Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 366/21

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 października 2022 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Marta Sawińska

Protokolant: Emilia Wielgus

po rozpoznaniu w dniu 26 października 2022 r. w Poznaniu na posiedzeniu niejawnym

sprawy R. G.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

o świadczenie uzupełniające

na skutek apelacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z.

od wyroku Sądu Okręgowego w Zielonej Górze

z dnia 24 lutego 2021 r. sygn. akt IV U 1243/20

oddala apelację.

sędzia Marta Sawińska

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 15.04.2020 r. znak (...) pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. odmówił wnioskodawcy R. G. prawa do świadczenia uzupełniającego, wskazując, że orzeczeniem Komisji Lekarskiej z dnia 09.04.2020 r. ustalono, że nie jest on niezdolny do samodzielnej egzystencji.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył R. G., wnosząc o przyznanie prawa do świadczenia uzupełniającego. Organowi wydającemu decyzję zarzucił błędne ustalenie stanu faktycznego co do stwierdzenia, że nie jest niezdolny do samodzielnej egzystencji. W uzasadnieniu powołał się na orzeczenie o stopniu niepełnosprawności z dnia 28.11.2007 r., wydane przez (...)Zespół ds. Orzekania o Niepełnosprawności w Z., który orzekł stopień niepełnosprawności stopnia znacznego na stałe. Zgodnie z tym orzeczeniem w punkcie 7 wskazano konieczność stałej lub długotrwałej opieki i pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji, co jest niezgodne z orzeczeniem komisji lekarskiej ZUS z dnia 09.04.2020 r.

Wyrokiem z 24.02.2021 r. Sąd Okręgowy w Zielonej Górze w sprawie o sygn. IV U 1243/20 zmieniał zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. z dnia 15.04.2020 r. znak (...) w ten sposób, że przyznał wnioskodawcy prawo do świadczenia uzupełniającego od dnia 28.10.2019 r. na okres do dnia 30.09.2021 r.

Powyższy wyrok zapadł w oparciu o następujące ustalenia faktyczne i rozważania prawne:

Wnioskodawca R. G., urodzony (...), od dnia 22.10.1979 r. był uprawniony do renty z tytułu niezdolności do pracy okresowo, a od 23.10.1980 r. z tytułu całkowitej niezdolności do pracy na stałe.

Od dnia 27.11.2017 r. wnioskodawca jest uprawniony do emerytury.

W dniu 28.02.2019 r. ubezpieczony złożył wniosek o świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji.

Wobec zgłoszonego wniosku przeprowadzone zostały badania, w wyniku których lekarz orzecznik O/ZUS orzeczeniem z dnia 12.03.2020 r. stwierdził, że wnioskodawca nie jest niezdolny do samodzielnej egzystencji.

W związku z wniesionym sprzeciwem od powyższego orzeczenia sprawę przekazano do rozpoznania komisji lekarskiej ZUS, która dokonując oceny stanu zdrowia wnioskodawcy orzeczeniem z dnia 09.04.2020 r. podtrzymała stanowisko lekarza orzecznika ZUS.

Powyższe skutkowało wydaniem przez ZUS zaskarżonej decyzji odmawiającej R. G. prawa do świadczenia uzupełniającego.

W dniu 24.06.2020 r. doszło u wnioskodawcy do wykonania zabiegu rewizyjnego wymiany trzpienia i głowy protezy biodra prawego.

Biegli lekarze ortopeda, neurolog, z zakresu chorób wewnętrznych rozpoznali u wnioskodawcy:

- stan po amputacji lewej kończyny dolnej z powodu miażdżycy,

- stan po kilkukrotnej realloplastyce rewizyjnej prawego stawu biodrowego,

- przebytą zakrzepicę żył głębokich prawej kończyny dolnej,

- zaburzenia poznawcze (w 2014 r. rozpoznano chorobę Alzheimera),

- czerwienicę prawdziwą wymagającą leczenia farmakologicznego,

- wieloletnie nadciśnienie tętnicze bez powikłań narządowych,

- chorobę niedokrwienną serca pod postacią dusznicy Prinzmetala o dobrym rokowaniu bez ograniczenia sprawności serca.

