Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt I C 91/22

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 listopada 2022 r.

Sąd Okręgowy w Sieradzu – Wydział I Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: sędzia Dagmara Kos

Protokolant: Joanna Wołczyńska – Kalus

po rozpoznaniu w dniu 21 października 2022 roku w Sieradzu na rozprawie

sprawy z powództwa M. R.

przeciwko Szpitalowi Wojewódzkiemu im. (...) S. W. w S. i (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W.

o zadośćuczynienie i ochronę dóbr osobistych

1.  oddala powództwo,

2.  nie obciąża powódki M. R. kosztami postępowania w sprawie.

Sygn. akt I C 91/22

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 27 października 2020 r. wniesionym do Sądu Rejonowego w Sieradzu powódka M. R. wniosła o zasądzenie na jej rzecz od pozwanego Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. w S. kwoty 30.000,00 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz naruszenie praw pacjenta w związku z błędną diagnostyką w pozwanej placówce w okresie od 23 lipca 2018 r. do 26 lipca 2018 r. oraz o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych.

(pozew- k.3-12)

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powódki na jego rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

(odpowiedź na pozew- k.20-25)

Na rozprawie w dniu 12 lutego 2021 r. pełnomocnik powódki popierał powództwo a pełnomocnik pozwanego zajął stanowisko jak w odpowiedzi na pozew.

(protokół rozprawy z dnia 12 lutego 2021 r. na płycie CD 00:02:02 – 00:02:21- koperta k.46)

W piśmie procesowym z dnia 26 lipca 2021 r. powódka wniosła o wezwanie do udziału w sprawie w charakterze pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. obok dotychczasowego pozwanego Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. w S. oraz o zasądzenie od pozwanych in solidum na jej rzecz kwoty 30.000,00 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę oraz naruszenie praw pacjenta w związku z błędną diagnostyką w pozwanej placówce w okresie od 23 lipca 2018 r. do 26 lipca 2018 r. oraz o zasądzenie od pozwanych solidarnie na jej rzecz zwrotu kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm prawem przepisanych wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

(pismo procesowe powódki- k.60-63)

Na rozprawie w dniu 11 sierpnia 2021 r. powódka nie stawiła się a pełnomocnik pozwanego wnosił o oddalenie powództwa. Postanowieniem wydanym na tej rozprawie Sąd wezwał do udziału w sprawie w charakterze pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. obok dotychczasowego pozwanego.

(protokół rozprawy z dnia 11 sierpnia 2021 r. na płycie CD 00:00:00 – 00:04:10- koperta k.81)

W odpowiedzi na pozew pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na jego rzecz kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

(odpowiedź na pozew- k.105-106)

Na rozprawie w dniu 15 grudnia 2021 r. pełnomocnik powódki popierał powództwo a pełnomocnik pozwanego Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. w S. zajął stanowisko jak dotychczas. W imieniu pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rozprawie tej nikt się nie stawił.

(protokół rozprawy z dnia 15 grudnia 2021 r. na płycie CD 00:00:22 – 00:02:39- koperta k.121)

W piśmie procesowym z dnia 31 stycznia 2022 r. powódka rozszerzyła powództwo wobec pozwanego Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. w S. i żądała nakazania temu pozwanemu usunięcia skutków naruszenia jej dóbr osobistych poprzez wysłanie do niej listu poleconego, zawierającego własnoręcznie podpisane przez osobę reprezentującą stronę pozwaną i opatrzone aktualną datą oświadczenie, zredagowane pismem komputerowym, czcionką w kolorze czarnym, nie mniejszą niż 12 pt, typ (...) o następującej treści: „ Szpital Wojewódzki im. (...) S. W. w S. przeprasza Panią M. R. za naruszenie jej dóbr osobistych poprzez udzielenie powódce świadczeń zdrowotnych w sposób niezgodny z aktualną wiedzą medyczną tj. na nierozpoznaniu złamania V kości śródstopia lewego i górnej części trzonu mostka w trakcie pobytu Pani M. R. w Szpitalu Wojewódzkim w S. w okresie od 23.08.2018 r. – 26.08.2018 r.”, w terminie 7 dni od uprawomocnienia się wyroku.

(pismo procesowe powódki- k.123-126)

Postanowieniem wydanym na rozprawie w dniu 11 lutego 2022 r. Sąd Rejonowy w Sieradzu stwierdził swoją niewłaściwość rzeczową do rozpoznania przedmiotowej sprawy i sprawę tę przekazał Sądowi Okręgowemu w Sieradzu jako właściwemu rzeczowo i miejscowo.

(postanowienie- k.133)

W odpowiedzi na rozszerzony pozew pozwany Szpital Wojewódzki im. (...) S. W. w S. wniósł o oddalenie powództwa także w rozszerzonej części oraz zasądzenie od powódki na jego rzecz zwrotu kosztów zastępstwa prawnego według norm prawem przepisanych.

(odpowiedź na rozszerzony pozew- k.144-145)

Na rozprawie w dniu 8 lipca 2022 r. pełnomocnik powódki popierał powództwo a pełnomocnik pozwanego Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. w S. wnosił o oddalenie powództwa w całości. W imieniu pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. na rozprawie tej nikt się nie stawił.

(protokół rozprawy z dnia 8 lipca 2022 r. na płycie CD 00:00:27 – 00:13:23- koperta k.177)

Na rozprawie w dniu 21 października 2022 r. pełnomocnik powódki popierał powództwo a pełnomocnicy pozwanych wnosili o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów procesu.

(protokół rozprawy z dnia 21 października 2022 r. na płycie CD 00:13:56 – 00:15:35- koperta k.177)

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

W dniu 23 lipca 2018 r. powódka M. R., nosząca wówczas nazwisko D., brała udział w wypadku komunikacyjnym. Na miejscu wypadku powódka skarżyła się na bóle okolicy kręgosłupa lędźwiowego i mostka i miała liczne drobne rany od szkła z szyby przedniej na kończynach dolnych. Z miejsca wypadku została ona przewieziona karetką pogotowia do pozwanego Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. w S.. Po przyjęciu na izbę przyjęć zgłaszała ona bóle okolicy miednicy oraz klatki piersiowej. W badaniu przedmiotowym stwierdzono u niej liczne powierzchniowe rany dalszych części obu goleni oraz obu stóp oraz bolesność uciskową okolicy krzyżowej. Powódce wykonano badania krwi oraz tomografię komputerową klatki piersiowej, jamy brzusznej i miednicy. Na izbie przyjęć usunięto jej odłamki szkła z ran i wykonano toaletę ran kończyn dolnych oraz podano jej szczepionkę przeciw tężcowi. Po opatrzeniu ran powódka została skierowana na obserwację w Szpitalnym Oddziale Ratunkowym.

