Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII U 2485/21

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 sierpnia 2021 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych I Oddział w Ł. powołując się na przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS (Dz. U.2021 r. poz. 921 ze zm) oraz przepisy ustawy z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych (Dz. U. Nr 2018, poz. 2924) po rozpatrzeniu wniosku z dnia 20 lipca 2021 r. odmówił B. R. prawa do emerytury pomostowej.

W uzasadnieniu wskazał, iż odmawia wnioskodawczy przyznania prawa do emerytury pomostowej ponieważ:

-nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach wynoszącego co najmniej 15 lat.

- po dniu 31.12.2008 nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 niniejszej ustawy.

Do pracy wykonywanej w szczególnych warunkach Zakład uwzględnił okres od 6.05.1980 do 16.08.1980 tj. łącznie 3 miesiące i 12 dni.

Zakład do pracy w szczególnych warunkach nie zaliczył okresów zatrudnienia:

- od 1.06.1989 r. do 31.03.1991 r. na stanowisku monter urządzeń c.o. i c.w – spawacz , od 1.04.1991 r. do 31.10.1992 r. na stanowisku monter palacz oraz od 1.11.1992 r. do 13.03.2007 r. na stanowisku monter spawacz ponieważ ubezpieczony wykonywał prace równocześnie na dwóch różnych stanowiskach w obrębie dwóch różnych działów zarządzania resortowego. Tymczasem do prac w warunkach szczególnych można uwzględnić okresy pracy na dwóch różnych stanowiskach określonych w zarządzaniu resortowym w obrębie tylko tego samego działu lecz pod różnymi pozycjami oraz okresy wykonywania pracy na stanowisku którego nazwa składa się z nazw dwóch stanowisk pracy, a każde stanowisko jest wymienione odrębnie w wykazie resortowym w tym samym dziale, lecz pod inną pozycją. Brak jest zatem możliwości zaliczenia ww. okresów jako pracy w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy, uprawniającej do ubiegania się o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym

- od 13.04.2008 r. do 31.10.2008 r. ponieważ pracodawca w świadectwie pracy nie określił charakteru pracy ściśle według wykazu działu i pozycji Rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983 r. oraz nie wymienił stanowiska pracy zgodnie z wykazem działem, pozycją i punktem zarządzenia resortowego. Zakład pracy wystawiając świadectwo pracy w szczególnych warunkach na podstawie posiadanej dokumentacji ma obowiązek określić rodzaj wykonywanej pracy, ściśle według wykazu stanowiącego załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983 r. oraz podać stanowisko pracy zgodnie z wykazem, działem pozycją i punktem zarządzenia resortowego lub uchwały lub powinien powołać się na wykaz stanowisk stanowiący załącznik nr 1 lub nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych z 19.12.2008 r.

- od 1.01.2009 r. do 7.07.2021 r. ponieważ ubezpieczony nie został zgłoszony w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych jako pracownik wykonujący pracę w szczególnych warunkach. Zakład poinformował, że za okresy zatrudnienia od 1.10.2009 r zgodnie z art. 38 ustawy pomostowej płatnik składek jest zobowiązany złożyć druki (...) za pracownika wykonującego pracę w warunkach szczególnych do 31 marca danego roku kalendarzowego za poprzedni. W przypadku wystąpienia z wnioskiem o przyznanie emerytury pomostowej, zgłoszenie danych o pracy w szczególnych warunkach w danym roku kalendarzowym, płatnik przekazuje do zakładu w terminie 7 dni od dnia zgłoszenia wniosku.

Na podstawie dowodów dołączonych do wniosku zakład przyjął za udowodnione okresy nieskładkowe w wymiarze 2 lat 10 miesięcy i 20 dni, składkowe w wymiarze 40 lat 4 miesięcy i 20dni staż sumaryczny w wymiarze 43 lat 3 miesięcy i 10 dni staż w szczególnych warunkach w wymiarze 3 miesiące i 12 dni.

