Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód domagał się uchylenia obowiązku alimentacyjnego wobec pozwanego oraz ustalenia wygaśnięcia obowiązku dostarczania 1 tony deputatu węglowego, wynikających z wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku z 10 stycznia 2007 roku, sygn. akt IV RC 657/06, poczynając od dnia wniesienia pozwu tj. od 18 czerwca 2021 roku.

W uzasadnieniu wskazał, że pozwany ukończył 22 lata oraz zakończył edukację. Z wiedzy posiadanej przez powoda, pozwany podjął zatrudnienie i jest w stanie samodzielnie się utrzymać z dochodów uzyskiwanych z pracy zarobkowej. Nadmienił, że pozwany posiada jedynie wykształcenie gimnazjalne, gdyż rozpoczynał kolejne szkoły ponadpodstawowe, lecz żadnej nie zdołał ukończyć. Ostatnią szkołę porzucił w 2020 roku podejmując pracę dorywczą w firmie budowlanej. Powód obecnie jest zatrudniony jako górnik w KWK (...) i zarabia ok. 5000 zł. (k. 3-5).

W odpowiedzi na pozew pozwany wniósł o oddalenie powództwa.

Uzasadniając swoje stanowisko wskazał, że ukończył szkołę specjalną. Posiada orzeczenie
o stopniu niepełnosprawności i jest jedynie zdolny do podjęcia zatrudnienia w warunkach pracy chronionej. Otrzymuje świadczenie rentowe w wysokości 916,07 zł. W codziennym funkcjonowaniu wymaga pomocy ze strony innych osób. Pozwany mieszka z babcią oraz niepełnosprawnym wujkiem. Nie może liczyć na pomoc finansową ze strony swojej matki. (k. 21).

Na rozprawie 5 lipca 2022 roku powód cofnął pozew w części dotyczącej ustalenia wygaśnięcia obowiązku dostarczania deputatu węglowego. Pozwany wyraził zgodę na cofnięcie pozwu w tej części.

W pozostałym zakresie strony podtrzymały swoje dotychczasowe stanowiska procesowe. (k. 112- 112v).

Sąd ustalił:

Mocą wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku z 10 stycznia 2007 roku, sygn. akt IV RC 657/06 zasądzono od powoda na rzecz pozwanego alimenty w kwocie po 500 zł miesięcznie, płatne do rąk matki pozwanego M. B. (2) do 20-tego dnia każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia w terminie płatności poszczególnej raty, począwszy od 3 sierpnia 2006 roku, w miejsce alimentów poprzednio zasądzonych na mocy wyroku rozwodowego Sądu Okręgowego w Gliwicach Ośrodek (...) w R. z 16 listopada 2004 roku, sygn. akt II RC 1482/04, w kwocie po 400 zł miesięcznie.

W dacie zasądzenia tych alimentów powód był zatrudniony jako górnik na KWK (...) i otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 1793,26 zł netto miesięcznie. Ponadto z tytułu świadczeń dodatkowych w postaci „barbórki”, tzw. „14- stki” oraz bonów towarowych uzyskał w 2006 roku łączną kwotę 4 390,44 zł netto. Powód mieszkał z konkubiną, która pozostawała na jego utrzymaniu. Ponosił następujące średnie miesięczne wydatki: czynsz- 150 zł, opłaty za prąd, gaz i wodę – 180 zł, lekarstwa – 80 zł, dojazdy do pracy 150 zł, tj. łącznie 560 zł. Powód spłacał zadłużenie z tytułu zaciągniętej pożyczki w (...) – u w wysokości 8000 zł.

Pozwany ukończył wówczas 8 lat i uczęszczał do szkoły podstawowej. U pozwanego stwierdzono zaburzenia pracy jelit, spowodowane nietolerancją na mleko oraz niedoborem wagi. Z powodu zaburzeń trawienia pozwany był zmuszony przestrzegać specjalnie zbilansowanej diety oraz stale zażywać lekarstwa. Koszt zakupu lekarstw oscylował wówczas w kwocie około 60 zł miesięcznie. Koszty wyżywienia pozwanego wynosiły 350 zł miesięcznie.

