Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE

Powód – (...) w Ś. w pozwie przeciwko (...) (obecnie: (...). w B. domagał się zasądzenia od pozwanego kwoty 382 692,60 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od kwot:

-

1 891,87 zł od dnia 26 stycznia 2022 r. do dnia zapłaty,

-

77 062,44 zł od dnia 29 stycznia 2022 r. do dnia zapłaty,

-

36 744,12 zł od dnia 1 lutego 2022 r. do dnia zapłaty,

-

56 278,04 zł od dnia 1 lutego 2022 r. do dnia zapłaty,

-

77 161,73 zł od dnia 8 lutego 2022 r. do dnia zapłaty,

-

13 102,35 zł od dnia 15 lutego 2022 r. do dnia zapłaty,

-

17 398,35 zł od dnia 15 lutego 2022 r. do dnia zapłaty,

-

76 774,40 zł od dnia 22 lutego 2022 r. do dnia zapłaty,

-

19 207,07 zł od dnia 22 lutego 2022 r. do dnia zapłaty,

-

7 072,23 zł od dnia 1 marca 2022 r. do dnia zapłaty,

oraz o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych, wraz z odsetkami.

Uzasadniając pozew powód podniósł, że on (a także jego poprzednik prawny – (...).) na podstawie zawartych z pozwanym umów sprzedawał pozwanemu szkło. Towar objęty umowami został wydany pozwanemu, który nie kwestionował zasadności doręczonych mu faktur dokumentujących ww. sprzedaż. Pomimo upływu terminu zapłaty pozwany nie spełnił jednak swoich zobowiązań w całości, chociaż wielokrotnie zapewniał, że je ureguluje.

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym z dnia 23 marca 2022 r. orzeczono zgodnie z żądaniem pozwu.

W piśmie z dnia 4 kwietnia 2022 r. powód cofnął pozew w części dotyczącej żądania zapłaty kwot:

1.  1 891,87 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych od dnia 26 stycznia 2022 r. do dnia 24 marca 2022 r.,

2.  11 708,38 zł oraz odsetek ustawowych za opóźnienie w transakcjach handlowych od kwoty 77 062,44 zł od dnia 29 stycznia 2022 r. do dnia 24 marca 2022 r.,

wskazując, że już po wytoczeniu powództwa pozwany dokonał częściowej płatności, zaliczonej również na poczet odsetek.

W sprzeciwie od nakazu zapłaty pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda kosztów sądowych.

Pozwany podniósł, że towar dostarczony przez powoda miał wady (uszkodzenia, przebarwienia i plamy, a także rysy na powłoce szkła), a ponadto dostawy nie były kompletne. Wartość wad pozwany ocenił na kwotę 34 488,56 zł netto (42 420,93 zł brutto)

W odpowiedzi na sprzeciw – w piśmie z dnia 17 października 2022 r. – powód dodatkowo podniósł, że o tym, że dostarczany pozwanemu towar był kompletny i nie miał wad świadczą właściwe dokumenty „WZ” podpisane ze strony pozwanego, a także treść korespondencji mailowej między stronami wymieniana już po dostawie. Pozwany nie tylko nigdy przed procesem nie informował powoda o jakichkolwiek brakach czy wadach, ale potwierdzając saldo zadłużenia akceptował jego wysokość. Sposób sformułowania sprzeciwu świadczy zatem – w ocenie powoda – o tym, że jedynym celem jego złożenia jest próba przedłużenia postępowania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Strony są przedsiębiorcami. Powodowa spółka została zarejestrowana w dniu 30 grudnia 2021 r. w wyniku przekształcenia(...) w B..

Fakty bezsporne, a ponadto: odpis KRS powoda (k. 9-11 akt), odpis KRS pozwanego (k. 12-14v., 179-183v. akt)

Powód sprzedawał pozwanemu szkło. Zamówiony towar został dostarczony pozwanemu, a dla potwierdzenia poszczególnych transakcji wystawione zostały i doręczone tej stronie – drogą elektroniczną – następujące faktury sprzedaży:

-

w dniu 26 listopada 2021 r. nr (...), na kwotę 26 292,01 zł – z terminem płatności do dnia 25 stycznia 2022 r.,

-

w dniu 29 listopada 2021 r., nr (...), na kwotę 77 062,44 zł – z terminem płatności do dnia 28 stycznia 2022 r.,

-

w dniu 1 grudnia 2021 r., nr (...), na kwotę 36 744,12 zł – z terminem płatności do dnia 30 stycznia 2022 r.,