/ decyzja w aktach ZUS/

Odwołanie od ww decyzji w dniu 20.09.2021 r. wniósł B. R. wnosząc o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez przyznanie ubezpieczonemu prawa do emerytury pomostowej od dnia 1.07.2021 r., stwierdzenie że organ rentowy ponosi odpowiedzialność za nieustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji w niniejszej sprawie, zasądzenie od organu rentowego na rzecz ubezpieczonego kosztów procesu wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu swego stanowiska powołując się na dowody z dokumentów m.in świadectw pracy, świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 25.08.2009, książeczki wojskowej, dowodu osobistego, legitymacji ubezpieczeniowej odwołujący podniósł, iż legitymuje się wymaganym 15 letnim stażem pracy w warunkach szczególnych oraz, że po dniu 31.12.2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

/ odwołanie k. 3-7/

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie podtrzymując argumentację jak w zaskarżonej decyzji. Dodatkowo organ rentowy wskazał iż do odwołania wnioskodawca załączył świadectwo wykonywania pracy w szczególnych warunkach za okresu zatrudnienia w (...). J. od 13.04.2008 r. do 31.10.2008 r. na stanowisku spawacza. Natomiast decyzją z dnia 1.10.2021 r. organ rentowy odmówił uwzględnienia jako prac w szczególnych warunkach ww. okresu ponieważ przedstawione świadectwo jest kserokopią i tym samym nie stanowi środka dowodowego w sprawie.

Organ rentowy dodał, iż wnioskodawca odwołał się również od decyzji z dnia 21.07.2021 r. o odmowie prawa do emerytury na podstawie art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, które to postępowanie toczy się pod sygnaturą VIII U 2137/21.

/ odpowiedź na odwołanie k. 31 -32/

Na rozprawie w dniu 2.09. 2022 r. wnioskodawca sprecyzował, iż uważa że za pracę w warunkach szczególnych winny zostać uznane okresy zatrudnienia :

- od 1.09.1979 r. do 30.04.1980 r. w Przedsiębiorstwie (...) w charakterze – mechanika samochodowego,

- od 1.05.1985 r. do 30.04.1989 r. (...) Przedsiębiorstwie (...) jako monter wodno – kanalizacyjny gdzie był faktycznie spawaczem centralnego ogrzewania

-od 1 .06.1989 r. do 13.02.2007 r. w Przedsiębiorstwie (...) w K. jako monter spawacz

- od 1.02.2008 r. do 31.10.2008 r. w (...) w S. jako spawacz,

wskazując iż innych okresów zatrudnienia w szczególnych warunkach nie miał.

/ stanowisko procesowe wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 22.09.2022 r. 00:02:28-00:08:33/

Sąd Okręgowy w Łodzi ustalił, co następuje:

Wnioskodawca B. R. urodził się (...)

/okoliczność bezsporna/

W okresie od 1.09.1976 r. do 30.04.1980 r. wnioskodawca był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w B. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku mechanik samochodowy.

/ bezsporne wpisy w legitymacji ubezpieczeniowej k. 25-29/

Będąc zatrudnionym we wskazanym zakładzie wnioskodawca jako mechanik samochodowy naprawiał (...), J., Kamaz, I.. Tę pracę wykonywał w kanałach. Wnioskodawca zajmował się też wymianą uszczelek i chłodnic ale pracę w większości wykonywał w kanałach.

/ zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 22.09.2022 r. 00:32:47-00:34:30 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami 00:02:50 - 00:25:51/

Wnioskodawca nie legitymuje się świadectwem wykonywania pracy w szczególnych warunkach za wskazany okres zatrudnienia.

/ bezsporne/

W okresie od 2.05.1985 r. do 30.04.1989 r. wnioskodawca był zatrudniony w (...) Przedsiębiorstwie (...) w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku monter w-k

/ bezsporne wpisy w legitymacji ubezpieczeniowej k. 25-29, wpisy w dowodzie osobistym k. 23-24 oryginalna dokumentacja osobowo płacowa k. 230 załączonych akt VIII U 2137/21/

We wskazanym okresie zatrudnienia wnioskodawca pracował wykonywaniu instalacji cieplnej poziomów, pionów i kanałów ciepłowniczych. Zajmował się spawaniem poziomów. Jak był oddany blok to zajmował się spawaniem w piwnicach. Później spawano wewnątrz budynków na każdym poziomie. Te budynki nie były ogrzewane. Spawał gazowo. Wykonywał tez poziomy kanałów ciepłowniczych spawał węzły ciepłownicze – odbywało się to w niewielkich pomieszczeniach gdzie były wymienniki ciepła. Pomimo, iż wnioskodawca miał kurs spawacza od czerwca 1985 zakład pracy nie skorygował jego angażu.

/ zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 22.09.2022 r. 00:32:47-00:34:30 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami 00:02:50 - 00:25:51/

Wnioskodawca nie legitymuje się świadectwem wykonywania prac w warunkach szczególnych za wskazany okres zatrudnienia.

/ bezsporne oryginalna dokumentacja osobowo płacowa k. 230 załączonych akt VIII U 2137/21/

W okresie od 1.06.1989 r. do 13.03.2007 r. wnioskodawca był zatrudniony w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie (...) w P. - obecnie następca prawny (...) K. sp zo.o. w K., w pełnym wymiarze czasu pracy kolejno na stanowiskach:

- od 1.06.1989 r. do 31.03.1991 r. monter urządzeń c.o. i c.w

- od 1.04.1991 r. do 31.10.1992 r. na stanowisku monter –palacz

- od 1.11.1992 r. do 13.03.2007 r. na stanowisku monter- spawacz.

/ bezsporne wpisy w legitymacji ubezpieczeniowej k. 25-29, wpisy w dowodzie osobistym k. 23-24 świadectwo pracy k. 11-12 oryginalna dokumentacja osobowa i płacowa za lata 01.07.1992 r. -13.03.2007 r. k. 68- 226 załączonych akt VIII U 2137/21/

W świadectwie pracy za wskazany okres zatrudnienia brak wzmianki, iż wnioskodawca wykonywał pracę w szczególnych warunkach oraz, że wydano mu świadectwo wykonywania prac w takim charakterze.

/ świadectwo pracy k. 11-12/

Za wskazany okres zatrudnienia ubezpieczony legitymuje się świadectwem wykonywania prac w warunkach szczególnych z dnia 25.08.2009 r. w którym wskazano, iż ww. we wspomnianym okresie zatrudnienia stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał pracę przy wytwarzaniu, przesyłaniu energii cieplnej oraz eksploatacji urządzeń cieplnych:

- od 1.06.1989 r. do 31.03.1991 r. na stanowisku monter urządzeń c.o. i c.w – spawacz odpowiadające stanowisku wymienionemu w wykazie:

- monter urządzeń i instalacji ciepłowniczych wymienionym w wykazie A dziale II poz. 1 pkt 44

- spawacz gazowy wymienionym w wykazie A dziale XIV poz 12 pkt 2,

- spawacz elektryczny wymienionym wykazie A dziale XIV poz 12 pkt 1

- od 1.04.1991 r. do 31.10.1992 r. na stanowisku monter –palacz odpowiadające stanowisku wymienionemu w wykazie:

- monter urządzeń i instalacji ciepłowniczych wymienionym w wykazie A dziale II poz. 1 pkt 44

- maszynista kotów – palacz wymienionym w wykazie A dziale XIV poz 1 pkt 1,

- od 1.11.1992 r. do 13.03.2007 r. na stanowisku monter- spawacz odpowiadające stanowisku wymienionemu w wykazie:

- monter urządzeń i instalacji ciepłowniczych wymienionym w wykazie A dziale II poz. 1 pkt 44

- spawacz gazowy wymienionym w wykazie A dziale XIV poz 12 pkt 2,

- spawacz elektryczny wymienionym wykazie A dziale XIV poz 12 pkt 1

Stanowiącym załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 9 Ministra Administracji (...) Terenowej i Ochrony (...) z dnia 1.07.1983 r. w sprawie stanowisk prac w zakładach resortu administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska, na których są wykonywane prace w szczególnych warunkach, uprawniające do niższego wieku emerytalnego oraz do wzrostu emerytury i renty inwalidzkiej.