(częściowo zeznania powódki M. R.- protokół rozprawy z dnia 21 października 2022 r. na płycie CD 01:07:32 – 01:23:23- koperta k.177 w zw. protokołem rozprawy z dnia 12 lutego 2021 r. na płycie CD 00:03:05 – 00:15:47- koperta k.46, kserokopia historii choroby- koperta k.16, kserokopia karty medycznych czynności ratunkowych- koperta k.16, kserokopia karty informacyjnej IP- koperta k.16, badania- koperta k.37)

Gdy powódka trafiła na Szpitalny Oddział Ratunkowy była osobą leżącą i miała załatwiać potrzeby fizjologiczne do basenu. Wykonano jej tam badania RTG kręgosłupa lędźwiowo – krzyżowego i tomografii komputerowej kręgosłupa szyjnego, gdyż zgłaszała drętwienie dłoni. Przeprowadzone u powódki badania obrazowe wykazały złamanie kręgu L3 kręgosłupa. Powódka została zaopatrzona w gorset ortopedyczny a w dniu 24 lipca 2018 r. została ona zacewnikowana. Podawano jej leki przeciwbólowe i przeciwzakrzepowe. Na zgłaszany przez nią ból głowy zastosowano poza lekami przeciwbólowymi chłodny okład. W dniu 24 lipca 2018 r. powódka była konsultowana neurochirurgicznie i ginekologicznie a w dniu 25 lipca 2018 r. była konsultowana ortopedycznie, gdyż skarżyła się na silny ból okolicy lędźwiowej kręgosłupa. Uciskowo stwierdzono wówczas u niej bolesność wyrostków kolczystych na wysokości L2-L3. Ortopeda zalecił unieruchomienie powódki w gorsecie ortopedycznym i podawanie jej leków przeciwbólowych. W dniach 25 – 26 lipca 2018 r. powódka nie miała już cewnika i załatwiała potrzeby fizjologiczne w toalecie, gdzie przemieszczała się przy pomocy balkonika.

(częściowo zeznania powódki M. R.- protokół rozprawy z dnia 21 października 2022 r. na płycie CD 01:07:32 – 01:23:23- koperta k.177 w zw. protokołem rozprawy z dnia 12 lutego 2021 r. na płycie CD 00:03:05 – 00:15:47- koperta k.46, kserokopia historii choroby-koperta k.16, kserokopia karty informacyjnej (...) koperta k.16, kserokopia indywidualnej karty zleceń lekarskich- koperta k.16, kserokopia karty obserwacji pielęgniarskich- koperta k.16, kserokopia karty indywidualnej opieki pielęgniarskiej- koperta k.36, kserokopia wyniku badania USG ginekologicznego- koperta k.36, kserokopia wyniku badania konsultacyjnego- koperta k.36, badania- koperta k.37 i k.38)

Podczas pobytu na obserwacji na Szpitalnym Oddziale Ratunkowym powódka zgłaszała pielęgniarkom bóle brzucha i miednicy, drętwienie rąk, ból głowy i ból kręgosłupa. Lekarzowi natomiast zgłaszała silny ból okolicy lędźwiowej.

(kserokopia historii choroby-koperta k.16, kserokopia karty informacyjnej (...) koperta k.16, kserokopia karty obserwacji pielęgniarskich- koperta k.16)

Powódka została wypisana do domu w dniu 26 lipca 2018 r. z zaleceniem doraźnego przyjmowania leku przeciwbólowego, kontroli w (...) za 5 tygodni i skontaktowanie się z lekarzem w razie niepokojących objawów. W czasie wypisu zaopatrzona była w gorset lędźwiowy.

(zeznania powódki M. R.- protokół rozprawy z dnia 21 października 2022 r. na płycie CD 01:07:32 – 01:23:23- koperta k.177 w zw. protokołem rozprawy z dnia 12 lutego 2021 r. na płycie CD 00:03:05 – 00:15:47- koperta k.46, kserokopia historii choroby-koperta k.16, kserokopia karty informacyjnej (...) koperta k.16)

Po wypisaniu do domu powódka była osobą leżącą i pozostawała unieruchomiona w gorsecie lędźwiowym. W dniu 3 sierpnia 2018 r. lekarz rodzinny powódki z (...) Spółka cywilna w P. wystawił jej skierowanie do poradni ortopedycznej. W dniu 6 sierpnia 2018 r. powódka wezwała lekarza z (...) Spółka cywilna w P. na wizytę domową, któremu skarżyła się na bóle w klatce piersiowej i ból ucha prawego. W czasie wizyty lekarza miała ona liczne rany i zadrapania głównie podudzia i stopy z przewagą prawej połowy ciała. Lekarz przeprowadził badanie palpacyjne mostka, kręgosłupa piersiowego i obojczyka. Zlecił on powódce wykonanie badania RTG mostka i kręgosłupa piersiowego. W dniu 14 sierpnia 2018 r. po wykonaniu przez powódkę w dniu 8 sierpnia 2018 r. badania RTG stwierdzono u powódki złamanie w części górnej trzonu mostka i konieczność kontroli u ortopedy.

(zeznania powódki M. R.- protokół rozprawy z dnia 21 października 2022 r. na płycie CD 01:07:32 – 01:23:23- koperta k.177 w zw. protokołem rozprawy z dnia 12 lutego 2021 r. na płycie CD 00:03:05 – 00:15:47- koperta k.46, kserokopia historii choroby-koperta k.16, kserokopia skierowania- koperta k.16, kserokopia wyniku badania- koperta k.16, badanie- k.17)

Lekarz ortopeda z (...) Centrum Medyczne w Ł. w dniu 14 sierpnia 2018 r. zlecił powódce rehabilitację.

(kserokopia historii zdrowia i choroby- koperta k.16)

Na wizycie u lekarza rodzinnego w dniu 10 września 2018 r. powódka była obolała, płaczliwa i zgłaszała lęki głównie w nocy a także dolegliwości bólowe kręgosłupa, mostka, głowy i żeber. Rany pozostawiły u powódki blizny głównie na lewej stopie i lewym podudziu. Powódka otrzymała skierowanie do neurologa i poradni zdrowia psychicznego.

