Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V GC 936/20

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 kwietnia 2022 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu V Wydział Gospodarczy w składzie:

Przewodniczący:

Sędzia Ryszard Kołodziejski

Protokolant:

sekretarz sądowy Marta Maresz

po rozpoznaniu w dniu 13 kwietnia 2022 r. w Toruniu

na rozprawie

sprawy z powództwa A. K.

przeciwko W. B.

o zapłatę

I zasądza od pozwanego W. B. na rzecz powoda A. K. kwotę 10.102,41 zł (dziesięć tysięcy sto dwa złote czterdzieści jeden groszy) wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych od kwoty 8.419,50 zł (osiem tysięcy czterysta dziewiętnaście złotych pięćdziesiąt groszy) od dnia 31 sierpnia 2019 roku do dnia zapłaty oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 1.682,91 zł (tysiąc sześćset osiemdziesiąt dwa złote dziewięćdziesiąt jeden groszy) od dnia 9 czerwca 2020 roku do dnia zapłaty;

II oddala powództwo w pozostałej części;

III znosi wzajemnie między stronami koszty procesu.

Sygn. akt V GC 936/20

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 11 lutego 2020 roku wniesionym w dniu 14 lutego 2020 roku (data prezentaty Sądu) powód A. K. wystąpił na drogę sądową przeciwko pozwanemu W. B. o zapłatę kwoty 26 490,01 zł wraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych: od kwoty 24 030,01 zł od dnia 31 sierpnia 2019 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 2 460,00 zł od dnia 7 grudnia 2019 roku do dnia zapłaty; a nadto o zasądzenie kosztów procesu w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że wraz z pozwanym są przedsiębiorcami prowadzącymi działalność gospodarczą, jako osoby fizyczne.

Powód oświadczył, że strony łączyła umowa zawarta w dniu 29 marca 2019 roku, której przedmiotem była dostawa oraz montaż uzgodnionych w umowie oraz ofercie z dnia 26 marca 2019 roku (stanowiącej załącznik do umowy) elementów, w szczególności: ogrodzenia, pomostów hydraulicznych, okien, drzwi i bram. Strony uzgodniły wynagrodzenie na kwotę 221 892,00 zł, które pozwany po wykonaniu prac przez powoda zobowiązany był zapłacić. W wyniku pozaumownych uzgodnień powód wykonał dla pozwanego prace dodatkowe na kwotę 5 828,01 zł. Z tego tytułu powód wystawił fakturę VAT oraz ujął koszty te w kosztorysie powykonawczym. Przedmiotem dodatkowych prac było w szczególności doposażenie drzwi i bram, oznakowanie terenu i naprawa ogrodzenia. Powód spełnił swoje świadczenie niepieniężne, a wszystkie produkty zostały pozwanemu dostarczone i zamontowane w budowanym przez pozwanego obiekcie. Powód podkreślił, że pozwany nie współdziałał należycie w wykonaniu zobowiązania, w konsekwencji czego powód nie posiada podpisanych przez pozwanego faktur VAT, wszystkich protokołów odbioru, a nadto pozwany nie odbiera kierowanych do niego wezwań do zapłaty. Powód przyznał, że strony podpisały w dniu 30 stycznia 2020 roku protokoły końcowe wykonanych prac. Strony pomimo usunięcia w toku wykonywanych prac szeregu nieścisłości w dalszym ciągu różnią się co do wskazanych w protokołach i uwagach do nich elementów wykonawstwa, tj. paneli ogrodzeniowych, konstrukcji bramy wjazdowej, drzwi zewnętrznych. To w toku prowadzonych w trakcie podpisywania protokołów rozmów pozwany oświadczył, że kwoty dochodzonej pozwem nie zapłaci. Powód podał, że pozwany do chwili wniesienia pozwu zapłacił kwotę 200 000,00 zł, a nadal zobowiązany jest do zapłaty kwoty 26 490,01 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych.

Nakazem zapłaty z dnia 27 lutego 2020 roku wydanym w postępowaniu upominawczym V GNc 437/20 referendarz sądowy uwzględnił żądanie pozwu w całości.

