022 r. w Bydgoszczy
na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w O.

z udziałem U. G.

o wydanie dalszego tytułu wykonawczego

postanawia:

oddalić wniosek

Sygn. akt VIII GCo 1399/22

UZASADNIENIE

Wierzyciel złożył wniosek o wydanie dalszego tytułu wykonawczego, obejmującego wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 19 grudnia 2019 r. sygn. akt VIII GC 2659/19 (wydany wobec A. G.) przeciwko dłużnicze U. G. celem wpisania hipoteki przymusowej na prawie własności nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Białymstoku IX Wydział Ksiąg wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw (...) oraz przyłączenia do egzekucji z nieruchomości dłużnika położonej w miejscowości T., dla której Sąd Rejonowy w Białymstoku IX Wydział Ksiąg wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw (...).

Pierwotny tytuł wykonawczy przedłożono Komornikowi Sądowemu przy Sądzie Rejonowym w Białymstoku Ł. W. w sprawie o sygn. Kmo 115/20- prowadzenie egzekucji z nieruchomości dla której Sąd Rejonowy w Białymstoku IX Wydział Ksiąg wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw (...).

Sąd wezwał pełnomocnika do podania na jakiej podstawie żąda drugiego tytułu wykonawczego wobec U. G. w celu wpisania hipoteki przymusowej i przyłączenia do egzekucji toczącej się z nieruchomości dłużnika mając na uwadze treść postanowienia Sądu Rejonowego w Bydgoszczy XII Wydział Cywilnego z dnia 2 grudnia 2020 roku (w sprawie XII Co 3934/20), z którego (pkt 1 postanowienia) wynika ograniczenie odpowiedzialności U. G. do przedsiębiorstwa wchodzącego w skład majątku wspólnego A. G. i U. G. (art. 787[1] kpc). Ponadto Sąd wezwał do wykazania, że nieruchomość dla której Sąd Rejonowy w Białymstoku prowadzi księgę wieczystą numer (...) (będącej w ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej A. G. i U. G.) wchodzi w skład przedsiębiorstwa (...) z uwagi na fakt, że odpowiedzialność U. G. (małżonki) jest ograniczona do przedsiębiorstwa wchodzącego w skład majątku wspólnego małżonków – w termin 7 dni pod rygorem zwrotu pisma i pod rygorem pominięcia spóźnionych dowodów i twierdzeń.

W odpowiedzi pełnomocnik wierzyciela wskazał, że nie posiada informacji, aby nieruchomość dla której Sąd Rejonowy w Białymstoku prowadzi księgę wieczystą numer (...) (będącej w ustawowej wspólności majątkowej małżeńskiej A. G. i U. G.) wchodziła w skład przedsiębiorstwa (...) oraz nie jest w stanie tego wykazać. Szczegółowo podał dlaczego, jego zdaniem, nie ma to znaczenia dla uwzględnienia wniosku.

Sąd zważył, co następuje:

Na wstępie należy wyjaśnić, że wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 19 grudnia 2019 r. sygn. akt VIII GC 2659/19 został wydany tylko wobec męża dłużniczki- tj. wobec A. G.. Z kolei wobec dłużniczki Sąd Rejonowy w Bydgoszczy XII Wydział Cywilny w sprawie XIII Co 3934/20 wydał, na podstawie art. 787[1] kpc postanowienie o nadaniu klauzuli na wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 19 grudnia 2019 r. sygn. akt VIII GC 2659/19 przeciwko małżonce dłużnika z ograniczeniem odpowiedzialności do przedsiębiorstwa wchodzącego w skład majątku wspólnego A. G. i U. G..