/ świadectwo wykonywania prac warunkach szczególnych k 8-9 pismo k. 10/

W okresie wskazanego zatrudnienia wnioskodawca zajmował się utrzymaniem sieci cieplnej i węzłów ciepłowniczych: kanałów, poziomów i węzłów. Wycinał stare urządzenia i spawał nowe urządzenia ciepłownicze. Odbywało się to w węzłach ciepłowniczych w bloku w piwnicy. Jak były kotłownie lokalne, to zajmował się konserwacją kotłowni, czyli demontował i montował piece energetyczne. Trzeba było najpierw piec wygasić i ten człon wymienić, pozostałe piece pracowały. Było duże zadymienie, czad. Te prace były wykonywane w kotłowniach w budynkach mieszkalnych. To było w piwnicach pod budynkami mieszkalnymi w kotłowniach węglowo – koksowych. Wnioskodawca spawał elektrycznie i gazowo. Wnioskodawca w okresie wskazanego zatrudnienia odbywał dyżury domowe celem usunięcia ewentualnych awarii, które wiązały się ze spawaniem. Niejednokrotnie ich usuwanie miało miejsce w nocy np. w razie pęknięcia rury.

/ zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 22.09.2022 r. 00:32:47-00:34:30 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami 00:02:50 - 00:25:51/

Od 13.04.2008 r. do 31.10.2008 r. wnioskodawca był zatrudniony w (...) sp. j K G. M J., Z. K. w S. - obecnie (...) Sp. z o.o. S.K.A. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku spawacz.

/ bezsporne świadectwo pracy oraz oryginalne akta osobowe k 44 załączonych akt VIII U 2137/21

Za wskazany okres zatrudnienia ubezpieczony legitymuje się świadectwem wykonywania pracy w szczególnych warunkach/ o szczególnym charakterze z dnia 3.09.2021 r. wystawionym przez (...) Sp. z o.o. S. K.A. następcę prawnego (...) sp. j. K. G. M. J., Z. K. w S., w którym wskazano, iż w okresie od 13.04.2008 r. do 31.10.2008 r. B. R. przebywał na zwolnieniu lekarskim od 26.05.2008 r. do 20.07.2008 r. i 20.08.2008 r. - 31.10.2008 r. nadto, że stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał prace przy spawaniu i wycinaniu elektrycznym, gazowym i atomowodorowym – wykaz A dział XIV poz. 12 (A 14 12 06 08) wymienionym w dziale XIV poz. 12 pkt 8 załącznika nr 1 do zarządzenia nr 3 Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego z dnia 30.03.1985 r. w sprawie stanowisk pracy, na których wykonywane są prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w zakładach resortu hutnictwa i przemysłu maszynowego (Dz Urz (...) nr 13, poz 1 ze zm.)

/ kopia świadectwa wykonywania prac w warunkach szczególnych k. 16 oryginał w załączonych oryginalnych aktach osobowych k 44 załączonych akt VIII U 2137/21/

W okresie od 27.03. 2008 r. do 26.06.2008 r. wnioskodawca był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) w K. w ½ etatu na stanowisku spawacz.

/ świadectwo pracy k. 13-14, 94-95 dokumenty osobowe k. 93-98/

Od 4.12.2008 r. do 7.07.2021 r. B. R. był zatrudniony w (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w K. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku konserwator. W świadectwie pracy za ten okres brak jest wzmianki, iż wykonywał pracę w warunkach szczególnych w tym zakresie wskazano iż – nie dotyczy.

/ świadectwo pracy k 17-18 oryginał akt płacowych k. 82 oryginał akt osobowych k 38 załączonych akt VIII U 2137/21/

Jako konserwator w (...) Spółdzielni Mieszkaniowej wnioskodawca zajmował się utrzymaniem ruchu, chodziło o obsługę węzłów cieplnych, czyli konserwacją centralnego ogrzewania i naprawę urządzeń ciepłowniczych – grzejników rur poziomych, pionowych. Jeżeli u lokatora doszło do awarii kaloryfera, rur wnioskodawca zajmował się ich wymianą. Wnioskodawca we wskazanym okresie zatrudnienia wycinał i spawał rury w piwnicach , kanałach gdzie było przejście z bloku do bloku, spawał też w mieszkaniach. Zajmował się także drożnością rur kanalizacyjnych w pionach i poziomach co wiązało się z ich przepychaniem. Ubezpieczony nie ubiegał się o świadectwo pracy w warunkach szczególnych w tym zakładzie.