W przepisanym prawie terminie pozwany wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty zaskarżając go w całości i żądając oddalenia powództwa w całości i zasądzenia od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu swojego stanowiska pozwany przyznał, że z powodem łączył go stosunek prawny zawarty w oparciu o umowę z dnia 29 marca 2019 roku o roboty budowlane. Pozwany potwierdził zakres prac, jakie wykonać miał na podstawie zawartej umowy powód oraz wysokość ustalonego wynagrodzenia. Pozwany potwierdził wysokość zapłaconego dotychczas wynagrodzenia. Zdaniem pozwanego powód roboty wynikające z zawartej umowy wykonywał nierzetelnie i z opóźnieniem. Pozwany oświadczył, że przeprowadził dwukrotnie inwentaryzację robót w zakresie dostawy i montażu, stwierdzając przy tym braki, usterki i wady w zakresie wykonania ogrodzenia oraz podmurówki obejmujące m.in. nieprawidłowo wykonane panele ogrodzenia w tym pocięte oraz niezabezpieczone przed korozją nieprawidłowe łączenie paneli, zamalowanie farbą w aerozolu uszkodzeń słupków, niewłaściwe osadzenie ogrodzenia na podmurówce, liczne niedociągnięcia w wykonanej podmurówce ogrodzenia. Pozwany zaznaczył, że przekazał powodowi stosowne protokoły z poczynionych inwentaryzacji i wezwał go pisemnie do zmiany sposobu wykonywania umowy oraz usunięcia wad, a także do niezwłocznego przystąpienia do dalszych robót i dokonania montażu bramy oraz pomostów hydraulicznych, wyznaczając w tym celu odpowiedni termin. Pozwany przyznał, że wszystkie faktury, dotyczące roszczenia powoda zakwestionował – nie przyjął ich oraz nie zarejestrował w ewidencji przychodów i rozchodów, o czym poinformował stronę powodową. Pozwany dodał, że wielokrotnie zwracał się do powoda o podjęcie możliwie jak najszybszych działań zaradczych oraz przystąpienie do kolejnych etapów robót, wskazując, że ich brak blokuje wprowadzenie innych etapów inwestycji i tym samym wprowadzenie innych ekip wykonujących inne zakresy prac budowlanych. Pozwany przyznał, że ostatecznie strony ustaliły termin końcowego odbioru przedmiotu umowy. Pozwany potwierdził, że doszło do tego w dniu 30 stycznia 2020 roku, przy czym strony dokonały tego odbioru z licznymi wadami wskazanymi szczegółowo i wymienionymi w protokole. Pozwany podkreślił, że końcowego odbioru prac dokonano również pomimo braku montażu jednego z istotnych elementów, a element ten nie został dotychczas zamontowany pomimo, że strony umówiły się na jego montaż na dzień 29 czerwca 2020 roku. W protokole końcowy, jak wskazał pozwany, powód został zobowiązany do usunięcia wad w terminie 30 dni. Pomimo wezwań ze strony pozwanego, pod rygorem obniżenia wartości wykonanych robót, powód nie usunął wad.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 29 marca 2019 roku A. K. i W. B. zawarli umowę, której przedmiotem była dostawa oraz montaż uzgodnionych w umowie oraz ofercie z dnia 26 marca 2019 roku (stanowiącej załącznik do umowy) elementów, w szczególności: ogrodzenia, pomostów hydraulicznych, okien, drzwi i bram. Inwestycja i tym samym prace jakie miały zostać wykonane przez wykonawcę dotyczyły hali przemysłowej w miejscowości S.. Wykonawcą umowy miał być A. K., inwestorem zaś W. B..

Strony ustaliły w umowie wynagrodzenie wykonawcy na kwotę 221 892,00 zł. Całość robót miała zostać wykonana w terminie do 17 maja 2019 roku.

Po zawarciu umowny, również w dniu 29 marca 2019 roku A. K. wystawił fakturę VAT nr (...) dotyczącą zapłaty zadatku na poczet wykonania zawartej umowy. Faktura ta opiewała na kwotę 110 946,00 zł. Została ona podpisana przez strony umowy.

/okoliczność bezsporna, oraz

dowody: umowa z dnia 29 marca 2019 roku k. 10,

oferta stanowiąca załącznik do umowy k. 11-16

faktura VAT nr (...) k. 17

zeznania świadka P. K. k. 308-316

zeznania pozwanego W. B. k. 349-353/

Strony pozaumownie uzgodniły również wykonanie prac dodatkowych polegających na doposażeniu drzwi przy rampach pod system oddymiania, doposażeniu bram, oznakowaniu terenu i naprawie ogrodzenia, poprzez wymianę paneli ogrodzeniowych. O zakresie prac dotyczących doposażenia drzwi zewnętrznych pod system oddymiania A. K. dowiedział się drogą mailową w połowie maja 2019 roku.

