Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II AKa 88/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 27 września 2022 r.

Sąd Apelacyjny w Warszawie II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący: SSA – Ewa Jethon

Sędziowie: SA – Anna Zdziarska

SA – Adam Wrzosek (spr.)

Protokolant: – st. sekr. sąd. Marta Kamińska

przy udziale Prokuratora Stanisława Wieśniakowskiego

po rozpoznaniu w dniu 27 września 2022 r.

sprawy P. R., syna W. i S. z domu O., urodz. (...) w W.

oskarżonego z art. 53 ust. 2 i art. 63 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 § 2 k.k. i art. 12 k.k., z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii

na skutek apelacji, wniesionej przez prokuratora

od wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie

z dnia 2 grudnia 2021 r. sygn. akt VIII K 160/21

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok;

I.  wydatkami za postępowanie odwoławcze, obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

UZASADNIENIE

Formularz UK 2

Sygnatura akt

II AKa 88/22

Załącznik dołącza się w każdym przypadku. Podać liczbę załączników:

1

1.  CZĘŚĆ WSTĘPNA

Oznaczenie wyroku sądu pierwszej instancji

Wyrok Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 2 grudnia 2021 r.,
sygn. akt VIII K 160/21

Podmiot wnoszący apelację

☒oskarżyciel publiczny albo prokurator w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ oskarżyciel posiłkowy

☐ oskarżyciel prywatny

☐ obrońca

☐ oskarżony albo skazany w sprawie o wydanie wyroku łącznego

☐ inny

1.3. Granice zaskarżenia

1.3.1. Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2. Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana

2.  Ustalenie faktów w związku z dowodami przeprowadzonymi przez sąd odwoławczy

2.1. Ustalenie faktów

2.1.1. Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

1.

P. R.

Zachowanie oskarżonego podczas pobytu w jednostce penitencjarnej w związku z zastosowaniem środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania.

Opinia z Aresztu Śledczego W.B. w W. k. 335 - 337

2.1.2. Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Wskazać oskarżonego.

Wskazać fakt.

Dowód ze wskazaniem numeru karty, na której znajduje się dowód.

2.2. Ocena dowodów

2.2.1. Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu.

opisany w pkt 2.1.1.

opisany w pkt 2.1.1.

dowodem jest dokument w postaci opinii z Aresztu Śledczego W.B. w W..

2.2.2. Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Wskazać fakt

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu.

3.  STANOWISKO SĄDU ODWOŁAWCZEGO WOBEC ZGŁOSZONYCH ZARZUTÓW i wniosków

Lp.

Zarzut

- rażąca niewspółmierność orzeczonej wobec oskarżonego P. R. za czyn z art. 53 ust. 2 i art. 63 ust. 3 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 11 § 2 k.k. i art. 12 k.k. kary w wymiarze 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności, a w konsekwencji rażąca niewspółmierność kary łącznej wymierzonej w wysokości 1 roku i 5 miesięcy pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania zarzutu za zasadny lub niezasadny.

Zarzut podniesiony w apelacji prokuratora nie jest zasadny.

Sąd Okręgowy w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku podniósł, że za zastosowaniem nadzwyczajnego złagodzenia kary wymierzonej oskarżonemu za czyn przypisany mu w pkt 1 wyroku przemawiały następujące okoliczności:

- uprawianie i wytwarzanie środka odurzającego jedynie na własne potrzeby, co ma kluczowe znaczenie dla ustalenia stopnia społecznej szkodliwości powyższego czynu i wymierzonej za ten czyn kary,

- uprawa i wytwarzanie środka odurzającego na własne potrzeby winna być traktowana łagodniej niż podjęcie tego typu działań w celu sprzedaży uzyskanego środka odurzającego, kiedy to sprawca działa z chęci osiągnięcia zysku,

- przedmiotem przestępstwa były tzw. miękkie środki odurzające.

Mając na uwadze powyższe, a także uprzednią niekaralność oskarżonego, ustabilizowany tryb życia przed popełnieniem przestępstwa oraz treść opinii z jednostki penitencjarnej, w której oskarżony przebywał w związku ze stosowaniem wobec niego środka zapobiegawczego w postaci tymczasowego aresztowania, Sąd Okręgowy uznał, że w zakresie czynu z pkt 1 zaskarżonego wyroku należy w oparciu o art. 60 § 2 k.k. zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary i orzekł ją w wymiarze 1 roku i 4 miesięcy pozbawienia wolności.