/ zeznania wnioskodawcy protokół z rozprawy z dnia 22.09.2022 r. 00:32:47-00:34:30 w związku z informacyjnymi wyjaśnieniami 00:02:50 - 00:25:51/

Decyzją z dnia 1.10.2021 r. organ rentowy analizując dokumentację załączoną przez wnioskodawcę do odwołania w sprawie niniejszej odmówił uwzględnienia jako pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia wnioskodawcy w (...) Sp. J. od 13.04.2008 r. do 31.10.2008 r. na stanowisku spawacza ponieważ przedstawione przez ubezpieczonego świadectwo wykonywania prac w warunkach szczególnych, jest kserokopią i nie stanowi środka dowodowego w sprawie.

/ decyzja z 1.10.2021 r. w aktach ZUS załączonych do akt sprawy/

Wyrokiem z dnia 24 maja 2022 r. w sprawie VIII U 2137/21 Sąd Okręgowy w Łodzi, VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń społecznych oddalił odwołanie B. R. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia 21.07.2021 r. odmawiającej ubezpieczonemu prawa do emerytury w wieku wcześniejszym na podstawie art. 184 ust. 1 ustawy o emeryturach i retach z FUS. Wskazany wyrok nie jest prawomocny.

/ bezsporne, wyrok z uzasadnieniem k. 284-289 załączonych akt VIII U 2137/21/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o całokształt materiału dowodowego zebranego w sprawie, w tym o dokumenty złożone do akt sprawy, zawarte w załączonych do akt aktach ZUS, oraz w zachowanych aktach osobowych i dokumentacji płacowej wnioskodawcy załączonej do akt sprawy VIII U 2137/21, których wiarygodność nie była przez strony kwestionowana. Czyniąc ustalenia Sąd na podstawie art. 235 2 § 1 pkt 2 kpc pominął wnioski ubezpieczonego o przesłuchanie świadków na okoliczność charakteru jego pracy wykonywanej w Przedsiębiorstwie (...) w K. oraz (...) Przedsiębiorstwie (...) jako nieistotne dla rozstrzygnięcia sprawy. Podnieść należy iż wnioskodawca składając zeznania przyznał, iż za okres zatrudnienia w (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) nie ubiegał się o świadectwo pracy w warunkach szczególnych, ostatecznie nie kwestionował faktu, że zarówno przed 31.12.2008 r. jak i po tej dacie nie wykonywał pracy w warunkach szczególnych w świetle przepisów ustawy o Emeryturach pomostowych, w procesie nie zgłaszał wniosków na okoliczność przeciwną. Tym samym prowadzenie postępowania dowodowego celem sprawdzenia, wyłącznie czy wnioskodawca legitymuje się 15 letnim stażem wykonywania pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS w tym stanie rzeczy było całkowicie zbędne dla rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego i poczynionych na jego podstawie ustaleń faktycznych oraz przeprowadzonej oceny dowodów, należy uznać, że odwołanie B. R. nie zasługuje na uwzględnienie.

Warunki nabywania prawa do emerytury pomostowej określa ustawa z dnia 19 grudnia 2008 roku o emeryturach pomostowych (Dz.U. z 2022 r. poz. 1340 t.j.), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2009 roku.