W dniu 21 sierpnia 2019 roku doszło do spotkania na terenie budowy hali przemysłowej w S., na którym obecni byli inwestor, wykonawca, projektant – B. P., przedstawiciel firmy wykonującej obróbki blacharskie oraz inni przedstawiciele wykonawcy – P. K., G. D. i P. B.. Na spotkaniu tym omówiono dotychczas wykonane prace, kolejność wykonania następnych etapów prac montażowych, przekazano listę robót dodatkowych wykonanych na polecenie inwestora. Za wykonane prace dodatkowe A. K. wystawił fakturę VAT nr (...) z dnia 27 sierpnia 2019 roku na kwotę łączną 5 828,01 zł – W. B. nie podpisał tej faktury.

Ponadto w dniu 27 sierpnia 2019 roku A. K. wystawił fakturę VAT nr (...) na kwotę 18 202,00 zł za dostawę oraz montaż ogrodzenia ramp, okien, drzwi oraz bram zgodnie z umową – w ramach częściowej realizacji. W. B. nie podpisał tej faktury.

Jednocześnie o wykonaniu prac dodatkowych A. K. poinformował W. B. pismem z dnia 29 sierpnia 2019 roku.

/dowody: faktura VAT nr (...) k. 19

faktura VAT nr (...) k. 20

oferta dotycząca prac dodatkowych k. 21-22

notatka ze spotkania w dniu 21 sierpnia 2019 roku k. 32

pismo z dnia 29 sierpnia 2019 roku k. 41

zeznania świadka B. P. k. 268-276

zeznania świadka P. K. k. 308-316

zeznania świadka G. D. k. 321-326

zeznania świadka P. B. k. 329-332/

W dniu 30 sierpnia 2019 roku kierownik budowy i kierownik robót spisali protokół inwentaryzacji z wykonanych do tego dnia robót montażowych oraz przedstawili dodatkową informację w tym zakresie z dnia 4 września 2019 roku. Wówczas stwierdzono usterki 17 różnych elementów.

W związku z powyższym inwestor – W. B. wezwał wykonawcę – A. K. do zmiany sposobu wykonania umowy oraz ukończenia przedmiotu umowy.

/dowody: wezwanie do zmiany sposobu wykonania umowy oraz ukończenia przedmiotu umowy k. 45-46

protokół-inwentaryzacja z dnia 30 sierpnia 2019 roku k. 47-48

informacja uzupełniająca do protokołu-inwentaryzacji z dnia 4 września 2019 roku k. 49/

W dniu 26 września 2019 roku doszło do kolejnego spotkania na terenie budowy hali przemysłowej, w którym uczestniczyli: B. P. – kierownik robót, z upoważnienia inwestora, Ł. K. – przedstawiciel firmy (...) – producenta ogrodzenia oraz G. D. i P. B. – przedstawiciele wykonawcy. Na spotkaniu tym omówiono konieczność przeprowadzenia kolejnych prac montażowych i naprawczych. Zobowiązano wykonawcę do ich wykonania w terminie 14 dni.

/dowód: notatka ze spotkania w dniu 26 września 2019 roku k. 56/

W dniu 29 listopada 2019 roku A. K. wystawił fakturę VAT nr (...) na kwotę 2 460,00 zł za dostawę oraz montaż ogrodzenia ramp, okien, drzwi oraz bram zgodnie z umową – w ramach częściowej realizacji. W. B. nie podpisał tej faktury.

/dowód: fakturę VAT nr (...) k. 23/

W dniu 30 stycznia 2020 roku W. B. jako inwestor wraz z kierownikiem budowy – W. P. i kierownikiem robót – B. P. sporządzili protokół końcowy odbioru wykonanych robót montażowych stolarki okiennej i drzwiowej, bram segmentowych oraz pomostów hydraulicznych w budynku. Stwierdzono wówczas usunięcie istniejących i stwierdzonych w protokole-inwentaryzacji z dnia 30 sierpnia 2019 roku i informacji dodatkowej z dnia 4 września 2019 roku usterek i potrzebę usunięcia usterek w dwóch elementach, wskazano na konieczność podłączenia pomostu hydraulicznego do zasilania po wykonaniu przez innego wykonawcę posadzki – termin montażu mieli wówczas ustalić inwestor z wykonawcą – A. K..

Tego samego dnia W. B. i kierownik robót B. P. sporządzili również protokół końcowy wykonanych robót montażowych ogrodzenia wraz z bramami, furtkami i osłoną śmietnikową. Wymienione w protokole elementy zostały odebrane przez inwestora z uwagami.