Matka pozwanego nie pracowała. Przyuczała się do zawodu krawcowej w trybie zaocznym, a wcześniej była zatrudniona na podstawie umowy zlecenie. Zmagała się z problemami zdrowotnymi z powodu zapalenia wyrostka robaczkowego oraz skręcenia stawu kolanowego. Prowadziła wspólne gospodarstwo domowe ze swoją matką. Otrzymywała zasiłek rodzinny w wysokości 62 zł miesięcznie.

Powód obecnie ma 46 lat. Jest nadal zatrudniony na KWK (...) w charakterze górnika. Średnie miesięczne wynagrodzenia zasadnicze powoda wynosi 4500 zł netto. Powodowi przysługuje również dodatkowa kwota tytułem ekwiwalentu za 7 ton deputatu węglowego, której wysokość jest uzależniona od aktualnych cen węgla.

Tona węgla jest obliczana według wskaźnika średniokopalnianego. W ubiegłym roku kwota wyrównania wyniosła 480 zł od tony węgla, a w bieżącym roku może wynieść 600 zł od tony węgla. Powód nie otrzymał jeszcze kwoty wyrównania za bieżący rok kalendarzowy. Powód otrzymuje również świadczenia dodatkowe takie jak: „Barbórka” (ostatnia wypłata świadczenia wyniosła 4600 zł netto ), tzw. „14 – sta pensja” wypłacana w lutym każdego roku (ostatnia wypłata świadczenia wyniosła 4200 zł netto) oraz posiłek regeneracyjny w wysokości ok. 260 zł miesięcznie, który jest uzależniony od liczby dni zjazdowych. Poza wynagrodzeniem za pracę powód nie osiąga innych dochodów. Nie ma również oszczędności, kosztowności ani papierów wartościowych. Nie jest właścicielem nieruchomości ani samochodu osobowego. Do pracy dojeżdża motorowerem. Trzy lata temu powód zawarł nowy związek małżeński. Obecnie mieszka z żoną
w wynajmowanej kawalerce. Żona powoda osiąga własne dochody. Łoży alimenty na swoje najmłodsze dziecko w kwocie po 400 zł. Powód oprócz pozwanego nie ma nikogo na swoim utrzymaniu.

U powoda zdiagnozowano przewlekłe zapalenie trzustki, uszkodzenie zwyrodnieniowe kręgosłupa oraz problemy neurologiczne. Powód stale zażywa lekarstwa. Na zapalenie trzustki leczy się od 4 lat, a na schorzenia kręgosłupa od 6 lat. Powód musi stosować specjalnie dobraną dietę bogatą w owoce, warzywa i nabiał a nadto przyjmować hormony trawienne w postaci tabletek. Nie może spożywać tłustego mięsa. Ponadto powód stale przyjmuje lekarstwa przeciwbólowe i przeciwzapalne w związku ze schorzeniami kręgosłupa oraz lekarstwa na dolegliwości drgawkowe. Korzysta z darmowej rehabilitacji. Z powodu pandemii C.- 19 powodowi odwołano planowany zabieg operacyjny na kręgosłup. W ubiegłym roku kalendarzowym powód przebywał na zwolnieniu lekarskim przez 180 dni. W najbliższym czasie powód musi wykonać badanie tomografii komputerowej oraz rezonansu magnetycznego. Lekarstwa neurologiczne oraz hormony trawienne nie są refundowane. Powód dokonuje zakupu odzieży i obuwia raz na 5 lat.

Miesięczne wydatki powoda przedstawiają się następująco:

wyżywienie – 50 zł dziennie/ ok. 1500 zł miesięcznie,

czynsz – 520 zł,

woda – 30 zł,

gaz (jedna butla) – 90 zł,

prąd – ok. 250 zł,

lekarstwa – 600 zł,

łącznie 2960 zł.

Powód jest osobą zadłużoną. Wysokość zadłużenia obecnie wynosi niecałe 70 000 zł. Na spłatę zadłużenia powód obecnie przeznacza kwotę 1000 zł miesięcznie.