Zawarty w art. 60 § 2 k.k. zwrot: „w szczególnie uzasadnionych wypadkach”, dający podstawę do zastosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary należy rozumieć w ten sposób, że w świetle okoliczności podmiotowych i przedmiotowych danego przestępstwa kara wymierzona w dolnej granicy ustawowego zagrożenia byłaby niewspółmiernie surowa (OSNKW 1975, z. 12, poz. 158, teza 15 do art. 60 k.k. w Komentarzu do Kodeksu Karnego. Część ogólna Kazimierza Buchały i Andrzeja Zolla, str. 439, tom I, Zakamycze 1998). Szczególnie uzasadniony przypadek zachodzi zatem wtedy, gdy istnieją okoliczności łagodzące w samym czynie, właściwości zaś i warunki osobiste sprawcy, jego sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie po jego popełnieniu zasługują na pozytywną ocenę. Jednocześnie do zastosowania nadzwyczajnego złagodzenia kary niezbędne jest stwierdzenie, że stopień zawartości bezprawia, którego odzwierciedleniem ma być wymierzona kara, nie uzasadnia wymiaru kary nawet w wysokości równej dolnej granicy ustawowego zagrożenia.

W świetle powyższych uwag nie ulega wątpliwości, że okoliczności wskazane w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku dawały podstawę do zastosowania w stosunku do oskarżonego P. R. dobrodziejstwa nadzwyczajnego złagodzenia kary na podstawie regulacji zawartej w art. 60 § 2 k.k. Bezspornym jest, że ładunek szkodliwości społecznej czynu polegającego na uprawie i wytwarzaniu środków odurzających na własne potrzeby jest znacznie mniejszy od zachowania sprawcy, który wytwarza i uprawia środki odurzające na sprzedaż. Nie bez znaczenia jest też fakt, że przestępstwo dotyczyło tzw. miękkich narkotyków. Ma rację prokurator, że ilość uprawianego i wytworzonego przez oskarżonego środka odurzającego była – mając na uwadze, że miał on służyć na zaspokojenie własnych potrzeb – stosunkowo duża. Nie oznacza to jednakże, że oskarżony środek ten miał dostarczać także innym osobom. Apelacja nie kwestionuje przecież ustaleń Sądu pierwszej instancji, opartych na wyjaśnieniach złożonych przez oskarżonego, że środki odurzające zabezpieczone podczas przeszukania były uprawiane i wytworzone tylko na jego potrzeby. Należy zaznaczyć, że prokurator w uzasadnieniu apelacji zaznaczył, że z depozycji oskarżonego wynika, że wypalał on dziennie ok. 1 grama powyższego środka. Tym samym ilość posiadanego przez oskarżonego środka pozwalała mu zaspokoić własne potrzeby przez stosunkowo długi okres czasu, jednakże nie wykraczała ona poza jego możliwości konsumpcyjne. Fakt, że oskarżony od kilkunastu lat uzależniony jest od narkotyków i nie podjął dotychczas stosownej terapii nie daje podstaw do kwestionowania ustaleń Sądu Okręgowego o prowadzeniu ustabilizowanego trybu życia przed popełnieniem przestępstwa. Ustalenia w tym zakresie odnoszą się bowiem do posiadania przez oskarżonego stałego miejsca pobytu, wcześniejszego przestrzegania porządku prawnego i wykonywania stałej pracy zarobkowej.

Sąd odwoławczy mógłby dokonać korekty kary orzeczonej wobec oskarżanego w przypadku stwierdzenia, że jest ona rażąco niewspółmierna w rozumieniu, o którym mowa w art. 438 pkt 4 k.p.k. Ma to miejsce wtedy, gdy na podstawie okoliczności, które powinny mieć zasadniczy wpływ na wymiar kary, można byłoby przyjąć, że zachodzi wyraźna różnica pomiędzy karą wymierzoną przez sąd pierwszej instancji a karą, jaką należałoby wymierzyć w następstwie prawidłowego zastosowania dyrektyw wymiaru kary. Na gruncie art. 438 pkt 4 k.p.k. nie chodzi przy tym o każdą ewentualną różnicę w ocenie co do wymiaru kary, ale o różnicę tak zasadniczą, iż karę wymierzoną nazwać można byłoby – również w znaczeniu potocznym – rażąco niewspółmierną, tj. niewspółmierną w stopniu nie dającym się wręcz zaakceptować. Tego rodzaju sytuacja w zakresie kary orzeczonej wobec oskarżonego za czyn z pkt 1 zaskarżonego wyroku nie ma miejsca jednakże miejsca. Tym samym brak jest też podstaw do kwestionowania wymiaru kary łącznej pozbawienia wolności, obejmującej nadto karę 1 miesiąca pozbawienia wolności za czyn z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii

Wniosek

- o zmianę wyroku w zaskarżonej części poprzez wymierzenie oskarżonemu za czyn z pkt 1 tegoż wyroku kary 4 lat pozbawienia wolności i w tym samym wymiarze kary łącznej pozbawienia wolności.