Podkreślić należy, że ustawa o emeryturach pomostowych zastąpiła przepisy ustawy o emeryturach i rentach z FUS określające zasady przyznawania emerytur w niższym wieku pracownikom zatrudnionym w szczególnych warunkach pracy lub w szczególnym charakterze nowymi regulacjami określającymi zasady nabywania wcześniejszych emerytur z tytułu tego rodzaju pracy. Najogólniej rzecz ujmując celem tej ustawy jest ograniczenie kręgu uprawnionych do emerytury z powodu pracy w szczególnych warunkach pracy lub w szczególnym charakterze do mniejszej liczby sytuacji uzasadnionych rzeczywistą koniecznością przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego, w których oczekiwania osób, które rozpoczęły wykonywanie takiej pracy na starych zasadach, na wcześniejsze przejście na emeryturę powinny zostać zaspokojone. Ustawa ma charakter przejściowy, ograniczając prawo do uzyskania emerytury pomostowej do osób urodzonych po 31 grudnia 1948 r., które pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze
(w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS) rozpoczęły przed 1 stycznia 1999 r. (art. 4 pkt 5 ustawy). Jak wskazał Trybunał Konstytucyjny emerytura pomostowa ma być „pomostem między dotychczasowym systemem z licznymi możliwościami przechodzenia na emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym i nowym systemem, w którym tego typu rozwiązania będą wyjątkiem” (uzasadnienie wyroku z dnia 16 marca 2010 r., K 17/09, (...) 2010 nr 3, poz. 21). Wskazany wyżej cel ustawy realizują w najbardziej widoczny sposób jej przepisy określające przesłanki nabycia emerytury pomostowej.

Zgodnie z art. 4 ustawy prawo do emerytury pomostowej, przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki:

1. urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.,

2. ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat,

3. osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn,

4. ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn,

5. przed dniem 1 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS,

6. po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3,

7. nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Przy czym ostatni ze wskazanych warunków obowiązujący w dniu wydania zaskarżonej decyzji został uchylony ustawą z dnia 9.03.2022 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 755), która weszła w życie 20.04.2022 r.

Z art. 4 wynika, że jakkolwiek w świetle art. 4 pkt 2 i 5 w związku z art. 3 ust. 7 ustawy, do wymaganego przez ustawę stażu przypadającego przed dniem jej wejścia w życie, tj. przed 1 stycznia 2009 r., wlicza się okresy pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu zarówno art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy, jak i art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, to właściwego ograniczenia do zamierzonego przez ustawodawcę kręgu osób uprawnionych do emerytury pomostowej dokonuje konieczność spełnienia przesłanki z art. 4 pkt 6. Wymaganie to spełnia zasadniczą funkcję eliminacyjną, ograniczając ostatecznie prawo do emerytury pomostowej do kręgu osób wykonujących pracę kwalifikowaną jako szczególną w rozumieniu art. 3 ust 1 i 3 ustawa o emeryturach pomostowych .

Możliwość uzyskania emerytury pomostowej przez osoby niespełniające warunku z art. 4 pkt 6 przewiduje art. 49 ustawy według którego prawo do emerytury pomostowej przysługuje również osobie, która:

1. po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3;

2. spełnia warunki określone w art. 4 pkt 1-5 i 7 i art. 5-12;

3. w dniu wejścia w życie ustawy miała wymagany w przepisach, o których mowa w pkt 2, okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3.

Przytoczony przepis zmienia wymagania konieczne do uzyskania emerytury pomostowej dla osób niespełniających warunku z art. 4 pkt 6 ustawy, zwalniając je z konieczności wykonywania po 31 grudnia 2008 r. pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy, jednakże wprowadza w to miejsce wymaganie, aby ubiegający się o rozważane świadczenie spełniał w dniu wejścia w życie ustawy (1 stycznia 2009 r.) warunek posiadania co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3. Warunek ten został jasno wyrażony, wynika wprost z literalnego brzmienia art. 49 pkt 3 ustawy i jest zgodny z jej celem.

Należy podkreślić, iż jedynie łączne spełnienie wszystkich przesłanek uprawnia do uzyskania prawa do wskazanej emerytury. Przesłanki nabycia prawa do emerytury na podstawie przepisów o emeryturach pomostowych muszą być spełnione łącznie. Oznacza to, że brak choćby jednego z tych warunków powoduje niemożność nabycia uprawnień emerytalnych” (wyrok Sądu Apelacyjnego we Wrocławiu z dnia 26 kwietnia 2012 r., sygn. akt III AUa 252/12 wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi, III AUa 1664/12). Innymi słowy nie spełnienie jednej z przesłanek wymienionych w art. 4 lub 49 cytowanej ustawy pozbawia wnioskodawcę prawa do emerytury pomostowej.

