Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 listopada 2022 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu IV Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: sędzia Dorota Załęska

Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Krysiak

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 22 listopada 2022 roku w Sieradzu

odwołania Z. B.

od decyzji Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział (...) w Ł.

z dnia 25.07.2022 r. Nr (...)

w sprawie Z. B.

przeciwko Prezesowi Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Oddział (...) w Ł.

o wysokość renty rolniczej

oddala odwołanie.

Sygn. akt IV U 458/22

UZASADNIENIE

Decyzją z 25.07.2022r., wydaną z upoważnienia Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, odmówiono Z. B. prawa do wypłaty części uzupełniającej renty rolniczej, z powodu niezaprzestania działalności rolniczej.

Nie podzielając powyższej decyzji w/w złożył odwołanie, zarzucając jej brak zgodności ze stanem faktycznym, polegającą na wliczeniu do powierzchni gospodarstwa rolnego: działki nr (...) o pow. 0,81ha, która jest trwale wyłączona z produkcji rolniczej, gdyż jest porośnięta lasem, działki nr (...) i (...) o łącznej powierzchni 0,49ha, podczas gdy odwołujący jest współwłaścicielem w ½ tych gruntów. Odwołanie poparł pełnomocnik strony ustanowiony w sprawie.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wnosił o oddalenie odwołania.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Z. B., ur. (...), jest uprawniony do renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym na stałe.

W dniu 18.02.2022r., wpłynął do KRUS wypis z aktu notarialnego z 2.08.2021r., mocą którego Z. B. nabył grunty rolne o powierzchni 0,91ha , stanowiące działkę nr (...) o pow. 10 arów i działkę nr (...) o pow. 81 arów, położoną w miejscowości S.. Nadto wpłynął wypis z aktu notarialnego z którego wynika , że umową darowizny z 20.01.2022r., w-ca został obdarowany udziałem wynoszącym ½ części niezabudowanej nieruchomości rolnej o łącznej powierzchni 0,49 ha, stanowiącej działki nr (...) o pow. 0,1300ha i działki nr (...) o pow. 0,3600ha, położone w miejscowości S. (wypisy z aktu notarialnego z 2.08.2021r., z 20.01.2022r. k. 314 – 319/akta KRUS).

Działki (...) i (...) stanowią grunty orne, pastwiska trwałe (wypis z rejestru gruntów k. 10/akta sprawy).

W dniu 8.03.2022r. Z. B. złożył w KRUS umowę dzierżawy gruntów rolnych, o pow. 10,14ha, zawartą 21.02.2022r. ( niezarejestrowaną w urzędzie gminy) oraz pisemne oświadczenie, w którym podał, że od 21.02.2022r. zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej (umowa dzierżawy z 21.02.2022r. k. 320, oświadczenie 324/akta KRUS).

Następnie 31.03.2022r. złożył w KRUS umowę dzierżawy gruntów rolnych z 21.02.2022r. stanowiących działki nr: (...), zawartą pomiędzy trzema współwłaścicielami, w tym wnioskodawcą - jako wydzierżawiającymi i dzierżawcą – J. S., potwierdzoną przez Burmistrza Ł. oraz oświadczenie Z. B., w którym podał, że działka nr (...) o pow. 0,81ha, stanowi obecnie las z drzewostanem głównie olszynowym, jest porośnięta krzewami i służy jako droga dojazdowa do działki nr (...) - siedlisko ( umowa dzierżawy k. 326, oświadczenie k. 327/akta KRUS).

W dniu 22.06.2022r., Z. B. złożył do protokołu KRUS oświadczenie, że nie posiada dokumentów potwierdzających jakim podatkiem objęte są grunty o pow. 0,81ha oraz, że na działce (...) oraz na pozostałych gruntach pozostających w jego posiadaniu, nie prowadzi żadnej działalności rolniczej (k. 330, 331/akta KRUS).

W dniu 22.06.2022r., na wniosek KRUS wpłynęło zaświadczenie wydane z up. Burmistrza Ł. , z którego wynika że Z. B. posiada użytki rolne o pow. 0,81ha (hektary przeliczeniowe ogółem wynoszą 0,1690ha) – działka (...), obręb (...) S.. Następnie pismem z 28.06.2022r., Burmistrz Ł. poinformował KRUS, że działka nr (...), obręb (...) S. o pow. 0,81ha należąca do Z. B., podlega opodatkowaniu podatkiem rolnym . Ponadto w.w jest współwłaścicielem (udział ½) użytków rolnych o pow. 0,49 ha (hektary przeliczeniowe wynoszą 0,0925ha) – działka (...), obręb (...) S.. (pismo z 22.06.2022r k. 336, informacja k. 332/akta KRUS).