-

w dniu 1 grudnia 2021 r., nr (...), na kwotę 56 278,04 zł – z terminem płatności do dnia 30 stycznia 2022 r.,

-

w dniu 9 grudnia 2021 r., nr (...), na kwotę 77 161,73 zł – z terminem płatności do dnia 7 lutego 2022 r.,

-

w dniu 15 grudnia 2021 r., nr (...), na kwotę 13 102,35 zł – z terminem płatności do dnia 13 lutego 2022 r.,

-

w dniu 15 grudnia 2021 r., nr (...), na kwotę 17 398,35 zł – z terminem płatności do dnia 13 lutego 2022 r.,

-

w dniu 22 grudnia 2021 r., nr (...), na kwotę 76 774,40 zł – z terminem płatności do dnia 20 lutego 2022 r.,

-

w dniu 23 grudnia 2021 r., nr (...), na kwotę 19 207,07 zł – z terminem płatności do dnia 21 lutego 2022 r.,

-

w dniu 29 grudnia 2021 r., nr (...), na kwotę 7 072,23 zł – z terminem płatności do dnia 27 lutego 2022 r.,

Fakty bezsporne, a ponadto dowody: wiadomości mailowe wraz z fakturami (k. 15-16, 18-19, 20-21, 24-25, 27-28v., 30-31, 34-35, 37-38, 40-41, 44-45, 47-48, 50 akt), dokumenty wydania zewnętrznego (k. 17, 22-23v., 26, 29, 32-33, 36, 39, 42-43, 46, 49 akt), oświadczenie o akceptacji faktur przesyłanych drogą elektroniczną (k. 51 akt)

Mimo upływu terminu do zapłaty, należność wynikająca z faktury (...) została uregulowane jedynie częściowo, w kwocie 24 400,14 zł.

W korespondencji mailowej między stronami w styczniu i lutym 2022 r. ze strony pozwanego informowano o problemach z uregulowaniem zadłużenia, a jednocześnie deklarowano dokonanie płatności.

W dniu 4 lutego 2022 r. ze strony pozwanego przesłano potwierdzenie salda obejmujące należności z ww. faktur.

Fakty bezsporne, a ponadto: pozew (k. 4v.), wiadomości mailowe (k. 52-61 akt)

Powód pismem z dnia 17 lutego 2022 r. wezwał pozwanego do niezwłocznego uregulowania pozostałych należności z ww. faktur, wraz z odsetkami – pod rygorem skierowania sprawy na drogę postępowania sądowego. Wezwanie okazało się bezskuteczne.

Fakty bezsporne, a ponadto: wezwanie do zapłaty wraz z potwierdzeniem nadania (k. 62-63 akt)

W dniu 24 marca 2022 r. pozwany zapłacił powodowi kwotę 15 000 zł – tytułem należności z faktur nr (...)

Fakt bezsporny, a ponadto: potwierdzenie transakcji (k. 74 akt)

Sąd zważył, co następuje:

Sąd ustalił stan faktyczny sprawy na podstawie dokumentów prywatnych przedłożonych przez stronę powodową (art. 243 ² k.p.c.), których prawdziwość, autentyczność i moc dowodowa nie budziły żadnych wątpliwości.

Wnioski dowodowe strony pozwanej o charakterze osobowym, tj. o przesłuchanie świadka S. K. oraz stron ( zob. k. 77 akt), podlegały pominięciu na podstawie art. 235 ² § 1 pkt 6 w zw. z art. 458 ¹⁰ i art. 299 k.p.c. Sąd doszedł w tej kwestii do przekonania, że pomimo wezwania (zarządzenie z 23 września 2022 r. – zob. k. 170, 173-174, 175A, 184-185 akt) nie wskazano konkretnych faktów, które miałyby zostać wykazane tymi dowodami, jak tego wymaga aktualnie obowiązujący przepis art. 235 ¹ k.p.c.

Pozwany, zobowiązany przez Sąd, nie podał również przyczyn dla których nie jest możliwe wykazanie tych faktów za pomocą innych środków dowodowych. Wyjaśnić w związku z tym trzeba, że zgodnie z art. 458 ¹⁰ i art. 299 k.p.c. tego rodzaju dowody (osobowe) mogły mieć w niniejszym postępowaniu charakter wyłącznie subsydiarny (pomocniczy), dlatego mogły być one dopuszczone jedynie wtedy gdy po wyczerpaniu innych środków dowodowych lub w ich braku pozostałyby niewyjaśnione fakty istotne dla rozstrzygnięcia.