W niniejszym postępowaniu organ rentowy kwestionował fakt spełnienia poszczególnych wymogów wynikających z art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych wskazując na brak wykazania przez wnioskodawcę okresu pracy w szczególnych warunkach wynoszącego co najmniej 15 lat. w rozumieniu art. 3 ust. 1 ww. ustawy lub art. 32 i art. 33 powołanej ustawy o emeryturach i rentach z FUS, nadto podnosił, iż po dniu 31.12.2008 r. nie wykonywał on prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Natomiast odwołujący twierdził, iż prawo do emerytury pomostowej winno mu zostać przyznane bowiem po uwzględnieniu wskazanych przez niego okresów zatrudnienia w kolejnych zakładach pracy spełnia wymóg posiadania 15 letniego okresu pracy w warunkach szczególnych w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS czego wnioskodawca chciał dowieść składając zeznania oraz zeznaniami świadków współpracujących z nim w spornych okresach.

Niemniej jednak w ocenie Sądu Okręgowego przeprowadzenie dowodów na tę okoliczność w rozpatrywanym stanie faktycznym było całkowicie zbędne dla rozstrzygnięcia. Nawet bowiem hipotetyczne uzupełnienie stażu pracy w szczególnych warunkach o dalsze okresy pracy w szczególnych warunkach tj. spełnienie warunku posiadania stażu pracy w szczególnych warunkach wynoszącego co najmniej 15 lat. w rozumieniu art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, nie czyni jeszcze wniesionego odwołania uzasadnionym.

Organ rentowy podnosił bowiem nadto, że wnioskodawca nie spełniał kolejnego warunku do przyznania wskazanego świadczenia bo zarówno po dniu 31.12.2008 r. jak i przed tą datą nie wykonywał on prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

Tym samym na gruncie badanej sprawy podstawowe znaczenie ma fakt ustalenia, czy wnioskodawca po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej co również warunkuje nabycie prawa do świadczenia na podstawie art. 4, lub ewentualnie stwierdzenia czy ubezpieczony spełnia przesłanki do nabycia prawa do emerytury pomostowej z art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych. Według tego przepisu wnioskodawca musiałby w dniu wejścia w życie ustawy wykazać wymagany 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, ale w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej. Prawo do emerytury pomostowej może nabyć również osoba, która po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywała pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, jednakże w dniu wejścia w życie ustawy miała okres wymaganych 15 lat pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze z tym, że praca ta musi być pracą w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu nowych przepisów tj. art. 3 ust. 1 i 3 Ustawy pomostowej (vide m.in. wyrok SA w Lublinie z 13.03.2014 r., III AUa 1531/13, opubl. LEX nr 1441422, wyrok SA w Katowicach z 27.02.2014 r., III AUa 1045/13, opubl. LEX 1439028, wyrok SA w Szczecinie z 14.01.2014 r. III AUa 577/13, opubl. LEX 1441543, wyrok SA w Białymstoku z 09.01.2014 r., III AUa 705/13, LEX 1415788, wyrok SN z 04.12.2013 r. II UK 159/13, opubl. LEX nr 1405231, wyrok SA w Gdańsku z 07.11.2013 r., III AUa 343/13).