Pismem z dnia 22 maja 2020 roku W. B. wezwał A. K. do usunięcia istniejących wad i usterek oraz ukończenia przedmiotu umowy.

/dowody: protokoły końcowe k. 126-127 i 128-129,

wezwanie do usunięcia wad i usterek oraz ukończenia przedmiotu umowy k. 131-132/

Pismem z dnia 22 czerwca 2020 roku W. B. złożył A. K. oświadczenie o obniżeniu ceny.

/dowód: oświadczenie o obniżeniu ceny k. 135-137/

Wady, które wymagały interwencji A. K. zostały usunięte przez jego pracowników.

/dowód: zeznania świadka P. K. k. 308-316/

Ostatecznie W. B. nie dokonał zapłaty z tytułu trzech faktur: nr (...) – na kwotę łączną 26 490,01 zł.

/okoliczność bezsporna/

Część elementów wchodzących w skład całego zamówienia zawierała wady, które ostatecznie nie zostały usunięte przez A. K.. Większość usterek miała charakter czysto wizualny, nienarzucający konieczności wymiany elementów dotkniętych wadami. Usterki te nie były na tyle poważne, by utrudnić czy uniemożliwić dalsze użytkowanie poszczególnych elementów czy eksploatację obiektu, w który zostały wbudowane. Wartość obniżenia wartości robót wykonywanych przez A. K. o roboty zrealizowane przez niego wadliwie wyniosła 10 953,25 zł netto – 13 472,50 zł brutto. W zakresie robót dodatkowych – w szczególności doposażenia drzwi z uwzględnieniem systemu oddymiania hali, roboty te nie zostały wykonane ze sztuką budowlaną i późniejszymi ustaleniami z przedstawicielem zamawiającego, a tym samym czynią je niezdatnymi do dalszego użytkowania i jako takie powinny zostać wymienione na nowe, zgodnie z założeniami umownymi. Doposażone przez A. K. drzwi nie spełniają wymogów pozwalających na ich odbiór w zakresie przepisów przeciw pożarowych. W związku z tym wartość prac dodatkowych wykonanych przez A. K. na zlecenie W. B. pomniejszona o wartość wykonanych wadliwie drzwi zewnętrznych wyniosła 1 368,22 zł netto – 1 682,91 zł brutto.

/dowód: opinia biegłego z zakresu budownictwa k. 184-219

zeznania świadka Ł. K. k. 363-367

opinia uzupełniająca biegłego z zakresu budownictwa wraz z dokumentacją fotograficzną k. 430-447

uzupełniające pisma biegłego k. 479-480, 481-483 i k. 514-515/

Sąd zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu do dowody z dokumentów przedłożonych przez strony, którym przyznał pełen walor wiarygodności, albowiem nie budziły one wątpliwości Sądu, strony co do zasady również nie kwestionowały ich prawdziwości. Strona powodowa zakwestionowała jedynie dokument – oświadczenie o obniżeniu ceny – zarzucając, że strona pozwana sporządziła dokument ten już na potrzeby sprzeciwu i postępowania sądowego, nie zaś w dacie 22 czerwca 2020 roku, która to data wynika z treści pisma. Otóż zdaniem Sądu brak jest podstaw, by kwestionować prawdziwość tego dokumentu, albowiem strona powodowa nie przedstawiła żadnych argumentów przemawiających za tym, by dokument ten został sporządzony – jak strona powodowa twierdzi – na potrzeby postępowania sądowego.

Sąd przyznał pełen walor wiarygodności zeznaniom świadków P. K., P. B., G. D., B. P. i Ł. K., bowiem kreowały one spójną wersję wydarzeń, a nadto znajdowały potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym. Pewne drobne różnice w zeznaniach świadków, w ocenie Sądu, nie wpływały na ocenę ich autentyczności. Różnice w zapamiętaniu zdarzeń, są bowiem rzeczą normalną. Zresztą każdy ze świadków na zdarzenia patrzył pod innym kątem, w zależności od własnych interesów i umiejscowienia w całym procesie realizowania inwestycji. Świadkowie zgodnie potwierdzili fakt zawarcia przez strony umowy, fakt jej realizacji, a także fakt pojawiających się wad, usterek i ich usuwania przez wykonawcę umowy – powoda.

Sąd pominął zeznania świadka P. Ś., albowiem nie miały one wpływu na rozstrzygnięcie sprawy.

