Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 marca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Rzeszowie VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Andrzej Borucki

Protokolant: st.sekr.sądowy Joanna Mikulska

po rozpoznaniu w dniu 18 marca 2014 r. w Rzeszowie

na rozprawie

sprawy z powództwa: J. D.

przeciwko: A. B.

o zapłatę

I. zasądza od pozwanej A. B. na rzecz powoda J. D. kwotę 159.185,70 zł (sto pięćdziesiąt dziewięć tysięcy sto osiemdziesiąt pięć złotych siedemdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami od dnia 28 lipca 2013 r. do dnia zapłaty,

II. zasądza od pozwanej na rzecz powoda kwotę 11.577 zł (jedenaście tysięcy pięćset siedemdziesiąt siedem złotych) tytułem kosztów postępowania.

Sygn. akt VI GC 51/14

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 18 marca 2014 r.

Powód J. D. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) J. D. w P. domagał się zasądzenia od pozwanej A. B., prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą P.H.U. (...) A. B. w M. kwoty 159.185,70 zł wraz z ustawowymi odsetkami i kosztami postępowania.

Uzasadniając żądanie pozwu podał, że w dniu 15 maja 2013 r. strony zawarły umowę, której przedmiotem było wykonanie robót budowlanych – „Przebudowa
i rozbudowa budynku OSP w W. wraz z urządzeniami technicznymi, przebudowa placu zbaw oraz zmiana sposobu użytkowania części istniejącego budynku OSP na oddział przedszkolny”. Termin realizacji przedmiotu umowy został ustalony (§ 2 umowy) do dnia 25 czerwca 2013 r.
Za wykonane przez powoda - jako podwykonawcę - roboty pozwana zobowiązała się zapłacić wynagrodzenie w wysokości 131.037,28 zł brutto (§ 3 i 6 umowy).

W dniu 10 czerwca 2013 r. strony zawarły do w/w umowy aneks dokonując zmiany w kosztorysie nr 6 w zakresie podstawy KNR (...) (...)).

W dniu 25 czerwca 2013 r. strony sporządziły protokół odbioru wykonanych prac. Strona pozwana odebrała przedmiotowe roboty pod względem jakościowym i ilościowym nie zgłaszając jakichkolwiek uwag.

W powyższej dacie sporządzono nadto kosztorys powykonawczy stanowiący kalkulację wynagrodzenia, który został zaakceptowany przez obie strony. Powód podał, że ze względu na dodatkowe roboty budowlane naliczył dodatkowe koszty w protokole powykonawczym, w oparciu o § 7 umowy. Ostateczna wartość prac budowlanych wyniosła 159.185,70 zł (141.064,42 zł, 17.604,68 zł).

Z tytułu wykonania w/w robót powód wystawił na rzecz pozwanej fakturę
VAT nr (...) na kwotę 159.185,70 zł z terminem płatności do dnia 27 lipca 2013 r. Mimo upływu tego terminu oraz dwukrotnego wezwania do zapłaty pozwana nie uregulowała swojej należności.

W dniu 3 grudnia 2013 r. r. Sąd Okręgowy w (...) VI Wydział Gospodarczy wydał w sprawie nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym, nakazując pozwanej zapłatę kwot zgodnie z żądaniem powoda.

Pismem z dnia 2 stycznia 2014 r. pozwana wniosła sprzeciw od powyższego nakazu zapłaty domagając się jego uchylenia oraz oddalenia powództwa w całości. W uzasadnieniu sprzeciwu przyznała fakt zawarcia przedmiotowej umowy oraz wykonania robót nią objętych. Podniosła jednak, że zgodnie z ustaleniami stron nie upłynął jeszcze termin zapłaty. Z uwagi na chwilowe problemy wynikających z zatorów płatniczych pozwana nie była
w stanie na bieżąco regulować swoich płatności. Znając sytuację pozwanej powód zgodził się na wydłużenie jej terminu płatności. Tym samym niniejsze powództwo, jej zdaniem, jest przedwczesne.

W odpowiedzi na sprzeciw powód w piśmie z dnia 25 lutego 2014 r. zaprzeczył twierdzeniom pozwanej aby po doręczeniu wezwania do zapłaty zgodził się na wydłużenie terminu płatności dochodzonej pozwem należności. Dodał, że jego roszczenie stało się wymagalne w dniu 28 lipca 2013 r. Pozwana była wielokrotnie wzywana ustnie do uregulowania należności. Także pisemne wezwania do zapłaty z dnia 8 sierpnia 2013 r. i 16 września 2013 r. okazały się bezskuteczne. Podniósł, że kilkumiesięczny okres pomiędzy wymagalnością roszczenia a wniesieniem pozwu świadczy o zamiarze pozasądowego i polubownego rozstrzygnięcia sprawy. Pozwana zaś swoimi twierdzeniami zmierza do przedłużenia postępowania.