Zdaniem Sądu nie zachodziła również uzasadniona potrzeba uwzględnienia tego rodzaju wniosków powołanych przez powoda, jak również o przedłożenie rejestrów VAT i pliku JPK V7 (zob. pozew - k. 4 i 5 akt), skoro fakty mające podlegać wykazaniu tymi dowodami (zawarcie umów sprzedaży o określonej treści i częściowe uregulowanie zadłużenia, a także ujęcia ww. faktur w księgach podatkowych pozwanego) nie były przedmiotem sporu między stronami. Nie wymagały w związku z tym dowodu (art. 229 i 230 k.p.c.).

Przede wszystkim nie była sporna ani ilość sprzedanego pozwanemu szkła, ani też wysokość ceny jaka została między stronami uzgodniona w ramach tego stosunku. W ocenie Sądu zawarte w pozwie żądanie zapłaty ceny znajdowało więc oparcie w zawartych pomiędzy stronami umowach sprzedaży (art. 535 § 1 k.c.).

Nie budziła ponadto wątpliwości legitymacja czynna powodowej spółki, skoro w przypadku przekształcenia spółek (art. 553 § 1 k.s.h.) obowiązuje zasada ciągłości podmiotowej pomimo przekształcenia. Pomimo zmiany formy („szaty”) ustrojowej zarówno przed, jak i po przekształceniu spółki mamy do czynienia z tym samym podmiotem (zob. postanowienie SN z dnia 13 grudnia 1991 r., III CRN 321/91, OSNCP 1992, nr 7-8, poz. 142 i uzasadnienie uchwały 7 sędziów NSA z dnia 14 stycznia 2009 r., II GPS 6/08, ONSAiWSA 2009, nr 3, poz. 45).

Powód, poza wystawionymi pozwanemu fakturami VAT, przedstawił także korespondencję mailową stron, a przede wszystkim dokumenty wydania zewnętrznego („WZ”) – podpisane i opatrzone pieczęciami pozwanej spółki – potwierdzające wydanie tej stronie przedmiotu poszczególnych transakcji sprzedaży, także gdy chodzi o pierwszą z nich, z 26 listopada 2021 r. (co do której pozwany zarzucał w sprzeciwie brak 11 tafli float 8 mm – zob. faktura wraz z WZ k. 16,17; sprzeciw – k. 77 akt). Za istotną należy uznać również korespondencję mailową między stronami – ze stycznia i lutego 2022 r., a więc kilka miesięcy po dostarczeniu towaru – w treści której ze strony pozwanego uznano istnienie dochodzonego zadłużenia w całości (mail z 4 lutego 2022 r. – k. 56-57 akt), a jako przyczynę braku zapłaty wskazywano przejściowe trudności z płynnością finansową i konieczność zabezpieczenia środków na „wkład własny w projekcie unijnym” ( zob. k. 61 akt)

Do powyższych dowodów pozwany nie odniósł się w żaden sposób, poprzestając na podniesieniu gołosłownych jedynie twierdzeń o istnieniu wad i niepełnym wydaniu przedmiotu sprzedaży, gdy chodzi o pierwszą z transakcji (zob. sprzeciw – k. 76-77 akt). Podnieść w związku z tym trzeba, że rozkład ciężaru dowodu w świetle art. 6 k.c., a także art. 232 k.p.c. nie może być rozumiany w ten sposób, że zawsze spoczywa on na powodzie. W razie sprostania przez powoda ciążącym na nim obowiązkom dowodowym – a zdaniem Sądu tak jest w niniejszej sprawie, biorąc pod uwagę opisane wyżej dowody – to na stronie pozwanej spoczywać musi ciężar udowodnienia faktów uzasadniających oddalenie powództwa (zob. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 czerwca 2013 r., II PK 304/12, LEX nr 1341274). W tym zakresie pozwany nie podjął jednak inicjatywy dowodowej mogącej podważyć zasadność żądania pozwu.

Z ww. korespondencji mailowej między stronami ( zob. k. 52-61 akt) nie wynika w żadnej mierze, aby pozwany podnosił kiedykolwiek przed procesem kwestię niedostarczenia mu części zamówienia, bądź też składał reklamacje dotyczące wad przedmiotu sprzedaży. Poza samym tylko opisem rzekomych wad w sprzeciwie pozwany – pomimo zobowiązania nałożonego na podstawie art. 458 ⁵ § 4 k.p.c. (tj. do powołania wszystkich twierdzeń i dowodów, pod rygorem ich pominięcia – zob. k. 89, 93-94, 104 akt) – nie przedstawił żadnych twierdzeń o faktach dotyczących zgłoszenia ich powodowi. Zarzut powyższy należało w tej sytuacji ocenić jako oczywiście bezzasadny, nie zostały bowiem udowodnione przesłanki mające uzasadnić obniżenie ceny (art. 560 § 1 k.c. a contrario).