Sąd za wiarygodne co do zasady uznał zeznania pozwanego, zwłaszcza w części, w jakiej Sąd skorzystał z nich przy konstruowaniu stanu faktycznego. Sąd poddaje pod wątpliwość zeznania pozwanego W. B. jedynie w kwestii wykonywania robót dodatkowych. Pozwany w swoich zeznaniach stwierdził, że powód doskonale wiedział, że w przypadku hali konieczny będzie system oddymiania. Oczywiście nie można zaprzeczyć, by powód, który za pewne funkcjonuje jako przedsiębiorca zajmujący się konkretną dziedziną – w tym przypadku montażem m.in. drzwi w halach przemysłowych, nie zdawał sobie sprawy, że hala taka posiadać będzie zapewne system oddymiania, jednak nie można założyć, że wiedział jakiego typu, na jakiej zasadzie konkretnie i w tym konkretnie przypadku taki system będzie działał i nie mógł oczekiwać, że już przy zawarciu umowy powinien przedstawić konkretne rozwiązania. Tymczasem powód dopiero w połowie maja 2019 roku otrzymał od kierownika robót – B. P. operat dotyczący systemu przeciwpożarowego i oddymiania. To z kolei zrodziło konieczność wykonania właśnie prac dodatkowych. Zatem należy założyć, że zeznania pozwanego są albo nieprawdziwe w tej części, albo pozwany nie miał w ogóle pojęcia o konieczności poinformowania powoda o dodatkowym zakresie prac związanych z systemem oddymiania.

W zakresie oceny należytego wykonania przez powoda świadczenia niepieniężnego wynikającego z umowy oraz robót dodatkowych a tym samym w zakresie ustalenia wysokości żądania powoda miarodajna okazała się opinia biegłego z zakresu budownictwa mgr inż. R. P.. Dowód ten został przeprowadzony na szereg okoliczności: należytego wykonania świadczenia przez powoda i robót dodatkowych, wartości rynkowej wykonanych robót dodatkowych, niezgodności wykonanych prac z projektem oraz sztuką budowlaną, wadliwego wykonania robót budowlanych, zakresu ujawnionych wad, kosztów usunięcia wad według cen aktualnych rynkowych, wysokości obniżenia wartości wykonanych robót o roboty wykonane wadliwie. Biegły w swojej opinii stwierdził, że świadczenie niepieniężne wynikające z umowy zostało wykonane przez powoda z usterkami. Usterki te zostały ujawnione w ogrodzeniu panelowym, furtce, osłonie śmietników, w bramie wjazdowej przesuwnej, bramie wjazdowej rozwieranej bramie dwuskrzydłowej, w drzwiach zewnętrznych – w tym drzwiach zewnętrznych-napowietrznych. Biegły stwierdził, że usterki te miały w większości przypadków charakter czysto wizualny, nienarzucający konieczności wymiany elementów dotkniętych wadami. Usterki te nie okazały się na tyle poważne, aby utrudnić czy uniemożliwić dalsze użytkowanie poszczególnych elementów czy eksploatację obiektu, w który zostały wbudowane. Okazały się wadami nieistotnymi. Z uwagi na charakter stwierdzonych wad biegły zdecydował w swojej opinii o obniżeniu wartości robót wykonanych przez powoda o roboty wykonane przez niego wadliwie poprzez zastosowanie wskaźnika korygującego wyrażonego w procentach. Wskaźnik ten w odniesieniu do poszczególnych elementów zrealizowanych przez powoda odzwierciedla koszty związane z usunięciem przedmiotowych wad w tychże elementach. Biegły wyliczył w ten sposób, że wysokość obniżenia wartości robót wykonanych przez powoda o roboty zrealizowane przez niego wadliwie wyniosła 13 472,50 zł brutto. W zakresie robót dodatkowych – w szczególności doposażenia drzwi z uwzględnieniem systemu oddymiania hali biegły stwierdził, że roboty te nie zostały wykonane ze sztuką budowlaną i późniejszymi ustaleniami z przedstawicielem zamawiającego, a tym samym czynią je niezdatnymi do dalszego użytkowania i jako takie powinny zostać wymienione na nowe, zgodnie z założeniami umownymi. Zdaniem biegłego doposażone przez powoda drzwi nie spełniają wymogów pozwalających na ich odbiór w zakresie przepisów przeciw pożarowych. Biegły zaznaczył, że właściwą w tym przypadku byłaby rekompensata finansowa polegająca na obniżeniu wartości. Biegły w opinii uzupełniającej zauważył również, że wykonane przez powoda ogrodzenie, z uwagi na stwierdzone w czasie oględzin biegłego na miejscu inwestycji wady i usterki, przedstawia niższy standard względem rozwiązań modelowych, biegły zwrócił uwagę na to, że i tak – w przypadku wykonania ogrodzenia – były to wady o charakterze wizualnym, bez konieczności wymiany elementów na nowe. Również w opinii uzupełniającej biegły stwierdził, że podczas sporządzania opinii podstawowej nie miał wiedzy na temat demontażu przez powoda doposażenia bram w postaci rygli i kłódek, to z kolei, jak wynika z opinii uzupełniającej biegłego prowadzi do dalszego obniżenia wartości prac dodatkowych. Biegły w opinii uzupełniającej wyliczył, że wartość prac dodatkowych wykonanych przez powoda na zlecenie pozwanego, pomniejszona o wartość adaptowanych drzwi zewnętrznych (wykonanych wadliwie) oraz pomniejszona o wartość elementów potrzebnych do doposażenia bram wyniosła 1 682,91 zł brutto.