Powód nie utrzymuje kontaktu z pozwanym. Po raz ostatni spotkał się z synem, gdy pozwany miał 12 lat.

Pozwany ma obecnie 22 lata. Posiada orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności
i jest zdolny do pracy jedynie w warunkach pracy chronionej, a obecnie do 31.10.2022r. został uznany za osobę całkowicie niezdolną do pracy.

Pozwany ukończył szkołę specjalną po odbyciu cyklu 2,5 roku nauki. Pozwany uczęszczał do szkoły specjalnej gdyż nie potrafił czytać, pisać oraz miał problemy z koncentracją. Pozwany nie miał przerwy w toku edukacji. Po ukończeniu szkoły specjalnej przyuczał się do trzech różnych zawodów i 2 razy w tygodniu odbywał praktyki zawodowe. Przyuczał się m.in. do zawodu ogrodnika i krawca, ucząc się szycia od podstaw. Ostatecznie pozwany nie ukończył szkoły zawodowej ani też nie szukał pracy
w zawodzie krawca ani ogrodnika. Pozwany nie próbował również podjąć zatrudnienia w zakładzie pracy chronionej, gdyż nie zna specyfiki funkcjonowania takiego zakładu. U pozwanego zdiagnozowano upośledzenie umysłowe umiarkowanego stopnia oraz zaburzenia refrakcji i akomodacji. Pozwany ma trudności z pamięcią, pisaniem i czytaniem. Nie zna również tabliczki mnożenia. Potrafi policzyć do 10 – ciu. Pozwany nie zażywa lekarstw na stałe. Korzysta ze stałej opieki lekarza rodzinnego w ramach NFZ. Z powodu licznych nieporozumień pozwany wyprowadził się od matki, która na utrzymanie syna nie przeznacza żadnych środków finansowych oraz jedynie sporadycznie utrzymuje kontakty z pozwanym. Od około 3 lat pozwany mieszka z babcią oraz niepełnosprawnym wujkiem w mieszkaniu komunalnym. Miesięczne opłaty mieszkaniowe pozwanego są następujące: czynsz 615 zł, woda 72,50 zł, gaz 38 zł, prąd 197 zł, tj. łącznie 922,50 zł i są dzielone na trzy osoby. Babcia pozwanego otrzymuje świadczenie emerytalne w kwocie 1217 zł netto miesięcznie. Kupuje wnukowi ubrania, gotuje i robi pranie. Ostatnio kupiła dla pozwanego buty za kwotę 55 zł, trzy koszule za 25 zł oraz kilka par nowych spodni.

Pozwany nie jest zorientowany w aktualnych cenach najmu lokali mieszkalnych ani też nie wie o istnieniu jakiekolwiek zobowiązań finansowych. Pamięta jedynie, że nie uiszczał opłat z tytułu abonamentu telefonicznego i zdarzało mu się zaciągnąć zobowiązanie finansowe w banku. Powstałe zadłużenie pozwanego w wysokości ok. 3000 zł spłaca babcia. Do pełnej spłaty zadłużenia pozostała kwota rzędu 600 – 700 zł. Pozwany nie wie również w jakiej kwocie otrzymuje świadczenie rentowe, ani nie jest zorientowany gdzie należy opłacić bieżące opłaty mieszkaniowe, takie jak prąd czy gaz. Świadczenia alimentacyjne są pobierane przez babcię pozwanego.