(zeznania powódki M. R.- protokół rozprawy z dnia 21 października 2022 r. na płycie CD 01:07:32 – 01:23:23- koperta k.177 w zw. protokołem rozprawy z dnia 12 lutego 2021 r. na płycie CD 00:03:05 – 00:15:47- koperta k.46, kserokopia historii choroby-koperta k.16)

Podczas wizyty u lekarza ortopedy z (...) Centrum Medycznego w Ł. w dniu 31 sierpnia 2018 r. powódka zgłaszała utrzymywanie się bólów odcinka lędźwiowego kręgosłupa i ponownie zlecono jej rehabilitację i konsultację neurochirurgiczną. Podczas wizyty w dniu 14 września 2018 r. zgłosiła ona lekarzowi ortopedzie bóle stopy.

(kserokopia historii zdrowia i choroby- koperta k.16)

Podczas wizyty w Poradni (...) (...) w P. w dniu 19 marca 2019 r. powódka podczas badania fizykalnego zgłaszała bóle stopy i twierdziła, że ma je od wypadku. Wykonane w tym dniu badanie RTG stopy wykazało u niej przebyte złamanie długoskośne V kości śródstopia, zrost ze skróceniem bez pełnej przebudowy. Została ona skierowana na rehabilitację.

(zeznania powódki M. R.- protokół rozprawy z dnia 21 października 2022 r. na płycie CD 01:07:32 – 01:23:23- koperta k.177 w zw. protokołem rozprawy z dnia 12 lutego 2021 r. na płycie CD 00:03:05 – 00:15:47- koperta k.46, kserokopia historii zdrowia i choroby- koperta k.16, badanie- koperta k.17)

Leczenie powódki w pozwanym Szpitalu Wojewódzkim im. (...) S. W. w S. nie było nieprawidłowe. Podstawą każdej terapii, w tym dotyczącej pacjenta pourazowego jest badanie podmiotowe oraz przedmiotowe. Wynik tych badań wskazuje jakie badania dodatkowe należy przeprowadzić celem ustalenia rozpoznania. U powódki po przyjęciu na (...) zostały przeprowadzone niezbędne badania aby określić wstępnie kwalifikacje do leczenia w szpitalu lub w warunkach ambulatoryjnych. Zgłaszane przez powódkę dolegliwości klatki piersiowej spowodowały poszerzenie badań o badanie TK klatki piersiowej, które wykonane zostało w dniu urazu. Badanie to, w którym widoczny jest stan tkanki kostnej tworzącej klatkę piersiową (w tym mostek), nie wykazało zmian urazowych. Przy złamaniu mostka bez przemieszczenia palpacyjnie nie wyczuje się szczeliny. Lekarz posiadając wynik tomografii komputerowej klatki piersiowej powódki mógł zatem sądzić, że złamania mostka nie ma. Skoro nie było dolegliwości bólowych ze strony mostka i i nie były widoczne zmiany urazowe mostka w badaniu CT, nie było podstaw do rozszerzania diagnostyki. W wykonanym badaniu radiologicznym stwierdzono natomiast między innymi złamanie trzonu kręgu L3 co skutkowało czterodniową hospitalizacją. Z powodu zgłaszanych przez powódkę dolegliwości zostały przeprowadzone niezbędne badania diagnostyczne oraz przeprowadzone konsultacje neurochirurgiczna i ortopedyczna. W trakcie hospitalizacji złamanie kręgu L3 zostało zaopatrzone gorsetem ortopedycznym typu J.. Powódka przez pierwsze dwa dni była osobą leżącą a w dniu 25 lipca 2018 r. poruszała się z asekuracją balkonikiem. Kontakt słowno – logiczny z nią nie zbył zaburzony. Personel szpitala reagował na zgłaszane przez nią dolegliwości. Z dokumentacji medycznej powódki nie wynika by w trakcie hospitalizacji zgłaszała ona personelowi medycznemu dolegliwości bólowe mostka i stopy lewej. Brak zgłoszeń o dolegliwościach ze strony mostka i stopy lewej był podstawą do nierozszerzania badań diagnostycznych w tym radiologicznych. Badanie RTG stopy jest badaniem dodatkowym a brak zgłaszania przez powódkę dolegliwości ze strony stopy nie wskazywał na konieczność wykonania takiego badania. Zastosowane w (...) w S. leczenie i terapia zachowawcza doprowadziły do wygojenia złamań. W trakcie hospitalizacji w (...) w S. zostały wykonane wszystkie badania, które miały wyjaśnić zgłaszane przez powódkę dolegliwości/objawy. Wynik badania CT klatki piersiowej powódki z dnia 23 lipca 2018 r. nie upoważniał do postawienia rozpoznania – złamanie trzonu mostka, gdyż złamanie to nie było na nim widoczne. Jeśli chodzi o zdiagnozowanie złamania V kości śródstopia to byłoby ono możliwe, gdyby powódka zgłaszała dolegliwości ze strony lewej stopy a to nie wynika z dokumentacji medycznej. Złamanie takie manifestuje się zazwyczaj silnym bólem, najczęściej po bocznej stronie stopy. Dolegliwości bólowe winny się nasilać w czasie chodzenia, nawet przy asekuracji balkonikiem. Objawem złamania kości śródstopia jest także krwiak wywołujący zasinienie zewnętrznej części stopy oraz obrzęk ograniczający ruchy stopy. Gdy jednak przebyty uraz był niewielki, zdarza się, że stopa nie nosi jednoznacznych cech urazu i chory może nie odczuwać silnych dolegliwości. Ponadto, jeśli złamanie jest niewielkie, nierzadko jest słabo widoczne na zdjęciach RTG zwłaszcza, gdy jest świeże. Dopiero po upływie kilku dni, gdy w miejscu złamania śródstopia dochodzi do wstępnej resorpcji kości na skutek prawidłowego gojenia, takie złamanie może zostać uwidocznione w RTG. Powódka chodząca w dniu 25 lipca 2018 r. przy balkoniku dolegliwości stopy lewej nie zgłosiła. Leczenie złamania V kości śródstopia polega na unieruchomieniu uszkodzonej kości. Unieruchomienie zaś ma spowodować, aby odłamy kostne nie ulegały przemieszczeniom co między innymi generuje dolegliwości bólowe. Różnica polega na sposobie unieruchomienia. Można zastosować reżim łóżkowy i okłady. Pacjent nie chodzi, nie obciąża stopy, nie ma zagrożenia przemieszczeniem odłamów. Leczenie złamania V kości śródstopia najczęściej polega na chodzeniu w obuwiu z twardą podeszwą, bądź zastosowaniu specjalnej ortezy stopowo – goleniowej (buta marszowego). Zamiast tego można unieruchomić stopę w opatrunku gipsowym lub termoplastycznym. W niektórych przypadkach stosowane jest leczenie operacyjne polegające na zespoleniu odłamów. W tym celu stosuje się różnego rodzaju implanty (druty, śrubki, płytki metalowe). Leczenie operacyjne stosuje się wtedy, gdy odłamy złamanej kości są znacznie przemieszczone, w sposób istotny jest zaburzona oś kości, jeżeli brak jest kontaktu pomiędzy nimi. W przypadku złamania mostka bez przemieszczenie, lub gdy przemieszczenie nie jest znaczne stosuje się leki przeciwbólowe i przeciwzapalne oraz zaleca ograniczenie poruszania się. Nie stosuje się unieruchomienia zewnętrznego. W szczególnych przypadkach, gdy odłamy są znacznie przemieszczone, gdy uszkadzają tkanki miękkie klatki piersiowej, może zachodzić konieczność leczenia operacyjnego lecz takie wskazania występują wyjątkowo rzadko. W przypadku powódki w okresie powypadkowym, zastosowano leki przeciwbólowe i przeciwzapalne a także reżim łóżkowy (ograniczenie poruszania się). Wynikał on z doznanego przez powódkę złamania trzonu kręgu L3. Taka sama terapia powinna być wdrożona w przypadku gdyby powódka nie doznała złamania kręgu L3 a np. mostka czy i/lub V kości śródstopia. Pomimo nie postawienia rozpoznania złamania mostka oraz V kości śródstopia, powódka otrzymała prawidłowe leczenie. Z dokumentacji medycznej powódki wynika, iż złamanie mostka uległo prawidłowemu wygojeniu i nie skutkuje jakimikolwiek dolegliwościami. Złamanie V kości śródstopia lewego także uległo wygojeniu, bez zaburzenia osi kości śródstopia. Jak wykazało badanie przedmiotowe, zarówno funkcja mostka jak i V kości śródstopia została przywrócona, czyli podstawowy cel terapii został osiągnięty. Zgłaszane przez powódkę dolegliwości występujące w czasie zmiany pogody są typowymi po przebytym złamaniu, niezależnie czy zostało ono wcześniej czy później rozpoznane, czy leczone było sposobem zachowawczym czy operacyjnym. Niezdiagnozowanie na (...) w pozwanym szpitalu złamania mostka oraz V kości śródstopia nie ma negatywnego wpływu na stan zdrowia powódki a przede wszystkim na wysokość uszczerbku na zdrowiu wynikającego z powodu tych złamań. Wynik badania przedmiotowego wskazuje na prawidłowe wygojenie zarówno złamania mostka jak i V kości śródstopia lewego, co wskazuje na to, że nie zachodziła konieczność podejmowania innego rodzaju terapii. Brak zdiagnozowania u powódki złamania V kości śródstopia nie spowodował u niej ani trwałego ani długotrwałego uszczerbku na zdrowiu. Bolesność palpacyjna (ból jako taki), nie wynika z braku postawienia pełnej diagnozy lecz z faktu przebycia złamania. Ewentualny uszczerbek na zdrowiu powódki jest następstwem doznanych obrażeń, a nie niezdiagnozowaniem wszystkich obrażeń.