Mając na względzie zastrzeżenia złożone przez stronę pozwaną do opinii biegłego a dotyczące kosztów samego wykonania, innymi słowy robocizny, to i w tej kwestii biegły się wypowiedział w swojej opinii wskazując, że z uwagi na pozostawienie materiałów (ogrodzenia i bram) w istniejącym stanie nie zachodzi konieczność uwzględnienia w przedmiotowym rozliczeniu kosztów robocizny, a koszty takie należałoby uwzględnić w przypadku demontażu i ponownego montażu poszczególnych elementów. Z tych też względów Sąd oddalił wniosek strony pozwanej o sporządzenie kolejnej opinii, albowiem wniosek ten zmierzał w oczywisty sposób do przedłużenia postępowania.

Sąd w pełni podziela ustalenia i wnioski biegłego i czyni je swoimi. W ocenie Sądu opinia biegłego została sporządzona w sposób fachowy, jest ona zrozumiała i przejrzysta. Biegły uwzględnił całość problematyki będącej przedmiotem niniejszej sprawy.

Stan faktyczny co do zasady uznać należy za bezsporny. Strony zgodnie twierdziły, że łączyła je umowa, że ustaliły zgodnie wynagrodzenie za wykonane prace, strony również zgodnie podnosiły kwestię tzw. prac dodatkowych – z tą tylko różnicą, że zdaniem powoda prace te zostały zlecone przez pozwanego już po zawarciu umowy, zaś strona pozwana twierdziła, że zakres tych prac powinien był być ujęty w ofercie i stanowić przedmiot samej umowy.

Stan faktyczny uznać należy za sporny w zasadzie jedynie w kwestii wysokości żądania przez powoda zapłaty za wykonaną część świadczenia niepieniężnego – wynikającą z umowy oraz za wykonane prace dodatkowe – w pełnej wysokości objętej pozwem.

Przechodząc do rozważań prawnych zasadne jest wskazać, że umowa łącząca strony była umową o dzieło. Umowy tej, choć realizowanej w obrębie większego przedsięwzięcia polegającego na budowie hali magazynowej zlokalizowanej w miejscowości S., nie można traktować stricte jako umowy o roboty budowlane. Zgodnie z art. 647 k.c. przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu oraz odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia. Ze względu na swój rozmiar oraz zakres prowadzonych robót nie można zaliczyć jej do umów o roboty budowlane. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 25 marca 1998r. II CKN 653/97 stwierdził, że umowa o roboty budowlane ma charakter „przedsięwzięcia większych rozmiarach, zindywidualizowanych właściwościach, zarówno fizycznych, jak i użytkowych, i co szczególnie istotne, poza nielicznymi wyjątkami, towarzyszy temu wymóg projektowania i zinstytucjonalizowany nadzór. Zbieżność przedstawionych pojęć z pojęciami wprowadzonymi do umowy o roboty budowlane uzasadnia twierdzenie, że zasadniczym kryterium rozróżnienia umowy o dzieło i umowy o roboty budowlane jest ocena realizowanej inwestycji stosownie do wymogów Prawa budowlanego. Dobitnie uwypukla to brzmienie art. 17 Prawa Budowlanego, według którego uczestnikami procesu budowlanego są: inwestor, inspektor nadzoru inwestorskiego, projektant i kierownik budowy lub kierownik robót, co jest obce umowie o dzieło.” Umowa łącząca strony była pewnym wycinkiem wszystkich prac, których wymagał inwestor. Nie można, więc jej rozważać poprzez ten pryzmat, a należy brać pod uwagę jedynie stosunek prawny łączący strony. Przedmiotowa umowa dotyczyła jedynie pewnej części całego przedsięwzięcia. Prace zlecone powodowi, miały charakter jedynie wycinkowy, wykończeniowy, pozwany odpowiedzialny był za wykonanie ogrodzenia, pomostów hydraulicznych, okien, drzwi i bram, zaś w zakresie poczynionych później prac dodatkowych również za doposażenie drzwi (w tym w zakresie wykorzystania systemu oddymiania) i bram, oznakowanie terenu i naprawę ogrodzenia. Zlecone mu prace traktować należy jako zlecenie wykonania ściśle określonego dzieła, nie były to więc prace o szerokim zakresie (choć wymagały specjalistycznej wiedzy), co do których miałaby zastosowanie regulacja zawarta w art. 647 i następne k.c..