Pozwany otrzymuje rentę socjalną z tytułu okresowej całkowitej niezdolności do pracy w wysokości 916,07 zł, którą pobiera babcia pozwanego. Renta socjalna przysługuje pozwanemu do 31 października 2022 roku. Pozwany otrzymuje również zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 215,84 zł miesięcznie. Świadczenie zostało przyznane do 31 sierpnia 2022 roku. Pozwany nie korzysta z pomocy socjalnej Ośrodka Pomocy (...) w R.. Począwszy od 1 marca 2021 roku pozwany jest zatrudniony w firmie (...) w ramach umowy zlecenie, na czas nieokreślony. Z tytułu pracy zarobkowej pozwany osiąga średnie miesięczne wynagrodzenie w wysokości 378,98 zł netto. Pozwany otrzymuje wynagrodzenie za pracę 10 – tego dnia każdego miesiąca. W okresie od 1 marca 2021 roku do 31 października 2021 roku wynagrodzenie pozwanego wyniosło łącznie 3031,84 zł netto. Pozwany pracuje od poniedziałku do piątku, a soboty i niedziele ma wolne. Zdarza się, że świadczy pracę w innym województwie w zależności od danego zlecenia, co wiąże się z kilkudniowym pobytem poza domem. Za zarobione pieniądze pozwany kupuje żywność oraz ubrania. Pozwany przekazuje babci różne kwoty, które w zależności od danego miesiąca wynoszą od 100 zł do 500 zł.

Miesięczne wydatki pozwanego przedstawiają się następująco:

wyżywienie – 500 zł,

odzież i ubrania – 50 zł,

środki czystości – 80 zł,

buty – 150 zł,

udział pozwanego w opłatach mieszkaniowe – 307,50 zł,

Łącznie 1087,50 zł.

Okoliczne Powiatowe Urzędy Pracy dysponują nielicznymi ofertami pracy dla osób z orzeczonym stopniem niepełnosprawności za wynagrodzeniem odpowiadającym co najmniej kwocie minimalnego wynagrodzenia za pracę m.in. na stanowisku pracownika biurowego z umiejętnością obsługi komputera dla osób z wykształceniem średnim ogólnokształcącym.

Dowód: zaświadczenie ZUS k. - 103, akta IV RC 657/06, w szczególności wyrok k. 34, uzasadnienie wyroku k. 36-41, akta IV RC 1149/01, IV RC 1018/00, II RC 1482/04, zaświadczenie o wynagrodzeniu k. 9-11, 105 informacja (...) w R. k. 45, rachunki k. 54 – 59, wezwanie do zapłaty k. 60, zaświadczenie o wynagrodzeniu k. 57, dokumentacja medyczna k. 58, oferty pracy PUP k. 80 – 88, decyzja Prezydenta Miasta R. k. 106, zeznania świadka M. S. (1) k. 74 – 75, zeznania świadka M. S. (2) k. 75 – 75v, zeznania powoda k. 75v – 76 v, zeznania pozwanego k. 76v.

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił w oparciu o wyżej powołane dowody, w postaci dokumentów
i zeznań stron. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy Sąd uznał za logiczny, spójny, wzajemnie się uzupełniający i wystarczający do merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy.

Zeznania świadków M. S. (3), M. S. (2) oraz powoda i pozwanego zasadniczo w szerokim zakresie korespondowały z pozostałymi dowodami przeprowadzonymi w niniejszej sprawie.

Strony nie składały dalszych wniosków dowodowych, a Sąd uznał sprawę za wyjaśniona do merytorycznego rozstrzygnięcia.

Sąd zważył:

Przepis art. 138 k.r.o. stanowi, że w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Ustalenie, czy nastąpiła zmiana stosunków, o których mowa powyżej, następuje poprzez porównanie stosunków obecnych z warunkami i okolicznościami istniejącymi poprzednio podczas ustalania wysokości alimentów (a zatem zakresu tego obowiązku w rozumieniu art. 135 k.r.o.).