Stan zdrowia wnioskodawcy powoduje okresowo niemożność samodzielnej egzystencji i uzasadnia konieczność długotrwałej opieki innej osoby w zaspakajaniu podstawowych potrzeb życiowych. Niezdolność do samodzielnej egzystencji ma charakter okresowy do 30.09.202l r.

Biegli nie podzielili stanowiska ZUS, uznając że w świetle okoliczności znanych pozwanemu i dokumentacji medycznej posiadanej na dzień badania wnioskodawcy przez lekarza orzecznika ZUS i komisję lekarską ZUS zachodziła podstawa do ustalenia okresowej niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Wnioskodawca ma liczne schorzenia dotyczące zarówno układu ruchu, układu naczyniowego, jak i zaburzenia poznawcze. Wykonana skala oceny aktywności dnia codziennego 60 pkt jest wartością na pograniczu samodzielnego funkcjonowania. Biorąc pod uwagę obecność zaburzeń poznawczych oraz trudności ruchowe spowodowane amputacją lewej kończyny dolnej i obluzowaniem protezy prawego stawu biodrowego, które istniały w momencie badania przez lekarzy ZUS, istniała przesłanka ustalenia okresowej niezdolności do samodzielnej egzystencji.

Biegli nie wykluczyli poprawy, jeśli proces gojenia po zabiegu będzie przebiegał sposób prawidłowy, w związku z tym należy uznać niezdolność do samodzielnej egzystencji okresowo do 30.09.202l r.

Wnioskodawca jest niezdolny do samodzielnej egzystencji od dnia złożenia wniosku, tj. od 28.10.2019 r. Nie wystąpiły nowe okoliczności w sprawie. To nie kolejne leczenie operacyjne spowodowało niezdolność do samodzielnej egzystencji, lecz liczne schorzenia istniejące w dacie składania wniosku.

Wnioskodawca był badany przez lekarza konsultanta ZUS, który dokonał oceny sprawności według zmodyfikowanej skali Barthel - wynik 60 pkt, stanowiący wartość graniczną, świadczący jednak o dużej niesprawności wnioskodawcy, zważywszy na amputację podudzia lewej kończyny dolnej.

Niesprawność wnioskodawcy nie wynikała z faktu zabiegu operacyjnego, lecz z powodu licznych schorzeń i trudności w lokomocji, które wymagały leczenia operacyjnego jako leczenia naprawczego.

Należy uznać, że po tym leczeniu operacyjnym stan funkcjonalny wnioskodawcy będzie lepszy. Niezdolność do samodzielnej egzystencji ma charakter okresowy do 30.09.2021 r., od daty złożenia wniosku.

Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego Sąd I instancji wydał zaskarżony wyrok, w którym zmieniał zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. z dnia 15.04.2020 r. znak (...) w ten sposób, że przyznał wnioskodawcy prawo do świadczenia uzupełniającego od dnia 28.10.2019 r. na okres do dnia 30.09.2021 r.

Na wstępie rozważań prawnych Sąd Okręgowy podał, że zgodnie z treścią art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 31.07.2019 r. o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji (Dz. U. poz. 1622) świadczenie uzupełniające przysługuje osobom, które ukończyły 18 lat i których niezdolność do samodzielnej egzystencji została stwierdzona orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji albo orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji, albo orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i niezdolności do samodzielnej egzystencji, albo orzeczeniem o całkowitej niezdolności do służby i niezdolności do samodzielnej egzystencji, zwanym dalej „osobami uprawnionymi”. W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, w sprawach nieuregulowanych, dotyczących postępowania w sprawie świadczenia uzupełniającego, wypłaty tego świadczenia oraz wydawania orzeczeń, o których mowa w art. 2 ust. 1, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, z wyjątkiem art. 136 tej ustawy.