Decyzją z 25.07.2022r., odmówiono Z. B. prawa do wypłaty części uzupełniającej świadczenia, bowiem nie udowodnił zaprzestania prowadzenia działalności rolniczej w rozumieniu art. 28 ust. 4 ustawy o u.s.r. (decyzja k. 337/akta KRUS).

Powyższy niesporny stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w postępowaniu przed organem rentowym i w niniejszym postępowaniu. Dokumenty załączone do akt odzwierciedlają stan posiadania i prowadzenia przez Z. B. gospodarstwa rolnego, stanowiącego grunty rolne, opodatkowane podatkiem rolnym, którego powierzchnia przekracza 1 ha fizyczny.

Sąd Okręgowy zważył:

Odwołanie nie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd dokonuje oceny prawidłowości decyzji, według stanu prawnego i faktycznego na datę jej wydania. Przedmiotem sporu była ocena, czy powierzchnia gospodarstwa rolnego prowadzonego przez wnioskodawcę przekracza 1 ha fizyczny lub przeliczeniowy , a w konsekwencji czy Z. B. spełnia warunki do wypłaty części uzupełniającej renty rolniczej na datę wydania zaskarżonej decyzji.

Zgodnie z art. 28 ust. 1 i 2 pkt 1 oraz ust. 4 ustawy z 20.12.1990r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U. z 2022r., poz. 933), wypłata renty rolniczej z ubezpieczenia ulega częściowemu zawieszeniu na zasadach określonych w ust. 2-8, jeżeli rencista prowadzi działalność rolniczą. Zawieszenie wypłaty dotyczy części uzupełniającej świadczenia. Wypłata części uzupełniającej ulega zawieszeniu w całości, jeżeli świadczeniobiorca nie zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej. Uznaje się, że rencista zaprzestał prowadzenia działalności rolniczej, jeżeli ani on, ani jego małżonek nie jest właścicielem (współwłaścicielem) lub posiadaczem gospodarstwa rolnego w rozumieniu przepisów o podatku rolnym i nie prowadzi działu specjalnego, nie uwzględniając:

1)  gruntów wydzierżawionych, na podstawie umowy pisemnej zawartej - w przypadku renty stałej- co najmniej na 10 lat, a w przypadku renty okresowej - na okres wskazany w decyzji Prezesa Kasy o przyznaniu tej renty, której zawarcie potwierdził wójt, właściwy ze względu na miejsce położenia przedmiotu dzierżawy, osobie niebędącej:

a)  małżonkiem rencisty,

b)  osobą pozostającą z rencistą we wspólnym gospodarstwie domowym,

c)  małżonkiem osoby, o której mowa w lit. b;

2)  gruntów trwale wyłączonych z produkcji rolniczej na podstawie odrębnych przepisów, w tym zalesionych gruntów rolnych;

3)  gruntów i działów specjalnych należących do małżonka, z którym rencista zawarł związek małżeński po ustaleniu prawa do renty rolniczej z ubezpieczenia;

4)  własności (udziału we współwłasności) nieustalonej odpowiednimi dokumentami urzędowymi, jeżeli grunty będące przedmiotem tej własności (współwłasności) nie znajdują się w posiadaniu rolnika lub jego małżonka.

Zgodnie z art. 1 ustawy z 15.11.1984r. o podatku rolnym (Dz.U. 1984 nr 52 poz. 268), opodatkowaniu podatkiem rolnym podlegają grunty sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków jako użytki rolne, z wyjątkiem gruntów zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej innej niż działalność rolnicza.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy za gospodarstwo rolne uważa się obszar gruntów, o których mowa w art. 1, o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy, stanowiących własność lub znajdujących się w posiadaniu osoby fizycznej, osoby prawnej albo jednostki organizacyjnej, w tym spółki, nieposiadającej osobowości prawnej.