(opinia biegłego ortopedy Z. P.- k.53-55, uzupełniająca opinia pisemna biegłego ortopedy Z. P.-k.88-89, uzupełniająca opinia ustna biegłego ortopedy Z. P.- protokół rozprawy z dnia 21 października 2022 r. na płycie CD 00:15:35 – 01:00:57- koperta k. 177)

Pozwany Szpital Wojewódzki im. (...) S. W. w S. w czasie, gdy powódka była jego pacjentką, był ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej u pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W..

(bezsporne, kserokopia polisy z oświadczeniami- k.28-35)

W toku likwidacji szkody, jaką powódka zgłosiła do pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W., ten uznał swoją odpowiedzialność za szkodę i wypłacił powódce 7.000,00 zł tytułem zadośćuczynienia za doznaną krzywdę w związku z naruszeniem praw pacjenta na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta oraz kwotę 9.600,00 zł tytułem zadośćuczynienia na podstawie art. 445 § 1 k.c.

(kserokopia pisma- k.73, kserokopia decyzji- k.74)

Decyzją Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego w O. z dnia 12 lutego 2020 r. orzeczono zmianę nazwiska powódki z D. na R..

(decyzja- k.14)

Przy ustalaniu stanu faktycznego Sąd nie dał wiary zeznaniom powódki w tej części, w której twierdziła ona, że nie miała ran ciętych na innych częściach nóg niż stopy. Jej zeznania w tym zakresie nie tylko nie były spójne i odbiegały od jej wyjaśnień informacyjnych, w których podawała ona, że miała rany cięte na łydkach i na lewej stopie ale też pozostawały w sprzeczności z dokumentacją medyczną powódki, z której wprost wynikało, iż rany cięte miała ona i na goleniach i na stopach.

Sąd nie dał także wiary zeznaniom powódki w tej części, w której podawała ona, że w czasie pobytu w szpitalu bardzo bolały ją nogi. Zeznania te bowiem nie znalazły potwierdzenia w przeprowadzonych dowodach. W ocenie Sądu, gdyby powódka odczuwała w szpitalu ból nóg, z pewnością zgłosiłaby tę dolegliwość lekarzom czy pielęgniarkom. Tymczasem w zapisach w dokumentacji medycznej powódki brak jest informacji, by taką dolegliwość zgłaszała. Jednocześnie, zdaniem Sądu, brak jest powodów, by sądzić, że informacja o bólach nóg, podawana przez powódkę, została pominięta w zapisach, skoro znalazły się w nich informacje o wielu innych dolegliwościach zgłaszanych przez powódkę. Zauważyć też należy, że z dokumentacji medycznej powódki wynika, że bólów nóg nie zgłaszała ona nie tylko w szpitalu ale też lekarzowi rodzinnemu, który przybył do niej na wizytę domową w sierpniu 2018 r. i u którego później w związku z urazami po wypadku się leczyła i lekarzowi ortopedzie, u którego leczyła się od 14 sierpnia 2018 r. a po raz pierwszy zgłosiła je dopiero ortopedzie w marcu 2019 r.

Sąd nie dał też wiary zeznaniom powódki w tej części, w której podawała ona, że lekarz przeprowadzający konsultację ortopedyczną nie badał jej palpacyjnie. Jej zeznania pozostają bowiem w sprzeczności z treścią dokumentacji medycznej powódki, z której wynika, że ortopeda uciskowo, a więc przez dotyk, stwierdził u powódki bolesność wyrostków kolczystych na wysokości L2-L3.