W myśl art. 787[1] kpc tytułowi egzekucyjnemu wydanemu przeciwko osobie pozostającej w związku małżeńskim sąd nada klauzulę wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika z ograniczeniem jego odpowiedzialności do przedsiębiorstwa wchodzącego w skład majątku wspólnego małżonków, jeżeli wierzyciel wykaże dokumentem urzędowym lub prywatnym, że stwierdzona tytułem egzekucyjnym wierzytelność powstała w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

Zgodnie z dyspozycją art. 793 k.p.c. w razie potrzeby prowadzenia egzekucji na rzecz kilku osób lub przeciwko kilku osobom albo z kilku części składowych majątku tego samego dłużnika, sąd oprócz pierwszego tytułu wykonawczego może wydać dalsze tytuły, oznaczając cel do którego mają służyć i ich liczbę porządkową.

Dłużniczka jest współwłaścicielem nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w Białymstoku IX Wydział Ksiąg wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw (...).

W niniejszej sprawie – mając na uwadze cel wskazanego przepisu – w ocenie Sądu nie zaistniały przesłanki do wydania postanowienia w trybie art. 793 kpc w zw. z art. 787[1] kpc.

Podkreślić należy, że wniosek nie jest wnioskiem o wydanie tytułu wykonawczego na podstawie art. 787[1] kpc. Gdyby tak było, to rzeczywiście w związku z materialnoprawną podstawą odpowiedzialności małżonka dłużnika ze składników przedsiębiorstwa należącego do majątku wspólnego, tj. art. 41 § 2 KRO, wierzyciel musiałby jedynie udowodnić, że stwierdzona tytułem egzekucyjnym wierzytelność powstała w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Do takich dokumentów należą: faktury VAT, umowy, rachunki, pokwitowania, z których treści wynika, że stroną czynności prawnej jest dłużnik jako przedsiębiorca.

Rzecz w tym, że wniosek dotyczył wydania dalszego tytułu wykonawczego celem wpisania hipoteki przymusowej oraz prowadzenia postępowania egzekucyjnego z nieruchomości dla której Sąd Rejonowy w Białymstoku IX Wydział Ksiąg wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw (...), która to nieruchomość w skład majątku wspólnego A. G. i U. G. jako małżonków.

W dziale I-O tej księgi wieczystej wpisano jako sposób korzystania (...)- tereny mieszkaniowe, a powierzchni nieruchomości to (...) hektara. Analiza treści księgi wieczystej prowadzi zatem do wniosku, że nieruchomość ta jest zabudowana budynkiem mieszkalnym, w którym mieszkają zapewne dłużniczka i jej mąż. Nie ma informacji, aby w tej nieruchomości była prowadzona działalność gospodarcza przez A. G.. Takie twierdzenie nie pojawiło się we wniosku ani innych pismach pełnomocnika wierzyciela. Sąd uznaje zatem, że nie jest to nieruchomość, która wchodzi w skład przedsiębiorstwa wchodzącego w skład majątku wspólnego A. G. i U. G.. Tylko zaś do składników przedsiębiorstwa jest ograniczona odpowiedzialność żony pozwanego- U. G..

Pełnomocnik wierzyciela, mimo, że spoczywa na nim obowiązek wykazania konieczności uzyskania dalszego tytułu wykonawczego poprzestał na złożeniu oświadczeń, co skutkowało powyżej opisanymi wezwaniami.

Należy pamiętać, że jeżeli małżonek nieprowadzący przedsiębiorstwa wyraził zgodę zaciągniecie zobowiązania, to w takiej sytuacji można skierować egzekucję do całości majątku wspólnego. W okolicznościach sprawy małżonek nieprowadzący przedsiębiorstwa nie wyraził zgody zaciągniecie zobowiązania będącego podstawą wydania wyroku zaocznego wobec A. G..

Niedopuszczalne jest zatem prowadzenie egzekucji z majątku wspólnego, w tym również z nieruchomości dla której Sąd Rejonowy w Białymstoku IX Wydział Ksiąg wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw (...), która to nieruchomość wchodzi w skład majątku wspólnego A. G. i U. G. jako małżonków.