Jak wskazano wyżej ustawa o emeryturach pomostowych znacznie zawęziła rodzaje prac i stanowiska, na których wykonuje się prace w warunkach szczególnych w porównaniu do tych prac i stanowisk, jakie zawiera wykaz A, będący załącznikiem do Rozporządzenia Rady Ministrów z 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.). Ustawa pomostowa w załącznikach 1 i 2 zawiera własne określenia prac w warunkach szczególnych. Nie wszystkie prace w szczególnych warunkach, uprawniające do wcześniejszej emerytury na podstawie art. 32 i 184 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, uprawniają obecnie do emerytury pomostowej. Znaczenie mają tylko prace wymienione w załączniku do ustawy o emeryturach pomostowych. /III AUa 158/21 - wyrok SA Lublin z dnia 26-10-2021/

Podnieść należy iż na gruncie rozpoznawanego przypadku wnioskodawca nie zakwestionował skutecznie twierdzeń organu, że po dniu 31.12.2008 r. nie wykonywał on prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Sąd Okręgowy zapoznał się z dostępną w procesie dokumentacją osobową wnioskodawcy za okres zatrudnienia od 4.12.2008 r. do 7.07.2021 r. w (...) Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w K. w pełnym wymiarze czasu pracy na stanowisku konserwator i nie odnalazł żadnych dokumentów potwierdzających jego zatrudnienie w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej. Co zaś jest bezsporne w tym okresie zatrudnienia wnioskodawca nie został zgłoszony przez pracodawcę do ZUS jako pracownik wykonujący pracę w warunkach szczególnych w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Bezspornym jest też co przyznał sam ubezpieczony, iż nie domagał się potwierdzenia przez pracodawcy faktu wykonywania pracy w takich warunkach wydania odpowiedniego świadectwa za ten okres zatrudnienia.

W. nie wykazywał też że na dzień wejścia w życie ustawy ma wymagany 15-letni okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, ale w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej. Zaznaczyć należy, iż twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności (art. 227) powinno być udowodnione przez stronę, która zgłasza to twierdzenie - art. 232 k.p.c. w związku z art. 6 k.c. (zob. wyrok SN z dnia 22 listopada 2001 r., I PKN 660/00, W.. 2002, nr 7-8, poz. 44; wyrok SA we Wrocławiu z dnia 28 kwietnia 1998 r., I ACa 308/98, (...) 2002, nr 12, poz. 147). Strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swoich twierdzeń, ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu, co do tych okoliczności na niej spoczywał, a Sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje z braku udowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań lub zarzutów (wyrok s. apel. 28-02-2013 I ACa 613/12 w B. LEX nr 1294695). Wskazać należy, iż nie jest rzeczą sądu zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie ani też Sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232 k.p.c.). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3 k.p.c.), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Stanowisko takie zawarł Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 17 grudnia 1996r. sygn. akt I CKU 45/96 (opubl. OSNC z 1997r., z.6-7, poz.76). Podobnie, w wyroku z 7 października 1998 r., II UKN 244/98, OSNAPiUS 1999, nr 20, poz. 662, Sąd Najwyższy stwierdził nawet, że od 1 lipca 1996 r. nastąpiło zniesienie zasady odpowiedzialności sądu za wynik postępowania dowodowego, także w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych.

Reasumując, w ocenie Sądu Okręgowego poczynione w oparciu o dostępny materiał dowodowy ustalenia, nie pozwalały bez żadnych wątpliwości na uznanie, że ubezpieczony w okresie po dniu 31.12.2008 r. świadczył pracę w szczególnych warunkach stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych lub by na dzień wejścia w życie ustawy legitymował się wymaganym 15-letnim okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze zakreślonym brzmieniem tych przepisów. W konsekwencji słusznym jest stanowisko organu rentowego, iż niezależnie czy pracę wnioskodawcy we wskazywanych przez niego okresach zatrudnienia kwalifikować jako pracę w warunkach szczególnych w rozumieniu ustawy o emeryturach i rentach z FUS ubezpieczonemu nie przysługuje prawo do emerytury pomostowej gdyż nie spełniania on warunków określonych w art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych – brak pracy w warunkach szczególnych według ustawy o emeryturach pomostowych po dniu 31.12.2008 r. W sprawie nie wykazano tez iż prawo do emerytury pomostowej przysługuje wnioskodawcy w oparciu o treść art. 49 tej ustawy.

W konsekwencji na podstawie art. 477 14 § 1 kpc Sąd Okręgowy w Łodzi odwołanie wnioskodawcy jako bezzasadne oddalił.

ZARZĄDZENIE

Odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć wnioskodawcy.

13 X 2022 roku.