Sąd nie dał ponadto wiary zeznaniom powódki w tej części, w której podawała ona, że zgłaszała ona bóle mostka lekarzowi prowadzącemu i lekarzowi ortopedzie, jaki przybył na konsultację. Jej zeznania w tym zakresie były bowiem całkowicie gołosłowne a przy tym pozostawały w sprzeczności z dokumentacja medyczną powódki, z której wynika, iż konsultacja ortopedyczna odbyła się z powodu zgłaszania przez powódkę bólu okolicy lędźwiowej kręgosłupa a nie bólów mostka.

Przy ustalaniu stanu faktycznego Sąd pominął zeznania świadków L. D. i J. W. z uwagi na to, iż nie pamiętali oni powódki wobec czego ich zeznania nic do sprawy nie wniosły. Nie pamiętając powódki świadkowie ci podawali jedynie informacje wynikające z okazanej im dokumentacji medycznej powódki, która stanowi samodzielne źródło dowodu.

Przy ustaleniu stanu faktycznego Sąd pominął kserokopię opinii uzupełniającej biegłego z zakresu chirurgii urazowo – ortopedycznej M. S., jako że była ona nieprzydatna dla ustaleń stanu faktycznego w przedmiotowej sprawie. Opinia ta bowiem wydana została na potrzeby innego postępowania toczącego się z powództwa powódki przeciwko ubezpieczycielowi pojazdu, którym poruszał się sprawca zdarzenia drogowego, w jakim ucierpiała powódka a jej przedmiotem, jak można wnosić z jej treści, było ustalenie czy złamanie kości śródstopia nastąpiło w wyniku zdarzenia z dnia 23 lipca 2018 r. Zawarte w opinii twierdzenia biegłego, iż lekarz badający powódkę w dniu 23 lipca 2018 r. zbagatelizował zgłaszane przez powódkę dolegliwości i nie podjął czynności zmierzających do wyjaśnienia przyczyny dolegliwości oraz nie zaordynował leczenia wykraczały poza jej zakres i nie wiadomo na czym biegły je opierał skoro z dokumentacji medycznej powódki nie wynikało, by w czasie hospitalizacji w szpitalu zgłaszała ona personelowi medycznemu bóle stopy lewej a powódka w przedmiotowej sprawie nie udowodniła żadnym innym dowodem, by bóle takie zgłaszała.

Przy ustalaniu stanu faktycznego Sąd pominął też kserokopię opinii wydanej w postępowaniu dotyczącym likwidacji szkody co do wysokości uszczerbku na zdrowiu, jakiego miała doznać powódka na skutek błędu medycznego, jako że wobec ustaleń, że do popełnienia błędu nie doszło, nie miała ona znaczenia dla rozstrzygnięcia.

Przy ustalaniu stanu faktycznego Sąd pominął dowód z opinii innego lekarza ortopedy uznając, jako że opinia biegłego ortopedy Z. P. wraz z opiniami uzupełniającymi pisemną i ustną, była spójna, logiczna i wyczerpująca, że zgłoszenie wniosku o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego ortopedy zmierzało jedynie do przewleczenia postępowania w sprawie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

W przedmiotowej sprawie powódka domagała się zasądzenia od obu pozwanych in solidum zadośćuczynienia w kwocie 10.000,00 zł za krzywdę doznaną na skutek błędnej diagnostyki i nieprawidłowego leczenia złamania V kości śródstopia lewego w pozwanym Szpitalu Wojewódzkim im. (...) w S. po wypadku, jakiemu uległa ona w dniu 23 lipca 2018 r., zadośćuczynienia w kwocie 10.000,00 zł za naruszenie praw pacjenta w związku z nierozpoznaniem u niej złamania V kości śródstopia lewego i zadośćuczynienia w kwocie 10.000,00 zł za naruszenie praw pacjenta w związku z nierozpoznaniem u niej złamania części trzonu mostka a od pozwanego Szpitala Wojewódzkiego im. (...) w S. także pisemnych przeprosin w celu usunięcia skutków naruszenia jej dóbr osobistych.

Powódka swoje roszczenia o zadośćuczynienia wywodziła z art. 445 § 1 kc w zw. z art. 444 § 1 kc oraz z art. 4 ust. 1 w zw. z art. 6 ust. 1, art. 8 i art. 9 ustawy z dnia 6 listopada 2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta (tekst jedn. Dz.U z 2022 r., poz. 1876) w zw. z art. 448 kc. Roszczenie o zadośćuczynienie oparte na art. 4 ust. 1 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta w zw. z art. 448 kc jest samodzielnym i odrębnym żądaniem od roszczenia wywodzonego z art. 445 § 1 kc w zw. z art. 444 § 1 kc a zatem powódka dochodziła roszczeń o zadośćuczynienie na dwóch podstawach prawnych.

Określona w art. 445 § 1 kc w zw. z art. 444 § 1 kc odpowiedzialność za szkodę niemajątkową związaną z uszkodzeniem ciała lub rozstrojem zdrowia powstaje wtedy, gdy szkoda ta jest normalnym następstwem działania lub zaniechania, z którym ustawa wiąże odpowiedzialność deliktową. Chodzi tu między innymi o szkody, które są normalnym następstwem błędu medycznego popełnionego przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych. Czym innym jest natomiast odpowiedzialność za zawinione naruszenie prawa pacjenta do otrzymania świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej udzielanych z należytą starannością oraz do informacji o swoim stanie zdrowia, polegająca na tym, że Sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta w zw. z art. 448 kc.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego wyjaśniono już, że roszczenia o zadośćuczynienie uregulowane w art. 445 § 1 kc oraz w art. 4 ust. 1 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta będące następstwem zawinionego naruszenia praw pacjenta mają odrębny charakter, określając zasady odpowiedzialności sprawców za odrębne czyny bezprawne. O ile roszczenie przewidziane w art. 445 § 1 kc w zw. z art. 444 § 1 kc obejmuje krzywdy będące rezultatem uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia, o tyle przedmiotem ochrony na podstawie art. 4 ust. 1 ustawy o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta w zw. z art. 448 kc nie jest zdrowie pacjenta a naruszenie jego praw, które traktowane jest jako naruszenie jego dóbr osobistych. Roszczenie o zadośćuczynienie przysługuje zatem poszkodowanemu z samego faktu naruszenia jego praw jako pacjenta a przyznane zadośćuczynienie powinno stanowić kompensatę krzywdy z tytułu naruszenia dóbr osobistych pacjenta.