W myśl przepisu art. 627 k.c. przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Elementami przedmiotowo istotnymi umowy o dzieło jest określenie dzieła, do którego wykonania zobowiązany jest przyjmujący zamówienie, a także, z uwzględnieniem regulacji art. 628 k.c. w zw. z art. 627 k.c., wynagrodzenie, do którego zapłaty zobowiązany jest zamawiający. Stosunek prawny umowy o dzieło dochodzi do skutku w wypadku złożenia przez obie strony zgodnych oświadczeń woli. Ekwiwalentem świadczenia przyjmującego zamówienie, które polega na wykonaniu dzieła, jest świadczenie zamawiającego polegające na zapłacie wynagrodzenia, z czego wynika odpłatny charakter umowy o dzieło. Należy zaznaczyć, że przedmiotem świadczenia przyjmującego zamówienie jest wykonanie dzieła, które może polegać na stworzeniu dzieła lub przetworzeniu dzieła do takiej postaci, w jakiej poprzednio nie istniało. Umowa o dzieło jest umową rezultatu. Wykonawca zobowiązuje się na jej podstawie do wykonania oznaczonego dzieła. Jest odpowiedzialny za jego wykonanie, jakość oraz wydanie, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia i odbioru dzieła. Osoba podejmująca pracę na podstawie umowy o dzieło jest odpowiedzialna za ostateczny efekt swojej pracy i od tego zależy wypłata wynagrodzenia.

W niniejszej sprawie strony zawarły pisemną umowę, której warunki nie były kwestionowane przez żadną ze stron. Należy więc uznać, że powód zobowiązał się do wykonania ogrodzenia, pomostów hydraulicznych, okien, drzwi i bram. Jako profesjonalista, osoba prowadząca działalność gospodarczą, był zobowiązany do wykonania dzieła w sposób odpowiadający sztuce budowlanej. Pozwany zaś zobowiązał się do uiszczenia należnego za wykonanie prac wynagrodzenia, które zostało przez strony uzgodnione w umowie. Istotą sporu w niniejszej sprawie, co już wskazano powyżej jest to czy powodowi za wykonane dzieło należało się wynagrodzenie w pełnej wysokości.

Sąd ustalił w oparciu o dowody z dokumentów, zeznań świadków, ale przede wszystkim w oparciu o dowód z opinii biegłego z zakresu budownictwa, że powód nie wykonał właściwie powierzonych mu przez pozwanego prac. Biegły w swojej opinii wyraźnie zaznaczył, że w wykonaniu dzieła przez powoda doszło do usterek i wystąpienia wad. Biegły podkreślił jednak, że wymienione usterki i wady miały w większości przypadków charakter czysto wizualny, nienarzucający konieczności wymiany elementów dotkniętych wadami. Usterki te nie okazały się na tyle poważne, aby utrudnić czy uniemożliwić dalsze użytkowanie poszczególnych elementów czy eksploatację obiektu, w który zostały wbudowane. Okazały się wadami nieistotnymi. Dlatego też biegły zdecydował w swojej opinii o obniżeniu wartości robót wykonanych przez powoda o roboty wykonane przez niego wadliwie poprzez zastosowanie wskaźnika korygującego wyrażonego w procentach. Wskaźnik ten w odniesieniu do poszczególnych elementów zrealizowanych przez powoda odzwierciedla koszty związane z usunięciem przedmiotowych wad w tychże elementach. Biegły wyliczył w ten sposób, że wysokość obniżenia wartości robót wykonanych przez powoda o roboty zrealizowane przez niego wadliwie wyniosła 13 472,50 zł brutto. Nieco odmiennie biegły ocenił wykonanie prac dodatkowych, stwierdzając, że próba doposażenia drzwi zewnętrznych hali okazała się na tyle nieudana, że wymaga całkowitej wymiany drzwi. Ponadto biegły stwierdził, że powód dokonał demontażu rygli i kłódek przy doposażeniu bram. Powyższe czynniki wpłynęły bezpośrednio na obniżenie wartości wykonanej przez powoda pracy.