Następnie zacytował art. 13 ust. 5 ustawy z 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Sąd Okręgowy podkreślił, że powodem odmowy przyznania wnioskodawcy prawa do świadczenie uzupełniającego było uznanie przez organ rentowy, że nie jest on niezdolny do samodzielnej egzystencji. Przedmiotem niniejszej sprawy było zatem ustalenie, czy stan zdrowia wnioskodawcy powoduje niemożność samodzielnej egzystencji i uzasadnia konieczność stałej lub długotrwałej opieki innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych, a jeśli tak, na jaki okres.

Sąd Okręgowy zaakcentował, że przeprowadzone w sprawie postępowanie dowodowe, zwłaszcza wnioski opinii biegłych lekarzy ortopedy, neurologa i z zakresu chorób wewnętrznych (również kardiologa) pozwoliło ustalić, że stanowisko organu rentowego, zajęte w oparciu o orzeczenie lekarza orzecznika ZUS, komisji lekarskiej ZUS, poprzedzone opinią lekarza konsultanta ZUS (specjalisty chorób oczu) nie jest trafne.

W świetle zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, stwierdzić należało, że wnioskodawca jest osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji, a niezdolność ta ma charakter okresowy – do 30.09.2021 r., od dnia złożenia wniosku, tj. od 28.10.2019 r. Tak o stanie zdrowia wnioskodawcy stanowczo wypowiedzieli się biegli sądowi lekarze neurolog, ortopeda i internista, a więc specjaliści właściwi dla dolegliwości zgłaszanych przez wnioskodawcę.

Biegli, na podstawie przedstawionej dokumentacji medycznej stwierdzili jednoznacznie, że stan zdrowia wnioskodawcy uzasadnia uznanie okresowej niezdolności do samodzielnej egzystencji, powoduje konieczność długotrwałej opieki innej osoby w zaspokajaniu podstawowych potrzeb życiowych wnioskodawcy. Podnieśli, że wnioskodawca ma liczne schorzenia dotyczące zarówno układu ruchu, układu naczyniowego, jak i zaburzenia poznawcze. Wykonana skala oceny aktywności dnia codziennego 60 pkt jest wartością na pograniczu samodzielnego funkcjonowania, co zważywszy przy tym na amputację podudzia lewej kończyny dolnej, świadczy o dużej niesprawności odwołującego. Biegli podnieśli, że biorąc pod uwagę obecność zaburzeń poznawczych oraz trudności ruchowe spowodowane amputacją lewej kończyny dolnej i obluzowaniem protezy prawego stawu biodrowego, które istniały w momencie badania przez lekarzy ZUS, istniała przesłanka ustalenia niezdolności do samodzielnej egzystencji. Ponadto biegli wskazali, że istnieje możliwość poprawy w stanie zdrowia wnioskodawcy, jeśli proces gojenia po zabiegu będzie przebiega sposób prawidłowy, stąd ich zdaniem należy uznać niezdolność do samodzielnej egzystencji okresowo do 30.09.202l r.

Sąd Okręgowy zaznaczył, że w pełni podziela wnioski opinii biegłych sądowych neurologa, ortopedy i internisty, powołanych w sprawie. Opinia została sporządzona wnikliwie i rzetelnie. W ocenie Sądu I instancji opinia ta stanowi pełnowartościowy materiał dowodowy. Organ rentowy w toku sprawy nie przedstawił do opinii biegłych zastrzeżeń. W istocie argumentacja pozwanego sprowadza się do oceny, że przedstawienie przez wnioskodawcę karty informacyjnej leczenia szpitalnego z dnia 06.07.2020 r., potwierdzającej zabieg reoperacji z powodu obluzowania protezy stawu biodrowego prawego, wykonany w dniu 24.06.2020 r., jest nową okolicznością, która powinna skutkować uchyleniem decyzji i przekazaniem sprawy do ponownego rozpoznania organowi rentowemu oraz umorzeniem postępowania na podstawie art. 477 14 § 4 k.p.c.
W rozpoznawanej sprawie natomiast – zdaniem Sądu Okręgowego – nie wystąpiły okoliczności, o jakich mowa w art. 477 14 § 4 k.p.c.

