Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V ACa 335/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 sierpnia 2022 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach V Wydział Cywilny

w składzie

Przewodniczący SSA Grzegorz Stojek

po rozpoznaniu w dniu 18 lipca 2022 r. w Katowicach

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Spółki Akcyjnej w W.

przeciwko D. K. i G. K.

o zapłatę

na skutek apelacji powódki

od wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach

z dnia 30 grudnia 2021 r, sygn. akt I C 1181/21,

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Okręgowemu w Gliwicach
do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt V ACa 335/22

UZASADNIENIE

Powódka (...) Spółka Akcyjna w W. wniosła o zasądzenie solidarnie od pozwanych D. K. i G. K. kwoty 750.509,47 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 9 listopada 2021 r., na którą składają się: kwota 530.000 zł tytułem zwrotu świadczenia w postaci kapitału kredytu udzielonego na podstawie umowy nr (...) o kredyt hipoteczny dla osób fizycznych (...) oraz kwota 220.509,47 zł tytułem zwrotu równowartości świadczenia powódki, polegającego na udostępnieniu pozwanym kapitału wpłaconego w ramach nieważnej (bezskutecznej) umowy kredytu, ewentualnie, na wypadek braku podstaw do zasądzenia wyżej opisanych kwot solidarnie, zasądzenia tych kwot w częściach równych, to jest po 375.254,73 zł od każdego z pozwanych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 9 listopada 2021 r., a na wypadek nieuwzględnienia w części roszczenia w zakresie wartości korzystania przez pozwanych z kapitału wniosła o zmianę wysokości świadczenia (ukształtowanie) przez waloryzację wierzytelności przysługującej jej względem pozwanych w ten sposób, że poza roszczeniem o zwrot środków wypłaconych przy uruchomieniu kredytu w ich nominalnej wysokości powódce przysługuje 171.616,93 zł z uwagi na istotną zmianę siły nabywczej pieniądza i zasądzenie od pozwanych kwoty 171.616,93 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu, stanowiącej dodatkową kwotę (ponad wskazaną w zakresie rozliczenia kapitału), o którą należy waloryzować roszczenie o zwrot świadczenia w postaci kapitału kredytu wypłaconego pozwanym (jako świadczenia nienależnego), ewentualnie, na wypadek braku podstaw do zasądzenia wyżej opisanych kwot solidarnie, zasądzenie tych kwot w częściach równych od każdego z pozwanych z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia wniesienia pozwu.

Zaskarżonym wyrokiem, wydanym na podstawie art. 191 1 k.p.c., Sąd Okręgowy w Gliwicach oddalił powództwo, uznając je za oczywiście bezzasadne z tej przyczyny, że roszczenie powódki o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia jeszcze nie powstało i nie wiadome, czy powstanie, ponieważ roszczenie banku o zwrot bezpodstawnego wzbogacenia powstaje dopiero po ustaleniu nieważności umowy, podczas gdy nie został jeszcze zakończony proces w tym przedmiocie między tymi stronami (I C 1125/18 Sądu Okręgowego w Warszawie).

W apelacji powódka wniosła o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania oraz rozstrzygnięcia o kosztach postępowania za obie instancje.

Zarzuciła naruszenie przepisów postępowania, a to art. 191 1 § 1, 2 i 3 k.p.c., art. 233 k.p.c., art. 299 k.p.c., art. 171 § 1 pkt 1 k.p.c., art. 45 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej i art. 316 § 1 k.p.c.

Ponadto powódka zarzuciła naruszenie prawa materialnego, mianowicie art. 120 § 1 k.c., art. 385 1 § 1 w związku z art. 410 § 1 i art. 405 k.c.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje.

Apelacja zasługiwała na uwzględnienie.

Przepis art. 191 1 k.p.c. stanowi podstawę oddalenia powództwo na posiedzeniu niejawnym, bez uzupełnienia jego braków oraz bez prowadzenia postępowania dowodowego, jeżeli z treści pozwu i załączników oraz okoliczności dotyczących sprawy, a także faktów, o których mowa w art. 228 k.p.c., wynika oczywista bezzasadność powództwa.

Powództwo nie jest oczywiście bezzasadne.

Sąd Najwyższy w uchwale składu 7 sędziów z 7 maja 2021 r., III CZP 6/2, OSNC 2021, nr 9, poz. 56, wyjaśnił między innymi, po pierwsze, że kredytodawca nie może domagać się spełnienia uzgodnionych w umowie kredytu świadczeń tak długo jak trwa stan zawieszenia, to jest do chwili, w której należycie poinformowany konsument wyrazi zgodę na związanie niedozwolonym postanowieniem umownym albo zgody tej odmówi (bądź upłynie rozsądny czas do jej wyrażenia), po drugie, że kredytobiorca w każdej chwili – także pozasądowo – może zakończyć stan bezskuteczności zawieszonej, udzielając zgody na związanie klauzulą abuzywną albo odmawiając tej zgody.

Ze zgromadzonego w niniejszej sprawie materiału dowodowego nie wynika, czy pozwani w postępowaniu toczącym się z ich powództwa przed Sądem Okręgowym w Warszawie pod sygnaturą akt I C 1125/18 takie oświadczenia złożyli.

Już tylko z tej przyczyny nie da się powiedzieć, że powództwo jest oczywiście bezzasadne. Zwalnia to od potrzeby analizy pozostałych zarzutów naruszenia przepisów prawa, poza zarzutem art. 191 1 k.p.c., gdyż wynik sprawy nie zależy od jej rezultatów.

Zatem, zgodnie z art. 391 1 § 3 zdanie pierwsze k.p.c., należało uchylić zaskarżony wyrok oraz przekazać sprawę Sądowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania.