Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV U 440/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 października 2022 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Sławomir Górny

Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Krysiak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 26 października 2022 roku w Sieradzu

odwołania G. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

z dnia 1.08.2022 r. Nr (...) oraz

z dnia 1.08.2022 r. Nr (...)

w sprawie G. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł.

o rekompensatę i wysokość kapitału początkowego

zmienia zaskarżoną decyzję z 1 sierpnia 2022 roku (...) oraz decyzję z 1 sierpnia 2022 roku (...) i przyznaje G. M. prawo do rekompensaty od 1 lipca 2022 roku z uwzględnieniem przyznanego prawa w wysokości kapitału początkowego.

Sygn. akt IV U 440/22

UZASADNIENIE

Decyzją z 1.08.2022r. ( (...)), Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił G. M. prawa do przyznania rekompensaty.

Decyzją z 1.08.2022r. ((...)), ZUS odmówił G. M. ponownego ustalenia wysokości kapitału początkowego na dzień 1.01.1999r.

W odwołaniu od powyższych decyzji ubezpieczona wnosiła o zaliczenie do pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia (...) S.A. od 1.09.1997 – 31.03.2006 i przyznanie prawa do rekompensaty oraz przeliczenie kapitału początkowego.

W odpowiedzi organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania argumentując, że odwołująca nie udowodniła 15 letniego stażu w szczególnych warunkach, a przedłożone świadectwo pracy z 31.03.2006r., pozostaje bez wpływu na wartość kapitału początkowego.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

G. M. urodziła się (...)

W okresie od 1.09.1977 - 1.03.2006, G. M. była zatrudniona w (...) jako przedzarz, skręcacz. Razem z wnioskodawczynią pracowała w przędzalni G. K.. B. K. pracowała jako prządka. Praca odbywała się w hali produkcyjnej. Z bawełny robiło się przędzę. Przędza była skręcana przez skręcaczy, aby się nie rozchodziła. Praca była 3 - zmianowa. Warunki pracy były bardzo złe, było gorąco, zapylenie od przędzy, duży hałas od maszyn. W hali pracowało bardzo dużo różnych maszyn, mogło być 100 albo więcej maszyn. Była stosowana wata szklana do uszu z uwagi na hałas (zeznania świadków: G. K., B. K. – na nagraniu CD – 00:04:30 – 00:17:54 k. 39/akta sprawy; akta osobowe).

W dniu 20.07.2022r., G. M. złożyła w ZUS wniosek o rekompensatę, załączając świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach z 31.03.2006r., wystawione przez (...) S.A. (wniosek/akta ZUS).

Decyzją z 1.08.2022r. ( (...)), Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w Ł. odmówił G. M. prawa do przyznania rekompensaty (decyzja/akta ZUS).

Decyzją z 1.08.2022r. ((...)), ZUS odmówił G. M. ponownego ustalenia wysokości kapitału początkowego na dzień 1.01.1999r. (decyzja/akta ZUS).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie i w postępowaniu przed organem rentowym.

Fakty związane z pracą wnioskodawczyni w warunkach szczególnych od 1.09.1977 – 31.03.2006 na stanowisku przędzarka, skręcarka, Sąd ustalił na podstawie niekwestionowanych zeznań świadków - G. K., B. K., zatrudnionych razem z wnioskodawczynią. Zdaniem Sądu zeznania świadków są logiczne, spójne, miarodajne i brak podstaw by odmówić im mocy dowodowej. W poczet materiału dowodowego Sąd przyjął także

akta osobowe skarżącej z okresu pracy w (...) S.A. W świetle materiału dowodowego praca odwołującej, którą wykonywała w okresie zatrudnienia w (...) S.A., kwalifikuje się do zaliczenia do stażu w szczególnych warunkach, co potwierdziły także zeznania świadków G. K., B. K.. Z uwagi na dostateczne wyjaśnienie okoliczności sprawy, sąd pominął dowód z przesłuchania świadka A. S. i skarżącej w charakterze strony

Sąd Okręgowy zważył:

Odwołanie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 2 pkt 5 ustawy z 9.12.2008r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2017r., poz. 644 ze zm.), rekompensata - odszkodowanie za utratę możliwości nabycia prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze dla osób, które nie nabędą prawa do emerytury pomostowej.

Jak wynika z art. 21 cyt. ustawy, rekompensata przysługuje ubezpieczonemu, jeżeli ma okres pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w rozumieniu przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 15 lat. Rekompensata nie przysługuje osobie, która nabyła prawo do emerytury na podstawie przepisów ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Celem rekompensaty, podobnie jak i emerytury pomostowej, jest łagodzenie skutków utraty możliwości przejścia na emeryturę przed osiągnięciem wieku emerytalnego przez pracowników zatrudnionych przy pracach w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. W przypadku rekompensaty realizacja tego celu polega jednak nie na stworzeniu możliwości wcześniejszego zakończenia aktywności zawodowej, lecz na odpowiednim zwiększeniu podstawy wymiaru emerytury z FUS, do której osoba uprawniona nabyła prawo po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego. W taki sposób istotę rekompensaty określa zresztą sam ustawodawca, definiując ją w art. 2 pkt 5 ustawy o e. p.

Definicję pracy w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze uprawniającą do wcześniejszej emerytury reguluje art. 32 ustawy emerytalno – rentowej oraz przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. Nr 8, poz. 43 ze zm.).

Zgodnie z §3 i §4 cyt. rozporządzenia, pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury jeżeli łącznie spełnia warunki: mężczyzna jeżeli osiągnął wiek 60 lat, ma wymagany „okres zatrudnienia” 25 lat, w tym przepracował co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Przeprowadzone postępowanie dowodowe wykazało, że wnioskodawczyni spełniła sporną przesłankę zatrudnienia w szczególnych warunkach. W okresie zatrudnienia w (...) od 1.09.1977 – 31.03.2006, wnioskodawczyni wykonywała pracę w szczególnych warunkach, która jest wymieniona w wykazie A załącznika do Rozporządzenia Rady Ministrów z 7.02.1983r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze w dziale VII poz. 11 - obróbka surowców włókienniczych i ich przędzenie.

Rekompensata stanowi dodatek do kapitału początkowego ustalanego na zasadach przewidzianych w art. 173 i 174 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Oznacza to, iż przyznanie prawa do rekompensaty, powoduje powiększenie wartości kapitału początkowego ubezpieczonej i w konsekwencji wpływa na podwyższenie wysokości jej emerytury.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ( 14)§2k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję z 1.08.2022r. ( (...)) oraz decyzję z 1.08.2022r. ((...)) i przyznał G. M. prawo do rekompensaty od 1.07.2022r. z uwzględnieniem przyznanego prawa w wysokości kapitału początkowego.