W ocenie Sądu Okręgowego, brak było podstaw do przyjęcia, że w stanie zdrowia odwołującego zaszły nowe okoliczności w rozumieniu powołanego przepisu. Z całą pewnością nie jest taką okolicznością karta informacyjna leczenia szpitalnego z dnia 06.07.2020 r.
Sąd I instancji zaznaczył, że wprawdzie w dniu 24.06.2020 r. doszło do wykonania zabiegu reoperacji z powodu obluzowania protezy stawu biodrowego prawego, a zatem już po wniesieniu odwołania, ale przecież dotyczy on schorzeń istniejących już przed wydaniem zaskarżonej decyzji. Karta informacyjna leczenia szpitalnego nie jest nową okolicznością, a tylko potwierdzeniem wykonania zabiegu operacyjnego, który był następstwem istniejącego u wnioskodawcy już od dłuższego czasu stanu zdrowia.

Sąd Okręgowy podkreślił, że biegli już w opinii głównej wskazali, że to łącznie występujące u odwołującego: obecność zaburzeń poznawczych, trudności ruchowe spowodowane amputacją lewej kończyny dolnej i ponownym obluzowaniem protezy prawego stawu biodrowego, istniały w momencie badania przez lekarzy ZUS i już na tamtym etapie istniała przesłanka do ustalenia u wnioskodawcy okresowej niezdolności do samodzielnej egzystencji. Podał, że doprecyzowane zostało to przez biegłych w opinii uzupełniającej, gdzie wprost podali, że to nie nowa okoliczność w postaci kolejnego leczenia operacyjnego spowodowała niezdolność do samodzielnej egzystencji, lecz liczne schorzenia istniejące w dacie składania przez odwołującego wniosku. Ponadto biegli również wprost wskazali, że niesprawność wnioskodawcy nie wynikała z faktu zabiegu operacyjnego, który miałby stanowić nową okoliczność, lecz z powodu licznych schorzeń i trudności w lokomocji, które wymagały leczenia operacyjnego jako leczenia naprawczego, podkreślając przy tym, że już na etapie ZUS wnioskodawca uzyskał tylko 60 pkt w skali Barthel, co przy istnieniu amputowanego podudzia lewego świadczyło o jego dużej niesprawności.

Biegli wyjaśnili, że oczekują wręcz, że po tym leczeniu (spornym zabiegu operacyjnym prawego biodra) stan funkcjonalny wnioskodawcy się polepszy, stąd istniejąca u odwołującego niezdolność do samodzielnej egzystencji jest okresowa.

Zatem zabieg operacyjny z 24.06.2020 r. nie miał wpływu na stwierdzenie niezdolności do samodzielnej egzystencji wnioskodawcy, lecz jedynie na określenie jego czasookresu.

W tym stanie rzeczy leczenie operacyjne wnioskodawcy nie było nową okolicznością w rozumieniu art. 477 14 § 4 k.p.c., ale kolejnym etapem w leczeniu stanu jego zdrowia. Z utrwalonego orzecznictwa wynika, że nowa okoliczność w rozumieniu tego przepisu, to tego rodzaju zdarzenia, które choć powstałe po wniesieniu odwołania, mają znaczenie dla oceny stanu zdrowia do dnia decyzji, ale już nie na przyszłość.

Mając to wszystko na uwadze, na podstawie powołanych wyżej przepisów oraz art. 477 14 § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy zmieniał zaskarżoną decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w Z. z dnia 15.04.2020 r. znak (...) w ten sposób, że przyznał wnioskodawcy prawo do świadczenia uzupełniającego od dnia 28.10.2019 r. na okres do dnia 30.09.2021 r.