Na rozprawie w dniu 18 marca 2014 r. strony podtrzymały swoje stanowisko w sprawie. Nadto pełnomocnik pozwanej wniósł o rozłożenie dochodzonej pozwem należności na raty.

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 15 maja 2013 r. pozwana A. B., prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą P.U.H. (...) A. B. (Wykonawca) zawarła
z powodem J. D., prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą (...) BUDOWLANE (...) w P. (Podwykonawca) umowę nr (...). Przedmiotem tej umowy było wykonanie robót budowlanych w ramach inwestycji pn. „Przebudowa i rozbudowa budynku OSP w W. wraz z urządzeniami technicznymi, przebudowa placu zabaw oraz zmiana sposobu użytkowania części istniejącego budynku OSP
na oddział przedszkolny” (§ 1 ust. 1).

Termin przejęcia placu budowy i rozpoczęcia realizacji przedmiotu umowy strony ustaliły na dzień 15 maja 2013 r., zaś zakończenia na dzień 25 czerwca 2013 r. (§ 2 ust. 1 i 2). Za termin wykonania przedmiotu umowy przyjęto dzień dokonania protokolarnego odbioru robót przez Zamawiającego.

Strony umowy ryczałtową wartość wynagrodzenia ustaliły na kwotę
106.534,37 zł netto (131.037,28 zł brutto).

Rozliczenie za wykonane roboty dla Podwykonawcy miało nastąpić na podstawie kosztorysu dołączonego do umowy. W przypadku wystąpienia robót dodatkowych miały one zostać rozliczone na podstawie cen jednostkowych kosztorysu. Rozliczenie robót wykonanych przez powoda miało nastąpić fakturami częściowymi oraz fakturą końcową. Nadto ustalono, że należności objęte tymi fakturami powinny zostać uregulowane w terminie do 30 dni od daty otrzymania przez Wykonawcę faktury wraz z dokumentacja rozliczeniową
(§ 7 ust. 4)

W dniu 10 czerwca 2013 r. strony sporządziły aneks nr (...) do powyższej umowy, którym dokonały zmiany w kosztorysie: nr 6 podstawy KNR (...) (...) „Warstwa dolna podbudowy z kruszywa naturalnego o grubości po zagęszczeniu 15 cm” na nr 6 podstawy KNR (...) (...) „Warstwa dolna podbudowy z kruszywa łamanego o grubości po zagęszczeniu 15 cm”. Integralną częścią w/w aneksu był kosztorys wykonawczy (Załącznik nr 1).

W dniu 25 czerwca 2013 r, strony dokonały odbioru wykonanych przez powoda robót, na którą to okoliczność sporządziły protokół odbioru z tej samej daty. W protokole tym określono jakie roboty zostały wykonane. Jednocześnie stwierdzono, że roboty te zostały wykonane w dniu 18 czerwca 2013 r. Wartość robót zasadniczych ustalono na kwotę 141.064,42 zł brutto, robót dodatkowych na kwotę 17.604,68 zł, zaś wynagrodzenie za roboty dot. odmulenia rowu ustalono na kwotę 516,60 zł.

Powyższy protokół został podpisany przez obie strony. Przy czym pozwana potwierdziła, że odebrała przedmiotowe roboty pod względem jakościowym
i ilościowym nie zgłaszając jakichkolwiek uwag.

Po wykonaniu robót strony sporządziły kosztorys powykonawczy w zakresie robót objętych zasadniczym przedmiotem umowy, kosztorys robót dodatkowych oraz kosztorys robót dot. odmulenia rowu. W kosztorysach tych wyszczególniono jakie roboty zostały wykonane przez powoda. Wartość robót zasadniczych określono na kwotę 141.064,42 zł brutto, robót dodatkowych na kwotę 17.64,48 zł brutto, zaś roboty dot. odmulenia rowu na 516,60 zł brutto.

Z tytułu wykonania powyższych robót w dniu 27 czerwca 2013 r. powód wystawił na rzecz pozwanej fakturę VAT nr (...) na kwotę 159.185,70 zł brutto (141.064,42 zł, 17.604,68 zł, 516,60 zł). Termin płatności określono na dzień 27 lipca 2013 r. Pozwana spornej należności w powyższym terminie nie uregulowała.