Fakt uznania przez pozwanego przed procesem w całości dochodzonych należności z poszczególnych faktur ( zob. k. 56-57 akt) w świetle powyższego przesądza, że zarzuty zgłoszone w niniejszym procesie przez pozwanego przeciwko żądaniu pozwu mają charakter pozorny. Świadczy o tym także częściowa płatność dokonana w dniu 24 marca 2022 r. w kwocie 15 000 zł na poczet dwóch pierwszych transakcji – z wskazaniem w tytule faktur nr: (...) i nr (...) ( zob. k. 74 akt). Wskazać należy, że dokonanie spłaty części długu, jak również zwrócenie się przez dłużnika do wierzyciela z propozycją ustalenia zasad spłaty zadłużenia (nawet jeśli ostatecznie nie doszło do zawarcia porozumienia w tym przedmiocie) może być rozpatrywane w kategoriach uznania długu (zob. np. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 września 2002 r., II CKN 1312/00, OSNC 2003, nr 12, poz. 168).

Nie budzi także wątpliwości prawidłowość dokonanego przez powoda zaliczenia dokonanej wpłaty w pierwszej kolejności na zaległe należności w postaci odsetek (art. 451 § 1 zd. 2 k.c.). Skoro odsetki ustawowe na opóźnienie w transakcjach handlowych od pozostałej należności z faktury (...) w kwocie 1 891,87 zł za okres od dnia 26 stycznia 2022 do 24 marca 2022 r. wyniosły kwotę 35,32 zł, a od należności z faktury (...) w kwocie 77 062,44 zł za okres od dnia 29 stycznia 2022 do 24 marca 2022 r. – kwotę 1 364,43 zł, to pozostała części podlegała zaliczeniu na należności główne z ww. faktur w kwotach: 1 891,87 zł i 11 708,38 zł (zob. rozliczenie w piśmie powoda z dn. 4 kwietnia 2022 r. – k. 72v. – 73 akt). Tak więc: 35,32 + 1 891,87 + 1 364,43 + 11 708,38 = 15 000 zł (wpłata z dnia 24 marca 2022 r.).

Mając na uwadze powyższe okoliczności Sąd orzekł jak w punkcie I. wyroku na podstawie art. 535 § 1 k.c., a co do odsetek za czas opóźnienia w spełnieniu świadczenia na podstawie art. 7 ust. 1 i 2 ustawy z dnia z dnia 8 marca 2013 r. o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom w transakcjach handlowych (tekst jedn.: Dz. U. z 2022 poz. 893).

W zakresie w jakim pozew został skutecznie cofnięty – jeszcze przed rozprawą – postępowanie podlegało umorzeniu (art. 355 w zw. z art. 203 § 1 k.p.c.).

O kosztach procesu Sąd orzekł stosując zasadę odpowiedzialności za jego wynik na podstawie art. 98 § 1,1 ¹ i 3 k.p.c., przy uwzględnieniu § 2 pkt 7 w zw. z § 3 ust. 2 i § 10 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015, poz. 1800 ze zm.). W świetle tych regulacji powodowi należy się zwrot kosztów w postaci opłaty od pozwu w kwocie 18 825 zł, wydatku pełnomocnika w kwocie 17 zł, oraz wynagrodzenie z tytułu zastępstwa procesowego w kwocie 10 800 zł, a ponadto w kwocie 2 700 zł (udział w postępowaniu zażaleniowym – zob. k. 128 akt), a więc łącznie 32 342 zł. Na podstawie art. 98 § 1 ¹ k.p.c. powodowi należeć się będą te koszty wraz z odsetkami w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego, za czas od dnia uprawomocnienia się orzeczenia, którym je zasądzono, do dnia zapłaty.

Podstawę zwrotu powodowi połowy opłaty uiszczonej od cofniętej części pozwu – pomniejszonej o kwotę równą opłacie minimalnej – stanowił przepis art. 79 ust. 1 pkt 3 lit. a i ust. 3 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2022, poz. 1125).

Na oryginale właściwy podpis