Apelację od wyroku Sądu I instancji złożył organ rentowy zaskarżając go w całości. Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

I.  naruszenie przepisów postępowania cywilnego, a w szczególności art. 233 § 1 k.p.c. poprzez wadliwą ocenę dowodów oraz naruszenie granic swobodnej oceny dowodów przez przyjęcie, iż Wnioskodawca jest niezdolny do samodzielnej egzystencji od 28.10.2019r. do 30.09.2021r., podczas gdy okoliczność ta nie została dostatecznie potwierdzona w zebranym materiale dowodowym,

II.  naruszenie art. 477 14 § 4 k.p.c. poprzez niezastosowanie i przyjęcie, iż nie zachodzą okoliczności uzasadniające uchylenie zaskarżonej decyzji w sytuacji gdy opinii biegłych sądowych lekarzy wprost wskazywały na nowe okoliczności medyczne,

III.  naruszenie przepisów prawa materialnego poprzez niewłaściwe zastosowanie art. 13 ustawy z dnia 17.12.1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz. U. z 2020 r. poz. 252) w związku z art. 2 ust 1 ustawy z 31.07.2019r. o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji (Dz.U. 2019 poz. 1622)

Organ rentowy wniósł o oddalenie odwołania ewentualnie uchylenie wyroku jako wadliwego i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji.

W odpowiedzi na apelację organu rentowego odwołujący R. G. wniósł o jej oddalenie.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Wniesioną przez organ rentowy apelację uznać należy za bezzasadną.

W ocenie Sądu Apelacyjnego, rozstrzygnięcie Sądu I instancji jest oczywiście prawidłowe. Sąd Okręgowy właściwie przeprowadził postępowanie dowodowe, w żaden sposób nie uchybiając przepisom prawa procesowego, dokonał trafnej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego i w konsekwencji prawidłowo ustalił stan faktyczny sprawy. Prawidłowo także zastosował prawo materialne. Sąd Apelacyjny w całości podzielił ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sądu Okręgowego, rezygnując jednocześnie z ich ponownego szczegółowego przytaczania. Wobec niewątpliwego wyjaśnienia wszystkich istotnych okoliczności sprawy, nie widział też konieczności uzupełniania postępowania dowodowego.

Przedmiotem sporu w sprawie była ocena, czy odwołujący R. G. jest osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji. Sporny w sprawie zatem był stan zdrowia odwołującego.

Na wstępie niniejszych rozważań, należało powołać podstawy prawne orzeczenia.

Zgodnie z art. 1 ust. 3 ustawy z dnia 31.07.2019 r. o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji, świadczenie uzupełniające przysługuje osobom zamieszkującym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, jeżeli są:

1) obywatelami Rzeczypospolitej Polskiej lub

2) posiadającymi prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelami państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej, lub

3) cudzoziemcami legalnie przebywającymi na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W myśl art. 2 ust. 1 cyt. wyżej ustawy świadczenie uzupełniające przysługuje osobom, które ukończyły 18 lat i których niezdolność do samodzielnej egzystencji została stwierdzona orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy i niezdolności do samodzielnej egzystencji albo orzeczeniem o niezdolności do samodzielnej egzystencji, albo orzeczeniem o całkowitej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym i niezdolności do samodzielnej egzystencji, albo orzeczeniem o całkowitej niezdolności do służby i niezdolności do samodzielnej egzystencji, zwanym dalej „osobami uprawnionymi”. Art. 2 ust. 2 stanowi zaś, że świadczenie uzupełniające przysługuje osobom uprawnionym, które nie posiadają prawa do świadczeń pieniężnych finansowanych ze środków publicznych albo suma tych świadczeń o charakterze innym niż jednorazowe, wraz z kwotą wypłacaną przez zagraniczne instytucje właściwe do spraw emerytalno-rentowych, z wyłączeniem renty rodzinnej przyznanej w okolicznościach, o których mowa w art. 68 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, zasiłku pielęgnacyjnego oraz innych dodatków i świadczeń wypłacanych wraz z tymi świadczeniami na podstawie odrębnych przepisów przed dokonaniem odliczeń, potrąceń i zmniejszeń, nie przekracza kwoty 1600 zł miesięcznie.

Przechodząc z kolei do rozważań Sądu I instancji w przedmiocie oceny stanu zdrowia odwołującego R. G., pod kątem niezdolności do samodzielnej egzystencji, Sąd Apelacyjny w pełni zgadza się z twierdzeniami Sądu Okręgowego. Postępowanie dowodowe w powyżej wskazanym zakresie zostało przeprowadzone prawidłowo, bowiem oparte było na wiedzy biegłych lekarzy sądowych (neurologa M. D., ortopedy F. P. i internisty, kardiologa W. Ż.). Na tej podstawie Sąd Okręgowy poczynił prawidłowe ustalenia faktyczne co do stanu zdrowia odwołującego R. G..

W toku przeprowadzonego postępowania dowodowego przed Sądem I instancji, powołani zostali biegli: neurolog, ortopeda i internista, a zatem specjaliści z wszystkich dziedzin niezbędnych dla prawidłowej oceny stanu zdrowia odwołującego z punktu widzenia powołanych przepisów. Biegli sądowi wyznaczeni w niniejszej sprawie przed Sądem I instancji dysponowali niezbędną wiedzą i doświadczeniem zawodowym, a sporządzona przez nich opinia lekarska została wydana w oparciu o zgromadzoną dokumentacji lekarską, nadto zawierała logiczne i rzeczowe uzasadnienie.

W swojej opinii biegli neurolog dr n. med. M. D., ortopeda dr n. med. F. P. oraz internista lek. med. W. Ż. rozpoznali u odwołującego: stan po amputacji lewej kończyny dolnej z powodu miażdżycy, stan po kilkukrotnej realloplastyce rewizyjnej prawego stawu biodrowego, przebytą zakrzepicę żył głębokich prawej kończyny dolnej, zaburzenia poznawcze (w 2014 r. rozpoznano chorobę Alzheimera), czerwienicę prawdziwą wymagającą leczenia farmakologicznego, wieloletnie nadciśnienie tętnicze bez powikłań narządowych, chorobę niedokrwienną serca pod postacią dusznicy Prinzmetala o dobrym rokowaniu bez ograniczenia sprawności serca. W ocenie biegłych sądowych wnioskodawca ma liczne schorzenia dotyczące zarówno układu ruchu, układu naczyniowego, jak i zaburzenia poznawcze. Wykonana skala oceny aktywności dnia codziennego 60 pkt jest wartością na pograniczu samodzielnego funkcjonowania. Biorąc pod uwagę obecność zaburzeń poznawczych oraz trudności ruchowe spowodowane amputacją lewej kończyny dolnej i obluzowaniem protezy prawego stawu biodrowego, które istniały w momencie badania przez lekarzy ZUS, istniała przesłanka ustalenia okresowej niezdolności do samodzielnej egzystencji. Biegli nie wykluczyli też poprawy, jeśli proces gojenia po zabiegu będzie przebiegał w sposób prawidłowy, w związku z tym – w ocenie biegłych sądowych - należy uznać niezdolność do samodzielnej egzystencji okresowo do 30.09.2021r. Co istotne wnioskodawca jest niezdolny do samodzielnej egzystencji od dnia złożenia wniosku, tj. od 28.10.2019 r., nie wystąpiły nowe okoliczności w sprawie, to nie kolejne leczenie operacyjne spowodowało niezdolność do samodzielnej egzystencji, lecz liczne schorzenia istniejące w dacie składania wniosku. Niesprawność wnioskodawcy nie wynikała z faktu zabiegu operacyjnego, lecz z powodu licznych schorzeń i trudności w lokomocji, które wymagały leczenia operacyjnego jako leczenia naprawczego.

Sąd Apelacyjny podkreśla, że opinie biegłych lekarzy sądowych zostały sporządzone fachowo, w oparciu o aktualną wiedzę, przedstawione w nich wnioski poparte są odpowiednimi argumentami. Biegli sądowi w należyty sposób wyjaśnili przedstawione przez Sąd I instancji zagadnienia, wskazali na czym oparli swe tezy i co stanowiło ich podstawę.