Argumentacja pełnomocnika wierzyciela dotycząca art. 837 kpc i możliwości powoływania się przez dłużnika już w ramach postępowania egzekucyjnego na ograniczenie odpowiedzialności nie ma znaczenia w okolicznościach sprawy. Ponownie należy podkreślić, że wniosek dotyczy wydania dalszego tytułu wykonawczego tylko wobec jednej rzeczy- tj. nieruchomości dla której Sąd Rejonowy w Białymstoku IX Wydział Ksiąg wieczystych prowadzi księgę wieczystą Kw (...), która to nieruchomość w skład majątku wspólnego A. G. i U. G. jako małżonków. Jest zatem pewne, że komornik nie może prowadzić z niej egzekucji z wyżej opisanych powodów.

Podstawa do wydania dalszego tytułu wykonawczego zachodzi wówczas, jeżeli m.in. wierzyciel zamierza skierować egzekucję do kilku składowych części majątku tego samego dłużnika, a np. w zakresie egzekucji z nieruchomości właściwy jest inny komornik ( art. 921 kpc). W okolicznościach sprawy wniosek dotyczy prowadzenie egzekucji z majątku, który nie podlega jej.

Sąd podziela pogląd Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 7 grudnia 2020 roku (I ACa 547/19), który wyjaśnił, że odpowiedzialność małżonka dłużnika stanowi przedmiot kognicji sądu w postępowaniu o nadanie klauzuli wykonalności (art. 787 KPC). W trakcie postępowania rozpoznawczego poza kognicją sądu pozostaje kwestia z jakiego majątku i w jakim zakresie wierzyciel będzie mógł dochodzić zaspokojenia swojej wierzytelności z majątku lub majątków dłużnika. To, czy wierzyciel będzie mógł żądać zaspokojenia swojej wierzytelności także z majątku dłużnika objętego wspólnością majątkowa małżeńską, ustalane będzie dopiero w postępowaniu klauzulowym i egzekucyjnym, po uzyskaniu tytułu wykonawczego przeciwko dłużnikowi materialnoprawnemu.

Zdaniem Sądu wierzyciel składając wniosek o nadanie klauzuli wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika może to zrobić tylko celem przeprowadzenia egzekucji z przedsiębiorstwa wchodzącego w skład majątku wspólnego małżonków. W okolicznościach sprawy wniosek nie był na tyle ogólny, aby móc go uwzględnić go z ograniczeniem odpowiedzialności do przedsiębiorstwa wchodzącego w skład majątku wspólnego A. G. i U. G. i niejako umożliwić komornikowi podjęcie czynności egzekucyjnych z takich przedmiotów. Wówczas to dłużnik rzeczywiście mógłby bronić się w sposób opisany przez pełnomocnika wierzyciela.

Tak nie jest w sprawie ponieważ wniosek dotyczy tylko jednej rzeczy- nieruchomości.

Wobec powyższego, w ocenie Sądu, nie ma podstaw do wydania dalszego tytułu wykonawczego skoro niemożliwe jest wpisanie hipoteki przymusowej i prowadzenie egzekucji z nieruchomości, gdyż odpowiedzialność dłużniczki jest ograniczona tylko do przedsiębiorstwa wchodzącego w skład majątku wspólnego małżonków, a nieruchomość, której dotyczy wniosek nie wchodzi w skład przedsiębiorstwa.

Na koniec należy wskazać, że niemożliwe byłoby wydanie dalszego tytułu wykonawczego numer II celem jednocześnie wpisania hipoteki przymusowej (taki dokument musiałby stanowić podstawę wpisu hipoteki przymusowej w księdze wieczystej) i jednocześnie przyłączenie się do prowadzonej egzekucji (musiałby być dołączony do wniosku do komornika).

Wobec powyższego wniosek musiał zostać oddalony na podstawie art. 793 kpc w zw. z art. 787[1] kpc a contrario.

Sędzia Tadeusz Górka