Jeżeli grunty, o których mowa w art. 1, stanowią współwłasność lub znajdują się w posiadaniu dwóch lub więcej podmiotów, to stanowią odrębny przedmiot opodatkowania podatkiem rolnym, a obowiązek podatkowy ciąży solidarnie na wszystkich współwłaścicielach (posiadaczach), z zastrzeżeniem ust. 6 i 7 (art. 3 ust. 5).

Z cytowanego przepisu art. 2 ust. 1 u.p.r. wynika, że dla uznania określonych gruntów za gospodarstwo rolne nie jest konieczne, aby stanowiły one zorganizowaną całość, czy też leżały na obszarze jednej gminy, powiatu, czy województwa. Gospodarstwo rolne tworzą bowiem grunty będące własnością lub w posiadaniu jednej osoby, położone na dowolnym obszarze, nawet wówczas, gdy nie istnieje pomiędzy nimi żadna więź ekonomiczna, nawet wówczas, gdy z uwagi na ich położenie (np. w różnych gminach) nie mogą one stanowić zorganizowanej całości. Z definicji gospodarstwa rolnego, wprowadzonej na potrzeby podatku rolnego, wynika, że jedynym elementem łączącym wyżej wymienione grunty jest osoba rolnika (por.m.in. wyrok NSA z dnia 22 października 2015 r., sygn. akt I GSK 8/14).

Zatem w znaczeniu podatkowym gospodarstwo rolne tworzą tylko grunty, i tylko te, które są odpowiednio sklasyfikowane w ewidencji gruntów i budynków o łącznej powierzchni przekraczającej 1 ha lub 1 ha przeliczeniowy.

W ocenie Sądu, zaskarżona decyzja odpowiada prawu. Odwołujący na dzień wydania zaskarżonej decyzji był właścicielem, prowadzącym działalność rolniczą na gruntach rolnych stanowiących działkę (...) o pow. 0,81 ha ( 0,1690 ha przeliczeniowego), współwłaścicielem i prowadzącym działalność rolniczą na działkach (...) o łącznej pow. 0,49 ha - opodatkowane podatkiem rolnym. Zatem łączna powierzchnia gospodarstwa rolnego wynosi 1,3 ha fizycznego i wyczerpuje definicję gospodarstwa rolnego w rozumieniu art. 2 cyt. ustawy o podatku rolnym. To z kolei nie uprawnia do wypłaty części uzupełniającej renty rolniczej zgodnie z art. 28 ust. 4 ustawy o u.s.r.

Nie ma racji skarżący twierdząc, że dla potrzeb ustalania powierzchni gospodarstwa rolnego w rozumieniu art. 2 cyt. ustawy, w przypadku współwłasności, bierze się pod uwagę udział we współwłasności, co w tym wypadku wynosi ½ z 0,49 ha z działek (...). Po pierwsze wnioskodawca prowadzi na tych działkach działalność rolniczą ( vide akt notarialny – umowa darowizny). Po drugie, dopóki nie dojdzie do zniesienia współwłasności, w-ca będzie odpowiadał z całości gospodarstwa, tak jak odpowiada solidarnie ze współwłaścicielem za uregulowanie podatku rolnego, który również nie jest dzielony.

Prawidłowości zaskarżonej decyzji nie zmienia fakt wydzierżawienia przez Z. B. gruntów rolnych o pow. 10,14 ha, gdyż na dzień wydania zaskarżonej decyzji odwołujący był nadal właścicielem i posiadaczem użytków rolnych opodatkowanych podatkiem rolnym o pow. 0,81ha, 0,10ha ( działka siedliskowa) i ½ we współwłasności działek o łącznej powierzchni 0,49 ha.

Ubocznie należy dodać, że organ rentowy dokonał ponownie weryfikacji powierzchni gospodarstwa, w związku z zawartą w dniu 18.08.2022r. umową dzierżawy gruntów o pow. 0,81 ha pomiędzy Z. B. – wydzierżawiającym i D. K. - dzierżawcą. Odwołujący nadal posiada użytki rolne o powierzchni przekraczającej 1 ha. Z informacji Burmistrza Ł. z 2.09.2022r., nadesłanej KRUS wynika bowiem , że Z. B. posiada jeszcze użytki rolne opodatkowane podatkiem rolnym o pow. 0,5178. Zatem łącznie użytkuje: 0,5178 ha + 0,49 ha +0,10 ha = 1,1078 ha fizycznych.

Mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 477 ¹⁴ §1 kpc, orzeczono jak w sentencji.