W ocenie Sądu Apelacyjnego wobec jednoznaczności opinii biegłych powołanych przed Sądem I instancji, nie było konieczności uzupełniania postępowania dowodowego. Zarzuty organu rentowego w świetle szczegółowych wyjaśnień biegłych zaprezentowanych w opinii, są nietrafne i stanowią jedynie bezzasadną polemikę z wnioskami tych opinii (biegli zapoznali się z dokumentacją lekarską zgromadzoną w niniejszej sprawie). Podkreślić przy tym należy, iż samo niezadowolenie strony z treści opinii biegłego, gdy nie zgłasza ona żadnych konkretnych zarzutów w stosunku do opinii, nie powoduje konieczności powoływania kolejnego biegłego czy kolejnych biegłych (por. SN z 15.02.1974 r., II CR 817/73 oraz SN z 18.02.1974 r., II CR 5/74, Biuletyn SN 1974 r., Nr 4, poz. 64). Odmienne stanowisko oznaczałoby, iż należy przeprowadzić dowód z wszelkich możliwych biegłych, aby upewnić się, czy niektórzy z nich nie byliby zdania takiego samego jak strona (por. T. Ereciński Komentarz do Kodeksu Postępowania Cywilnego, Część Pierwsza, Postępowanie Rozpoznawcze, Warszawa 1997 r., str. 439). Nadto wskazać należy, że, Sąd nie może zająć stanowiska odmiennego co do stanu zdrowia wnioskodawcy, na podstawie własnej oceny stanu faktycznego, niż wyrażone w opiniach biegłych (wyrok Sądu Najwyższego z 13.10.1987 r., II URN 228/87, PiZS 1988/7/62).

W związku z przytoczoną argumentacją, w ocenie Sądu Odwoławczego, Sąd I instancji nie wykroczył również poza ramy swobodnej oceny dowodów oraz oparł swoje orzeczenia na pełnym materiale dowodowym. Ocena dowodów dokonana przez Sąd Okręgowy jest swobodna, ale nie dowolna. Nie przekracza granic zakreślonych przez art. 233 § 1 k.p.c. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami lub gdy wnioskowanie sądu wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, to przeprowadzona przez sąd ocena dowodów może być skutecznie podważona (wyrok SA w Lublinie III AUa 758/12, Lex nr 1223279). Zatem zarzut naruszenia art. 233 k.p.c. okazał się nieuzasadniony.

Sąd Apelacyjny wskazuje, że kognicja Sądu w sprawie dotyczyła oceny prawidłowości decyzji ZUS w dacie wydania decyzji, a zatem analizie podlegał stan zdrowia odwołującego w dacie wydania decyzji oraz dokumentacji sprzed tego okresu. Wprawdzie w dniu 24.06.2020 r. doszło do wykonania zabiegu reoperacji z powodu obluzowania protezy stawu biodrowego prawego, a zatem już po wniesieniu odwołania, ale przecież dotyczy on schorzeń istniejących już przed wydaniem zaskarżonej decyzji. Karta informacyjna leczenia szpitalnego nie jest nową okolicznością, a tylko potwierdzeniem wykonania zabiegu operacyjnego, który był następstwem istniejącego u wnioskodawcy już od dłuższego czasu stanu zdrowia. Zwrócić uwagę też należy, że biegli już w opinii głównej wskazali, że to łącznie występujące u odwołującego: obecność zaburzeń poznawczych, trudności ruchowe spowodowane amputacją lewej kończyny dolnej i ponownym obluzowaniem protezy prawego stawu biodrowego, istniały w momencie badania przez lekarzy ZUS i już na tamtym etapie istniała przesłanka do ustalenia u wnioskodawcy okresowej niezdolności do samodzielnej egzystencji.