(Dowód: umowa nr (...) wraz z kosztorysem i aneksem
nr 1, k. 15-21; protokół odbioru z 25.06.2013 r., k. 17; kosztorysy powykonawcze z 25.06.2013 r., k. 18-19; 20, 21; faktura VAT nr (...), k. 22; zeznania powoda J. D. – nagranie rozprawy z dnia 18.03.2014 r.).

Powód J. D. po upływie terminu wymagalności należności w trakcie rozmów ze stroną pozwaną ok. 30 lipca 2013 r. wyraził zgodę na zapłatę w/w należności w terminie późniejszym, tj. pod koniec sierpnia 2013 r.

(Dowód: zeznania powoda J. D. – nagranie rozprawy z dnia 18.03.2014 r.).

Pismem z dnia 8 sierpnia 2013 r. powód wezwał pozwaną do zapłaty dochodzonej pozwem należności. Wezwanie to zostało przesłane pozwanej listem poleconym.

W dniu 4 października 2013 r. pozwanej doręczono sporządzone przez pełnomocnika powoda ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty spornej należności w terminie trzech dni. W wezwaniu tym poinformowano pozwaną, że w przypadku braku płatności w zakreślonym terminie sprawa zostanie przez powoda skierowana na drogę sądową.

(Dowód: pisma powoda z 8.08.2013 r. i 16.09.2013 r., k. 23, 24-25)

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o dowody
z powołanych wyżej dokumentów oraz zeznań J. D. słuchanego
w charakterze strony powodowej. Powyższym dowodom Sąd przyznał walor wiarygodności w całości. Dowody z dokumentów nie budziły bowiem wątpliwości co do ich prawdziwości, a przy tym nie były kwestionowane przez strony. Zeznania powoda były spójne i logiczne oraz korespondowały
z treścią dowodów z dokumentów.

Dowód z zeznań stron Sąd ograniczył do zeznań powoda z uwagi na nieusprawiedliwione niestawiennictwo na rozprawie pozwanej.

Sąd pominął także dowód z zeznań świadka G. B., albowiem świadek ten został zawnioskowały przez pozwaną w sprzeciwie od nakazu zapłaty na okoliczności przez nią podniesione, które w istocie sprowadzały się do twierdzeń o wyrażeniu przez powoda zgody na wydłużenie terminu płatności objętej powództwem należności. W toku sprawy nie wskazano jednak do jakiej daty to odroczenie płatności miało nastąpić. Powód zaś twierdzeniom tym w toku sporu konsekwentnie zaprzeczał. Zważywszy na treść wiarygodnych zeznań powoda oraz dowodów z dokumentów, zwłaszcza wezwań do zapłaty, gdyby nawet świadek ten zeznał, iż powód zgodę taką wyraził, to i tak dowód taki byłby niewystarczający dla obalenia twierdzeń przeciwnych strony powodowej. Nadto świadek ten mimo prawidłowego wezwania nie stawił się.

Sąd pominął wnioski dowodowe strony powodowej zawarte w pozwie
w zakresie zeznań świadków oraz zwrócenia się do Urzędu Skarbowego w M. o ustalenie czy faktura VAT nr (...) została zaksięgowana przez pozwaną wobec cofnięcia tych wniosków przez powoda oraz przyznania przez stronę pozwaną okoliczności na jakie były zawnioskowane.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Powód J. D. w niniejszym procesie dochodził od pozwanej A. B. zapłaty kwoty 159.185,70 zł wraz z ustawowymi odsetkami
i kosztami postępowania. Swoje roszczenie powód wywodził z tytułu wykonania robót budowanych wynikających z umowy nr (...). Należność ta została przez powoda ujęta w fakturze VAT nr (...).

W sprzeciwie od nakazu zapłaty, co należy podkreślić, strona pozwana przyznała fakt zawarcia powyższej umowy i wykonania przedmiotowych robót przez powoda. Zarzuciła jednak, że powództwo jest przedwczesne bowiem powód wyraził zgodę na wydłużenie terminu płatności. Celem wykazania swych twierdzeń pozwana zawnioskowała dowód z zeznań świadka G. B. oraz przesłuchania stron.