Zakres świadczeń alimentacyjnych, który ustawodawca określił w art. 135 § 1 k.r.o., jest bowiem uzależniony z jednej strony od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, z drugiej zaś od możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Przez usprawiedliwione potrzeby należy rozumieć potrzeby, których zaspokojenie zapewni podmiotowi uprawnionemu do alimentów odpowiedni rozwój fizyczny i duchowy. A zatem są to nie tylko elementarne potrzeby polegające na zapewnieniu minimum egzystencji, lecz również te, których celem jest stworzenie warunków bytowania stosownie do wieku uprawnionego, stanu zdrowia i innych okoliczności, których uprawniony nie jest w stanie własnymi siłami sobie zapewnić. Należy przy tym podkreślić, że opisane, usprawiedliwione potrzeby uprawnionego do alimentów, powinny być oceniane całościowo, a zatem nie tylko na podstawie wieku, lecz również miejsca pobytu, jego środowiska, możliwości zarobkowych zobowiązanych do jego utrzymania, a także całego szeregu okoliczności każdego konkretnego wypadku. Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można przy tym - co wskazano w orzecznictwie Sądu Najwyższego - odrywać od pojęcia zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego oraz jego osobistej sytuacji, w tym uzasadnionych potrzeb bytowych, stanu zdrowia itp.

Pojęcia te (usprawiedliwione potrzeby uprawnionego i możliwości majątkowe oraz zarobkowe zobowiązanego) w praktyce pozostają bowiem we wzajemnej zależności i obie te przesłanki wzajemnie na siebie rzutują, zwłaszcza przy ustaleniu przez sąd wysokości alimentów (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 października 1969 roku, III CRN 350/69, OSNPG 1970/2/15). Przy ocenie zakresu obowiązku alimentacyjnego należy brać pod uwagę także usprawiedliwione potrzeby własne zobowiązanego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 28 listopada 1975 roku, III CRN 330/75, LEX nr 7777). Ponieważ potrzeby uprawnionego oraz możliwości zobowiązanego mogą zmieniać się w czasie, w konsekwencji takim zmianom ulega również zakres obowiązku alimentacyjnego.

Dlatego też w razie zmiany stosunków zarówno uprawniony, jak i zobowiązany mogą żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego - zgodnie z art. 138 k.r.o. - a takowa zmiana stosunków może prowadzić do podwyższenia, obniżenia bądź uchylenia obowiązku alimentacyjnego.

Zgodnie z art. 133 § 1, 2 i 3 k.r.o. rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Poza powyższym wypadkiem uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku. Rodzice mogą uchylić się od świadczeń alimentacyjnych względem dziecka pełnoletniego, jeżeli są one połączone z nadmiernym dla nich uszczerbkiem lub jeżeli dziecko nie dokłada starań w celu uzyskania możności samodzielnego utrzymania się.

Na wstępie podnieść należy, że powód cofnął pozew w części dotyczącej ustalenia wygaśnięcia obowiązku dostarczania deputatu węglowego, a pozwany wyraził zgodę na cofnięcie pozwu w tej części. Sąd uznał cofnięcie pozwu za dopuszczalne, gdyż nie jest sprzeczne z prawem lub zasadami współżycia społecznego ani też nie zmierza do obejścia prawa. Wobec powyższego na podstawie art. 203 § 1 k.p.c. w zw. z art. 203 § 4 k.p.c. i art. 355 k.p.c. Sąd umorzył postępowanie co do żądania ustalenia wygaśnięcia obowiązku dostarczania deputatu węglowego.

W niniejszej sprawie nie zachodzi przesłanka określona w dyspozycji art. 138 k.r.o., albowiem od czasu wydania ostatniego orzeczenia ustalającego obowiązek alimentacyjny powoda wobec pozwanego tj. wyroku Sądu Rejonowego w Rybniku z 10 stycznia 2007 roku, sygn. akt IV RC 657/06 nie nastąpiła istotna zmiana zarówno w sytuacji majątkowej powoda jak i pozwanego oraz ich usprawiedliwionych potrzebach stanowiąca podstawę do uchylenia aktualnego obowiązku alimentacyjnego.