Zgodnie z art. 430 kc kto na własny rachunek powierza wykonanie czynności osobie, która przy wykonywaniu tej czynności podlega jego kierownictwu i ma obowiązek stosować się do jego wskazówek, ten jest odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną z winy tej osoby przy wykonywaniu powierzonej jej czynności. Przepis ten statuuje odpowiedzialność z tytułu czynu niedozwolonego na zasadzie ryzyka za szkody wyrządzone osobie trzeciej przez podwładnego z jego winy, a więc przyjęcie odpowiedzialności na jego podstawie wymaga uprzedniego stwierdzenia, iż osoba, której powierzono czynność wyrządziła szkodę w sposób zawiniony i odpowiada z tego tytułu na zasadach ogólnych czyli na podstawie art. 415 kc. Należy w tym miejscu wskazać, że do kręgu podwładnych zalicza się także osoby, które podlegają jedynie kierownictwu organizacyjnemu, a przy wykonywaniu swoich obowiązków mają duży zakres samodzielności a wiec także lekarzy.

Zgodnie z art. 4 ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodach lekarza i lekarza dentysty (tekst jedn. Dz.U. z 2019 r., poz. 537 ze zm.) lekarz ma obowiązek wykonywać zawód, zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, dostępnymi mu metodami i środkami zapobiegania, rozpoznawania i leczenia chorób, zgodnie z zasadami etyki zawodowej oraz z należytą starannością.

Spowodowanie szkody na osobie w warunkach błędu w sztuce medycznej jest specyficzną postacią deliktu prawa cywilnego, którego zaistnienie wymaga spełnienia przesłanek odpowiedzialności z tytułu czynu niedozwolonego, czyli szkody, winy i adekwatnego związku przyczynowego. Ściśle biorąc, błąd w sztuce medycznej jest jedynie obiektywnym elementem winy lekarza wykonującego czynności medyczne, stanowi bowiem czynność lekarza w zakresie diagnozy i terapii niezgodną z nauką medycyny w zakresie dla lekarza dostępnym. Subiektywnym natomiast elementem koniecznym dla przypisania winy lekarzowi jest jego umyślność lub niedbalstwo. Jeśli chodzi o miarę należytej staranności, to jest nią wysoki poziom przeciętnej staranności każdego lekarza jako staranności zawodowej (art. 355 § 2 kc) i według tej przeciętnej ocenianie musi być konkretne zachowanie, które gwarantować powinno, przy zachowaniu aktualnego stanu wiedzy i zasad staranności, przewidywalny efekt w postaci wyleczenia, a przede wszystkim nie narażenia pacjentów na pogorszenie stanu zdrowia. Pojęcie bezprawności natomiast należy rozumieć szeroko, jako sprzeczność z obowiązującym porządkiem prawnym, przez który należy rozumieć nie tylko ustawodawstwo, ale również obowiązujące w społeczeństwie zasady współżycia społecznego. Stwierdzenie błędu w sztuce medycznej, w kontekście odpowiedzialności powierzającego czynność, jest natomiast całkowicie niezależne od osoby konkretnego lekarza oraz od okoliczności podjęcia czynności medycznej. Istotne jest bowiem to, iż czynność tę wykonał pracownik w ramach działalności powierzającego czynność. (porównaj wyrok Sądu Najwyższego z 10 lutego 2010 r., V CSK 287/09, LEX nr 786561).

W świetle art. 415 kc przesłankami odpowiedzialności deliktowej są wina, szkoda oraz związek przyczynowo – skutkowy pomiędzy zdarzeniem sprawczym wywołującym szkodę a tą szkodą. Ustalenie winy lekarza (personelu medycznego) w procesie diagnostycznym wymaga odwołania się do wiadomości biegłego sądowego. Jak wynika z opinii biegłego ortopedy u powódki po przyjęciu na (...) pozwanego Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. w S. zostały przeprowadzone niezbędne badania aby określić wstępnie kwalifikacje do leczenia w szpitalu lub w warunkach ambulatoryjnych. W trakcie hospitalizacji w (...) w S. zostały wykonane wszystkie badania, które miały wyjaśnić zgłaszane przez powódkę dolegliwości/objawy. Z powodu zgłaszanych przez nią dolegliwości zostały przeprowadzone niezbędne badania diagnostyczne oraz przeprowadzone konsultacje neurochirurgiczna i ortopedyczna. Personel szpitala reagował bowiem na dolegliwości zgłaszane przez powódkę, z którą kontakt słowno – logiczny nie był zaburzony. Zgłaszane przez powódkę dolegliwości klatki piersiowej spowodowały zatem poszerzenie badań o badanie TK klatki piersiowej, które wykonane zostało w dniu urazu. Badanie to przy tym nie wykazało u powódki zmian urazowych mostka. Jednocześnie z opinii biegłego wynika, że przy złamaniu mostka bez przemieszczenia, palpacyjnie nie wyczuje się szczeliny. W tej sytuacji, skoro powódka nie zgłaszała dolegliwości bólowych ze strony mostka a wynik badania tomografii komputerowej klatki piersiowej powódki nie uwidocznił zmian urazowych mostka, lekarze pozwanego szpitala nie mieli podstaw do postawienia rozpoznania – złamanie trzonu mostka, gdyż złamanie to nie było widoczne na badaniu obrazowym. Jednocześnie nie mieli też oni podstaw do rozszerzania diagnostyki w zakresie klatki piersiowej. Brak zgłaszania przez powódkę w całym okresie hospitalizacji w pozwanym Szpitalu Wojewódzkim im. (...) S. W. w S. dolegliwości ze strony lewej stopy nie wskazywał natomiast na konieczność zlecenia przez lekarzy wykonania u powódki badania RTG tej stopy, które to badanie jest badaniem dodatkowym. Nie istnieje bowiem stała pula badań, jakie wykonuje się pacjentom urazowym a rodzaj badań ustala się w zależności od stanu pacjenta i zgłaszanych przez niego dolegliwości.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, iż lekarze pozwanego Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. w S. leczący powódkę w tym szpitalu nie popełnili błędu w sztuce lekarskiej podczas diagnozowania i leczenia powódki.