W myśl art. 638 § 1 zd. 1 k.c. do odpowiedzialności za wady dzieła stosuje się odpowiednio przepisy o rękojmi przy sprzedaży. Z kolei w myśl art. 556 k.c. sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną. Wreszcie w myśl art. 560 § 1 zd. 1 k.c. i art. 560 § 3 k.c. jeżeli rzecz sprzedana ma wadę, kupujący może złożyć oświadczenie o obniżeniu ceny albo odstąpieniu od umowy, chyba że sprzedawca niezwłocznie i bez nadmiernych niedogodności dla kupującego wymieni rzecz wadliwą na wolną od wad albo wadę usunie. Obniżona cena powinna pozostawać w takiej proporcji do ceny wynikającej z umowy, w jakiej wartość rzeczy z wadą pozostaje do wartości rzeczy bez wady.

Przenosząc treść powyższych przepisów na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że wobec istnienia ustalonych przez biegłego wad w wykonaniu dzieła przez powoda, pozwanemu przysługiwało prawo do złożenia oświadczenia o obniżeniu ceny. Nie ma przy tym znaczenia czy wady te są w istocie na tyle istotne, że wymagają wymiany danego elementu składowego, czy są to po prostu wady o charakterze czysto wizualnym. Pozwany skorzystał z przysługującego mu uprawnienia do złożenia stosowanego oświadczenia o obniżeniu ceny. Strona powodowa nieskutecznie, o czym wspomniano powyżej nieskutecznie kwestionowała prawdziwość i rzetelność tego oświadczenia (jako dokumentu i jako samego oświadczenia woli). Biegły mając ustalone wady wyliczył w oparciu o stosowne przeliczniki wartość, o jaką żądanie powoda zapłaty przez pozwanego wynagrodzenie powinno zostać obniżone, tak co do wartości zasadniczej części wykonanych prac (dzieła), jak i umówionych na dalszym etapie trwającego między stronami stosunku zobowiązaniowego – prac dodatkowych.

Powód w niniejszej sprawie domagał się od pozwanego zapłaty kwoty 26 490,01 zł wraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie w transakcjach handlowych: od kwoty 24 030,01 zł od dnia 31 sierpnia 2019 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 2 460,00 zł od dnia 7 grudnia 2019 roku do dnia zapłaty. Zważyć jednak należy, że strony uzgodniły w umowie kwotę wynagrodzenia w wysokości 221 892,00 zł, pozwany dokonał łącznej zapłaty kwoty 200 000,00 zł. Do zapłaty z tytułu należności za wykonanie dzieła objętej łączącą strony umową zawartą w dniu 29 marca 2019 roku pozostała kwota 21 892,00 zł. Biorąc jednak pod rozwagę wyliczenia poczynione przez biegłego w opinii, żądaną kwotę 21 892,00 Sąd pomniejszył o kwotę 13 472,50 zł z tytułu obniżenia wartości prac wadliwie wykonanych przy realizacji głównego zakresu dzieła. Tym samym do zapłaty z tytułu głównego zakresu prac wykonanych przez powoda została kwota 8 419,50 zł. Do kwoty tej należy doliczyć ostatecznie ustaloną przez biegłego wartość prac dodatkowych, która według jego wyliczeń wyniosła 1 682,91 zł. W ten sposób powstała wartość 10 102,41 zł, która stanowi uzasadnioną w niniejszej sprawie wysokość roszczenia. Sąd tym samym zasądził tę kwotę na podstawie art. 627 k.c. wraz z odsetkami za opóźnienie w transakcjach handlowych od kwoty 8 419,50 zł od dnia 31 sierpnia 2019 roku do dnia zapłaty oraz od kwoty 1 682,91 zł od dnia 9 czerwca 2020 roku do dnia zapłaty. Sąd na podstawie art. 627 k.c. a contrario oddalił powództwo w pozostałej części.

Sąd na podstawie art. 100 k.p.c. postanowił o wzajemnym zniesieniu kosztów powstałych w toku postępowania pomiędzy stronami, albowiem powód uległ pozwanemu w nieznacznej części.