W kontekście powyższego należy stwierdzić, że niniejszym procesie powód stosownie do art. 6 k.c. zobligowany był do wykazania faktu zawarcia przez stosowny umowy w zakresie robót budowlanych, ich wykonania, wysokości przysługującego mu z tego tytułu wynagrodzenia i terminu wymagalności należności. Natomiast pozwana, zważywszy na podniesione przez nią w sprzeciwie zarzuty, do wykazania swych twierdzeń, że powód wyraził zgodę na zmianę (wydłużenie) terminu płatności dochodzonej pozwem należności.

Strona powodowa na poparcie zasadności swojego roszczenia przedłożyła dowody w postaci umowy nr (...), kosztorys ofertowy, aneks
nr (...), protokół odbioru z dnia 25 czerwca 2013 r., kosztorysy powykonawcze z dnia 25 czerwca 2013 r., fakturę VAT nr (...). Fakt wykonania przedmiotowych robót potwierdził także powód trakcie zeznań na rozprawie
w dniu 18 marca 2014 r. Zresztą pozwana w sprzeciwie od nakazu zapłaty w istocie przyznała powyższe a jedynie zakwestionowała aby należność ta była wymagalna. Swych twierdzeń jednak w toku sprawy nie zdołała wykazać, do czego była zobligowania wobec twierdzeń przeciwnych powoda.

Należy podkreślić, że zarówno pozwana jak i zawnioskowany przez nią świadek nie stawili się na rozprawę mimo prawidłowego doręczenia im wezwania. Na rozprawie pełnomocnik pozwanej przyznał, że świadek ten nie mógł się stawić. Nie sprecyzował jednak przyczyn tego. Zarówno pozwana
jak i świadek nie usprawiedliwili swojego niestawiennictwa. Powyższe swymi skutkami obciąża stronę pozwaną.

Mając na uwadze w/w okoliczności należy wskazać, że łącząca strony umowa jest umową o roboty budowlane w rozumieniu art. 647 k.c. Zgodnie z w/w przepisem wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu (wykonania robót) zgodnie z projektem
i zasadami wiedzy technicznej, inwestor zaś zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia.

W okolicznościach niniejszej sprawy, zdaniem Sądu Okręgowego, powód wykazał zasadność swojego roszczenia w całości, zarówno co do należności głównej, odsetek ustawowych, jak również daty początkowej ich naliczania,
tj. 28 lipca 2013 r.

W ocenie Sądu należy uznać za logiczne i znajdujące oparcie w praktyce obrotu gospodarczego wyjaśnienia powoda, co do zasadności naliczenia odsetek ustawowych od dnia 28 lipca 2013 r. Wprawdzie powód przyznał, że w ustnej rozmowie przychylił się do prośby pozwanej o odroczenie (wydłużenie) terminu płatności, na okres dalszych 30 dni, jednakże warunkiem nie dochodzenia odsetek za okres obejmujący wydłużenie płatności było jednak dokonanie w tym terminie płatności przez pozwaną, czego nie uczyniła. Skoro płatność w odroczonym terminie nie nastąpiła powodowi należą się odsetki od dnia następnego po dniu wskazanym w fakturze jako termin płatności. Dodać należy, że pozwana nie wykazała aby powód odroczył termin płatności do innej daty, zwłaszcza po wniesieniu pozwu.

W konsekwencji powyższego Sąd Okręgowy - na podstawie art. 647 k.c. – powództwo w zakresie należności głównej w całości uwzględnił, o czym orzekł w pkt. I wyroku.

Sąd Okręgowy w okolicznościach niniejszej sprawy nie znalazł podstaw do rozłożenia zasądzonej wyrokiem należności na raty. Zgodnie bowiem
z treścią art. 320 k.p.c. sąd może w wyroku rozłożyć na raty zasądzone świadczenie jedynie w szczególnie uzasadnionych wypadkach, których
w niniejszej sprawie Sąd się nie dopatrzył.

W przedmiocie odsetek ustawowych Sąd orzekł na mocy art. 481 k.c.
w zw. z § 7 ust. 4 umowy mając na uwadze termin wymagalności wynikający
z faktury VAT nr (...) oraz wyjaśnienia powoda w tym zakresie.

W przedmiocie kosztów procesowego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie
art. 108 § 1 k.p.c. w zw. z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. oraz § 2 ust. 1 i 2 w zw. z § 6 pkt. 6 rozp. Min. Spr. z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. z 2002 r., nr 163, poz. 1348,
z późn. zm.). Na powyższe koszty składają się opłata od pozwu w kwocie
7.960 zł oraz koszty zastępstwa procesowego w wysokości 3.600 zł i opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.