Jednocześnie zauważyć też należy, iż z opinii z opinii biegłego ortopedy wynika, że złamanie mostka uległo prawidłowemu wygojeniu i nie skutkuje jakimikolwiek dolegliwościami a złamanie V kości śródstopia lewego także uległo wygojeniu, bez zaburzenia osi kości śródstopia co oznacza, że niezdiagnozowanie na (...) w pozwanym Szpitalu Wojewódzkim im. (...) S. W. w S. złamania mostka oraz V kości śródstopia nie ma negatywnego wpływu na stan zdrowia powódki a przede wszystkim na wysokość uszczerbku na zdrowiu wynikającego z powodu tych złamań a ewentualny uszczerbek na zdrowiu powódki jest następstwem doznanych obrażeń a nie niezdiagnozowania wszystkich obrażeń.

Z uwagi na powyższe Sąd oddalił żądanie powódki o zasądzenie od pozwanego Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. w S. zadośćuczynienia za krzywdę spowodowaną błędem w sztuce medycznej jako niezasadne.

Jeśli chodzi natomiast o roszczenia powódki o zadośćuczynienia kierowane wobec pozwanego Szpitalu Wojewódzkim im. (...) S. W. w S. w związku z nierozpoznaniem u niej złamaniami V kości śródstopia i złamaniami mostka a wywodzone przez nią z zawinionego naruszenia praw pacjenta, to także i one okazały się być niezasadne a to z tej przyczyny, iż powódka nie wykazała, by nieudzielenie jej świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom aktualnej wiedzy medycznej w związku z tymi złamaniami oraz nie poinformowanie jej o nich było zawinione. Faktem jest, iż u powódki nie zdiagnozowano w pozwanym Szpitalu Wojewódzkim im. (...) S. W. w S. złamania V kości śródstopia i złamania mostka i w związku z tym wdrożone wobec niej leczenie nie obejmowało skutków tych urazów. Jeśli chodzi o złamanie mostka, to nie wykazało go badanie obrazowe przy użyciu tomografu komputerowego, które jest badaniem dokładnym a w związku z nie zgłaszaniem przez powódkę dolegliwości ze strony mostka, lekarze nie mieli obiektywnych podstaw, by złamanie to stwierdzić ani by poszerzyć diagnostykę. Brak zatem dalszej diagnostyki klatki piersiowej powódki i nie wdrożenie leczenia złamanego mostka ani nie poinformowanie powódki o złamaniu mostka, które przeprowadzonymi prawidłowymi badaniami nie zostało wykryte, nie było przez lekarzy zawinione. Jeśli chodzi zaś o złamanie V kości śródstopia powódki, to w związku z niezgłaszaniem przez powódkę jakichkolwiek dolegliwości ze strony lewej stopy, brak było podstaw do przeprowadzania przez lekarzy badań tej stopy pod kątem tego czy ucierpiała ona w wypadku, zwłaszcza, że powódka nie zgłaszała dolegliwości tej stopy także wówczas, gdy przy pomocy balkonika chodziła do toalety obciążając ją. Nie przeprowadzenie zatem badania RTG lewej stopy powódki i nie wdrożenie leczenia złamania tej stopy a także nie poinformowanie powódki o tym złamaniu, nie było przez lekarzy zawinione. Lekarze nie popełnili błędu przy diagnozowaniu powódki, gdyż nie ma wymaganej po wypadku komunikacyjnym puli badań pacjenta w skład której wchodziłyby badania RTG stóp. Oczywistym jest natomiast, iż diagnostyka urazów opiera się na badaniu pacjenta z uwzględnieniem zgłaszanych przez niego dolegliwości. Lekarze pozwanego Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. w S. zbadali powódkę i wykonali jej wszelkie niezbędne badania diagnostyczne reagując na zgłaszane przez nią dolegliwości.

Mając na uwadze powyższe Sąd oddalił także żądania powódki o zasądzenie od pozwanego Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. w S. zadośćuczynień za naruszenie praw pacjenta jako niezasadne.

Jeśli chodzi o żądania zadośćuczynienia za błąd w sztuce lekarskiej i za naruszenia praw pacjenta skierowane wobec pozwanego (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W., będącego ubezpieczycielem pozwanego Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. w S. w zakresie OC, to również je należało oddalić jako niezasadne.

Niespornym było w przedmiotowej sprawie, iż pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. w toku dokonywania likwidacji szkody mającej wynikać z błędu lekarskiego pracowników pozwanego Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. w S. i naruszeniu praw pacjenta uznał swoją odpowiedzialność za tę szkodę i wypłacił powódce świadczenia z tego tytułu. Wypłacenie przez ubezpieczyciela odszkodowania ubezpieczeniowego na podstawie art. 28 ustawy z dnia 11 września 2015 r. o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r., poz.2283) ma charakter uznania właściwego, które obejmuje dwa elementy – zasadę odpowiedzialności oraz uznaną przez ubezpieczyciela wysokość świadczenia. W konsekwencji uznanie pociąga za sobą ten skutek, że co do elementów uznanych wierzyciel nie musi już udowadniać podstaw odpowiedzialności ubezpieczyciela, lecz jedynie dokonanie uznania. Jednakże konsekwencją uznania właściwego jest tylko zmiana rozkładu ciężaru dowodu. Pociąga ono za sobą ten skutek, że co do elementów uznanych wierzyciel nie musi już udowadniać podstaw odpowiedzialności ubezpieczyciela a wystarczy, że wykaże, że do uznania doszło. (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 lipca 2014 r., V CSK 512/13, OSNC 2015/7-8/88). Powyższe nie oznacza jednak, żeby po dokonaniu czynności przewidzianej w art. 28 ustawy o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej w razie zaistnienia sporu o inne lub dalsze roszczenia ubezpieczonego mające mu przysługiwać w związku z zaistnieniem zdarzenia objętego ochroną, ubezpieczyciel nie mógł zakwestionować zasady swojej odpowiedzialności czy wysokości zgłoszonych przeciwko niemu roszczeń. Takie stanowisko byłoby niemożliwe do zaakceptowania szczególnie na tle stosunków ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej, gdy mający ją ponosić podmiot skutecznie zakwestionował jej przesłanki. Warunkiem uwolnienia się pozwanego ubezpieczyciela od odpowiedzialności za kolejne lub dalej idące roszczenia ubezpieczonego niż uznane przez niego jest dowiedzenie, że podstawy odpowiedzialności ubezpieczyciela nie istnieją. (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 lutego 2016 r., II CSK 251/15, LEX nr 2009502).

Ponieważ w przedmiotowej sprawie zostało wykazane, że nie istnieją podstawy odpowiedzialności pozwanego Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. w S. za błąd w sztuce lekarskiej i za naruszenie praw pacjenta, tym samym nie istnieją podstawy odpowiedzialności za nie ubezpieczyciela, co powoduje, że kierowane przeciwko niemu roszczenia o zadośćuczynienia także należało oddalić jako niezasadne.

W przedmiotowej sprawie powódka dochodziła także zobowiązania pozwanego Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. w S. do przeproszenia jej za naruszenie jej dóbr osobistych poprzez udzielenie jej świadczeń zdrowotnych w sposób niezgodny z aktualną wiedzą medyczną to jest nierozpoznanie złamania V kości śródstopia lewego i górnej części trzonu mostka. Powódka twierdziła, iż swym działaniem pozwany naruszył jej dobro osobiste w postaci zdrowia. Swoje roszczenie zatem wywodziła z art. 23 kc i 24 kc.

Art. 23 kc stanowi, iż dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach. Zgodnie natomiast z art. 24 § 1 kc ten, czyje dobro osobiste zostaje zagrożone cudzym działaniem, może żądać zaniechania tego działania, chyba że nie jest ono bezprawne. W razie dokonanego naruszenia może on także żądać, ażeby osoba, która dopuściła się naruszenia, dopełniła czynności potrzebnych do usunięcia jego skutków w szczególność ażeby złożyła oświadczenie odpowiedniej treści i w odpowiedniej formie. Na zasadach przewidzianych w kodeksie może on również żądać zadośćuczynienia pieniężnego lub zapłaty odpowiedniej sumy na wskazany cel społeczny.

Przepis art. 23 kc nie zawiera definicji dóbr osobistych a wymienione w nim dobra są podane jedynie przykładowo. W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, że dobra osobiste są to pewne wartości niematerialne łączące się ściśle z jednostką ludzką. Wobec tego istnieje wiele dóbr korzystających z ochrony prawnej i wiele praw osobistych chroniących te dobra. Jednakże różnorodność występowania w życiu dóbr osobistych podlegających ochronie cywilnoprawnej powoduje, iż niemożliwe jest ustalenie, usystematyzowanie przesłanek ogólnych, których występowanie mogłoby przesądzić o tym czy dane zdarzenie stanowi naruszenie jakiegoś dobra. Obecnie w doktrynie i orzecznictwie Sądu Najwyższego przeważa pogląd, że przy ocenie, czy doszło do naruszenia dobra osobistego, decydujące znaczenie ma nie tyle subiektywne odczucie osoby żądającej ochrony prawnej, ile to, jaką reakcją wywołuje w społeczeństwie to naruszenie. Miernika pozwalającego na ustalenie czy naruszone zostało dobro osobiste należy więc poszukiwać w tzw. opinii publicznej, będącej wyrazem poglądów powszechnie przyjętych i akceptowanych przez społeczeństwo i funkcjonujących w nim wzorców. Przy ocenie, czy doszło do naruszenia dobra, którego ochrony domaga się osoba zgłaszająca żądanie, należy brać przy tym pod uwagę całokształt okoliczności konkretnego stanu faktycznego. Sąd na tle konkretnego stanu faktycznego ocenia – stosując kryteria obiektywne – czy doszło do naruszenia dobra osobistego i czy zachodzą przesłanki do zastosowania któregoś ze środków ochrony prawem przewidzianych.

Ustawodawca w art. 24 § 1 kc jednoznacznie wskazał, że bezprawność działania jest przesłanką konieczną do udzielenia ochrony prawnej przewidzianej w tym przepisie. Jednocześnie w sposób szczególny ukształtowany został ciężar dowodowy w procesie o ochronę dóbr osobistych przez wprowadzenie zasady domniemania bezprawności działania. Wobec tego powód musi w procesie jedynie wykazać, że doszło do naruszenia lub zagrożenia jego dóbr osobistych cudzym działaniem, natomiast na pozwanym ciąży obowiązek wykazania istnienia okoliczności usprawiedliwiających to działanie a więc wyłączających bezprawność. Za okoliczności takie na ogół uznaje się działanie w ramach porządku prawnego to jest działanie dozwolone przez obowiązujące przepisy prawa, wykonywanie prawa podmiotowego, zgodę pokrzywdzonego oraz działanie w obronie uzasadnionego interesu. Działanie w ramach obowiązującego porządku prawnego, czy wykonywania własnych praw podmiotowych musi mieścić się w pewnych granicach, których przekroczenie wyłącza możliwość powołania się na nie, jako na przyczynę egzoneracyjną. Gdy dochodzi do wkroczenia w sferę cudzego prawa lub dobra, konieczne jest zbadanie, czy zachodzą okoliczności uzasadniające lub usprawiedliwiające działanie sprawcy, i to pozwany zgodnie z rozkładem ciężaru dowodowego powinien je wykazać w toku procesu o naruszenie dóbr osobistych.

Powódka nie wykazała w przedmiotowej sprawie, by nie rozpoznanie u niej przez lekarzy pozwanego Szpitala Wojewódzkiego im. (...) S. W. w S. złamania kości V śródstopia lewego i mostka, miało jakikolwiek wpływ na stan jej zdrowia. Jak wynika bowiem z opinii biegłego ortopedy niezdiagnozowanie złamania mostka oraz V kości śródstopia nie ma negatywnego wpływu na stan zdrowia powódki a przede wszystkim na wysokość uszczerbku na zdrowiu wynikającego z powodu tych złamań. Co więcej złamanie mostka uległo prawidłowemu wygojeniu i nie skutkuje jakimikolwiek dolegliwościami a złamanie V kości śródstopia lewego także uległo wygojeniu, bez zaburzenia osi kości śródstopia. Jednocześnie funkcja mostka jak i funkcja V kości śródstopia została przywrócona. Zgłaszane zaś przez powódkę dolegliwości występujące w czasie zmiany pogody są typowymi po przebytym złamaniu, niezależnie czy zostało ono wcześniej czy później rozpoznane, czy leczone było sposobem zachowawczym czy operacyjnym. Ewentualny uszczerbek na zdrowiu powódki jest następstwem doznanych obrażeń, a nie niezdiagnozowaniem wszystkich obrażeń.

Ponieważ powódka nie wykazała, by pozwany Szpital Wojewódzki im. (...) S. W. w S. naruszył jej dobro osobiste, roszczenie powódki o ochronę dobra osobistego Sąd oddalił jako niezasadne.

Pomimo tego, iż powódka przegrała sprawę i w myśl zasady odpowiedzialności finansowej za wynik sporu wynikającej z art. 98 kpc, powinna ponieść koszty procesu, Sąd nie obciążył jej tymi kosztami, na co pozwala mu przepis art. 102 kpc. Sąd uznał bowiem, iż obciążeniu kosztami postępowania powódki, która ma niewielkie dochody, sprzeciwiają się względy słuszności.