☐ zasadny

☐ częściowo zasadny

☒ niezasadny

Zwięźle o powodach uznania wniosku za zasadny lub niezasadny.

Bezpodstawność zawartego w apelacji zarzutu zadecydowały o uznaniu zawartego w apelacji wniosku za niezasadny.

4.  OKOLICZNOŚCI PODLEGAJĄCE UWZGLĘDNIENIU Z URZĘDU

Wskazać wszystkie okoliczności, które sąd uwzględnił z urzędu, niezależnie od granic zaskarżenia
i podniesionych zarzutów (art. 439 k.p.k., art. 440 k.p.k.).

Zwięźle o powodach uwzględnienia okoliczności.

5.  ROZSTRZYGNIĘCIE SĄDU ODWOŁAWCZEGO

5.1. Utrzymanie w mocy wyroku sądu pierwszej instancji

Przedmiot utrzymania w mocy

Kara pozbawienia wolności orzeczona wobec oskarżonego P. R. za czyn z pkt 1 zaskarżonego wyroku i kara łączna pozbawienia wolności.

Zwięźle o powodach utrzymania w mocy.

Brak podstaw do uwzględnienia apelacji prokuratora.

5.2. Zmiana wyroku sądu pierwszej instancji

1.

Przedmiot i zakres zmiany

Zwięźle o powodach zmiany.

5.3. Uchylenie wyroku sądu pierwszej instancji

5.3.1. Przyczyna, zakres i podstawa prawna uchylenia

art. 439 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność przeprowadzenia na nowo przewodu w całości

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

Konieczność umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i umorzenia ze wskazaniem szczególnej podstawy prawnej umorzenia.

4.

Konieczność warunkowego umorzenia postępowania

art. 437 § 2 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia i warunkowego umorzenia ze wskazaniem podstawy prawnej warunkowego umorzenia postępowania.

5.

art. 454 § 1 k.p.k.

Zwięźle o powodach uchylenia.

5.3.2. Zapatrywania prawne i wskazania co do dalszego postępowania

5.4. Inne rozstrzygnięcia z wyroku

Lp.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

6.  Koszty Procesu

Wskazać oskarżonego.

Wskazać punkt rozstrzygnięcia z wyroku.

Przytoczyć okoliczności.

J. G.

II

Na podstawie art. 636 § 1 k.p.k., z uwagi na nieuwzględnienie apelacji wniesionej przez prokuratora, wydatkami za postępowanie odwoławcze obciążono Skarb Państwa.

7.  PODPIS

Ewa Jethon

Anna Zdziarska Adam Wrzosek

1.3 Granice zaskarżenia

Wpisać kolejny numer załącznika 1

Podmiot wnoszący apelację

Prokurator

Rozstrzygnięcie, brak rozstrzygnięcia albo ustalenie, którego dotyczy apelacja

Wymiar kary orzeczonej za czyn z pkt 1 zaskarżonego wyroku oraz wymiar kary łącznej pozbawienia wolności.

1.3.1 Kierunek i zakres zaskarżenia

☐ na korzyść

☒ na niekorzyść

☐ w całości

☒ w części

co do winy

co do kary

co do środka karnego lub innego rozstrzygnięcia albo ustalenia

1.3.2 Podniesione zarzuty

Zaznaczyć zarzuty wskazane przez strony w apelacji.

art. 438 pkt 1 k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w zakresie kwalifikacji prawnej czynu przypisanego oskarżonemu

art. 438 pkt 1a k.p.k. - obraza przepisów prawa materialnego w innym wypadku niż wskazany
w art. 438 pkt 1 k.p.k., chyba że pomimo błędnej podstawy prawnej orzeczenie odpowiada prawu

art. 438 pkt 2 k.p.k. - obraza przepisów postępowania, jeżeli mogła ona mieć wpływ na treść orzeczenia

art. 438 pkt 3 k.p.k. - błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia,
jeżeli mógł on mieć wpływ na treść tego orzeczenia

art. 438 pkt 4 k.p.k. - rażąca niewspółmierności kary, środka karnego, nawiązki lub niesłusznego zastosowania albo niezastosowania środka zabezpieczającego, przepadku lub innego środka

art. 439 k.p.k.

brak zarzutów

1.4. Wnioski

uchylenie

zmiana