W ocenie Sądu Apelacyjnego nie doszło do naruszenia art. 477 14 § 4 k.p.c. Jak słusznie wyjaśnili biegli sądowi w swojej opinii uzupełniającej, posiadane przez lekarzy orzeczników ZUS dokumentacje na etapie przed wydaniem zaskarżonej decyzji były wystarczające do uznania, że odwołujący jest osobą niezdolną do samodzielnej egzystencji. Z opinii głównej wynikało, że u wnioskodawcy, z uwagi na jego schorzenia istniejące już wcześniej, w tym w czasie badania przez lekarzy orzeczników ZUS, należy uznać niezdolność do samodzielnej egzystencji od dnia złożenia wniosku (a więc także wcześniej, jeszcze w okresie przed ww. zabiegiem operacyjnym), natomiast przeprowadzony zabieg operacyjny ma wpływ na orzeczenie tej niezdolności tylko o tyle, że daje możliwość poprawy stanu zdrowia wnioskodawcy, a więc jest to niezdolność okresowa, z uwagi na proces gojenia, oceniona na okres do 30.09.2021r. Ponadto biegli również wprost wskazali, że niesprawność wnioskodawcy nie wynikała z faktu zabiegu operacyjnego, który miałby stanowić nową okoliczność, lecz z powodu licznych schorzeń i trudności w lokomocji, które wymagały leczenia operacyjnego jako leczenia naprawczego, podkreślając przy tym, że już na etapie ZUS wnioskodawca uzyskał tylko 60 pkt w skali Barthel, co przy istnieniu amputowanego podudzia lewego świadczyło o jego dużej niesprawności. Zdaniem biegłych, w świetle okoliczności znanych pozwanemu organowi rentowemu i dokumentacji medycznej na ten dzień, zachodziła podstawa do ustalenia u wnioskodawcy niezdolności do samodzielnej egzystencji, natomiast przeprowadzony zabieg operacyjny może wpłynąć na poprawę stanu zdrowia wnioskodawcy, a zatem niezdolność ta jest okresowa – do 30.09.2021 r. Z kolei badanie przez komisję lekarzy ZUS było mało wnikliwe, co w konsekwencji przełożyło się na wydanie krzywdzącej decyzji.

W tym stanie rzeczy leczenie operacyjne wnioskodawcy nie było nową okolicznością w rozumieniu art. 477 14 § 4 k.p.c. i nie zachodziła okoliczność uzasadniająca uchylenie zaskarżonej decyzji i przekazaniem sprawy organowi rentowemu do ponownego rozpoznania, jak próbował forsować w toku postępowania organ rentowy, tylko kolejnym etapem w leczeniu stanu zdrowia odwołującego.

Mając na uwadze powyższe nie doszło również do naruszenia przepisów prawa materialnego.

W ocenie Sąd Apelacyjnego podkreślenia wymaga również fakt, na etapie postępowania przed ZUS, lekarz konsultant ocenił wnioskodawcę według skali Barthel, podając że wnioskodawca (po amputacji podudzia lewego w 1995 r.) jest zależny przy kąpieli całego ciała, nie jest w stanie wchodzić i schodzić po schodach, wymaga większej pomocy (jednej lub dwóch osób) przy przemieszczaniu się z łóżka na krzesło i z powrotem, przy siadaniu, potrzebuje pomocy przy ubieraniu się i rozbieraniu, jest niezależny przy poruszaniu się po powierzchniach płaskich, ale tylko dzięki wózkowi inwalidzkiemu. Nadto od 2014 r. cierpi na chorobę Alzheimera, co również było znane organowi rentowemu.

Reasumując, w niniejszej sprawie Sąd I instancji oparł się na pełnym materiale dowodowym, prawidłowo go ocenił i przyjął za podstawę poczynionych ustaleń faktycznych. Wyrok odpowiada prawu. Zarzuty apelacyjne organu rentowego nie znajdują zatem uzasadnienia.

Wobec uznania, że zarzuty apelacyjne organu rentowego były bezzasadne oraz mając na uwadze powyższe ustalenia faktyczne i rozważania prawne Sąd Apelacyjny na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację.

sędzia Marta Sawińska