Pozwany posiada orzeczenie o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności i na chwilę wydania wyroku jest okresowo całkowicie niezdolny do pracy. U pozwanego zdiagnozowano upośledzenie umysłowe umiarkowanego stopnia oraz zaburzenia refrakcji i akomodacji. Pozwany ma poważne trudności z pamięcią, pisaniem i czytaniem. W załatwieniu wszystkich bieżących spraw życia codziennie korzysta ze stałej pomocy babci oraz nie może liczyć na wsparcie i pomoc ze strony swoich rodziców. Jest osobą zadłużoną gdyż pod namową kolegów zaciągnął zobowiązanie finansowe co w konsekwencji doprowadziło do powstania zadłużenia, które spłaca babcia pozwanego. Pozwany otrzymuje rentę socjalną z tytułu niezdolności do pracy w wysokości 916,07 zł oraz zasiłek pielęgnacyjny w kwocie 215,84 zł. Z tytułu pracy zarobkowej świadczonej w ramach umowy zlecenie osiąga bardzo niskie wynagrodzenie, oscylujące w granicach zaledwie kwoty 378,98 zł netto miesięcznie.

Bacząc na powołane powyżej okoliczności przyjąć należy, że pozwany nie posiada statusu usamodzielnionego dziecka powoda albowiem obecnie własnymi siłami nie może pozyskać środków na swoje utrzymanie, zaś wysokość świadczenia rentowego, zasiłku pielęgnacyjnego oraz wynagrodzenia z tytułu pracy zarobkowej w ramach umowy zlecenie nie pozwalają na zaspokojenie usprawiedliwionych potrzeb pozwanego.

Możliwości zarobkowe powoda kształtują się na poziomie 4500 zł netto miesięcznie. Nadto powodowi przysługuje dodatkowa kwota tytułem ekwiwalentu za 7 ton deputatu węglowego oraz świadczenia dodatkowe takie jak „Barbórka”, tzw. „14- sta” pensja oraz posiłki regeneracyjne. Co prawda powód ponosi koszty związane ze zdiagnozowanymi schorzeniami somatycznymi a sam zakup lekarstw wynosi 600 zł miesięcznie, to po odliczeniu kosztów utrzymania powodowi do dyspozycji pozostaje kwota ok. 1500 zł. Zatem kwota dotychczasowych alimentów mieści się w możliwościach zarobkowych powoda. Wskazać również należy, że powód poza pozwanym nie ma nikogo na swoim utrzymaniu, a żona powoda jest samodzielna finansowo, gdyż osiąga własne dochody. Jednocześnie podnieść należy, że powstałe po stronie powoda zobowiązania finansowe nie mają pierwszeństwa przed obowiązkiem partycypacji w kosztach utrzymania nieusamodzielnionego dziecka, a zaciągając zobowiązanie kredytowe powód powinien mieć na uwadze fakt ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego wobec syna.

Bacząc na powyższe ustalenia faktyczne i rozważania prawne uznać należy, że uchylenie przyznanych pozwanemu alimentów mogłoby znacząco pogorszyć jego aktualną sytuację życiową i zawodową. Jednocześnie utrzymanie dotychczasowego obowiązku alimentacyjnego na poziomie kwoty 500 zł, która z całą pewnością nie należy do wygórowanych nie spowoduje po stronie powoda nadmiernego uszczerbku w usprawiedliwionych dobrach własnych.

Mając powyższe na uwadze, Sąd oddalił powództwo o uchylenie obowiązku alimentacyjnego na podstawie art. 138 k.r.o.

Sąd przyznał od Skarbu Państwa na rzecz adwokata M. K. wynagrodzenie w kwocie 60 zł, powiększone o stawkę podatku VAT w wysokości 23 %, łącznie wynagrodzenie w kwocie 73,80 zł, tytułem zwrotu kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Wysokość przyznanego wynagrodzenia ustalono uwzględniając stawki opłat za czynności adwokackie przewidziane w Rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu z dnia 3 października 2016 roku (Dz.U. z 2016 r. poz. 1714 z późn. zm.) tj. § 10 ust. 1 pkt 9) w zw. z art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 roku Prawo o adwokaturze (Dz.U. 2013.461 j.t. z późn. zm.).

Mając na uwadze wynik niniejszego postępowania Sąd na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 113 ust. 1 ustawy z 28 lipca 2005 t. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych nakazał pobrać od powoda na rzecz Skarbu Państwa (Sąd Rejonowy w Rybniku) kwotę 73,80 zł tytułem kosztów postępowania, na którą składały się koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu.